Rassenvergelijkingsproef bij tomaten in 1950

o?

Bibliotheek

proefstation J P R O E F S T A T I O N VOOR DE G R O E N T E N - EN F R U I T T E E L T ONDER G L A S , Naaldwijk

06 G 84

TE NAALDWIJK.

- RASSENVERGELIJKINGSPROEF BIJ TOMATEN IN 1950.

doors

J.H. GROENEWEGEN

Naaldwyk, 1956

P r o e f s t a t i o n voor de Groenten- en F r u i t t e e l t onder g l a s tèvjgaâï£wî';$ç»

2 8 FEB 57 " % , " % . / "

' * > "fcv..

EASSEHVEEGELIJEIÏïGSPROEF B I J TOMATEN I I I95O. _{« .} %"%

Inleiding.

Door kruising en selectie in voorgaande jaren was uiteindelijk een vrijwel zuivere lijn verkregen aan welke de naam Multicross gegeven was. Daaraaasf was er in I948 door kruising van V 121 en Tomato

Leafmold Besister Bewley een P 1 verkregen welke in 1949 ook veelbe-lovende resultaten gaf. Deze P 1 werd Pilius genoemd. De wenselijkheid kwam aldus naar voren om beide rassen eens op wat groter schaal te

vergelijken met enige op dat moment veel geteelde cultuurrassen zoals Victory en Single Cross. In de pas nieuw gebouwde blökkas was hiervoor in I95O gelegenheid.

Opzet van de proef.

De opzet van de proef vond plaats volgens de hieronder in tabel I aanwezige plattegrond.

Tabel I Plattegrond van het proefveld.

blok 0

blok 3

blok A

Aß

47

40

39

32

31

24

23

16

15

8

7

1 46"

45

38

37

30

29

22

21

14

13

6

5

44

43

36

3

5

28

27

20

19

12

11

4

3

42

41

34

33

26

25

18

i 1 7

; 10

i 9

i 2

1

Victory Single Cross (Pilius) Multicross ? S C

(F)

A

M V S c (F)

H

geinfiltreerd op •§ m. 2 m . gedraineerd

De rassenbeproeving vond in drievoud plaats terwijl de proef bovendien gecombineerd was met de infiltratie en drainageproef van Ir vld.Kloes. Per rij stonden negen en zestig planten, n.1. 24 op het gedraineerde gedeelte, 22 op het op 2 m geinfiltreerde, 12 op het 1 m geinfiltreerde en 1 op het •§- m geinfiltreerde.

Op de eventuele verschillen tussen het op verschillende wijze infil-treren en draineren zal in dit verslag niet worden ingegaan.

Zoals uit de platte grond ook blijkt werd ieder vakje van een nummer voorzien. De naam Pilius is op de plattegrond tussen haakjes vermeld, omdat, zoals in het volgende hoofdstuk zal blijken, de planten van dit ras groten-deels verwisseld werden met Ailse Craig, die voor een toppingsproef

biz.2

Uitvoering van de proef.

Uitgezaaid werd op 8 februari in bakjes, la een gelijkmatige op-komst werd op 21 februari verspeend. Opgepot werd op 13 maart en uitge-plant op 12 april. Tot 5 april vond de opkweek in kas 4 plaats, doch

omdat daar, mede door de belomtnering van de druiven, de planten teveel gingen rekken, werden ze op 5 april naar W IV overgebracht waar ze ruimer en koeler stonden. Het üitpoten geschiedde in vers gestoomde grond.

Later bleek, dat de planten van het ras Filius grotendeels ver-wisseld waren met Ailsa Craig, Bij deze proef waren beide rassen sterk door elkaar ûâtgeplant en aldus was een objectieve vergelijking van Pilius met de andere rassen niet meer mogelijk, In de hieronder volgende tabellen

en besprekingen zal het ras Pilius daarom buiten beschouwing worden ge-laten.

Be verdere cultuurzorgen aan de proef verbonden werden meestal normaal en op tijd uitgevoerd. Alleen geschiedde wat later in het

seizoen het dieven niet steeds op tijd, terwijl gedurende de bloei van de hogere trossen (er werd op 6 trossen getopt) aan de vrucht-zetting iets meer aandacht had kunnen worden besteed.

Be bloei en vruchtzetting*

Gedurende de groeiperiode is bij ieder ras bij een veertigtal planten nagegaan op welke datum de eerste bloei werd waargenomen, hoeveel bloemen van de eerste en vierde tros en op een bepaalde dag bloeiden of reeds uitgebloeid v/aren, hoeveel bloemen deze trossen in totaal bevatte en hoe de vruchtzetting was. De gemiddelde gegevens van al deze tellingen en noteringen staan hieronder vermeld in tabel II,

Tabel II 1e bloeidatum Gem.1e bloeidatum fa bloei + uitgebl. Aantal bloempjes Percentage gezet Victory 24/4

3/5

74

7.4

93

Bloei en 1e tros vruchtzetting.

S.Croes jMu.1 ticross I

24A !

i/5

;

83

\

8.2

:

98 I

23/4 28/4

83

6.6 \

93

Victory

3/6

6/6

85

18.3

63

4e tros S.Cross ; ; 1/6 !

6/6

;

1 79

!20.5 1 46 i ; idulticross 28/5

2/6

94

10.4

84

Uit de tabel blijkt dat het ras Multicross gemiddeld het vroegst en Victory het laatst bloeide. Bij de vierde tros komt deze tendens vooral nog bij Multicross tot uiting.

De hoeveelheid bloempjes per tros was bij Multicross het kleinst en bij Single Cross het grootst. De vruchtzetting van de eerste tros was veel beter dan die van de vierde. Van de kleine Multicross trossen

zette naar verhouding de meeste en van de grote Single Cross trossen de minste bloemen.

5. Be vertakking van de trossen.

Bij dezelfde planten waar de bloei en vruchtzetting werd gecon-troleerd werd ook de vertakking van de trossen nagegaan. Hierbij werd onderscheid gemaakt in enkelvoudige, tweevoudige, drievoudige en meer-voudige trossen. De gemiddelde percentages staan hieronder in tabel III vermeld.

Tabel III Vertakking van de trossen.

tros 1

tros 2

tros 3

t#os 4

tros 5

tros 6

1 V.

92

82

52

50

26

11

7icto 2 v. ! 8

18

33

33

31

42

ry .

•:3 v.

: ; -! ~ • : 15 \

1 2 i

25!

!

26 ;

m v.

-5

18

21

Single Cross

1 V.

72 j

87

45 ;

I 25

5 •

. 5

! 2 v. | 3 v.' 23 j 5 13 ! 32 ! 18 ; 45 ; 22 ; 25 ! 30 ; 37 ! 23 ;

m v.

5

8

40

35

Multicross

1 v» 2 v»

\

92

l

8

79 21

8o ; 18

58 32

36 48

21 I 56

3 v.

!

10

il

18

m v«

2

5

6

Uit deze tabel blijkt duidelijk, dat naarmate de trossen hoger zaten, deze meer vertakt waren. Verder blijkt, dat de trossen van Multicross in het algemeen minder vertakt waren, dan dit bij de andere rassen het geval was. Vooral bij de hoger zittende trossen kwam deze tendens naar voren.

De aantasting door "Bladvlekkenziekte."

De aantasting door deze ziekte is vastgelegd door het geven van cijfers. Deze cijfers zijn per ras gemiddeld en vermeld in tabel IV.

Tabel IV

Victory-Single Cross Multicross

Aantasting door bladylekkenziekte op 5/7 en 30/8.

aantasting 5/7 6.3 7.-6.3

aantasting 3Ó/8

8 7.3 8 Hoe hoger het cijfer hoe sterker de aantasting.

biz.4

Buidelijk blijkt dat vooral op 30/8 de aantasting zeer sterk was. Single Cross was door de ziekte wat minder aangetast dan beide andere rassen.

7» Oog5

*Tan de oogstgegevens s t a a t , h e t t o t a a l a a n t a l en h e t t o t a a l g e -w i c h t per r i j van negen en z e s t i g p l a n t e n iij t a b e l 7 vermeld.

Tabel 7 T o t a a l a a n t a l en t o t a a l gev/icht p e r r i j , Blok a 7ictory S.Cross Multicross aant. 3457 3236 3309 gew Blok b a a n t . j gew. Blok C aant.j gew« 232.5 I 3466 j235*0 265.1 j 3396 | 2 7 2 . 8 195.5 ! 3226 I I 9 4 . 5 3577 [258,4 3436 J283.6 3108 'J186»-U i t deze c i j f e r s b l i j k t d u i d e l i j k , d a t de o p b r e n g s t i n a a n t a l b i j T i c t o r y en de opbrengst i n gewicht b i j Single Cross h e t hoogst was. M u l t i c r o s s gaf met u i t z o n d e r i n g van blok a een lage opbrengst i n a a n t a l en een z e e r lage opbrengst i n gewicht.

8«Se s o r t e r i n g »

Hieronder staat in tabel 71 voor iedere rij afzonderlijk het gemiddeld vruchtgewicht en het percentage D+B+A tomaten vermeld. Hoe grover de vruchten zijn hoe hoger het gemiddelde vruchtgewicht en het percentage D+B+A tomaten zal zijn.

Tabel 71

Gemiddeld vruchtgewicht in grammen en percentage D+B+A tomaten.

Blok a Blok b Blok c

7ictory S.Cross Multicrossi gem. vr.gew. a 7> D+B+A gem. vr.gew. D+B+A gem. vr.gew.; 67 82 59 57 65 47 68 80 60 59 65 51 72 82 60 D+B+A 59 63 48

Duidelijk blijkt dat het gemiddeld vruchtgewicht ma. het percentage

D+B+A bij Single Cross het hoogst en bij Multiwross verreweg het laagst

was, Het geven van een lage opbrengst ging bij Multicross dus samen

Single Cross gaf naast het hoge percentage D+B+A ook nog de grootste hoeveelheid bonken«

9. Be vroegheid.

In tabel VII is uitgezet hoeveel er op 12 juli geoogst was. Behalve het totaal gewicht en het t©taal aantal is ook het gewichtspercentage Tan het totaalgewicht uitgezet.

fabel VII

Oogst in aantal en gewicht tot 12 juli en gewichtspercentage van de totaal oogst op 12 juli.

Blok a Blok b Blok o

Victory

S.Cross

Multicross

aan-tal

148

J231

I282

i g®~

! wicht

1

12.1

I8.9

I5.4I

$

v/h

tot.

5.2

7.1

7.9

aan-tal

143

235

245

ge- $ v/b

wicht tot.

10.4^ 4.3

18.8 6.9 !

; *

H . I 7.3 |

aan-tal

110

174

263

ge-wicht

8.6

: 13.9

I 14.8

$

v/h

tot.

3.3

4.9

8

Uit deze cijfers blijkt, dat Multicross het vroegste ras is. Weliswaar was het gewicht dat van dit ras op 12 juli geoogst was niet

steeds even hoog als dat van Single Cross, doch hiertegenover staat, dat het aantal geoogste vruchten veel hoger was, en dat het percentage van de totaal-oogst op 12 juli ook het hoogst was. Victory was zeer duidelijk later. Zowel in het aantal, als in het percentage als in het gewicht komt dit tot uiting.

10» De kwaliteit van de vruchten.

»HI1M • * I » « W M > * W » « »I • • • • ••!• II • . • !•> • ! Ill m i l l « « — — — • — — • » — ^ —

Bij het oogsten is enige çalen speciaal gelet op de kwaliteit van de vruchten. Bij alle rassen waren de vruchten door de sterke groeikracht van de grond hoekig* Ondanks dit kon bij Multicross en Victory nog van een goede vorm gesproken worden. Bij Single Cross was onder deze

omstan-digheden de vorm onvoldoende. De vruchten waren n.1. zeer aterk gemoot. De kleur van de vruchten was bij Multicross en Victory ook goed. Slechts enkele vruchten hadden als gevolg van een waterziekaantasting een minder goede kleur. Single Cross had hiervan wat meer last. Bovendien had dit ras last van groene ruggen.

11. Beschrijving van de rassen.

Op grond van het voorgaande kan van de beproefde rassen de volgende beschrijving gemaakt worden.

b i z . 6

Victory»

I s een v r i j l a a t r a s d a t een r e d e l i j k goede opbrengst geeft en een

goede k w a l i t e i t vruchten l e v e r t . De s o r t e r i n g was matig grof. Hst g e

-was i s voor "Bladvlekkenziekte" g e v o e l i g .

Single Cross.

I s een v r i j vroeg r a s d a t een hoge k g . opbrengst kan geven. De

k w a l i t e i t i s e c h t e r minder goed. De vruchten v/aren behalve minder van k l e u r

(waterziek en groenruggen) ook s t e r k gemoot en de s o r t e r i n g aldus zeer

g r o f . Het gewas i s voor "Bladvlekkenziekte" minder g e v o e l i g .

M u l t i c r o s s .

I s een v r i j vroeg r a s d a t geen hoge opbrengst g e e f t . E n e r z i j d s

komt d i t , doordat h e t a a n t a l vruchten g e r i n g e r i s en a n d e r z i j d s ,

doordat de s o r t e r i n g f i j n e r i s . Ok de t r o s s e n waren minder s t e r k v e r t a k t

en h e t a a n t a l bloempjes per t r o s g e r i n g e r . De k w a l i t e i t van de vruchten

i s goed. Het gewas was voor " b l a d v l e k k e n z i e k t e " even g e v o e l i g a l s V i c t o r y ,

ï y p i s c h was dat l a t e r i n h e t seizoen d i t r a s een s t e r k e r e g r o e i vertoonde

dan de andere r a s s e n . Mogelijk i s d i t door de g e r i n g e r e v r u c h t d r a c h t

v e r k l a a r b a a r .

F i l i u s .

Door de p l a n t e n v e r w i s s e l i n g i s een geheel o b j e c t i e v e b e s c h r i j v i n g

n i e t m o g e l i j k . U i t waarnemingen werd e c h t e r de indruk verkregen, d a t

d i t r a s minder vroeg was doch overigens een goede k w a l i t e i t vruchten

leverden,. Verder werd de indruk verkregen, dat de ene p l a n t

morpholo-g i s c h n i e t h e t z e l f d e was a l s de a n d e r e . Als d i t inderdaad h e t morpholo-geval i s i s één

van de k r u i s i n g s o u d e r s voor deze eigenschap n i e t tromozygoot z u i v e r

ge-weest.

ïïaaldwijk 8 mei 1953 De Proefnemer,