-46-Gross
Pampau
Tijdens het bezoek aan de groeve gedurende de paasexcursie bleek dat de
in de literatuur aangegeven zeer korte sectie (± 1,5 m) nog steeds over dezelfde afstand ontsloten was. In de bovenste helft van de sectie, aan de top verweerd, bevinden zich weinig mollusken verspreid in de klei,
waar-tussen grotere exemplaren geheel ontbreken. Het onderste gedeelte bevat
wel
grotere soorten, maar de mollusken zijn er min of meer duidelijk in concentraties aanwezig. Dat de fossielinhoud sterk variabel is bleek
dui-delijk uit het feit dat er tijdens de paasexcursie beduidend minder
mol-luskenmateriaal kon worden verzameld dan tijdens een bezoek door enkele WTKG-ers op 9 november 1985. Grotere zeefresiduus brachten zelfs minder op dan in november. De in de onderstaande lijst opgenomen soorten zijn dan ook aangetroffen in het materiaal, verzameld in november.
De soortenlijst is afkomstig van de heer A.W.Janssen.
Soortenlijst
1. Nucula (Lamellinucula) cf.georgiana Ravn, 1907 2. Nucula (Nucula) cf.nucleus (Linné, 1758)
Nucula (s.lat.) indet.
3. Portlandia (Yoldiella) pygmaea (v.Munster, 1837) (overwegend f. alta Janse & Janssen)
4. Yoldia (Yoldia) glaberrima (v.Munster, 1837)
5. Bathyarca pectunculoides (Scacchi, 1834) 6. Arcoperna sericea (Bronn, 1831)
7. Modiolinae sp. indet.
8. Pseudamussium cf. lilli (Pusch, 1837)
9. Pododesmus (Heteranomia) squamula (Linné, 1758)
10. Limatula sulcata (Brown, 1827)
11. Axinulus aff. gemanicus A.W.Janssen, 1972 12. Thyasira (Thyasira) flexuosa (Montagu, 1803) 13. Mioerycina coarctata (Wood, 1851)
14. Leptonacea sp.
15. Astarte (Astarte) aff. radiata Nyst & Westendorp, 1839 16. Parvicardium scabrum (Philippi, 1844)
17. Spisula (Spisula) aff. subtruncata (Da Costa, 1778)
18. Abra (?Abra) sp.
19. Spaniodontella nitida (Heuss, 1867) 20. Glossus (Glossus)
sp.
Tijdens de paasexcursie 1986 werd als tweede excursiepunt de grindgroeve van Kieswerk A.Ohle op de "kleiner Berg" te gross Pampau, ongeveer 35 km
ten oosten van Hamburg (B.R.D., Schleswig-Holstein) bezocht. In deze
groe-ve duikt zeer lokaal een kleischol op. Het zijn glimmerhoudende kleien van
Langefeldien (Mioceen) ouderdom met een fossielinhoud. Door Lierl (1985) is een eerste indruk van de molluskenfauna gegeven, hij stelde de
aanwe-zigheid vast van 57 soorten.
Afzettingen van Langefeldien ouderdom zijn slechts zelden ontsloten. Ze
zijn hoofdzakelijk bekend uit boringen. De oorspronkelijke typelokaliteit ligt bij Hamburg en is tegenwoordig bebouwd. Het materiaal uit deze
vind-plaats werd in de tweede wereldoorlog vernietigd. Latere ontsluitingen,
o.a. t.b.v. de Elbetunnel en metrobouw te Hamburg hebben slechts onbeduidend
-47-21. Pelecyora (Cordiopsis) polytropa Anderson, 1958 s.lat.
22. Corbula (Varicorbula) gibba gibba (Olivi, 1792)
23. Hiatella (Hiatella) arctica arctica (Linné, 1758)
24. Xylophaga sp. 25. Teredinidae sp.
26. Cochlodesma (Bontaea) praetenue (Pulteney, 1799)
27. Thracia (thracia) sp.
28. Cuspidaria (Cuspidaria) cf. cuspidata (Olivi, 1792)
29. Dentalium (Dentalium) aff. badense Hoernes, 1856 30. Laevidentalium sp.
31. Siphonodentalium cf. lobatum (Sowerby, 1860)
32. Pulsellum sp.
33. Skenea sp.
34. Circulus hennei Glibert, 1952
35. Circulus subcirculus (Cossmann & Peyrot, 1916)
36. Cingula inusitata (Beets, 1946)
37. Ovirissoa gottscheana (Von Koenen, 1882)
38. Turritella (Archimediella) subangulata (Brocchi, 1814)
39. Norephora (Norephora) cf. fritschi (Von Koenen, 1882)
40. Acirsa (Hemiacirsa) sp.
41. Acirsa (Plesioacirsa) mioplicatula Kautsky, 1925 42. Epitonium (Spiniscala) frondiculum (Wood, 1848)
43. Aclis minor (Brown, 1827)
44. Eulima (Eulima) aff. glabra (Da Costa, 1778)
45. Aporrhais (Aporrhais) alata (Von Eichwald, 1830)
46. Xenophora sp.
47. Euspira helicina (Brocchi, 1814) s.lat.
48. Sinum (Sinum) aquense (Récluz, 1851)
49. Semicassis (Semicassis) miolaevigata (Sacco, 1890)
50. Murex (Tubicauda) spinicosta Bronn, 1831
51. Lyrotyphis (Eotyphis) sejunctus (Semper, 1861) s.lat.
52. Scalaspira meyni (Von Koenen, 1872)
53. Mitrella (Macrurella) nassoides (Grateloup, 1827)
54. Amyclina facki (Von Koenen, 1872)
55. Hinia (Hinia) holsatica (Beyrich, 1854)
56. Hinia (Uzita) prismatica (Brocchi, 1814)
57. Latirus (Psuedolatirus) rothi (Beyrich, 1856)
58. Babylonella fusiformis (Cantraine, 1835)
59. Calcarata calcarata (Brocchi, 1814)
60. Sveltia lyrata (Brocchi, 1814)
61. Acamptogenotia escheri (Mayer, 1861)
62. Fusiturris aquensis (Grateloup, 1832)
63. Fusiturris duchasteli (Nyst, 1836) s.lat. 64. Gemmula (Gemmula) spiralis (De Serres, 1829)
65. ? Unedogemmula boreoturricula (Kautsky, 1925)
66. Bathytoma (Bathytom-) cataphracta jugleri (Philippi, 1847)
67. Asthenotoma obtusangula (Brocchi, 1814)
68. Microdrillia serratula (Bellardi, 1878)
69. Spirotropis modiola (Jan, 1832)
70. Mangelia (s.lat.) sp,
71. Pleurotomoides luisae (Von Koenen, 1872)
72. Sorgenfreispira cf. sorgenfreii Nordsieck, 1972 73. Sorgenfreispira tenella (Mayer, 1858)
-48-75. Teretia anceps (Von Eichwald, 1830)
76. Conus (Conolithus) antediluvianus Bruguière, 1792 s.lat.
77. Strioterebrum (Strioterebrum) aff. hoernesi (Beyrich, 1854) 78. Actaeopyramis elatus (Von Koenen, 1882)
79. Chrysallida (Parthenina) cf, semiclathrata Sorgenfrei, 1958
80. Eulimella (Eulimella) acicula (Philippi, 1836)
81. Odostomia (Megastomia) sp.
82. Odostomia (Odostomia) sp.
83. Actaeon (Actaeon) aff. subglobosus (Grateloup, 1827)
84. Ringicula (Ringiculina) buccinea (Brocchi, 1814)
85. Cylichna (Cylichna) sp.
86. Roxania (Roxania) utriculus (Brocchi, 1814)
87. Scaphander (Scaphander) grateloupi (Michelotti, 1847)
88. Philine (Ossiania) intermedia Von Koenen, 1882 89. Diaphana moerchi Rasmussen, 1968
90. Retusa (Cylichnina) elongata (Von Eichwald, 1830)
91. Spiratella sp.* Gastropoda indet. Non-Mollusca hout Foraminifera Annelida Porifera (spiculae) Bryozoa (lunulitiforme) Echinodermata, Irregularia Brachiopoda Crustacea, Decapoda Ostracoda
Pisces, Elasmobranchii (tanden)
Teleostei (skeletdelen) (otolieten)
De algemeenste soorten, in volgorde van frequentie, zijn:
Literatuur:
Lierl, H.J., 1985: Der miozane Gliminerton von Gross Pampau - Der
Geschiebe-saminler, 19, 1, 9-29
* Dit is een nieuwe soort die nog een naam moet hebben!
1. Spiratella sp. 31,4 %
2. Portlandia (Yoldiella) pygmaea 19,3 %
3. Astarte (Astarte) radiata 11,6 %
4. Gemmula (Gemmula) spiralis 4,2 %
5. Dentalium (Dentalium) aff. badense 2.6 %
6. Pulsellum sp. 1,6 %
7. Asthenotoma obtusangula 1.6 %
8. Ovirissoa gottscheana 1,5 %
9. Euspira helicina s.lat. 1.5 %
10. Nucula sp. indet. 1.5 %
11. Parvicardium scabrum 1.4 %
12. Cylichna (Cylichna) sp. 1,4 %
13. Yoldia (Yoldia) glaberrima 1.2 %
14. Abra (?Abra) sp. 1,2 %
