G e s t e n c i l d e Mededeling Jaargang I 9 6 I - n o . 5 VEESLAG van de N a t i o n a l e D e m o n s t r a t i e met S l o o t r e i n i g i n g s m a c h i n e s t e Z u i d l a a r d e r v e e n op 2 i o k t o b e r i 9 6 0 door A. van Wijk
INSTITUUT VOOB LANDBOUWTECHNIEK EN RATIONALISATIE D r . S . L . M a n s h o l t l a a n 12 - Wageningen
I JN H O IJ 1) Voorwoord b i z . I I n l e i d i n g > 1 I I B e & g e r s l e p e n 3 Â Algemeen 3 B B e s p r e k i n g van de m a c h i n e s ; 4 Beofab t y p e A 4 Bever 4 B i d d e r 5 Schulde en 6 Veengraaf 6 I I I Sloetkv'.ntensnijder Bon 8 IV S l e e p g r a v e r E x c e l s i o r 8 V Machines met vijzel 9
A M g era e en 9
B Bespreking' van de machines? 9
Ritsoher Moorburg 9 Ritsoher Priesland 10
'miff 10 VI Wallenfrees Boro Rotor 12
VII Taludmaaiersj taludharken, maai- en veegboten 13
A Algemeen 13 B B e s p r e k i n g van de m a c h i n e s ; 13 Rika 13 WiBo 2 14 W i s s e k e r k e 14 S o hukken 15 1'IcConnel 15 i ' i a a i - en v e e g b o o t van "De i l a a s k a n t " 16
Veegboot van N.V. Scheepswerf v / h F a , H e n d r i k s , 16 Dodewaard
VIII Samenvatting en conclusies 18
V O O H W O O H D
Na de dem ons t r a t i e i n 1957 "te Lekkerkerk werd i n i960 wederom een n a t i o n a l e demonstratie met s l o o t r e i n i g i n g s m a c h i n e s g e o r g a n i s e e r d , in d i t geval t e Z u i d l a a r d e r v e e n . Waar een derge-lijke demonstratie t o t doel heeft een o v e r z i c h t t e geven van de mogelijkheden en waar het type s l o t e n i n Nederland wel zeer v e e l
-zijdig i s , kon worden verwacht, dat een g r o o t a a n t a l machines daar zou demonstreren.
Deze verwachting i s inderdaad "bewaarheid, zodat min of meer kan worden gesproken van een wapenschouw.
Voor een bezoeker i s het vrijwel n i e t mogelijk a l hetgene v a s t t e l e g g e n , dat werd gedemonstreerd, zodat een naderhand v e r schijnend v e r s l a g dikwijls waardevol kan zijn hij "besluiten ten a a n -zien van h e t aanschaffen van machines. Derhalve zijn de werkzaam-heden van de "beoordelingscommissie weergegeven i n een g e s t e n c i l d e mededeling, i n de hoop, d a t deze p u b l i k a t i e haar nut i n de praktijk
z a l b e v e s t i g e n .
De o r g a n i s a t o r e n komt een woord van dank t o e voor h e t genomen i n i t i a t i e f en h e t v e l e werk, dat zij v e r r i c h t t e n .
De D i r e c t e u r Wageningen, a p r i l I96I I r # H # H # P o s t u m a
I Inleiding
Op 21 oktober 1959 werd te Zuidlaarderveen op een aantal percelen van de heren L. Sohuiling Ezn., A. Scholtens, G. BuLning, Gebr. Hoving, M. Kammer Ezn., M. Noordhoek en in enkele watergangen van het Waterschap
"De Oostermoersevaart" een nationale demonstratie met siootreinigers gehouden. Deze demonstratie werd georganiseerd door.;
- Het Landbouwschap
- De Rijkslandbouwvoorlichtings d i e r s t
- Het P r o v i n c i a a l Onderzoekcentrum voor de Landbouw in Drenthe - De Vereniging voor Bedrijfsvoorlichting Anloo - Zuidlaren - De ü n i o van .Vaterschapsbonden
Het I n s t i t u u t voor Landbouwtechniek on Pat l e g a l i s a t i e
De demonstratie had t o t doel de b e l a n g s t e l l e n d e n de nieuwe ontwik-k e l i n g e n t e l a t e n zien en een o v e r z i c h t t e geven van de mogelijontwik-kheden die er thans zijn om de p e r i o d i e k e onderhoudswerkzaamheden van de s l o t e n machinaal u i t t e voeren. Dit b e t r o f n i e t a l l e e n het schoon-, op diepte en op b r e e d t e houden van de watergangen, doch ook het maaien en u i t h a r k e n van de t a l u d s .
Er werden 5 baggerslepen, 1 s l o o t k a n t e n s n y d e r , 1 s l e e p g r a v e r , 3 vijzelmachines, 1 w a l l e n f r e e s , 6 t a l u d m a a i e r s , 2 taludharken en 2 veegboten gedemonstreerd.
' s Morgens vóór de p u b l i e k e demonstratie werden de machines beoor-deeld door oen commissie bestaande u i t de heren :•
G. Luis Ezn. E. Bakker S. Boer I r . D. Boeschoten I r . E.?/. Boogaard G.J. Borger F« Bouma I r . F. Coolman • I r . H.M. Elema - landbouwer - medewerker Arbeidsinspectie - dîstrictsbestuurder N.C.L.B. - onderzoeker F . C C .
- secretaris Alg. Technische Cie. van het Landbouwschap - techn. ambt, Waterschap
'"De Eegge"
- hoofdassistent E.L.V.D. - aaj. directeur I.L.E.
- medewerker E.L.C, voor Landbouwwerktuigen en A r b e i d s -rnethoden B.P. Goldhoorn 0. ten Hoff E. Kammer - landbouwer - landbouwer - landbouwer I r . T h . J . T i e n s t r a - Rykslandbouwconsulent I r . A. Vedder - Eijkalandbouwconsulent - 1° Exlo'êrmond, v o o r z i t t e r - Groningen - Assen - Drenthe - 's-Gravenhage - Almelo - Veendam - ;Jageningen - Wageningen - îiiddelstum - Eexterveen - Zuidlaarderveen - Emmen - Assen
E . J . Wol1erich - landbouwer - Nieuw-Buinen
A. van Wijk - medewerker I . L . E . - Wageningen, r a p p o r t e u r .
Ket t e r r e i n bestond g e d e e l t e l i j k u i t bouwland op zandgrond en g e d e e l t e l i j k u i t g r a s l a n d op zandgrond en veengrond. De s l o t e n waarin werd gedemonstreerd waren in het algemeen goed onderhouden, zodat h i e r kon worden gesproken van normaal onderhoudswerk.
De bovenbreedte van de s l o t e n v a r i e e r d e van 170-300 cm, de bodem-b r e e d t e van 40-100 cm en de diepte van 70-120 cm. (Be s l e t e n waarin de t a l u d m a a i e r s werkten waren wat d i e p e r , terwijl de veegboten in bredere wa Eergangen werden gedemonstreerd.) In de meeste s l o t e n kwam vr:,; VUÓI oianiengi o e i , n i e t veel bagger en weinig water voor. Van sommige s l o t e n moest nogal wat grond van het t a l u d v/orden af-genomen. De h i e r omschreven s l o t e n zijn vrij normaal voor deze s t r e e k , doch u i t e r a a r d v e r s c h i l l e n d van die in veel andere gebieden van ons l a n d .
Dit was de oorzaak dat enkele typen machines, die in de lage weides t r e k e n met weidesucceweides worden g e b r u i k t , h i e r n i e t konden worden g e -demonstreerd.
Een woord van dank aan de demonstranten en a l l e n die aan de v o o r b e r e i d i n g en de u i t v o e r i n g van deze demonstratie hebben mede-gewerkt, i s h i e r zeker op zijn p l a a t s .
In h e t bijzonder de landbouwers en het Waterschap "De Oostermoerse Vaart", die voor d i t doel hun t e r r e i n e n en watergangen beschikbaar s t e l d e n , moeten hierbij worden genoemd.
I I BAGGEBSLEPEN A. Algemeen
De zogenaamde b a g g e r s i epen zijn wel de s l o o t r e i n i g e r s d i e t o t nu t o e h e t m e e s t i n g a n g hebben g e v o n d e n . Tot v o o r 1958 werd i n ons l a n d u i t s l u i t e n d g e b r u i k gemaakt van b a g g e r s l e p e n ,
d i e r e c h t a c h t e r aan de t r e k k e r werden b e v e s t i g d . D i t t y p e , waarvan qua u i t v o e r i n g en c o n s t r u c t i e een g r o t e v e r s c h e i d e n h e i d b e s t a a t , i s e e n v o u d i g , goedkoop en v r a a g t w e i n i g onderhoud en i s daarom v o o r a l v o o r b o e r e n g e b r u i k a a n t r e k k e l i j k .
Een n a d e e l i s e c h t e r d a t s t e e d s h a a k s op de s l o o t v o o r - en a c h t e r u i t moot worden g e r e d e n , terwijl de t r e k k e r h i e r b i j vaak tijdelijk zwaar w o r d t b e l a s t . D i t h e e f t t o t g e v o l g , d a t o n d e r n a t t e o m s t a n d i g h e d e n , v o o r a l op z a c h t e g r o n d , de g r a s z o d e door h e t s l i p -pen en i n s p o r e n van de t r e k k e r e r n s t i g w o r d t b e s c h a d i g d , terwijl op bouwland de s t r u c t u u r van de g r o n d v e e l t e lijden h e e f t .
Wanneer de b o e r z e l f o v e r een b a g g e r s l e e p b e s c h i k t i s h e t b o v e n g e -noemde n a d e e l van m i n d e r b e l a n g , omdat dan m e e s t a l wel g u n s t i g e o m s t a n d i g h e d e n kunnen worden a f g e w a c h t om de s l o t e n t e r e i n i g e n . Om s c h a d e aan g r a s m a t en g r o n d s t e e d s z o v e e l mogelijk t e b e p e r k e n i s h e t g e b r u i k van k o o i w i e l e n evenwel dikwijls n o o d z a k e l i j k .
De l a a t s t e j a r e n zijn e r m e e r d e r e b a g g e r s l e p e n o n t w i k k e l d d i e dwars a c h t e r aan of opzij van de t r e k k e r worden b e v e s t i g d en dus z i j d e l i n g s w e r k e n . D i t i s een g r o o t v o o r d e e l .
Er w o r d t met de t r e k k e r s l e c h t s één k e e r i n de l e n g t e -r i c h t i n g l a n g s de s l o o t g e -r e d e n . B o v e n d i e n w o -r d t de k -r a c h t n i e t o v e r g e b r a c h t v i a de w i e l e n , doch afgenomen v a n a f de a f t a k a s . De k a n s op b e s c h a d i g i n g van de g r a s m a t en s t r u c t u u r b e d e r f van de g r o n d
i s dus g e r i n g . V e r d e r hebben ze nog h e t v o o r d e e l d a t ze l a n g s de s l o o t v e e l m i n d e r r u i m t e n o d i g hebben dan de s l o o t r e i n i g e r s d i e r e c h t a c h t e r de t r e k k e r worden b e v e s t i g d . De z i j d e l i n g s werkende b a g g e r s l e p e n v r a g e n ook w e i n i g vermogen. In v e r b a n d met h e t zijde-l i n g s weggzijde-lijden moet de t r e k k e r e c h t e r n i e t t e zijde-l i c h t zijn.
De s l o o t r e i n i g e r s van d i t t y p e zijn evenwel a a n z i e n l i j k d u u r d e r en daarom meer g e s c h i k t v o o r l o o n b e d r i j v e n en w e r k t u i g e n c o ' ö p e r a t i e s dan voor i n d i v i d u e e l g e b r u i k .
4
-B. Bespreking van de machines
Becfab type A, H tin del s on derneming VaVee, Capelle a/d I J a s o l , Prijs f. 65ÏÏ7T
De Becfab was op de demonstr. t i e de enige baggersleep die r e c h t a c h t e r de t r e k k e r werkt. D i t werktuig heeft een g e k n i k t e arm en een s c h a r n i e r e n d e hak. Het geheel wordt a c h t e r op een t r e k -ker gemonteerd en met de h e f i n r i c h t i n g op en neer bewogen. De s c h a r n i e r e n d e bak k l a p t i n de s l o o t a c h t e r o v e r en wordt op de kant met behulp van de h e f i n r i c h t i n g automatisch g e k i p t .
Een v e r s t e l b a r e g l i j p l a a t z o r g t ervoor - mita de grond voldoende s t e v i g i s - dat de bak n i e t in het t a l u d wordt g e t r o k k e n .
Van de Beefab bestaan twee typen n l . type A ( h i e r gedemon-s t r e e r d ) voor t r e k k e r gedemon-s t o t 35 pk, l e n g t e van de arm 3,75 ra en type B voor t r e k k e r s boven 35 pk, l e n g t e van de arm 4»50 ra. Verder kunnen 4 v e r s c h i l l e n d e bakken t . w . 2 g e s l o t e n bakken met een werkbreedte van r e s p e c t i e v e l i j k 87 en 122 cm en twee open bakken met een werkb r e e d t e van r e s p e c t i e v e l i j k 122 en 200 cm worden g e l e v e r d . De g e -s l o t e n bakken zijn vooral g e -s c h i k t voor h e t baggeren; de open bakken meer voor het verwijderen van w a t e r p l a n t e n en een n i e t t e g r o t e hoe-v e e l h e i d modder.
De Becfab was b e v e s t i g d aan een McCormick D 430. Er werd gewerkt met een g e s l o t e n bak van 87 cm. In oen s l o o t , die n i e t was voorge sneden, werd het t a l u d wat. ruw afgewerkt. Het g r a s l a n d v/as h i e r vrij zacht en het nadeel van het voor en a c h t e r u i t rijden van de t r e k -ker kwam duidelijk t o t u i t i n g . In een andere s l o o t , w a a r v a n het t a l u d met een Boro Rotor w a l l e n f r e e s was bijgewerkt,werd goed werk g e l e v e r d . De c a p a c i t e i t was ca. 140 m s l o o t p e r u u r .
De Becfab i s een s o l i d e werktuig dat in veel typen s l o t e n goed werk kan l e v e r e n .
Bever, W. Anema, Perwerd en Veil erna en Zn., Blija. Prijs f. 2.465«-De Bever wordt dwars a c h t e r op een t r e k k e r gebouwd. 2.465«-De machine b e s t a a t u i t een draagraam, waaraan een ongeveer 5 ra lange I - b a l k i s b e v e s t i g d , Aan deze draagbalk i s een loopkat gehangen, die met een r o l l e n k e t t i n g i s verbonden. Aan beide einden van de balk b e v i n d t zich een k e t t i n g w i e l , waarover de r o l l e n k e t t i n g l o o p t . De k e t t i n g wordt heen en weer getrokken door een k e t t i n g w i e l , dat wordt aangedreven door een a.utoversnellingsbak. De aandrijving van de v e r s n e l l i n g s b a k g e s c h i e d t met behulp van Vsnaren door de a f t a k -as van d e - t r e k k e r . De v e r s n e l l i n g s b a k doet d i e n s t a l s omkeerkoppel i n g , waarbij a l l e e n de I e v e r s n e l l i n g v o o r u i t en a c h t e r u i t worden g e b r u i k t .
_ s
Onder aan de loopkat i s een arn met een r e i r i g i n g e b a k bevestigd^ met twee g r e n d e l p a l l e n wordt de arm evenwijdig met de dr?, ago a l k g e
-houden. Wanneer de e e r s t e v e r s n e l l i n g v o o r u i t wordt i n g e s c h a k e l d , wcr&sr. de loopkat en r e i n i g e r in de r i c h t i n g van de s l o o t bewogen.
Op een bepaald i n s t e l b a a r punt, worden de p a l l e n ontgrendeld en v a l t de bale door zijn eigen gewicht in de s l o o t .
Vervolgens wordt de " a c h t e r u i t " ingeschakeld; waardoor de bak op de kant wordt getrokken on de arm'weer wordt v e r g r e n d e l d . De bak wordt inmiddels g e l e d i g d . I n p l a a t s var een bak kan ook een brede krooshark worden gemonteerd.
De draagbalk i s i n h e t midden s c h a r n i e r b a a r , zodat de machine voor het t r a n s p o r t in twee g e d e e l t e n in v e r x i c c ï ;\a.:^. k a : werden g e -p l a a t s t .
Do Bever v/as gemonteerd op een McOcrmick DED. Hij werkte in een s l o o t met vrii lage en matig s t e v i g e wallen, De ene kant was voergesneden, de andere n i e t . Aan beide zijden werd aeer behoorlijk werk g e l e v e r d . De c a p a c i t e i t was groef., ui bah-.:. 200 m per uur.. Daar op de r e i n i g i n g s a r m geen druk kan worden u i t g e o e f e n d i s de Bever n i e t g e s c h i k t voor s l o t e n met zware b e g r o e i i n g e n . Het i s e c h t e r een prima enderhoudsmaehino voor s l o t e n met water en n i e t al t e harde bodems. De bediening i s vrij eenvoudig.
Ridder, Landbouwraachinefabriek Ridder t e Ridderkerk. Prijs f. 2..125, Do Ridder i s s c h a r n i e r e n d aan de rdjkant van de t r e k k e r b e -v e s t i g d ( t u s s e n -voor- en a c h t e r w i e l e n ) . De arn, -van de r e i n i g e r i s g e k n i k t en b e s t a a t u i t twee delen, die s c h a r n i e r e n d met e l k a a r zijn verbonden. Aan het eind. van de arm wordt een bak of een hark s c h a r -n i e r e -n d b e v e s t i g d . Het strekke-n e-n het k-nikke-n va-n de arm g e s c h i e d t met behulp van k a b e l s door een dubbele conische f r i c t i e l i e r , d i e door de aftakas van de t r e k k e r wordt aangedreven en met twee handels bediend. Met behulp van de l i e r kan druk op de bak worden u i t g e -oefend.
De Ridder was gemonteerd op een F or ds on "Oaior. Hij werkte in een s l o o t met veel l o s s e begroeiing en weinig modo e r . De kant was
voorgesneden. De machine l e v e r d e prima werx en naa in e t een bak van 1 m b r e e d t e een c a p a c i t e i t van ca. 150 m p e r uur.
De Ridder i s een vrij u n i v e r s e l e .machine»' die zowel in s l o t e n met l a g e wallen a l s in diepe s l o t e n met s t e i l e wallen en v a s t e bodems goed werk kan l e v e r e n . De bediening v r a a g t wat meer v a a r d i g h e i d en r o u t i n e dan van do meeste andere baggerslepen, De l i e r e n maken tijdens het werk een onaangenaam geluid» Dit heeft e c h t e r geen bijzondere slijtage t o t gevolg. '-Vel vragen de k a b e l s de nodige aandacht. Zo moeten vrij dikwijls worden vernieuwd, wat e c h t e r
door het g e r i n g e a a n t a l meters kabel dat nodig i s , geen hoge kosten met z i c h meebrengt.
6
Schukken, "jHachincfabriek K.J. ochukkon, Bolsward. Prijs f. 2 . 0 0 0 , 13e ochukkon baggersleep wordt b e v e s t i g d aan de d r i e p u n t s -h e f i n r i c -h t i n g van een t r e k k e r en wordt verder ondersteund door een ld oin w i e l . De machine komt in p r i n c i p e veel overeen met de Eidder b a g g e r s l e e p . Evenals bij de Ridder b e s t a a t de arm u i t twee s c h a r -n i e r e -n d verbo-nde-n d e l e -n . De arm wordt door éé-n kabel g e s t r e k t e-n
door een andere g e k n i k t . De s t r e k k a b e l wordt aangetrokken door een hefboom die door een l o s s e h o f c i l i n d e r wordt bewogen. De k n i k k a b e l , die aan de bak i s b e v e s t i g d , wordt doe., een enkelvoudige f r i c t i e -l i e r aangetrokken.
De Schukken was b e v e s t i g d op een Pordson Dexta. De machine werkte in een s l o o t met vrij veel begroeiing en n i e t veel bagger. De t a l u d s waren n i e t voorgesneden, doch wel gemaaid. Van het t a l u d behoefde a l l e e n onderaan wat t e worden afgehaald. De bodem werd goed g e r e i n i g d .
De bewegingen van de baggerbak zijn bij de Schukken, door-dat het s t r e k k e n van de arm met een h y d r a u l i s c h e c i l i n d e r g e s c h i e d t , veel t r a g e r dan bij de Eidder b a g g e r s l e e p . De c a p a c i t e i t was c a . 90 m per u u r . De Schuld-:en i s voor veel typen s l o t e n een g e s c h i k t e machine.
Veengraaf, Bon Handelsonderneming, p o s t I"eesp. Prijs f. 1 . 3 5 0 , -De Veengraaf wordt achterop de t r e k k e r gemonteerd. Hij b e s t a a t u i t een driehoekig raan, waarin d r a a i b a a r een g e l e i d i n g s -blok i s b e v e s t i g d , waardoor een I - b a l k wordt heen en weer bewogen. De I - b a l k wordt verder g e l e i d door een tweede g e l e i d i n g s b l o k dat
s c h a r n i e r e n d i s verbonden met een d r a a i b a r e s t e u n , die onder op het raam i s b e v e s t i g d .
De I - b a l k doet d i e n s t a i s arm van de r e i n i g i n g s b a k . Deze bak h e e f t een werkbreedte van 1,50 m. De arm met de r e i n i g i n g s b a k wordt heen en weer getrokken met een r o l l e n k e t t i n g . Het ene einde van de k e t t i n g i s even voor de bak op de arm b e v e s t i g d en l c o p t v i a d r i e k e t t i n g w i e l e n naar het andere einde van de arm. Eén van deze k e t t i n g wielen i s gemonteerd op de u i t s t e k e n d e as van een a u t o v e r s n e l l i n g s -bak, die r e c h t s t r e e k s wordt aangedreven door de a f t a k a s van de
t r e k k e r . De v e r s n e l l i n g s b a k fungeert h i e r a l s omkeerkoppeling, waarbij a l l e e n de e e r s t e v e r s n e l l i n g v o o r u i t en a c h t e r u i t worden b e
n u t . In de e e r s t e v e r s n e l l i n g v o o r u i t wordt de bak in de s l o o t g e -b r a c h t , in de a c h t e r u i t op de kant getrokken.
De Veengraaf, die cp een 15 pk Hatz was gemonteerd, werkte in oen sloot met vrij vlakke- w a l l e n . De s l o o t k a n t was voor-gesneden. De w o r t e l s van de diepwortelende waterplanten werden soms n i e t goed meegenomen; overigens l e v e r d e de machine goed werk. De c a p a c i t e i t was ongeveer 135 K p e r u u r . De bediening i s vrij een-voudig. Do r e i n i g i n g s b a k , die een b r e e d t e heeft van 1,50 m i s ,
wanneer er veel bagger u i t de s l o o t moet; t e t r e e d .
Deze eenvoudige nog nieuwe machine lijkt vooral g e s c h i k t voor s l o t e n met vlakke wallen, zachte bodems en n i e t t e zware 'begroeiing.
I l l SLOOTKMTEN" SNIJDER? Bon Handelsonderneming, p o s t We e s p . Frijs f. 2 0 5 , -Ket d i t algemeen bekende werktuig werden enkele s l o o t k a n t e n voorgesneden. De Bon kantensn:jder, "waarmee s l o o t k a n t e n van maximaal 1,10 m kunnen v/orden losgesneden, l e v e r d e goed werk.
Voor de bediening van de snijder en de b e s t u r i n g van de t r e k k e r of het paard, zijn in t o t a a l 3 man n o d i g . Vooral met de tegenwoordige p e r s o n e e l s b e z e t t i n g op de boerenbedrijven, kan d i t een bezwaar zijn.
IV SLEEP GRAVER EXCELSIOR, Co'op. Werktuigenvereniging, Rinsumageest. Deze nieuwe machine was a c h t e r op een 25 pk GUldner g e -bouwd. De E x c e l s i o r h e e f t een d r i e meter brede kroosbak, die met behulp van 2 l i e r e n en 2 k a b e l s wordt bediend. De k a b e l s lopen over schijven die aan een lange giek zijn b e v e s t i g d . De bak wordt dwars door de s l o o t g e t r o k k e n . De t r e k k e r rijdt dus in de l e n g t e -r i c h t i n g van de s l o o t en wo-rdt t e l k e n s een bakb-reedte of wat minder v e r p l a a t s t .
"De E x c e l s i o r werkte in oen s l o o t met vrij veel b e g r o e i i n g , doch weinig modder. De bodembreedte was ruim één meter. De kanten waren van te voren l o s g e s n e d e n .
Evenals andere machines van d i t type i s de E x c e l s i o r veel meer op zijn p l a a t s in bredere watergangen met z a c h t e r e bodems dan
in de betrekkelijk smalle s l o o t met v a s t e bodem, die h i e r moest worden g e r e i n i g d . De c a p a c i t e i t v/as l a g e r dan normaal, terwijl de machine t e veel diepwortel ende w a t e r p l a n t e n in de s l o o t l i e t s t a a n .
Q
-V MACHINES MET -VIJZEL A. Algemeen
Bij deze m a c h i n e s worden de b a g g e r en de v e g e t a t i e met "behulp van een vijzel u i t de s l o o t g e h a a l d . Ook kan h e t t a l u d g e -h e e l of g e d e e l t e l i j k worden bijgewerkt. Het m a t e r i a a l d a t door de vijzel w o r d t a a n g e v o e r d , w o r d t door een w e r p r a d op h e t l a n d g e -w o r p e n . De b a g g e r kan n a a r -wens k o r t op de k a n t -worden g e d e p o n e e r d of op e e n b r e d e s t r o o k n v e r h e t l a n d . e r s p r e i d . In g e h e e l d r o g e s l o t e n kunnen deze m a c h i n e s n i e t w e r k e n . Het b e s t werken ze i n s l o t e n met b e t r e k k e l i j k w e i n i g w a t e r . In s l o t e n met v e e l w a t e r w e r k t de vijzel min of meer a l s waterpomp en b r e n g t i n v e r h o u d i n g n i e t v e e l b a g g e r op de k a n t .
De m a c h i n e s worden aan de a c h t e r z i j d e van een t r e k k e r b e -v e s t i g d . D i t g e s c h i e d t z o d a n i g ; d a t h e t r e i n i g i n g s e l e m e n t meer of m i n d e r d i e p i n de s l o o t kan worden n e e r g e l a t e n en v o o r h e t t r a n s -p o r t kan worden g e h e v e n . De t r e k k e r r i j d t t o t 1 , 5 0 m van de s l o o t . De aandrijving van c e machine v i n d t p l a a t s door de a f t a k a s . I n v e r b a n d met de l a g e r i j s n e l h e i d ( v e e l a l t u s s e n 300 en 800 m p e r u u r ) zijn de t r e k k e r s u i t g e r u s t met e x t r a l a g e v e r s n e l l i n g e n .
De v i j z e l m a c h i n e s hebben een g r o t e c a p a c i t e i t en h e t b e -l a n g r i j k e v o o r d e e -l , d a t de b a g g e r m e t e e n over h e t -l a n d kan worden v e r d e e l d . Het nawerk k o s t m e e s t a l w e i n i g t i j d .
Het zijn evenwel d u r e m a c h i n e s i n a a n s c h a f . Ook b l i j k e n s e n o g - , a l aan s l i j t a g e o n d e r h e v i g t e zijn. Het i s daarom n i e t e e n v o u d i g deze m a c h i n e s t e g e n een r e d e l i j k t a r i e f ' r e n d a b e l t e maken. H i e r v o o r i s h e t n o d i g d a t ze p e r j a a r een g r o o t a a n t a l u r e n , bijv. 6 0 0 - 8 0 0 , kunnen w e r k e n . H i e r u i t v o l g t , d a t de v i j z e l m a c h i n e s a l l e e n r e n d a b e l kunnen worden g e ë x p l o i t e e r d door 1 o e n w e r k e r s en w e r k t u i g e n c o ' ö p e r a t i e s , d i e a a n e e n g e s l o t e n complexen kunnen b e w e r k e n . In de p r a k -tijk b l i j k t d i t a l l e e n mogelijk, a l s een w a t e r s c h a p of een a n d e r e b e l a n g e n g e m e e n s c h a p h i e r b i j c o ' ó r d i n e r e n d o p t r e e d t .
B. B e s p r e k i n g van de m a c h i n e s
B i t s c h e r Moorburg, C e n t r a a l Bureau G.A., R o t t e r d a m . Prijs met i n b e g r i p van de t r e k k e r f. 3 6 . 5 ^ 0 ,
-De machine h e e f t een 1,80 of 2 m l a n g e , s c h u i n g e p l a a t s t e v i j z e l , d i e door een h u i s i s o m s l o t e n . Het h u i s i s aan de o n d e r k a n t open, terwijl de zijkant van h e t h u i s aan de l a n d e i j de kan v/orden opengemaakt t o t z o v e r n o d i g i s v o e r h e t a f f r e z e n van h e t t a l u d . De s t a n d van de vijzel kan aan de h e l l i n g van h e t t a l u d v/orden a a n -g e p a s t . De w e r k b r e e d t e van de vijzel i s c a . 40 cm. Het w e r p r a d
d r a a i t h a a k s op de v i j z e l .
De E i t s o h e r Moorburg w o r d t u i t s l u i t e n d gebouwd op een 45 pk R i t s c h e r t r e k k e r met h a l f r u p s e n . Voor de b e d i e n i n g zijn 2 man n o d i g , 1 v o o r h e t b e s t u r e n van de t r e k k e r en 1 v o o r h e t b i j s t e l l e n van de v i j z e l .
10
-De machine werkte in een s l o o t met hoge v/allen, waar-van aan de "bovenzijde 1? t o t 20 cm waar-van de wal af moest. Het l a n d was erg s l a p , waardoor de rupsen p l a a t s e l i j k vrij diepe sporen maakten. De s l o o t werd voldoende u i t g e d i e p t en h e t t a l u d werd goed afgewerkt. Op verzoek van de boer werd de bagger n i e t over h e t l a n d v e r s p r e i d , doch k o r t op de kant gedeponeerd. De r i j -s n e l h e i d wa-s ca. 500 in per u u r .
De lioorburg i s het meest op zijn p l a a t s i n n i e t t e "brede s l o t e n met hoge wallen die op ^ r o f i e l moeten worden g e -t r a c h -t .
In brede s l o t e n i s de c a p a c i t e i t naar verhouding g e r i n g e r , omdat dan de k l e i n e werkbreedte van de vijzel <->p de "bodem van de s l o o t s t e r k t o t u i t i n g komt.
R i t s c h e r F r i e s l a n d , Centraal Bureau G.Ä,. Rotterdam m Prijs f. 1 3 . 0 0 0 ,
-De R i t s e h e r P r i e s l a n d werkt volgens h e t z e l f d e p r i n c i p e a l s de lioorburg, doch i s aanzienlijk l i c h t e r . De vijzel i s k o r t e r , 1,50 m lang en k l e i n e r van doorsnede. Het werprad i s op de
vijzelas b e v e s t i g d . De bagger kan n i e t zover worden weggeworpen a l s met de Moorburg. De machine kan op een normale wiel "trekker met e x t r a l a g e v e r s n e l l i n g e n en een vermogen'van 35 "tot 40 pk worden g e b r u i k t . Dit i s een 'belangrijk v o o r d e e l . "Een v/iel t r e k k e r
i s goedkoper, s n e l l e r t e v e r p l a a t s e n en h e e f t bovendien meer g e -bruiksmogelijkheden dan een t r e k k e r met h a l f r u p s e n .
Ook h e e f t de P r i e s l a n d h e t voordeel dat de vjizel h y d r a u l i s c h wordt geheven en door de t r e k k e r b e s t u u r d e r kan worden bediend, zodat geen tweede man nodig i s .
De F r i e s l a n d was gemonteerd op een 37 pk Pcrdson liai o r . De machine werkte e e r s t i n een smalle s l o o t met s t e r k ingezakte wallen en heel weinig w a t e r . De s l o o t werd keurig op p r o f i e l g e -b r a c h t . De -bagger werd n e t j e s in de lage wal gedeponeerd. In een andere s l o o t met meer water werd ook goed werk g e l e v e r d . De bagger werd hierbij over een strook n.n 4 n v e r d e e l d . De r i j -s n e l h e i d wa-s ongeveer 600 m per u u r .
De machine i s g e s c h i k t voor dezelfde typen s l o t e n a l s de lioorburg. De 'u oorburg kan e c h t e r in verband raet de g r o t e r e vijzell engte i e t s hogere wallen bewerken.
Wulff, Brinkmann en Niemeijer E.V., Zutphen. Prijs f. 1 2 . 7 5 0 , -Bij de Wulff l i g t de vijzel vrijwel h o r i z o n t a a l en l o o p t dwars over de bodem van de s l o o t . Opzij van de vijzel b e v i n d t z i c h een s c h u i n g e p l a a t j t werprad, dat b e s t a a t u i t een schijf met schoe-pen, liet d i t werprad wordt het t a l u d geheel of a l l e e n onderaan
- 11
vijzel aangevoerde "bagger over het land v e r s p r e i d . Schuin "boven het werprad i s een schijfkouter aangebracht dat d i e n t om het t a l u d van "boven af te snijden. De stand van het werprad kan
binnen beperkte grenzen aan de h e l l i n g van het t a l u d v/orden aan-g e p a s t . De vijzel wordt aan-g e l e v e r d in v e r s c h i l l e n d e werkbreedten, n l . 35? 50 en 75 orn. ïïr werd gedemonstreerd met de k o r t s t e vijzel,
De n a c h i n e; die was b e v e s t i g d op een 60 pk M.A.N. met vierwielaandrijving, werkte in een s l o o t met betrekkelijk l a g e , goede wallen en voldoende w a t e r . De bodem werd goed g e r e i n i g d . De s t a n d van de vijzel p a s t e e c h t e r n i e t geheel bij het p r o f i e l
var de s l o o t met het gevolg da-t de s l o o t aan de kanten i e t s dieper werd dan in het midden. Het t a l u d werd mooi afgewerkt. Het m a t e r i a a l werd op een s t r o o k van c a . 10 m over het l a n d v e r -d e e l -d . De r i j s n e l h e i -d was ca. 450 ni p e r u u r .
De Wulff i s , i n verband met zijn beperkte mogelijkheden om de t a l u d s bij t e v/erken,het meest op zijn p l a a t s in s l o t e n met n i e t t e hoge w a l l e n . In combinatie met een w a l l e n f r e e s i s hij
ook goed g e s c h i k t om de bodems van s l o t e n met vrij hoge wallen t e r e i n i g e n , m i t s voldoende water aanwezig i s . In s l o t e n met brede bodems heeft de Wulff, a l s gebruik wordt gemaakt van de l a n g s t e vijzel, een g r o t e r e c a p a c i t e i t dan de R i t s e h e r s .
12
VI WALLENFEEES
In de p r o v i n c i e Groningen zijn v o o r h e t op p r o f i e l b r e n g e n van de s l o o t w a l l e n twee t y p e n w a l l e n f r e z e n o n t w i k k e l d
(waarvan één "type werd g e d e m o n s t r e e r d ) . Bij de o n t w i k k e l i n g i s u i t g e g a a n van de Wulff, d i e i n o r i g i n e l e u i t v o e r i n g , z o a l s i n h e t v o o r g a a n d e i s g e z e g d , g e e n hoge s l o o t w a l l e n kan b e w e r k e n . De vijzel en h e t w e r p r a d zijn v e r v a n g e n door e e n f r e e s w i e l , d a t
de wal a f f r e e s t en l o s g e m a a k t m a t e r : - a l op h e t l a n d w e r p t . De a a n d r i j v i n g en de b e v e s t i g i n g van üe m a c h i n e aan de t r e k k e r zijn vrijwel gelijk g e b l e v e n . Het b e n o d i g d aandrijfvermogen van deze w a l l e n f r e z e n i s z e k e r n i e t k l e i n e r dan van de o r i g i n e l e Wulff.
Boro R o t o r , 1 M a c h i n e f a b r i e k Boro, Hoden. Prijs f. 1 2 . 7 0 0 , -De machine was g e m o n t e e r d op een F o r d s o n Power Major met e x t r a v e r t r a g i n g s b a k .
Het f r e e s w i e l b e s t a a t u i t een b r e d e trommel d i e aan de omtrek i s v o o r z i e n van een a a n t a l s c h o e p e n . Op de r a n d van de trommel zijn twee messen b e v e s t i g d , waarmee de s l o c t w a l w o r d t l o s g e s n e d e n . Het l o s g e s n e d e n m a t e r i a a l w o r d t met de s c h o e p e n fijn v e r k r u i m e l d op h e t l a n d g e w o r p e n . Het f r e e s w i e l w o r d t i n d r i e maten g e l e v e r d , n l . met een d i a m e t e r van 1,20 , 1,40 en 1,60 m.
Er werd g e d e m o n s t r e e r d met h e t k l e i n s t e f r e e s w i e l . D i t b l e e k v o o r een g r o o t g e d e e l t e van de h i e r t e bewerken s l o t e n
-w a l l e n t e k l e i n , z o d a t de -wal n i e t d i e p genoeg -werd a f g e -w e r k t en de mogelijkheden van de w a l l e n f r e e s n i e t v o l d o e n d e t o t hun r e c h t kwamen. Er werd g e t r a c h t h e t o n d e r s t e g e d e e l t e van de wal met
een Wulff t e verwijderen. D i t was e c h t e r n i e t g o e d mogelijk, omdat e r t e v e e l v a s t e g r o n d moest worden v e r w e r k t , terwijl e r vrijwel geen w a t e r aanwezig w a s .
Op de g e d e e l t e n met m i n d e r hoge w a l l e n werd g o e d werk g e l e v e r d . De wal werd h i e r g o e d a f g e w e r k t en de g r o n d b e h o o r l i j k o v e r h e t l a n d v e r s p r e i d . Het o n d e r s t e g e d e e l t e van de wal en de bodem werden v e r d e r g e r e i n i g d met een b a g g e r s l e e p en een Wulff.
De t r e k k e r b e s t u u r d e r h e e f t maar z o o r w o i n i g s i o h t op h e t w e r k . Mede h i e r d o o r i s h e t moeilijk de wal g o e d r e c h t a f t e werken» D i t g e l d t e c h t e r , hoewel i n mindere m a t e , ook voor de v i j z e l
-m a c h i n e s .
Alhoewel met de Boro Kotor een b e h o o r l i j k d i k s t u k van de wal en v o o r a l van een s t e i l e o v e r h a n g e n d e w a l , kan worden a f -genomen, moet deze n i e t worden g e z i e n a l s s l o o t g r a a f m a c h i n e , doch a l s g o e d e o n d e r h o u d s m a c h i n e , d i e h e t werk van a n d e r e s l o o t r e i n i - • g e r s bijv. d a t van de Wulff of een b a g g e r s l e e p kan a a n v u l l e n .
15
-i n hoogte v e r s t e l b a a r . De hoogte wordt -i n g e s t e l d met behulp van een h y d r a u l i s c h e c i l i n d e r . De machine kan ook worden g e l e v e r d met een h a n d l i e r t j e , v/aardoor de prijs l a g e r , doch de bediening moei-lijker wordt. De maaibalk kan in elke gewenste hoek tussen 0° en 180 maaien. De rnaaihoek wordt i n g e s t e l d met de h y d r a u l i s c h e hef-i n r hef-i c h t hef-i n g van de t r e k k e r . De maxhef-imale l e n g t e van de maahef-ibalk, dhef-ie t o t nu toe kan worden g e l e v e r d , i s "J-h v o e t .
In p l a a t s van de maaibalk kaai aan het raam een t a l u d h a r k worden b e v e s t i g d . Deze b e s t a a t u i t twee rondlopende k e t t i n g e n , waartussen een a a n t a l d r i e t a n d i g e vorkjes zijn aangebracht. De vorkjes worden zodanig g e s t u u r d , dat de tanden h e t omhooggebrachte g r a s gemakkelijk l o s l a t e n . »
De taludmaaier en de t a l u d h a r k werkten in een s l o o t met een t a l u d van ongeveer 1,60 m, zodat het t a l u d met een 6 - v o e t s maaibalk goed kon worden gemaaid. Zowel met de maaibalk a l s met de hark werd prima werk g e l e v e r d . Verstoppingen kwamen bijna n i e t voor. Behalve het gemaaide g r a s werd met de hark ook het l o s l i g g e n d e r u i l op de bodem van de s l o o t goed op de wal g e b r a c h t . De r i j s n e l h e i d was ongeveer 3 km p e r uur.
Schukken - taludmaaier, Machinefabriek H.J. Schukken, Bolsward. Prjjs f.
2.3OO,-Deze taludmaaier komt in p r i n c i p e overeen met de Wisse-k e r Wisse-k e . Hij heeft e c h t e r minder instelmogelijWisse-kheden, terwijl geen t a l u d h a r k kan worden bijgeleverd. De hoogte wordt i n g e s t e l d met b e -hulp van een h a n d l i e r t j e .
De Schukken-taludmaaier werkte in een s l o o t met een t a l u d van ca. 1,40 m. Het maaiwerk was goed, terwijl v l o t kon worden g e -reden. Verstoppingen kwamen v/e in ig voor.
McConneltaludmaaier, H.C.L. Sieberg N.V., Amsterdam. Prijs f. 2 . 3 5 0 , -Deze maaier i s voor ons land nog nieuw. Hij wordt b e v e s t i g d aan de h e f i n r i c h t i n g van een v i e r w i e l i g e t r e k k e r . De maaibalk i s b e -v e s t i g d aan een arm en -v/el zodanig, dat deze in elke gewenste hoek tussen 0 en 180° kan maaien. De maaihoek wordt i n g e s t e l d met behulp van een H e r t j e . De arm i s met behulp van een h e f c i l i n d e r i n hoogte v e r s t e l b a a r . Door het aanbrengen van een t u s s e n s t u k komt de binneh-schoen van de maaibalk 60 cm buiten de v/ielen van de t r e k k e r .
De lïcConnel werd gedemonstreerd zonder t u s s e n s t u k , zodat heel k o r t op de kant moest worden gereden. liet het oog op h e t k a n t e -l e n van de t r e k k e r i s d i t zeer gevaar-lijk. Er werd gewerkt met een 5-voets maaibalk op t a l u d s van ongeveer d e z e l f d e . - l e n g t e . Ondanks het f e i t dat de machine minder goed werd gedemonstreerd, werd behoorlijk werk g e l e v e r d en een goede indruk van de machine verkregen.
16
-H a a i - en veegboot van h e t Waterschap "De Maaskant''
Deze m a a i - en veegboot kan zowel worden g e b r u i k t voor het maaien van t a l u d s a l s voor de bestrijding van waterplanten cp de bodem van de watergang; het zogenaamde "vegen".
Het m a a i g a r n i t u u r b e s t a a t u i t een lange arm, waarvan het ene einde s c h a r n i e r e n d op de bodem van de boot i s b e v e s t i g d , terwijl aan het andere einde een rnaaibalk i s verbonden. Let een c o n t r a gewicht wordt de boot die s l e c h t s 300 kg weegt, in evenwicht g e -houden. De hoogte van de maaiarm en de maalhoek van de rnaaibalk worden i n g e s t e l d met behulp van een p a a r l i e r t j e s .
De rnaaibalk wordt aangedreven door een 5 pk benzinemotor, die tevens d i e n t voor de aandrijving var. do schroei' en die ook,
wanneer dr: bont voor het vegen wordt £ f bru i k t , <io-n V-voraiig mes ruk.5£tnvi.J3 even' 0.0 bodem voortbeweegt. .:-:er .-ioi UL,%- a^n de voorkant van h e t bootje i s aangebracht, zorgt ervoor dat; de boet bij het maaien op de j u i s t e a f s t a n d van de wal b l i j ö t . Voorts l o o p t tijdens
het maaien een man over de walkant die met behulp van een vaarboom de a c h t e r k a n t van de boot s t u u r t . Voor h e t t r a n s p o r t van de boot wordt een eenvoudige tweewielige wagen g e b r u i k t . Liet behulp van deze wagen wordt de boot ook u i t de watergang g e t r o k k e n .
De boot van "De Maaskant" werd gedemonstreerd i n een onge-veer 8 m brede watergang met s t e i l e , f l i n k begroeide t a l u d s en vrij veel w a t e r p l a n t e n op de bodem. Er werd goed werk g e l e v e r d . De wallen werden n e t j e s gemaaid en de w a t e r p l a n t e n op de bodem werden goed 1 o s -gesneden. Bij "De Maaskant" heeft men r e e d s 5 va^i dergelijke boten voor
eigen g e b r u i k gemaakt, v/aarvan enkele met een zwaardere motor en één met een a p a r t e motor voor de aandrijving van de rnaaibalk.
De prijs van de gedemonstreerde boot ( d i e i n eigen werk-pla.ats werd gemaakt), i s n i e t p r e c i e s bekend, doch zou voor h e t waterschap ongeveer f. 4 . 0 0 0 , - bedragen.
Veegboot van h,V, Scheepswerf v / h Fa. I. Hendriks, Dodewaard. Evenals de boot van "De Maaskant" werkt deze veegboot met een V-vormig nies, dat ruksgewijs wordt voortbewogen. Dit systeem wordt i n ons l a n d verreweg h e t meest t o e g e p a s t . Het i s eenvoudig, goedkoop en voldoet i n de meeste g e v a l l e n b e t e r dan andere bekende systemen.
De boot van Eendriks i s met h e t oog op het p a s s e r e n van duikers en lag'e bruggen heel l a a g en zo smal mogelijk gehouden. De g r o o t s t e b r e e d t e i s 1,35 ffl« 2e hoogte boven het water i s ongeveer 45 cm. Deze geringe hoogte i s a l l e e n mogelijk door gebruik t e maken van een zeer laag gebouwde motor. Cmdat e r geen l a g e r e motoren zijn in h e t gewenste vermogen van 12 pk, i s de 1520 pk Victor d i e s e l -motor gekozen. Hoewel deze -motor aan de zware kant i s , v o l d o e t hij u i t s t e k e n d . Al naar gelang de omstandigheden, worden messen t o e g e p a s t met een werkbreedte van 2 t o t 4 m. De prijs van de boot met i n -begrip van enkele messen van v e r s c h i l l e n d e werkbreedten i s ca. f. 7.8OO,-.
17
-Deze veegboot werd gedemonstreerd door het Waterschap 'De Neder-Betuwe".Er werd gewerkt in de Oosterraoerse Vaart, een
brede watergang met a l l e e n langs de kanten wat bodem b e g r o e i i n g . Hoewel er van de wal af weinig van was t e zien wat het mes onder water deed, werd er evenwel goed werk g e l e v e r d .
Deze boot kan ook worden u i t g e r u s t met een s p u i t a p p a r a -tuur voor het bespuiten van ongewenste p l a n t e n g r o e i op de t a l u d s en s ch ouwp a den.
18 -V I I I SAMEN-VATTING EN CONCLUSIES Deze d e m o n s t r a t i e h e e f t l a t e n z i e n d a t i n v e e l t y p e n w a t e r g a n g e n h e t m a c h i n a a l r e i n i g e n t e c h n i s c h mogelijk i s . Zowel v o o r h e t op b r e e d t e en d i e p t e houden van w a t e r g a n g e n , a l s v o o r h e t m a a i e n en u i t h a r k e n van t a l u d s en de be s t r i d i n g van w a t e r -p l a n t e n , zijn v e r s c h e i d e n e g o e d b r u i k b a r e m a c h i n e s v e r k r i j g b a a r . G e z i e n de g r o t e v a r i a t i e i n s l o o t t y p e n en mede d i e n -t e n g e v o l g e een g r o -t e v e r s c h e i d e n h e i d i n m a c h i n e -t y p e n , i s h e -t g o e d , d a t de t o e k o m s t i g e g e b r u i k e r t e r d e g e n a g a a t w e l k e m a c h i n e of m a c h i n e s v o o r zijn o m s t a n d i g h e d e n h e t m e e s t g e s c h i k t i s of zijn. Van de s l o o t r e i n i g e r s worden de b a g g e r s l e p e n v e r r e w e g h e t m e e s t t o e g e p a s t . Het zijn e e n v o u d i g e of b e t r e k k e l i j k e e n v o u d i g e w e r k t u i g e n , d i e o n d e r v e e l o m s t a n d i g h e d e n g o e d werk kunnen l e v e r e n . Wanneer bij h e t r e i n i g e n van de s l o t e n met een b a g g e r s l e e p , t e v e n s h e t t a l u d moet worden bijgewerkt, moet d i t m e e s t a l van t e v o r e n worden l o s g e s n e d e n of met een w a l l e n f r e e s op p r o f i e l g e b r a c h t .
De b a g g e r s l e p e n l o p e n , wat b e t r e f t h e t s y s t e e m , de u i t -v o e r i n g en de prijs s t e r k u i t e e n .
De Beef ab i s l a a g i n prijs en v r a a g t -weinig onderhoud en i s d a a r d o o r v o o r a l a a n t r e k k e l i j k v o o r i n d i v i d u e e l g e b r u i k en k l e i n e c o m b i n a t i e s van b o e r e n . Een n a d e e l i s , d a t met de t r e k k e r s t e e d s h a a k s op de s l o o t v o o r - en a c h t e r u i t moet worden g e r e d e n . De
t r e k k e r d i e n t m i n s t e n s een vermogen van 20-25 pk t e h e b b e n . De b a g g e r s l e p e n d i e z i j d e l i n g s van de t r e k k e r werken hebben h e t g r o t e v o o r d e e l d a t met de t r e k k e r maar één k e e r i n de l e n g t e r i c h t i n g l a n g s de s l o o t b e h o e f t t e worden g e r e d e n . D a a r d o o r i s men w e i n i g afhankelijk van de w e e r s o m s t a n d i g h e d e n . Deze b a g g e r -s l e p e n zijn e c h t e r a a n z i e n l i j k h o g e r i n prij-s en daarom meer g e -s c h i k t voor l o o n w e r k o r s en w e r k t u i g e n c o ö p e r a t i e s dan v o o r i n d i v i d u e e l g e -b r u i k .
De Veengraaf i s van de z i j d e l i n g s werkende m a c h i n e s h e t l a a g s t i n p r i j s . D i t nieuwe w e r k t u i g l i j k t g e s c h i k t v o o r h e t r e i n i g e n van s l o t e n met v l a k k e w a l l e n , z a c h t e bodems en ondiep w o r t e l e n d e w a t e r p l a n t e n .
De B e v e r i s een g o e d e o n d e r h o u d s m a c h i n e v o o r s l o t e n met n i e t a l t e h a r d e bodems en n i e t t e zware b e g r o e i i n g .
De R i d d e r i s de m e e s t u n i v e r s e l e b a g g e r s l e e p , d i e zowel i n s l o t e n met v l a k k e w a l l e n en z a c h t e bodems a l s i n s l o t e n met s t e i l e w a l l e n en v a s t e bodems goed b r u i k b a a r i s .
De Schukken b a g g e r s l e e p i s een g o e d b r u i k b a r e o n d e r h o u d s -m a c h i n e . De bewegingen van de r e i n i g i n g s b a k zijn vrij l a n g z a a -m , wat
i n de c a p a c i t e i t t o t u i t i n g komt.
De m a c h i n e s met vijzel hebben een g r o t e c a p a c i t e i t en h e t b e l a n g r i j k e v o o r d e e l d a t de b a g g e r m e t e e n o v e r h e t l a n d kan worden v e r s p r e i d . Het zijn e c h t e r d u r e m a c h i n e s d i e moeilijk r e n d a b e l zijn t e maken.
- I Q
De beide B i t BC hers zijn het meest op hun p l a a t s in n i e t t e brede s l o t e n met hoge wallen die op p r o f i e l moeten v/orden g e -b r a c h t . Ze kunnen met -betrekkelijk weinig water nog vrjj v a s t e grond verwerken.
De Wulff i s het meest g e s c h i k t voor s l o t e n met n i e t t e hoge w a l l e n . Wanneer e c h t e r van tevoren het t a l u d op p r o f i e l i s g e b r a c h t met een w a l l e n f r e e s , kunnen met de Wulff ook de bodems van vrij diepe s l o t e n worden g e r e i n i g d , mits voldoende water aan-wezig i s .
De ontwikkeling van de wallenfrezen i s een belangrijke vooruitgang bij het machinaal s l o o t r e i n i g e n . De wall enf rezen zijn vooral g e s c h i k t voor het op p r o f i e l brengen van s t e i l e , vaak overhangende wallen z o a l s die in de akkerbouwgebieden veel worden a a n g e t r o f f e n .
De Boro Retor lijkt een s o l i d e machine. Hoewel hij een behoorlijk s t u k van de wal kan afnemen, moet deze machine toch n i e t worden gezien a l s een slootgraafmachine, doch a l s een b e -langrijke a a n v u l l i n g van andere s l o c t r e i n i g e r s .
Het maaien van t a l u d s kan r e e d s in veel g e v a l l e n worden gemechaniseerd, m i t s de t a l u d r en de rijpaden h i e r v o o r g e s c h i k t
zijn gemaakt. Ook voor het u i t h a r k e n van de t a l u d s zijn reeds enkele goed b r u i k b a r e machines verkrijgbaar.
De Rika, i s s p e c i a a l g e s c h i k t voor het maaien van s l o o t -wallen met weinig vrije beimruimte. Op een vlak schouwpad van 50 c^
kan reeds werden gewerkt.
Met de WiBo 2 kan reeds worden gewerkt cp een v l a k schouw-pad van 1 m. Een belangrijk voordeel van deze machine i s , dat het maaien en harken van de t a l u d s t o t 1,80 m lang in één werkgang kan geschieden. Door voor het maaien van het onderste g e d e e l t e van het
t a l u d gebruik t e maken van een t u s s e n s t u k , kan in twee werkgangen. een t a l u d van ongeveer 3 m worden gemaaid.
Wanneer met een normale v i e r w i e l i g e t r e k k e r kan worden gewerkt, heeft men voor h e t maaien de keuze u i t meerdere goede t a l u d m a a i e r s . Tot nu toe e c h t e r kan a l l e e n bij de Wissekerke t a l u d -maaiers een t a l u d h a r k worden bijgeleverd.
Voor het maaien van t a l u d s u i t een boot zijn de maaiboten van h e t Waterschap "De E a a s k a n f z e e r g e s c h i k t gebleken,
Voor het bestrijden van waterplanten op de bodem van w a t e r -gangen kan met succes gebruik worden gemaakt van veegboten die wer-ken met een ruksgewijs over de bodem voortbewogen V-vormig mes. Met deze veegboten wordt het beste r e s u l t a a t verkregen, a l s - i n het
v o o r j a a r tijdig met het vegen wordt begonnen en deze bewerking r e g e l -matig wordt h e r h a a l d .
De Becfab in brede s l o o t met slappe bagger De Bever in een graslandsloot op k l e i
De Ridder in een s l o o t met s t e i l e wal Schukken baggers leep in een s l o o t met vlakke wal
De Wulff in een kleisloot op grasland De Boro wallenfrees
Wissekerke taludmaaier. In afwijking tot het gedemonstreerde type wordt bij deze de hoogte
van het raam niet hydraulisch ingesteld
Wissekerke taludhark in een bouwlandsloot met s t e l l e wal
Rika wallenmaaier in bedrijf
boot van "De Haaakant" uitgerust net taludmaaier
Veegboot van Hendriks. Het soepele V-vormige mes ligt op dé boot
