Die O.B. Jaargang 3, no.3

G.:reg1streer aan die H.P.K. as 'n N!1u!lbJ11d.

e

O

w;

1WSionali

sme moe<

susiaal

1cees

as ons w

il

Ju';

ons

volk n

wet ·

voort.

:

bestaan.

0

DE

RDE JA

ARGANG

.

Vie

0

O

u ....

:

wsialismP

moat

1w

-s

iorwal

1cees

a

s

O

ns

as

WOEK

SDAG,

24

NOVK\IBEll

19

·13

.

K

o

.

3

.

OoBo

se

Toelk()1f'ilsbelioft

e

aan Afrikanerdorm.

O

NDE

HDR

U

KTES

fvROET

A

LMA

L SAAMSTAAN

Werhe1·s

Mag

N

ie

A.lleen

V eg

.)on~ meisies \·:m wie baie hul ouers

,

c.:.

·

jongcr hroers en susters moet on-der·hon, hot die aff!;elopc p:1ar wekc in

.Johannesburg en :Kaapswd hul

toe-dug gen;ccm tot 'n staking nada l I milo nou nl vir jare moet swoeg teen han

ger-lone on•lorwyl die besighcdo vit· wio hulle wcrk, winstc van hond<:>rde dui -sendo ponrlo rcr janr afwerp.

Die winlwlklcrke (dames) begin met 'u snl:Hi~ vnn £6 per mnnnd eu n(t vyf jan1· hardc diens kom hnl loon op

tll toL stilstand. :.\[ans. begin ook

met. £6 en na \·~·f j:utr kry bulle £20

per mnnnd. Ous wil dadclik \'erklaar

dat. diL nio al besighede is waar ons

die skrcit>ncle tocstand kry nio. Dit

is v:lllt.la~ die loon wat dour die k

api-talismc nit~e1nect is aan mense wilt

gcen anclor uitweg in die lcwc bet, nio ns om vir hul bestaau te gaan werk vir dicoene waL die mag bet om

tbar-die wc::k to gee.

In

die klci·efabrieke by voorhcold begin blanke nloisics

teen 'n loon van £1 per week \'ir die ecrsto dortieu weke on ll:l. vyftion m:taude staan hnllo nog maar by £1 l o~. per week.

Met hierdie uitbuitingsloon moot .,. hulfe nos loseer by losieshuise wat £7

10s. en £8 per maand losiesgeld vra -:!ansienlilt mecr as wat hut inkomste is! Oaar bly dus vir hierdie meisies niks ar:ders oor as om ecn of twee maaltyo per dag prys te •gee en so goediiOOf) moo.ntlik 'n karncrtjie to huur nic. Omdat hulle selfs dan nog nie !<.!Ill bestaan nie, is baie van die meisies verplis om

n

a

vJ.ertttyd eltstra werk to doen soos plckaanwysins of verkoop van lcld1ergoed in biosl(ope.

Dat dit t.oekomstige moeders ,·an 'n

yolk is wat. op bicrdie wysc uitgcbuit. en liggnnmlik en geestclik ycr·ni<>!ig word is 'n !lnak wa:noor die k:l.J>ita-lislic~o ha~c hulle nie bekommcr nie,

want hu] uC'sighetlc is huJ \'Olk en hu)

hnnkbnl:lnso hul nageslag. Vir die O

s-,()\l'ahrandwal-( is die egter 'u saak \'!\ll clio ui torst.o bolang. H ier!lie toestand het ontstaan

on

duur voort onderwyl politicite partye meltaar jaar in en jam·

uit ucvc:; en O.!ld-2rwyl die ry!tes hul ry[(domme opstapel. :Langs dnardio

·,•;ep; is da:~r gcen heil to wai-(Lo niL•.

J n wan hoop ncem die meis·ics hul

tO<'-vlufr t.ot. tlio \':&kbondbcwef!illg. 1 n !'O,·er clio ''akbondc nio bcheer· word

t!eur dit! Komrnunisticse Party nie,

w:u, ook manr graag ollende skep ,·ir

parly\'OOrtlccl, wend hnlle 'n ccrlikc

poging aa.n om d·ie t.oesland to Y

cr·-hclp. Jlullc is sclfs by magte om tot. die uiton;l.o too to gaan en die workerR

to or·gRniscor vir 'n staking. Dit is

thn ook dio lnnsto wapcn wnt dio

wor-kers in e.io haude hot om vir hnlscl f to yerr lEn llierdie wapen kan hullc deur ';~ blote noodregulasie wat bi,nne cnkele sckondes ondertcken word, ont· ncem word. Dan staan hulle magte-loos .en vcrlate.

Dan,· is con kans Yir ATJLE uit ge--buitcs om tot dio lcwo op to stanu en

dit is d:tt ons ons nie as workers

nf-sondcrlik in grocpc organisocr waL ai -leen t;U\an nie, maar dat ons die g

e-ledore sluit, met. die res van die \'Oik wnt besliK il' om 'n einde aan clio J ;api-tnlisl.icso onreg lo mnak. Allo wor-kers, ougong wie hullc is, mooL ~aam­ sluit mot; dicgene wat met hulle srmp:t·

tiseer maar buitc bul vakbonde staan.

V'olkspolitiek Nou

die

Redding

₂₅

YER}AARDAGKE'l"l'lNC

_{Nov,: Anna Schwartz}

(Worces-ter), Ellis E. V ermaak (Port-Eliza-beth), Jacoba Faul (Upington), Gcrit

van Aarde (Malmesbury), Lucia Nel (Kirkwood); 2{:) i"ov.: W. ]. Dippenaar (Stellenbosch), Mimic Jor-daan (Sutherland), Martha Olivier (Port-Elizabeth); 27 Nov.: Emra Roux (Suider-Paarl), Alma van Ni

e-kerk (Kaapstad), Willem D. Louw-rens (Vryburg); 28 Nov.: Hilda A. ]. Kirschbaum (Eppingtuin), Aletta ]. Ncl (P.K. Aughrabies), Johannes Strauss (Daljosaphat); 29 Nov.:

A lie

Kragte Gemobiliseer in

Ee

n

T

o

taal

Die Grootraad hel kcnnis gt•nc<'m \':tn eli( \' l :·ni<'l i)!undr• mislu:;:!<iJ~a van die parly-politiek as .\friknnerwnpen in die Parlemcmi·re vt•rkiesing. Ook bet hy kt•nni;; gcnccm vnn clio 1erugt.redo ag£en:envolgens \'an die .. X[rwc Ord o"-or~anisaRie on ,·an <lie :\ fr·ikant>rpany in die tharop\·olgenrlo Pro,·insinle verki e-~ing, wat chtardcnr dio \'Old ny;;claat het ,·ir con opposi,,·ic-p;trLy. Dcson!lanks het die Provinsiale verltiesing .nos r.opE:Ioser afgeloop as die verldesing vir die Volksraad, lni clio be!Pithwcrldaring 11'a·t; op geS<lJ:!: v:111 clio G roolraad dcul· die

1\ommanclanL-Gcnern.:lA uitgercik is. · 1

VOO!' die \'Orkiesing hcf, dil"

o.n.

;;y

\'Olio steun in elke ldesafdcling a:m~e­

hicd aan cuige nlgemeen aanneemlikc

,·olk,kaudidaaL oor wio se k:1lldida

-tuur die opposi«ic-pnrt~·t• in rlie hc

-t rokkc kicsafdeling oorccnkom. Ons

lwrlla:ll diL \'ir die \'Ol~~nde \'Crldcsing. Maar tege:yl~ is die Ossewabrandwag oortuig dat so 'n verldesing sless da•1 die voHtskragte sal mobiliseer as dit gemik is op die finale afsltaffi.ns van ltapitalisme

en

van die impcriale ban·

de, <IS ook van clio volltsvcrdotcndc par

-lementere stetsel van partye. Met <111·

der woorde - 'n anti-ltapitalistiese rc·

publiC!<. So 'n n:rkicsin~ moot gemik

\\'COs op die d:r.ar£:telling ,·an 'u Gesa~r­

staat., nasionaal en sosianl, 'n slaat wnt sal inoas in die wcrcld van diE> 20,t<> eeu, ~n waL l~gelyJ,crtyd die afl>lui

-ting sal wees van dio ccnclan~e :.tryd ,·an ons volk.

Om die karakt.er \':Hl hicrdic r.:pu-blikeiusc toekomsstaai. mem· noukeu-rig to omlyn geo die G r-oolraad tlio ,volgendo grondbegiuscls \'nn sy bc

-lcid aa,n:

1. Vl~RENIGF.NDE

VOLKHPOLI-'fl8K I.P.V. VERDELB~DE

PAH-'l'Y POLl'l'JEK.

Die partysiolscl moct \'Cn·an~ word

tl<'ur die ecnheidsorganisnsic ,·an die

\'Olk -in ·n allcsonl\':tttcndc

YoJk,lw-wcging. Dit:. m(){'t die gesins~Cill<'l'll­ !<knr he,·at, maar ook diP \·ersldll<>r:d" II'!'J·k~gcmN•n!<k:1pp<' en die kullnurge-uu,euska.p ~0\\·el as Sl:t:tt~f4Ctl1Ct'ur-.hap. Sodoende snocl' d:t aile vollts!<ragte in aen tota!itcit saam tot vcstigit~S ·!ln

bestendiging van die rcpublick.

:2. I~G:.'\'"TTEIDSTAA'l' l.l'.V. llli;;HDJI·: l30XTE :.\J l':i\GBT,/.!Ol~S Om die huidip:e p:tt!Pm<'nl<~rc. pr o-viu~ia!e eu munisipalc in<;h•llin~s 0_ie v('rT:tll~ moot daar een Jnn~t iJ:c en dcsknudigo gesagsrl"ger·ing \\'<•es oo1· die lwlo laud, mN. in\kttkcling \·an

ware ,·ollrs- C!! bcroc·psve rtceuwoor-diging op nlle gehiNlc l'll in nile he

-lange.

:). EIE SEGGE~Sl~Xr Vllt DlE BF.IlOEl'J•:

Die vcrskillentle hcroo:pc· mot•C in

slant. gestel word Olfl elk in x~· ('ic

huis ~koon te maak on sy sake lc

hc-stuu,·. onder die lwordincrcnd<• lC"idin~

van die ,.,(nat. en mot rnedcwerking van die \" oll<sheweging.

•I. :'\E'l' YOJ.KSC:.E:'\OOT Jo\ .\ :'\ BC'RGER \\'ORD

Di" is hoog tyd dat d:tar 'n volkswyo hoiHlgcuoo!skap gcsluit won! tusscn :tile ,·erd ru ktes. Allel'n so h:tn ons d ic rremc<'nsbpliko v~·nnd I'Crnict.ig. D:1~r­

tlio hondgenootskap hcslaan reeds

lJinne die 0Rsewahrandwag.

gcnotc, d.w.s sic~~ blankes \\'a(. a~si­

mileerhaar lyk, kan burgers wonL n~newens Afrikn:w~-en Engclssprckeu

-dc l:lndsLurgcrs \'an v:111dag, dus ook ander ,·an l·:u ropt>"o afkoms;. Maar burgcrskap is afhanltlik van cnver·

dee!de tr·ou tcenoor ons vad-erland. A-nder blanko persona gcniet slc;:;s gas-reg, g'n burgcrr<'g nic.

5. GED:lDF.LlKJ;; ,_'EGREGASIJO:

K·ic-blnnk~s word mettertyd ni

t.gc-skei nit blankc gobied, met die oog op rassni\\'Crheid ou rnscgte onLwikkeling

\':l.n aile clcment.c .... niles egter, mot.

behool'like iungnenring \'tl.n al·bci<l-;-vcreistes.

6. AFRU\:A \'Jn, DIE AFRIKA~ER Die Afrilcanerdom aanvaar sv wak

om dio Cbrisi.clik-nnsionale oni

wikkc-ling van suid~:liko Afrika to lei in

nan-sluiting by die W<>ster~<o Ku!tuurki·ing en in samcwcrkin~ mC't. die vorwnnto

blanke volkoro wnl. daarby belan" het ,·era! in 1lio nll\1'0 Eul'()ptt. "" '

7. CHR.!S'J'J•:L1K-NASJONAA]J I.P.V. LlDJ>lltAAJJ

Die Ch t·islolik-nasionnle ontwikkil -ling \'an die cio volblo\\'e en van in-h(l(!inso kleurlingo en n:tturclle word in die hcsonder n•rsckcr dcur \'olio !':tam" 1•rking met die crkende Chr·is

-(\'cn·olg op his. 3. kol. :3)

Elizabeth du Toit (Houtbaai), J o-hannes B. van Tender (Vryburg), Igantus P. Maas (Wesselbron), Danic P. Geldenhuys (Stellenbosch), Ellena C. Erasmus (Mcnveville), Maria van Aswegen (Upington), Petrus H. van Jaarsvcld (Mosselbaai), Helena Gun -ter (Noorder-Paarl); 30 Nov.: Salome

Brink (Sutherland), Maria Basson (Bellville), Georgiria Krause (Kirk-wood); 1 Des.: Bianco Vivier (Bcau -fort-Wcs), Susanna Smit ( Ma!mcs-bury), Dan du Toit (Wellington),

Johannes Strauss (Dalsosaphat).

TON:EELVEREN!GlNG

HOU

JAAHVER

GADE

RING

Die Remskoen-toneelvercniging van Kaapstad het onlangs sy jaarverga-dering gehou. Die doel van die vcr-cniging is hoofsaaklik om fondse in te same! vir die afhanklikes van ge-internecrde Afrikaners. In die loop van die jaar is drie konsertc gehou en eon gcselligheid. Die wins wat afgewerp is, beloop £67-4-7.

Die vereniging het ook sy cie luid-spreker en versterker as ook 'n aan -tal gocie plate aangekoop met die oog op musiekverskafiing by kon-serte.

r

_~

\

in aandcle is se~

1,

~

.

~ ~c

ot

§ID

.

.

i'jj~~~-··; ~~

)

<i'

~j

~

.::f

.

.

.

.J

~y:p~~[1:~i;:a:~

l

~tr9

l

'

I. .. _{. .}

·

[(j

.

,

(/'::1

_{_,}

,

_PI

!t

?.'_\ ' .· skryf _{Meubels Beperk}in Excelsior _.

A:

.

:

~ ~ ···~: Die jongste

finan-/j}Ii~/;i

·

J7

siele state

weer-. spieel groat

wiu-stc oor die afgelope boekjaar en 'n diwidend van

8

%

word weer vcrklaar op inbetaalde kapitaal.

~ so.ek na 'n sukscsvolle saak om u geld in te bclc en htor ts u kan~! Besoek ons organisasiekantcre waar u kan verneem van d1~ groot omset en uitbreidingsmoontlik!lede van ons .sewe tak,:-rrnkels 0;11 twec fabrieke of vra om inligting op dtc vorm hteronder."

O!·g~nisasiekant~re : - Johannesburg: Spoorbondkasgcbou, de

Vrlhersstra~t. Kaapstad: Kamer 614, Groote Kerkgebou.

Blocmfontcan: St. Andrewstraat 123. Port Elizabeth: Kamer

Ex~EiSiOR

.

'liEuBELS

BPI(

*

Die Sclo·ctaris, Excelsior Meubcls Posbus 6670, JOHANNESBURG.

Stuur nssebllcr bcsondcrhc.Je van u nandelc aun :

-hl ...•....•.•.. • . . • • . . • . . . . .. . .... . .. . .. . .

I

l ··· i

fTWEE

Die O.B.

,

WOENSDAG,

24

NOV

.

1943.

Dll<: O.B., \VOlQ\SDA(;, 21 KO\'. 19·13 l

IR~gt~

18~gcc~r!te

Dog

Onmoontliike

Me~ode

"Hu!le Kon

O

ns

Noks

sal

Hul!e

nie ff(eer

On

s

Keerr

en

Met

• , p ,

no

e.

MA

RKAG

ENT

E

Ons i~

U

agente en is trots dat ons dit mag wees. Met ons puik organisasie en ve rse-kerde aisetgebicd kan

ons u tevredeoheid

waarborg want dit is seker - u tcvredenheid is die enigste basis van ons suks<!sl

Dit wil ,·oorkom of die politiekc gc -dagtc van die Oss<'•·;abrandwag n:\ 'n

Stl~·d Vllll LWC'<' j:l:H (.:\'St'll\'lCr hot. Twec jaar «eledc hct dr. :\lalun oorlog

Op die Q:-,~Cw:tbramlwag \'(•r[d:t:tr Ha aanlei1ling •·:111 'n tocsprank van die

Kommandant-gcnera:tl waarin hy ge~c

hcL da~ aile gocic Afrikaners hinnc die

Ossowahrandwag wcllwm is, ook die

nasionaal-:,o,ia~istc is wc!lwm. 'n

On-vorkwikFkc stryd hcl op hit'rdi.:- woor· -do gt>vOit! Cll die Q.TI. is dcur· vcra

ut-woordcJikc polit;ici bc;,kuldig dat hy sy df.'u1·t> o::>pstcl ,·ir J:w Hap en sy maat.. Die Oss0wahr~.ndwa:.: bet egter

YOOr~"t·tt:wn en die idee \'H!l o-roter

volk.;;:'e;IH'id vc·rkondig. ,Ons o soek

nie die partygc.noot .nie, ons soek di2 vo!ksgcnoot," en ., vir ons is di t nic

die lidmaatskapkaartjic wat tel nie, ·

maar die Afrikanerbload,'' so hot die

Ossf.'wabn1ndwag sy st:uodpunt aan die

wcrcld \'erlwndig. Q,ns hOt onderstr"ilCp dat ons ook daar.dic Afrikaners as volltsscnotc en medestryders erkcn wat

iJUite ons organisasl·e staan, ja wat ons

vandag nog se~fs bevcg!

Op aile teneine bcstaan daar eenheid ·in die Afrikaner se gclcderc; ons

Yier alma! saam Diugaausfccs en Heldedag: ons eer dus alma! saam dicselfdo held(' in dicselfde str~·d. ma:H op een tenein bc,·cg ous mekaar cu dit is die

\('ncin \':Ht die pat-!.ypOlitic·k. Daarom sc die Ossewabntndwag wil hy die party

-politic\; ,·cn·aug deur volkspolitiek sodat tlaar nic mccr Sappo ell ::\latto sal

wN•s ui(,, maar <tlmal ~aam net .-\frikanerr:;," hcL gcnl. Louis Bootha, Gebieds -hoof \':1n Ccbicd B (Tnllls\·:u.tl), \'t~riedc l\[aaudagaand in d·ie. llofnwyrsaal, Ka<tpslad, gcso.

Op ~lcllcnbos(·h ,·oon·crlt•d(' week

het dr. ~1:\l::n 'n uitnodigiu~ gerig tot

.,bulle waL ingctrek is d!•ur die op

-"atting claL nasiona;~l-sosialisme tot

Ruid-.\fl'ik:t uitgcbrci sou kan word"

en hy ht•L hnllc vcrsclcer ,dat bulle

lorug in die Party ,\·elkom is."

N:\ twt'C jaar !tel 'lr. Malan dus

gelcf.'r daL 'n Afrikaucr nic verstoo~

mag word terwille ,·au ~;y politi('ko

oor-tuiginJ.! uic, ('u dat dit rlcthalw(' gcen

oorlreding is om nosionaal-sosialit;te

uit lc nooi nic.

·Ons hot dLtS p;e,·ordet· op die pad na grolt•r \'Oikscenheid, en diL ·is ocn lig-punL in ons huidip;e mocilikhcdc.

Dn:tr skot·!. cgter nog c6n ding, en

dit i~ van p;t·oot, helang. Dr. l\fulan 110oi rliL' nasiona:d-so;;iali:<ll' uit om by

sy Party ann tc shril. Hy w!! dus no<;

volllsecnhcid binne •n party 11e-iets

wat onmoontli!t is. (!,:mtoont:i~t in d!e eerste plaas omda t gean vo!lt in sy

gehcel tot

•

n

eenheid binnc •n cnltele

organisasio saamgedru!t £tan word ,n:c,

want 'n volk is 1'2Cds 'n ccnltci£1 deur

sy blood- en lotsgemccnskap. oaardlc

eenheitl moet net erken word. Dit

is •n eenhcid 111aarbinne daar piCk is en

moet wees vir vei·stdl van mening, ver

-st~il van roeping en taa£\. 'u Yolk is , soos !lie tn('n~like liggaam; die h«:>lo

I

l·igga:urt !tan nic net oog of hand wees ni<', m=:~nr dio ltcle liggaam word tla.rcm ~evot:d c\eur ccn blocdstro. OHI Cll behccr

I

dour eNl scmtweestelscl.

(

B].;Vl!:C VOLKSCimOTB )

ln dit• l wcedc pia as is Y.Olkseenhcid

\in- t•n sclfs dour-'n politickc par

-Ity onrnoontlik omdat 'u politieke pa

r-tv •n instrument is waarmee daar tee

\ voHtssenote geveg moot word. 'n Part

~

i

so cnigste en uit<>lcit!ii\C taak is on~

: ver!desings tc ll'eg en te wen, en i

daardie verkieslngs veg hy teen medc

. Afrikaners. Hy is d~1s aangewysJ · daarop om mede-Afrikaners te bllveg~ en to vcr,;taa~. >is tly sy vo!ksr;enotc\ J

verslaan het, dan het hy voldoen aan::. sy tank en is daar vir nom redc

o:

H

~

~

te rcsm. 'n Party kan by \'OorbeeldJ

'nio ('t'l•~ \'Olksorg ondcrn('('rn Hie. Dit

·'is ni(! 'n willcltcurige hepN),ing wat

I

die wcL hou1 opgelo ltet nil'. lh:tr sit I

ge.>ondl' oorwcf.(ing agtN ltit'nlic \:lnus

wet. Die rede is dat •n par·ty tot so

•.n mate aangewys is cp die werwing

van stemmc in sy stq1d 0111 •n vcrkie

-si.!.,g to wen, dat hlf mison:ik sal maalt van sy voHt:;org aeul" stcmmc te ltoop of af te dwing. 'n Party is dus logics

en wet lit< •n beperkte i.nstrument w~t r.

· toegewys is alle~n cp d;e stryd by dJe~

Hit•rtrtJnoc•r is die \'olhbcwcging

8pr. hoL ,·erwys ua die onlsta:tn \·an

eli" OlSscwabrandwag uan die TI:lnd toe

• mcnl>e ,.e,·yolg is wat net ann die Be-·

we!!iug behoort her. ,'o moes die

eer,tc sos oflisicre ecn nng ,·icnnaal

dug ,.i,· die speurJers, znaar eindelik

he~ hullo hul vergaclering ill 'n mic

-licbnd g;ehou. Nikn kon hulle kecr

nie. Aa.~ •n vyandige pcrsoon wat daardiC tyd vir spr. gesc het dat hullc die

o.s.

se nek saan br·eck, het

spr. gcsc: ., Die leers van die Empire

kon my moeder se nek nie buis nie,

en jy wil tnyne brecl;!" "lUiie het pro·

beer brce!\, maar 'Jandag het hulle in·

gcsie.n dat dit nie moont!ik is nie, Die Voldrnaarskalk het sy amptennre belet

·Om lid to wecs van die Bewcging en OilS hroo.Jrs hot hul <tmpt.enarc bele~

om lid lc woes, maar uogi.ans bet ons

OilS \'Crpligtings uagckom cu die slryd

wccr,taan.

Die Ossewabrandwag stry ,·andag

omdaL hy doclbewu:; d·io ,·erlcde g e-sien hct. en die toekou1s wil ingaan.

Hy hot gcsien hoe ons verdeeld nic;

slaandu kan bly Leon die anns!ae van

die vvand nic. Ons volk hct vcrskillen·

de grocpc of tronte gchad, •n

afsonder-like poti tieks e!tonomiese en kulturele

front wat van mcl~aar gei'soleer was.

Hict'dic sroepe ~wn nie stand hou nie.

Die tyd het bowys dat wat ons probee•

h·St, nos to min was om die vryheid

te bring. oaarom Ides ons vandag die

pad van stryd en lye.

Ons is verd('r ook oor~uig van die

diepere cenheid van die Afrikanen·olk. Op allo t errc-inc is ons een co ons hut -dig c.liosclfdo hcldc, maar net op paz-ty -politiekc tcrrcin -is ons verdccld. Die Ol:il:>Cwahrandwag wil die barsie op die oppordakte van ons \'Olk Locmaak -uit' b~tsto wat soos kralce op rlroe brak -groucl lo. Ous glo claL as die rcon van

chao~ oor die Afrikancrvolk gestroom hct., da~u·clio krakc sal tocLrck, dan sal ous net eon wees. Na die pt\t.yl·idmaat -skap en rooi of blou Ius kyk ons nie. Ons sal alma! saam swaarkry met> ui~r sondcring van die ,,Lclics \'tln Lit::tuc waL nio arbei or spin nie, mlwr nog-lans Salomo in al sy hccrlikheid oo

r-lref." Hulle sal die leed nic saam met ous voel nie, maar dio soldate

wat vir Jwllo geveg hot., sal te

rug-keot· en die Iced onden·ind. Op da:u

·-die dag ~;al dio O;;J>ewabrandwng by die

:>Oidaat slaan.

OXOORWOX~l<:

Die llocrcvolk het in dio ,·erlcde sy strydkrn.g gctoon. Dric ja!lr lank bee

die vyand met al sy m:tgLc ons volk

probecr uitdclg met moorclknmpc en

kauonne. HuHe hot ons gcptunder en

uitgcbrand, maar nie corwin nic. Ons

is nic oonvonne nic en vandag .nog sit

ons die stnrd voort. En ons is nie in

ons stryd massabewus .nio. Ecn~een

veg en !y ons of dit in die tronksel

stcmbus.

1

die ligf~:tam wat die ,·~lb\\~l'f»clc n an-meka:ll· moct hou. 1'\t!.' :lilt' ,·olkslede hod lid te \l'i'C:> van dif.' 0s>-!'W:1brand -\Ya« as volkshewegin~ tl'it", maar die~

osscwatmmdwag moct en wit al!c

vo!lrslcc!o sn bciange bchartig. H Y

bevel'! dus nie volksgenotc .nie, maar.

sien "'in ellle volksgcnoot - al bevegf

die hom no s -•o sel in die groo~~~

vol:tsliggaa:n \'!at gcvoact en bestterm .•

moet word tc>wille van die liggaam seit

·

l

l<:tt om dies0lfde redo erlceu clio Osse-i

w.abrandwag d·ie noodsaaldil~hci~l van~

d10 bc;;taan van andcr orgnm~astes \'l r

l

!>pe~ificl<c take, maar die ,·erhoudinf?\_

tu~~cn hierdie organisal>ie>. moel! \TCt•dsnam en harmonies ,,·ces. Om in I

tonne ,·an die mcusliko ligga:im tet

praat: Die volksbowl'ging vorm die\ hloccl:;troorn en senu weeKlclsel wa.t die l

volk s:tambiud en versorj:(. Die voll; I

lw.t egtcr oolc 'n haud nod ig om tc

l

wNk- dit is sy arbeitl!>orgauisasic,

I

on bv hct 'n harL nodig- ,,. kcrklike

eu l;ulLUur-orgarrisasies. Maar almaiJ

saam vorm 'n eenhcid wat saamwet•!t~

en nic mettaar beveg soos politicke~

partyo doen nie. .

Ecrs soos ons_ hole volk hiordio een-1 vondi"'l.l w:l:trheJd gcv:1t he~, s<1l daar

k

rus 0~1 v rcclc in s~· ge~t~octl ncerdaal ~ en sal da:tr krag: on \'Uitr' van sy op

-tredo uitgann. ' Eiers, Pluir:nvee, Groente, Vrugte, Voer en Vee.

V olk

skopermark

BPK

.

of onder die Sl\avot is, doelbewus

strydbcwus. Dit is 'n lradisic by ons

volk. Toe aan Piet Relief ge:sc is om uie lc gaan nic want daur is go,·aar,

hct hy gcant.woord : ,A!. da:tr gen1ar is, mag ok uic bly ni(', dan i.,; my volk in gevnar." So bet.. Frcdcrik He

zui-dcnhout ook aileen hom strydbewus

gewcor Lceu die HoLnot-soltlaLc. Stt'yd·

bewus het die Bosr-evrou i,n die kon·

sentrasiekampc gely. 'n Oertig-jarigll

vroutjic wat gclyk het soos •n sewen·

tigjarige, het die bOodskap gestuur:

,Stry vcort tot die oorwinning toe!"

Ons sien haar haar laaste kind na .die

grat' wcgdra. Niks kan haar brecl\

.nie. Ons sien haar in die ry staan om lws te ontvang en ons sicn haar met

die blil(kie wit wllter as mctk £(om om

llaar sterwendc kindjic mco te vocd.

Oaar by die pan sien ons haar die

vleis braai in 'n pogi,ng om die gif

daarin dood te brand. Sy baktei selfs

met die gif! En dan sieg. ons haar

weer op dle plaas besig mot 'n stuk

pit\ of graaf om die grond voor te bS· rei vir• ha!lr !dnd. Dit is u en my mocder, het spr. uitgeroop. Nil-ts IH>,n

llaar breek nie! En •n cersto mlnister

van Engcland, Ramsay MacDonald,

het in sy bock geskryf dat hy in haar

oe gcsien het die blits wat nooit uit

-brand nie,

en

hy hot voorspet dat die

verowcraat· nog tc doen sal kry met

haat• kiiH.Icrs. En hier is ons! Huile

1\0ll ons nie kecr ni.e en met niks sal !Julie ons kecr .nie!

MOREMARK, NEWTOWN,

Foou 34-1442, Wolhuterotl'. 62,

JOHANNESBURG.

B

R A N

D

W

.4

G 1'

E '

GENL. THOS PIENAAR spree!< vergaderinss toe te

HIEil.BRON ocs. 10.30

KOPC"I ES

..

Des. 2.30 VREOEFORT

..

oes. 2 10.30

vm.

nm.

vm.

PARYS . .

..

. .

0•25. 2

s.oo

nm.

VII.JOENSKROON Des. 3 10.30 vm.

SOTHAVILLE .. oes. 3 3.00 nm.

I<ROONSTAD Des. 4 11.00 vm.

Spr·. doen 'n berocp om nic die mcdc-Afrilmner to bovcg oie. As daar

volkslicfde in jcu hart is, kan daar

(Ven·olg op bls. •1, kol. 3)

Die plek ·van bycenl\oms sal plaas!H1 bel~end semaat\ word.

Alle brandwagtc moet tccnwoordig

wccs. llclangstcllcndc A friknncrs is

hartlik wclkom

BHAND

W

AGT'E AANDAG

!

!

Voorligtiugs

ve

rgaderings

i

n

Gebn

ed ,C"

20 Nov. PETRUSBU'RG . . Gent. Ds. Stander.

23 Nov. BULTFONTEIN . . Prof. Or. Raute.nbactt.

24 Nov. HERTZOGVILLE , , ,

25 Nov. BOSHOFF . . . . . . , , ,

PICk .en tyd van byccnkoms sat plaasiH\ bet,end gemaak word. Aile brandw<tgtc moet tcenwoordig woos. 'A.Ilo be!angstellcude Afr

i-kaners is baie welkom.

•

•n Bepcrkte gctal Vollcdige Stettcn van Die O.B., Tweeds Jaargang, in

Boekvorm gebind, met Har.de Omstag, sal ver!(rygbaar wees indJen die

aanvraag bevredigend is

teen

Per

Stel

Po

svry

KONIANT filET BESTELLING.

Hicrd~c vcrsameling is van groot geskiedkundige en praktiese

wa;:rdc in ons hltidige stryd.

Aile bcstellings moet hie1die l1:1ntoor bereik voor die 30stc November 1943.

K!ERS!FE!ESKAAR7l1E

!

MET DIE OSSEWABRANDWAG-WAPEN

KLEURE GEDRUK EN PASSENDE WENSE

IN VOLLE EN VERSIES

..

'

N PUAGT!GE KUNSWEHKIE

K.ON'l'AN'l' ME'l' BESTEU,lNC:

(lP'cr

dosya

posny)

Weens papier beperkings is daar net 'n beperktc voorraad Kerskaarte

vcrkrygbaar.

BESTEL ONMIDDELLIK!! VOORKOM TELEURSTELLING l!

Gchieds-Hoofl~antoor

Gt

·

oote

Kez·

kg

e

hou

Beste! deur

K

am

e

r

603

J(aapst

ad

DIE

O

.

B., W

OE

NSD

A

G, 2

4

N

O

V

.

1943

.

0.18. Se Hulp aan

Vryheidstryders

/Beloop

a

l

Meer

as £

6

0

,

000

V

oo

r

be

e

lde van Onbree

k

bare Held

e

moed

Die fcit dnl die Osscwahrandwa~ in die afgolope drie jaar reeds naby £50,000 aan rcgslreekso hulpverlcuing bcsleo het ann afhanklikc en ge,·ango Af rikanors en da:nhy professionele dienslo gelcwor hci, waL gclyk stann ann

'n bedrag ,·an £U>,OOO, buitc en b€.;halwc die hulr) wat op talle plckke plaa.;lik

deur eenhcdo wanrgcneem word, is n:rliiut• :\laandagaancl clcur gcul. Gerrie

Puren. hoof ,·au die 0.13.-Xoodhulpfonds, ~eopenbaar in sy l.oesprank by gc-lcenthciu ,·an die vcrgadoring in die llofmeyrsanl. waar by en gl.'nl. Louis

Hootha ,·an Trnn:,,•aal opgetrce het.

,.Dio Afrik;\ncnlom beweeg

doelbe-"·us nf op sy bc~tcmming van 'n

gc-sag:;!:J.aL, u:~~ionaal en sosiaal v:1n

nard," hot gcnl. Puren goso en vc r-wys Jl:t die hondcrdc mnnno ngter doriog<lraad wa~ bercid is om dr daar··

dio doc! te ly en le offer. Ons is

bcreid om rnct allc w:<pens vir

char-die ideaal to stn· -met die kruisic a~ dit kan, maar 'met die bloed as dit moct, hct hy gesi!. In sy stryd is die Q.-;sewabrandwag insluitcnd wat sy cic

bloP.d belr<'f, maar uitsluircnd wat die·

on- en nnti-na~ionalc elemcnte bctrcf.

:\fet \'Crwysing na die Ossc,,· abraud-wa.g se volksorg hot genl. Puren gesc

dat chlar by die cersLe aanbouding van Afrikaners ·in J9.J.O 'n fonds llcur Tranwaal so Os~ewabrandwag in dio

lowe g<.>roep is wat £4,000 bestee he~ aan die vor:;orging van afbanklike:;.

In Januarie 19·1:l hot die Regcring

;j.50 manno met con slag gc,·ang e11 hul getiiuno letlcrlik op die stntat gc

-werp. ])it. wns roc dat d·ic oprocp ,-an

<>ns Kommnndant-gencraal soos · n

wekr<X:p dcnr die land gcgaan hct:

.,Omskep julie komrnando's ·in

rcd-ding:;lacrs I" Van 27 Januarie 1!)42

tot 31 Oktober i943 hot die Ossewa-b;-antlwag se Noodhulpfonds meer as

$38,000 aan regstree!~se hulpveriening

bestee. As di·e £ll,OOD van 1940-41 by

-gerel~cn wot'd, is tlit 'n bedrag van £42,0C<J. Maar op talle andcr manierc

!z v:!' d:o gcr!cf v::n

c:e

or.geJultldges

gesorg. 'n Gocic £15,0(10 kan nog by

-gcre~\en word in die vorm van

pro-fcs~ionele cienste, want daar is aan die

~'a.rul, Goddank, nog do!ders en regs-praktisyns wat n:c die knie voor diC llapitallstiese afgod gebuig het nic.

C:ratis nwdi<'SC hulp :ts ook gratis rc~s­

ath·ics cn bwtnnd in die howe is vcr -skaf. Iu innsg<'noemde verband \\'il

sprcker v('J':tl dio name noem vau fir

-mas soos Vyn Wyk tlo Vries; Ru111pf

en ook ndv.

J.

0. Jcrling, wat

ticn-tallc sake son<Jor \'Crgocdiug oc har-[,ig ho~. Bcharwe dit is daar deur vier ~andse generaalsl1appe £4,000 ui tbe-taal aan bOotes wat Afrikaners opge

-lli is.

_\T.:\fAT, BOERE

Die begin!.el waarop clio O.B. hulp vorleeu is ccrstcns dat niemaud ge-vra word na sy polit.-ieko oortuiging nie. Dit muak nie saak of die man

'u nanhangcr vn n Lcibbranclt, van dic H.N.P. of van wio ook al is nio, as hy offer, offer hy vir die Hocr(\\•olk

en word hy :.:;ehclp. 'fweedcns wonl die fonds uic geadminisLrccr asof dit Jicfdndigheid is nic. l)iL is 'n ny

-willige vNpligtiUJ:: wat die O~sewa­

brandw:t~ op horn gcm•em het en w:u

TOT U DIEN

S!

,

Ueeds vir 2 jnar is OilS besig Om

on:~ n:1am in }\ aapstnd bckcnd te maak. Non is dit ons aangcnaam om ons oon pla~telantlse lescrs en

onbckcndc v ricnde bekoncl te stel.

ONS BIED U

MEUBELS

,·anaf u komhuis tot by u

slaapkamer.

Enigc ~p<>:sialc ontwerp word in ons fabrid~: onder persoonliko

tocsig gemaak.

Sti nkhou t-meubefs

'n spcsialiiciL en aangebied teen fahrickspryse

MEYEI

{

en

};'ERR

.E

KRA

Laer Hoofweg 287

OBSER VATORY

hy sal dt:un·ocr solank claar eon cnkc-le Boer in cHe Empire so k:unpc en tronkc siL. Hierdic ~eld korn alios

ui~ die· snkke van onderst<•uncrs vnu tlil' Os~CI\'<Lbrnndwag. '

\Vic is die mannc ntn wic· die af-hanldikcs so gehelp "·onl? lwt gcnl. Pnrcn govr:t. Daar is ecrslons m:1.nnc

~00$

P

.

P.

du Ple;;sis en sy 52 mak-kcrs wnt toe hulle op aauklag van hoogverraad gen:t is om te ph.•iL, gc-anlwoord het : ,.Ons pleit nic omdat ons nie die jurisdil1sie van 'n &ri ts-seoricnteerde hof erMn nie!"

J)j~ -is ook die mannc wa!, aan die K.G. 'u bedrag van £1·1-ll-U

ui~ die Ko01efoniein~0 kamp ge-sl.uur hct uit hul sakge!d \'llll ls.

por <htg as bydrao Lot d·ic O

ssc-w:tbnwdwag SCl stryclfonds van 8 Augustus. Dit is manno wa~ nit. Jio tronk ,-ir uie Komrnanda

nt..-gcucraal ln:tt wect dal hullo gc<•n afsondcrlikc n edc met die vyand

;.al sluit nie. Dit is manoc soo:; Banic

llnsson wat, toe hom iu die hof

ge-n~~ is of by 'n offisiersccd afgcli) h<'l,

gl•:wt.woord bet: ,Ek swecr nic by

die heme! nio omdat dit die tJ·oon van

Uod is; '-'k swcor nic by die uardc nic

orntlnt dit die voctbank 1·au sy voe(e is. 1\Iy ja is my ja en my nee my

uco. Ecnmaal het e11 as twaalfjarige

!dnd by die sterfbed van my vader geswecr dat ek die vyande van my vol!< sai beveg, en dit is l'Jat ek van

-dag doen!"

WEIER TE GgTt;IG.

Dil i, m:-tune ~OOt; Koppic Krug"'r

'' :ll 1n·icr om teen hul ml.'uc-A frika

-ncrs t.o gcluig al wor<t by rra die t.ronk

gcst uu I' en \'eroordccl t<>t. scs houc.

, El1 het hom gesien nadat hy sy scs houe gaan haal het, elkeen waarvan

I)!Oed getrek het," hot g-lllnl. Puron gcsc. ,Om sy Iippe was ctaar nos die forme beslistheid en in sy oli nos die vuut van die Boer. En daarna hct

hufle hom na Koffiefontein gestuur." Dit. is maunc soos Kaber wat. by die

aanhoor ,·an sy 1·ounis uitroep: , Lank !ewe die Kommandaul-gcncl·aall" en manue soos J.

J.

van Heenlcn wnt. Lot ;J6 jaar Lroukstraf voroordcel word On

dan nog saluecr en uit.roep: ,Lank lowe die O.ssewabrandwag I" Dit. is oo!~ manne soos Julian Visser wat, toe

hy in sy doodsel nos agtcrvolg is dour 'n politieke bloe-ohond wat van hom inligti.ng wou he met die bCfoftc dat

hy ctan nie opgehang sal worcl nic, ge

-antwoord het: , IEk het my vrede ge

-m a all met God; e11 is tcvrcde."

l~n wio is die mocders wnl. so h·: h<'t spr. gena. Dis vroue soos Anna Efoff wat haar tjek weer terugoring met die woorde dat ons as volk !lers ver·tt·ap moet l'JOrd voorda t O.'lS 11an opstaan tot die vryheid. Dit is vroue soos mev. Kaber wat trane van dan!1· baarheid gestort het omdat haar man ,dio toots c~eurstaan het en nie sy mcde-Afrillancrs in die steel< f.l'e!aat llct nie," c.n wat aan hom gese 11ct dat hy .nie na haar moes terughom as hy verraad pleeg nie.

Di t is moedcr.; ::;oos di0 mol·der ,·:trl

\'an lllcrk, wat toe haar seun t<:r dood 1·oroordccl was, gesc bet dnl. sy trots i" dat hanr seun "aardig geag i:~ om

,·ir dit· groot sank vnn nyhcid t.c offer.

Tt•n slottc he!. gcnl. Pur·cn die nd1'<'s

n>eu·gdee;; wat onlangs dcur die vrouc \:Ill afh:mld·ikes aan clio Komm:tudan

t..-gt'llOI'aal anngcbied is, en waariu !tulle hul gewillig verWa;w om dio cdik;;L>okcr tt• drink LOL die drocl5C·m Loo.

A dvertccrders H andhaat Use It deur

1n Die O.B. te Advcrtcer. •

(V cn·olg vun bls. 1, kol. 3} tdiko kcrko, d-eur uitskakeling van •n daarmee strydige propaganda van ras-severmenging en rassehaat, deur be-Mer oor die versldller>de propaganda· middcfs en 'n dceglike Christelik-na -sionale hervorming van die skoorwese

vir die versl\irrond-e vol11S- en bevol-!dngsgroepc.

8. WRRI-\.LOORl

mm

IS 'X

RJ::-FLEKS!l!: OP DIG S'l'AA'l' EN

NIE OP

nm

WlmKSOEKE::m'F.

VOLKSC..:J.~~OOT

Nm

Volksorg word gerig op die ,·er~ckc­ ring ,-an gesondc huisgcsinne en wel

-varendc arbeid. Werkloosheid word

nie meer gedufd nie en die arbeid s-verrigter word in die voHtsgchee!

in-geskakcl om hom te bcsker-m teen aile onsekerhedc van die Jewensonderhoud uit arbeid.

9. LANDBilYKDOl\f lS VIR

VOI,KSDll.•;Ns DAAH.

Die produksicbrouno van uic land "·ord onder staatslt•iding, in die eer-sto plans dcur ui(! cic inisi•tLief van

clio staatsburgcrs, len ,·olle ontwikkel in volksbelang, en die rykdom aldus

geprotluseer, word billik v::rdcci t

us-sen die vcrskillende deeLnemers in die produksie-proses.

10. G~J.:;.'l 1\AP!TAUS)lE E:"l" OOK

G'~ KOl\r~l UNIS:\JE 1\IE ~{apitafisme met sy anti·nasionale

beheet·, vcrar van die mynbou, die

fabriekswese, die handel en gcldmarl\

word afgeskaf; pr·odultsie-pryso, -win· sto en -skuldo word beheer; s~elwlasie met grond, wo.nings, voedings- en klc· dingsmiddele van die vo111 word ge

-kecr. Die godlose en ras!ose kommu

-nisme word deur 'n Christolil1e en volkseic sosialisme verwydcr.

lJostaande geo in groot lrekkc die

Osscwabrandwag so opvatting \'(l!l die

I'Olkspol·iLiek weer; dit is sy politieke

geloofsbelydenis en ook sy toekom:;

-befofte tcenoor die Afrikanerdom.

Ons \'at diL so sl!am: Ons sien die vol!~spolitie11e hCil in nasionalisme wat

VJat sosiaal is en i.n 'n sosiafisme wat nasionaal is. Sodoendo wil ons reg laat geskied sowel aan die verlede as aan die tockoms, aan voorgesf::tg en nage· sfag. (Get.) J. F. van Rensbu:g.

SPES/ALE

AANBOD,

L.~T DESENDL"'O A.A..VI'RERUllE

,Jannode"-

en ,Ge

r

o"·

BAADJIEPAKKE en JASSE

'l'een cgto vermi!lderde Pryse by

PA ROW

DIE MODERNE D

AMES-MODISTE

,AI my suksassa s!lryf o!t toe aan die oorcteklru; losings ~:.~at u &tollage aan die \Hli'Skillanda ~elomeltaar•studente Ullli'Gklllf. Oo!l help die doasnte mens bale vore.ntoe op die pad van sul~ses."

Die Helpmekaal" Is die enlgsta sul~er epvoad!\UntUBe Afl"lkaanoo r.:orraaawn-densie-l<ollege in Suld·Afril(a,

Pos die t<oepon nog vanda~; vir graUo oosondefh!:de aooo!i 111r die pnmflat 1

,,'N BOOOSKAP A.A.N 0".

DIE BESTURENDE Dlll.EKTEp-R,

Holpme.kau.r-Korrssponr!ansie-Ko!Jege Posbus 351:2, Voortrekkorgebou,

JOHANNESBURG.

:SLuur my asseblief bcsondcrhede omtre!lt u Korrespondenaie-Kumuace. Ek stel bel!\ng in - - -·- -- - - -- - - - -- · -- - - -- -- -Naam

---~---

---Ad res

(O.B., 24 Nov. 43).

Besturcnde DirCkteur: Dr. H. G. Luttig, M.A. (S.·A.),

o

.

!.itt.

et Phil. (Leiden).

W{]

fE

~~

~ ~

rE

rr~£5i

L~

~

~~(DJ~fffil~~[p)(Q)~IDJ[t~~~~

0

_~~@llE(GJ~

VOORYREI{I'<IERGEBOU 310, ~401EI{8TRAAY 13,

JOHAI.NNJES

ll

lUJRG

VIER

Goklass

i

fiscerde

Ad verumsies

T.-\Rfl:F \'ln GF:liL.-\SSTFISEERnE

l\1)\'Jm'rG\SfES:

H:uulcJsadv~rtrnf4ic•s: 3d. per woord, m

int-mum 6/ · per plusln!;.

rersoon1Bcn Ad\'crtcusies: 2d. per woord

en 6d. vir clkc nf~onder1ike versr~l - m

Jnl-mwn •1/· Mr pln"ln~:. Advertcnslcscldc In strcng \"OOruftbetanlbaar. SJ,uur advcrtcn:Jtcs

a'an Voorslo(; E<lms. 13pl<., Posbus 1411,

}{!!:lpSl3.d.

1:-iTEI{EXO}:LD. (S:re~ voom!tbetaa.!baa.r).

Denr 1\.t..•DIOl.Rndo: G/- per jaar. 3/- pc

:-halfj:UY.

~lc tlew· J{omm:ando :na.3:- din~k by Voor·

sla;: Edms. Bpk.: lO/· pel' jaar, 5/- per

bo.lfJMr.

i\dre!Wf'mudt.·rln.t"C: l /- per adrcsverandcrJnb.

GEBOORYES

n~: \'tr.Ln;ns. - Aan mor. en mcv. Ju<k

de V!ll!er~. Tacnboc•·~kloor, Kaa;:>stad, •n

dog-tcr op 27 Oktobcr.

l . .OUW. - Van dlc Hecr onlvnn~ op •l

Kov. 19·13, 'n frl• O.B.·dogter. Die dankbarc

ouer~. J\ndril'~ en Annie (gebore de Villiez·:'l). Kuils:i\'ier.

\'ER.\U::tJJ.ll~. - Aan Korpora.al en m~v.

Pict Vermeulen '"an Catct!on A4<11. ·n t:-1.-.

0. B. ·docter op lOde Oktol>er. ::-l'eas die !leer

innt,:;c dnnJ< nnn rlo~t~r ~n \"C:-;>lc~gster.

~IO:STf;MT. - Ao.n mn!'. en !'!1cv. Voormo.n :\!oslen van Tr.·:nboektesho~k. Bethlehem 'n frls seun op 2' Oktober. Naas die Gcw~r, <lank aan c.lolcter en vCi'Jlleegster.

DOODBERIG

SW,\Nf.:l·o~;r.. Oorlctle op sy plaas

:r:ccuwl<op. tll•trlk Rouxvllle, op Mo.at1<la1r S

l'\ov£:mbcr, nns bcmfndc Vr-ldkornct. Petru~

Johnnne,; S\·:3n.•pocl. Nn 'n bitter lyaing van

e:>lge mtL:.nde, wn·t hy gcduldig gcdra. h~t.

Dlep betreur dNtr die RouxviHc Kommnndo'r..

COETZER. - Dlt hrt die Alm:>.~;tl:;e God

van dood c:1 lewc bchaa£; o:n op die llde

:"ovcmb .. r 1013. onv~r·::as:s van ons "'·eg to

nee:n ou. dit":-b3!'C broer Da.wfd Cornelius

Coct~e,, In dl< ouderdom van 57 jao.r 3

mn.ande en 5 d:l.<'. Bitter' '.\""a-:; die st:cidln~.

1l0f; t>itterder dfe Yf!rln:1ge OOt" sy hc~ngattn.

Rus S...'l.g. llcwo broer, ons sC: nic vn.nrwel

n!c m:tnr lHH tot w~rsleos.. Sy trour.:ndf'l

broer en nuRt~r.<J ('n a.anbcnome kind Jon du

Prcez. Doornpoorl. Elnntlsdriil.

OANt(BE'i"UIGING

OM wll lau~;s hlerdic we~; nll~ fa·ml!ielet!c,

vrfcnd~(fnn~) en b~Jnnt;steUendes. hnrtlll< be~

Canl~ vi!' b)·atn.nd, slmJ>nUe. handdrukk~.

tc!c-t;r.:lmme en k:-a;'lse. t}'tlens die nfstcrwe \'3n ons {;C!Ie!d~ broer Dawtd Co·~tzc:-.

Coeu.+!:-iam!lie. Doornpoon Elandsd:ifL

\'.\1' J>f:R ~ll:RWE-)iO(J'l'<)~: Lao;;s

lllerdfe wee b~dank ons a·lma1 baie h:trUik vfr

telesrnmnl~. "t:-lultwensc en &ta-skenke met om;

huweltk. \Vallie t!n Marie, ,So:nurso," Gou~ din!-\Vl~g.

':['1£N uufuce Rl\ui h1iWci:'. f~.w()tn.slo ann: Gcur. 1;;. ll. Cadle, 'l'wyfcHontcln, 1'.1\. MGOlrlvtcr, NILlnl.

TE KOOP

_•

pl4-\SE: HAJ,\\'ERP.\:'1.' - 2,000 morce. huts. 3 kampe. 2 da:nmc met l':i!ldpom;>e, Jakkalsproer.

DU TOl'l'SliUt.,\1,: G,20i morgc, hu!s. 6

1.:-ampr. 4 dammc mel \\"lndt'Qmpe, ja.kkaJs ...

procf. volop dorln;.;bomc vir pale en

vuu"-mMk. r.., :'l~n~;rcnscnd. Dcid~ vir groo

t-C!1 klf'fnvcc. Tlcn l\n two.nlf myl ,·an Hopctown.

SOlJTI'.'·~': Anns;cblcd vir omwlkl<ellng; 10

myl vnn "tn.lo. Hct \TOccr op klein sko.al

vco en· tn.tdhout. van uitstcl<cndc- gchalto

seo-produJC<'t. .AutlHOCltc non: J. _If. v. il. \\'alt. :-'uutpn.nRput, Uor)rfown.

!U...:HlJ'Ht:'"h tienudC vtr dte liOO? eo verk<.:OJ-•

van huhh~, ptotto en plc,so tn .O!oemtontcin

en dl.:ltrlktc. Geld bcsklk'::>so.r teen lee rent~­

aoer~. ,t. 0. !St•ra.ndc. ~ll.l;banli&cbon, .6hl("t::

1-iont.i'-tn.

DEJ-o:L ln dlr \rinMc. - \Veet u a!lcs ve.n

die opsprankwckkcnde ".·cro,-.·crfm; \·a.o dte

mc.ubclm:trk deur 'n sulwer Afrlk:tnn~c·ondc·r­ ne:ninr:? ~xc:clsior l!cubels ~e pras;brosjur\!

too:l hoe Res groot t~kwlnkcls en twec ra-brteke In fHcns vnn die volk prestce:-. U lcnn

dec! In die wll.-tc - die t>rosJurc verduldcllk ho<. Skryt <ladelll< om gratis brosju~c nnn:

E!CcebJor Mcnb4"'1S l.S{:J)Cl"lc, roshus 60'70.

Juhnnncs1.nu·n.

rfOP rankc, sesmaandc Berrie eu Wit, 8/· l)Cr l,OOO. Vnrs tafel-aartappels 17/C vlr

153 llOOd. ~lcwcr Scrpcntinc-sylyn. K . .:\l.B. J. Gcrb<'r, 1'/fm .. 1•.1i:. Hor.kwU, Di!it. G<~or~:c.

pATA'l'!tAKI<SPRUITE l:t-'1k :;cnocg vir

' plant. St'~m•u~ndc ranltc 6/6 per dufsenrl:

Bor:le ;/6: Dri~m:tnnde rnntie ':/· per- c!ui.se::d.

S. 1'. Gt-rb('r. l'.~. !"'cTpE'ntine. Geor;:;e.

pRACTICF. stamboek, L:lr~;e-white t eel\·ar-kle:s. v:\n d(e .. be$te. blocd in ons lane.

So~:~:ics GO/·: Bccrtjlcs 50/·. v.o.s. ~locdlg. ReJ;istraRfO 7/0 <>kMra. Aflewering 2:-. mnnndt!

oudenton1. ~. J •• lfnrtnmn. )(ocdh;, •rran!'>\':l~ll.

WANO,\'Nl·:I,LA RA)DIE. - Oprc~;r:ctceltlc

· Wan"onclla rtamme verkry~;baar van:H .l April J9H. tern bllllkc pr:·sc. Groot karkl\ijSc'

en llol' k.walltcl• wol dfc kenmcrlcc. Beste!

vroc~tydis: lC'n cinclc teleurst.ellinr: l<' voorkom.

1··. :"'. Oth·;t'J·, I'.S. Oudr l.nr.J, Dif\t. Gr.w

ft-Reinet.

T£ K:OOP

GEWORT£l,DE plnntjics van my nuwc soort

p:na: .. "IYE:":"E?.'' - die wit pato.t vo.n

die toekorus. 5/ ~ pPr 100, kont:1nt met bc:stel

-Un&. G. J!. ~c!.lrcvc, Uniomlnlc.

BESTE kwalllett Rcuntngtee: 93 pond 18/6 ~0 pond 101·; 25 pond 1>/6. oi~SIIl·Re•cr::>c

met ateelc 2/ •. Bcsem• vtr hul~houtlelltte

f'iCbrulk 1/6 met steele. Gch'WCT l::Jut~h~ltc, Spt·~:maoekr<J.!l!l, George. K.M.B. J. 1.'. Wl\

g&-fiN~·, au,, Hh1.P..r_, P.X. Sp«-lnH\UHlcrn.ut, tit'Of~

O-BETP.EI<XINGS

T \vt:F: opeoioge vanaf Jartuarlc 1914:

(1) B~kwame bJa.nke huishou<!stc" wo.t

socd kan :took. (2) 'n Jon~; do!;ter ns

motdersbulp. GerieC!il<c huls en ultstci<cnde

saleris. Skryf aan n1ev. \':\n Zyl, Tnllry -.Ulcn·wc;:-. Rondebosch.

GF.SONDE bl:UJke Jon~: dame vir hulswcrk en kook. Salaris !5 per maand, vry

tnwoninc:. Eediendes word nnns;:ehou. Stuur

t:eluigsluifte. ~(ev. P. H. vnn \Vyl\1

.UI:J.an-IJn.nlc, l"oo;bu:; 7. _J_~_a_rl_<I_Y_-_"_'r_,_.

-..r•BSONDE blankc jong man :IS hulp Ol> '01 vrugleplaas. Mocl molorl<ar-drywcr•ll~en­

~le beslt. Ber;iu snlaris £8 per ma:\nd. vry

!nwonlng. G<>clc voornllclr: vir fluk•c en

g~wlllh;e jon;;man. Stuur r;etulgskrlftc. 1'. I!.

'nn \\":\·J:, ro~bu3 7. lSR!"kt~· .. \\\::t.

Hk:AHOI..DT SE F.IOOM{(WEKERYIE

Posbus 660 JOHANNE8URG

1\.oloss.ale voo::anc. '"."8:1 ons !>rrot:mdc Vru;- -t~bomc, alle soorte, vroes tol l:;at. ito"' tn

bcltoorlike Ycrsamcl!ngs. Jton<!crd~ best el-Hn~s reeds gercser:eer. bes~rcek nou 11

b~oodlghedc vlr Wimerplantsolsoen 1944, u

voorl<om doormee lcleurslellln~:, u l<ry u

se-kooscte soort~, super-gehalte borne, hctroubarc

dlens en tcvrcdenbeld.

Slerstrulke. Ultlandse bome, Blocl<om.

Dcnne-boorupi~l!, Hciningplante en Palma vir So

mcr-plnnt!ns.

Gelllu.s\reert!e J;:atnlogn5 en PlanlJ;Id'l {,'l'ntls 2.an plnnters. (Z) J:oon UO \" oort rck.kerato:lJl t!' Foon IG Uerctt.~rdstrn.u.t, MIDOEUWRG, GROBLERSDAI.-1 'rra•isvanl. 'l'r:tllti\'nnl. l!lieMar: D. D. DE I{OCK

TO'l'

U DffliNS

!

V.I\U(. AANiilEVEEI... 0 • •

VUt KWAUTt:IY EN YEVREDEN·

M!E!D VIE Gf.l!EIHH)O!l'SYE

1\'\'1\'F.: Fonkelw;,'U Lewens\vvn Vermouth lll\n<ltmni·Coeklall Lll<eurs;·n en Ou Port 7 erlplgo Roo! en Wit Soct :\!uskndcl co Port Wore. Hoek en Pontak Speslnle SJenle ~jerr-ie :.'Ri\N.nl':\Vl'N};: Scbocmal!ello Bk~tra Spcs!n<tl Drl\ndewyn, F.C. 5/ -3/6 2/6 3/G 21-1/3 1/2 1/l 1 /-lld. 7/6 7/-G/6 1.u\ 1: ~.:u ~ua.~ ... "D£\\'Y:'\T:

Kersle, Anys, G~mer,

Le:nocn, Pcperme:lt ~n 5 /-:l/o 2/~ 3/ -1/S 1/2 1/l 1/ -) 1 c!. JOd. G/G G/3 G/ 8/6 G/ -5/0 r.r-1/9 ·1/3 30/ -30:/, -33/ -,·an der Hum . . 6/6 5/6 3:/

-·II;~J::\'ER j.IKI':UltS:

Lcmocn· en Suw·Jemoeo 7/6 G/G

Vot•g l:>y {J/- v1r W,;slc en b<>ltcl•. en 1~111

\tr vn.aUl~ 't\':lt \'tt,:;ord flul ,~·nrd by t('rUf:·

"-C•hHnt:. Qr::..s fewer drunk tu (HU' lobou~r> KOJunlr ona ,·oorrn-de ,·n.n tnllonf'rf4 hl't. ..n

n.llt·rnlth or• \·corwuul'dO ilnt Ulo tubou4•r~t bfnno

t~tsth; fJue n..un onB teTn;.:; IJc~torr. word. \\'uu~

bottel bh.nltnot.Q kuo ou» i•llecnlH' In oon f'IO hntt••h;, W~Hlt>..s drnnl{ ''er-r~nlt, wn:u t.;uJ.kt>

tlrook •u minimum prys \'tLn Jrt-.,:..o l.H;IO·hll

(i>/-\'lr Juhou,·~ Lrages.Jult). lnrtlcn J:"Of'dlcOJX'I'

klo-AI~ ,-crl:lnt; worrl moct u u ~li' lnhoue.rn sau

0119 GtUUI'.

\Vo..-d ,·erkoov ln 12-b<tttt"l-tdA~It's '"'' 5-C"eJ ..

llncrv:u\tJie;; o! t,.""lOt.f'.r. U IU.Ssh•s ''AU lZ hot

-tell' kn.n \\·yn. Dra.ode\Y')""'ll, Jcn(W('T, J.lkcw,

\'t'rmonLb en Hnneln'n!l-1 bt\"flt. 'I'~nnA:­

li:.:'tl.U. piUeJ tr~lnJ:f'Jd un 9)'1Ynt'. §t.U.A. p!u• tnlnkomm.lt>.,le. V.C.S. OCDTlSUOORI\.

!3es!el van

JURGENS

§(lHJ>F.N!A.N,

Oltr,c:rro dclll' Voo701Ag (JI!:dmo.) Report<,

Knm~• 703 (lroot.e .Kert<~Oll><>o. /l.ddt•rley -ot....,.l. liiu.np~tA<!. M .r~Niruk dear t'ro-

Bccle-nb-Dnililter.;r, Die ~a. t;t~llenbo~eh.

Die O

._B

..

WOENSD

_

AG

,

2

4

NOV.

194:3.

AHJ\IES

BOET

VIR

HYKES

SE

BELASTi:\G

,Pe~sone in die stede met groot in~tomstes ontduik beiasting deut· hulle geld in vee te betc, c.n hu!le wit daarclic vee nie op die mark bring nie omdat tll111e dan beiastins moet betaal." Oit is die verlllaring wat dr. J. F.

w

.

Gr oss-IIOpf, !loaf van die Afdeling Elwnomie en Marktc, aangce as rede vir die v!eis· tekort i,n ons iand.

Die si:1:tt. la:1t. dus too dat die a.rm man met. dubbolo slae "cslnan wozd,

ccrsl.ens omdat. hy gccn geleenr.hcid hot om sy helast.ing to

on

t.d

~dk

nio -- Jw

wa~ dit. clio moeilikstc kan bciaal, en iwecdons dour datr hierdie ryk parnsi•·l·,,

hom nog sy vocdscl wccrllou. ·

VE

I

UAA.H

IN

THO?\'

"X

Hendrik Stcfanus van Blerk, een

van die soldate van die Republiek, wat in Julie 1942 ler dood vcroordeel

was weens 'n politieke rnisdaad maar wie se vonnis daarna verander is tot lewenslange gcvangcnisstraf, vier op 27 descr sy twccdc verjaardag in

:c...._

i

.

'!: ~·ofanvs van i3115rk die Empit-e sc tronk. By sy ve~­

oordeling het sy moeder gese dat sy

dankbaar is dat haar seun waardig geag is om 'n offer te wces vir die vryheid.

(\-cn·olg \'l'tll bls. 2. lml. 3) geel: broederhaat in jou hart wees nio en as daar broederhaat in jou hut is, !\an daar geen volksliefde in wees nie. .. T-"aat ons ons so gcdra dat :lima! wa;;

dit.. wcl moen m(•t, ons ,·olk, om·:ccrsban

-b::tal' n:t ons nnngetrek !<al word. Laat

ons ons broer groet met die handdruk

\>'Ut se: 0!\S V:lrlcde, hede en toelwms is dieselfdc,

o

r

dit vryheid of verdruk·

ki11g sal wees. J.aat. ons laer opsla:m met al die ,\ friknnnsc groepe saam en ous gowecrlope <]an n:~ buito draai, bet gcnl. Booth~~ he~luit.

Genic. Du 'l'oit hot ci.ic sprakers he-dank. :\f('t botrokking lot ons stand

-punt insnko die :Eng1.•lse hot sy Ycr

-w;;-s ua 'n hoofartikel in 'n Afrikaans~>

kocrant wat gclyke regtc vir die En-gebe wt\arborg cu die hand ua !milo

uitstoek. .,Ons mo,.nie vcrgcct wie di<'

oorsa:tk vnn a! ons ollcndo is nie," hot sy gos~. ,, Voordat ons drie·lnvart van die pad gaan om die Engelsman te ontmoet, moet ons e-2rs die heie pad gaan om ons mcde·JHri!tan~H· te o.nt·

moet."

Die ,·ergadering is gelei dotu hoof-komdt. R. Knmffcr en dio sprokors is

,·oorgcstcl d<'ur gchiedshoofgeneraal

dr. D. Il'. du '!'oiL van Zvl. Gcnl. P. D. Rossouw hC>t met g:cbcd geopan. Dia

O.B.-blaasorkcs onder leiding: ,·an

,·eldk. S. J. ~want•po1.•l hot ook op

-gc.trcc.

V

li®~ 1t~@if'cy"' i\fd&n·l~

KAAVSTAP

(il

EEYAL!!\IC (~E8KIEO 0\\IMI:)OIE!..·

LIK, WEEI~LHCS, MAAND!ELttCS

OF SOOS VERl.~NG.

Mll

lVNA.AR & JVA.N

SCJ!H)OJR

A.K

.G

.

SE

DAI\K

Lang~ hiCJ·die weg: wens ck nl di"

kommando's, offisicre en braudwogto

hanlik to dank l'ir hui telc<Tramm<',

?ricwo en gelukwonsinge meL ';11y ,· cr-J:t:t rdag en wens lml a lmal allo sci:n

en voorspo<'d toe.

Vir God, Volk en Vaderland.

J. A. S:t\fi'Cif,

Adjunk-Komdt.-~cnl. 120 'l'akko fj.. \\F

Il»

/'i'Vl

tr'!ll

tl9,000

JffJ.

f)

lf»ti»

!D)

lt e·serwe-fondc:. £14·1,000 J.ede

=====""

Hoofka.ntoor: St. Johnstraat 65, BLCEfv1FONTEIN

Bc;;rafnisse, Kiste, &{ranse, crafst~nt1

*

Sk

vy

f

aan Posbus 909

Pretoria rvir

qx

beno

dig-hede

en

vir

'tJ

DIUJtm~

UtJ.

f>

IZ~S~~ASJ

DEN

tUNG

1l

/6

e

lk

.

t!>~t;;s.<Q!~i'* &l?"?~~~~r;~!F:l·lif~ffiE:...~~L:;

Ket·kstraat PRETORIA

nenoui, Vrr('C['Iiging, Joha.:mesl:.crg, ibnp::tad.

\ferr.:1me P;:rsone uit d~o'

RA. g~>~kiNir•nis, d·'ur Eric

~ll)<'kcn~trom . . 9/13 p "·

Oi!! Afrika~ns~ Vrou. n oc

-knopt~ oor,i!! >lln die rol w:tt die vrou in die g

eskie-rlcnis van S.A. "'CBpecl hot·

in die jnr<> 15tXW9lS) dour

Eric Sto~keostri:io1 . . . . 6/6 p. v.

Mictas en Sages l'an. die.

G rieke. lmif' mooi verte!

deur 1\l('v. P. va.n llraam 6/8 p., ..

S!tandinawiesa 'lertellinge . . •l/6 p •·

Suid·.IHrikaanse Soogdier9

dour dr. C. S. Grobi>e!aar 6/e :' , ..

Die Stem van die Vo!k. Lni -mi~. onderhoudend.

leer-~nnm, dPur !\. G. S. v.

c.

Wolc . . . . . . . . 1/6 p.v.

S2a111 Verban, deur l\'lev. l\T.

J. van Strnten 5/G P·"·

Stuur u bestelling aan

PJR

O lECCl..JE§IA

-DlR

UllU\EHY