I_N S T I T JJJJ.T _V Ç G_R_ _B_C D E_M V RJJ.Ç H J T B A A R H E I_D GRC_NI_NGEN
V e r s l a g van een s t u d i e r e i s n a a r het a n j e r t e e l t c e n t r u m in Z u i d - F r a n k r i j k i r . R. A r n o l d Bik
l u s s e n 21 en 29 m e i 196 'i w e r d een s t u d i e r e i s g e m a a k t n a a r het a n j e r t e e l t c e n t r u m in Z u i d - F r a n k r i j k .
Het doel w a s , in b r e d e r e zin een indruk te v e r k r i j g e n van de a n j e r t e e l t , welke onder geheel a n d e r e b o d e m en k l i m a a t s o m s t a n d i g -heden dan in eigen land wordt b e d r e v e n , in e n g e r e zin kennis te n e m e n van de v o r d e r i n g e n bij het o n d e r z o e k o m t r e n t de b e m e s t i n g van de a n j e r .
Bezocht w e r d e n het Station d ' A g r o n o m i e et de P h y s i o l o g i e v é g é t a l e te A n t i b e s (Mme D. Blanc) a l s m e d e een a a n t a l a n j e r b e d r i j v e n in de
d e p a r t e m e n t e n A l p e s - M a r i t i m e s en de V a r .
De gelegen heid w e r d a a n g e g r e p e n om t e v e n s een bezoek te b r e n g e n aan het Stazione S p e r i m e n t a l e di F l o r i c o l t u r a " O r a z i o R a i m o n d o " te San R e m o , w a a r prof. G. P u c c i n i veel aandacht heeft geschonken a a n het b e m e s t i n g s o n d e r z o e k bij de a n j e r .
Op de terugweg w e r d het L a b o r a t o i r e Coopératif de Diagnostic F o l i a i r e (Mr. J . F . Lévy) te M o n t p e l l i e r a a n g e d a a n om zich een idee te v o r m e n o v e r de e r gevolgde werkwijze van b e m e s t i n g s a d v i s e r i n g op b a s i s van g e w a s o n d e r z o e k .
De a n j e r t e e l t in Z u i d - F r a n k r i j k . Omvang en e c o n o m i s c h e b e t e k e n i s .
De b l o e m e n t e e l t in Z u i d F r a n k r i j k is g e c o n c e n t r e e r d in de d e -p a r t e m e n t e n Al-pe s - M a r i t i m e s en V a r . Uit de volgende g e g e v e n s mogen de omvang en b e l a n g r i j k h e i d van deze tak van tuinbouw blijken. T a b e l 1. A r e a a l en produktie van de v o o r n a a m s t e b l o e m e n t e e l t g e w a s s e n in de A l p e s - M a r i t i m e s in 1958 (1). G e w a s s o o r t A r e a a l P r o d u k t i e in ha in in p e r c e n t e n van tonnen het t o t a a l A n j e r s Rozen M i m o s a A s p a r a g u s A n d e r e b l o e m e n 2200 400 500 50 400 14000 2000 2000 800 3200 63, 5 9, 1 9, 1 3 , 7 14, 6 T o t a a l 3550 22000 100,0
De totale b l o e m e n p r o d u k t i e had in Alpe s - M a r i t i m e s in 1958 een w a a r d e van 130 miljoen N F . In de V a r b e d r o e g de totale o p b r e n g s t aan b l o e m e n t e e l t p r o d u k t e n in I960 9500 ton, zijnde een geldelijke w a a r d e van 20 miljoen N F . H i e r v a n kwam 34% voor rekening van de a n j e r t e e l t , die in dat j a a r een o p p e r v l a k t e van 100 ha b e s l o e g (2).
T e r o r i ë n t a t i e wordt m e d e g e d e e l d dat het totale b l o e m e n t e e l t -a r e -a -a l in N e d e r l -a n d in 1961 1546 h-a b e d r o e g , w -a -a r v -a n 121 h-a -a n j e r s . De totale v e i l i n g o m z e t t e n beliepen. 106 miljoen gulden aan b l o e m i s t e r i j -p r o d u k t e n ; 166 miljoen stuks a n j e r s (= c a . 3800 ton) o v e r e e n k o m e n d e m e t een w a a r d e van 19, 5 m i l j o e n gulden w e r d e n in h e t z e l f d e j a a r a a n -g e v o e r d (3).
Volgens t a b e l 1 i s in de A l p e s M a r i t i m e s de a n j e r v e r r e w e g het b e l a n g r i j k s t e b l o e m e n t e e l t g e w a s . Men kan e r de volgende a n j e r t e e l t
-c e n t r a o n d e r s -c h e i d e n : Ni-ce (800 ha), S a i n t - L a u r e n t du V a r (450 ha), Cagnes s u r M e r (400 ha), Antibes (320 ha), Biot (80 ha) en E z e , Vence, S a i n t - J e a n n e t (150 ha).
Het k l i r - a a t .
Een b e l a n g r i j k e p r o d u k t i e f a c t o r i s u i t e r a a r d hat k l i m a a t . Dit o n d e r s c h e i d t zich voor de genoemde b l o e m e n t e e l t g e b i eden door de volgende k e n m e r k e n (4):
Z a c h t e w i n t e r s : De gemiddelde m i n i m u m t e m p e r a t u u r in j a n u a r i b e d r a a g t b . v . voor Cannes 8, 8 C (gemiddelde e t m a a l t e m p e r a t u u r De Bilt 1, 9 C). Gemiddeld hoeft m e n e r p e r j a a r s l e c h t s vijf v o r s t d a g e n te v e r w a c h t e n , w a a r b i j de t e m p e r a t u u r dan nog m a a r weinig onder het v r i e s p u n t daalt.
W a r m e z o m e r : De gemiddelde m a x i m u m t e m p e r a t u u r voor de m a a n d e n juli en a u g u s t u s i s b . v . in C a n n e s 22, 4 C, in Nice 23, 3 C.
Overvloed aan zonlicht: In Nice b e d r a a g t het gemiddelde a a n t a l u r e n zonneschijn 2725 p e r j a a r t e g e n 1586 in De B i l t . Met betrekking tot de a n j e r t e e l t heeft die gebied op N e d e r l a n d v o o r , dat e r ook in de w i n t e r voldoende licht b e s c h i k b a a r i s v o o r een goede p r o d u k t i e en kwa-l i t e i t .
Z e e r droge z o m e r s : Hoewel de h o e v e e l h e i d n e e r s l a g z e k e r niet a b n o r m a a l gering genoemd mag worden t . w . 750 m m p e r j a a r , valt de r e g e n hoofdzakelijk - en bovendien binnen een b e t r e k k e l i j k g e r i n g a a n t a l dagen (gemiddeld a a n t a l r e g e n d a g e n 75-80 p e r j a a r ) - in de h e r f s t en in i e t s m i n d e r e m a t e in het v o o r j a a r . In de z o m e r blijft het m a a n d e n l a n g d r o o g .
In de Alpe s - M a r i t i m e s komt niet v e e l wind v o o r . In de V a r kan m e n e c h t e r nog v e e l l a s t van de m i s t r a l ondervinden.
Grote v e r s c h i l l e n t u s s e n dag-en n a c h t - t e m p e r a t u u r . Deze zullen wel s a m e n h a n g e n m e t de h e l d e r h e i d van de h e m e l , w a a r d o o r de n a c h t e -lijke u i t s t r a l i n g z e e r aanzienlijk kan zijn.
De b o d e m .
Di_ bodem in dit M i d d e l l a n J s e z e e k u s t g e b i e d o n d e r s c h e i d t zich door een dunne toplaag m e t een r o t s a c h t i g e o n d e r g r o n d . De aanwezigheid van t a l r i j k e stenen b e m o e i l i j k t de g r o n d b e w e r k i n g ten z e e r s t e . Deze g e b e u r t d a a r o m m e t een t y p i s c h g e r e e d s c h a p , ni. de hak.
In de Alpe s - M a r i t i m e s i s het t e r r e i n bovendien nog s t e r k hellend, hetgeen t e r r a s s e n b o u w noodzakelijk m a a k t .
In het a l g e m e e n i s de o n d e r g r o n d goed d o o r l a t e n d , zodat m e n geen d r a i n a g e s y s t e e m behoeft aan te leggen.
De dunne toplaag b e s t a a t over het a l g e m e e n uit r o o d a c h t i g e , weinig h u m u s h o u d e n d e , lichte tot m a t i g z w a r e klei ( " t e r r a r o s s a " ) , die vaak k a l k r i j k i s ( p H - w a t e r tot 8, 0). E r zijn e c h t e r ook z u r e ontkalkte g r o n d e n , z o a l s het gebied bij C a n n e s ; deze zijn b e s t e m d voor de m i m o s a t e e l t .
De ondiepe t e e l t l a a g a l s m e d e de goede d o o r l a t e n d h e i d m a k e n de grond d r o o g t e g e v o e l i g , h e t g e e n het p r o b l e e m van de v o c h t v o o r z i e n i n g in de z o m e r s nog e x t r a v e r z w a a r t .
Het p r o b l e e m van de w a t e r v o o r z i e n i n g .
Teneinde de g r o e i in de d r o g e , w a r m e z o m e r a a n de gang te
houden i s het k u n s t m a t i g bevloeien van de g e w a s s e n een gebiedende e i s . E e n i r r i g a t i e s y s t e e m i s op de b e d r i j v e n dan ook s t e e d s a a n w e z i g , b e
-staande uit een s t e l s e l van g r o t e r e en k l e i n e r e betonnen goten, dat het w a t e r n a a r het land m o e t v o e r e n . H i e r wordt het w a t e r door m i d d e l
van een n e t w e r k van g r e p p e l t j e s over het veld v e r d e e l d . Het w a t e r v e r b r u i k i s m e e s t a l aan een d i s t r i b u t i e r e g e l i n g o n d e r w o r p e n (4). De b e d r i j v e n in het b e r g a c h t i g e a c h t e r l a n d van A n t i b e s zijn v o o r hun b e v l o e i -i n g s w a t e r vaak a a n g e w e z e n op het l e -i d -i n g w a t e r u-it de stad. Op het hoogste punt van het bedrijf staat een enorrr. r e s e r v o i r , w a a r het w a t e r wordt o p g e s l a g e n . De b e d r i j v e n in de V a r hebben op hun t e r r e i n twee of m e e r putten van G-12 in diepte, w a a r u i t voldoende w a t e r kan w o r d e n gepompt om de waterbehoefte van het gewas te dekke*n.
Het a n j e r s o r t i m e n t ; v e r s c h i l l e n t u s s e n de geteelde a n j e r t y p e n . Vanuit c o m m e r c i e e l oogpunt b e z i e n i s in ons land a l l e e n de
A m e r i k a a n s e a n j e r van b e l a n g . Behalve dit type worden in Z u i d - F r a n k r i j k z e e r vele F r a n s e en I t a l i a a n s e a n j e r v a r i ë t n i t e n , a l l e b e h o r e n d e tot het zg. N i c e - t y p e geteeld (in het volgende aangeduid aid R i v i è r a - a n j e r s ) . Gegevens o v e r de g e n e t i s c h e o n t s t a a n s w i j z e van deze a n j e r t y p e n kan m e n vinden in het w e r k van Vinot en B o u s c a r y (5). T u s s e n beide b e s t a a n b e l a n g r i j k e v e r s c h i l l e n ; deze zijn a l s volgt s a m e n te v a t t e n (1):
A m e r i k a a n s e a n j e r : B l o e m groot, v o r m r e g e l m a t i g , b l o e m k e l k goed z i c h t b a a r en niet g e s p l e t e n , b l o e m s t e e l weinig v e r -t a k -t . B l a d groot m e t g e k r u l d e uiteinden. Geringe b e s t e n d i g h e i d t e g e n w e e r s i n vloeden, t e e l t o n d e r g l a s n o o d z a k e -lijk. Hoge b e m e s t i n g s b e h o e f t e . Grote gevoeligheid voor v i r u s -ziekten. H o g e r e b l o e m o p b r e n g s t en o. h . a . b e t e r e k w a l i t e i t . G e r i n g e r e h o u d b a a r h e i d . R i v i è r a a n j e r : B l o e m klein, v o r m grof en o n r e g e l m a t i g , d e c o r a t i e f u i t e r l i j k , b l o e m -kelk niet opvallend en g e s p l e t e n .
Grote b e s t e n d i g h e i d tegen w e e r s -invloeden, t e e l t d a a r o m in de open lucht. Grote lichtbehoefte, L a g e r e o p b r e n g s t , kwaliteit o. h . a . m i n d e r , slappe b l o e m s t e e l . G r o t e r e h o u d b a a r h e i d .
'.Zen duidelijke i l l u s t r a t i e van het v e r s c h i l in p r o d u k t i e v e r r n o g e n en b e m e s t i n g s b e h o e f t e t u s s e n de beide a n j e r t y p e n l e v e r t t a b e l 2,
H i e r b i j m o e t worden v e r m e l d , dat het a a n t a l planten 33 p e r m b e d r o e g , bij de R i v i è r a - a n j e r s 6 b l o e m e n p e r plant p e r j a a r w e r d e n g e s n e d e n en bij de A m e r i k a a n s e a n j e r s 10.
T a b e l 2. D r o g e - s t o f o p b r e n g s t en door de plant opgenomen h o e v e e l h e i d stikstof, fosfor, k a l i u m , c a l c i u m en m a g n e s i u m v o o r d e v e r -schillende a n j e r t y p e n (6) in g r a m p e r m p e r j a a r . Droge stof Stikstof F o s f o r Kalium C a l c i u m M a g n e s i u m
De A m e r i k a a n s e a n j e r b l i j k t dus bij een bijna twee k e e r zo hoge d r o g e - s t o f p r o d u k t i e , m e e r dan d r i e k e e r zoveel stikstof, onge-v e e r twee k e e r zoonge-veel fosfor en m e e r dan twee k e e r zoonge-veel kali a l s
de R i v i è r a - a n j e r op te n e m e n . xivièra anjer 1646 32 14 47 60 10 K Riv. ruising , x A m , a 1482 47 16 40 39 7 nj. A merikaanse anjer 3046 117 27 112 55 12
Thans wordt het a n j e r s o r t i m e n t in Z u i d - F r a n k r i j k voor het o v e r g r o t e deel door R i v i è r a - a n j e r s i n g e n o m e n . H i e r v a n zijn 250 van de o n g e v e e r duizend b e s t a a n d e v a r i ë t e i t e n i n g e s c h r e v e n in het r e g i s t e r van de Société N a t i o n a l e d ' H o r t i c u l t u r e de F r a n c e . De l a a t s t e j a r e n i s e r evenwel een duidelijke neiging tot u i t b r e i d i n g van de t e e l t van de A m e r i k a a n s e a n j e r onder g l a s te s i g n a l e r e n . Gezien de h o g e r e r e n t a b i
-liteit en de v o r s t s c h a d e , die de b u i t e n t e e l t e n de l a a t s t e j a r e n hebben geleden, i s dit niet onbegrijpelijk. De A m e r i k a a n s e a n j e r t e e l t schijnt zich v o o r a l in de V a r te c o n c e n t r e r e n . Dit zal wel v e r b a n d houden m e t
de v l a k k e r e ligging en de g r o t e r e b e s c h i k b a a r h e i d van geschikte t e r r e i n e n . De teeltwijze bij de R i v i e r a a n j e r s .
De t e e l t van de R i v i e r a a n j e r s duurt één j a a r . In de m a a n d e n n o v e m b e r j a n u a r i wordt g e s t e k t . In het v o o r j a a r wordt het land in g e r e e d -heid g e b r a c h t . Smalle bedden van c a . 55 cm w o r d e n over de b r e e d t e van het t e r r a s a a n g e l e g d . Deze bedden zijn onderling g e s c h e i d e n door 25 cm b r e d e dijkjes, die ten doel hebben het zijdelings w e g s t r o m e n van het b e v l o e i i n g s w a t e r te v e r h i n d e r e n . T e v e n s doen ze d i e n s t a l s looppaden.
De b e m e s t i n g m e t s t a l m e s t , hoewel z e e r wenselijk, wordt vanwege de s c h a a r s t e a a n dit a r t i k e l dikwijls a c h t e r w e g e g e l a t e n .
Van m a a r t tot m e i w o r d t uitgeplant: p e r bed d r i e r i j e n m e t een t u s s e n a f s t a n d van 18 cm en in de r i j van e v e n e e n s 18 c m .
Gedurende de t e e l t wordt r e g e l m a t i g b i j g e m e s t : 48 g N, 56 g P^Og en 97 g K2O p e r a r e in t o t a a l v e r d e e l d o v e r vijf giften (6) m e t
a l s m e s t s t o f f e n r e s p . z w a v e l z u r e a m m o n i a k , superfosfaat en z w a v e l z u r e k a l i "bfwel een m e n g m e s t s t o f 10-8-19 5 (1).
Tijdens de w a r m e d r o g e z o m e r heeft k u n s t m a t i g e bevloeiing
Pl a a t s- vnen
In s e p t e m b e r beg internet het o p r i c h t e n van de z. g. " a b r i s " . Dat zijn eenvoudige s t e l l a g e s m e t g l a s r a m e n t e n e i n d e het gewas tijdens de w i n t e r een z e k e r e m a t e van b e s c h e r m i n g t e g e n n a c h t v o r s t te v e r l e n e n . De " a b r i s " w o r d e n niet v e r w a r m d .
In s e p t e m b e r zijn de e e r s t e b l o e m e n o o g s t b a a r . De hoofdproduktie valt e c h t e r t u s s e n oktober en m e i . De o p b r e n g s t p e r plant b e d r a a g t
o n g e v e e r 6-8 b l o e m e n . In de m a a n d e n m a a r t - m e i kan het p e r c e n t a g e g e s c h e u r d e b l o e m e n (oeillets " c r e v a r d s " ) - n o r m a a l r e e d s a a n z i e n l i j k bij dit a n j e r t y p e - tot 100% stijgen.
De b l o e m e n w o r d e n op de m a r k t in Nice of op de veiling te Antibes in b o s s e n van 12 stuks v e r k o c h t , welke van onder af tot over het m i d d e n zijn s a m e n g e b o n d e n (4). In m e i wordt het gewas g e r o o i d .
De t^eej^twi^ze _bij_de_^J^e_rikaanse_a_nj.ers.
De A m e r i k a a n s e a n j e r wordt in Z u i d - F r a n k r i j k in g r o t e lijnen volgens dezelfde m e t h o d e gekweekt a l s in N e d e r l a n d .
De t e e l t d u u r is twee j a a r , s o m s zelfs d r i e j a a r . De k a s s e n b e s t e m d voor de A m e r i k a a n s e a n j e r s kunnen a l s r e g e l z e e r m o d e r n w o r -den g e n o e m d . Op een bedrijf b . v. te La F a r l b d e in de V a r stond e e n r o l k a s , b e s t a a n d e uit twee kappen, elk 10 m b r e e d , m e t een g r o o t s t e hoogte van 4 m en e e n lengte van 75 m , welke was v o o r z i e n van e e n
doorlopende nokluchting plus z i j - en g e v e l l u c h t i n g . Bouwkosten: 70 NF p e r m 2 , gebouwd door de fa. L a c ô m e te A n t i b e s .
De a n j e r s t e k k e n w o r d e n gewoonlijk niet zelf op het bedrijf g e -m a a k t , doch gekocht van g e s p e c i a l i s e e r d e a n j e r s t e k b e d r i j v e n . Z o ' n bedrijf is b . v. de fa. A . B a r b e r e t , Cap d ' A n t i b e s , dat in t o t a a l een k a s a r e a a l bezit van 2 , 2 ha omvattende 500.000 m o e d e r p l a n t e n van 33 v a r i ë t e i t e n . Dit j a a r w a r e n r e e d s 10 m i l j o e n stekken v e r k o c h t ; v o l -gend j a a r t r a c h t m e n de p r o d u k t i e op te v o e r e n tot 20 m i l j o e n stekken
5
-p e r j a a r . V e r m e l d e n s w a a r d is dat de t e c h n i s c h e voorlichting a a n de a n j e r k w e k e r s ook door deze a n j e r s t e k b e d r i j v e n wordt v e r z o r g d . E e n
r i j k s t u i n b o u w v o o r l i c h t i n g s d i e n s t , z o a l s bij o n s , o n t b r e e k t e r n a m e l i j k . Nadat de k a s g r o n d tot een diepte van 40 cm is o m g e w e r k t , w o r -den in de l e n g t e r i c h t i n g van de k a s plantbed-den t e r b r e e d t e van 1, 20 m aangelegd, welke s o m s tot 25 cm boven de begane grond uit kunnen s t e k e n . De zijwanden van de bedden zijn van langwerpige betonnen p l a -t e n g e m a a k -t , die op r e g e l m a -t i g e afs-tanden op in de grond v e r z o n k e n betonnen sokkels s t e u n e n . De aldus g e c o n t r u e e r d e plantbedden hebben geen v l o e r . T e r v e r k r i j g i n g van een goede s t r u c t u u r wordt 10-20 kg
s t a l m e s t p e r m^ door de grond g e w e r k t a l s m e d e t u r f s t r o o i s c l (lichte g r o n d e n : 1 b a a l p e r 16 m ^ , z w a r e g r o n d e n : 1 b a a l p e r 8 m ^ ) . G e p r e f e -r e e -r d wo-rdt t u -r f s t -r o o i s e l uit N e d e -r l a n d of W e s t - D u i t s l a n d . Met het oog op de z u r e w e r k i n g van h e t t u r f s t r o o i s e l , wordt t e g e l i j k e r t i j d 1 kg m a g n e s i u m h o u d e n d e kalk p e r m t o e g e d i e n d .
A n j e r t e e l t op t a b l e t t e n komt ook voor b . v. de m o e r p l a n t e n op de a n j e r s t e k b e d r i j v e n . Als t a b l e t g r o n d gebruikt m e n gewoonlijk een m e n g -sel b e s t a a n d e uit 65 v o l u m e - % g r o n d , 25 volume-% t u r f s t r o o i s e l en 10 volume-% s t a l m e s t . De dikte van de g r o n d l a a g in de t a b l e t t e n is 20 c m .
De v o o r r a a d b e m e s t i n g blijfc vaak b e p e r k t tot een gift van 100 g superfosfaat p e r m . Het t i j d s t i p van p l a n t e n k a n v a r i ë r e n van m a a r t tot j u l i . Het stek w o r d t d i r e c t vanuit het stekbed (van P e r l i t e ) in de k a s -grond uitgeplant. V e r s p e n e n in stekpot ontbreekt dus a l s t u s s e n f a s e . In een bed k o m e n 8 r i j e n n a a s t e l k a a r te s t a a n ; de p l a n t a f s t a n d in de rij is 20 c m . P e r m^ s t a a n dus 33 p l a n t e n (in N e d e r l a n d gewoonlijk 24
p l a n t e n ) . G e d u r e n d e de zonnige en d r o g e z o m e r m a a n d e n m o e t u i t e r a a r d voldoende w a t e r w o r d e n gegeven, h e t g e e n g e s c h i e d t m e t de slang of r e g e n i n s t a l l a t i e .
Het b i j m e s t e n begint w a n n e e r de p l a n t e n gaan u i t s t o e l e n . M a a n d e -lijks of om de twee weken w o r d e n t e z a m e n m e t het b e v l o e i i n g s w a t e r v o e d i n g s o p l o s s i n g e n v e r s t r e k t , welke in s p e c i a a l d a a r v o o r b e s t e m d e bakken zijn k l a a r g e m a a k t . Voor de b e r e i d i n g van deze o p l o s s i n g e n g e -bruikt m e n a m m o n i u m n i t r a a t , a m m o n i u m f o s f a a t en k a l i u m n i t r a a t . In de V a r bleek m e n op een bedrijf h i e r v o o r ook een s p e c i a a l door de
m a a t s c h a p p i j S t . G o b a i n ontwikkelde a n j e r m e s t s t o f m e t de formule 2 5 - 4 - 1 2 a a n t e w e n d e n .
Om de k a s s e n v o r s t v r i j te houden w o r d e n vanaf m i d d e n d e c e m b e r tot eind j a n u a r i p e t r o l e u m k a c h e l s gestookt (8 k a c h e l s p e r 750 m ^ ) .
De e e r s t e b l o e m e n w o r d e n in s e p t e m b e r o k t o b e r g e s n e d e n . G e -durende de w i n t e r m a a n d e n is de b l o e m p r o d u k t i e en - k w a l i t e i t ook goed, dank zij de nog aanzienlijke l i c h t i n t e n s i t e i t . De topproduktie valt e c h -t e r in a p r i l - m e i . G a n g b a r e v a r i ë -t e i -t e n zijn: M a j e s -t i c , F l o r e n c e , Red Sim, Scania, P o r t r a i t , A r t h u r Sim, Solvig, S o l r e d , Sputnik, Carry-Sim e n z .
Volgens m e d e d e l i n g e n op een bedrijf te Les Palyvestre (Var) i s de g e m i d d e l d e b l o e m o p b r e n g s t in het Ie j a a r 10, 8 b l o e m e n p e r p l a n t , in het 2e j a a r 10, 2 b l o e m e n p e r plant (jaar 1 5 / 6 - 1 5 / 6 ) . De b l o e m e n gaan e r voor 90% n a a r P a r i j s en voor 10% n a a r N o o r d - F r a n k r i j k ( L i l l e ) .
De kwaliteit van de bloemen doet tot en m e t de m a a n d m e i voor de N e d e r l a n d s e a n j e r s niet o n d e r . In de z o m e r m a a n d e n n e e m t de kwaliteit e c h t e r s t e r k af vanwege de hitte en de d r o g e a t m o s f e e r .
Het b e d r i j f s g r o n d o n d e r z o e k .
Het g r o n d o n d e r z o e k t e n behoeve van de b e d r i j v e n g e b e u r d e tot 1963 door het P r o e f s t a t i o n te A n t i b e s . Sindsdien wordt deze taak e c h t e r vervuld door het r e g i o n a l e b e d r i j f s l a b o r a t o r i u m voor g r o n d o n d e r -zoek te B o r d e a u x . Dit heeft a l s w e r k g e b i e d de zuidelijke helft van
6
F r a n k r i j k . De noordelijke helft wordt bediend door het b e d r i j f s l a b o r a -t o r i u m -te A r r a s .
De k w e k e r s t e e k t het g r o n d m o n s t e r zelf. Hij zendt het, v e r p a k t in eigen e m b a l l a g e op n a a r het p r o e f s t a t i o n t e A n t i b e s . H i e r w o r d t de grond uitgepakt, gedroogd en gezeefd door e e n 2 m m - z e e f . Een d e e l e r v a n w o r d t , v e r p a k t in een doos d o o r g e z o n d e n n a a r B o r d e a u x . E e n a n d e r deel wordt op het p r o e f s t a t i o n b e w a a r d teneinde op e v e n t u a l i t e i t e n v o o r b e r e i d te. zijn. Het l a b o r a t o r i u m t e B o r d e a u x zendt het a n a l y s e
r a p p o r t n a a r het p r o e f s t a t i o n te A n t i b e s , w a a r het bijbehorende b e m e s -t i n g s a d v i e s word-t o p g e s -t e l d . De gehele p r o c e d u r e vanaf he-t opzenden van het m o n s t e r tot Ie a a n k o m s t van het b e m e s t i n s a d v i e s bij de k w e -k e r , n e e m t d r i e we-ken in b e s l a g (vóór 1963 twee we-ken).
Bij het g r o n d o n d e r z o e k zijn de volgende b e p a l i n g e n i n b e g r e p e n : Het g l o e i r e s t g e h a l t e bepaald m . b . v. de g e l e i d b a a r h e i d van het g r o n d e x t r a c t en m e t e e n 1:5 i n z e t v e r h o u d i n g . Het gehalte a a n N m i n e r a a l ( d . i . NO3N+NH4N). In een g r o n d e x t r a c t m e t 1 n c a l c i u m c h l o -r i d e a l s e x t -r a c t a n t wo-rdt o n d e -r toevoeging van m a g n e s i u m o x y d e en D e v a r d a - m e n g s e l stikstof volgens Kjehldahl b e p a a l d .
pHKCl bf het gehalte a a n C a C O ß a c t i e f volgens D r o u i n e a u . H i e r bij wordt een bekende hoeveelheid N H ^ o x a l a a t aan een bepaald k w a n t u m grond toegevoegd en na enige tijd m e t k a l i u m p e r m a n g a n a a t t e r u g
-t i -t r e e r d , * Ui-t he-t v e r s c h i l -t u s s e n b e g i n - en eindhoeveelheid oxalaa-t i s het g e h a l t e a a n z . g . actief CaCC>3 t e b e r e k e n e n .
Het fosfaatgehalte volgens T r u o g . H i e r b i j is het e x t r a c t i e m i d d e l 0,002 n H2SO4 gebufferd op pH 3,0 m e t a m m o n i u m sulfaat.
Het gehalte a a n u i t w i s s e l b a a r k a l i u m . Grond w o r d t g e p e r c o l e e r d m e t 1 n a m m o n i u m a c e t a a t , gebufferd op pH 7 , 0 .
Het gehalte a a n u i t w i s s e l b a a r c a l c i u m en m a g n e s i u m . Grond wordt g e p e r c o l e e r d m e t 1 n a m m o n i u m a c e t a a t gebufferd op pH 7 , 0 . In het p e r c o l a a t w o r d e n v e r v o l g e n s c a l c i u m en m a g n e s i u m volgens de v e r s e n a a t m e t h o d e b e p a a l d .
Bij de b e m e s t i n g s a d v i s e r i n g voor de A m e r i k a a n s e a n j e r w o r d e n de volgende normen i n acht g e n o m e n :
Laag O p t i m a a l O v e r m a a t Stikstof cijfer < f l o / o o 1, 50/00 > Zn/00
F o s f o r c i j f e r < 0, 2o/oo 0 , 4 0 / 0 0 > 0 , 60/00
K a l i u m c i j f e r < 0 , 5o/oo 0, 80/00 > l , 2 o / o o De pH van de grond m o e t 6, 5 - 7, 0 b e d r a g e n ; een pH l a g e r dan
5, 0 is ongunstig.
Een g l o e i r e s t g e h a l t e t u s s e n 1 en 2o/oo is n o r m a a l ; een g l o e i r e s t -g e h a l t e boven 6 0 / 0 0 wordt a l s schadelijk beschouwd.
Aanbevolen w o r d e n m e n g m e s t s t o f f e n welke een N - P - K - v e r h o u d i n g b e z i t t e n van 1 : 0 , 2 : 0 , 8 .
Het b e m e s t i n g s o n d e r z o e k op het Station végétale te A n t i b e s .
Het b e m e s t i n g s o n d e r z o e k op het p r o e f s t a t i o n te A n t i b e s heeft z i c h de l a a t s t e j a r e n v o o r a l g e c o n c e n t r e e r d op de studie o m t r e n t de invloed van stikstof- en k a l i u m b e m e s t i n g op de p r o d u k t i c en kwaliteit van de A m e r i k a a n s e a n j e r (7), Van het o n d e r z o e k n a a r de f o s f a a t b e m e s t i n g heeft m e n zich bewust onthouden, omdat m e n van o o r d e e l i s , dat het A m e r i k a a n s e o n d e r z o e k voldoende bewijzen heeft g e l e v e r d o m t r e n t de lage fosforbehoefte van dit g e w a s . De i n z i c h t e n aangaande de b e m e s t i n g van de A m e r i k a a n s e a n j e r , welke uit het o n d e r z o e k zijn v o o r t g e v l o e i d kunnen a l s volgt w o r d e n s a m e n g e v a t :
7
-Stikstofbemesting oefent een s t e r k e p o s i t i e v e invloed uit op de 2
p r o d u k t i e . De o p t i m a l e stikstofgift ligt t u s s e n de 30 en 50 g N p e r m p e r m a a n d . P a s bij e e n stikstofgift van 75 g N p e r m2 p e r m a a n d begint
schade door o v e r m a a t op te t r e d e n .
K a l i u m b e m e s t i n g heeft geen invloed op de p r o d u k t i e . V/el i s s p r a k e van e e n k a l i u m - s t i k s t o f - i n t e r a c t i e . Verhoging van de k a l i u m - ^ gift tot 15 g N p e r m2 p e r m a a n d v e r s t e r k t n a m e l i j k 4e gunstige w e r k i n g
van stikstofbemesting op de p r o d u k t i e .
Het is noodzakelijk, de hoge m e s t s t o f h o e veelheden die de a n j e r k l a a r b l i j k e l i j k v e r l a n g t o v e r e e n zo groot mogelijk a a n t a l giften t e v e r
-d e l e n . Dit tenein-de tij-delijke " z o u t s c h o k k e n " in -de gron-d te v o o r k o m e n , die de p r o d u k t i e kunnen b e n a d e l e n . De d o s e r i n g van de m e s t s t o f f e n in opgeloste v o r m b . v . de r e g e n l e i d i n g e n wordt dan ook a a n b e v o l e n . Het p e r c e n t a g e b l o e m e n m e t g e s c h e u r d e b l o e m k e l k e n w o r d t v e r m i n d e r d d o o r verhoging van de s t i k s t o f b e m e s t i n g . De w e r k i n g van k a l i u m in dit opzicht is e c h t e r p r e c i e s t e g e n o v e r g e s t e l d . Het o p t r e d e n van deze g r o e i -s t o o r n i -s wordt e v e n e e n -s begun-stigd door gedeelde b e m e -s t i n g .
Het gewicht van de b l o e m (zonder s t e e l ) n e e m t af m e t t o e n e m e n d e s t i k s t o f b e m e s t i n g ; het r e a g e e r t e c h t e r niet op k a l i u m b e m e s t i n g .
De stevigheid van de b l o e m s t e e l wordt in g e r i n g e m a t e negatief beïnvloed door verhoging van de stikstofgift. O v e r i g e n s schijnt dit k w a -l i t e i t s k e n m e r k negatief te zijn g e c o r r e -l e e r d a a n de p r o d u k t i e .
Ten tijde van het bezoek was m e n bezig v o o r b e r e i d i n g e n t e treffen voor het i n z e t t e n van e e n proef, die t e n doel had de invloed van de b e -m e s t i n g d e r -m o e d e r p l a n t e n op de b e w o r t e l i n g s c a p a c i t e i t van de van deze m o e d e r p l a n t e n afkomstige s t e k k e n na t e g a a n .
U i t e r a a r d i s dit v r a a g s t u k uit het oogpunt van de s t e k p r o d u k t i e van groot b e l a n g .
De a n j e r t e e l t in de p r o v i n c i e I m p e r i a (Italië).
Het b e l a n g r i j k s t e a n j e r g e b i e d in Italië is g e l e g e n in de p r o v i n c i e I m p e r i a . Dit c e n t r u m v e r t e g e n w o o r d i g t 75% van het totale I t a l i a a n s e a n j e r a r e a a l . Dit gebied b r a c h t in 1958/59 1600 miljoen a n j e r s m e t e e n p r o d u k t i e w a a r d e van rond 137 miljoen gulden voort (8). Voor N e d e r l a n d w a r e n deze c i j f e r s voor hetzelfde t i j d p e r k r e s p . 140 m i l j o e n en 16 m i l -j o e n . In hoofdzaak w o r d e n I t a l i a a n s e a n -j e r s of h y b r i d e n van I t a l i a a n s e en A m e r i k a a n s e a n j e r v a r i ë t e i t e n a l s o p e n g r o n d s c u l t u u r g e t e e l d .
De t e e l t van A m e r i k a a n s e a n j e r s n e e m t s l e c h t s e e n r e l a t i e f g e -r i n g e p l a a t s in.
De a n j e r t e e l t in I m p e r i a is v o o r n a m e l i j k g e r i c h t op de w i n t e r p r o -d u k t i e . Het g e a c c i -d e n t e e r -d e t e r r e i n m a a k t het a a n l e g g e n van t e r r a s s e n noodzakelijk.
In d e c e m b e r tot eind f e b r u a r i wordt g e s t e k t . In het v o o r j a a r wordt de grond intensief b e w e r k t . E e r s t wordt de g r o n d tot op e e n diepte van 60 cm o m g e w e r k t . D a a r n a volgt een m e e r oppervJakkige b e w e r k i n g (tot op 20 à Z5 c m d i e p t e ) , w a a r b i j do a l s v o o r r a a d b e m e s t i n g dienende o r g a -n i s c h e e-n c h e m i s c h e m e s t s t o f f e -n w o r d e -n o -n d e r g e s p i t .
De t e e l t g r o n d in dit gebied is z w a a r en moeilijk b e w e r k b a a r (ge-halte k l e i < 0 , 0 1 m m 60-70%), z e e r k a l k r i j k ( C a C 03 16-25%) m e t een hoge
pH (7, 3-7, 8) en een laag o r g a n i s c h e stofgehalte ( 1 , 5-2, 0%).
In a p r i l en m e i w o r d e n de a n j e r s t e k k e n op de bedden uitgeplant. Tijdens de z e e r d r o g e en hete z o m e r m o e t a a n de w a t e r v o o r z i e n i n g veel aandacht w o r d e n b e s t e e d . Voor het bevloeien wordt m e e s t l e i d i n g w a t e r van de g e m e e n t e San R e m o g e b r u i k t . E r wordt v e r s c h i l l e n d e m a l e n o v e r -b e m e s t . Aan het einde van de z o m e r w o r d e n de p l a n t e n g e s t u t . Tegen eind s e p t e m b e r kunnen de e e r s t e b l o e m e n w o r d e n g e s n e d e n . De a n j e r s w o r d e n hoofdzakelijk v e r k o c h t op de m a r k t in San R e m o en V e n t i m i g l i a .
-- 8
De hoofdaanvoer op de b l o e m e n m a r k t t e San R e m o valt t u s s e n o k -t o b e r en m e i m e -t -toppen in n o v e m b e r en a p r i l (9). Eind m e i w o r d e n de p l a n t e n g e r o o i d . De gehele g r o e i c y c l u s , vanaf s t e k - tot r o o i d a t u m duurt c a . 480 dagen.
De b l o e m o p b r e n g s t p e r plant k a n van 7 tot 10 stuks v a r i ë r e n . Het b e m e s t i n g s o n d e r z o e k op het p r o e f s t a t i o n te San R e m o .
Het Stazione S p e r i m e n t a l e di F l o r i c o l t u r a i s e e n in 1925 g e s t i c h t e o v e r h e i d s i n s t e l l i n g . P r o f . P u c c i n i , de d i r e c t e u r en t e n tijde van het b e -zoek de enige o n d e r z o e k e r , heeft zich t u s s e n 1952 en 1958 intensief be-ziggehouden m e t de b e m e s t i n g s b e h o e f t e van de o p e n g r o n d s a n j e r . Zo o n d e r z o c h t hij de s a m e n h a n g t u s s e n de voeding s opname en de g r o e i f a s e bij de R i v i e r a - a n j e r (10). H i e r b i j bleek het volgende:
Al tijdens de u i t s t o e l i n g s f a s e ( m e i a u g . ) wordt veel stikstof, f o s -for en k a l i u m o p g e n o m e n . T i j d e n s de d a a r o p v o l g e n d e h o o g t e g r o e i f a s e ( s e p t . ) wordt e v e n e e n s e e n g r o t e hoeveelheid voedingsstoffen opgeno-m e n .
Tijdens de fase van de Ie bloei (okt. - f e b r . ) is de voeding s op n a m e g e r i n g e r , kennelijk o n d e r invloed van de l a g e r e t e m p e r a t u u r . T i j d e n s de fase van de 2e bloei (febr. m e i ) , a l s de plant een v e r s n e l d e s c h e u t g r o e i v e r t o o n t , i s de voeding s opname w e e r a a n z i e n l i j k . De N P K v e r -houding in het g e w a s is g e d u r e n d e de g r o e i 1:0, 5 : 1 , 5. V o o r t s wordt door het a n j e r g e w a s aan de grond onttrokken - uitgedrukt p e r a r e d . i . 2300 p l a n t e n - 3 kg N, 1, 2 kg P 2 O 5 , 4, 5 kg K20 , 5, 7 kg CaO en 0, 8 kg MgO. Het volgende b e m e s t i n g s a d v i e s is op d e z e g e g e v e n s g e b a s e e r d (11): V o o r r a a d b e m e s t i n g : 600 kg oude s t a l m e s t , 2 - 3 kg z w a v e l z u r e a m m o n i a k , 4-6 kg superfosfaat en 3 , 5 - 4 , 5 kg z w a v e l z u r e k a l i p e r a r e . Ie o v e r b e m e s t i n g (juni): 6-8 kg h o o r n m e e l , 3-5 kg z . a . , 4 - 6 kg s.f. en 4 kg z . k . p e r a r e . 2e o v e r b e m e s t i n g (juli) : h e t z e l f d e . 3e o v e r b e m e s t i n g ( s e p t . ) : 11-15 kg b l o e d m e e l , 3-4 kg s.f. en 3-4 kg z . k . p e r a r e . 4e o v e r b e m e s t i n g : (febr. ): 3-4 kg z. a. , 3-4 kg s. f. en 2 kg z . k . p e r a r e . A n d e r e r e s u l t a t e n van het b e m e s t i n g s o n d e r z o e k bij de o p e n g r o n d s -a n j e r zijn: K -a l i u m b e m e s t i n g v e r g r o o t de b l o e m p r o d u k t i e en heeft een gunstige invloed op de stevigheid van de b l o e m s t e e l . Dit l a a t s t e wordt in v e r b a n d g e b r a c h t m e t de verhoogde s i l i c i u m o p n a m e , die o p t r e e d t bij t o e n e m e n d e kaliumgiften (12).
H e r h a a l d e begieting van de a n j e r p l a n t e n m e t e e n 1 0 / 0 0 - o p l o s s ing van l i t h i u m n i t r a a t - of c h l o r i d e g e d u r e n d e de z o m e r m a a n d e n heeft e e n gunstig effect op de b l o e m p r o d u k t i e a l s m e d e op de stevigheid van de b l o e m s t e e l . Het p e r c e n t a g e b l o e m e n m e t g e s c h e u r d e b l o e m k e l k n e e m t e r door af(13).
B e l a n g r i j k e nieuwe o n d e r z o e k p r o j e c t e n konden de l a a t s t e tijd niet w o r d e n aangevat vanwege de o n d e r b e z e t t i n g van het p r o e f s t a t i o n .
Wat het b e d r i j f s o n d e r z o e k b e t r e f t , de indruk w e r d v e r k r e g e n dat dit zich nog in een opbouwstadium bevindt.
Het L a b o r a t o i r e c o o p é r a t i f de Diagnostic foliaire te M o n t p e l l i e r . Dit b e d r i j f s l a b o r a t o r i u m w e r d in 1950 onder a u s p i c i ë n van het I n -stituut technique du Vin o p g e r i c h t m e t a l s doel de t o e p a s s i n g van de "diagnostic f o l i a i r e " voor het v e r s t r e k k e n van b e m e s t i n g s a d v i e z e n a a n b e d r i j v e n . Dit g e s c h i e d t in nauwe s a m e n w e r k i n g m e t de l a n d b o u w v o o r -l i c h t i n g s d i e n s t en s t a n d s o r g a n i s a t i e s . D i r e c t e u r is M r . J . F . L é v y .
De " d i a g n o s t i c f o l i a i r e " is een door Lagatu en Maurae in 1924 ontworpen s y s t e e m t e r b e o o r d e l i n g van de v o e d i n g s t o e s t a n d van de plant b e r u s t e n d op de c h e m i s c h e s a m e n s t e l l i n g van het blad.
-H e t l a b o r a t o r i u m geeft voorlopig a l l e e n nog a d v i e z e n a a n wijn-b o u w e r s . De h i e r wijn-b i j gevolgde werkwijze is a l s volgt:
De wijnbouwer, die aan <Ie "diagnostic f o l i a i r e " wenst d e e l te n e m e n , geeft zich h i e r v o o r op bij het l a b o r a t o r i u m of bij de p l a a t s e -lijke v o o r l i c h t i n g s d i e n s t . Vervolgens ontvangt hij i n s t r u c t i e s voor de uitvoering van de g e w a s b e m o n s t e r i n g . Hij m o e t tijdens het g r o e i s e i -zoen v i e r m a a l een g e w a s m o n s t e r n e m e n t. w. a a n het begin van de bloei, a a n het eind van de bloei, a l s de v r u c h t e n gaan k l e u r e n en vlak voor de oogst (14).
Als g e w a s m o n s t e r zijn v o o r g e s c h r e v e n de twee e e r s t e a a n de voet van e e n v r u c h t t a k ingeplante b l a d e r e n , te plukken van v e r s c h i l l e n d e w i l l e k e u r i g e wijnstokken binnen het te o n d e r z o e k e n p e r c e e l . 24 à 36 b l a d e r e n p e r g e w a s m o n s t e r is voldoende. Na aan de lucht te zijn g e -droogd wordt het g e w a s m o n s t e r n a a r Montpellier v e r z o n d e n . Op het l a b o r a t o r i u m w o r d e n de g e h a l t e n a a n stikstof, fosfor, k a l i u m en m a g -n e s i u m e-n eve-ntueel a -n d e r e e l e m e -n t e -n b e p a a l d . N a a r aa-nleidi-ng va-n de a n a l y s e u i t s l a g e n wordt in de h e r f s t a a n de wijnbouwer een b e m e s -t i n g s a d v i e s voor he-t d a a r o p v o l g e n d e j a a r -t o e g e z o n d e n .
Met n a d r u k w e r d e r o p gewezen, dat de i n t e r p r e t a t i e van de g e w a s -a n -a l y s e c i j f e r s v e e l e r v -a r i n g en e e n grondig inzicht in de g r o e i f -a c t o r e n v e r e i s t . D a a r b i j wordt in navolging van Lagatu en Maume in de e e r s t e p l a a t s n a a r het " é q u i l i b r e a l i m e n t a i r e " g e k e k e n . Dit w o r d t v e r k r e g e n door de gevonden N - P - en K - g e h a l t e n in het blad elk a l s p e r c e n t a g e van de s o m van deze d r i e gehalten uit te d r u k k e n . De aldus v e r k r e g e n p e r c e n t a g e s kunnen duidelijkheidshalve nog in een d r i e h o e k s d i a g r a m w o r d e n u i t g e z e t . Als e x p e r i m e n t e l e o p t i m a l e s t r e e f v e r h o u d i n g ("opti-m u ("opti-m e x p é r i ("opti-m e n t a l e " ) voor de wijnbouw geldt 41% N, 8% P2O5 e n 51%
K20 .
D a a r deze n o r m voor de p r a k t i j k op k o r t e t e r m i j n nauwelijks h a a l -b a a r i s , heeft m e n d a a r n a a s t h e t "optimum r e n t a -b l e " i n g e s t e l d , dat ligt bij 52, 5% N, 10, 5% P2O5 en 37, 0% K2O ( o v e r e e n k o m e n d r e s p . rre t een bladgehalte van 2, 5%, 0, 5% en 1, 75%).
Uit de ligging van een in een bepaald geval gevonden punt in het d r i e h o e k s d i a g r a m kan m e n zic h aldus een kwalitatief beeld v o r m e n van de v o e d i n g s t o e s t a n d van het d e s b e t r e f f e n d e p e r c e e l . E e n aanduiding over de g r o o t t e d e r b e m e s t i n g s g i f t e n kan e r e c h t e r niet uit w o r d e n
v e r k r e g e n . Het e e r s t e b e m e s t i n g s a d v i e s moet m e n dan ook m i n of m e e r op de t a s t o p s t e l l e n . De g e w a s b e m o n s t e r i n g g e d u r e n d e het tweede j a a r k a n e c h t e r e e n indruk geven in h o e v e r r e deze " v o o r l o p i g e " b e m e s t i n g effectief is g e w e e s t . Dit kan m e n dan w e e r benutten om het tweede b e m e s t i n g s a d v i e s te v e r b e t e r e n , e n z . , e n z . Men r e k e n t m i n s t e n s d r i e a c h t e r e e n v o l g e n d e j a r e n m e t een dergelijk© g e w a s b e m o n s t e r i n g nodig te hebben om voor een bepaald p e r c e e l een definitief b e m e s t i n g s a d v i e s te kunnen geven. H i e r i n zijn f a c t o r e n a l s bodem en e x t r e m e w e e r s i n -vloeden v e r d i s c o n t e e r d .
N a a s t het " é q u i l i b r e a l i m e n t a i r e " w o r d e n ook "niveaus c r i t i q u e s " g e h a n t e e r d . Zo i s e e n wijngaard K-deficiënt bij een K - g e h a l t e in het blad van 0, 70, 9%, s t e r k Kdeficiënt bij 0, 50, 7% en e x t r e e m K d e f i -ciënt bij < 0, 5%.
Het i s Mgdeficiënt bij een M g g e h a l t e in het blad van 0, 1 5
-0,20%, s t e r k Mg-deficiënt bij 0, 10-0, 15% en e x t r e e m Mg-deficiënt bij < 0, 10%.
O v e r i g e n s kent m e n bij deze k w e s t i e ook k r i t i s c h e K / M g - q u o t i ë n t e n : <. 1 K - g e b r e k , 1-2 bijna K - g e b r e k , 2-10 n o r m a a l , 10-12 bijna
Mg-g e b r e k , &Mg-gt;» 12 M Mg-g - Mg-g e b r e k .
In alle b e l a n g r i j k e wijngebieden zijn proefvelden aangelegd t e n -einde ook op deze wijze a a n de v e r s t e v i g i n g van de a d v i e s b a s i s bij te d r a g e n . P r o e v e n zijn ook gaande om a a n het v e r b a n d t u s s e n o p b r e n g s t
-10
en v o e d i n g s t o e s t a n d van het gewas een v a s t e r e omlijning te g e v e n . E r v a r i n g e n m e t de "diagnostic f o l i a i r e " hebben r e e d s de s t e r k kaliumfixe r e n d e w e r k i n g van de k a l k r i j k e k l e i g r o n d e n , w a a r o p de m e e s t e F r a n s e w i j n g a a r d e n geiegen zijn, a a n het licht g e b r a c h t . Ook is e r u i t gebleken dat de o r g a n i s c h e - s t o f b e m e s t i n g de K - o p n a m e van het gewas b e v o r d e r t . Aan deze r e s u l t a t e n wordt de opvatting g e k o p -peld, dat een j u i s t inzicht in de e i g e n s c h a p p e n van de grond voor e e n v e r a n t w o o r d e i n t e r p r e t a t i e van de g e w a s a n a l y s e c i j f e r s noodzakelijk i s .
C o n c l u s i e s .
Het m e e s t in h e t oog s p r i n g e n d e , voor de a n j e r t e e l t e s s e n t i ë l e k l i m a a t s k e n m e r k in Z u i d F r a n k r i j k is wel de voldoende b e s c h i k b a a r -heid van zonlicht in het w i n t e r s e i z o e n . Deze o m s t a n d i g h e i d v e r l e e n t a a n het Z u i d F r a n s e a n j e r c e n t r u m t. o. v. n o o r d e l i j k e r g e l e g e n a n j e r gebieden e e n niet te s c h a t t e n v o o r s p r o n g . De r e l a t i e f hoge w i n t e r t e m -p e r a t u u r d r a a g t v o o r t s bij tot de v e r l a g i n g van de -p r o d u k t i e k o s t e n .
Minder gunstig, doch niet d o o r s l a g g e v e n d , zijn de w a t e r v o o r z i e n i n g , de b o d e m - en t e r r e i n g e s t e l d h e i d en de hoge z o m e r t e m p e r a t u u r .
De v e r s c h u i v i n g bij de a n j e r t e e l t van de e x t e n s i e v e o p e n g r o n d s -c u l t u u r n a a r de i n t e n s i e v e k a s -c u l t u u r betekent een v e r s t e r k i n g van de e c o n o m i s c h e p o s i t i e van de Z u i d - F r a n s e a n j e r t e e l t .
Het b e m e s t i n g s o n d e r z o e k is up to d a t e . Dit is e c h t e r b e s l i s t niet het geval m e t de t e c h n i s c h e v o o r l i c h t i n g . Dit kan a l s een g r o t e handicap w o r d e n beschouwd, v o o r a l vanwege het e r n s t i g e g e b r e k a a n e r v a r i n g m e t de t e e l t van A m e r i k a a n s e a n j e r s . Z o n d e r een o p t i m a l e t e e l t v e r z o r g i n g k a n evenwel niet t e n volle van het bovengenoemd k l i -m a a t s v o o r d e e l w o r d e n g e p r o f i t e e r d .
De ongekend hoge o p t i m a l e stikstofgiften bij de t e e l t van A m e r i -k a a n s e a n j e r s in -k a s m o e t e n in v e r b a n d w o r d e n g e b r a c h t m e t de gunstige l i c h t f a c t o r .
Uit de e r v a r i n g e n van het L a b o r a t o i r e c o o p é r a t i f te M o n t p e l l i e r m e t de "diagnostic f o l i a i r e " diont de conclusie g e t r o k k e n te w o r d e n , dat deze m e t h o d e , e v e n z e e r a l s b e m e s t i n g s a d v i s e r i n g b e r u s t e n d op g r o n d o n d e r z o e k , u i t g e b r e i d en t i j d r o v e n d v o o r b e r e i d e n d p r o e f v e l d o n -d e r z o e k v e r e i s t . L i t e r a t u u r . 1. M a u r e l , A, C u l t u r e de l ' o e i l l e t s u r la Côte d ' A z u r . La P o t a s s e 35, no. 290 ( d e c ) , 1961, p . 2 2 5 - 2 2 7 . 2 . Hofman, N. B l o e m e n t e e l t in Z u i d - F r a n k r i j k , Vakbl. v . d . B l o e m . 18, 15 (12 a p r i l ) 1963, p . 2 8 7 - 2 8 8 . 3. Tuinbouwgids 1963, p . 6 4 5 - 6 4 7 . 4. W a s s c h e r , J. De B l o e m e n t e e l t in Z u i d - F r a n k r i j k , Noord Italië en N o o r d - S p a n j e . Bijlage Meded. D i r . T n b . 1957, p . 2 6 - 5 9 . 5. Vinot, M. et E t u d e s s u r l ' a m é l i o r a t i o n de l ' o e i l l e t p o u r la A . B o u s c a r y fleur c o u p é e . Revue H o r t . 1951, p . 703. 6. D r o u i n e a u , G. La fumure de l ' o e i l l e t . Bull, des E n g r a i s No.
443 (octobre) 1961, p . 156-157.
7. B l a n c , D. Etude s u r la f e r t i l i s a t i o n de 1'oeillet. Ann. a g r o n . 12, 1961, p . 5 7 3 - 5 9 7 .
8. S c h e e r , C D . Ontwikkeling van t e e l t , handel en v e r b r u i k van b l o e m e n in I t a l i ë . Bijlage Meded. D i r . T n b . ok-t o b e r I960, p . 7.
9. W a s s c h e r , J . De p o s i t i e van N e d e r l a n d a l s b l o e m e n p r o d u c e n t in W e s t - E u r o p a . Meded. D i r . T n b . 19, 1956, p . 5 9 8 - 6 0 8 .
-11
10. P u c c i n i , G. R e c h e r c h e sulla n u t r i z i o n e del garofano r i f i o r e n t e della R i v i e r a . Stazione S p e r i m e n t a l e di F l o r i -c o l t u r a P u b l i -c a z i o n e N. 62, 1953, p . 1-15. 1 1 . - - La coltivazione i n d u s t r i a l e delle piante da fiore
r e c i s o , p . 1 9 - 2 1 .
12. - - Influenza dei s a l i di p o t a s s i o s u l l o ' s v i l u p p o del garofano r i f i o r e n t e della R i v i e r a . S t a z . S p e r i m . d i F l o r . P u b l . N. 74, 1956 p . 1-10.
13. - - Azione dei s a l i di litio sulla p r o d u t t i v i t a del
garofano r i f i o r e n t e della R i v i e r a . S t a z . S p e r i m . di F l o r . P u b b l . N. 75, 1956, p . 1-23.
14. Anon. La d e t e r m i n a t i o n des b e s o i n s de la vigne en e n g r a i s p a r le diagnostic f o l i a i r e . E d i t i o n de L a b o r a t o i r e c o o p é r a t i f de d i a g n o s t i c f o l i a i r e , M o n t p e l l i e r ,
8-10-1964 (70)
