Het chloride-, stikstof- en fosfaatgehalte van het grondwater onder de slootbodem in een aantal kwelpolders

NOTA 1174 februari 1980 Instituut voor Cultuurtechniek en Waterhuishouding

Wageningen

WERKGROEP NOORD-HOLLAND XII

HET CHLORIDE-, STIKSTOF- EN FOSFAATGEHALTE VAN HET GRONDWATER ONDER DE SLOOTBODEM IN EEN AANTAL KWELPOLDERS

J.G. te Beest en M. Wijnsma

STANXNOGEBQUW

Nota's van het Instituut zijn in principe interne communicatie-middelen, dus geen officiële publikaties.

Hun inhoud varieert sterk en kan zowel betrekking hebben op een eenvoudige weergave van cijferreeksen, als op een concluderende discussie van onderzoeksresultaten. In de meeste gevallen zullen de conclusies echter van voorlopige aard zijn omdat het onder-zoek nog niet is afgesloten.

Bepaalde nota's komen niet voor verspreiding buiten het Instituut in aanmerking

CENTRALE LANDBOUW/CATALOGUS

0000 0320 8275

I N H O U D

B i z .

1. INLEIDING 1

2. UITVOERING VAN HET ONDERZOEK 2 2.1. Opstellen van een bemonsteringsprogramma 2

2.2. Veldonderzoek 2 2.3. Laboratoriumonderzoek 3

2.4. Verwerking van de gegevens 3

3. CONCLUSIES 6 4. SAMENVATTING 7 5. LITERATUUR 8

1. INLEIDING

Een onderdeel van het onderzoek in Noord-Holland is de vaststel-ling van de mate waarin het kwelwater uit de ondergrond bijdraagt aan de eutrofiëring en de verzilting van het oppervlaktewater.

De hoeveelheden chloride, stikstof en fosfaat die tengevolge van kwel in het polderwater komen, kunnen worden berekend uit de

kwelin-tensiteit en het chloride-, stikstof- en fosfaatgehalte van het kwel-water.

De chemische samenstelling van het grondwater onder de slootbodem is in kwelpolders in zekere zin een afspiegeling van die van het

kwelwater zoals uit het onderzoek in Midden-West-Nederland is geble-ken (WIT, 1974).

Alvorens met een uitgebreid bemonsteringsprogramma aan te vangen is in de Wijde Wormer in oktober 1978 een proefbemonstering uitge-voerd. De hieruit verkregen gegevens zijn aanleiding geweest om een identieke bemonstering uit te voeren in de volgende potentiële kwel-polders: de Purmer, de Beemster, de Schermer, de Heerhugowaard en de Wieringermeer.

In deze nota zullen zowel de methode van uitvoering van het on-derzoek, alsmede de verkregen resultaten worden behandeld.

2. UITVOERING VAN HET ONDERZOEK

In de maanden juli en augustus 1979 is het onderzoek uitgevoerd, dat bestond uit de volgende onderdelen:

1. opstellen van een bemonsteringsprogramma 2. veldonderzoek

3. laboratoriumonderzoek 4. verwerking van de gegevens

2 . 1 . O p s t e l l e n v a n e e n b e m o n s t e r i n g s -p r o g r a m m a

Van de genoemde polders zijn lokatiekaarten gemaakt om de mon-sterpunten zo gunstig mogelijk te verdelen in verband met de typen leidingen die voorkomen in de polders en om een zo goed mogelijke verdeling te verkrijgen over de gehele polders (fig. la + b ) .

Mede in overleg met het laboratorium is bepaald hoeveel monsters zouden worden genomen uit het oogpunt van onderzoekcapaciteit.

Verder is besloten om van elke 3 monsters er ëén uit te kiezen,

waarvan naast het chloridegehalte tevens het stikstof- en fosfaatge-halte zou worden bepaald.

2.2. V e l d o n d e r z o e k

Om een indruk te krijgen van de chloride-, stikstof- en fosfaat-concentraties in het grondwater onder de slootbodem alsmede van het slootwater zijn per monsterpunt 2 watermonsters genomen.

Voor het verkrijgen van een grondwatermonster van onder de sloot-bodem is het volgende systeem toegepast: Een pvc-buisje met een

lengte van 1,50-2,00 m en een diameter van + 1 , 5 ei werd +_ 20 cm in de slootbodem geplaatst zodat grondwater in het buisje kon stromen door de opwaartse druk van het water onder de slootbodem. Hierbij was belangrijk dat geen verontreiniging optrad door het slootwater.

Om dit te voorkomen werd voor het plaatsen van het buisje een rub-beren stop aan de onderkant aangebracht, welke na het plaatsen werd verwijderd.

buisje gestroomd.

Met een vacuumpompje werd dan een monster genomen. Na de monster-name werd het pompje doorgespoeld met leidingwater om verontreini-ging van het volgende monster te voorkomen.

2.3. L a b o r a t o r i u m o n d e r z o e k

Van de watermonsters is het chloridegehalte bepaald en weergege-ven in mg.Cl per liter. Van de watermonsters van het water onder de

slootbodem is naast het chloridegehalte van ongeveer één derde het Kjeldahlstikstofgehalte en orthofosfaatgehalte bepaald en weergege-ven in respectievelijk mg.N/liter en mg.P/liter.

De analyses zijn uitgevoerd door het laboratorium van de hoofd-afdeling Waterkwaliteit van het Instituut voor Cultuurtechniek en Waterhuishouding.

2.4. V e r w e r k i n g v a n d e g e g e v e n s

De verkregen chloridegehalten van het slootwater zijn in fig. 2a + b opgenomen en die van het water onder de slootbodem in fig. 3a + b.

Vervolgens zijn isohalinekaarten gemaakt van de chloridegehalten van het water onder de slootbodem (fig. 4a + b). Hierbij zijn 5

klassen onderscheiden, welke samenvallen met die van het grondwater (WITT, 1980).

De verkregen stikstof- en fosfaatgehalten zijn per monsterpunt op kaart gezet, waarbij dan tevens het chloridegehalte is vermeld

(fig. 5a + b ) .

In fig. 6 tot en met 11 zijn per polder de chloridegehalten van het slootwater en van het water onder de slootbodem tegen elkaar uitgezet.

In fig. 12 tot en met 29 zijn voor iedere polder de chloridege-halten van het water onder de slootbodem uitgezet tegen die van de verschillende niveaus van het grondwater (WITT, 1980).

In tabel 1 wordt per polder een overzicht gegeven van het aantal monsters, de maximum, minimum en de gemiddelde concentraties aan

O) x l . - I o p . U CU U) U CU 4-1 en C O e CL) X I e > e 01 13 r - l 0) X I 1 3 • H e CU c CU CO e • H c • r-l S CO e • i H X ca S c cu cu 4-1 cd 4-1 O o u CU

s

1 3 O 4 3 4 J O o u CU 1 3 e o V l CU 4-) n) X I c o V l o u CU 00 0 u cu P-I a u CU 4-1 60 a e cd <c ,__ I—1 CU X> cd H »-4 eu X I t—i o p-l I x) -o • H r-\ a cu CU X ) bO ö •r-l a X cd a en r - l U cd cu 4-1 co e o a i X ) X ) • I-I ,—1

§

0) X I 6 0 co i - i U cd cu 4J 4-1 C cn cd ö cd o a I X ) X I • H ! - ) a <u CU X > 0 0 a cd a en • - I V i cd eu cd cd x) x • H r - l a a) CU X ) ö • H a x cd en r - l Kl cd eu ! - . u i CM — CN co vT) er» — O ) •<f r~-< t C N r- m co cr» co co O v vß O CT» CO CT» cr» <t — CN CN co O LO — v D oo r-~ O LO o co — CT» o er» o V co X ) u cd cd o öO r C U CU CU 33 GO CN O") C f l CO --3- r - er» U CU 4 J en a eu <u m CT» CO co — co CN CN O CT» v D CN 0 0 — CN O —. — , v D 0 0 CN LO CO oo CO m C O CT» CT» KO — v C — CN — 0 0 v D i n —. CO CO o o V CN 3 -v D VO CO CN CO o CO O O O O LO o LO 3 P-, S-i CU E eu - C o co LO 0 0 < t O — r ^ — CO L O L O CN — CN — LO CT» CT» v D r J cu e o cu X ) o 0 0 CO L O L O CT» O 0 0 CO CO CT» ^ 1 " CT» \ D CT» — i C N CN CN KD O O L O CT» LO 0 0 CO — CO — i CN CO — o V CT» CT» r» O co — LO O o -- 4 -- — — U CU CU a u CU Ù 0 0 • H V i O 0 0 CT» H S3 M <d co co :=> o H P-< 0 0 CT» CU X ) O • H (-1 CU P , Vl CU 4 J e • H 01 X ) C cd > C CU X ) 1—I CU X I X I • I-I § 00 e CU cd 0) ÖO i Ö CU I

De stikstof- en fosfaatgehalten van de Wijde Wormer zijn afkom-stig van de proefplekken in deze polder (PANKOW, TOUSSAINT, 1980).

In tabel 2 wordt per polder een overzicht gegeven van de gemid-delde chloridegehalten van het water onder de slootbodem en van 3 niveaus van het grondwater.

Tabel 2. Polder Heerhugowaard Beemster Purmer Schermer Wijde Wormer Wieringermeer Gemiddelde chloride-gehalte onder slootbodem 219 324 485 935 1639 2996 Gemiddelde chlorid mg.Cl/liter berekend van de diverse 0-15 432 503 1035 1454 2534 3455 15-25 421 454 813 2794 3724 4286 egehalte in uit grafieken niveaus 25--35 m-NAP 463 283 969 4409 1674 1955

3. CONCLUSIES

a. Uit fig. 12 tot en met 29 en tabel 2 blijkt dat de samenhang, die

mag worden verondersteld tussen het chloridegehalte van het diepe-re grondwater en het chloridegehalte van het water onder de sloot-bodem, in meer of mindere mate aanwezig is. Wel blijkt hieruit dat niet éën grondwaterniveau correspondeert met het water onder de

slootbodem, maar dat voor iedere polder een ander niveau-overeen-komst vertoont met de samenstelling van het water onder de sloot-bodem.

b. De polder Heerhugowaard heef t zowel het laagste chloridegehalte als het laagste stikstof- en fosfaatgehalte in het water onder de

sloot-bodem. Tevens bevat het slootwater in deze polder de laagste con-centratie aan chloride.

Hiertegenover staan de hoge chloridegehalten van het slootwater en het water onder de slootbodem in een deel van de Wieringermeer, plaatselijk komt meer dan 10 000 mg.Cl per liter voor.

c. Uit fig. 6 tot en met 11 blijkt dat in enkele polders een relatie bestaat tussen het chloridegehalte in het slootwater en dat van het water onder de slootbodem. De Purmer vertoont de meeste over-eenkomst tussen het slootwater en het water onder de slootbodem. In de Wieringermeer en de Wijde Wormer is deze overeenkomst in mindere mate aanwezig, terwijl in de Schermer, de Heerhugowaard en de Beemster de overeenkomst het geringst is zoals blijkt uit de spreiding van de punten.

d. De lage chloridegehalten in het zuiden van de Schermer zijn te

verklaren door de infiltrerende werking die de hooggelegen Zuider-vaart uitoefent op de lagere dichtbij gelegen poldersloten.

In fig. 4b komt bovenstaande om tekentechnische redenen niet ge-heel duidelijk tot uiting, maar het gebied met de lage chloride-gehalten zal een smalle strook langs de Zuidervaart bevatten. In samenhang met de geologie en hydrologie van de ondergrond, de kwelintensiteit en de zoutbelasting zal in een volgende fase van het onderzoek in Noord-Holland nader worden ingegaan op de ver-kregen gegevens uit deze nota.

4. SAMENVATTING

Een belangrijk aspect in het onderzoek naar eutrofiëring en ver-zilting van het oppervlaktewater in Noord-Holland is de vaststelling van de mate waarin het grondwater daartoe bijdraagt.

Uit de kwelintensiteit en het chloride-, stikstof- en fosfaatge-halte van het kwelwater kunnen de hoeveelheden worden berekend die tengevolge van kwel in het polderwater terecht komen. De stikstof-en fosfaatgehaltstikstof-en van het water onder de slootbodem zijn niet zonder meer te gebruiken voor de belastingsberekeningen.

Uit een onderzoek in Zeeland is gebleken dat de bijdrage van fosfaat uit kwel maar + 50% is van de fosfaatconcentratie van het water onder de slootbodem (STEENVOORDEN, PANKOW, 1976).

Omdat in meer of mindere mate mag worden aangenomen dat er in gebieden waar kwel voorkomt een samenhang is tussen de chemische samenstelling van het water onder de slootbodem en die van het kwel-water, is in de belangrijkste kwelpolders in Noord-Holland een be-monstering uitgevoerd van het water onder de slootbodem. Voor het verkrijgen van inzicht in de relatie tussen de samenstelling van het slootwater en dat van het water onder de slootbodem is tevens op deze punten het oppervlaktewater bemonsterd.

Uit de verkregen gegevens welke in deze nota zijn verwerkt blijkt er een meer of mindere relatie tussen de samenstelling van het sloot-water en het sloot-water onder de slootbodem aanwezig. Ten aanzien van de samenhang tussen het chloridegehalte van het water onder de sloot-bodem en het grondwater kan worden opgemerkt dat dit per polder wis-selt met betrekking tot het diepteniveau van het grondwater.

5. LITERATUUR

ICW, 1976. Regionale Studie 9. Hydrologie en waterkwaliteit van Mid-d en-We st-NeMid-derlanMid-d.

PANKOW, J. en C G . TOUSSAINT, 1980. De waterkwaliteit in vijf polders in Noord-Holland (nota ICW in ontwerp).

STEENVOORDEN, J.H.A.M. en J. PANKOW, 1976. De eutrofiëring van een kreek aan het Veerse meer en de invloed hierop van uitgemalen polderwater (nota ICW nr. 910).

WIT, K.E., 1974. Hydrologisch onderzoek in Midden-West-Nederland (no-ta ICW nr. 792).

WITT, H., 1980. Het chloridegehalte van het grondwater in Noord-Hol-land benoorden het IJ en Noordzeekanaal (nota ICW nr. 1173).

M

W A B E N I N S E N l

for quality of life

Wageningen UR library

P.O.Box 9100

6700 HA Wageningen

the Netherlands

www.library.wur.nl

10000910006187

fig 1a

lokatiekaart

\X

D e n Q « v t t

J S S E

» < ; - - ' N I E D O R P / T W I S K - 1

Z F H i; A N G, E D U K

fig 1b

lokatiekaart

Q P M .T. fc' 0 6 ü A M

"

X

^,„

1)

/ " > > v ^ 4 / H E E R H U G O WA^A R # s \ / , ' v ^ ' T ~ * X ^ 'S ill HENSBROEK' /P ANCRAS 1 ^ 1 /Z _ ƒƒ „ ^

,' r

^ ' 1 Li--:"

'\.<*r r"

/ \ V /

\'?A?

/ //• ^ £ ' .1<\. ^ ^ 'H C

/

l

^

'.S-, M-A A R L =>^C,_ \ A V E N H 0 R ' N / , . '

/ r v

S C H E R M E R " " ' ^ ' / « /, , O U D E N 0 U K f/ i .; v

ihf

n

\

IL

_x

i r*

a

A K E R S L O O T j j l i // i ! ^ 7

* l

S R A F Î

- D E / ? / „ -

/ r

^

Ü v M I ' r.~-^ ^ T "-7 / ^ t . . B E E M S T E R

%

(r

,v

^// j

!! > / ^ , jk M i d den*'-B ee m s t er /

'T^Ji

a

r-~ / J I S P W 0 R M E R

«f

~y H i

1

// ^ c // •'

//Ï.O.Beemster ,

I \

•ZE F. V A N G ! \

w

\

yr

if

yxyf

W l JOLE W O R S C " ^ // D A M

ƒ!

MONNiCKENDAM

fig S a

chloridegehalte van

het: slootwater

in mg Cl/l

..& 0 « n O t v t r W l E R i N S E N

L^

IpiMlytwahoi * ^ 1398>

W

11160\ V685 3 7 1 : 193

I.

IJ S S E

* v

« I G E R H O R I V665 ₂₅₆₀ , 4 4 7 8 3 8 4 1 0 0 5

«ftr-rK-L*

\ 4 9 0 j I S ? ' L W l E R l N G B R M « E

\ \ 7 /,

™^' - ' ^ r e r * \ iS

8

ir

->-** 722 . ' 255 \ 1 6 2 8 \ \

w

*s

v^S

\ > 5 2 6 ss\ 6 9 7

lu<e

, M » d » m b l i h U; 726

i*ï)r ~*f

? i f O P P E R - ' >T u r r t K- W \\ > ^ DOES ^ / T ^ 7 6H ! / | DOES

•-r

*

r

H 0 0 G W 0 J D i 1

Li . Z E N ,162 01

ƒ

L A N G E 0 IJ » ^ . - f 3 6 6 j f t ^ 7 * 0 1 3 5 J « ^> ^

-.i:.v-4^T

224

L J

25

r^ V

• * * , 1 3 / 206 ft r- ^ - . 2 0 3 v ;>*. A M

2

chloridegehaite van

het slootwater

in mg C l / l

PAX'C'RAS

2

W

[ / £3 6 9 713 ' * 2 1 6 211 ;- 2 * ^ fefeÓKX// . 3 3 3 9 ~ - ? 5 5 9 8 5 3

j2T^</ schermer ^ > - ^ fi^ "

è>

?^^S/C_ ' '•'

9si

^ > 4

K M

* ^LS^iW ™

' 4 6 f _26E i J ; 894

296 ^ j

r.-'T/

00

//L«*

• 5 8 7 ^ H ^ t ^ É 674 i 819 iL S C n t n M E R ^ U R S E N % 4 * ' *>N ^ ^372 * 7 2 /? > S ^ _ _ 1 5 3 ^

1...

i

1 * E R S L n n . '

Ml-Wi

R t J & C . ^ 7 5 ^

• '

13

*

8

J/&

233 ' ' ' - ^ ^ />•• 553 b e e m s t e r ^ $ t

l\

»7 8° 3 1 6 ' . 7810 2 3 9 M i t f d c i T B t a f 31i v VANG 2 0 9 J I S P W 0 R M E R 296 245 35C : O . B M f f l i t t r 287_ v. • 2 3 1 2537J ^ »900 " • 6 4 0 * = - ' . . , ' 985* *953 j^?*|St_,

wijde w o r m e r ^ j « 7 8

arinarcna 985* *953 73 _»* 101 *

•W'

»38 906 974 «608

M B

59 374 ^ / / » 8 3 7 # 2 2 3 ff

Durmer

^ 7 4 8 -626 - W 3 3 3 «935. ^ 1081

"7'-'

/

^514-

i y

#

* W ^

2 U

f

'WT^.-'394T v < 6 9 2 ! X ^ X? „B # v ^ 226* 'wONN.CKENDA*

f i g 3 a

chloridegehalte van het

water onder de

slootbodem in mg Cl/1

• /

V

V v

D e n Ç t v e r

IJ S S E L

W v , " ^ M e d * m b l i k '_i"VV.'*ÏA " - • N I E D O R P

E N v , &*~' „••-*' . • ' ! 6 3 _{;256 I'}

"ntl

2

«K

* N S E D IJ K y<V V92' J2§^L-::-i

- V - V v ^ r ^ - Th 11 J

-*%*.. °

p

'

f i g 3 b

chloridegehalte van h e t

w a t e r onder de

slootbodem in mg C l / l

i

£j°L

16

2

/ / 0 B ' 0 A M % . - ' / - W ^ ï ^ ^ / ^ ^ « / HE NS BROEK*— ' \ sf^lC SACRAS \^J71 237/4T l1 2^ / /-• - - ^ W

JL>

14! f ' A V E R . K H O Ü T vT U R S E M

r' *

428 .// 383 //90 415 ^ T - S S L ^ 4591 307 230 / / ^ 4 8 9 / i /S96 • - ƒ »74 4434 LS*4

M'^

364 L 4 * ^ 7 / 3 8 8 SCHERMER* A V E N H O R *N /ƒ J \ |

•'.'"])U|-ir

^ ^ S ^ s ^ ' / y t 4 \ O U D E N D I J K Ij j \{\ /^ • 303 / / ^ ^ V - J li

fe« J'»r ^ - " " ^ IUI ij I

'Zoo *398li - II f II '

// «f

=

111 ^262 \ ~ ^ 9 4 /7 132 ^ ^ J * 4 1 1 ?2 9 5 5 ^ y / ^ , ó ^ ^ = ^ '

'f$3s/i W '""7/ "IL95/

' " ;

S

M . . . M .

DE

I f f /. -,^..v « 4,

• \ 67 / / ^

^ 4*7 t /

# 7 / ^ 7 8 M i dd ^ m s t e r # '^275 # ' ^ W / . 143

2

# " * ; & * ƒ /

• 5 ^ - . / / //Z.O.Beemster \ t8 1 3 0 ^ t - ^ / i -_{mm 1} A- -sy l, _ s. »Purlrnerend

/ i

7 8 0 3 7

V

A

.450 .... ^^ÇS

IS - ^ ^ - ' ^ Ä ^

l f ^

y i M y T l l J n . "v. ^ ..' / /

5 3 è f ^ 5 4 8 t ^A. /

520

f

/ >

9 4

f " J "

^A K n ^231 S \\ 532 / J^ :;•;,. 21%;•• "-' / ":^=:::-^..

GÎo^i454

D A N 1 6?1 *3 9 » *21}L~«*<?r 3 9 0 / ^r>

f i g . 4 a

chloridegehalte van het

water onder de slootbodem

L E G E N D A : < 5 0 0 m g C l / l 500 . 1000 m g Cl / l 1 0 0 0 _ 5 0 0 0 mg Cl / l 5 0 0 0 . 1 0 0 0 0 m g C l / l > 1 0 0 0 0 m g C l / l D e n Qevet

<é*f

n

A it J t u >-> C P "3/ 0 B 0 A M / P A W R A s l ' ^ ^ ' / / ^ Û ^ HE NS BROEK"

f i g 4 b

chloridegehalte van het

water onder de slootbodem

legenda :

< 5 0 0 m g C l / l 500 . 1 0 0 0 m g C l / 1 1 0 0 0 - 5 0 0 0 m g C l / l > 5 0 0 0 m g C l / l is*/ /

y

/ A C S . -:.r^< B E R K H O U T U R S E M

W f

v/

M A A ^ / ^ \ 5 0 0 ^ \ A V E N H 0 R N :==:> (11. / / • V _{O U D E N D I J K} S C H E R M E R ' " ' ^ ^

fe. /£*,

//" ;:r -"> ,~JI

io ^

!/ y

NK 1

j ^ -& ^ A K E \ \ j ! S P W 0 R M E R

V- S&K- :

;

<<f^^^

:S1 ZEEVANG \ \ lfi.o>.\ i s t e r * ? ~ . / / »urïnerênd . / 500 0 A ^ •

rr

/ -- ^ / ; .

'••^vl

*

7 -

'MCNN.CKCNDAM N ^

-fig 5 a

mg C l / l

0 mg N / I

mg P / l

per monsterpunt

van het water

onder slootbodem

vV

Den Q«ver \

'&X U S S E L

f

" ' " •••-''-•-,!(

" *

'1,

{

N I E D O R P

-Z E N ' ; 0,1 ST. i jj il 18! * J j f O , !

Lr'óM,

0,1 'PÄWC'RA:

,y -^Î6^f% Il

1 • ^ - " ~ M H E E R H O',1 * A * R b c' " # 1 0 6 0,1 X \ • v ^ J ( / -m/ ƒ // ^ s = i i s . o i 't- — i ^ ^ ^ ^ ^ t ^ , U R S E M --;•;• /S W V O * ' 5 ^ - ^ ^ # 6 , 2 / / .>$5rr-~!^_0,1. ' ~

fig S fe

mg C f / i

» mg N / l

mg P / l

per monsterpunt

van het water

onder slootbodem

\\ . 'VA ^ ^ i/t .- • ' " " ' *"'< " \ "v' J k^' \\ M A A R )7 .7> .. -J • ' " // 3 0 7 il 0 , 3 3 8 8 / 1 i 5 4 4 _ 3 7 , 1 e / / # 5 , 9 - ï . 3 , Q . _ 1,9 S C H E R M E R " ^ . ^ . , . ^ 6 7 •Jl ' 2 1 , 4 2 9 8 6 , 2 3,6 2,5 1 // U D E N D I J K jlll (j ) i ff f J i — ^ ^

-"UI

A K E R S L O O % // .IJ // x /# / / 4 8 0 6 W G R A F T _ / ; ă ' ' ^ . / / / » 1 5 2 / r ï // D E y / 4 2 9 R /C 153 V ^ " OVRÄ 'Vf* t-^'''7 // - ^ ^ // . . _ // V J \ IC>.

: ? ^ a

4 4 7 iL 18,6 r y ^ B E E M S T E R - • ^ ^ , . ^ I V\ 1 0 5 8 il T*^"^ m27'3?/ 4'5 ZEEVANG À 3 2 8 - 3 7 , 0 MONN.CKËNOAM 'LOO? f

9 P* rt o o rt

§

r t fl> • i O (D H <D ( - • (ü Pt r t C co co n> 3 cr n> rt o D* I-1 O •-t H-a re era (t> p* (13 rt < (i> D* fl> r t

g

r t n> t l o 3 a. n> H a. m m • - • o o rt o4 o O.

6

o o o IO o o o w o o o o o o 01 o o o o o r* * w

2. °

Ï8

3 r o o • • • • o o o

è

o o 0>

8

o 00 o o o o o o o o -o 0) o o -o 0> o o o

TT

(O o f * m 3 ^ UI

•§

er o a m 3 a o -i 3 <t> -i _(O S3 $

° 2.

3 (O o a <t -i ui Ô CT O Q . (Î 3 Q 03 2. Q (0 5 (O n -i 3 a> m -t O — ip Ni

O O o o

i — i — i — r

0> o o OD o o o o o o o

1—r

ro O O O o 3 (Q o o r* n -I o 3 a 9 n V. o o r* KT O O. a> 3 o o 1 3 c -I 3 9 - I

8

</> Of 5" ! a r+ <* _» "> O o 3 o <o O (O 00

8

l o o o o o o w o o o 4i O O o UI o o o • "SS" o o o IO o o o O a O n-o » «O o O o er o a n> 3 o o I *

Is

<» o 3 (O O -fc

5§

C/> o zr 9 - I 3 n (O (O

water onder slootbodem 12000 1000 8 0 0 6 0 0 4 0 0 2 0 0 _ mg C l / l fig.12 J L Purmer — ° - ~ • J I L 200 400 600 800 1000 niveau van 0 - 1 5 m - N A P 1200

_J I J

_{1400 3 5 0 0} slootwater mg C l / l

water onder slootbodem mg C l / l 1200 1000 8 0 0 6 0 0 4 0 0 2 0 0 Purmer fig.13 / / JLJ I I L J I L J I. mg Cl/L 200 400 600 800 1000 1200 14Ö0

niveau van 15-25m -NAP

F i g . 12 t / m 29

De relatie tussen het chloridegehalte van het water onder de slootbodem en het grondwater

_j

E E o A • J t. u 4> "O Ol S E •o O o o O) £ <_ O 0) I

•• : Vjr.

83

© o o o o o o o CM |_ o o 00 o o (0 o o o o CM m to 1^ CM CM I O ^* O) O O 00 o Ol E V) E 4) O) tfl m * J o $ o o £ 4) "O O XI O o

•4

v'.

*

o E

L

o o CM • • O o O O CM O o o o o 00 J I I I I * I o o o o o o CM

w a t e r onder slootbodem mg C l / l 1200 1000 fig. 14 8 0 0 6 0 0 4 0 0 2 0 0 Purmer * * " " • «H» •> « ^ * " — """" t I I I * I I I I I I I I 2 0 0 4 0 0 6 0 0 8 0 0 niveau van 25-35 m - N A P 1000 1200 1400 3500 slootwater mg C l / l

water onder slootbodem 1200r- mg C l / l 1000 — 8 0 0 -6 0 0 4 0 0 200 — J1765

,K

Beemster ^ - V fig.15 J L J L J L J L 200 4 0 0 6 0 0 8 0 0 niveau van 0 - 1 5 m - N A P 1000 1200 1400 mg C l / l

w a t o r onder s l o o t b o d e m 1 2 0 0 r — m g C t / l 1 0 0 0 | 1 7 6 5 f i g 1 6 8 0 0 6 0 0 4 0 0 2 0 0 B e e m s t e r / / • / / : /

I'

t

i-J L « _ I I I I I I I I 2 0 0 4 0 0 6 0 0 8 0 0 10O0 n i v e a u v a n 1 5 - 2 5 m - N A P 1200 1 4 0 0 m g C l / l w a t e r o n d e r s l o o t b o d e m 1 2 0 0 p mg C l / l 1000 8 0 0 6 0 0 4 0 0 2 0 0 J 1 7 6 5 B e e m s t e r .^" ^. f i g . 1 7 t t J I L • l i l J L 2 0 0 4 0 0 6 0 0 8 0 0 1000 n i v e a u v a n 2 5 - 3 5 m — N A P 1200 1400 m g C l / l

w a t e r onder slootbodem 8 0 0 | -m9 C l / l • 6 0 0 4 0 0 2 0 0 0 2 0 0 fig.18 Heerhugowaard 4 0 0

_L

_L J niveau van 0 - 1 5 m - N A P 6 0 0 8 0 0 mg C l / l

water onder slootbodem 8 0 0 600 fig.19 4 0 0 -200 -• • • • • • i mg I I Cl/l • • • • • • • • I l Heerhugowaard • • i 1 1 1 1 1 1 _{1 1 1} 3500 200 400 600 8 0 0 1000 1200 niveau van 1 5 - 2 5 m - N A P 1400 mg Cl/l

water onder slootbodem 1 0 0 0 pm g C l / L 800 6 0 0 400 200 _ e>-m t t J L fig. 20 Heerhugowaard 3500 J I I I 200 4 0 0 600 800 1000 niveau van 2 5 - 3 5 m - N A P 1200 1400 mg C l / l w a t e r onder slootbodem 6 O O O 1 —m g CL/L tig. 21 5 0 0 0 4 0 0 0 3 0 0 0 2 0 0 0 1000 Wijde W o r m e r • : . /

X

4 * I

JL

_|_

_J

1000 2000 3000 4000 mg C l / l niveau van 0 - 1 5 m - N A P

water onder slootbodem 6 0 0 0 p mg C l / l 5000 4000 3 0 0 0 -2000 1000

Wijde Wormer fig 22

_ - - - " ° > N / 10 0 0 0 ( _t

±

J- J_ 1000 2000 3000 4000 5000 niveau van l 5 - 2 5 m - NA P 6000 7000 8000 mg Cl/l

water onder slootbodem 6 0 0 0 p m g C l / l 5000 4000 3000 2000 1 0 0 0 -fig. 23 Wijde Wormer / / i o - „ V I _J 1000 2000 3000 4000 mg Cl/l niveau van 2 5 - 3 5 m - N A P

w a t e r onder slootbodem fig. 24 ÖOOO 5 OCX) 4 0 0 0 3 0 0 0 2000 1000 — mg C l / l • — O « * . - / / / / / / J ' /

! î~ *

1 » I 1 • • • • • 1 • Schermer • i i i i 1000 2000 3000 4 0 0 0 5000 6000 7000

niveau van 0-15m-NAP 9

water onder slootbodem 6 0 0 0 | -m g c i / l 5000 — 4000 3000 2000 1000 Schermer fig. 25 • ° - ~ « . - © _L 1000 2000 3000 4000 5000 niveau van 1 5 - 2 5 m - N A P 6000 7000 8000 mg Cl/l

water onder slootbodem 6 0 0 0 pm g C l / t 5000 fig.26 4000 3000 2000 1000 Schermer „o— — • : . _ , o _ — — -0-* _L JL JL _L 1000 2000 3000 4 0 0 0 5000 niveau van 2 5 - 3 5 m - N A P

J_

* t 10 0 0 0 6 0 0 0 7000 8 0 0 0 mg C l / l

water onder slootbodem 'mg C l / l 10 0 0 0 8 0 0 0 6 0 0 0 -4000 2000 ® l I - l \ fig.27 Wieringermeer / / • / / \ /

V ''

!

V ;

i «i • i i • i i i i • I 2000 4000 6000 8000 mg Cl/l niveau van 0-15 m - N A P

water 10 000 8000 6000 4 0 0 0 2000 n

onder slootbodem fig. 28 mg C l / l -— *"~ — • • 0 .\ •\ •\ . \ \ \ \ o-" • I ' • Wierlngermeer • * • S « • •

*°

** ** *•" • ** . - - • ** ** * . • t « • I • I 1 1 1 • 1 2000 4000 6000 8000 mg C l / l niveau van 1 5 - 2 5 m - N A P

water van slootbodem 'mg Cl/L 10000 8000 fig. 29 6000 4000 2000 Wieringer meer A ' \ -' \ î : °—» •• • i i l i i I * I 2000 4000 6000 8000 mg C l / l niveau van 2 5 - 3 5 m - N A P