• No results found

Content op de schop

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2021

Share "Content op de schop"

Copied!
98
0
0

Bezig met laden.... (Bekijk nu de volledige tekst)

Hele tekst

(1)

Content op de schop

Het Ambitieuze Meisjes Magazine volgens de doelgroep

Bachelorscriptie Media, Informatie en Communicatie

Naam: Sanne Meurs

Studentnummer: 500638751

Opdrachtgever: Ambitieuze Meisjes

Eerste begeleider: Yvon Tonnard Tweede begeleider: Robert Slagt Procesbegeleider: Marloes Geboers

Nieuws en Media 7 juli 2015

(2)

Voorwoord

Voor u ligt het resultaat van mijn vierjarige studie Media, Informatie en

Communicatie aan de Hogeschool van Amsterdam. Deze scriptie betekent een afronding van de opleiding Nieuws en Media.

Al kort na de start van mijn opleiding ging ik aan de slag als freelance

tekstschrijver. Op zoek naar inspirerende verhalen van gelijkgestemden kwam ik in contact met het netwerk Ambitieuze Meisjes. Tijdens mijn zoektocht naar een afstudeeronderwerp stuurde ik Ambitieuze Meisjes een e-mail. Toen oprichtster Lotte Rensen als antwoord gaf “altijd op zoek te zijn naar meisjes die denken waarde toe te kunnen voegen aan ons netwerk met hun eigen talent”, was ik verkocht en wist ik: dit wordt mijn opdrachtgever. Een inspirerend half jaar volgde. Uiteraard kon deze scriptie niet tot stand komen zonder de hulp van een aantal mensen. Deze mensen wil ik hierbij dan ook hartelijk bedanken.

In de eerste plaats wil ik mijn familie, schoonfamilie en vrienden bedanken die mij hebben geholpen bij het vinden van ruim 400 respondenten voor mijn enquête. En natuurlijk mijn vriend, die mij geweldig heeft geholpen bij de opmaak van dit onderzoeksrapport. Want ondanks dat ik niets liever doe dan schrijven, is mijn kennis van computerprogramma’s ver te zoeken.

Tot slot bedank ik graag Marloes Geboers, voor haar begeleiding tijdens het scriptieproces en haar nuchtere blik die soms dingen zag die ik gaandeweg het schrijfproces al veel te vanzelfsprekend was gaan vinden.

(3)

Inhoud

Voorwoord ... i Samenvatting ... 4 Abstract ... 5 1 Inleiding en probleemsituatie ... 6 1.1 Inleiding ... 6

1.2 Aanleiding van het onderzoek ... 6

1.3 Probleemstelling ... 7

1.4 Doelstelling ... 7

2 Methoden en technieken ... 8

2.1 Deskresearch ... 8

2.2 Fieldresearch... 9

3 Interne analyse Ambitieuze Meisjes ... 12

3.1 Ambitieuze Meisjes ... 12

3.2 Meet Ups ... 12

3.3 Ambitieuze Academy ... 13

3.4 Mediagebruik Ambitieuze Meisjes... 13

4 Redactionele formule Ambitieuze Meisjes Magazine ... 15

5 Online magazines ... 18

5.1 Internetgebruik ... 18

5.2 Lezen: op papier of online? ... 18

5.3 Vergelijking print en online magazines ... 19

5.4 Ontwikkelingen online magazines ... 20

6 Best practices ... 22

6.1 FAB Magazine ... 22

6.2 Intermediair Magazine ... 25

6.3 Lof Magazine ... 27

6.4 Memory Magazine ... 29

(4)

7 Conclusie deskresearch ... 33

8 De doelgroep van Ambitieuze Meisjes ... 35

8.1 Doelgroep in cijfers ... 35

8.2 De doelgroep leren kennen ... 36

9 Conclusie kwantitatief onderzoek ... 49

10 De doelgroep aan het woord ... 51

10.1 Online magazines ... 51

10.2 Onderwerpen ... 53

10.3 Rubrieken en genres ... 55

11 Conclusie kwalitatief onderzoek ... 58

12 Conclusie ... 60

13 Evaluatie betrouwbaarheid en validiteit ... 63

Bronnenlijst... 64

(5)

Samenvatting

Dit onderzoek is uitgevoerd om inzicht te krijgen in de contentbehoefte van Nederlandse, hoogopgeleide (hbo, wo) vrouwen tussen de 18 en 35 jaar wat betreft een online magazine over carrière. Met de resultaten uit dit onderzoek heb ik de volgende vraag beantwoord:

Aan welke journalistieke eisen moet de content van het online magazine van Ambitieuze Meisjes volgens de doelgroep voldoen?

Om mijn onderzoeksvraag te kunnen beantwoorden, heb ik gebruik gemaakt van deskresearch en fieldresearch. Het fieldresearch bestaat uit zowel kwantitatief als kwalitatief onderzoek. Het kwantitatief onderzoek is uitgevoerd door middel van een enquête, die is ingevuld door 401 respondenten. Met behulp van dit onderzoek heb ik de doelgroep van Ambitieuze Meisjes leren kennen en heb ik globaal inzicht gekregen in de wensen en eisen van de doelgroep wat betreft de onderwerpen van het Ambitieuze Meisjes Magazine.

De resultaten van de enquête vormden dan ook de basis van mijn kwalitatief onderzoek, dat bestaat uit vier panelgesprekken. Deze panelgesprekken heb ik gebruikt om de enquêteresultaten over de journalistieke eisen die de doelgroep aan de content stelt verder uit te diepen.

Uit mijn kwantitatief onderzoek blijkt dat 86% van de respondenten voorkeur geeft aan een printmagazine in vergelijking met een online magazine. Uit mijn kwalitatief onderzoek blijkt dat dit vooral te maken heeft met het doel waarmee de vrouwen lezen (ontspannen doen de vrouwen graag met een printmagazine). De doelgroep vindt het namelijk geen probleem om een carrièremagazine online te lezen. De vrouwen uit de doelgroep blijken vooral op zoek te zijn naar verhalen waar ze zich mee kunnen identificeren. Ze vinden het leuk om een persoonlijk verhaal te lezen over de vrouwen die in het Ambitieuze Meisjes Magazine aan het woord komen. Ze willen zich laten inspireren en motiveren door de verhalen van andere ambitieuze vrouwen. Ze willen uit het verhaal dingen halen die ze in hun eigen leven toe kunnen passen. Deze verhalen moeten vooral amuseren en informeren als doel hebben.

De genres waarin deze verhalen volgens de doelgroep gepresenteerd zouden moeten worden, zijn als volgt: interview, (foto)reportage, column,

achtergrondverhaal of een informatief artikel.

(6)

Abstract

The goal of this study is to determine the content need of Dutch, high educated females between 18 and 35 years old when it comes to an online magazine about career. I used the results to determine which journalistic demands the target group claims of the online Ambitieuze Meisjes Magazine from the Ambitieuze Meisjes network.

To answer my research question I did desk research and field research. The field research consists of both a quantitative and a qualitative study. I performed my quantitative study by spreading an online survey, which has been filled out by 401 respondents. The online survey helped me to learn more about the target group and create an overall picture of the wishes and demands concerning the subjects in the Ambitieuze Meisjes Magazine.

The results of my online survey formed the foundation of the qualitative study: four conversations with people selected from the target group. During these

conversations I unraveled the results of my survey considering the journalistic demands.

My quantitative study reveals that 86% of the respondents prefers to read a print magazine instead of an online magazine. My qualitative study shows this has to do with the goal of reading (the target group prefers to relax with a print magazine). The target group has no problem with reading a career magazine online. The women in the target group are looking for stories to identify themselves with. They like reading a personal story about the women in the Ambitieuze Meisjes

Magazine. They want to be inspired and motived by the stories of other ambitious

women. They want to learn things from their stories that they can apply to their own life. These stories should be amusing and informative.

The styles these stories have to be presented in are as following: interview, (photo) coverage, column, background story or an informative article.

(7)

1

Inleiding en probleemsituatie

In dit hoofdstuk schets ik de probleemsituatie die heeft geleid tot het onderwerp van deze scriptie en vindt u het doel dat ik met deze scriptie wil bereiken.

1.1 Inleiding

Volgens het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) heeft Nederland (met Zweden) het hoogste percentage internetters van de Europese Unie, namelijk 94%. Ook met mobiel internetgebruik (56%) komt Nederland volgens het CBS boven het EU-gemiddelde van 35% uit.

Dit veelvuldige internetgebruik werkt ook door op de tijdschriftenmarkt. Volgens Stichting KijkOnderzoek is het lezen op digitale platformen, zoals smartphones, tablets en e-readers steeds belangrijker geworden voor tijdschriftenuitgevers. In 2014 las 16% van de Nederlanders boven de 13 jaar weleens een tijdschrift digitaal. Daarvan wordt de computer het meest gebruikt (10%), gevolgd door de tablet (7%) en de smartphone (5%). Research manager Nancy Detrixhe stelt dat het online lezen van tijdschriften nog steeds weinig gebeurt, maar wel stijgt. In het gevecht om de aandacht van de lezer is innovatie belangrijk, zo stelt bladenmaker Carolien Vader. En deze innovatie gaat verder dan een pdf online zetten. Er zijn maar weinig tijdschriften die een goede online versie weten te ontwikkelen, vooral omdat content van een printmagazine zich vaak niet goed leent voor een online vertaling. Dit probleem stak ook de kop op bij Ambitieuze Meisjes. Ambitieuze Meisjes is een netwerk voor jong, vrouwelijk talent tussen de 18 en 35 jaar dat de ambitie heeft om op carrièregebied ‘succesvol en gelukkig in het leven te staan’ (Ambitieuze Meisjes, z.j.). Het doel van het netwerk is de talenten van de jonge vrouwen zichtbaar te maken en met elkaar te verbinden, zodat de vrouwen elkaar kunnen helpen succesvol te worden in hun loopbaan.

Maar welke journalistieke content willen deze jonge, ambitieuze vrouwen lezen in een online carrièremagazine? Het antwoord op deze vraag vindt u in deze scriptie. Daarnaast ga ik in op de genres waarin deze content gegoten wordt en bespreek ik de eisen die de doelgroep stelt aan een online magazine.

1.2 Aanleiding van het onderzoek

In december 2013 bracht Ambitieuze Meisjes de eerste editie van haar online magazine, het Ambitieuze Meisjes Magazine, uit. In september 2014 is de tweede editie van het magazine uitgebracht. Beide edities verschenen online op de website van Ambitieuze Meisjes en zijn op aanvraag in print verkrijgbaar. Van de eerste editie zijn slechts twee exemplaren gedrukt, van de tweede editie vijftien. Ambitieuze Meisjes wil de toekomstige edities van het magazine online uitbrengen.

(8)

Ten eerste omdat het kostentechnisch niet interessant genoeg is om voor print te kiezen. De kostprijs van de magazines ligt vanaf een oplage van 2500 exemplaren rond 4 euro per stuk. In kleinere oplages is de inkoopprijs 10 euro, wat het geval zou zijn bij Ambitieuze Meisjes. (Rensen, 2015) In dat geval kan de organisatie het magazine niet met een marge verkopen. Omdat er op dit moment vanuit het netwerk van Ambitieuze Meisjes nog maar weinig animo is voor het online magazine, is het voor de organisatie een te risicovolle investering om 2500 exemplaren te bestellen. Bovendien biedt een online magazine meer

mogelijkheden dan een print magazine. Bij een online magazine kan namelijk gebruik worden gemaakt van video’s, geluidsfragmenten, animaties en links om de lezer te inspireren (online-magazines.nl, z.j.). En dat is wat Ambitieuze Meisjes wil: haar doelgroep inspireren en motiveren met haar verhalen.

Maar ondanks het feit dat Ambitieuze Meisjes haar online magazine zo goed mogelijk wil afstemmen op de eisen van de doelgroep, heeft de organisatie nog niet eerder onderzoek gedaan naar de contentbehoefte van de doelgroep. Onder content wordt verstaan: het soort artikelen dat de doelgroep graag leest

(reportages, interviews, achtergrondverhalen, columns), de onderwerpen die in het magazine aan bod moeten komen, het gebruik van beeld (misschien zelfs video) en de lengte van de artikelen.

1.3 Probleemstelling

Aan welke journalistieke eisen moet de content van het online magazine van Ambitieuze Meisjes volgens de doelgroep voldoen?

1.4 Doelstelling

Inzicht brengen in de journalistieke eisen die de doelgroep van Ambitieuze Meisjes stelt aan de content van het online magazine om advies te kunnen geven over de manier waarop de content in het Ambitieuze Meisjes Magazine zo goed mogelijk op de doelgroep kan worden afgestemd. Dit advies zal vervolgens resulteren in een beroepsproduct: twee artikelen voor het online magazine van Ambitieuze Meisjes. Dit beroepsproduct is toegevoegd als bijlage.

(9)

2

Methoden en technieken

Om mijn hoofdvraag te kunnen beantwoorden, heb ik gebruik gemaakt van deskresearch en fieldresearch. De fieldresearch bestaat uit zowel kwantitatief als kwalitatief onderzoek. Het kwantitatieve onderzoek heb ik uitgevoerd door middel van een enquête. Voor het kwalitatieve onderzoek heb ik vier panelgesprekken georganiseerd.

2.1 Deskresearch

Mijn literatuuronderzoek vindt u in hoofdstuk 3 tot en met 5. In hoofdstuk 3 leert u hoe de organisatie in elkaar zit en beschrijf ik de functie van zowel de website van Ambitieuze Meisjes als het online magazine. In hoofdstuk 4 beschrijf ik de

redactionele formule van het online magazine.

Sinds de enorme groei van de tabletmarkt in 2011 (het aantal tabletgebruikers verdubbelde tot 1,7 miljoen) is er veel onderzoek gedaan naar de trends en ontwikkelingen op het gebied van online magazines (Schutter, 2012). Om een vergelijking te kunnen maken tussen de resultaten uit deze onderzoeken, bestaande online magazines en de journalistieke eisen die de doelgroep van Ambitieuze Meisjes aan de content van het online magazine stelt, heb ik onderzoek gedaan naar (de trends op het gebied van) online magazines in het algemeen.

Deze trends komen aan bod in hoofdstuk 5. Hiervoor heb ik verschillende bronnen geraadpleegd, waaronder het onderzoek van Schutter over online magazines, het artikel van Magazines.nl en het onderzoek van APA Advantage Study. Ook het mini-magazine van Gloedcommunicatie kwam hierbij goed van pas.

Gloedcommunicatie is een communicatiebureau dat onder andere bladen, websites en digitale nieuwsbrieven maakt. Het mini-magazine van

Gloedcommunicatie zet op een rijtje waar een online magazine aan moet voldoen en op welke vlakken een online magazine verschilt van een printmagazine. Dit mini-magazine was een zeer bruikbare bron voor mijn onderzoek, aangezien dezelfde versie van de edities van het Ambitieuze Meisjes Magazine zowel in print als online is uitgebracht en Ambitieuze Meisjes dus geen rekening heeft gehouden met het feit dat een online magazine aan andere journalistieke eisen hoort te voldoen.

Een ander onderdeel van mijn deskresearch is de analyse van vier concurrerende carrièremagazines (hoofdstuk 6). Deze magazines, zowel online als

printmagazines, heb ik geanalyseerd op journalistieke inhoud: pijlers, rubrieken, onderwerpen en genre. Voor deze analyse maak ik gebruik van de volgende magazines:

(10)

 FAB Magazine (6.1)  Intermediair Magazine (6.2)  Lof Magazine (6.3)

 Memory Magazine (6.4)

De plus –en minpunten van de vier magazines die zijn gebleken uit mijn analyse heb ik in een tabel (Tabel 6) geplaatst die ter inspiratie kan dienen voor Ambitieuze Meisjes.

2.2 Fieldresearch

Om inzicht te krijgen in de journalistieke eisen die de doelgroep van Ambitieuze Meisjes aan de content van het online magazine stelt, was alleen deskresearch niet voldoende. Fieldresearch, en dan met name het gebruik van een enquête en panelgesprekken, was relevant voor het verhogen van de betrouwbaarheid van mijn onderzoek. Fieldresearch bood mij namelijk de mogelijkheid de resultaten uit mijn deskresearch verder uit te diepen.

2.2.1 Enquête

Bij het opstellen van mijn enquête heb ik gebruik gemaakt van Google

Formulieren. Voor het verspreiden van de enquête heb ik gebruik gemaakt van zelfselectie: de enquête heb ik verspreid op social media en door gebruik te maken van het netwerk van Ambitieuze Meisjes (Verhoeven, 2014). Ik heb gekozen voor een internetenquête, omdat deze methode efficiënter werkt dan een schriftelijke enquête. Respondenten konden de digitale enquête op ieder gewenst moment invullen en bovendien was de kans op menselijke fouten bij het verwerken van de resultaten nihil.

De resultaten van mijn enquête boden al direct handvatten voor de verbetering van het Ambitieuze Meisjes Magazine, maar vormden voornamelijk de basis voor mijn panelgesprek. De enquête heb ik vooral gebruikt om de doelgroep van Ambitieuze Meisjes beter te leren kennen en er achter te komen of (en welke) ambities deze doelgroep heeft op carrièregebied. Bovendien heb ik in mijn enquête getoetst welke onderwerpen de doelgroep interessant vindt om over te lezen in een (online) carrière magazine. Met behulp van deze resultaten kreeg ik een globaal beeld van de voorkeur voor onderwerpen in het Ambitieuze Meisjes Magazine. Deze

resultaten zijn te vinden in hoofdstuk 8.2.7 en vormden de basis voor mijn panelgesprek. De volledige enquête vindt u in de bijlage: Enquête.

2.2.2 Steekproef

De populatie waarover ik met mijn onderzoek uitspraken wil doen, bestaat uit 457.469 hoogopgeleide (hbo of wo), Nederlandse vrouwen tussen de 18 en 35

(11)

jaar. Met een foutenmarge van 5% en een betrouwbaarheidsniveau van 95% kom ik uit op een vereiste steekproefgrootte van 384 vrouwen. Hoe ik deze populatie heb berekend, vindt u in paragraaf 8.1. Binnen de gestelde periode heb ik 401 reacties op mijn enquête ontvangen en daarmee heb ik mijn steekproef behaald.

2.2.3 Data-analyse enquête

Google Formulieren plaatst de antwoorden van iedere respondent automatisch in een Excel-bestand. Vervolgens heb ik gekeken welke gegevens relevant waren voor mijn hoofdvraag en heb ik bovendien gegevens tegen elkaar afgezet om op bepaalde kenmerken te kunnen filteren. Deze resultaten met bijbehorende grafieken zijn te vinden in hoofdstuk 8.

2.2.4 Panelgesprek

Zoals ik in hoofdstuk 2.2.1 al zei, vormt een deel van de resultaten van mijn enquête de basis van mijn panelgesprek. Ik heb mijn panelgesprekken namelijk gebruikt om er achter te komen welke onderwerpen de doelgroep van Ambitieuze Meisjes graag leest in een carrièremagazine en in welke vorm de doelgroep deze onderwerpen wil lezen. Ook wil ik weten welke eisen de doelgroep stelt aan een online magazine en waar een artikel in een online magazine volgens de doelgroep aan moet voldoen.

Ik heb vier panelgesprekken gevoerd, met in totaal negen deelnemers. Dit

betekent dat ik het aantal van acht deelnemers dat ik van tevoren had vastgesteld, heb behaald. De deelnemers aan het panelgesprek zijn hoogopgeleide vrouwen tussen de 18 en 35 jaar en vertegenwoordigen daarmee de doelgroep van

Ambitieuze Meisjes. De exacte gegevens van de deelnemende panelleden vindt u in hoofdstuk 10. Ik ben met de deelnemers in contact gekomen door middel van zelfselectie: de deelnemers hebben hun e-mailadres ingevuld in mijn enquête (Verhoeven, 2014).

2.2.5 Data-analyse panelgesprek

Het geluid van de panelgesprekken heb ik opgenomen, zodat ik de gesprekken na afloop rustig terug kon luisteren. De resultaten van deze panelgesprekken vindt u in hoofdstuk 10. De audiobestanden van de panelgesprekken zijn te vinden op bijgevoegde DVD.

2.2.6 Betrouwbaarheid en validiteit

Ik verwacht dat de validiteit van mijn onderzoek, de mate waarin ik ‘meet wat ik wil weten’, hoog zal zijn. Voor dit onderzoek gebruik ik een representatieve

(12)

kenmerken op de groep waar ik uitspraken over wil doen (hoopgeleide vrouwen tussen de 18 en 35 jaar) (Verhoeven, 2014).

De grootte van de steekproef was 384 vrouwen (2.2.2). Deze steekproef heb ik behaald door 401 respondenten voor mijn enquête te verzamelen. Dit resulteert in een hoge betrouwbaarheid van mijn onderzoek. In mijn onderzoek maak ik gebruik gemaakt van zowel kwantitatief als kwalitatief onderzoek. De resultaten van mijn enquête gebruik ik namelijk als materiaal voor mijn panelgesprekken en diep ik bovendien verder uit in mijn kwalitatief onderzoek. Deze combinatie van

dataverzamelingsmethoden maakt triangulatie mogelijk. Dit verhoogt de validiteit en betrouwbaarheid van mijn onderzoeksresultaten.

2.2.7 Inhoud scriptie

Deze scriptie omvat een literatuuronderzoek (hoofdstuk 3 tot en met 7) en een praktijkonderzoek (hoofdstuk 8 tot en met 11). In hoofdstuk 3 geef ik een interne analyse van het netwerk Ambitieuze Meisjes, de core business van het netwerk en haar mediagebruik.

In hoofdstuk 4 bespreek ik de huidige redactionele formule van het Ambitieuze

Meisjes Magazine op basis van journalistieke inhoud: pijlers, rubrieken,

onderwerpen, genres en invalshoeken.

De trends en ontwikkelingen op het gebied van online magazines in het algemeen komen aan bod in hoofdstuk 5. In hoofdstuk 6 analyseer ik vier concurrerende carrièremagazines om te zien hoe de journalistieke inhoud van deze magazines eruitziet. In hoofdstuk 7 kom ik tot een conclusie van mijn volledige

literatuuronderzoek.

Mijn praktijkonderzoek bestaat uit een kwantitatief en een kwalitatief onderzoek. Het kwantitatief onderzoek bestaat uit de enquête die ik heb afgenomen onder 401 respondenten uit de doelgroep hoogopgeleide vrouwen (hbo, wo) tussen de 18 en 35 jaar. De resultaten uit deze enquête bespreek ik in hoofdstuk 8.2. In hoofdstuk 9 kom ik tot een conclusie met behulp van de resultaten uit mijn kwantitatief

onderzoek. In hoofdstuk 10 komen de resultaten uit mijn kwalitatief onderzoek, de panelgesprekken, aan bod. De resultaten van mijn volledige praktijkonderzoek vat ik samen in een conclusie, die te vinden is in hoofdstuk 11. In hoofdstuk 12 komt het literatuuronderzoek en het praktijkonderzoek samen in een uiteindelijke conclusie die antwoord geeft op mijn hoofdvraag.

(13)

3

Interne analyse Ambitieuze Meisjes

In dit hoofdstuk geef ik een interne analyse van de opdrachtgever van dit onderzoek: Ambitieuze Meisjes.

3.1 Ambitieuze Meisjes

Ambitieuze Meisjes is een netwerk voor jong, vrouwelijk talent tussen de 18 en 35 jaar dat de ambitie heeft om op carrièregebied ‘succesvol en gelukkig in het leven te staan’. Het doel van het netwerk is de talenten van de jonge vrouwen zichtbaar te maken en met elkaar te verbinden, zodat de vrouwen elkaar kunnen helpen succesvol te worden op carrièregebied (Ambitieuze Meisjes, z.j.). Tijdens haar studie Kunst & Economie aan de Hogeschool voor de Kunsten in Utrecht was oprichtster Lotte Rensen al druk met projecten naast haar studie, omdat ze wist hoe belangrijk het is om een netwerk op te bouwen (Rensen, 2015).

In november 2011 besloot Rensen een vijftal vriendinnen mee te nemen naar een kroegje in Arnhem, die op hun beurt ook weer wat vriendinnen meenamen. De meisjes kwamen overal vandaan, alleen om verhalen, ervaringen en tips uit te wisselen (Rensen, 2015). Rensen: “Blijkbaar was er een behoefte die breder leefde dan alleen bij mijn vriendinnen en mij. Ik noemde ons ‘ambitieuze meisjes’.” Na het succes van de eerste bijeenkomst werd er een tweede bijeenkomst

georganiseerd. Daar kwam Rensen in contact met Benthe Boersma, met wie ze tot op heden Ambitieuze Meisjes runt (Rensen, 2015). Rensen: “De aanwezige meisjes vroegen of er ook geen bijeenkomsten in hun thuisstad konden worden georganiseerd. Er kwamen zelfs meisjes naar me toe die voorstelden om het in hun stad op te pakken. Zo heeft Ambitieuze Meisjes zichzelf een beetje gevormd.” In 2012 ging de website van Ambitieuze Meisjes online, waardoor het netwerk al snel overal zichtbaar werd (Rensen, 2015). Rensen: “Ik was heel actief op social media en daardoor is Ambitieuze Meisjes vanzelf gegroeid. Meisjes hoorden van anderen hoe leuk de bijeenkomsten waren en sloten zich massaal aan.”

Inmiddels is Ambitieuze Meisjes in vijf steden in het land actief: Amsterdam, Arnhem, Den Haag, Nijmegen en Utrecht (Ambitieuze Meisjes, z.j.).

3.2 Meet Ups

Twee keer per maand organiseert Ambitieuze Meisjes een bijeenkomst, een zogeheten Meet Up, met als doel: inspireren en motiveren om dromen en talenten verder te ontwikkelen (Ambitieuze Meisjes, z.j.). Tijdens een Meet Up vertelt een spreker over haar ervaringen in het werkveld. Deelname aan de Meet Ups is gratis. De deelnemers kunnen tijdens de Meet Up vragen stellen en krijgen de kans hun

(14)

eigen verhaal te vertellen en zo elkaar te helpen en te inspireren (Ambitieuze Meisjes, z.j.).

3.3 Ambitieuze Academy

In oktober 2013 startten Rensen en Boersma met de ‘Ambitieuze Academy’. Het doel van de academy is om workshops te organiseren over bijvoorbeeld het creëren van draagvlak op het werk, het oplossen van problemen tijdens het werk, actief netwerken, het combineren van werk en privé, sollicitatietips en weten wanneer en hoe je over salaris kunt onderhandelen. Iedere workshop heeft een ander thema, maar allemaal hebben ze persoonlijke en zakelijke ontwikkeling als doel (Ambitieuze Meisjes, z.j.).

3.4 Mediagebruik Ambitieuze Meisjes

In de voorgaande paragrafen beschreef ik het ontstaan en de core business van Ambitieuze Meisjes. In deze paragraaf bespreek ik de website en het online magazine van het netwerk.

3.4.1 Website

Het grootste gedeelte van de huidige website van Ambitieuze Meisjes doet dienst als blog. De website bevat drie categorieën. Iedere blog die wordt geplaatst, wordt ingedeeld in een van onderstaande categorieën, die als volgt staan omschreven: Beauty: “’Ambitieus, hard werkend en altijd ‘on the go’. Blogs over het vinden van balans, tips voor een gezonde lifestyle en inspiratie voor business looks die indruk maken. “It’s beauty that captures your attention; personality which captures your

heart.”’ (Ambitieuze Meisjes, z.j.)

Brains: “Kennis is macht! Blogs over strategisch netwerken, updates over de nieuwste business tools en inzicht in hoe andere Ambitieuze Meisjes hun key to success vonden. “You can never be overdressed or overeducated.”’ (Ambitieuze

Meisjes, z.j.)

Balls: “Geen uitdaging te groot en je niet laten stoppen door de eerste de beste tegenslag. Blogs over gewaagde keuzes, terugblikken op overwonnen twijfels en boosts voor het nemen van grote stappen. “Imperfection is beauty, madness is

genius and it’s better to be absolutely ridiculous than absolutely boring.””

(Ambitieuze Meisjes, z.j.)

De bezoekers kijken vooral wanneer de volgende Meet Up plaatsvindt, lezen het achtergrondverhaal over Ambitieuze Meisjes of bekijken de online magazines (Rensen, 2015).

(15)

3.4.2 Ambitieuze Meisjes Magazine

In december 2013 bracht Ambitieuze Meisjes de eerste editie van het Ambitieuze

Meisjes Magazine uit. In september 2014 verscheen de tweede editie van het

magazine. Beide edities zijn te lezen op de website van Ambitieuze Meisjes en op aanvraag in print verkrijgbaar (Ambitieuze Meisjes, z.j.).

In het Ambitieuze Meisjes Magazine zijn voornamelijk interviews te vinden met mensen uit de doelgroep van Ambitieuze Meisjes. Zij vertellen over hun carrière en de ervaringen die ze hebben opgedaan. Ook vind je columns, fashion en beauty editorials, ‘dagboeken’ van Ambitieuze Meisjes en wordt er aandacht besteed aan boeken (Ambitieuze Meisjes, z.j.).

(16)

4

Redactionele formule Ambitieuze Meisjes

Magazine

In hoofdstuk 3.4.2 besprak ik al kort het Ambitieuze Meisjes Magazine. In dit hoofdstuk zoom ik verder in op de twee edities van het Ambitieuze Meisjes

Magazine.

Pijlers

In het Ambitieuze Meisjes Magazine is sprake van één pijler, namelijk de pijler werk en loopbaan.

Rubrieken

In het Ambitieuze Meisjes Magazine zijn rubrieken te vinden die in iedere editie terugkeren. In onderstaande tabel vindt u deze rubrieken met een korte uitleg over de inhoud en het genre waarin deze rubriek gepresenteerd worden.

Rubriek Inhoud Genre

Column Phebe Kloos Een column die wordt geschreven door Phebe Kloos, met in iedere editie een ander onderwerp

Column

Column ode aan de ambitieuze vrouw

Een column waarin een ode wordt geschreven aan de ambitieuze vrouw met in iedere editie een andere (mannelijke) schrijver

Column

Finish the Sentence Vier meiden worden gevraagd zinnen af te maken binnen diverse

Interview (vraag-antwoord)

(17)

thema’s

Interview Grande Dame Een Grande Dame (een spreker op een Meet Up) wordt gevraagd hoe het nu met haar gaat.

Interview (vraag-antwoord)

Visual Diary Een selectie van foto’s uit het Instagram-account van Ambitieuze Meisjes

Fotoreportage

Tabel 1 Rubrieken en genres Ambitieuze Meisjes Magazine Onderwerpen

Binnen de pijler werk en loopbaan komen de volgende onderwerpen aan bod:  Ambitie

 Advies en tips

 Balans tussen werk en privé  Carrièreswitch

 Drijfveren om te ondernemen  Keuzes maken

 Liefde  Netwerken

 Omgaan met kritiek

 Persoonlijke kwaliteiten en karaktereigenschappen  Rolmodellen en inspiratiebronnen

 Social media

 Succesvol gelukkig zijn

 Toekomstdromen, –plannen en –wensen  Uitdagingen

Genres

Zoals te zien is in Tabel 1 wordt er in het Ambitieuze Meisjes Magazine gebruik gemaakt van een aantal verschillende genres. Toch worden bovengenoemde onderwerpen voornamelijk besproken in interviews. In de eerste editie van het

Ambitieuze Meisjes Magazine zijn 18 van de 33 artikelen interviews. In de tweede

editie zijn dit er 13 van de 21.

Naast de vaste rubrieken en bijbehorende genres bestaat het Ambitieuze Meisjes

Magazine uit:

 achtergrondartikelen  onderzoekartikelen Invalshoeken

(18)

invalshoek. De artikelen zijn luchtig geschreven en er wordt weinig gebruik gemaakt van feitelijke informatie. In het Ambitieuze Meisjes Magazine komen weinig tot geen informatieve artikelen voor. De lezeressen worden aangesproken met ‘je’ en ‘jij’ en dat maakt de tone of voice van het online magazine informeel en toegankelijk.

Distributie

De eerste en tweede editie van het Ambitieuze Meisjes Magazine zijn online uitgebracht en op aanvraag in print verkrijgbaar voor €19,95. Het online magazine is gepubliceerd door middel van het programma ISSUU, een ‘Digital Publishing Platform for Magazines, Catalogs and more’ (ISSUU, z.j.).

Dit hoofdstuk heb ik gebruikt om de huidige redactionele formule van het

Ambitieuze Meisjes Magazine in kaart te brengen. In het volgende hoofdstuk

bespreek ik de mogelijkheden, trends en ontwikkelingen op het gebied van online magazines in het algemeen.

(19)

5

Online magazines

In het vorige hoofdstuk besprak ik de huidige redactionele formule van het

Ambitieuze Meisjes Magazine. In dit hoofdstuk bespreek ik de mogelijkheden,

trends en ontwikkelingen op het gebied van online magazines in het algemeen.

5.1 Internetgebruik

Nederland heeft (met Zweden) het hoogste percentage internetters van de Europese Unie, namelijk 94%. Ook met mobiel internetgebruik (56%) komt Nederland boven het EU-gemiddelde van 35% uit (CBS, 2012).

De redenen om internet te gebruiken, zijn vooral het versturen en ontvangen van e-mails (95%), het opzoeken van info over goederen en diensten (86%) en bankieren (83%).

Internet wordt in 2013 vaker gebruikt voor het aanschaffen van boeken, tijdschriften en kranten dan in voorgaande jaren. In 2005 maakte 28% hiervoor gebruik van internet, in 2013 was dit 43% (CBS, 2012).

5.2 Lezen: op papier of online?

Ondanks het hoge internetgebruik leest men in Nederland kranten, boeken en tijdschriften nog vooral op papier. Minder dan een op de tien Nederlanders van 13 jaar en ouder gebruikt een elektronisch apparaat (een e-reader, computer, tablet of mobiele telefoon) om een krant, boek of tijdschrift te lezen (SCP, 2015).

Kranten en boeken

Als de overstap van papier naar digitaal dan toch wordt gemaakt, gebeurt dat vooral onder de krantenlezers. In Groot-Brittannië tenminste (BladenDokter, 2013). Uit de Consumer Media Survey van Deloitte blijkt dat de voorkeur voor print in de leeftijdscategorie van 18 tot 25 jaar op 50% ligt. Het nieuws wordt volgens Deloitte vooral online gelezen, maar toch kan de doelgroep maar moeilijk afscheid nemen van bepaalde rituele leesmomenten, zoals de krant op zondag bij een kopje koffie (BladenDokter, 2013). Wat boeken betreft is het aantal lezers dat naast papieren boeken ook e-books leest vanaf 2013 in een jaar tijd met 10 procent gegroeid (NUV, 2014). In 2013 last 36% papieren en digitale boeken, in 2014 was dat 46%. Toch geeft ruim de helft van de Nederlanders er de voorkeur aan om uitsluitend papieren boeken te lezen (NUV, 2014).

Magazines

De overgang van print naar online ontwikkelt zich bij magazines langzamer. In 2012 verkoos 75% een printeditie boven een online magazine. In 2011 was dit aandeel 88%. De populariteit van het online lezen van magazinecontent is echter meer dan verdubbeld: van 7% in 2011 naar 17% in 2012. Uit de Consumer Media

(20)

Survey blijkt ook dat lezers van vrouwenbladen langzamer overstappen naar online magazines dan lezers van bijvoorbeeld bladen over techniek (BladenDokter, 2013).

In Nederland zijn we nog niet zo happig op het online vergaren van

magazinecontent (BladenDokter, 2013). Nancy Detrixhe, research manager van Magazines.nl, publiceerde in 2013 het rapport Print & tablets, a healthy future

together. Uit haar cijfers blijkt dat het lezen van tijdschriften op digitale platforms

stijgt, maar nog steeds laag is. 10% van de consumenten leest magazinecontent op computers, 3% op tablets en 3% op smartphones (BladenDokter, 2013). Dit blijkt ook uit cijfers van het Bladenbok Onderzoek 2012. In het onderzoek geeft 92% van de ondervraagden aan een voorkeur te hebben voor print in plaats van tablet (BladenDokter, 2012). Slechts 1 op de 25 respondenten leest tijdschriften op de iPad en 51% is niet bereid te betalen voor deze content (BladenDokter, 2012). Sinds magazines in elektronische vorm beschikbaar zijn, is 46% van de

consumenten volgens Detrixhe meer gaan lezen, bijvoorbeeld door online ook eerdere edities te bekijken. 68% van de tabletbezitters is ook andere uitgaven in digitale vorm gaan lezen (BladenDokter, 2013).

Volgens Detrixhe is het lezen van tijdschriften op digitale platforms dus nog laag, maar stijgt het wel (BladenDokter, 2013). Stichting KijkOnderzoek deelt deze mening. Het lezen op digitale platformen, zoals smartphones, tablets en e-readers, is namelijk steeds belangrijker geworden voor tijdschriftenuitgevers (SKO, 2014). Daarvan wordt de computer het meest gebruikt (10%), gevolgd door de tablet (7%) en de smartphone (5%) (SKO, 2014).

5.3 Vergelijking print en online magazines

Omtrent de ontwikkeling van print naar online is een gevecht om de aandacht van de lezer gaande (BladenDokter, 2012). Zoals eerder al genoemd, ontwikkelt de overgang van print naar online zich bij magazines langzamer dan bij boeken en kranten (BladenDokter, 2013). Ook andere cijfers staan nog aan de kant van het printmagazine ten opzichte van online. Een online magazine wordt bijvoorbeeld door slechts 25% van de ontvangers gelezen, ten opzichte van 67% bij

printmagazines (Gloedcommunicatie, z.j.). Aan een online magazine wordt 12 minuten lees-, kijk- en luistertijd besteed, bij een printmagazine is dit 23 minuten. Bovendien deelt 39% van de gebruikers van een online magazine edities met anderen, terwijl dit bij printmagazines bij 47% van de gebruikers het geval is. Ondanks voorgaande informatie, waaruit blijkt dat we nog niet zo happig zijn op het consumeren van online magazinecontent, scoren online en printmagazines even goed wat betreft gehecht zijn aan het magazine, het magazine missen als het niet meer verschijnt en het feit dat de lezer zichzelf als trouwe lezer ziet. Dit blijkt uit

(21)

een onderzoek dat Cendris Research Center uitvoerde in samenwerking met de leerstoel Customer Media aan de Universiteit van Amsterdam.

In het gevecht om de aandacht van de lezer is innovatie belangrijk. En deze innovatie gaat verder dan een pdf online zetten (BladenDokter, 2012). Er zijn maar weinig tijdschriften die een goede online versie weten te ontwikkelen, vooral omdat magazinecontent zich vaak niet goed leent voor een online vertaling

(BladenDokter, 2012).

Een online magazine is namelijk dynamisch, tegenover een statisch printmagazine (Gloedcommunicatie, z.j.). Een online magazine is vaak een startpunt van nog meer acties. De lezer kan in een online magazine namelijk makkelijk doorklikken naar meer informatie, zelf een bijdrage leveren aan de content (user generated content) en de informatie delen met anderen. Het bedrijf achter het magazine maakt dus veel makkelijker contact met de doelgroep en lokt reacties en dialogen uit. In een printmagazine gebeurt dat niet: de lezer van een printmagazine moet zelf in actie komen als hij meer informatie wil of er op wil reageren

(Gloedcommunicatie, z.j.).

5.4 Ontwikkelingen online magazines

Zoals eerder genoemd, zijn we nog niet zo happig op het vergaren van online magazinecontent. Toch zijn online magazines volgens internetexpert Danny Mekic’ in opkomst en dat komt vooral door de digitalisering van de maatschappij

(Da.nny.nl, 2014). Een (online) magazine is volgens Mekic’ een manier om aan de buitenwereld te laten zien dat het bedrijf een waardevolle partner is. Toch ziet hij online magazines vaak mislukken, omdat het online magazine wordt gebruikt om een offline publicatie te vervangen. In die gevallen moet het online magazine het opnemen tegen allerlei andere online content die daar speciaal voor is ontwikkeld (Da.nny.nl, 2014).

Joris van Heukelom was tot 1 juli 2011 verantwoordelijk voor het digitale portfolio van Sanoma Media en begon op 1 juli 2011 als partner van MakerStreet, een nieuw bedrijf dat ‘customized digital media’ ontwikkelt. In 2011 stond ‘digital storytelling’, zoals Van Heukelom het vertellen van een verhaal via een scherm noemt, nog in de kinderschoenen (Frankwatching, 2011). Er werd vooral veel gedaan op intuïtie, want door de veelzijdigheid van de digitale apparaten waar een online magazine op aangeboden kan worden, waren de mogelijkheden allemaal nog wat vaag. Bovendien moest er ineens niet alleen geconcurreerd worden met andere magazines, maar ook met apps en games (Frankwatching, 2011).

Volgens Joris Leker, medeoprichter van Valsplat, is het vooral goed om te beseffen dat de lezers van online magazines andere eisen stellen dan die van papieren media (Frankwatching, 2012). De gebruikerscontext van media speelt volgens

(22)

Leker een steeds grotere rol: gebruikers zitten tegenwoordig niet alleen achter een pc, internet is overal. Ten eerste werkt de opmaak van magazines uit de papieren wereld niet op het beeldscherm. Bij magazines op papier wordt gedacht in pagina’s en kolommen, maar op een scherm is het voor je ogen heel onhandig om van de ene naar de andere kolom te springen. Een tekst waar je doorheen kunt scrollen is voor een online magazine geschikter, met korte alinea’s, tussenkopjes en de mogelijkheid om snel de essentie van de tekst te kunnen ontdekken. Lezers van een online magazine zijn namelijk ongeduldig en nemen minder tijd. Bovendien heb je met een digitaal platform niet alleen een magazine in handen; het is tegelijkertijd een webbrowser. Met één druk op de knop ben je weg van de tekst (Frankwachting, 2012).

(23)

6

Best practices

In hoofdstuk 5 besprak ik de ontwikkelingen op het gebied van online magazines in het algemeen. In dit hoofdstuk analyseer ik vier magazines op basis van

journalistieke inhoud: pijlers, rubrieken, onderwerpen en genres.

Deze magazines, zowel online als printmagazines, heb ik geselecteerd op basis van thema, dat overeenkomt met het thema van het Ambitieuze Meisjes Magazine. Voor deze analyse maak ik gebruik van de volgende carrièremagazines:

 FAB Magazine (6.1)  Intermediair Magazine (6.2)  Lof Magazine (6.3)

 Memory Magazine (6.4)

6.1 FAB Magazine

Printmagazine FAB Magazine verschijnt zes keer per jaar. Iedere editie is een

themanummer; zo was het thema van de eerste editie ‘ambitie’ en was het thema van de vijfde editie ‘lucht’.

Hoofdredacteur Ebru Umar: “In

FAB Magazine komen vrouwen

aan het woord die

maatschappelijk iets voorstellen, of gaan voorstellen. Vrouwen met power, lef en ambitie. Vrouwen die ons (m/v)

inspireren.” (MarketingTribune, 2014).

Doelgroep

‘Ondernemende’ vrouwen van 35 jaar en ouder (FAB Magazine, 2014). Pijlers

In FAB Magazine is sprake van de volgende pijlers:  werk en loopbaan

 ontspanning Rubrieken

(24)

onderstaande tabel vindt u deze rubrieken met een korte uitleg over de inhoud en de genres waarin deze rubrieken gepresenteerd worden.

Rubriek Inhoud Genre

Van de redactie Tips van de redactie, in iedere editie een ander onderwerp

Informatief artikel

Opzij! Journalist Fleur Baxmeier

selecteert in iedere editie de beste, leukste en coolste auto’s

Recensie

Gadgets Gyurka Jansen selecteert

iedere editie de leukste gadgets

Showpagina

De vraag Iedere editie wordt een lezersvraag beantwoord door drie experts: Mandy van der Neut (senior jurist), Gerhard Hormann (financieel journalist) en Jean-Pierre van de Ven (psycholoog)

Lezersvraag

Backstage Een kijkje achter de schermen bij de redactie van FAB Magazine

Dagboek

Dresscode Een modereportage

waarin imagocoach Sascha Bertus kledingadvies geeft

Modereportage

Daans selectie Een artikel waarin

Danielle de Mol Moncourt iedere editie een aantal beautyartikelen selecteert

Showpagina

Love her/hate her In iedere editie wordt een andere ambitieuze vrouw geïnterviewd

Interview (mengvorm)

Doen: Lezen Boekentips Informatief artikel

Doen: Luisteren Muziektips Informatief artikel Doen: Gaan Tips voor uitjes Informatief artikel Doen: Zien Film –en theatertips Informatief artikel Kort verhaal Iedere editie een kort

verhaal van een schrijfster

Kort verhaal

Eten, drinken, slapen Tips voor restaurants en overnachtingen

Informatief artikel

De groeten uit Iedere editie vier vakantiebestemmingen

(25)

met tips Column Jean-Pierre van

de Ven

Een column die wordt geschreven door Jean-Pierre van de Ven, met in iedere editie een ander onderwerp

Column

Column Mike Boddé Een column die wordt geschreven door Mike Boddé, met in iedere editie een ander onderwerp

Column

Column Lies Visschedijk Een column die wordt geschreven door Lies Visschedijk, met in iedere editie een ander

onderwerp

Column

Column Richard Korver Een column die wordt geschreven door Richard Korver, met in iedere editie een ander onderwerp

Column

Column Sandy Wenderhold

Een column die wordt geschreven door Sandy Wenderhold, met in iedere editie een ander onderwerp

Column

Tabel 2 Rubrieken en genres FAB Magazine Onderwerpen

Een greep uit de onderwerpen die in FAB Magazine aan bod komen:  Ambitie  Stress  Leidinggeven  Ondernemen  Autoriteit Genres

Zoals uit Tabel 2 blijkt, wordt in FAB Magazine gebruik gemaakt van verschillende genres om de vaste rubrieken te presenteren. Hierdoor is er in iedere editie afwisseling in de genremix. Naast de vaste rubrieken en bijbehorende genres bestaat FAB Magazine nog uit:

 minimaal één onderzoekartikel  minimaal zeven interviews Invalshoeken

(26)

artikelen wordt een combinatie gemaakt van feitelijke informatie en persoonlijke verhalen. De lezeres wordt aangesproken met ‘je’ en ‘jij’ en dat maakt de tone of voice informeel.

6.2 Intermediair Magazine

Intermediair Magazine is

het online magazine van Intermediair en wordt uitgegeven door VNU Vacature Media in Amsterdam (Intermediair, 2015). Op de website van Intermediair vind je nieuws, achtergrondinformatie en adviezen op het gebied

van arbeidsmarkt en carrière. Bovendien is er een groot aanbod aan vacatures te vinden.

Intermediair Magazine verschijnt iedere week op de website van Intermediair en is

voor iedereen gratis beschikbaar. Doelgroep

Hoogopgeleiden (hbo en wo) tussen de 25 en 45 jaar (Intermediair, 2013). Pijlers

In Intermediair Magazine is sprake van de volgende pijlers:  de relatie tussen werk en privé

 economie

 techniek en wetenschap

 maatschappelijke trends voor zover die relevant zijn voor de lezers  werk en loopbaan (Intermediair, z.j.)

Rubrieken

In Intermediair Magazine zijn rubrieken te vinden die in iedere editie terugkeren. In onderstaande tabel vindt u deze rubrieken met een korte uitleg over de inhoud en de genres waarin deze rubrieken gepresenteerd worden.

Rubriek Inhoud Genre

Inbox Nieuwtjes op het gebied

van werk en carrière

Combinatie van

(27)

In the spotlight De nieuwste vacatures Informatief artikel

Column Wordt afwisselend

geschreven door Roos Schlikker en Jeroen Postma

Column

Top banen index Vacatures die ook op de website van Intermediair te vinden zijn

Informatief artikel

Top banen detail Details over de vacatures in de rubriek Top banen

index

Informatief artikel

Vacatures De nieuwste vacatures Informatief artikel

Topvijf De vijf best gelezen

verhalen uit Intermediair

Magazine van de

voorgaande twee weken en de vijf verhalen die de meeste reacties hebben ontvangen Afhankelijk van de gekozen verhalen: achtergrondverhaal, column, interview of nieuwsbericht

Tabel 3 Rubrieken en genres Intermediair Magazine Onderwerpen

Een greep uit de onderwerpen die in het online magazine van Intermediair aan bod komen:

 Balans tussen werk en privé  Mindfulness  Sollicitatie en presentatietips  Social media  Stress  Timemanagement  Werkloosheid  Zakelijke mode  Zelfstandig ondernemen Genres

In hoofdstuk 4 kwam ik tot de conclusie dat, met name de tweede editie van het

Ambitieuze Meisjes Magazine, voor het grootste deel bestaat uit interviews. In Intermediair Magazine is dat niet het geval.

(28)

Zoals uit Tabel 3 blijkt, wordt in het online magazine van Intermediair gebruik gemaakt van verschillende genres. Naast de vaste rubrieken en bijbehorende genres bestaat Intermediair Magazine uit:

 drie tot vijf achtergrondartikelen  minimaal één interview

 minimaal één onderzoekartikel  minimaal twee opinieverhalen Invalshoeken

In de artikelen in Intermediair Magazine worden feiten en achtergrondinformatie gecombineerd. Er wordt veel aandacht besteed aan praktische informatie bij het maken van keuzes in de loopbaan van de lezer: sollicitatietips, trainingen en persoonlijke ontwikkeling. Vrijwel alle artikelen worden onderbouwd met feiten, cijfers en infographics en hebben vooral als doel te informeren.

De lezers worden aangesproken met ‘u’, wat zorgt voor een formele tone of voice. De interviews richten zich niet op de persoonlijke kant van de geïnterviewde, maar op de zakelijke kant.

6.3 Lof Magazine

Lof Magazine is een printmagazine dat één

keer per jaar verschijnt. Het thema van deze jaareditie is het Nieuwe Leiderschap (Nederlands MediaNieuws, 2015). Doelgroep

Werkende moeders met ambitie (Lof, z.j.). Pijlers

In Lof Magazine is sprake van de volgende pijlers:

 leiderschap  werk en loopbaan Rubrieken en genres

In onderstaande tabel vindt u de rubrieken uit de editie van 2015 met een korte uitleg over de inhoud en de genres waarin deze artikelen gepresenteerd worden. Aangezien Lof Magazine maar één keer per jaar verschijnt en alleen de editie uit 2014 gedeeltelijk op de website van Lof te vinden is, kan ik niet met zekerheid zeggen welke artikelen in ieder editie terugkeren.

Rubriek Uitleg Genre

(29)

hoofdredacteur Jolanda Holwerda

Lofzaken Nieuwtjes over Lof Nieuwsbericht

Agendatips Agendatips voor 2015 n.v.t. Next generation De jonge vrouwen van

het studentennetwerk TopFem worden voorgesteld

Portret/interview

Klaar om te knallen Jet Bussemaker en VCO-NCW-voorman Hans de Boer over vrouwen in besturen en

commissariaten

Interview (full quote)

De klapstoel van de economie

Gerdi Verbeet over vrouwen aan de top

Interview (vraag-antwoord) Vrouw in een verscheurd

land

Vrouwen als slachtoffer van de burgeroorlog in Congo

Reportage

Lezersbijdrage Hoe geef jij invulling aan leiderschap?

Algemeen artikel

Think leader, think female

Een gesprek met vijf leiderschapsdenkers over hun beeld van het

huidige leiderschap in organisaties en de samenleving

Interview (mengvorm)

Dress for success Zakelijke mode met een

‘twist’ Algemeen artikel

Evelien* Iedere editie een ander onderwerp

Column

Wall of fame Zeven rolmodellen voor ambitieuze vrouwen

Portret/interview (mengvorm) Oudste dochters doen

het beter

Onderzoek naar het ‘oudste dochter-effect’

Achtergrondartikel/ onderzoekartikel Leiders & hun stijl Hoe talenten de leider in

zichzelf ontwikkelen

Interview (full quote)

Kijk in de spiegel Leiderschap in je hoofd en in je hart

Achtergrondartikel

Langs de Loflat* Vragen aan een Nederlandse CEO

Interview (vraag-antwoord) Investeren in vrouwen

loont

De voordelen van een mix van mannen en vrouwen in een organisatie

Interview

(vraag-antwoord en mengvorm)

Op leiderschapsreis naar spiritueel Sri Lanka

Dagboek van

hoofdredacteur Jolanda Holwerda tijdens haar

(30)

reis

Slapend naar de top Juist slapen is dé weg naar succes

Onderzoekartikel met weetjes en tips * Deze rubriek is ook aanwezig in de editie van 2014

Tabel 4 Rubrieken en genres Lof Magazine Onderwerpen

De onderwerpen die in Lof Magazine aan bod komen:  leiderschap

 emancipatie en gelijkheid tussen mannen en vrouwen op de werkvloer  talentontwikkeling

 moederschap combineren met carrière  ambitie

Genres

Zoals in Tabel 4 te zien is, worden de artikelen in Lof Magazine in verschillende genres gepresenteerd. De meest voorkomende genres:

 interviews (full quote, vraag-antwoord en mengvorm)  achtergrondartikelen  onderzoekartikelen  fotoreportage  portret  column Invalshoeken

In de interviews in Lof Magazine komt zowel de zakelijke kant als de persoonlijke kant van de geïnterviewde aan bod. Verder worden feiten en achtergrondinformatie gecombineerd met quotes van experts en worden er bij sommige artikelen cijfers, tips en weetjes gegeven. De lezers worden aangesproken met ‘je’ en ‘jij’, wat zorgt voor een informele tone of voice.

6.4 Memory Magazine

Memory Magazine is een printmagazine dat wordt verspreid op ruim 3000

distributiepunten op (hoge-)scholen en universiteiten, via promotieteams, op carrièrebeurzen, studentenverenigingen en verschillende evenementen (memorymagazine.nl, z.j.).

(31)

Het magazine verschijnt zes keer per jaar en geeft de lezers het laatste carrièrenieuws, interviews met

succesvolle zakenmensen en starters, beursinformatie, onderzoeken en tips op het gebied van gadgets, uitgaan en andere ‘things to do’

(memorymagazine.nl, z.j.). Doelgroep

Ambitieuze studenten en starters (memorymagazine.nl, z.j.). Pijlers

In Memory Magazine is sprake van de volgende pijlers:

 werk en loopbaan  studie

Rubrieken

In Memory Magazine zijn rubrieken te vinden die in iedere editie terugkeren. In onderstaande tabel vindt u deze rubrieken met een korte uitleg over de inhoud en de genres waarin deze rubrieken gepresenteerd worden.

Rubriek Inhoud Genre

The Road to Success Toppers uit het bedrijfsleven vertellen over hun loopbaan en visie op ontwikkelingen in hun vakgebied Interview (vraag-antwoord) De Starter Nieuwkomers op de arbeidsmarkt vertellen over hun eerste ervaringen

Interview (full quote)

In Business Een jonge ondernemer vertelt over zijn bedrijf

Interview (full quote)

De Stad Studenten en starters

vertellen over de stad waarin zij wonen

Interview (full quote)

Travel Studenten die

vrijwilligerswerk hebben gedaan in het buitenland vertellen over hun ervaringen

Interview (full quote)

(32)

Onderwerpen

Een greep uit de onderwerpen die in Memory Magazine aan bod komen:  een eigen bedrijf starten

 vrijwilligerswerk in het buitenland  wonen

 een baan zoeken

 ervaringen op de arbeidsmarkt Genres

Uit Tabel 5 blijkt dat de vaste rubrieken die in Memory Magazine aan bod komen, worden gepresenteerd in de vorm van een interview. Ook de andere artikelen in het magazine worden in deze vorm gepresenteerd, dus er is geen afwisseling in genres.

Invalshoeken

De tone of voice en de behandeling van de onderwerpen in Memory Magazine zijn losser dan in Intermediair Magazine en Lof Magazine. Dit is te wijten aan de doelgroep waar het magazine zich op richt en de personen die aan het woord komen, namelijk voornamelijk studenten en starters.

6.5 Plus –en minpunten

In onderstaande tabel vindt u een overzicht van de plus –en minpunten wat betreft de journalistieke inhoud van de hierboven geanalyseerde carrièremagazines. Deze punten kunnen dienen ter inspiratie voor het Ambitieuze Meisjes Magazine.

+

-

FAB Magazine Veel vaste rubrieken Gevarieerde genremix Informeren en amuseren Veel tips (lezen,

luisteren, doen)

Schrijvers van artikelen komen iedere editie terug: herkenbaarheid Lezersvraag: interactie Originele onderwerpen (auto’s)

Tussen de edities door columns op website

Gemiddeld 120 pagina’s Zes keer per jaar een editie

Geen directe reactie van lezers op artikelen mogelijk door printedities

Intermediair Magazine Vacatures Vaste rubrieken Verwijzingen naar

Geen mogelijkheden tot delen op social media: gebrek aan interactie

(33)

artikelen in eerdere edities

Koppeling met website Gevarieerde genremix Gebruiksvriendelijk Praktische informatie (tips)

Formele tone of voice Zwaardere onderwerpen

Lof Magazine Gevarieerde genremix Terugkerende columniste: herkenbaarheid Feitelijke en persoonlijke informatie afgewisseld Aanvullende cijfers, weetjes en tips

Geen directe reacties van lezers op artikelen mogelijk door printedities

Memory Magazine Specifieke doelgroep: studenten en starters Terugkerende rubrieken Gevarieerde

onderwerpen

Losse schrijfstijl en tone of voice

Niet verkrijgbaar in de winkel

Geen afwisseling in de genremix

Geen directe reacties van lezers op artikelen nodig door printedities

(34)

7

Conclusie deskresearch

Uit mijn onderzoek naar online magazines in het algemeen blijkt dat de overgang van print naar online in de tijdschriftenwereld langzaam toeneemt, maar zich minder snel ontwikkelt dan bij boeken en kranten. Dit kan te maken hebben met het feit dat men nog steeds liever op papier leest dan van een beeldscherm. Volgens internetexpert Danny Mekic’ zijn online magazines in opkomst, vooral door de digitalisering van de maatschappij. Toch blijkt het een uitdaging om een

succesvol online magazine te maken. Veel online magazines mislukken, omdat ze worden gebruikt om een offline publicatie te vervangen, terwijl een online

magazine meer is dan een bladerbare pdf. Een online magazine biedt de maker namelijk de mogelijkheid om een dynamisch en interactief magazine te ontwikkelen waarin de lezer niet alleen wordt voorzien van eigen content, maar ook links naar relevante content uit andere bronnen tot zijn beschikking heeft. Bovendien is een lezer van een online magazine ongeduldig en moet de content bestaan uit korte alinea’s met veel beeld, tussenkopjes en de mogelijkheid om snel de essentie van de tekst te kunnen ontdekken.

Ondanks dat mijn hoofdvraag gericht is op de journalistieke eisen die de doelgroep stelt aan de content van het Ambitieuze Meisjes Magazine, blijkt uit mijn

literatuuronderzoek dat het gebruiksgemak van een online magazine een belangrijke rol speelt bij hoe deze content wordt ervaren. De onderwerpen die in een online magazine worden besproken, hoeven namelijk niet anders te zijn dan de onderwerpen die in een printmagazine aan bod komen. De manier waarop deze onderwerpen worden gepresenteerd, is echter wel van groot belang. Ook dit heeft te maken met het feit dat de lezer van een online magazine ongeduldig is en snel de essentie van de tekst wil ontdekken. Daarom is het belangrijk om in de opmaak van de artikelen in een online magazine rekening te houden met korte alinea’s en tussenkopjes waardoor de lezer snel de essentie van de tekst kan ontdekken. Om de concurrentie van het Ambitieuze Meisjes Magazine in kaart te brengen en te bepalen welke elementen uit deze magazines leerzaam en bruikbaar kunnen zijn voor Ambitieuze Meisjes, heb ik vier magazines geanalyseerd. In Tabel 6 vindt u een overzicht van de plus –en minpunten van de magazines die zijn gebleken uit mijn analyse, maar hieronder vindt u de belangrijkste uitkomsten.

In zowel de eerste als de tweede editie van het online magazine van Ambitieuze Meisjes worden de artikelen vrijwel alleen gepresenteerd in de vorm van een interview. Dit bleek al uit de bespreking van de redactionele formule in hoofdstuk 4. De vier online magazines die ik heb geanalyseerd in hoofdstuk 6 beschikken over meer afwisseling in hun genremix, met name FAB Magazine, Intermediair

(35)

interviews (zowel full quote, vraag-antwoord en mengvorm), maar deze artikelen worden afgewisseld met opinieverhalen, achtergrondartikelen, onderzoekartikelen, fotoreportages, portretten, columns, informatieve artikelen en nieuwsberichten. Met andere woorden: de genremix in de magazines uit mijn analyse is zeer divers. Daarnaast wordt er in deze magazines gebruik gemaakt van een aantal terugkerende rubrieken. Daar omheen wordt per editie een aantal variabele artikelen toegevoegd. De artikelen in de magazines uit mijn analyse worden aangevuld met praktische tips, cijfers en weetjes om afwisseling te creëren. Een minpunt van de geanalyseerde magazines is dat er weinig tot geen interactie met de lezer mogelijk is. Bij Intermediair Magazine komt dit door het ontbreken van opties voor social media en bij de overige magazines heeft het te maken met het feit dat het printmagazines zijn. Om tussen de edities door toch enig contact te houden met de lezer verschijnt er op de website van FAB Magazine wekelijks een column.

Deze conclusie heb ik gebruikt om de belangrijkste resultaten uit mijn deskresearch op een rij te zetten. In het volgende hoofdstuk vindt u meer

informatie over de doelgroep van Ambitieuze Meisjes en komt het eerste deel van mijn praktijkonderzoek aan bod: het kwantitatief onderzoek.

(36)

8

De doelgroep van Ambitieuze Meisjes

In hoofdstuk 3 leerden we Ambitieuze Meisjes en de core business van het netwerk beter kennen. In dit hoofdstuk bespreek ik de doelgroep van de

organisatie door middel van deskresearch (8.1) en de resultaten uit mijn enquête (8.2).

8.1 Doelgroep in cijfers

De doelgroep van Ambitieuze Meisjes bestaat uit alle hoogopgeleide vrouwen (hbo, wo) tussen de 18 en 35 jaar. In Tabel 7 vindt u het aantal 18 tot en met 24 jarigen per opleidingsniveau. In Tabel 8 vindt u het aantal hoogopgeleiden in de leeftijd van 25 tot en met 35 jaar.

Tabel 7 Gediplomeerden en afgestudeerden; leeftijd en onderwijssoort (CBS, 2014) Leeftijd Hbo, wo bachelor Wo master, doctoraal

25-35 261.000 144.000

Totaal 405.000

Tabel 8 Behaalde onderwijs naar leeftijd (CBS, 2013)

Uit Tabel 7 blijkt dat er 52.469 hoogopgeleide vrouwen tussen de 18 en 24 jaar in Nederland zijn. Opgeteld bij het aantal hoogopgeleide vrouwen uit Tabel 8 Leeftijd Hbo bachelor Hbo master/ vervolg- opleiding Hbo associate degree Wo bachelor Wo master Wo doctoraal Wo vervolg- opleiding 18 0 0 5 5 0 0 0 19 30 0 13 125 2 0 0 20 2976 3 29 3424 25 0 0 21 5704 53 50 5438 621 1 4 22 6377 59 55 4008 2218 29 38 23 5399 108 49 2285 3581 62 192 24 3807 112 48 1132 3633 124 645 Totaal 24.293 335 249 16.417 10.080 216 879 52.469

(37)

(405.000) komt het totaal aantal hoogopgeleide vrouwen tussen de 18 en 35 jaar op 457.469. Dit is de totale populatie en volledige doelgroep van Ambitieuze Meisjes (Verhoeven, 2014).

8.2 De doelgroep leren kennen

De enquête heb ik voornamelijk gebruikt om de doelgroep van Ambitieuze Meisjes beter te leren kennen en er achter te komen of (en welke) ambities deze doelgroep heeft op carrièregebied. Bovendien heb ik in mijn enquête globaal getoetst welke onderwerpen de doelgroep interessant vindt om over te lezen in een (online) carrière magazine.

Om te bepalen welke content in het Ambitieuze Meisjes Magazine moet worden aangeboden, is het namelijk van belang om de doelgroep goed in kaart te brengen en op de hoogte te zijn van de levensfase, ambities en interesses van de vrouwen. Wanneer blijkt dat de meeste vrouwen uit de doelgroep van Ambitieuze Meisjes zelfstandig ondernemer zijn, is het raadzaam om de content in het online magazine daar op af te stemmen. Of dit inderdaad het geval is, zal blijken uit de resultaten die in dit hoofdstuk worden besproken.

8.2.1 Opleidingsniveau

Om inzicht te krijgen in het opleidingsniveau van de doelgroep heb ik de vrouwen gevraagd naar hun huidige/hoogst genoten opleidingsniveau. De resultaten van deze vraag zijn te vinden in onderstaande grafiek (Grafiek 1).

Van de 213 vrouwen die hebben aangegeven nog bezig te zijn met hun studie volgen de meeste vrouwen een wo-bachelor (86%). Van de 183 vrouwen die

0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100%

hbo bachelor wo bachelor wo master

Studeren nog Studie afgerond

(38)

aangaven een studie te hebben afgerond, volgden de meeste vrouwen een wo-master (78%).

8.2.2 Werken en/of studeren

Uit mijn enquête blijkt dat 82% van de respondenten werkt (al dan niet naast een studie). Uit onderstaande grafiek (Grafiek 2) blijkt dat de meeste respondenten parttime in loondienst werken.

Grafiek 2 Percentage werkende vrouwen per dienstverband

Van de in totaal 330 vrouwen die werken, hebben 152 vrouwen aangegeven naast hun studie te werken. Daarvan werken de meeste vrouwen parttime in loondienst (69%) en 26% werkt niet in loondienst. Deze resultaten zijn te verklaren door het feit dat een fulltime baan niet gemakkelijk te combineren is met een studie.

Grafiek 3 Percentage vrouwen dat werkt naast hun studie per dienstverband 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60%

Fulltime Parttime Niet in loondienst

0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% Parttime in loondienst Fulltime in loondienst Niet in loondienst

(39)

178 vrouwen hebben aangegeven te werken en niet meer te studeren. In onderstaande grafiek (Grafiek 4) is te zien dat het percentage vrouwen dat parttime en fulltime in loondienst werkt gelijk is. 20% van de werkende vrouwen is zelfstandig ondernemer.

Grafiek 4 Percentage vrouwen dat werkt (en niet meer studeert) per dienstverband Uit de gegevens in Grafiek 3 en Grafiek 4 blijkt dat het aantal zelfstandig ondernemende vrouwen (vrouwen die niet in loondienst werken) onder de studerende vrouwen in verhouding hoger is dan onder de vrouwen die niet meer studeren. Dit is een interessant resultaat, omdat dit dus betekent dat studerende vrouwen er vaker voor kiezen te gaan ondernemen dan werkende vrouwen. Dit kan te verklaren zijn doordat studerende vrouwen sneller het risico durven te nemen zelfstandig te gaan ondernemen, terwijl werkende vrouwen vaker voor vastigheid kiezen en in loondienst blijven werken.

8.2.3 Zelfstandig ondernemen

Om de kijk van de doelgroep op zelfstandig ondernemen te toetsen, heb ik de doelgroep gevraagd of ze ambitie hebben om ooit zelfstandig te gaan ondernemen (Grafiek 5). De vrouwen die deze vraag hebben beantwoord, zijn vrouwen die in hun huidige situatie niet zelfstandig ondernemen.

0% 5% 10% 15% 20% 25% 30% 35% 40% 45%

(40)

Grafiek 5 Percentage vrouwen dat wel of geen ambitie heeft om ooit zelfstandig te gaan ondernemen per studiestatus

35% van de vrouwen die in hun huidige situatie niet zelfstandig onderneemt, geeft aan ambitie te hebben om ooit zelfstandig te gaan ondernemen. De ambitie is vooral aanwezig bij vrouwen die parttime in loondienst werken, al is het verschil ten opzichte van de vrouwen die fulltime in loondienst werken nihil (Grafiek 6).

Grafiek 6 Percentage vrouwen dat de ambitie heeft om ooit zelfstandig te gaan ondernemen per dienstverband

Uit de gegevens van mijn enquête blijkt dat vooral de vrouwen die aan het hoger beroepsonderwijs studeren/studeerden de ambitie hebben om ooit als zelfstandig ondernemer aan de slag te gaan (Grafiek 7). Dit kan te verklaren zijn door het feit dat deze studenten tijdens hun opleiding vaak al beroepsgerichter werken dan universitaire studenten. 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100%

Studeren nog Studie afgerond

Ambitie Geen ambitie 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% Fulltime Parttime Ambitie Geen ambitie

(41)

Grafiek 7 Percentage vrouwen dat wel of geen ambitie heeft om ooit zelfstandig te gaan ondernemen per opleidingsniveau

Beroepsgroep zelfstandig ondernemers

De vrouwen die parttime in loondienst werken of zelfstandig werken (al dan niet naast een studie), zijn vooral werkzaam als (loopbaan)coach, adviseur of zijn werkzaam in de creatieve sector (journalistiek, product design, grafisch ontwerpen, fotografie, mode).

8.2.4 Bekendheid Ambitieuze Meisjes

23% van de respondenten heeft aangegeven het netwerk Ambitieuze Meisjes te kennen. Daarvan is het netwerk het meest bekend onder vrouwen in de leeftijd van 26, 27 en 29.

Uit de resultaten van mijn enquête blijkt dat het netwerk vooral bekend is onder vrouwen die hun studie hebben afgerond. Dit blijkt uit de gegevens in Grafiek 8.

Grafiek 8 Percentage vrouwen dat wel of niet bekend is met het netwerk Ambitieuze Meisjes per studiestatus 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100%

hbo bachelor wo bachelor wo master

Ambitie Geen ambitie 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100%

Studeren nog Studie afgerond

Bekend Onbekend

(42)

Binnen het netwerk Ambitieuze Meisjes staat het thema ‘carrière’ centraal. Daarom was ik benieuwd of het opvallende resultaten op zou leveren als ik het

dienstverband van de vrouwen zou afzetten tegen de bekendheid van het netwerk. Zijn de vrouwen die bekend zijn met het netwerk vooral zelfstandig ondernemer of werken ze in loondienst? Of maakt dit geen verschil?

Grafiek 9 Percentage vrouwen dat wel of niet bekend is met het netwerk Ambitieuze Meisjes per dienstverband

Uit deze resultaten blijkt dat het grootste deel van de werkende vrouwen die het netwerk Ambitieuze Meisjes kent actief is als zelfstandig ondernemer.

De 94 vrouwen die hebben aangegeven het netwerk Ambitieuze Meisjes te kennen zijn vooral werkzaam in de sectoren:

 communicatie/reclame/informatie/documentatie (32 vrouwen)  economie/handel/management (13)

 onderwijs en wetenschappen (7)  hotel/toerisme/facilitair (6)

8.2.5 Magazines lezen: op papier of online?

Ambitieuze Meisjes wil een online magazine uitbrengen. De redenen voor deze keuze besprak ik al in hoofdstuk 1.2. Toch ben ik benieuwd of deze keuze aansluit bij de voorkeur van de ondervraagde respondenten of dat de voorkeur van de doelgroep uit gaat naar een printmagazine.

Uit mijn kwantitatief onderzoek blijkt dat de respondenten voorkeur hebben voor een printmagazine ten opzichte van een online magazine. Dit blijkt uit de gegevens in onderstaande grafiek (Grafiek 10).

0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100%

Fulltime Niet in loondienst Parttime

Bekend Onbekend

(43)

Grafiek 10 Percentage vrouwen dat voorkeur heeft voor online of printmagazines Printmagazines

Uit de enquête blijkt dat de vrouwen uit de doelgroep van Ambitieuze Meisjes een sterke voorkeur hebben voor het lezen van magazines op papier: 86% geeft aan tijdschriften liever op papier te lezen dan online. Als belangrijkste redenen geven ze:

 in een papieren tijdschrift lekker kunnen bladeren

 even weg zijn van de beeldschermen waar ze de hele dag al naar kijken  het lezen van lange teksten op een beeldscherm spreekt hen niet aan  een papieren tijdschrift kan mee in bad en naar het strand

 het lezen van een papieren tijdschrift gaat gepaard met een bepaalde sfeer en een bepaald gevoel

 dat ze het leuk vinden om tijdschriften te kunnen bewaren in de kast Online magazines

Toch leest een deel van de vrouwen een tijdschrift liever online dan op papier, namelijk 14%. Zij gaven als belangrijkste redenen:

 artikelen die ze willen lezen, kunnen ze online sneller en gemakkelijker uitkiezen

 geen tijd om een papieren tijdschrift helemaal te lezen

 met een online magazine produceer je geen papieren afval en je hebt geen last van rondslingerende tijdschriften

 een online magazine is overal beschikbaar en via social media makkelijk te bereiken

14%

86%

Online Print

Referenties

GERELATEERDE DOCUMENTEN

Echter reageert Roos hierop slechts een keer vanuit een methodisch zelf: ‘Het is bedoeld om een gebeurtenis eens vanuit een ander perspectief te bekijken, omdat het

Als dit gedaan is kunnen de eigenaren van Bonnevoy een keuze maken over welke doelgroepen zij als hun doelgroep kiezen, zodat het onderzoek vervolgd kan worden met de vraag hoe

De eik heeft niet alleen Derksens bijzondere aandacht vanuit zijn werkverleden, ook vanwege zijn huidige werk voor de Stichting Nationale Boomfeestdag vindt Derksen het van

In deze PBLQatie hanteren we een aanpak die is gebaseerd op de samen- hang tussen de burger en zijn digitale vaardigheden, het beleid dat de overheid voert bij het inrichten van

toekomstverbeelding buitengewoon persoonlijk is, zo dus ook die van de deelnemende leerlingen. De grotendeelse overeenkomst in de gerapporteerde ervaringen van de leerlingen

Met name (ex-)gebruikers snijden dat onder- werp vaak aan. Juridische vragen worden meer via e-mail dan aan de telefoon gesteld. Dat geldt voor wel meer gevoelige thema’s.

Weinig, niet goed of niet graag lezen hebben op termijn negatieve gevolgen voor de ontwikkeling van de lees- en taalvaardigheid en voor het schoolsucces van een leerling (o.a.. Uit

Twee maanden later, in januari, is er een onderwijsmarkt en hebben bijna alle scholen voor voortgezet onderwijs open avonden die u samen met uw kind kunt gaan bezoeken.. In maart