Die O.B. Jaargang 6, no.19

Gercgistrecr aan tlie Hoofposlmntoor as 'n ~uusblad.

Jrg. 6. Kaapslad, Wocnsdag, 9 April 1!).17 Nr. 19.

§

lioers

talldng

V

alill

V

a

k!

ui

V

eroorsaak

N

oodltoe§taiOldl

Vie sloerstaking van die Yalananne in die ·Suid-Afril<aansc ;;poonvee en 'n soortgclyl\e regulasic-staldng ,·an die masjinistc hot reeds crnstigc onbnigting in tlie trcin- so,,·eJ as die lugdiens \'Croorsaak

In Kaapstap hct die helfte \·an <lie lokomoticwe gaan staan. In Germiston was 114 van die 180 lolwmoticwe ver-lcde week reeds builc werking.

Treine het die afgelope week tot soveel as vyf uur Jaat jn Kaapst.:td aangcl<om. Ampte-nare besl<ryf die treinrooster as in 'n toestand van chaos. Die staking word in 'n ernstige Jig beskou en ,indien daar nie tot 'n ooreenkoms geraak kan word nje, sal die treindiens~e nog mecr ingekort moet word. Die blou tre:n loop reeds nie meer nie terwyl die treindienste op die hooflync drasties inge-kort ;s.

Die stal<ing tref ook die

Jugdienstc sodat da•lr .net vier vlicgtuic van die Suid- Afri-kaanse Jugdiens beskikbaar is.

Amptennrc het Yerldaar da'.. indien die staking Yoortduu:', 'n nasionale noodtoestancl kan ontstaan. Die stakers eis hoer lone.

Nog

Geen

Vordering On

Moskou

Die \'Yf ministers van

buitc-landse sa!>:e wat reeds 'n maand in Moskou besig is met samc-sprcl<~ngs oor die toel<oms van Du:u;.:.J.nd en sy ekonomiese p ::>-sis'e, hcS nog tot g~cn besluil gcraak ,n:e vanwec die groot \'Crsl<il in die standpunte van die \'erskillcnde bondgenote. Die \:Vesterse Geallieerdes is ten gunste \'an die ekonomiese ecnheid van Duitsland, terwyl Ru!lland dit sterk teenstaan en volle v·:orgoecting vir· oorlogska

-dc van Duitsland eis. Die Westerse moondhcclc besef cgter dat hulle daardie ve

r-gocding onregstr~eks sal moet be:.:\al weens die afhanklikheid \an Duitsland.

IEGllriiE

W(())IRID

RAAS

liN EllrE

T

LAWIQ)

V

~IrWCiJl

~

WCiJll!ll

ffijrH5e

!Rylk

Die Iaaste van die llritsc troepe wat nog in Egipte \\'as, IS vcrlede week Yerwyder·. Jlicrmce het die tcl'lrgf.t'clddng van llrittanje uit een van sy bclangril<stc voorpo;;tc wat hy 61: jaar

Inn!;: beheer het, 'n \'Ohlonge feit geword.

Die-Britse vlag wat mcer as sestig jaar lank oor· die l<aser

-nes in Kalro gewapper hct, is neergehaal en Egiptiese soldate het die vestings beman, en die Egiptiese vlag gehys.

Politieko 1\·aarncrners bcslwH die terugtrelddng van djc llrit-se trocpe nit Egiptc as 'n on-heilspellcndc tekcn wat staan in die lig van die agtcndtgang van die llritsc R.yl;: en :;y

tanen-de invloed.

s

1k ([))([}; l

Tt

([)1(01

rdl

S~

fB

c&~W(OJ({)lTt

Die 1\aapsc slwolraa<l het

hom ten sterl<ste nitgespreel< teen dio beslult dat die sli"oo

l-ldnders van die Sldereiland op Sondag, 20 April, in die stall opgestcl wonl om die Britsc koning en sy gesin te vcr wi'I-J;:om wnnneer hulle weer na Kaapstad tcrugl;:eer.

Die raad het die Departement van Ondenvys in kennis gestel dat so iets ontheiliging van die dag sal beteken.

Die Suez-l<anaal wat nou deur die Egiptenare self beheer en beskerm sal word, is d~u:·

Churchill beskryf as 'n lew, •ns-belangril<e faktor vi< <li<:

vciltg-h<'la van die Br'cse Ryk. l

'l-<.iien :Srittanje b~11eer ovr hier

-a

:

c

lewensaar ve:·!cor, sal sy be-sittings in die lV(idd~-Ooste in cnmiddellike geva<>." vP.rkeP.r in

tyd van oor:og.

Die tcrugtreklnP-5 nm oie Dritse troepe is verled\! jaar in

J\lc:i dpur rlie Brit);,~ rcg<'n:lg aangekondig. Dit spruit uit on-derhandelings wat tussen die Brilsc regering en di.e r·cgering \'an Egipte plaasgevincl hct.

\'.V.O. GAAN WEER BERAAD

Die vyf grotes het besluit om 'n buitengewone sitting van die V.V.O. te Jaat plaasvincl ten

einde die Palestynse vraagstuk tc bespreek. Dit is waarskyn -lik dat die sitting reeds teen die einde \'an April of begin van I\{ei gehou sal word.

t

~®[JDDmJfi

$e

iaak

~~ ~

~

~rr

~

rnrob~gur~

..

~~~~ndl

V

((j)

~frydl

$(f;

Ondlerkmllnlh

n

g

Omlrrw~~~

'

n

Hon

dho

rs

tige ct·

k

e

n

n

ing

dat

die bcs

oek va

n die B

ritse

ko

n

i

n

g op

'n

ty

d

stip

wan

nee

r

sy

t

ee

n

woor

d

ighcid in g

e

teisterde

E

n

g

el

and m

eer

as

nod

ig

wa

s,

'

n i

mpe

ria

le

d

aad

w

as

wat

moet

ve

rg

oe

d v

ir d

ie

verlies

van

Britse

hesit-ti

ng

s

i

n

die

Oost

e

,

is ve

rv

at i

n

d

i

e

M'aa

r

t-

ui

t

gawe

v

a

n

d

ie

g

oed

i

n

geligte

Ove

r

-seas Intelligen

c

e Digest

van

K

en

neth

de

Courcy~

• Hy behandel die Britse l<risis Joid gelwppcl ~vord nan 'n

be-wat grotendeels 'n gevolg is hoorlilce ontwllclccling van die van ontoereikende produl<sie groot vastcla.nd van Afrika, weens 'n algemene arbeidste- wat op 91o oomblllc deul' Brit-l<ort, en meen dat die pogings tanje, Franl<rylc, Belgie, P

or-om vreemde arbeid van Italie tugal en die Unie beheer word,

en Pole af in te voer, nie juis sal die vraagstuk maklik opg e-die beste oplossing sal wees nie. !os word.

Die gevaar bestaan clat as die wereldvraag na steenlcool en verbruil<ersgoedere later begin afneem, Engeland, wat reeds in

norma:e omstandighede 'n oor

-be,·oiJ<ing het, 'n baie swaar las sal moet dra. ,l'llaar as my

be-,AFRIKA IS RYK"

,Afril<a is vir Engeland van- 1 dag van lewcnsbolang.

Toestan-do versleg nog steeds in Indic en Birma. Airil<a is geweldig

Die V.V ~o.; word allerwec reeds as gedocm bcslcou, net soos

s~· voorganger, die Voll<eboud. Nogtans Is hler<lic· argitelc

besig om in hocr op<.l rag pi anne op Lc stcl _vir 'n paleis ''an <lie V.V.O. in New :Yorl;: wat £10 ·miljoen sal !cos. In Geneve s(laan reeds die pn.Ieis ,·an die Volkebond as 'n wit olifant. Uaartoe het Suld-Afr·il<a. ooJ;: sy clecl bygedra '~n nou weer

sal hy bydra tot die wit olifant in New York.

SPAN

J

E I(RY

'N

KO

NING

GenL Fr·anco. Ieier van Spanjc, het aangckondig da'. hy besluit het om 'n monarg;e

in Spanje uit te roep. Daar is vcrldaar dat genL Franco hoof van die staat ~·:tl we~s en dat 'n regentskap aangestel

sal word tot na die clood van genL Franco.

Koning Alfonso XIII was die laaste l<qning van Spanje wat teen die c.indc van Apr.il l!J31 uit Spanje gevlug het toe sp.:lllje fls 'n republiek

nitge-roep is.

9Prin§

9

Kry

Vyf

Ja-ar

Dawicl Kgobe wat daarop

aan~'praak maak dat hy 'n

Abessynse prins, Wanni Yusof, is, h verlede week in Kaap

-stad cleur die hooggeregshof toL vyf jaar harde pad v.er-oordecl op uanklag van bedrog en dat hy probeer het om die hof te dwarsboom deur 'n ge-tuie te probeer omkoop. Die hofsaak het aanvanklik groot belangstelling gewek. Uit die getuierus het egter gebJ'yk

dat rue beweerde Abessyns~

,Pt·ins' in werklilcheid In Trang-vaal gebore is.

rylc en van onbcrekenbarc s tra-tcgiese betelcenis. Op die ko-nlnldil<e besoel<, wat ondcrnecm

Is tenspyte van baie gewigtlge

redes daarteen in Engeland, was

ongetwyfeld uHeindelik bcslult

mot die oog op dle feitlil< alles-bclangrike bctekenis van Afrllcn vandag.

,.Benewens die gebrek aan a

r-beidskragte is daar nog 'n an-der behoefte. Engeland het die woord ,uitbreiding" vergeet.

hoewel dit sy slagspreuk

be-ho'ort te wees., Die woorde be

-perking, inkorting en sel fbe-heersing is vandag oor sy hart

geskryf. Daar is geen sin vir uitbr.eiding nie. Engelancl sal sterf inilien hy nie sy gees van handelsvryheid en onderneming terugwen nie."

MEER BESOEKE In verband met bostaande er-lcenning van 'n clecglike poli tie -ke -kenner, is dit be:angwek-kend om te lees wat die Britse joernalis Ward Price verlecle week geskryf het oor die ko-ninklike besoek. Hy verwys na die noodsaaklikheid dat die

ko-ning in Engeland moes gewees

het tydens die ·onlangse krisis,

en verklaar dat die koning ·dit

selfs oorweeg het om per vlieg -tuig terug te Jceer sodra hy in Kaapstad aangelcorn het. Die Britse regering het hom. dit eg-ter afgeraai. Hy behandel dan

die vr'aag van 'n moontlike bot-sing wat in s'ulke geva!le kan

ontstaan tussen 'n dominiale en

Britse regering wat te

enstry-dige advies aan die ·~coning gee, en onderstreep die noodsaaklik-heid dat die koning in die

toe-koms baie meer moet ronclreis.

PLAASVERVANGER ,Dio lcorung is die be

ln.ngrik-ste, en inder<laad die enigste pralctlese skakel wat die E m-pire aanmelca.ar hou. N ou dat Iangafstandreise so maklll< is, sal die !coning wel meer dilcwels van die een deel van die ryl<

na 'n ander moet reis as wat voorheen moontlil{ was. Die voorbeeld van die koning in Kaapstacl "Om 'n dominia:e par

-lement te open, kan vir die

toe-koms ontwikkel word."

,Die gedagte !s gevolglik in hoe !cringe uitgespreelc dat 'n

permanente ondcrlconlng vir

Engeland aangestcl moot worcl

wat die lwning behulpsaam lw.n wees met 'n dee! van sy roe-tlnewerk solank hy in E nge-land is, en hom outomaties kan verva.ng ·solanlc hy afwesig is na die domlniums."

S~©JP

7Twon~og

MyD

N©J

V®rg@~<erong

Tydens die besoek van ko"m<lt. E. Sm!.th aan die

Sandveld het hy groot gees -uri£ onder !cue van '(lie OJ~. a.angetref. Voorbeeld biervan is brandwag '\Villem va.n Wylc van \Volwepooct wat twin-tig myl ver gestap het om 'n

O.B.-vergadering op Kam-m1esl<roon by te woon.

BLADSY TWEE DIE O.B., WOENSDAG, 9 APRIL 1917

Nuwe

l(ommandlo~s

In N

oord~

W este

O.B.mGEJDAGIE

-

-

SLAAN

IN

Oral in die land. is daa.r tckens van g-cstadig-e groei en ann-was in die g-clcdcrc van die Osscwabrandwag-. In die lig hicn•an

-5taan die stigting van t\vce nnwe kommaudo's in die Richt crs-vcld waar voorhccn gecn eenhcid van llio flcwoging bcst:aan hct

nic. In die afgctope tyd hot die Jedet:\1 hier· so aangcg-r·oei dat <lit, nodig gewonl hct om twcc kommando-ccnhe<le te H..omaan

en Vioolsdr·if op die been te bring. Hfkomdt. E. J. H. Smith wat so pas van sy organisasiereis

in die Richtersveld en Noo rd-weste tcrug gekecr het, het in 'n onder!10ud verldaar dat sy bcsoek aan hierdie dee! b-aie sul<sesvol was. Hy het nie ai -leen met lede van die O.B. in aanraking gekom nic, maar Iede

van aile politiel<e partye het met graagte na sy uiteense.t

-tings oor die standpunt van die Ossewabrandwag gcluister. Die Osscwabrandwag se voll<sfront strewe en beroepsverteenwoo

r-·diging vind nic· net vrugbare

· aarde in eie ge:edere nie, maar lede ·van albci politiel<e partye besef die belangrikheid van bc

-roeps\·erteenwoordiging w a a r

die partymededinging uitgcska

-kel sal wees.

· n:omdt. Smith het 'n opval-lcnde vcrandcring in die gcs

ind-h~i~l van ,·oorheen vyandige

groepe • ernoor die O.n. onde r-\" Ind. i\IeMI' wat voorhecn lton-sckwent die o.n.-venig-t:ing-c

!!eboil{()t hef, St!!l nou weer· be

-IA.n~ en hct met ta.Jloso ,·rae inligting oor die O.B. iugcwin.

NUWE EENHEDE

Die hoogtepunt van die orga-nisasiereis was die stigting van

d\e twee kommandantskappe te Komaan onder !eiding van l<omdt. A. P. J. Dippenaar, en te Vioolsdrift onder Ieiding van Jwmdt. G. van der \;\/esthuizcn. In eersgenoemde afdeling het daar nog nooit 'n eenheid \·an die O.B. bestaan nie; terwyl die vcldkometskap in laasge noem-de eenheid feitlil< nie meer bc -staan het nie. Dit tel nou

so-wat honderd. !ede.

Die stigting van hierdie twee eenhede is moontlik- ge

-maak deur die feit dat die volksfront-idee van die O.B. groot byval onder die publici<

gevind het omdat hu:le voel die Afril<aner·volk moet nou een-maal die broedcrstryd staak.

Hfkomdt. Smith het onder meer die volgende plekke be

-soelc waar hy geesdl"iftige ge

-hore gehad het: Nababeeb.

Kammiesl<roon en Soutfontein naby Wallekraal waar hy lede

vall die Verenig-de Party en H N.P. tocgespreek het. .6> DIE KETJR. VAN !)IE Wf.:RELD SE BESTE BOEH:E!

® KEUR.JG EN VOLLEDIG VERT.<\AL OEUR DESRUNDIGES!

0 D!E NU\VE LETTER_liU!\J)IGE BEWEGING li~

AFRI.KAA..I.~S!

0 1\"lJWE VERGESIGTE VIR DIE LIEFIIEBBER VAN GOEIE BOEKE!

<i) DIE MEES HOOGSTAANDE. ·B~LIOTEEKSKEl\IA \VAT

OOIT-IN AFRllC'\ANS AANGEBIED IS!

DIE

.·

V ergesig= Boekery

REEDS VERSKYN:

Nr. 1- Die Gierigan.rd se

Dog-tor, deur Honore de Balzac

. 10/G

Nr. 2 - Tien Jaar Tronkstraf, deur Silvio Pellico.

10/-Nr. 3- Die Lyd.ing van die

Jong 'Vcrtlu~r, deur Goethe.

EERSDAAG~. VEitSH.YN:

·Nr.· 1- Mevrou Bovary, deur

Gusta..-e Flaubert. Die

ju-weel van die w€rdd se

ro-mankuns in Afrikaans. Nr. 5- Die Nes van Elleles,

deut· Toergenev. Die cerste groot Russiese roman, reg -str·eeks vertaal in Afrikaans

Nr. 6.- Eld<ehard, deur Van Scheffel. Die uniel<e werk

oor die romantiese

Jdeur-rykc Middeleeue,

Hierdie vertalings is deurgaans

as uitstel{cnd en getrou bestem· pel, deur tydsl<rifte, die radio en die groot leserspubliek. Aller-\yee is dit verwellwm as 'n nuwe

en v.erfrissende rigting in ons letterkunde:

Nr. 7 - Die Gclul<bringer, 'n verhaal van die Bartholo

-meusnag (Das Amulet),

deur C. F. Meyer.

NL 8 - Uit die Lowe van 'n Dcugniet, deur Eichendorff. Nr. 9 -Adolphe, deur B

enja-min Constant.

Nr. 10-Die \'V8reldjie van

Vroecr, deur Fogazzaro.

Nr. 11- Die Held van die Dnj

c-per (Taras Bulba), deur

Gogo!.

Vr·ocg in l !H7 \"erskyn die eerste nom mer van die ,Groot Denl wr-Reel<s" in die Vcrgesig-flol.'kery. - - Sluyf om Bcsonllcrhede.

- - - -- - - -Skeur af- -- - -- --

-L. & S. BOEK-EN Kl.JNSSENTRUM,

Posbus 4892 - JOHANNESBURG.

Geliewe my naam op te neem as intel<enaar

op die VERGESIG-BOEKERY. Stuur Nrs. 1,

2 en 3 ool< saam. Elc belowe om die relwnings binne 30 dae na die ontvangs van die boeke te

beta a!.

NAAJ.[ ... · ... .

ADRES ... .

.. · ... · · ... Datum ...•... Handtekening

0TJTiu$tJtt(fJFft1d~

Vall11

0

T1il

ff

b~

rri

Tlilfl

~

P(Q)lce

Duise

nde

Pole

wat d

e

w

·

die

Russe

gedur

e

n

de

di

e

o01

·

log

1za

S

ib

e

rie

{jfedepou-tee

r

is,

is deur

die Russe

do

odges

k

iet

omd.at

!

w

il

e wee

ns

ve

r

·

hoYAgering,

dors

e

n

kou

e

ni

e

m

e

c

r

i

n

staat

t

eas

o

m

di

e

trek onde

r

die

eo

e

si

g v

an

di

e

Russies

c bajo

n

ctte

l)()Ort

te

sit

ni

e

.

Dnisend

c

m1

,

der

lw

t

van

hong

e

r

e

n

elle

n

de

om.

gel.-

om

.

Die

vc

rhaal van onb

e

slcryf

like

l

y

din

g

,

d

e

-portasie,

lwu

ger

,

d

ood

en

ellende

wat d

ie

P

ole

sedc

rt

die

R

u

ssie

se b

ese

t

-ting

van

Pol

e

te

b

e

urt

gent!

h

et,

u

:

o

r

d

v

e

rhaa

l

in

,

Th

e

Da

rT..

S

id

e

o

f

The

Moon"

1cat

.

va

n

d

i

e

p

e

n

van

'

n

Poolse generaal vcrsl-.·yn het, en

'

n

1wm

ev

atting is

van

be

cd

igd

e

verkla

rin

gs

v

an

Pole

w

at

(

l

ie

,dood ontlwm

h

et

.

Hierdie wet·i< wat <leur gcnl. Sikorski begin is, is deur· sy eggenotc i~ 19H voltooi nadal

hy op tragiese wyse die !ewe

gelaat het. ' Nadat die Russo l'olc bc:-ct Jiet, he!. dood en ,·en;l:!"ll; ldng-ellw huisgc:-in ln 1'olc ~:;dref. Duiscndc pcr:>onc !.s on,·cr\1 ags

gca.rrcsteer, soos dierc met l>a -jonette deur <lie Ruesc aange

-llryf en na Siberje onder die· hagli.!,ste ornstan<lighcdP out~

voo.-. Jiind('r·s iH Yan !mile on -ors wcggcncmn, hnisgesinne op-gebrccl< sondcr dat Imllc n w-l<aar ooit "·eer gel!ien het. ~ooit is aan hil'nlil' !lCrsone gc~o.c waarom hullc gcdeportcer ''· onl

nic.

IX TROI~RE Dag vir dag i!l dulsC'r:de pcl· -sone aangckcer en onder he\·:t:l

-king in treine ge~;top waa; hu: -Je ontsettcnde t'ntbcrii:gs me<'"

deurmaak. Die trcl<l<e is oo,· -laai soclat daar n·c t\limte ;-ir

die ongelulddgcs was nie. Die dem·e van die \':nlns :~ ges·u;t

sodat niemand lwn ontsnap nie. AI plel< waar lug en Jig i ngc-lwm het, was <leur nou skrcfics

hoog onder die dak van die waens. HOC\\·eJ die .tempe ra-tuur buite soms naby vricspunt was, was die bcnondhcid binne

in die waens weens die same

-hold<ing van persone ondraag-'

Jik. Gedurende die. somennaa n-de was die ellende nog groter.

Onder die mensc wat gedepo r-teer is, was vroue, l<inders, mans en grysaards.

Ilullc .is nie toeg;•laat om

lmlle familicb('tt·clddngs tc groct of om gcnoeg ldere of

voedsel snam te neem nic. So

-lank hulle nog deur Polo ge- ·

reis het, hot: hullc Janllg<'note gepoog om voedsel aan hnlle tc oorhanlli%. Die Ru<;'-!.esc sol -date het l'gtl'r geweier om dit. toe tc laat. Sestig en sclfs mecr mense is in die trolcke wat slegs ge -skik is vir die vervocr nm die -> re. saamgehol<. Daar was gcen

sanitere gcriewe nic sodat die atmosfeer ond1·aaglik gcword het. In hier·dic toestand is J dn-ders in die trold<e gel~ore. Daar was nie sitplckke vir meer as vyftien per·sone in die waens nie omdat daar te ,·eel saam -gchok was. .D!e trokke waar-in,

hulle vervoer is, is voorllcen detu· die Russicsc sol<iate gc -bruilc en het in die al:crmor

sig-ste toestand verkccr.

SOXDER KOS E~ \VAT.ER

Daat· was gccn gNI'Chle

voell-selvcrslmffing- aan die ongcluk

-Jdgc Pole nie. nog is daar wat·m· an:; hulle verslcaJ. Mot tu

ssen-poses van dric of mcer dae, h·

'n panr stuklw brood en bakk~ sop aan die gc<l<'portccrdes

uit-gedecl. Dit was so ~lin dat alma! nle eens llaaraan k011

proe nle. Die smel.'l{bedes van die dorstige 1dnders om water,

hct op llie dowe m·c van die barbaar!>c Russicsc soldate g-e -val. Slcgs af en toe !s 'n

em-mcr· water· aan ellH' trok gl'gcc. Die l'inders Icon uic mcer hull ween-; hulle \·erdonlo on opge -swchlc l<cle nie.

Die n~is na Sibc1·ie hct vyf tot scs wcke gcduuL 'n Groot dec! ,·an die rcis hct deur die Scnlralc \i\loestyn gcgann. Hier is die reeds sterwcnclcs deur

sandstorms oorval. A! antwoord

\vat hull~ op huJ:e ,·crsockc om v:a~er gcl<ry het, was die \"loek

-woordc van die soldate. Gcdun·ndc ccn re!.-; hrt duar 'n genatligo rccn uitgt-snlc Die gevangencs hct 1 oe ·n gaatjie in die dnl< van ccn van die

t rcinwane~ gemaal; en 'n I'< I nl' l:!p c!annl~nr gesteek en so die

\'Cgtighcitl •leu1· die Ia)> in:;e -su!g. JndiC'n hul!e bctrap was, sou hullc dooclgcsldct gcwon! het. Die dooies \\·at die stryd teen die hong-er en clors nie lr.nger 1<0!1 ,·olhou nie. is cen

-\·oudig dcur die Russe uit die trein gegooi en :aat !e.

GEEX :\IEDIE. "E HULr

In teorie was daar dol' ters op die treine, maar van hul!e is nil<s te sien gcl<.ry nie. Indicn hullc daar wa~. het hulle geen mcdiese voorradc gehad nic, of

het hulle hu! cenvoudig nie 11an die siekes en sterwendes

gc-steur nie. Die mecs gehardste

en bchcerstc persone het hist

o-ries geworcl vanwce die on

-draaglil<.e lyding waaraan hulle

b:ootgestel is. Die ~;kr:y>•:er ver -haal <lat die lyding wat hulle

onder die Russe moes. de

ur-m::u:tli, wei bcsl<ryC kon word, maar nooit deur ander besef kan word nic.

Die Russe ht't blyl<baar b"ehac gcsiH'P in die mishandeling van die ro.lo. Mans en \"l"OUens is kaal uitgctrek en vc•rplig on~ nal<end hreu en wee•· tc posce•· en iH aau die spot ,·an die ru !>Oldate onden\·erp.

Ann die eincle van die trcin

-reis het nog groter cllcnde hullc gewag. Hulle is vir honderde myle tc \"Oct aangcclryf sodat duisende langs die pad ,·an swakheid bly le !let. Die swak -kes is I<Oclblocdig deur die

Russe cloodgcsl<iet. Baic het. uit wanhoop sclfm0ord geplccg as hul:e oo1· br(iens gaan en in

die riviere gcspring. So erg n•ns lliO ontbering- llat selfs een van <llc g('hard!>le offisicrc !n \lie Russiesc gcheimr polisie vcr -ldaat· het llat hy nie geweef hct dat mcnse so mishandcl l<nn word nic. Duisende hct op die togte ge -stcrf en in die moerasse we.ar -dcut· hu!Je moes trek, omgc -kom. Hullc is op die vlaktcs ''an Ruslailcl laat le, of in mas-sag-raftcs begrawe. WF.AAJ\

:Yaclaf tl!e l>uitsi'I"s ri'Nls die R ussit'SI' gcbietl hu!~Ct het, was

d::mr _paniek onclc•· die Husse en hulle ltrt hu~lc genTI'('k O!l die Pole. Ge<lurer.<le O:l:n tog is daar gcunrende elf ~lac net llric

l'eer brood uitgl'oeel- so mirt dat alma! nic cct:s <!aan·an lwn

eet. n)r.

Daar was ool< reise wat per boot op die ri,·iere plaasgcvind het. Die gedeportecrdcs is in steenkoolbote gelaai wnar daar geen sanilere gcriewe, Jig of

lug was nie. In een geval het hullc sestig uur nadat huJ:e aan boord gegaan het. vocd~el ge -kry. soYee! dat net die helfte icts te etc gekry het. Die dooies \ daar hct tientalle daaglii<S ge-sterf) is cer·s uitgetrel;: en

na-kencl langs die riviere begrawe nadat die Russe die gouc stop -sols u!t die dooies se tande ver -wyder het.

Op el.'n boot .;s daar J ,400 p(' r-sone gclaai \\·aar-.;-an 200 vrone

was. :Y a 'n rr-~o;; van 20 dac hct

daar net 7 I 0 !lersone lP\\"('nclig by die bcstemP~ing a.:.ngekom. Ynn die 200 none hct daar· not ecn-en-twintig behouc gcbly.

En oncl!'rwyl Rusland voor

<lie \\·ereld !.n die taal van Xrurenberg skulllig staan Yan de.t~orta:-ie van burgc r!I-](C persone en misdadc (c(·n

die Po!e om w!.e sc regte die oorlog onf"l•cten !s, he(; '1:

Russicse regt<'r cUe doodstraf namens Rusland nor die Dnlt -~1' leiers nifgcspreel< omdat

h ullc burgerlil<o persono ge -dcportcer het.

DIE STELLENllOSCH VROUEH.O:.\DL'\J.."<DO l<ondig aan

GESELLIG

.

E

BRAAIV

L

EISAAN

D

o

p S

atcrda;;

, 1

2

Ap

ri

], va

naf 3.30

n

.m.

aan dio Voct; \"lUl P.appcgaaisberg, nn<lrrhant die Spoor

tussen Stellcnbosch- en Dn Toit-stasies.

Om i n.m.: 'n Praat.jie deur genie. dr. Erika Theron oor: Indruldw van Amer!kn.

Aandetc om 5.30 n.m. Musiek deur die Studente-l<om

-rnando. Gebra?-ide Wors, Poedings, Koffie en Leld<crs

te koop. Bt;ng Juksl<eic, Eet&"ereedslcap, die hele Familie en Vriende. ALl\[AL WELI<:0~1.

DIE O.B., WOENSDAG. 9 APRIL 1947

Posstudklke

As verdcre 'naal,mantreel

teen die Uni1·, wcier die Jndiesc

poskantoor op las van {lie In-·

<Iiese rcgering- om pal;l<ette wat

uit Snill-Afl'ilm vir· aflewering in Jn<lic bestcm is, nan te neem. Die Jmldiies word onafgl'lcwer

aart (lie afsenders in Suld-Afri!m ferugg-estuur. D.i1: posl;antoor

weier ool< om pakldes wat uit

Indio na Suid-Afr·ika gestunr·

word, aan tc ncl'm Ofl g-r·orHI van die feit dat dit aan Suid

-Afr·ilm gcadr·esseer· is.

Verskeie klagtes is geduren -c1<.: die Mgclope tyd ontvang

oat Indic nie die pakkies af-lewer nie. In Kaapstad is et -li kc gevalle aangemeld.

Nadat die ::.lal; by dia se

-kretaris van die Incliese Hoe

Kommissar.i:; in die Unie aan

-hangig gcmaak is, het hy

ge-wejer om ·n verldaring te

doen, maar onderneem om die

J;lagle soos by die plaaslike posmecster ingedien. by die

Indic~c reg;::·ing annh.:mgig te

maak.

Die pakl<ics wal .in Suid -Afril<:l terug onlvang ·is, hel

nie arLikels beval wat nie in

pakkies ing~sluit mag wore!

nie. Daar bestaan clus geen twyfel dat die J'}lkkies alleen

op grond van disl<riminasie

gcweicr is nie.

'n Persoon \\'Ul onlangs uit

Indic na Suld-A(rika terugge

-kecr h~t. het vyf pakkics met

hom saamgebring wat hy, op

versoel;: van vriende daar, hier il"! Suici-Afrika kom pos het, aangcsien die Indiese poskan

-toor weier om die p.::tkkies aan

ie ncem.

v~rrelilligcdle

PSlrftyclLVo

V

eircdlecdlllg

B((})ik~ft

Die a.fl;eur· van die Indier-boilwt in 'n hoofaJ·tikcl ,·an die

Cape Times waal'in hy sy misnoee uitSJlr·eek omdat L.Vi;s van clie H.N.P. sowel as van die V.P. hulle stcun ann die boii<Ot ,·e

r·-leen, het dadelili real,sie ·van die Verenig-de Party uitgelol< by ,,·yse van 'n briefslu·ywe van mnt·. G.

Jr.

.

J. HCJmy, L.V. vir

Swartnrggens, waarin hy sy seen oor die boil<ot uitspreck en ve1·ldaa.r· dat die veldtog op suiwerc el;onomiese grondslag gevoer word.

Mnr. Henny verldaar dat

daar onthou moet word dat dit

aan die optrede en agitasie van

die Ind.iers in Suid-Afrika te clanke is dal die boere nie ge

noegsame sald<e in hande kon

kry om hul oes in te same! nie

en 'n dee! daarvan verlore moes

gaan. Verder het dit duidelik

geblyl< dat die Incliers al;:tief

die Indierwet opponeer. Daar kan dus nie \'erwag \\'Ord dat

die boere"In.I: ander wang nou

ook moet aanbied nie.

Die ]JJclier-hamlelanrs dra ook by tot die Indicr-agil.asie en wei

uit die \\'inste wat hulle maak

uit blanh:e l<landisie.

,Volgens my mening," aldus

mnr. Henny, .,is die boikot heel -temal geregverdig. Die V.P

.-lede besef ten volle die imp:

i-kasies wat uit die boil<Ot en

die handelsoorlog kan voort -spruit. Al die feite in ocnskou

geneern, !'an ek n!e antlers b

e-sluit as om my seen oor die

boikot uit te spree!< nie."

lV!Ielfllse W eggdei V

aJn

Indier= Wink

.

eRs

Boi!

\ot

=B

e

weging

In

w

esc

T

f21IJlSVaal

Blankcs in Potehefstroom wnt die afgelope maand op ·n S.:tterdagoggend by 'n Indicr s~ winkel \\'OU instap, moes hul. tell<ens teen 'n paar fris jong mans vasloop, wat hulle dan \Tiendelik versoek om

blan ke winl;:·als te onclers:.eun.

Dil hcL 'n hele paar maal

geheur. clat vnn die wagte die persoon na. blank•c winl<els neem, waar hy die benodigde artikel dan ook gekry het.

Andere verloor weer llu! l m-meur en begin sommer goeds

-mocds op die wagle te sl<el.

Dit blyk of die poging goeie vrugtc <tfweqJ, aangesien so m-mige Indierwinl<els non slegs in

tUc middae oopmaal<, "~eens

geurek aan ldandisie. Andere weer stal al die seep wat hulle het in die vertoonvenslers uit

om sodoende l<landisie te pro

-beer trek

Aan hicrdic boikotbe\\':;ging neem elkc Saterdagoggend dee! lede van die Nasionale

jeugbond, lede \·an die plaas -like O.B.-wag en die dame -studentekommando van die O.B.

Da.J.r word verneem dal 'n

aantal Houens (Tndieronder

-steuners) besluit het om clie wag~e te teer-en-vee1·, as hull<.! weer daar gewaar wore!.

;;-(Kon.).

K oop$takong

Op

Pietersburg

PIETERSBURG. - 'n Def

i-nitiewe afname in die handels

-beclrywighe.id op Pietersburg

i5 merkbaar en nie eens die

besocl;: van die koning kon blykbaar 'n oplewing ve

roor-saak nie-wat dan juis dam·op

bereken is om veml die ,Buy-British" -gedagte te bevorder.

Hoewcl daar tans meer goe-clel'e en ve: a! 'n groter

ver-skeidenheicl in die winl<elven

-sters te sien is a.s wat die gc

-val vir etlil<e jare was, bly

die goecler-e meestal onverkciop.

Die huidige lmellende en lang

-durige droogte word deels as oorsaalt hiervoor genoem. Daarby !;om nog die feit dat

die pryse van p1·odukt~ soos -:ta: tappels ver benede verlede jaar se peil gedaal het. Waar boere in die distrik verlede

jnar £2 per sak aar·tappels ge -kry het. l<ry hulle vanjaar weens die oorvoerjng van die

marl< uit ander scntra, n.ie eens

lOs. per slk nie, as hulle nog

so gelukl<ig is om 'n oes te

ma}tk.

\'erlcclc jaar het boere £3

per sa\{ en rn<:er vir hul k af-ferl<oring ontvang. Vanjaar

is daar feitlil< geen kaff erko-rjng in d.ie dislrik nie. In die meeste gevalle sal alleen die grondboontjie-oes iets !ewer, hocw.el die verwagte oes nie 'P dercle van verlede ja.:ar se hoe,·eelh:!id sal beloop nie. Die

mielie-oes sal vanjaar as ge

-volg van die droogte ook maar

swak wees.

'GELD SKAARSER Benewens die teenspoed wat

di~ boCl·e getref het, le die

pu-bliek in die algemeen groter

versigtighcid a.an die dag en

beocfen g:oter oordee

llmndig-hei<l met di~ uitgee van hul

geld. Geld is blyl<boo.r nie

J~1eer so volop nic. Oud-sol-date wat hulle leer-toelaes vir

clie aanlwop van saad, gereed-skap e.d.m. g·etrek het, hel dit

reeds bestee om. in hul be

hoef-tes te \·oorsien. Hulle ontvang

tuns gecn verden~ toevloei van

geld nie en moet dus hu: ui

t-gawes inl<rimp.

Honger

Britte

Gesig

Die Britse kabinet sit op die

oomblik in 'n benarde posisie

met die vraagstul< hoe hy Eng e-land aan die !ewe !<an hou. Die

geweldige verliese as gevolg van die onlangse natuurrampe het sy \'Oedsel-posisic dermate laat versleg dat daar aan 'n dra

s-tiese inkorting van die lwsran

t-soene gedink moet word of aan

'n groter invoer waarvoor met geleende geld betaal sal moet word. Engeland se krediet

ver-dwyn met reuse happe. Die Ame -rikaanse lening van meer as

£900 miljoen is reeds met byna

een-derde in minder as 'n jaar vel'ln·uik - feitlil< alles op voed

-sel. Die Kanaclese !ening van £312 miljoen sal voor die end

van die jaar opgebruik wees

in-dien voortgegaan word teen die

huidige sJ;:aal van uitgawe

meer as die helfte is in elf maa:nde reeds getrel<.

Sommige kabinetslede wil liewer dat van die geld wat nog

oor is gebruik sal word vir die

aankoop van nywerheidsmasj i-nerie om Engeland se uitvoer op

te skuif, maar op die oomblik is Engeland se grootste vraagstuk die voedseltekort wat na ve

r-wagting in die eersvolgende maande gaan ontstaan.

BLADSY DRIE

Stuur u J£>0SBESTELLINGS vir

®

KANTOORBENODIGDHEDJE

0

_{SKRYFBEHOEFTES}

_.

na

en

SOLMS

VAN

N

IEK

E

RK

Oro:oto IIIerlrgcbou, J£>arlementstraat, KAAPSTAD ...:. Foon 27017

Grys~

hare:

Ons Gee nog Steeds LEIDING

A

n

ti

grys

S.A. GR

AF

STJEEN-

E

N

i\:IONUMENTW

ERKE

(EIENS.) BPK. Voortrckker\\'eg - MAITLAND

Beskerm

u

Oe

Brtng u oogarts se voorskrlf

na ons. Laat gekwalifiseerde Voorskrif-Ooglmndiges u be-dien.

W

a

h

i

, la wireiD\ce

EN

Klf

.

herstel aile gryshare tot hul na-tum·Iike Idem·. Dit is vry van kleurstof of skadelike bestan

d-dele, verwyder skilfers, bevor-der kopvelkwale, Iaat hare

groei, e_ns., 5/6 per bottel, pos

-vry. Kontant met bestelling.

Ook kan blindederm en ander operasies vermy word en alle siektes en kwale met kruie en

ander geneesmiddels behandcl word. Skryf, gee besonderhede aan: DIE BOEREVROU,

Pos-bus 7559, JOHANNESBURG.

SRlLl\'lAl\.ERS

.-l.dderleystraat 120a, Kaapstad Foon 22408

Lyk

H

i

erdie Jaar

Op U

Beste!!

Ons hied

die

All

e

r

j

ongste oggend

-

en

midd

a

g-1\

r

ok

ke

aan.

LoQ en Fremode Kostuums

-

-v

Bring u oogarts so voorskrif vir brille na ons.

GOEIE WERU: TEEN BILLmE PRYSE.

GEHOORA.PPAR

AA

T

Dfie

V

«»©Jrttll'~~kJkelr"'

Atp1

t~~k

Kerklaan, KAAPS

TA

D

.

M

aitla

nds

tr

aat

,

BLOEMFONTEIN

.

Besoelt ons of skryf om Bcsonderhede.

ALB:EI IS ,HUISE"- 'n dak oor die k()p; en

vier mure om die weer buite te hou. Albci be-antwoord aan clie hoofdoel van beskutting. Maar

wat 'n verskil in gericf en gemak I

So ook met Lewcnsassuraosie. 'n Klein polis

is ook ,assuransie"- goeie, gesonde dekking.

Maar net so min as wat die man wat darem in redetike gerief wil woon, hom rev rcd_e. kan stel

met die kleinste en goedkoopste ou huisie, net so weinig kan hy geldclike versurgdhcid vir homself

en sy gesin verskaf deur te wil klaarkom met sommer net .,'n polis"- en te clikwels vir maar 'n deeltjie van clie bed rag ,wat werklik nodig is I

*

Maak SEKER dat daar werklik genoeg assuran

-sie

vir

u gesin se behoeftes of vir u eie oudag sal

wees

deur

nog 'n SANLAM-Po

l

is!

II

I

i

BLADSY VIER

,DIE O.B.," WOENSDAG, 9 APRIL 194 7

DIE TAAI(

VAN;

DIE

OGBG~

~

In die mate wat die stofwolke en die rookdampe van die

'l'weede Wereldoorlog opklaar om die nasleep van puin en ellende te openbaar, bring die draadloos en die nuusb!aaie 'n eindelose

reeks berigte wat die ontsettende chaos, waarin die mensdom

beland het, blootle.

Aangesien die berigte so talryk is, en mis~ien omdat die

volgende al te dikwels die vorige in grusaamheid en onheilspel

-lendheld oortref, het die mens se reaksie op sy droewige lot

so-danig afgestomp dat die huidige onhoudbare toestand al te

dik-we:s met 'n skouerophaling bejeen word. En die mens vlug maar

voort - weg van die aakllge werklikheid af.

Sonder om 'n relaas van die heersende ellende en vertwy

-!eling te gee, wil ons volstaan deur 'n onwrikbare oortuiging

uit te spreek: Daar moet 'n herskepping van beskouingo en instel

-llngs plaasvind. Gebeur dit nie, is die toekoms duister.

Die Ossewabrandwag glo dat hie,rdie onvermydelike herskep -plng reeds besig is om p:aas te vind in Suid-Af!'ika. Dit dateer

vanaf die Wonderjaar, 1938, toe daar •n nuwe !ewe in ons volk

begin roer is. Die draer van hierdie nuwe !ewe is die jong Afri-kaanse Volksbeweging - die Ossewabrandwag.

Oat die Ossewabrandwag homself getrou was deur Corse

beskouinge in ons volkslewe te dra, ly geen twyfel nie.

Die begrippe vaderslandsliefde en volksdiens het opnuut sin en betekenis vir ons geslag gekry as gevo!g van die heroiese optrede van brandwagte wat die lyding in kamp en tronk ver-kies het eerder as. om sakpatriotte te wees.

Die Ossewabrandwag hot bewys dat ideaJisme nog steeds <lie

dryfl,rag, agter ons ,voll<stryd

is.

Duisende brandwagte het onder die inspirerende Ieiding van

die Ossewabrandwag die ou-ou Christelike beginsel: Ek is my

broer se hoeder, weer opgediep en uitgeleef met die

instand-houding van Noodhulpdienste ten bedrae. van £100,000.

En boweal is daar vandag duisende AlliJ•aners in Su

id-Afrika. wat vir ·goed met volksverdeeldheid gebreel< het omda.t

hulle weler om in 'n mede-Afrikaner 'n vyand te sien.

V.l!:ItDER

Dlt is die Ossowabrandwag so taak om hlerdie en dcJ·gelilce

nuwo besl<ouinge verder te ontwllcl<el en om hierdlo beslwuings

te Jaat neersla.a.n in nuwe lnsteliJngs.

Ook ten opsigte van Clie laa.sgenoemde taa.k het die

Osse-wabrandwag reeds . ver gevorder.

Die O.B. wil

he

dat elke georganiseerde nering wat deur die

volk beoefen word, homself moet beskou as die hoeder van die volk op daardie besondere terrein en dat e:ke net·ingslid sy

broer se hoeder moet wees deur diens te !ewer aan die groot

volksgeheel.

Daarom wil die O.B. aan elke georganiseerde nering

outo-nomle gee en <lit lnslml<el by die bestuur van die land.

Die O.B. glo nie in die verdelende partywese nie, wat mede -Afrikaners teen mekaar in die harnas ja nie. Hy glo in die

om-vattende volksbeweging, wat die hele volk saamsnoer en dis

-slplineer om as eenheid te veg op die verskillende fronte.

Ooreenkomstig hiermec moet die hele volk, met uitslcal<eling

van die verderflike klassestryd, vir sy stoflike welvaart veg op die Arbeidsfront.

lnsgelyl<s moet ook die hele volk, met uitskakoling van

die onde_rllngo partystryd, op die Parlementere front saamveg.

In hierdie twee fronte staan die kommando's van die

Osse-wabrandwag reeds slaggereed. Die beleid van die O.B. Is om sy

gewig by ander stryders, wat ook op die terreine opereer, in te

goo!, indien so 'n stap enigsins met die Volksbelang versoen kan

word, sonder om iets vir homself op te eis.

Daarom veg die O.B. op die Arbeidsfront nie teen bona fide

vakbonde - wat die belange van die werkers wil behartig nie

- maar saam mot bulle: Hy veg wei teen vakbonde wat die werkers se belange uitbuit vir eksterne doeleindes.

Daarom is die O.B. ook bereid om op die Parlementere front saam met ander nasionaalgesindes te veg - mits diesulkes hulle

vyande konsekwent in die Empire en die Kapitalisme sien en nie

b.v. in hul mede-Afrikaners wat aan die O.B. behoort nie, want

die O.B. l<an tog net saam met 'n bondgenoot veg en nie sa.am

met 'n vyand nle. ·

Op die Parlementere front sal die O.B. saamveg met sy bondgenoot-die Afrikanerparty. In kiesafdelings waar dit weens praktiese omstandighede, b.v. die nie-bestaan van A.P.-takke -nie moontlik is nie, vestig die O.B. sy hoop op gesamentlike optrede deur die bemiddellng van mnr. Havenga. Die O.B.

vertrou dat mnr. Havenga da.arin sal slaag om 'n bondgen

oot-sl<ap tussen die Beweging en dlo H.N.P.

te

bewerkstellig, sodat

die O.B. die H.N.P.-lmndldate l<an stcun in kiesafdelings waat·

daar nle 'n A.P.-kandidaat staan nie.

. I~dlen mnr. Havenga nle slaag In sy bemiddeling nie, bly

d1e sH·kel van eenheid onvoltooid. Die volk wil dat dit vo!tooi moet word.

DIE O.B., WOENSDAG, 9 APRIL 1947

,

Kei§er

.

Word

PoppeaJFiguur

Die Japanese grondwet wat 58

jaar lank van !<rag was, is op

-gehef, nadat die 92c flitting van

die Ryl,sdag vel'lelle week ten

einde geloop he!. Hior<lic be -sluit betelten ool< die eintle van

lfirohito as die bclangril<ste politiel<e figuur in Japan.

I<•·ag-tens die nuwe lP'ondwet wat volgendo maand in worldng

tree, sa! hy ,·oortaan net

ge-wone staatspligte ,·en·ul.

"""'!!:D

Briewe

Van

Dank

Mev. J. \V. J. Fourie van Bloemfontein skryf:

Dit is vir my 'n besondere

voorreg om u hiermee te be -dank vir die \Tiendelil<e on

-dersteuning wat ek van die O.B.-Noodhulpfonds ontvang het gedurande die .afgelope

vier-en-'n-half jaar. Ek l<an

u verseker dit was vir my 'n

ware riem onder die hart.

(Mnr. Fourie is verlede

maand vrygelaat as poli~-cke

gevangene).

1\•lev. C. M. E. Claass<!ns van Potchefstroom. sln·yf na aanle i-ding v.an die hulp wat sy van die Noodhulpfonds ontvang

het:

Ek waardeer dit ten seers::.e dat u sov·eel belangstelling toon. U laat my dink aan 'n vader wat besorgd voel oor 'J1 d

og-ter wat altyd afhanl<l:k was en

nou op eie ver·dienstc moet

reken.

My eggenoot was gelukkig

om net na sy aa.nl<Oms hier werk te l<ry in die ambag wat hy in die vyf jaar in die tronk aangeleer het.

Nogmaals uit naam van my eggenoot, myself en my

kin-ders wens ons u nogmaals ons innige dank te betuig vir

al die jare w.at u ons o

nder-steun en bewaar het dat ons

nie op stz·aat te Iande gekom

het nie. Hoe heerlil< is dit om

na soveel jare weet· herenig

te wees.

(Vervolg van kolom 5)

Die verrigtinge het plaasge

-vind onder voorsitterskap van

komdt. F. A. Smith.

Die vroue, onder Ieiding van

hoofkomdte. B. Harris en

komdte. D. Tredoux, het aller

-lei lekkernye te koop aangebied en op die gloeiende kole het die

aanwesiges ribbetjies gebraai.

Die mooi bedrag van .£10 is

in-gesamel. Gent. G. Retief het die spreker bedank en die lwm

man-do's gelukgewens met hul moai

prestasie.

Die Kaapstadse O.B.-blaas

-orkes onder Ieiding van komdt.

S. J. Swanepoel het musiek

verskaf. Die Boerejeug-dogters~

het hul eie tafel gehad en hul wins was £3/5/6.

Oo

~~ tilJ~®rru~~®®rr~o~

~

l!hl

Stu\l;w@J

Groter

JEenl1ei&

§y

Doen

Die Ossewnbranth\ ag wil 'n

VoU<sfront in Suid-Airil<a help

tot stand bring, waarin ell<c

nasionaalgesindr• Afril<aner

-g•·oep, sy eie l<enmerl..cnde

by-drae l<an !ewer vi.r 'n Afril<ane

r-oorwinning, hot genJ. \\'. R. Laubschct:,. vool'lit~tingnoffisiet·,

verlede Sater<~agaand by geJee nt-heid van 'n gesla.agtle

braai-vleisfunl<sie op Tiervlei ~ese.

Dam· is tekens wat dui op die

moontlikheid ,·an die tot stand-lwming van so 'n omvattende

front. ,.Ek wil hoop dat die

tekens nie gaan teleurstel nie,

maar dat dit sal ontplooi in die

verwesenliking van die hoogste

venvagtings van die Afrikaner

-volk."

Die posisie is tans dat mnr.

Havenga met clr. Malan aan sy

een hand en dr. Van Rensburg

aan sy ander hand staan. \\'

an-neer· dr. l\Ialan die hand Ya!l

dr. Van Rensburg necm, sal die

laaste oorblyfsels \'an Afril<a

-nervyandsl<ap afgesluyf );an

word en sal die Afril.anervoll<

in hegte bomlgenootslmp !;an voor·tbewecg na sy oorwinning.

O.B. NODIG

stokaJieen temidde \'an rasend'e

en diplomatiese ko ning-aanbid-ders, triomfantelil< omhoog ge

-hou.

Die Afl'ikanervolk kan geen

oorwinning behaal sonder dat

die O.B. - die Juagkern van

die Afril<anerdom, daadwerl<lik tot die stryd toetrec nie.

NU\VE IDEE

Spreker het voorts die bydrae ,·an die O.B. tot •n Afrikaner

-front, afgesien van sy

organisa-sie en stemmeluag, behandel.

Hy het aangetoon dat daar al voorheen Afrilcanereenheid ver·

kry was, nl. op 4 September

1939 en weer by Monumentko

p-pie, maar daardie eenheid het

altyd weer tot nict gegaan. Die O.B. br·ing 'n n\1\\'C idee wat ee

n-heitl bl~·wend sal verseker na

die Afril<anerfJ·ont, nl. die idee

,·an die Voll<sbeweging, wa.t

weier om in 'n metle-Afril.:ancr

'n vyand te sien, wat 'n eed

S\\·ec1· om s~· mede-Afrikaner

nooit in die str-yd te vel'laat of

aan dio vyand uit te le\\'er nic,

on wai die SJlrenl.:: Ek is my

1 broer so hot~der·, as Ie

wenshou-ding 1\aJI\'aar.

Genl. Laubscher hct vcrklaar dat geen Afril<aneroorwinning

moontlik is sonder die daad·

werklike ondersteuning van die

Ossewabrandwag nie. Sprel<er 1

het uitgewy oor· die \'egvermoe van die O.B. en gewys op die offervaardigheid \·an honderde

brandwagte wat huis en haard

verruil het vir die Empire se in

-terneringskampe en tronke uit

hoofde van hul nasionale trott.

Hy het gepraat oor die Nocd

-hulpfonds van £100,000 en die

sware finansicle offers wat die

Beweging se l<ommando's

ge-bring het om die eer van ons

vo:k te red deur te vet·hoed dat

die afhanklil<es van die Empire

se slagoffers by die handlangers van die Empire om brood moes

gaan bedel. Hy hl't \'erldaar

dat die organisasievermoc van

die Beweging die strengste toet

-se wat dcur· <lie ve,·voJg·ing en

ldopjagte van die rcgering se

politielce spem·diens gestel is,

sldtterend deurstaan hct. En

onlangs nog het hiCI'die Be

we-ging die rcpub:ilccinse vaandel,

BETER GEES

Voorts bring die O.B. ook die wil om die stoflil<e welvaart van die volk te verseker deur die georganiseerde beroepe seggensl<ap te gee in die be-stuur van die land en hulle te

inspireer tot vo:ksdiens en hulle te ontdoen van enige sweem van

selfsugtige winsbejag wat aan

die een of ander mag l<leef. Die Voll<Sfront sal dus nie 11et die moontlikheid ,·an 'n par-lementere ootwinning inhou nie, maar bowenal sal dit ook dem· welwillende beim·loeding in staat kan wees om die wel

-vaart \'an die Afril<anerdom te verseker.

Die Afrikanervo:k durf nie

die vegkrag en inspirasie van

die Ossewabrandwag ontbeer in hierdie uur van diepe beproe-wing nie, het spreker besluit.

(Vervolg in kolom 3)

REISPROGR

A

M

GENL. W. R

.

LA

U

BSCHER

Ill

Gcncraalskap

Al6

!) _{Al'lOL SOEBATSFONTEIN 10 v.m.}

!J APRIL KAl\IIESKROON 3 n.m.

10 Al'JUL I{ 0 l\'IAA;.'I[ 8 n.m.

11 Al'HlL SPRlNGBOJ\. 7.30 n.m.

lZ Al'RlL VIOOLSDRIFT 3 n.m.

tn

Gcneraal

s

k

ap

A 15

14 A!'IOL O)ISEEPl\AJ"'\'S 7.30 n.m.

15 A.t>HlL RHENOSTERJ\.OI> 8.30 n.m.

15 1\l'~UL PERDE EILAI\'U 7.30 n.m.

IU Al'ltJL l{Af{Al\IAS 7.30 n.m.

17 AJ.>ltlL H.,EliHOES 7.30 n.m.

U! Al'IOL IiANO~ EILAND 7.30 n.m.

1!1 Al'HIL UPINGTON 7.30 n.m.

m Gcn

c

raalskap

A 17

Heclts Ve~·ga<lerings tussen 20 en 2G April.

Datums en Plel<l<o word later beltendgemaak.

G

e

ne1·aal5raadvcrgadering

Al3

2lLAPitJL CARNARVON (Gedenl<sanl) 2 n.m.

AUe

Vriende en

Belangstellendcs

word

Hm·t.lik

Uitgenooi

Bogcnoemdc

•

DIE O.B., WOENSDAO, 9 APRIL 1!>17 BLADSY VYF

----

---

---

---

----Wat

Brit~e

Urmice

!K«JJ())JP

0

e~

_lk

llJtt!il

d

igeJ$;

M

iTfilo

i\a tlie, hop!'hlso mblultlling

van dje :Srwingbol<-lugdicn~

(buitelanuse lugdicns) as gcn,rg van die swal; gchnlto van die

J3ritse Yorl<-vlicgt ui(•, hct die

l\linistu van Spoonvcc, mnr. F.

0. Sturrock, in die parlcmeut

aangelwndig dat t\ mel'ilmanse :SI<ymasters - <llo vlict;tuh· wat tans vir ons binnclandsc tliens

gebruil< word met. l.lllilcngewone

welslac - vool'lnan vh· die

Springbol;dicns grbr·uik sal

word. \'ir die hinnt'landsc diem.

Verwerp

sal dan 'n andcr Rritse \'lieg

-tuig, die Vi.ckers \'ilting,

ge-bruil; word, waar·van daar reeds

agt aangcl<oop is.

Oorspronlc-Lil< was dit die plan om

Tutlor·-,·ficgtuic ic l<oop, maar dit snu

uog te lank duur.

tilierdie \'llSidc\\·i.ng van die

l\'1111istcr ann Br!.tse vliegtuic

ten spytc van hul minder waar-dighcid. !s 'n stuld\!.e Britse sen

-timc·nt. wat Suid-Afrilm. llOJ.:'

duur tc staan sal lwm, soos

blyl< uit die sl<erp ve

roordc-lins- van die Udtso vlie

s-tuig-nywcrhcid onlangs in dio Uritse

pal'loment <leur 'n gcsnghobb

en-dt'.

J,ug-kommandcm· J". G: Payne

hot nl. ver·l<lnar· dnt dit baie

duid!'lik is dat Ul'it.t.anjo nie

nou in stnat is om gcsldl<tc

JangafstandvHegtuie te prod

u-seer wat op land lmn land nie. Dit ls 'n feit wat nic Ianger ver

-onagsaam l>an wor·tl nie, het h;v

gcsii. Hy het ool< die vcrdcelde beheer oor die Britse lugvaart

gel<ritisccr, en die gebr·el< aan

optrede. bcsluiteloosheid en ge

-b•·ek aan voorligting by die

ver-vaardiging ,·an vlicgtuie ge

-Jaak.

'n Vliegtuig van die Br·itse Lugmag

Hy hct ,·crl<laar dat die

Brit-se Tudor I nic mel die Ameri-l<aansc groot \'liegtuie op die

Transat:anUcsc roeles kan mee-ding nic. Die Tudor II steel< ook maar sleg al by die produk

van Amcrika. Dit het baie mindcr perdcio·ag as die Amer

i-kaanse produl< waarmce dit

moel meeding.

OU BOlVfWERPERS?

L.V.~

Tekort

Br

ing

Stilistarull Teweeg

Klok

Lui

T evergeefs

Die Tudor II se gewig maak

clat hy nic van die vliegvelde

van die Iande suid van Nairobi !<an opstyg nie. Dit kan dus nie op hierdie roete gcbruil<

word nie.

Hy hot gcsc dat Suid-Afril{a nie sy vlicgveldc teen hoe l<oste sal vcrandcr om dit moontlik tc

maak vir Tudor II-vliegtuie om daar· op te styg nie. Maar

op hicr·dic vliegvelde het hy

gcsa. l<an Suid-Afril<a Ameri

-l<aansc Sl<ymnstcr·s gcbruil< son

-der om die vliegvelde tc ve

ran-der.

Dit het die afgclop!' ''I'd<

minstcn,. twcc l<ccr .t;cb(·ur· tlat

tlic voU<sraadslrdc ~o rondge

-Joup het. dat dnar g-ccn

J;wo-rum in die ·;oll<sraad ''as nie.

Op ccn gclt'cnthrid het die

Spcal;cr nadat s~· aunda{;

daar-OJ> gc,·estig is, opdrag gegcP dat die Idol< weer· gt:lui mot•t wonl

In 'n poging om gerwcg ltdc in

tlie raatl tc he e;oc.lnt tlnnr· oor

'n wetsontw!'rp gt·st!'m l>an

word.

Dit is 'n gebruil< in die I"Oiks -raad dat die Speaker se

aan-dag eers formcel dnarop

gc-vestig moet word ns dnar mi n-de,· as een-vyfdc van die lede

in die raad is voordat hy kan

optree. Omdat dit maar heel selde gebcur dat Jede sy aan-dag hierop vcslig. gebeur dit

dikwels dat daar minder as

dertig lcdc in die raad is. Dit

is ongelul<kig dat hierdie feit

nie meer deur die pers onder

die aandag van die publiel{ ge -bring wonl nic.

Kort nadal die besprel<ings

Yoorvcrlede Salerdag oor 'n

wetsontwcrp begin het. het

mnr. Xcate (Suidl<us. !'\atal). om 'n kworum gcn·a. Xadat die Idol< twce minute lanl< gelui

hot, moe" tile voorsitter yan die

Raad. mnr. A. Trollip, aan die Spcal<er vrre;lag doen dat daar gct•n l<wonrm in die lnris is nit'. Die Speaker het gelas dat die

l<lok weer g-elui word en nadat

een van die lcde 'n paar van

die r·ondlopendes gaan rocp het.

kon die ,·enigtings weer Yoor t-gaan.

'n Kwartier later is die

3an-dag van die \'OOrsitte•· daar-op gevestig dat daar weer gecn kworum is nie. Daar was net 27 lede teenwoonlisr.

::-.iadat die l<lok weer gclui is,

l<on die besprekings met der-tlg ledc voortgaan.

LOOP \YEER LEEC

l\'ie te lanl< nie of dil' raad -!!Ulll hct weer h:cgg1•loop. Daar-op het mnr. J. C. Derbyshire

(Tuine) 'n lnvorum ann~rcn·a.

Die Speaker· het vcrl<laar dat

aangesien sy aandag daarop ge

-,·estig is. die klol< nogecns moet

lui. Toe daar gcstem is, was daar 31 u!t die totaal van 153

volksraadsledc aanwesig.

Verledc \\'ocnsdagaand toe

die r·aad sy aandsitting begin

het, was daar om agtuur toe die Speaker sy plek moes inneem,

wecrcens nic 'n kworum nie.

~adat die J<:oJ< aanhoudend ge

-lui hct, en aanwesige lede en bodes ·n klomp L.V.'s wat in die

wande!gang en verversingslo-kaal was, gaan roep het, lwn die aandsitting begin met byna driekw:nt van die sitpleld<c

lecg. Dnar· was net twee mini

s-ters aanwesig, nl. mnr. J. H. iTiofmeyr· en mnr-. .H. G. La. w-rcu<·c. Die VVctsontwerp oor

\\'elsynsorganisasies was onder

besprel<ing. ...

Lede \'an die persgalery skud

dikwels maar nd die kop en g:imlag onder mekaar as hulle

die lee banke aanskou.

lly l<om dan tot tlic

gevolg-t rcltl<ing dat Engclnnd geen doe It reffende vlie~;tuie vir lnng-nfstnnf.le in die vooruitsig lean

stel wat die vcr·an<lenlo en

gc-wysigdc bomwerpCI's wa t tans in <lions is, l<ll.n vorvung nie.

llicnrit l<nn dus afgclei word tint die vliegtuic wn.t Sni

d-Afr·il<a Yan J3ritl.anje aange-l<oop het, gedol<terde en mount-Iii< t weef.lehandse bornwcrpers

van tHe Britse lugmag is. Ver

-skeie vlugte in die nfgelope jaar

het dan ook getoon dat we

Brit-se produk nie kan kers vashou vir die Amerikaansc vliegtuie van dicsc!fdc soort nie.

Kommandeur Payne het ten

slotte verldaar dal daar 'n ge-weldige gaping in die Britsc \'liegtuignywcrheid is wat op

-ge,·uJ moet word.

n \·liegtuigfabricl' \'an binnc .~:"eslcn. 'n llritse gcsaghcbbcndc het l>or·t gt>lede Yerldaar dat J3rittanjc nog nie in stant is orn

behoorlil<e langafstanth·licgtulo te pr'Oduseer nie, maar gcbrull< maul; ,·an omgcsi<!'JH c bomwerpers.

0 0 0

Pro<lukto

wnt

deegilk

semaak

Ia, Is

nltyd

•n

voordollgo

beleggl

ng .•

•

Volg

dlo voorbeeld

van

<!lu

l

oo

nd

o

beleggers-lt

o o

p

I( om m n n do·

stilnrouo.

"'§

D@

.AllJ{J fE

JI'

'If

IE

A.V

.

B

.

O

.B.

Lylibesorgera, Orl\fGtcenmnt,erG, Beg-rntnls\'ernelccrRnro Bloemfontein - Pretoria 180 Takl{O

IPLUIMVEE

Dlo neote l'lrmn om u f'LUI~~V£1': .t:r.Ell!l co nndcr PROVUKTE llllD to DIDOZ Is:

C.

l\f

.

ELOFF

EN

KJm.

<E<1m11.l Bpll

MOREMAnrt <Posbos 7186) Newton

Tald<e dwarsdeur die Unie

II.

VROEJE

MOJRJE

..

lVJIARK

KAAPSTAD

€)

Betallng geskied onmlddeliJ!>

weekllka, ma.a.ndellks of

oooe verlang

e

Beste beersende pryse ®

MINNAAR

EN VAN §CHOO

R

U

f(oo

p

A

ltoos

Di

e

]ongst

e

Made

ll

e

o

HOEDE

®

TABBERDS

0

JASTE, ENS.

by

-s

fire J!!fllJ$;

Die Modew

in

ke

l

PAROW

G.

A

.

FICHARDT,

Bpk

{Lid Atrtltruulao BaollolollUitltuut

t\lASJINERIE, YSTERWARE. PRODUKTEHANDELAARS Elenaar: GUSTAV RETIEF Foon 700 Opgerlg 184S

BLOEMFONTEIN

KO

-

OPERATIEVE WIJNBOUWEHS VEllENIGlNG

VAN ZUID-AFRIKA

,

llEPEUKT.

( uercgistreer l<ragtons dio \Vet op J{oop. Vorenigings, 1939). KENNISGEWING AA ... "\T LEDE INSAKE

INTREIUHNG VAN AANDELE.

Lede wat hul wynboerdery opgegee het en wat begeri., is om

hul aandele lnas-tens die bepaling van Artil<el 21 van die Statuut van die Verenlging tc Jaat intrelt (waama die K.W.V. die !1om

i-nale waarde van 10/- per aandcel aan hullc sal uitbetaal), word versoel< om sonder vcrsuim met die Hoofltantoor sl<riftelik

daar-omtrent in verbinding te tree.

Sodanige intrekl<ing l<an egtet· slegs dcur 'n besluit van die lede op 'n algemene vergadering gesl<ied en aangesien we Alge

-mene Jaarvergadering van die Vcrenlging binnekort gehou sal

word, moet aile aansoel<c vir intrel<king ,·an aandele tesame met

die betrokke sertifil<ate die Hoofkantoor 1·an die Vereniging, Pos