Die O.B. Jaargang 1, no.32

/

..

Geregistrcer /U!ll die H.P.K. as 'n Nuusbilrd.

V

o

le

~

I

'n

P

arty

I

sien in

'n

vo

l

ks·

v

raagstu k

die gele

ent·

h

e

id om

prop

a·

ganda

tc

maal.:.

®

EERSTE

JAARGAN~

\VOENSDAG, 17 J

UNI

E

1942.

Ossewabrandwag

H

et

Geweld

Steed§

V

o

orkom

Hn

V

erl

ede

Komman&aniaGeneraal Waa

rsk

u T

een

NawOorlogs~

Ormtwrrig

ti

ng

,lndien dfe 0.8. net uit persone wat seweld wit ple·eg, bestaan het, sou daar al baie slegter dingo as sabotasie plaasgevind het," hct die Kommandant·seneraat, dr. J. F. J. van Rensburg voorverlede Woensdag op Standerton g;ese. .-ty het ook gewaarslw teen •n ongekende depressie en nywerheidsmoeitihhcde in ons land

na

die oorlog, wat gewisse ondergang sal be· teken indien nasionaalgesinde Afrikaners Ianger aan mekaar se ke:e hang.

Die vergadering was een ,·an die reeks waL dr. Yan Rcnsburg tans in Oos-Trans,·aal !.oe-sprcek en het plaasge,·ind onder ,·oorsittcrskap van mnr. Hansen, generaal ,·an die Deweging in Stander!.on.

Die O.B. h.eL geen bclang in die pany-poliLicke geskille van die dag nic, het die K.G. gcsc. Dri_e1 ,·ior jaar geledc was die Afrikanordom net so verdccltl as tans en was die strydpunle die aankoop ,·au groncl ,·ir naturello, naLurollo-s!.cmrcg1 ens. Vandng word niks moor Y<ll1 daa r-dio , brand9nde" sake gchoor nic. Volgcns die pol it icko leiors slaan die Afrikancrdom ,·andag Yoor 1n krisisum in sy gcskiedcnis. 'Vaarom is die noeero st.rydpunt.e yandag ,·ergect> en waar-om slaan die Afrikanerdom Yoor 'n krisisuur ?''

het sprcker gena. Omdat die o01·]og :dies oor-skadu en mccgobring hot dat die brandpunL in die volkslcwo na andcr !.errcinc vor kuif is. Die

o

.n.

Lw~·fel nie aan die uilslag \'Uil die OOl'IOg nie en sy hclo st.rcwe is daan·olgcns ingerig.

DiL word die O.D. ,·andag Len kwado gcdui dat hy Yoor!.durend Lcen die Britse R:yk ,·cg, maar die monso wat clio O.B. beslmlcli_g1 moot in gcdagt,e hou llaL bulle moL bulle klein mcordcr-hoid in clio Volksraacl 1n kouse afgedwing het op die Afrikanerdom waL neutraal wou bly. :'\io net die O.JJ. nic, maar ook genl. Hert.zog, dr. )[alan en baio andor hcL gcse dat die hclo toc -koms van die AfrikanotTolk nfhang Yan die ,·er-loop ,·an die oorlog.

,Chaos Kom

Na

Oorlog"

Afgcsien egtcr ,·an die ,·crloop ,·an die o01·log. gaan die wcrkliko chaos in die land eers n{t die sLryd kom. 'fan~ reeds is daar wcrklooshcid omdat> fabricke nie die nodigc grondst0\\'\1'0 kan in\'OCr nic. 1 n Dcprcssic en nywerhcidsmoei lik-hede, soos nog uooiL !.c,·orc in \tid-Afrika gcken nic_{1 s}al gcwi~ ,·olg en indicn clio AfrikanC'rdom bymekaar staau, sal <lit> nog moeilik g3an om <lit deur to maak. Indion nasion3algosindo

Afri-kaner~ aan mekaar sc kclo hang, soos tans, be-token diL gcwi~se ondergang.

Vcn·olgcns bet sprcker die O.B. so houding teenoor die Brit.se Ryk en leenoor politickc panye bcsprcck. Daar siL ,·anclag Lwce klcin-scuns ntn \\'ylc pres. Kruger en 'n klein cun van Pict .L"~·s in die interneriugskamp. ]s daar 'n ander laud icr \d)reld waar die gc,·cstigde burgcry- die afsi:llnmelinge van clio e~rs!.c

bc-~kaafde inwoners- ,·yfde-kolonnors is, terwyl

die pasaangckome n ccmdcling 'n grooL ,loja-lis" en ,nasionalis" is~, het spreker gen a. Hy hcL ,·erwys na die bchancleling Yan porsono in Lronkc waar hnllc maande aanccn aangcbou word sonder daL Indio aangekla word on het sy ,·origo ,·erklarings in Ycrband met die saak h or-haal.

H y het melding gemaak van die geval van 'n persoon wat op Nelspruit aangekla is dat hy telcfoondrade geknip het, volgens sy eie verkla· ring siiUld bcken het onder dwang van buite, en deur d!e magistraat onskuldig bevind is. Hierc.lie dingc, het hy verklaar, is oorsaak dat die O.B. so bitter gekant is teen die konneksio met die Britse Ryk.

Die 0.13. word ,·andag Lcskuldig Y3n meclo-pligligheid in "crband met die pogings Lot sabo-t.asic. C:cdurcndc die afgolopc L\\'CO jaar hct die

o.n.

baic crnstigor dingc as sabolasio in die land \'C'rhindcr. Die eerste geteentheid was met die soldate·onluste in Johannesburg, en die twe2de met die vcrbod op staatsamptenare om lid van die O.B. tc v1ces. lndien die O.B. net uit pcrsone wat gcwcld wit pleeg, bcstaan 11ot, sou daar al baic slegt-er dinge as sabotasie in die !and plaasgcvinrl I1Ct1, het sprel\er vcrldaar.

0. B. en Politielle Partyc.

Voorts bet sprcJ,er verwys na die vcrhouding \'an die

o.

n.

t.ccnoor politiokc parlyc en \'0 1'-kla:ll' dat geclurcntle die enigsw !.ydpcrk \\'aariu die Afrikancrdom homsclf kon \\'ccs, dnar nic polilickc partyo was nic. Joubert was nie l<ru· ser s.e opposisie·lcier nio, maar sy kommandant· gcncraal. Dit is die stelsel- nio die pcrsono nic- ''at mccbring clat CCl'bnrc manne beskin-dcr en bekl:td \\'Ord; daL ,·cnel \\'Ord daL die ecn £21000 per j::tar \'an die Regcring OJlL\'::tng om die O.J3. t.c \'Crraai en dat die andcr bricwc aan

\'l')'ll!C.,scl3ar~ geskryf het. ,DiL is hierdio s lel-scl waL mcobring daL 111 man my vra om in sy

na~ionalo komitee te dion, maar 'n rukkic later so dat ek nog a!Lyd by dio a!Laar van vddm. Smuls aanbid hot," hcL sprekcr vetTolg. ,Die 0.8. is sat -en sick v!r die politicl\c partystclsct en sal allcs in sy vermoe doen om dit wortel en tak uit te roei," hcL hy daaraan !.ocgc,·oeg.

Die O.B. is die llll\\'c ,·orm ,·an ,·olk ·organ isa-&ic wat dwarsdcur die wcrcJd pOS\'at. len go\·olge \'an die nuwc onlwaking wat daar gekom het, hot sprcker \'C!Tolg. Di't. hct. omsiaan uit. die brocderlicfdc ,·an die Osse\\'aLrck. Dit is gocu

.:.~ 6

'n

Y

olks·

be

we

ging

sien in

'

n

volks-vraa~stuk

geleent·

heid o

m 'n

verkeerd

·

heid r

eg

te maak.

No. 32.

naboot.sing ,·an ander nie. Omdat Luther 'n Duilscr was, bc!.cken clit tog nie dat alle Pro-t.cstan!.e Duitscrs Is nle. Die O.B. bet niks teen die DuiLso ,·olk nie, en het ook geen grief teen die Engelsc bevolkingsdeel as sodanig nio. Sy gcvcg is teen 111 stelsel en 'n ryk, nic teen per-sono nie. Daarom slel die O.D. net eon eis, ul.: ,ls jy 'n goeie, ordentlike Afrikaner en 'n goeie ordontlike rcpublikoin ?" Alma! wat dit is, is wolkom in die O.B., ,en die dag wanncer die

o

.

n

.

anclors praat, s!.ap ek daaruit, saam met die mense wat nie welkom is nio," het spreker !.en slotte \·erklaar.

Genl. J. D. Jerling, Assisien t-kommandant-gcner3al in 'Transvaal, en me,-. K. l\Ialan, voo r-sitster \'311 die Vroue-adjunkraad van T rans-,·aal, hQt ook die \'Orgadering toegcsprcek.

Gcnl. Jerling bet o.m. verklaar dat die sg. Koeromstraal-kliek uie 1 n blote hersenskim is nic, maar 'n wesenliko gevaar ,·ir die volk. Vir eic ,·oordeel word volksentiment uitgebuit deur middcl ,·an aandele in 1n pers. Hy het aange-,·oer daL die demokrasie \vat-in Frankryk ont-slnan hot en waarvoor \·andag, volgens bewering

van die regerende party_e1 geveg moet word, so gcdaal het dat clio grootste Franse van die dag dit wi) \'Cl'\l'erp.

STEMPEL§

l~ubber Stempels vir O.D.-Kommando's met die O.B.-Wapen daarop.

17/6 Posvry.

TAFELBERG INDUSTRIEr.,

Kohtingstraat 16. KAAPSTAD.

-GESONDHEID

IS

MEER WERD

ASRYK

IJ

OM

Beskerm u

Gresondheid

en

Lewenskrag

GEBRUIK

LIFEBUOY-GESONDHEID

~SEEP

D

I

T

I

S

MEER

A

S

'

N

G O.E

I

E

S

EE

P-D

IT

I

S

'

N GO

E

I

E

GEWOONTE

'n

Produk van

LEVER BROERS.

TWEE

DIE

O.B.,

WOENSDAG,

1

7

JUNIE

1

942.

'n Wereldoorlog lnderdaad

DIE RUSSIESE FROK'l'

Sed\'rt die onlangse groot veldslae by Kerch

on Karkhof skyn daar aan die RussicsO" front op

die oomblik nie vccl gaandc te wees nie. 'l'og

het claar gedurende clio afgelope paar clae aan

him·die front tweo gebourLenisse plaasgevind wnt

mcer as gewone aandng verdien. Die een is clio

bcsoek van Adolf Hitler aan )Iannerhoim, die

Finse opporbcvelhcbbcr, by gcleentheid 1·an laas• genoemde sc 75sle ,·orjaarclag. Hierclie besook is beslis nic ,'n buitengewone gebaar van

er-kentlikheid jeens die Spil se waarde,·olste boncl

-genoot onder die klein state van Oos-Enropa"

nic. Die skoen sit aan die nuder voet. Dit is

Finland wat erkcntlik moot wees vir die hulp

wat hy teen sy doodsvyand, Rnsland, van die

Spil ontvang het. Die besoek was ook seker nic 'n gewone vcrjaa.rsdagbesoek nie. 'n Staatshoof

docn nie so iets in Lye! van oorlog nic. Die feit

dat Hitler vergcsel was van Keitel en ander

belangrikc pcrsone skyn aan te clui dat sake van

gcwig onder bespreking was. Dit k::m aange

-ncem word dat die belangrike Russicse haw e-stad, :\Ioermansk, cen v:tn die onderwerpe van

bespreking was. Dit is vera) deur him·die haw e-stad clat Amerikaanse en Britse oorlogstuig die

Russiese bondgenoot kan bereik. Die ,·erhewig

-de Duitse lugaanvallc op clio Geallicercle skepe wat na :\Ioermansk vaar, vera! in hiC!·clie nagte -lose tyd van die jaar, skyn 'n versncldc tempo

in die oorlogsvoering aan hierdie Yssee-front aan Le kondig.

Nie aileen in die hoe noorclc van die Russicse front nie, maar ook voor Sebastopol, die sterksto

Russiese vlootbasis aan clio Swartsee, word hard

goveg. Hierdie sterk-be\'estigde stad is seclert maande vnn die land se kant omsingel en sy

Yer-lies sal Yir die Russe 'n ernstige slag wees of

-skoon hy as dootbasis vir geruime tyd seker nie mcer gedoug bet nie.

NOORD-AFRIKA

In Koord-Afrika duur die slag, wat veertien dae gelede begin het, met onverminderde woede

Yoort. Geen 1·nn die vcgtende partye bet LoL hiertoe 'n beslissende oorwinning behaal nic. Dit

bly by aam·allc en ieenaam·alle. Dit lyk of die slag die vorm 1·an 'n m:1teriaalslag aanneern.

Indien dit die geval is, sal diL vir die Britto

moeiliker wees as dr die Spilmagle om die ,·o r-lies aan gemeganiseenle oorlog~Luig aan ic ,·ul.

Van ILalii.i na Koord-Afrika is maar 'n han

e-treetjio in vcrgelyking met clio nfstand lus en

B':rittanje en Xoord-Afrika om die Knap die

C:oeie Hoop. DiL is hicrdie gewcldige afstandc

wat. o n gt·oot nadecl ,·ir die Urils-Amerikaan. e

oorlogsvooring uiLmaak.

DU: YERHB 00 'Tit;

1\a die Japanso Yerowcring van Uirma hoL die swaarlepunt van die stryd in A ·ic na China vo

r-skuif. Tsjocnking-China, feiUik afgcsn.Y Yan

aile Lo<n-oerwec, maak 1·andag kennis met ,·cr

-wocclc Japanese aam·alle uit \'erskeie rigtings. Dit sal 'n uiters moeilike tank \·ir die Chinese

"·ees om, in hulle afgeslotcnhoid on sonder

noe-menswaardige cie oorlog~n~·wcrhcde, die Japa

n-ners sukses1·ol die hoof Lc hied. Die uitges!.rekL

-hcid van die land en S~' menscrykdom sal, soos in die gcval Yan Rusland, "·aarskynlik sy stcrk -ste Ycrdediging wecs.

In die oorlog in die \'erre Oo lc is dit duidelik dat die Japanncrs nog altyd die inisiaLief in eie

hande het. Gedurendo die afgelopo paar woke

het 'n mens ,·ernecm Yan Japanse luga:ul\'allc

op Dutch Harbour, die Amcrikaanse dootbasis

voor Alaska, Yan J apo nso aam·allc op

die Amcrikaansc )ficlway-cilond, van Japanso cluikbotc in die ]Ja\\·e ,·an Sydney (Austrnlic) en 1·oor :.'IIndagasknr. Yan Alasko na )Jada«os -kar is dit l'ier \'astcl:'tndo, nl. Amorika, l ;,io,

Australie en Afrika waL kennis met clic Ja

pan-ners se wapens moak. , 'aam meL die oorlo()' in clio weste bet OilS \':llldag indordaad 'n II'C~ld­ OOI'Iog onder wccrga in die gcskiedenis van die

werold.

Die Japansc aam·al op Dutch Jhrbour is nie

sonder belang nio. llierdic Arnerikaanse vl oot-steunpunt le op een ,·an die Aleote-eilande, 'n eiiande-reeks in Amcrikaanse besit waL in weste

-liko rigting strek tot beLrcklik naby clio Rus

-sieso vlootbasis \'an Pel ropa11·lowsk op die skier

-eilancl ,·an Kamtsjatka. Dit is dan ook opmc

rk-lik dat in die Arnerikaanse tyclskrif Foreign

Affairs" (April 1942) melding gcmaak ~;·ord van

laasgenoemde twee Russicsc name \\'at ns

toc-komstige afspringplekko l'ir 'n Amerikaanso

offensicf teen Japan sal moot dicn.

---~-·-c:>.c;;,..-.CISZQ'Cl'--eCQ . . . ~.g--·=a••---.--~

::, :-:::

L:·:

:_.

·

·.·

_

·,

-

-T

·

'

l

I I

:

AUSTRIAJ,Ig As claar 'n land is \\'at hom in September 1939 die 1·erloop van hierdio oorlog anclers voorgcstel

hot as wnt werklik gcbeur hot dan is dit waa r-·kvnlik Australic. IliCJ·die Britse dominium,

w;t in die \'erlcdc nooit geaarsel het om good

en blood in ,·erre Iande vir die gmpaaicr op Lo

offer nic, bevind hom vandap; in 'n uilcrs

ge-vaarlike posisic. Die Japan c verowcrings in

die 'uicl-\Vcstelike Pasifiesc Oseaan het die

Ja-panners voor clio poorte van Austrnliec gcbring. Daar is vnndag nie beskormenclo Amcrikaanse,

Drilsc en Hollandse bcsittings len noordc van

Auslralic nie. Daarby moot ,·oor oc gehou 11·ord

dnt afstand (dis!nnsic) 'n fak!or is \\'at in elkc

AusLralie. o probleem ingryp. 'l'crwyl

Yoko-hama (Japan) slogs 4.300 my! \'On • yclney ver

-wyder is, is die nfslancl tussen Xu-York en Frc -mnnile (Wes-Australie) om die Kaap die Goeie

J loop byna 12,000 myl. Ook Li,·erpool is ongc- \

,·cor 12,000 myl 1·an FromanLio verwycler. ])it 111 is oor hicrdie gewcldigc afslandc clat manskappo en kl·ygst,uig nit Amcrika en Bri~lanjc na Aus

-lrtllie gestuur moot word. Dit moot ,·order ont

-hou word dat hicrdio hulp Australia aileen in

bcskenndc kom·ooic kon bereik en dat clio ge -midcleldo snelhcid waarmee so 'n kon\·ooi vaar

slegs \·an Lien tot ~,,,·aalf secmyle per uur is. DMu· kn n ook allerhanclo vcrtragendc faktoro,

soos 'n ,·yancleliko aanval, intrec. Dit alles maak Australic baie gclsoleercl. byna 'n ciland

onHing \'nll l'yande.

As hulp uiL Amcrika en Brittanjo nou cenmaal A usLralic b01·eik het, dan is clio distansie-pro -bleem nog gecnsins uitgeskakel nie. Australic

self is 'n land \':Ill gcweldigc ofstonde, met 'n

erg oncworccligc versprejding 1·an die be,·olking

en mot 'n baie gebrckkigo verkeerstolsel. ])it

is miskien nio algcmcen bckcnd dt1t die Austra. -1 isc spoorJ_,·nc llrie \'erskillendo wydtcs bet nie.

Dit alles is faktorc wat die \'Ordediging van Au.l,ralio bemocilik. J.:n tog is clit juis Australie wat as bosis, as afspringplck, sal moet dien in

die komcnde BriLs-Amerikaanse offcnsicf teen Japan. ) fierdie offensief sal egter gou moot

kom andors loop Australic en sy sewo miljoen

in\\'oner groot gcn1ar.

J. A. \V. ~-~---~

Die Trop Afrikaners ••••

VIE TERS

A

lg

e

m

e

n

e Hande

laars

Teekamer en Garage

van

CAPITOL PARK

(Foon 2-6014>

Is

My

Ha

nde

lsplek

DE KOCK

se

GARAGES

I

i

I

I

Voorlrekkerslrnat, MIDDELBURG, Tvl. Eienaar: Herefordstrnal, GROBLERSDAL, Tvl. D. D. DE. KOCK

i

f

:

-' . =

Nuwe Roman van C. M.

van

den .Heever

Gevierde

A

frikaanse

Skrywer

Dis 'n

moderne roman

uit

die

!

ewe

va

n

'n

kl

e

in

dorpse

gesi

n.

'n

Ontro

eren

d

e

b

eeld

van

'

n man wat

einde

l

ik

va

n

aanges

ig tot

aangesig

t

e

s

t

aa

n

kom

voor

d

i

e werklikhede van

sy

e

i

e

,

gehuigeld

e

l

ewe

.

Dis

Van

den

Heever se grootste

m

e

n

seskepp

in

g.

n

Grootste Ro

m

an

diep

geput

ui

t

die

polsende

l

ewe.

'n

Roman van

C

.

M

.

van

d

e

n

Heever

is a

l

tyd

'

n l

i

t

er

e

re gebe

ur

tenis

van

bel

a

ng

.

Hi

erdie

werk bring

s

y

ku

n

s op

'n nuwe, hoer top

pu

n

t.

Prys

8/

-

en

8/6 posvry.

Be

ste! va

n

-DIE

KAPPIE

-

BOEKHANVEl~

Sp

oorbo

n

dkasgebou

De

Vill

i

ersstraat

I

S

I

I

I

I

I

Agente vir l?ontiac en G.M. Vragmotors

TOT

U

DIENS!

V.~I.K. AANBEVEEL.

0

NS is

dwursd

e

ur di

e

Unie

,

sowe

l

as

b

ui

te sy g

rense,

be

ken

d

v

ir

.

goeie

drukwerk

teen

konkur

e

r

e

nd

e

pryse.

B

ESTE

in

verband met

is om

ons te raadpleeg

u

b

e

n

o

di

g

-~

hede

.

Prysno

t

erings

word

g

r

at

i

s ve

r

skaf. Enige

s

o

or

t

'

crrukwe

r

k

van

vis

it

e

kaarte

tot

geleerde

Diss

ert

asiel!l

w

ord

onderneem.

HOU KOEBB N

.&

l?!i(()

Ecde~na

..

Dr

iDlkkery,

Dru.k.kers,

Uitgewe:rs

en

Boekbtn

de

rs

.

Die Laan,

§eellenbosch.

DIE O.

B.

,

WOENS

D

AG,

17 JUNIE

1

942

.

Volk Bestaan Uit Gesinne

Pligte

Wat Nagekom

Moet

Word

(Slot.)

In ons vorige artikel het ons die waarde van die huisgesin as grondslag van die nasie behandel, en beklemtoon dat die Ossewabrandwag se volksbeleid gebaseer is op die gelukkigo en gesonde ~esinslewe. Hierdie kecr staan ons 'n oomblikkie stil by die pligte van elka Afri·

kaanse huisgesin. Omdat die gesin van so 'n groat betekenis vir die volk in sy gehcel is, verwag di·ll 0.8. van sy lede dat hulle waardige gesinslede sal wees en ooreenkomstig ons volks· tradisies sal handel.

GESIXSPUGTE

(1) Die Huisaltaar.

Die O.D. verwag van sy lode dat hullo as

gcsinsledo gorccld om die Christelike huisaltaar,

met die kriflcsing as bron vir hul gcestcliko

wclsyn en cenheicl, sal ,·orgadcr.

('2) Gesinsdeugde.

Die OJ). verwag van sy lede dat hulle geLrou

sal bly ann die Chri lelike scdcs en deugdo

waardeur die gcsin toL 'n sedelikc eenheid saam

-gebind is.

(3) Taal en Kultuur.

(a) Die O.J3. verwag van sy ledc dat bulle di6

taai, '"at hull6 nan die knie van hul mocd6r gelecr bet, ora[ en altyd met ecrbied sal g

c-bruik, handhaaf en beskerm.

(b) Die O.D. vemag ,·an sy !cdc dat bulle

in hul gesinslewc die Laal -en kunsbesit ,·an hul

volk vir hul elf sal toc-eien en waardccr.

(4) Opvoeding.

Die O.D. verwag van sy lede dat hulle die

op,·oeding van die kind in die gesinslewc met

die nodigc. Loegcwydhcid, opoffering en crns sal beharLig en dit in geen omstandighcde sal vcr

-waa rloos n ic.

(5) Lewensverhoudings.

(a) Die O.D. vcrwag van sy lede dat. lmllo in

die ondcrlinge vcrhonding van kind tot kind hulle as wcrklikc brocrs en snstcrs tecnoor m

e-lwar sal gedra en mckaar so IasLo sal help dra.

(b) Die O.D. ,·enrag ,·an sy ledc dat hullc

in die vcrhouding \·an kind tot oucr hulle wer

k-iik en waaragtig as kinders tecnoor hul oners sal gedra, en hul oucrs sal ecrbiedig en gehoo

l-saam.

(c) Die

o.n

.

,·erwag \'all sy lode dat. bulle in

die ,·crhonding van ouer tot kinders, geest.elik en stoflik ,·ir bul kinders sal sorg, en Ieiding gee na die bcstc van hul ,·crmoe.

(d) Die O.D. vcrwag van sy Jede dat bulle in

die onderlingc verhouding van man en vrou

bulle werklik as 'n eenhoid van ouerskap tot

voorbecld en Ieiding van die: kinders sal gedra.

(6) Ekonomiese Verhoudings.

Die O.D. venvag \'an sy ledo dat hullc in hul

gesinsverband 'n arbeid gemecnskap sal ,·orm

wat met die broodwinuer aau die hoof dour

onderlinge mcdcwcrking, stcun en aanvulling

van al die lede vir homself as gesiu sal sorg.

(7) Die H uis.

Die O.D. vcn>ag ,·an sy lede dat hulle as

ouers van die gesin 'n eie huis sal be sit wat die

Lnisto van hul kinders sal wees.

!ewe gebou is, die struki.uur van die gcsinslewe

aannecm en die bclangc van die volk as geheel

behartig en bcvordcr.

(b) Die beskcrming van die crkcnclo Christe

-likc Kcrko as go,·cst,ig in 'n ProtesLants-Christ

c-iikc volk en clio orkcnning ,·an hul sclfstand

ig-IJCid in so ,·er daardcur nie die aanvaardo ge

-sinspliglc ondcrmyn word nic.

(c) Die bcvordcring van die Afrikaansc taal, knns en kuitunr as volksgemccnskapliko besit

soos gedra dour die gesin.

(ll) Die daarstclling van 'n volksopvoe

ding-stclsei waL aansluit by die gcsinsopvoeding en waanlcur elkc volkslicl in die gelccntheicl gcstel

word om sy hcsondcrc ga,1·cs tot hul hoogste

onLplooiing in dicns van die- volksgchccl to stcl

en le ontwikkcl.

(c) Die bcskcrming van clio maatskaplikc

ciP-waarclighcid, eer en pick van elkc \'olkslid binno die volksgehecl in oorcenstemming met die

na-tumlikc iewoQsordcning van die gesin.

(f) Die aanwending en bchcer van a! die

ekonomiesc hulpbronnc en krngtc van die volk

deur die aanmoediging ,·an privaaL-onderncming

binnc die volksvorband SO\>Cl as dour staats

-optredc, indicn nodig, tor versckering \'an die

ekonomiese selfstandigheid ,·an die Afrikaanso

gesin.

(g) Die vcrsorging en ontwikkeling van die

,·aclcrlandsc bodcm as tuiste van die Afri

kancr-clom.

(h) Die besLryding van n,lle mag to wac clio 1\frikaanso gesinslewo ve·rbrokkcl, \'crkncg en

verswak.

&·

O

N

DERSTEUN

ONS

AD

V

ERTEERDERS

AFRIKAANSE DANSP ARTYE

Gereeld

elke

V 1

·

yd

agaand

In

ADDERLEYSTRAAT

22

(Regoor Garlicks)

Musiek deur

(Vroeer van BENDRIK SUSAN)

EN SY ORKES.

Toegang:

dubbel

5/

-,

enkel 3/-.

Kaartjios vcrkrygbaar by PIENAAR so

HAARSNY SALON.-Foon 3-1047. AruuldriiG' vcrk.leslll< maar nle noodwendlg.

DRIE

Schoemannello

&

Drank

VIR KW

ALITEIT EN

TEVREDEN-HEID DIE

GOE

DKOOPSTE

'

"'

e,j

.;

~§C'l§a ..:i

~~5~

z

~ f<l;.-.;E"' lil

_{.... "'a}

~;j::!c.>~!Ji f< 3~~:~

~

E'O

f< o~_g~~~ 0 ~ ~.~ Pl > 0>·-~ CQ ~I.')·-.~C) <O!: ...

:

O

~2-EE-"'"' ~ _c-'L.o.:::; 0 - ' .... .0 ~.;,-:: r.l "

~

~~:::~~~

lil _a. aS08s::::~ ~ .0 rn ·-r""' P.. .... > WYNE: Fonkelwyn 51- 5 /-Lewenswyn 3/6 316 Vermouth 2/6 2/6 Hanekraai-C.ocktail 3/6 31 -Likeurwyn 21- 118 8/6 Jeripigo, Rooi 1/3 1/1 61 -Jeripigo, Wit 1/3 111 6 1-Soet Muska del 112 1/- 5/6 Port 1/2 1/- 516 W.orcester Hock 1/1 11d. 5/ -Pontak 1/1 lld. 5~ -Spesiale Sjerrie lld. 10d. 416 Sjerrie 10d. 9d. 4 1-BRANDEWYNE: Schoemanello 5/9 5/- 26/6 Ekstra Spesiaal 5/6 4/9 25/ -F.C. 5/- 413 24 1-JENEWER 61- 5/ -LIKEURS: Ker,sie-Brandewyn 51- 413 24/ -Anys-Brandewyn 5/- 4/3 24 /- Gemmer-Brandewyn 5/- 413 24 1-Lemoen Brandewyn 5/- 4/3 241 -Peperment-Likeur 51- 4/3 24 7-Van der Hum 5/- 413 24 /-JENEWER LIKEURS: Lemoen Jenewer 6/- 5 /-Suurle moen-Jenewer 6/- 5 1-Voeg by 5/- vir kassie en bottcls, en 12/6 vl.r

\'natjlc wnt vcrgocd sat word by tcrugscnding. -ons

lcwcr drattl~ in ons lnhoucrs solank ons voorr:ulc van

jnboucrs hct., en allecnUk op voorwanrde dat die

lnhoucrs blnne scstlg dac aan ons terug bcsorg word. Weens bottel skaarste l<nn ons alleenllk ln ons ele bottels, kissJes drank vcrpnk, wnur sulkc

tlrnn.Lc 'n nllnln1uru prys van £1-15-0 belOOI>· Indleu

goccJkopcr klssles verhtng word moet u u ele lu -houers aun ons stuur.

Word verkoop in 12-boltel-kissies of 5-gelllngvaatjies or groter. U kissle van 12 bottels kaon Wyn, Br

nn-dcwyo, Jenever, Likeur, Vermouth en Hanekraat

bevat. Termc: K. M. B., plus treingeld nn sylyne

K.B.A., plus treinkommissie. V.O.S. OUDTSHOORN.

BESTEL VAN

JURGENS

.SCHOJEMA

N

POSBUS

142.

OUDTSJIOOR!f.

l

AFRl

KANER

-

KLEREMAKER!

Foon 5-1486

• Vir u volgende Pak ~ Billike Pryse

e

Werk Gewaarborg tJ! Beste Materiaal

N. C. K

0 C

H

Soutrlvierweg 52 Soutrivler

(8) Die Gesin.

~:=::

::::::::::::::

::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::=:

o

~

Dio O.B. \·orwag van sy lede dat hullo as

volwassenes in die huwelik sal tree en 'n groat

gesin sal word.

GESlN DELEID AS VO:LKSBELEID

Die O.B. is die draer van 'n gesinsbeleid waardeur die nodige toestande en voorwaardes

geskep word vir die getroue nakoming van die

gesinspligte van sy lede.

Dit behcls di<l' volgende kcrnpunte (kyk om

-sendbricf 2/.J.l).

(a) Die st,igLing van 'n sclfstandige en vrye

Christelike repnblikeinso volkstaat wat nie op die enkeling nic maar op die Afrikaanse

gesins-VA

z

_LS

lHitO©fs~raca

rlt

..

..

PAARL

MANSUITRUSTJERS EN

KLERlEMAKERS

Voorsieners

in Sport

benodigdh

e

de

SK

RYF

AAN ONS

VIR

'

N

KATALOC

US

VIER

DIE O.B., WOEKSDAG, 17 JUNIE 1942.

Sy

Skokkendste

Bewys

Vir ,,Onbek

w

aamheid''

Onder die ou bedeling ''an die partypolitiek was dit gewoonte om te wedywer om die hoogste

posisie van die laud, die Ee-rste Ministorskap. Met die doel om ,in die kussings te kom", is

politieke partyo gostig wat clan m~es cli01~ as strydrosso op die rug wnarvan ro1S1es . ~OJaag word na die E<~rsto ~linisterskap. Op dte wysc

het die bestuur van die land niks anders as 'n politieko wedstryd geword nie. Aanvanklik moes

clio ,planko" in elke party so program Yan be

-ginsels en program van aksie dicn as die lo·agto waarmee clio party aangeclryf word op pad na die wenpaal. Later, onder invloed van die vrye

pers en vrye mcningsuiting, hot hierd~e

Planke" hul eorsterangse posisie Yorloor. D1t

"

was nie skokkend gcnoeg om groot geta.llc

dry-wende stemme oor I.e win nie. Die proses was

te lnngsaam. Die verbeterde tegniek om grotcr

getalle stomme ie won, het hom aangepas by die liberalisticse motodes van vrye spraak. Op -ruiendo toosprake word gehou waarin die go

-moedel"O moi allet"ltando skok-verklarings

opge-rui word. Daar is ogter gevind dat clio besto skokmotode die is wat hom aanpas by die ou-ou

swakbcid van die mons om na 'n splinter in die teenstandor so oe Le soek. Dit het dan later ook 'n ware kunstonaar· op die gobied van die

partypoliiiek verois om met enige h.Jop op c or-winning dee! to neom ann die politieke wcd

-stryd. Die spel hot grooL redenaars- en uiio

or-1&-bekwaamheid voreis. Vir iomand wat as 'n kind in clio politick bokond gestaan het, ,..-as dit

belaglik om ann hierdie weclstryd van geskoolde reuse dee! te neem.

Opleiding vir Stemvee.

Dit was egter nie net die politici wa.t 'n deeg -like opleiding in die knns van die spcl mocs

opdoen nio. Ook die stcnwee moes geleer word

om hullo by hi01·die metodos nan ic pas. Vir

di6 doe! is die gwot dagbladpers in clio Jcwo

goroep wat onder· die skyn van openbare diens besig was om die volk te leer om reg t<: reagoer

op bepaaldo prikkels. Een van die belangrike bydrae van die dagbladpers was om die volk te leer om gou te vergeet. Die aanhoudende siroom

politieko toosprnke maak dit vit· die gewone

Ieser onmoontlik om noukeurig tred te hou met

al die uitlatings. Hy leer nadcrhand om alles

to glo wat hy Ices of hoor, al staan clit ook in

regstreekse ieenstelling met wat hy clio vorige clag gehoor het. Dit is op grond hiervan dat

ons die Britse mentaliteit kan verklaar,. daardie mentalit·ait naamlik, om te glo dat 'n nederlaag elntlik •n oorwinning is en dat dieselfde ding

wat by die vyand verdoom word, as 'n h

eilig-heid in die eie volk aangeprys word. Hierdie

ment!tliteii is ongctwyfeld vrug van die

eeue-lnnge bearbeiding van die Dritse openbare

mooing deur 'n dngbladpcrs.

,Onbek waam."

Dit is ook in die lig van hierdie politieke

wed-stryd dat ons dit moet verklaar dat sulke ar gu-mente gebruik word om die onbovoegdheid Yan 'n teenstander te bowys soos onlnugs in dr. Malan se toespraak in Johannesburg, toe hy die volgendo uitlatiug gedoen het:

,Die O.B. het lteer op keer geduinkerlt. In verband met die staatsamptenare is daar ge·

dulnkerk. Dit het ook gebeur met die baarde

van mans en met die witrokke van die vroue. Die verwagtings wat daar van die O.B. gelwes·

ter is, is D US teleurgestel."

Verklai·ings soos ,Die O.D. is nasionaal-sosialisties", ,die O.B. wil 'n bloedbad stig" en ,Die O.B. is Duitso Sappe" is nie meer

skok-kend genoeg vir 'n grootskaalse ommeswaai in

die volksmoning nic. Dit hot, ook afgesien van

die misluktc Russie ·o offensicf, tans geen pr o-paganda-waa.rdc mcer nic- vera! nie as die

aank!aer self born tans op Duitsland beroep nie! Nou moot die O.D. se , duinkerk" insake amp

te-D

IE

O.B., WOENSDA

G,

17

JUNIE

19

42

.

Gewe

l

dige

Pli

g

t

e

Rus

Op

O.B.

Die ,·olgcnde oproep insako Fondsdag is uilr

goreik deur die A.K.G. Yan 'l'ransyaal:

Die worksaamhede van die Ossowabrandwag

brei s!ccds moor een meer nit en die dionsie ,,·at

hy vir die Bocrcvolk lower, ycrmenign1ldig by

die dag.

Van die begin af het; die Osse,,·abrandwag

hom ten tank geslel om te sorg ,·ir die afhank

-nl.os 1·an Afrikaners wat weens hul Afrikancr

-oortuigings go"internocr is. In daardie veld het

hy eers aileen opgetreo en vii' twee Jaar lank

het die Boerevolk·Noodhulpfonds van di-e Trans· vaalse Ossewabrandwag die familielede van ge·

interneerde Afrikaners bygestaan. Die nuwo

Koodhulpfonds wai, "Gniaal.is, hot in sy kort bc

-siaan roeds moor as sesdnisend pond ui!beiaal Yir noodlcniging.

Die insamcling '"an hierdie geld hoi nuwe en

gewcldigo pligto op ons organisasie gelo en i_n

sommige gevalle was clie oise so swaar dat dre fondso reeds nitgepui is. As die ccnhede Yan

nare, baardc on witroldco dien as bewys vir die

onbo,·ocgdhoid van hiordic Yolksbowcging! _Dit is die skokkendste besware wat tans teen hJCr·

die beweging ingebring !lan word en die grootste

grond vir sy ,onbekwaamheid"!

Van ttierdie uitlating van cir. Malan moet

noodwendig afGelei word clat die , Volltsleier"

'n opstand dcur die Ossewabrandwag oor die

verbod op staatsamptenare sou verwelkom het,

anders hoe kan hy verwyt? Ook moet daarvan

afgelei word dat die , Volksleier" 'n rebellie van

o.

B.·kant oor die aanvalle op baarddraers as •n aanbeveling vir volksve-rtt·oue bsskou, en

daarvan moet ook afgelei word dat die , Volks· Ieier" •n blc-edbad sou wou gesien het oor die verbod op witro~tke-al het die Regoring sy \"orbod 'n jaar geledc al ternggetrek.

Eewys die Teandeel.

Iloewol dr. ~lalan ,·amlag y vertrouo 111 clio

Q.ll. ver]OOI" hct omdn,t hy nio 1

11 bJocclbac] W0\1

sLig nic- ick waart.ccn die pariyleicrs tydig en onLydig gcwaorsku hcL- is juis hierdie optrede waaraan die ., Volksleier" nou aanstoot neem,

die bewys van die O.B.-Ieiding se bekwaamheid,

•n bewys dat die O.B. nie uit onverantwoorde· like geweldenaars bestaan wat op bloedvergie· ting uit is nie. Die O.D.-lciding "·as kinclcrlik

gonoeg om to bcscf dat die land nio in 'n ongeluk

gcs!ort kan word oor die vraagstuk van ample

-narc so lidmaa!skap ni e -nie wanneer daar o-rotor din'"'o as lidmaalskap van "n be"·eging

~

P

die spcl is nie- a! moes hullc dr.

~I

al

a

n

hi01·in tclcurs!ol. Ook was die O.D.-leiding ve r-standig gcnoeg om nie die land in 'n bloeclbad

om to . kcp ornda-t 'n paar bnar·ddracr·s so

baardo op onsagle wyso afgeskeor is nio

-selfs al het daardi·a voorval gelei tot die aanvat deur soldate op die Voortrekkerpers se gebou.

Die 0. B.·leiding het dit verstandiger geag om

Hewer met honderd man na die gebou te snel en

dit vir die Party in beskerming te neem! As

dr. Malan oor hierdie optrede teleurgestel voer,

is dit nog geen bewys van onbekwaamheid aan

die kant ·van die O.B.·Ieiding nie.

Die-O.B.-loiding hot dit ook vcrst:Jndigor gcag

om liower die verbod op die "·iirok to ignoroor en die Hegoring sodoonde tot nngtorhcid to

dwing as om dnaroor 'n rebellie to stig, a] mocs hullc dr. ~Jalan daarin tolenrstcl.

~laar hiordio soort venrytendc argumente is

nio bcdocl om 'n bolcid af of goed lo keur nic.

Dit is bedoel om as skokke te dien vir die open·

bare mening. Dit is deel van !lie metode van

die partypolitieke wedstntd om die bewind te

bemagtig. In vooLbnlterme son eli t , 'n pypkan" gehoet het. Vandag dra clit egter clio gewigtigo

Lite! van volksleiorskap.

Die Osscwabrandwag sien in hierdie soort wcdstryd op die belnnge-gebied van die Yolk een

,•an sy eersto pligte om opruimingswerk te doe>n. In die gcsng~taat wat mi hierdio sterwondo be

-doling loL stand snl kom, sal volltsleierskap en

staatsmanskap geen ydele vcrmaak wees nie,

maar 'n verantwoordclike ro9pingsvervulling in

belang van die vollt en tot eer van die Skepper.

die Ossowabrandwng, die kommando's, stork is on elkeen sv doe! b~·dra, moet, ons Dewcging as

·n gchecl

n

~

odwen

dig

ook sterk word, en daar

-om wil ons 'n kragiigo poging aanwend om clio fondso ,·an die Ossewabrandwag dwarsdcur die land i.o Ycrstork.

Yandag waa.r ons van alle kante aungm·al

word, donr Afrikaner sowel as Brit, Jood on

selfs Dantoe, staan die Ossewnbrandwug nog

rotsvas; maar om die Kapitalis te beveg moet

ons beskik oor fondsc eo ons enigsLe bron is ons ledc.

'n Klein opoffering nou sal vir ons in die ioekoms baio bolokon en kau die deurslag gee tot die vcrkryging cu verwesonliking van ons grootste en skoonste ideaa.l - ons n ye Ropu

-blick gcskoci op eg Afrikaanse lees!

Laat elkc offisier en brandwag op 8 Augu:<t-.15

sy dec! hydra, hoe klein of hoe groot dit ook al mag wees I J. D. JERLI!\G, A.K.G., Tv!.

G

E

N

L. C.

L.

DE JAGER IN

HEGTENI

S

GENEEM

Die Assistent·kommandant-generaal van die Vrystaat, g-enl. C. L. de Jager, is verlede

week dour die speurders van die Smuts·

bewind in hegtenis geneem. Die vorige

week is twee generaals en 'n paar hoe offi·

siere van die beweging in Transvaal gevange geneem. Hulle is genls. J. C. J. van der

Westhuysen en dr. G. Eloff, hoofkomdt. Uys en komdt. Van Niekerk.

"

KO

_S

PBEEN"

_K

_{OPPENDE ROMP}

V

ERKIES

BO

_.

UITG

EDUNDE

GELEDERE VAN

H.N

.

PARTY

Ko..,. vcnlero bowys hoe die H.t .P. se geledere uitgedun is a gcvolg >an die Partylciding se

suiwcringsbolcid, word gevind in onderstaande oorsig van takkc in ll'raserburg. Onthou sal

word clai dio Party in 'l'ransn<al foitlik opgehou

het om te bcsiaan, waar in sommige kicsafdc -lings gecn takke oorgebly het nie en in ander

no! soveel as clrio of ,·icr gehawende iakke met 'n tw~·folagtigo kwornm OqJrgebly het. Ook in Kaapland hot talle takke opgehou om te b

e-staan.

Yan die H.K Par!ytak Klipkraal, l!'rasers -bnrg, hot clio sekrotaris met vier groepleiers go\\·oi<.'r om die O.B. te bodank, sodat die Party

noi moi die voorsitter, onden·oorsiiter· en drie groopleicrs bly sit hot.

Van die Lak Sakrivier hot die onde·rvoorsitter,

die sckrc!aris, 'n groepleier en sestien van die dcriig lakslcdo die O.B. in plaas van di<: Pariy gckics.

Van Doukewlaats is berig dai die onderwyks -leior, die sckrotaris en drio groepleiors geweier hci om terwillo van hul ampto in die-Party hul

0.13.-lidmaatskap op te so.

Van die vyt groepleiers waaroor die tak Binne·

tontein beskik het, het vi-er die

o.

B. gekies bo

die Party. Die voorsitter en ondervoorsitter het ook by die O.B. gebly.

Op Skilpadfontoin was vyf groepleiers. Een

hoL verirek, en \"!In die vier wat oorgebly het,

hot net con trou ann die Party gobly. Drie groepleicrs, die voorsitter, die ondervoorsitter en die sekr·etaris het besluit om maar liewer by

die ,kopbeen" te bly. Hnlle glo meer aan 'n volksbeweging as ann die verouderde partypoli

-tiek.

Dit is die posisie in Frasersburg.

Cit ~larchnnd het ous die name ,·an 59 por

-sono onL,·ang wat as let:le van dio H.N.P. be

-dank omdat hulle nie mecr kans sicn om aan

'n ,·erouderde instelling te bchoort wat in sy

DIE O.B., WOE

NS

DA

G,

1

7

JU

N

I

E

19

42

.

Idee

van

Ges

a

g

s

t

aat

Sa

l

Ongeag

Uitsiag van

See

vie

r

Oorlog

Stryd va

n d

ie V

o

lk

Ge

nl

.

J

.

en ni

e

van

A. Smith

Gr

oe

pe nie:

,Kiem moet gele word op die huidige postste waarin ons vo!lt hom bevind met betrek· king tot die stryd wat hy te voer het, nl. OAT VOORDAT ONS 'N REPUBLIEK, GESKOEI

OP DIE LEES VAN CHRISTELIK·NASIONALISME met die VERLANGDE HERVORMINGS

ten einde ons landsvraagstukke behoorlilt op te los, verkry, 'n BESLISSENDE STRYD GE·

VOER MOET WORD tussen die twee TEENOOR-MEKAAR-STAANDE lewensbeskouings

van die liberalisme, enersyds en die volks·sosialistiesc idee andcrsyds," het &en I. J. A. Smith verlede Vrydag op 'n vergadering in Observatory gese.

Die Loesiand oudcr die tans hcersende li bc-ralisiicse opYatLing \\'at die Yerdeling Yan die

volk in politieke party-groepe dnld en aan moc-dig, sowcl as die huidige ckonomicsc c:n rmlaL -skaplikc bestaanslc\\'e, vereis 'n volkome deurge·

voerde herskepping Yan die grondslac en instei

-lings v:m ous staatkundige, ekonomiese en maat·

skaplike lewe.

Dit ,·erei 'n algehele omwent.eling op die ba~is

,·an 'n christelik-nasionale republikeinsc

gesag-. t:~at ooreenkomstig die bcginsels en beleid van

'n egte nasionale sosiale aard.

Hienlic begin cls is saamgcvat in die manifes

van die G rooLraad, soos onlangs gepublis er, wat hnllc nanpas by die !cll'enswyse, rnorclc o p-vatLings en godsdiensiigc beskouings ,·an ons Afrikancn·olk, en \\':IL sLrccf na die hoogSLe en

mees algemeen uitgebr·eide mate van volksgeluk

en volkswelvaart, bcide geestelik en stoflik.

Dit is, soos ck 'n jaar gclede by die onibra n-ding van die sLryd van die bcroepspoliLici teen die Osse"·abrandwag lc Parow Yerklaar hcL, die

begin \'an 'n ideologic-so siryd waL aJ hcfLigcr sal word omdat diL die botsing is van twee teen·

oor·mekaar-staande en daarby onversoenbare beslwuings.

8n geclurende die janr ,·:m imYendigc sLryd

in Afrikaner-geledcrc waL Yerloop hcL, is hie r-dic verklaring maar al !c !.ckcncnd dcur feilc bewaarhcid.

Die strycl duur nog steeds voort en sui bly voortduur ondanks allc kunsmatigc pogings loL

bccindiging daan·an, lotdao die omll'cnleling

Yollooi is.

H ierdie omwenteling, soos die Hcn·orming

van ceuc gelcde, is 'n geestelike omwenteling, 'n

bekering loL die groot Christelike idee van broer· skap, samesnoering van Afrik::uwrhartc in icc

n-stelling met verbrokkeling dour groep- en parLy -formasics en die ja:~g ua pcrsoonlike ,·oordcel

n partywins ten kostc ,·an ,·olksbclang. Dio draer ,·an die inncrlikc volksgees en

lewensbeskouing, en juis daarom die uitdruk·

king van die volk sc rigting en toekoms, is die republikcinse \'olksbeweging, die 0 . .13. mel

sy wekroep: ,E8N

VIR

AE\fAI. BX AL~IAL

VIH. EEN".

TWIS OOR METODE

\·oordat ons dus die cindcloel bercik, ,·oordaL

ons kan dink aan die behoorlike oplossinl,( Yan

ons landsn·aagsiuldw, sal ons 'n beslisscndc

s! ryd moet ,·ocr Lu sen tl ic iecnoor-mckaa r

-sLaandc lewcnsbeskonings. \VaL Yind ons? Dit,

dat daar nog vooridnrentl en meL \'CCI vasbcr

a-donheid twisnppels dcur liberalisiiese

pnrLy-rnanne in ons midde gewerp word, o.a. oor die metode wat aangewend moet word tot vryma·

king van die vollt.

Die uitsluitlike metode wat hulle bepleit, is die ou party-politi·eke kandidaatstelling, die opposisie·maak-metode as die· enigste, en geen ander, ondanks watter omstandighede die ge· leenth-eid vir vrywording oolt mag vergesel.

Asof in die Lydperk iu. sen die oomblik \\'aarop clio bcslissing in hierdic o01·log val, ~:n die waar-in die wapensiilstancl-\·oor\\·aardes \'Oorgcskryf word wat die lotbeslernrning ook ,·an Su id-J\frika sa] bepaa] Of as bJy\\'endc dee} \':1!1 die

Empaaier Of 'n vrye lnncl buit.c die Bmpaaic1·, kandidaat-veldtogte en •n daaropvolgende ver·

kicsingstryd met sy twyfelagtige uitslag moont·

lik sal wees, en daar nog tyd en ge!eenthcid vir

'n kruisie-kampanje gelaat sal word.

Ons en niemand Lor worcld kan se watter mid·

del of middcls o'p 'n gcgcwe oomblik nodig mag

\I'<'CS Yir die Yolk, bchal\\'e een en on,·c,·h iddc-like, nl. snamstann en dcur saam le s!artn, snarn op lc lree na gclang \':ln ornslandighedc.

Daarorn

sc

om;:

Die O.ll. wil die ,·olk inwcntlig gekonsoli

-dccrd en gedissiplinecrd as 'n eenhcid so voo r-bcrci dnl hy vir waL ook al mag gebeur slcrk en magLig gcnoeg sal wccs om cnigc g;clcc ni-hcid ,,·at horn 111ag voorclocn, of wai hy dcu r sy

voorbcreiding ·elf mag skcp, nan lc gryp om

hom n y !e ma:-~k en om cnige rnelodc of mi

d-del en aile moontlikc slappc le docn ll'aL die

omstandighedc rn:1g bcpanl as eli~: gelcentheid Yir ,.,.~·wonling horn mag YOordocn.

As omslaudigheclc diL .·o mag bepaal, sal ons 'n aanbod van ons vryheid van enigeen wat dit as oorwinnaar in die oorlog mag doen, nie van die hand wys nie, net omdai on· nic ccrs na die

sicmbus gegaan hcL orn lc sicn \\'a.tlcr party -man Ycrkies word meL die bcpaling ,·ooraf, soos

poli1ici ,·erlang, dal hy nic lid van die 0.13.

n1ag wecs nic, rna a r 'n , rols,·as" -st a ncr agLcr

die of daardic ,gcvierde" kJ·onkelganger-pol i-liku ·. Dit is •n volkstryd en nie 'n politieke groepstryd nie.

As •n volkstemming die middel mag wees, wat

omstandighede mag bepaal, laat die volk sy stem

hoor met of sonder kruisi·e cen en almal, solank ons maar ons n.vhcid bckom, sodaL ons 'n Afr

i-kaanse republiek op gcsonde sianknndigc, cko -nomicse en maa!skaplikc grondslag kan sl ig.

OMWENTELING SAL KOM

LaaL ons ogler ccn ding onlhou en nic icleu r-gcstcl wccs as die n·cdc mag kom andcr~ as ons \'cnvag hcL nic:

Die huidige oorlog hoef nie noodwendig die

win of verloor vir ons in ons stryd te wees nie.

Die oor·log is maar die uiterlike fisieso woe

-ling ,·an die inncrlikc geestclike worsicling

in clio proses V:lll Olll\\"CllicJing, die w orcJcl-hcrvorming. Olllii'Cnicling lot hcrskepping \'an L]ic grondslrto en insiellings n111 ons siaai

-knndigc, mna Lskapl ike en ckonornioso bc -slaansle\\'c.

Op die drernpel n\11 hienlie onsiuitharc r~wo­

lusic sta:ln ook ons ,.oJk. Die omwenteling sal intree ook onder volke in die demokratiese Iande, of hulle die sterkste in wapengeweld mag

wees, of nie.

Of die Bmpaaier en Amerika op die slagvcld wen of nic, die liber:1lisLiesc demokrasic gaan in daardie Iande ni!gcwis word net ~o !Sekcr soos

hier en soo hy reeds uitgcwis is op die ,·aste

-l:~nd van E:uropa.

Die idee van 'n nasionale gesagstaat gaan see

-vie!', en in Suid-Afrika een van 'n egte nasio

-nale sosiale aard.

Ornclat cliL 'n ideologiesc ornii'CIILCirng is,

wa:1rbuiie die Afrikaner meb sy ChrisLclik -nasionale lewcnsbcskouing nie kan en durf

staan nie, so ons dal ons weicr om ons in libe -ralisties-demokraLicsc geledcre tc laaL opsicl en

onsself tot ,·yandc !c yerklaar Y:tn clio nasies

teen wic hicrdic lrnpcriali tics-kapi!alisticsc

moonclhcclc ,·e~. Dn:norn . al ons nic ons \'r,,·

-hcid wcicr uiL die hand ,·an cnige moondhcid wa[, \·cg i.ecn die Oll Jib ra]isticse worclclordc nie.

(Vervolg op voce van volgcndc kolom)

VYF

B

L

OEDV

E

R

B

AS

TE

R

I

N

G E

N

§P

RAAK

V

ER

W ARR

I

NG

(DEUR DS. '1'. N. IJA;\8KG:IL) , ln die clae het ek ook Jode gcsien \\'at

Asdodiese, Ammani!.iesc, )JoabiLicsc vroue getrou hct. En ,·an ludic kindcrs het die helfic Asdodics gepraat, of die taal ,·an ;,·atter ,·olk ook; maar hulle kon geen Joods

praaL nie." (Xeh. 15:23, 2·1.)

Wat ons in hierdie verse lees bell'ys hoe

,laaL" dii reeds was in Jerusalem en hoe treu

-rig. In die llltr van sy vernedering hct neem

-dcs uit aile oordc, soos aa. voels PalesLina binncgesLroorn om te dee] in die rykc buit. En hulle het dnar g ebly. Begryplik! Dit was seker haic bcter daar as in hul eie land. Ook hul brocrs en susters het op bulle aanbcveling

,·erhuis na him·die null'e ,Kolonic", en so is die

land oorstroom met baie nasics en baic tale. Maar Nehemia vind gccn fouL meL hicrdie

mcnse in die cNslc plek nie. Hy kan hul o

p-!rede begryp, miskien selfs Yerskoon. Hulle

kan dit tog ook nie help daL hullc heidcnc is

me. Dit is hullc ongeluk maar nie hnlle fout

nie. Die mn· ,·an die Sending heL nog nic ge

-slaan nic! )laar wat Xchcmia ecnvoudig nie

Ran verstaan en nooit sal \'Crclra nic, is die tc1t dat sy cie I'Oik homsclf so vcrlaag en vemedcr. i\Jet hul \'J'~·heid heL sy volksgcnoie blykbaar moor YCrloor: ook hul nasicLrois, selfrespek en nasicliefde is daarmec !wen. Daarom Lron hulle

met die n oue uit> Asdod en ;.roab. En hulle

kindcrs praat Asdodies- ,of die laal van wat

-Lcr ,·olk ook :1!." Op die blocd,·crbaslcring ,·olg

'n Babelse spraakverwarring. 0! die misLlade

van die Vadcrs!

Ilierdic toestand van volksvcJTal hcL vir No -hemin dicp in sy hart gcgryp. Hy sien daarin

nie maar ncL 'n , probleem" nie. Allcrrnins 'n

politicke naagstuk. Dit heL meL poliLiek niks

te maak nie. Xcc, dis ,·ir hom 'n ,·crraad teen sy ,·olk; dit is sonde - , 'n grooi kll'aad teen God.'' Dis 'n skcnding ,·an die cwigc ordinan -sics ,·an Cod! Bike nasie heL sy eie bloedste m-pcl en sy eie !aal. \Vie sy blocd vcrbastcr eu sy taal vcrsmaai, vcrlaat die pad waarop die

Here hom geplaas hct en \'C.LSmaai die wc g-wyscrs wat Cod gcplant hct op 'n \'Olk sc pad.

\Vant daarop staan duidelik ge~krywc: ,Pasop Yir die \Teemdc n ou. En ll'at geskrywc is, is

gesb·y"·e." En God het sci f met mens<; gc

-praat en laaL prnat in ,hulle eie taal" (Hanel. 2). En "·aL die Here· cloen is goecl, volmaak,

hcilig! i\faar hierdic Joclc \'an .Tern. alcm was

ldem·blincl en klankdoof. In hul lewe is sigbaar afgebeelcl die groot srnaad en smart wat oor Israel gckom heL; en die verueclcring en die skandc! Hullc hct geword die Jaagll'aierrnerk

in hul volk so lewe! So het Kchemia dit aan

-ge,·oel en daarom sy stamlys en ,·olksregisLer

opgeslcl om hulle a f ie sondcr en ic brandmerk Ek hct my losers vir 'n lang !yd be ig gehou met hie·rdie gcdagles van Nehemia, en sluit nou hiermec af. DiL was maar praatjics, haasLig

opgesicl - rnnar Log nic my bedocling om poli -tick tc praat nic. Dit is nic my rocping nic en ook nic nodig nie. 'n Yolk kan groot word en hoog lc\\'C soncler politick- vera] sonder party·

politick! :\faar nooit, nooit kan en sal 'n ,·olk groot \\'COS sondcr sedelike reinhcid, sondcr

gcesielikc adcl, en sondcr geloof in God. Vera!

nie ons Bocrcnasic nie! En ons wat nog jonk

is, moct dit tcr harte neem en daaruiL wysheid leer. DiL is die bo<'dskap ntn Nchemia vir sy tyd- toe die murc sLukkend was en die poorte Yerbrand; loe die a! tare in puin gcle hct tussen die bouvalle ,·an die hcilige stad. ;.raar clit is ook die boodskap van die Bybel ,·ir allc tye, ook ,·ir ens hi~:r en vandag. God praat met elke volk in sy cic iaal. :Maar wat dan omtrent die -gene wat hul eic taal nie meer versiaan nie

?-(Uit Die Matic.)

(\"crvolg Yan ,·orige kolom)

Jfullc is ons vricnde.

Ons soek ons vryheid buite die Ryk, buite be

-reik van die groot geldmag, buite die liberalis

-tiese regeringstelsel, buite die volksverbrokke·

lende gees en invloed van die Parlementl!re partyst·elsel.

SES

VOLKSK

AS

!S

U EI

E

BANK!

Fo

n

dse o

or

s

k

ry £1

,

800,000.

Hoofkantoor:

Volk

s

k

a

s-gebon, S

e

ntraa

l

s

t

r

aa

t,

PRET

O

RIA

Vo

lkska

s (Koo

p

erat

i

ef) B

p

k.

(Opgc ;1g ll:rngl<lns die Ko-operattewe Wot>

M

AJP{KAGJE NT SK

A

p

V

rroee

M

@r~

Mcarlk

KAAP§TAD

&

B

eta

lin

g gesk

i

ed o

n

m

i

ddellik

,

weeklik

s

,

m

aandeli

k

s

o

f

goo

s

v

e

rrl

a

n

g.

Beoto Heornelld& PrynGJ.

MHN

N

A.

A

R

&

VAN

SC!ElOOR.

:lllona&r 1 Gust!a1 ~eti&Jf.

Telefoon 2-0212.

T

KO

O

P

O

p

reg e

n

S

ui

w

e

rt!etee

l

de

W ANGA

N

ELL

A

-

SKAAP R

A

MME

FRIESLA

N

D BULLET JIES

en

GLADDEH

A

AR BOERBOK

-R

A

M

M

E

P

rys

e

B

i

ll

ik!

!

T

e

vred

e

nheid Gewaarborg.

Desondcrhedo van :

T.

B

.

JO

RDAAN

P.S. Buffelsfontein, SOMERSET·OOS.

lSeUe

BUfance

frllfaat IKGtlll.

DIE AFRIKANER SE

TU

I

STE

alle modev

n

e gefl'iewe

B

ill

ike

Terme

E

i

enares: Mev. P

. J

. RJET

I

EJii'

,

Foon

2

-

38SB

On11 Ontm

oe

t

a

ll

e Trei

n

e

,

105 Takkc

A

V

BOB

Res

erwe-40,000 fonds

lede £90,000

Hoofkantoor:

St.

Johnstraat

65,

BLOEMFONTEIN

BEGRAFNISSE. KISTE. KRANSE. GRAFSTENE

..

D

I

E O.B.

, W

O

ENSDAG,

1

7

JUNIE

1

94

2.

Bloe

m

f

on

te

in Bri

n

g

Hul

de

Aan

V

a

n Moordk

a

mp

Slagoffer

s

Geskaar om verwaarloosde grafte van vroue en kinders wat in die konsentrasiekamp

te Bloemfontein in die worstelstryd van 1899·1902 omgekom het, flet 'n paarhonderd lede van die Bloemfonteinse hoofkommando Sondagmiddag, 31 Mei, hulde gebring aan hul nagedagtenis en rou betoon oor ons verlore vryheid.

Tn sWlc en diepe ontroering hot 'n moedc·r

wat solf 'n kind in die Dloemfonteinse kamp ve

r-loor hot., namcns die n oue 'n krans gele waarna

'n vrou wat as kind die smarte van die kam[

1-lewc in dicsclfdc kamp gesmaak het, namons die

kindcrs 'n krans gclc het. Hierop hot brand wag

Vont.or die plcglighcid van die oomblik 1·orhoog

dour op bcsondcr indrukwekkende wyso ,Rus

dcr Y crmocide" op die_ flu it te speel. Dlomme,

tore blyk 1·an huldc en eerbied, is daarna deur

die \TOlle en kindcrs wat teenwoordig \\·as, op die onbckcndo naamlosc grafte gele van dicgene

wat 1·ir hul volk so n yheid gely en gestry-ja,

gesterf hot. Opnuut is gevoel dat waar bulle die hoog:>lc offer gcbring hot, ons alma] bcrcid moot ,,·ccs om dieselfdc to doen.

Gcncraal A. F. Schmidt wat die vcrrigtinge gclei hot, hot ds. I. D. Kriiger vcrsock om voot· te gnan met Skriflcsing waarna ds. P. Doshoff

'n woord tor opbcnring en aanmoediging g c-sprcck hot. \Van.r ons vandag dour dicpe w a-lcrs gaan, net soos ons ,·olksgenote vcertig jaa.r gelede die smeltkroes moes deurmaak, daar moot.

oos ook by Hom ons Jig en krag sock, iaJt ds.

Boshoff ,·orklaar. 'l'cn slotte het ds. Kruger

'n kragt.igc gebcd gedoen.

Die Lconstclling tussen die grasoorgroeide,

uiters verwaarloosde voorkoms van die grafte van die slagoffers van die kousentrasiekamp on

die nct.jicse paadjies on goedversorgdo nclheid van die andcr grafte m die kerkhof, hct dio gcmoed mot, dr·oofhoid en 'n mate van biLt.er -hcid vervul. Op hoe 'n wyse word ons holdo t.og nie gcecr nio!

D

IE GOlEHE

HOOP

(KO~P.)

HANDELSHUIS,

BPK.

VoortrekkerwGg, \ Moofweg, Bellville.

~

IOurbanvillo. Foon 9·7184. R Foon 60. ' - - - -

-KRUIDE~IERSW ARE - LAAGSTE

PRYSE.

MANS- EN DAli!ESKLERASIE.

DIE BESTE - DIE GOEDKOOPSTE.

. Blou met bypassende Koeverte

2/

6

posv

r

y.

13estel by:

O

.

B

.

-

Hoof

k

a

ntoor, Kaapland.

Kamer 916,

GROOTE KERKGEBOU - I<AAPSTAD.

SASB

AIN

K

V

err

i

g Volksdiens

!

Leni

ngs

vir

ge

sala

ri

eerde

perso

ne

ver

k

ry

g

b

aa

r

.

Terme uite

rs

billik

.

Raa

d

p

l

eeg §.A§BANK

P

AAR

L

: -

Posh us 266

.

WORCESTE

R:

-

KAAPSTAD:-Posh

us

57.

Posbus 2387.

WA

A

R

S

RUW

IN

G BE

V

E

ST

IG'?

Vcdcde kcor hot ons dit nodig goag om

O.B.-Icdo te waarsku Leon 'n organisasic aan die nand wat deur persona gcs!ig is

wat. die 0.13. nic goedgesind is nie, e-n blyk

-baar onwot.Lighede pleeg met die dool om

die blaam op die Ossewabrandwag te plaas.

lnt.usscn hot 'n bcrig in die pers 1·crskyn

1·an 'n jongman wat skuldig be1·ind is op

drio aanklagto 1·an motordiefstal en hui

s-braak. Tn y get.uienis hei hy 1·erklaar dat

hy lid goword hei van 'n politielte

organisa-sie en 'n eed afgele het om aile be1·cle uit ie

voor. Die moLor wat hy mocs verskaf, is

dour andor lode 1·an die organisasie gebruik.

T·en ontwoord op 'n vraag van die staats· aanklaer het hy gese dat die organisasie nie die Stormjaers is nie.

V

E

R

G

A

DEIU

NG

§

GEHOU OP

W

OR

C

E

ST

E

R

E

N

PIUNS

ALB

E

R

T

Op Yrydag, 5 Junie, hot gonic. mo1·. J. S. du

'l'oit 'n 1·orgadoring van hoe offisiero van clio

kommando's uit die omgewing 1·au ·worcester,

H.oberlson, Goudini, Ceres, \Yolseley, ::\Ioni:Jgu

on Bonnyn1lo toegespreek in vcrband met die organisering 1·au Fondsdag op 8 Augustus. Genie. Du 'l'oit was besondor aangonaam Ycn·as oor die hoe goesclrif wat daar vir die saak ge -heors hob.

Die volgcnde tlng hot sy en hoofkomdt.. J'. do

Vos 'n good geslaagdo vcrgadcring op Prins

Albc·rt onder voorsittcrskap van komdt.. li. L.

Oost.huy. en Loegespreek. Die opkoms was goed

en o.a. was lecnll'oordig genl. II. J. du 'l'oit 1·an

J3cau fort.-Wes. Sommige men so het so ver as

hondord my I 1·or gekom. Die sprekers is bcdank

dom hoofkomdt J. J. le Roux.

G

E

V

RA

V

OO

R

B

RAND TABAK

-l\'IAAT§KAPPY

(

Ed

m

s

.)

BJ

>k.

Kommissari

s

straat 200,

JO

H

A

NN

E

S

B

URG

.

E

G1'

E BOS

S

IE

VELD DRO

:E

FYN

K

AR

O

O

-

KRA

A

L

M

I

S

Gemaalde mis . . . . . . . . . . . . 29/·

Mis en misas gemcng (Potas·mengsel) 39/·

Misas (Potas) . . . . . . . 39/· Bost.aande pryse algar pox Lon van twaalf

'goeio sakko gelcll'or vry op spoor Klipplaa

t-Stasio. Die m is is droog hamormeul-gemaald spesiaal voorberei ,·it· kunsmistoestolle. Ek

lewor aileen die beste, afkomstig van ogte

Ka roo-bossieveld. Geen onkruid. Monsters

op aanvraag. Onmiddellike aflewering. K.m.b.

of k.b.a.

B. J. R 0 0 0 E