hut
i
t
sf' ~:..;: asiet
na ult· in SelfgI
uit4 let.,•!,n
hy Ill'~ die t die lradt~~ih
s
rlie
n n
it'• rm\ -aanr
Ot>mi!ri: me ~nd tc het regc - vlug-moct s ook Jtie!!c" pndcr-Ame -,& ho u-ieidt•rill'
uie urlwi -vt·t-!
1
_vu n-fkht-M Dit is retaris rkt>rs, 'tokte'I
G
JIF
1, van IS-C o- kspe-terug It dieol
in my! t kon vcr-~stels
e
vak-!loos -nie. twee lding ,K idue ~cel lwt>~ W('lt erk-te vir blyk ef'n ekfl ~anr nou ~aar opG
ereg
istreer aan die lloofposkantoor as
'n Nuusblad.
K
.G. Stel O.B . .-Houding
In
.
Verkiesing
PIETERSBURG. -
Die Ossewabrandwag sal sy volle
ste
un aan die
O}>posisie met die komende verltiesing toese en
wel aan
di
e
deel
van die oppo!tisie
waar by n·elkum is,
nl.
die A
frikan
erparty,
bet
dr
.
J.
I<'.J.
van Rensburg,
l{onunan-dant
-
gener
aa
l va
n die O!tsewabrnndwag in 'n t
oespraalc
op
Piet
ersburg
-
by geleentbeid van
'n samekoms van Osse
wa.
-b
randwa
gled
e
op
6
September op die Louis Tr
i
chardt
-
plein
\
er
klaar.
Jrg
.
o.
Kaapstad, Wocnsdag, 17 September 1917.
No. 42.Arbeidstekorl In
Brittanje Dog
lmmigrasie
Die
Britse a
rbeidstek
ort
is so
akuu
t dat
fa
b
ri
E>
k
e
in
:hngeland
tans kinderbewaarkamers
inrig ten eind
e
J~etr
oude
,·roue
as werksters aan te tole, bet mnr.
\\'. F.
Weeden, bestu
rende direldeur van Kodak's in Suid-.\frika,
,·erlede week in
'n personderhoud
gese
by sy teruglceer
uit
Eng
elan
d.
Hy het gcse dat die hcle Britsc nywerhcid in bande ge-le word weens die arbcidstekort. Vir elke wcrkcr wat nangenl'em word, ycrlaat 'n ander weer
die w<-rk.
In die Jig van hicrciie fcit is dit byna onvcrklaarbaar hoc Brittanjc kan toclaat dat ticn-dui:;C'ndc van sy wcri<crs as
immigrante na die dominiums
gaan. Die vrrklaring is egter
g<-ge(l dl'ur 'n heplnnnin~sltOm
mi'>-;ie nm die Uriht• r~·gl'ring 'n paur weke gl'll'llt•. In die vcr,lag word ve.rklanr dat im· migrasie uit. Euroneso Iandt• na dit• tlominiums gt•,·aariilt vir die Britse R.>·kseenheid sal WN"'• en dat tlh1 <lomin:ums
daarom anngcmocd!g rnnet wor;l
om immit~rante uit Brittunje tt:
lok, al vererger ttit <iie nrl:eids-h•kort. · In hul pleJ.: lmn Bri~ tanjn <lan Wl'cr im:uigranfl• nm dil' va .. teluml af in·;oer.
OOR8AAK VAN liHISlS Die Britse cl<onolliii'SC l<ris:s is hoofsaaklik 'n
Pl'oduksic-krisis weens 'n tcltort aan ar-bcid en arbeidsprcstasie. So-larue Brittanje terwille ,·an i
m-47
~
d Vir
\
Vo
l
PQs \:m wol bet 'n nu-we hoogtt>tmnt hicrtlit>. week bl'"l'ik dt'Urdnt sowel op die \'cilin~s in Port
Elinlbeth as in K:lap<otad ·.,o\'el'l us 17~d. ,·ir uit-staande sl;;eer,els behaal is.
I>l'riale oogmcrkc tol'laat dat sy produk:,ie ontwrig word deur lirootslcanlse emigrasie ,·an ar-bt'id,Ju-a:;te, !iolank bet by geen morl'lo rl'g OJ> buitelamt..e hul p-\'t•rh•ning in &y krisis nie. Hy moet JSY l'ie arbl'id· .kragte
mobi-liseer en ecr:. the hl'w~··• lt:Wt11I'
dat hy ho~D' oJf \\il help voordat
hy hom op buitt>lamlse hulJl kan bt>roep.
Ter Hrduideliking bet hy daaraan tot'~evocg dut die o)) -I'D"isie ,·umlag uit I " l'e \ IN.:t>ls lwsta·1n. Die el'u vl••ucl, nl. die Afrilmnuparty bet dit> deur ' ir die O'i!>t>wabramlwa~ oopgcgooi. I>ie Osst•wabrandw.u; moet die OJlpo·>isit~ en ,·er::U hirrdie een vleut•l se hande so\·er moontlik stcrk.
Die blankc hcerskappy in In-die, Egipte en Indonesti.i hct ten cinde geloop. Daar mocnic ge-tlink word dat dit hier gchand-haaf sal bly nic tcn;;y icts ge-docn word. Ons staan op 'n l wecsprong hct .spreker vcr -klaar:
of
die huidigc regcring moct padgec uit Suid-A!rika Of die witman.OOULOGSGI~VOI.GE Die tweede werelcioorlog het gci.:lndig op 'n wy;;f! wnt die blankc hccrska.ppy dwarsdcur die wcreld 'n swaar slwk toegc-dicn hct.
S11rcl>er \'erw;rs nie et•ns na Duit:.l:tnd wat die oorlog 't>
r-'
uy British
oeltreffendh
'
lta
eid
lveer
'
n Voo
r
i'm
aak
van
<li<'
g«>suk
ke
l wat
Suid-Aft·ika wag wanneer
h
y net
op Br
itse
krukk
e sal
voor
tsl
eep
in
gevol~ed
ie
OJlrOe
}> van die
B
ritse
rege-ring om
sy
h
a
nd
e
l m
e
t
Amerika n
a
rlie
he~teva
n
sy
lojalit<'it in
te
kort en
OJ> di
e oorsk
iet Y
a
n
die Bri
t
s«>
d
oll
ar
-u
itvoer te
le
w
«>,
word r
t>e
d
s
ve
r
skaf
d
c
ur
die
Brit~e vliegtui~wat d
ie
regt>rin~ ~ekoophct.As
dit
m
et
•
rlie Ame
-rik
a
anse
J)rod
u
k
ver~elyk word~h
lyk dit d
a
t doe
ltr
e
ffcndheid presies
ge-hulveer
sal
WO
I
'rl
se
lf
s wa
nn
ecr
on
s
d
aarin l<an
r:.laag om die bes
te Britse
pt·o<luk
in l1
am
le
te
k
r
y.
In
h
iet·d
ie ge,·al
geld d
it die ve
rge
l
yk
i
ng
t
ussen
<
lie B
ritse Al·ro
York-vlie~tuiee
n
die
Amerikaan~eS
kymaste
rs.
Die Suid-Afriknanse Lugvaart bl'skik op die oomblik oor ses Skymasters, waru·van sommige vir binnelandse diens en 'n paar
vir die roetc na Londcn gcbruik word saam met die Bril-;e Avro Yorks. J..aa'lgenocmtle kan net twaalf t>as<,usil'rs \ en·ot>r en neem 61 en dikwels G'~ uur om tlit' nrstand af te li-.
Die r\merikaun<oe Sk.)·nm'itl'r vl'rvoer gt>woonlik SR pnssusit:r!l (by het pll'k \ ir "U) t>n neem
83l uur ,·ir die rri-. - <lic helf
-tt> vinnigt>r!
Die gcskiedcnis van die in-!'telling \'an die lugdiens tusscn
~~uid-Afrika en Lond~n, is in-teressant.
Die r_pgerlng hct nRnvanklik
nadat dit reeds bcwys is dat die Avro York-vlicgtalc nie tred kan hou met die Skymastcr-vlil'gtuie nie, tog heengegaan en
sll'gs Avro Yorl<s aangekoop.
Die r<-gcring het aangevoer dat hy nic Amerikao.Me \'liegtuie op dicselfde roetc kan sit waar Drittanje Brits<- vliegtuie het nie en wou ook nie erken dat die Amcrikaansc vlicgtuie betcr is nie. Dit bet egter gou gt>blyk tlat die A\·ro Yorks nic bl'vr e-digend is nil', l'n •n SlQ·ma!>tt>r -loulpdien., is lungs die Avro Yorlc-diens gestt>l. Hiermec het die ver:.koning dat d1t nie
prak-<Vervolg op bls. 8)
loor bet nie, maar na et>n van tlie oorwinnaars, Groot Britta n-je, wat in 'n staat \'an bunkrot-slmp verkcer. Die eer&te vrug -te \'an die oorlog wat Groot
Brittanjc gcpluk het, is die o
nt-ruiming nm Egiptt>. Daarna bet lndie ge\'olg w:tar 400,000,000 mC'nse be!>ig i& om hul los te skop \'an die Empire. Die Brit -se Empire is opgebou uit lndie. Hierdil' hoeksteen is egter tans losgewil<kel.
GE\'AARTEKEXS Spreker het na twee gcbeurte-nisse die afgelopc week verwys, wat hy as uitcrstc gcvaartekens bcskou. Die cen is die uitlating van vcrvocrminister F. C. Stur -rock wat hy as ecn van die mecs bercdcneerde en nugterc ministers in die·kabinet beskou - dat as Brittanje in die geld-krisis ondcrgaan ons saam met hom onder moet gaan, m.a.w. op -SI.'tlik en met oop oe moet S.-Afrika se bC'Iange ondl'rgeskik gemaak \\ord ann die nm Br it-tunjr.
Britta
n
je
Se
Ruil
Terwyl Brittanje toelant dat duisende van sy mee,.,
aktiewe burger'! na die dominiums t>migreer, en die emigrasie st"lfs aan-moedig, is by self besig om sy arbeidskragtt' uit Europa nan te vul. '!\It>t>r as 20,000 verplaaste perso -ne hl't die afgt>lopt> panr maande na Engeland ver -huis. Baie meer is nog in anntog. Die Britse o p-trede onderstreep die doel
van die immigrasie na Suid-Afrika: om die Britse
element te versterk.
Die
toto
toon 'n paar vanBrittanje se nuwe immi -grante in 'n hostel van die Brit .. e departement van
arbeld waar bulle verkwik wol'd voordat bulle die plekke inncem van die Britte wat na Suid-Atrika gestuur is op hul imperiale
sending.
~ ~
Dr. llan!! van Rensburg Die ander geval is die bceste-like moord In die M<Jroka-plak-kcrsdorp op die drie blanke ledc van die Pollsie. Hicrdle mcnsc is nic net vermoor nie, maar vcrm'.nk as gevolg van die Kom-munisticse hordes sc aanhitsing. Dit is die toppunt van die laastc jare se wanordclikhcid. Die hele Suid-Afrika is gc!>kok en die men!!c is gcvul met 'n koue woe-de. Terwyl hullP wondl'r wnt die
rt>gt>ring gaan dot>n, !'!Oek mnr. J. U. Hofmt>yr, die t\\l'etle bc -langrikste mini ... ter in die rege-ring, <lie oorsaak by slegte be-hui!ling. Hy sock nic die oor-saal{ by die naturcllc self, of by die Kommunistiesc opruiers nic, maar sc dit is omdat bulle nie ordcntllke behnising hct nie.
'!\fi...';'ISTEUS
Ons staan as 'n blankc voor-pos op 'n nie-blanke kontincnt. Met die inecnstorting van die Duitse nyk is ecn van die steun -pilarc van die \Vcstersc beska -wing uitgc~laan. On<t staan in gevaarlike tye en terwyl ons in
bil'rdil' po!>i&ie vt>rlteer pr.1at ons ::\finisters van saam met •n nn-dcr land ondergaan l"n \\annt•er Polisieledt> bt'e<,telik \ ermoor
word, !>oelc 'n under :\linister die oorsaak b~· <>gte bl'huhing.
Sedert die gesamentlike ver-klaring op 23 Maart van dr. Ma-lan, Ieier van die H.N.P., <-n mnr. N. C. Havenga, Ieier van die Af-rikaner-party, dat die opposisie-partyc voortaan gaan saamwerk, elkeen met behoud van identi-teit, is alma! met danltbaarhCid vervul. Tussen die O.B. en een van die vleuels is daar hoege-naamd geen samcwerking, ten-sy ten-sy !cdc bcreid is om hul trou aan die O.B. te versnak. Die Af -rikanerparty daarentccn is be-reid om met die Os.sewabrand-wag saam tc wcrk met bchoud van idcntitcit.
VItAE
Daar is gl'leentheid gest<-1 vir vrae. Na aanleiding van 'n vraag of die O.B. deur die Af-rikancrparty tc ondcrstcun, nle nan die politick dcelncem nie, het dr. Van Rcnsburg hom as volg uitgelaat:
Die O.B. staan \ ir 'n partylo!>e
.,taut, maar lel.'f in 'n partystaat. En in 'n partystaat staan die O.B. die Yt>rste van die Ko m-munistiese party, maar die naus -te ann die Atrikanerparty. Die J>artylo!>e staat stu:u1 nog baie vcr anderkant die Rt>publil'k.
Dank~y die tegemoetkomendhcid
van mnr. Havcnga, het hy dit vir die O.B. moontlik gemaak om sy kragte in te wcrp teen die re-gering.
Gcvra of O.B.-lcde H.N.P.- kan-didatc moet steun, bet die K om-mandant-gencraal as volg geant-woord: \\"aar die Atrikane
rpar-ty kanditlate stet, stl.l die O sse-wabrandwag "Y \'OUe !>teun tot>st1.
\Vaar die H.N.P.-kanclidatt> '!tel, sal dit grotendt>els afhang ,·an die knndiclaat in hoe 'n mate die Ossewabrandwag sy steun sal \'l"rlet>n. - <Korr.),
BLADSY
TWEE
,DIE
O.B."
WOENSDAG,
17
SEPTEMBER
1947
O
.B. Vervul Noodsaaklike
Behoefte :
Sy
Plek In
Komende Verki
.
esing
Di
e
noodsaaklikh
e
id van
'n
Volkshewegiug i
s
re
eds
h
ew
)
·s
.
Vandag
is die O.B. die enigste
draer
van
'n
toekom
s
tige
AfrikaaJ
.
ts-Chri:-;telike
Repu-bliek op
nasionale grondslag, gerig
na di
e
behoefte
s
Yan
ons
ce
u.
Die
O.B.
bly
dit"
kern
van
die br
eet· sa
m
e
koms
en
hy le
so
os
'n
gekonsen
treerd
e
elt"k-trie
st"
kaht"l,
dikwel
s
onsighaar onder die oppervlakte,
gt"S))a
u
dt"nr heel
Suid-Afrika. Omdat by
'n
Volksbeweging is
sa
l
hy
lewe
solank
die
Afrika-nervolk ht"
staa
n, het
gebiedsgeneraal
prof. H.
M. van der \Vesthuysen by
geleenthcid
·van
die O.B.-dagviering
te
KlipkQppies gese.
Spr. het die periode wat die totstandkoming van die Ossewa-brandwag vooraf gcgaan het, behandel en aangetoon dat dit die Osscwatrek was wat' die grootste spontane tocloop van Afrikaners na een E'nkele volks-beweging gehad bet. Hierdie
Bcweging bet die vuur en ideale van die VoortrE'kkE'r weer in hom opgevang. Die verjaardag van die Ossewabrandwag is daarom 'n dankdag. Die Osse-wabrandwag as Volksbcweging is intiem verbondc nan die gees van die volk self.
In 'n terugblik h!'t spr. die
Boerekommandostel~cl behandcl
- 'n organisasic wat in 1715 nodig geword het om eic huis en haard te beskcrm. 'n Honderd jaar later na die stigting van
die kommandostelsel was die
Bocrevolk weer in nood wat
aanlciding gegce het tot die Groot Trek. 'n Eeu later het die netwerk van wasporc weer oor ons hele land gegroei wat 'n hoogtepunt by M:onumentkoppic bereik bet.
OORLOG
In die skoot van die jare wat verby Is, lc daar 'n stryd waar-in hicrdic Beweging die volk
moes beskerm. Van uit die
staanspoor het die Leier van die Beweging gewaarsku teen die onsinnige handelsoorlog en sonder onderbreking het hierdie Ieiding gcpleit vir die totstand-koming van 'n vrye Christelike Nasionalc Republick. Ons dink aan die ban van die regerlng
op die Volksbcweging, en hoc
meestcrlik daardic belwndc Britse taktiek van verdcel en hel!rs tocgepas is. Ons dink aan die bitterc stryd en vervol-ging tot op die kale hnrde tronkvlocrc tot vandag toe; en ook aan 'n snydende broeder-twis binne nasionale gelcdcrc. Maar wesenlik soek ons alma! dieselfde Afrikanervryheid. Ons eindstrcwe is diesefde.
Deur vcle is die Ieiding van
hicrdie Volksbeweging
beswad-der. Dit is vervloek en van alle kantc is pogings aange-wend om die organisasie te iso-leer. Tt"n .. pytc van alles bet
die Brall(lwagwa nog altyd
voortbt"WE'E'g, bt"t clie Gebied s-leier verldaar.
HELDEDADE
Die afgclope nege jaar was oorlogstyd. Diep en rou wonde is geslaan wnt nic maklik son-der let!!el sal genecs nie, maar Godd:mk ons ht"t ook edele
b.-1-dedade verrig-d.-ur mense in die voorste line ,·an die O
ssewa-brandwag: l'ind.-r~, jongmense, vroue en man11e vnn eland.
Spr. het voorts die liuidige wereldtoestand b~handel. In Asie en die Voor-oostc sowel as Suidoos-Europa is die
Kommu-nistiese kolos besig om met
hamer-en-sekelgeswaai te oor-hecrs en deur middel van die V.V.O. in die interne sake van aile Jande in te meng. Amerika staan in al sy manmocdigc voornemens soos 'n magtige nrend waarvan die vlerke ge-knip is. Sommige bedreigde volke begin twyfel ann die V.S.A.
HET U U
INTEKENING
OP DIE O.B. HERNU?
So "'"• 11tnnn u in gt>r•ntrr 1l11t toe11t>nding nan " adrf'H blnn••lu•rt gt>lftnal~ u•ord.Dlf' Htt'llff'l r•nn luJmmarad4J-Intf'1u•ning ht>t op
:J(J Jrrnif' lntrlflf'de r·~>rr·nl. l'nnnl 1 Jali~ tt>lu•n nlnanl N'gHirl'f'l~s te~>n 10
I
-
pt'r jnnr op die bindin. Om llt'l;t'r
t,.
maak dat n flt't'n rdtt~nrce r·nnons nmpil'lll;,. mondstul;. 8111 mitt nit>. mot>t ra
nnmiddttlllll ondttrlltaand,. r·orm r·oltoo#. en 1mnrra mc>t " lnit'l;ttngf'ld po8.
VUL ASSEBLIEF IllER IN
DIE SEKRETARIS,
VOORSLAG (EDMS.) BEPERK,
POSBUS 1411.
KAAPSTAD. Geagte Hcer.
Ek hct tot dusvcr ,.DIE O.B." deur middel van die kommando ontvang en neem daarvan kcnnis dat inteken-gcld vanaf 1 Julie 19·17 regstreeks ann Voorslag (Edms.) Bpk., vooruitbetaalbaur is teen 10/- per jaar.
Gaan asscblicf voort om ,.DIE O.B." nan my adres te stuur tot ek u in kennis stel om toesending te staak.
Hiermee vind u die bedrag van ... . vir ... jaar/c se intekengeld.
Naam: ... . Posadres: ... .
Datum Handtekening
I•ro!. II.
::\I
.
v. d. \\'••t!.buy!wn se vermo~' om die wcrold van kommunismc te red. Die groot-doencrlgc Amcrikaanse propa-ganda hct sy luister verloor. Ons sicn die Britsc Ryk ultme-kaar val aan aile kante ,... Engc-land self is, volgens getuicnis van f-Y e!c landseuns wat b!'sig is om weg te vlug daarvandaan.O{? sy stcrfb!'d.
Ons wet"t, na alles wat dit'
Afrikan.-rvoJl( deurgt"manlc lwt
in <lie afg••lopc 150 jaar, dat die
O.B. di(' Brit•e begrafnisstoet miskil'll ml't gNlwonge eerb:.-11, maar «ond(•r 'n enkele traan, sal aanskou. lfaan.kalk Stalin sal
waarskynlil' die begrafnisrede
hou.
DIKTATUUR
Die oorlog wat gevoer is om die ,barbaarsc" Duitsc diktatuur te vcrplettcr he>t onder die
man-tel van die sogenaamde
demo-krasie die <luiwelse
kommunis-tiese diktatuur vcri!terk. In
Suid-Afrilm het ons twee dik-tature. 'n grotc wat soos 'n
beer die aardbol op 'n tcnk platry en 'n kleintjie wat soos 'n hees makou op 'n Juuiwa te-vcrgeefs rondpeuter om ordc in sy eie hok tc bewaar. Die V.V.O. kra)> sy kOJ) in vreco;; vir die veto van dit" gt·ot<'r l\laar
-skalk en diE' ldeinl'r Empirt"-maarskulk kraJl "Y l'OJ> oor dlt" Hto van die \'.\'.0 .. En die hele bol'l trap klei lir di1• toring van
Bnbt'l. '
Dif' Osscwabranth\'llg ht"t op bit"rdie geYaar geWJ'i. In Suid-Afrik:\ wil hulle die ld<!urskeids-lyn ophcf, die segregasic vcrnic-tig en hullc cis dat polisieklop-jngtc bei•indig moct word.
SAAMSTAAN
\Vanneer ons om ons self
rondkylt dan weet ons dnt aile
welwillendc volksgenotc bcs('f dat ons moet saamspan om ons nasicsltap van ondergang te rl'd. Die volkswa moet vorentoe. Dit is jumml'r om wanld:tnk" t(' boor, maar dit moet ons nE'gf't'r; ul is dit die stank van 'n skin-dl'rl,o!•rantjie wat hoe
anwtc-m,.,.
beo.;kt•rming geniet. Dievolltswa moet die wind op en as
ons dan 'n muishond moct
saam-neem, indicn dit kan lei tot ons volk se vrywording, dan sal ons die muishond saamncem want ons ltan hom nog altyd
met 'n toutjic agtcr ann die
Groot Opkoms
Verras Offisiere
JOHANNESBURG.-Saterdag, 6 S<'ptember, het
generaal-hltap E12 geskiedcnls gemaak
met die ·viering van O.B.-dag in die :!\lellville-kerksnal. Van vro!'g die middag was 'n groot anntnl geesdriftigc Bocre bcsi:; om fees te vier. Teen ses-uur, toe di~ getalle a! groter gcword hct, was die offisierc wo.t vcr
-llntwoordclik was vir die ver-rlgtinge se grootstc bei<Ommer-nis om voorrade te !try om tc vcrkoop. Die opkoms na die !unkslc het aile vcr\'.~1gting
oor-wa vn!lmaak. Ons moct hit-rdie soort onccrbarc skindcr-skeur-ders nwt die veragling bejettn wat hullt• ve>rdicn.
In <lit• J,omende verltiE''lillg Mtl o11s poog om die buidige rE'gt'-rittg!llll'\\ind te bei:Hndig. Dit• Os-sewubr.tml\\ag sal sy de.-1 op 'n e.-rhart•
'''l
sc h~ dra deur die ka-naal \'an die A.P. omdat die H.X.P.-kongres litlmaatskap :umelk<' O.B. ontse bet. Die O.B. sal hom lt~mpas by die amptclike rei;lings van die partyc, solank dit vir die O.B. 'n cerbare wcg
bly. Dit moct baie duidclilt wees. Daar sal geen steunbev.-1 en ook gi'Nl stcm-,·erbod van die O.B.-I1•iding se kant wees nie; IJ~•!tah\e tlat geen lid \an die O.R. 'ir 'n pro-Empire-kan-<lidaat of \ir 'n kommun~s mag stem nie.
STAPPE NA EENHEID Spr. hct die vcrskillcnde stap-pc in die poglng om Afrikaners een tc laat word, behandel en aangetoon hoc die oorcenkoms tusscn die H.:-1.P. en die A.P. eintlik 'n uitvocrlng is van die O.B. sc voorstcl van 'n paar jaar
geledc, nl. 'n nasionalc eenheids-front van politickc partye. Die laaste &tap sal vt'l'JnO('dt•lik die organisatoriE'St' saml'sm.-lting van die partye <'II g1·oepe \Wes
wnt nan die A.t•.- en II.N.P.-Imnt teen tlie buidi~;c rl'gering aan die verkie'>ing tlt•elneem. Hicrby is daar vir die O.B.
slegs een eerbart' wcg en dit is om dcur middcl van die Afri-kanerparty aan die l'tappc dec! tc neem omdat die Brandwagte
allt·en Jangs hierdic pad nie vcr-plig ll~l word om bulle O.B.-ccd en O.B.-belofte tc verbrcek nie. Die enigste faktor wat hierin 'n vcrskil kan maak is die ophcf-fing voor die tyd van die ban op O.B.-lede deur die H.N.P.-kongrcs.
PARLEMENT:£:RE STELSEL Intussen verwag die Ossewa-brandwng nou dat a! sy !cdc sal saamwerk in die ingcslanc weg
en ten minste 'n poging sal ann-wend om 'n ander regering aan bcwind van sake te kry. •
Langs die Britse parlt"ment~
rt" stel.,el aileen kan ou& nie ons nasion:tlc <,t•Ubehoud bereik nie. Om, ontbou baie goed die woor-de van dr. D. :F. :\lalan in
:Fe-bruaril' 19H to(' by tercg ge'>i; bet: ,.Ek ht"t nltyd gevoel dut deur slegs 'n politieke stryd, OilS
nie ons YOlk k11n red nie. Daar moet 'n a!g('ment' volk sorganisa-&ie wecs. Hie O.B. ven"UI (laar-die behoefte. Jly kon geen beter leiE'r gekies bet a<; dr. J. F. J. van Rl'nsburg nie."
On'l weet uit ervnring dat dr. llabn 'n wan• woord gespreek het. Di<' noodsaaklikbeid van 'n volk:sbe\\t"ging is reed'! bewys.
Gent. Hein Richter
tref en het die offisit're 'n biet-jie onklaar gcvang, maar nic tc min Yerrassend en inspirercnd. Yir tlie laaste twt•e jaar was llit bylcans orunoontJiJ( om 'n ().B.-funks!e in die aftlt"ling te hou. In 1917 t"gter nord hiero.lie
on~;ekemle geesdrif \'Crltry.
Die annd is twee toe:wrakc
ge-lewcr dcur die \\aarncthcndc
Gc-bie lsi• ic:r, ger.crDnl Ht•in
Rich-ter, c11 hoofgeneraal John
Vor-~tcr. Die spreker3 hct bcldcm-toon dat die O.B. ciic en!gstc
georso.niscerde en onvervalste
republilteinse Beweging Is. AI· bl'i spre>lters het met nadruk daarop gcwys dat wut die
rcge-ring sc plan ookal mag wces met die sogcnaatodc politieke born,
hulle gecn Erandwng sc vcr·
lroue in Hans van Rcnsburg
~al sholt nie. ,Dit is die dand 'an 'n Hans van Rcnsburg, wat 'n inspirasic sa.! wecs vir
c~ke> Bnmdwag van die hedc en vir ons lrlnd!'rs in die toekoms," het ,;t•nl. Richter onder tocjul·
gi;1g vcrldanr.
Die iunltsle was onder bevel
van gcnl. P. D. Rousseau wat
l:ygc::tnan is deur sy ywerigc of·
fisicrtc Dlc mooi bedrag van £76 is tieldcgewyse die aand
in-gcsantel. Die Gcncraalskap sal
eersdaags in sbtat wccs om bulle vcrpligtings van £250, wat eers bctaalhaar is in Junie 1948, by die Hoofkwartier in te bctaal.
Kommando
Beur Weer
Vooruit
RIVERSDAL.- Dic O.B.-kom-mando van Rivcrsdnl stoot weer vorentoe. Hocwcl die kommando nic groot is nie. is hulle gees-drif onuitblusbaar soos die 8
.\ugustus-funksic weer
geopcn-hanr het. Ons is besig om nuwe !cdc in te skryf en 'n Boerejeug-vcldkometskap is ook gestig. Die vroue onder ltomdte. Hu-man hct weer gctoon hoc die Afriknn<.'rvrou in die O:;sewa-bra ndwag kan prcsteer. Mev. Human word nou dcur mev. A.
Badenhorllt afgelos.
Na Jare van opoffcrlng Yir die
OB.. gun ons komdte. Human
'r, rul;kie uitspan, cgter net as
l:ommandante, want haar
on-dcrvindmg, kragtc en geesdrif
is nog steeds tot beskikking van die Osscwabrandwag. (Korr.>.
KUILSRIVIER
K0:\1:\I~~o~s
Die Manne en Vroue Kommando, Kuilsrivier hou bulle
O.B.·FUNKSIE
in die6inmastieksaal, Kuilsrivier
01)Saterdag, 20 Septetnber 1947
om 6.30 n.m.Braaivleis, Groente en Venersing<; sal \erkrygbaar weeo;;.
A L ll A L W E L K 0
:u
!s
0~
EL
l
'n
Gro
inkom
s
t
e
it
bulle nie o by bul notclikwels
dri
daarmee
kl
'n Opnam toon datc
famili<' is , tot die S\ Om die ho~ snaokkeltian1 ltan betanl, van Berlyn sy inkomst• miRt: ,·erk~ det n!'<'m ( •n Voorbc soon mecr loon vcnlic tuienis van \'1'1'\"0I't'-~
na ,.,,..,ht"l Brand••nbur pt"r Jlt"t''<OOI hy sowat l wyl sy no1 per muand hy £11 op d vcttc, £10 I res aan I<"1'1 Die gem dien sh·gs terwyl die slcgs £1 1 vang. J-Iul broo(l. Hll pons uit ' hoevN•Ibei~ die vlei.s. Tcrwy sl~gs H moet diE tweedch betaal. trent £2 handskc £3 lOs. Die we verdien £ van £4 andcr wt verf bull werk. V1 by £6 aa t"ll die re tes.
SK
J
N~
D~
Die A1 besig ot nCr( WI slag gel !C<IC WCI vloot 'n van 'n s.-cr. D die gt'l bom h~ hC't bi~ dit afge scs myl het gil! boot ve met !'IY gaan. Del procf moo~ van pylbc Die , om op Duitse vuurp) Ameril ldallrs
'
~re
Richter isicre 'n bi<'t-!
.
maar nic tc I lnspf ·cre1 i. ~-•••• jaar was mtlik om 'n e afdl'ling te word hiertlie verkry. ~oc~prake ge -·n<-rflende Ge-t
Hein Rlch-lLI John Vot·
-hct beklcm -ciie cnigste onvervalste
1glng Is. A
l-n.et no.druk
,_-ut
die regc -1ng wecs met >litickc bom, '-'llg SC VCI'• m Rensburg is die daad i Rensburg, ial wees vir 'die hede en ie toeltoms,"1nder toejui·
·onder bevel >usseau wat ywerige of -bt•drag van lie aand in -nulskup sal ~~om bulle 0, wat eers Iii' 19-18, by te beto.al.
Io
e
er
orui
t
O.B.-kom -stoot weer iomma11do 'ulle ge<>s-1os die 8 ~ gPopcm -om nuwc loercjeug-k gestig. dte. Hu-hoc die 03sewn-cr. Mev. mcv. A. g vir die ·Human r net as aar on-'geesdrif iing van !<:orr.).r.~
s
ller
17
t'"i... D
IE O
.
B." WO
ENSD
AG
,
1
7
SE
PT
EMBER
1
94
7
SALARIS £4 10/·
OU SKOENE £12
Tarief Op
Kospakkies
Non Lacr
ELLENDE IN BERL
Y
N
Die reg~>ring het bf'<;luit. omtlil' posgcld op ge~ol<Pnkpakkies
na dil' helr Europa ,·auuf die bl"gin ,-an hierdie wt>el( met 2d. per pond tt• n~rminder, Jt:l. die J\finish•r van J>oswt·se, mnr. J.
i\lu,.,lJ~>t, aankondig. Di~> pakl(ies is ~>A"t<'r nog aan die ht•!.taandc
r~>,gula!>.iPs Oll(krworpe wat be-trl'f inhoml en g~>wig.
'
n
G
r
oot pe
r
se
n
tasie
,
·a
n
die inwo
n
e
r
s
\
a
n
Be
rl
y
n
se
inko
mste is so
kl
ei
n d
at
hull
e
g
ce
n b
cs
t
aa
n kan m
aa
k
as
hull
e
ni
e op
di
e swartma
rk w
oeke
r
o
m
'
n
c
k
s
tr
a
in
ko
m
ste
by
hul
no
rt
nale inkomste te voeg
ni
e.
Hi
e
rdic
,cks
t
ra"
i
s
dik
we
l
s
dri
e
m
aa
l
so
v
ee
l
as
di
e
n
o
rm
a
l
e
ink
o
m
ste,
e
n
selfs
daarm
ee
k
an
w
e
ini
g gekoo
p
word wee
n
s
di
e hoe
}
lryse.
'n Opnamc in Berlyn hctge-toon dat daar byn'\ nic C'cn
familie is wat nie sy toevlug
tot die swartmark neem nie. Om clic hoi' pryse wat op die sn.okkelhandel gevr-1. word tc kan bclo.al, wend elke inwoncr
van BC'rlyn 'n poging nan om
sy inkomste aan tc vul.
Som-migL Yerkoop hul meubPls,
an-deJ necm decltydsc werk ann.
'n Voorbeeld van hoc 'n per-soon mecr as dubl: ~1 sy eie
loon verdien, blyk uit die
ge-tuienis van 'n kann•icr. Hy vl'r\'ol'r d:1agliks snuffelanrs na 'ot•ds~>l vanaf B•~rirn na
Brumll'nburg t1•en til'n mark
per p~>r~ooon. Hierdeur verdicn
hy sowat £32 per maand
ter-wyl sy normalc loon maar £9
per mnand is. Hiervo.n bestce
by £11 op die smokkelm ;nh aan
vette, £10 ann sigarett<> en die res aan lewensmiddck.
:-;ET BROOD Die gemiddelde werker
ver-dicn slegs £4 lOs. per mnand
terwyl die gepensione<'rdc maar
slegs £1 lOs. per mnand
ont-vang. Hul ~>nig,.,tl" ' 1cd· ,f'l i-. brood. Hulle l'uil hul \ll'isko~>
pons uit 'ir brood omdat dit•
hoevf't•lheid brootl m1•er is a~o
die vleis.
Terwyl hulle inkomste maar
sh~gs £4 lOs. per maand is, moct die arbcider3 vir 'n panr twccdehandse manskocnc £12 betaaL Vroueskocnc kos om-trent £20 per paar en 'n paar handskocne en twec dassc
£3 lOs.
Die werker wat ondervra is, verdien £7 cltstra by sy salaris
van £4 lOs. per maand deur
andcr werk nan 'te necm. Hy vcrf hu ise en doen
reparalliC-werk. Van sy inl(omste be,tee
by £6 ann brood, 6"1. aan tabuk en die res nan sy amler beho~>f
tes.
SKIP SKIET
NOU MET
DUi
r
SE V2
Die Amerikaners is nog steed~'
besig om die Duitsc
rcvolusio-ncre wapens waarop hulle
be-slag gela het uit te toets. Vcr-lede week het die Amerikaanse vloot 'n Duitse V2 van die dck van 'n \'leigtuigdrucr af
gchn-seer. Die procfnemings h<'t in die gehcim plaasgevind. Die born' het 28,000 pd. gcweeg en het binne ses sekondcs nadat
dit afge,·uur is op 'n hoogte van
ses myl in die lug ontplof. Dit het gcen versteuring aan die
boot vcroorsaak nlc, en hy kon met IIY normale funltsic
voort-gaan.
Dcur hierdie suksesvolle
proefneminr,; h• 't dit teoreties moonlik geword om cnige dec!
van die w~reld onder
vuur-pylbomme te stcek.
Die Amerilmnl'rs is nou besig om op die grondslag \'Un die
Duitse vlil'ende bomme ook
vuurpyl~> te venaarilig, · na 'n
Am~>rikuansl' woordvoerder
vcr-kluar b~>t.
Ten einde iets ekstra te
ver-dicn, sto.an die pensionaris tou vir andcr pcrso~e en ontvnng een mark vir clke persoon vir wie sy tousto.an.
Die getal ko<,pakkies na
Duits-land het die ufgelo1>e tyd ver-IDI'er<h•r, nn clic po' <ant lOr mee-ded. G~>•lurendc die afg1•lop1~
twcc mnande is nwex· as 40,000
pakJ(ics g1•.,tuur.
NOU
IN HUWELIK
P'
\r
>~lnr. en mev. \\'illie van Rl'n'>burg ntg~>nl"em by gelrrnt
-heid \'an hul hmwlik op Robt-rtson op 22 Augusto~. ::\fnr.
van RCn'iburg i~o 'n oud-politieke genu1gt-ne wat tot n1•ge
jaar ge,·nngl'nisstraf veroorcll"el was. Hy h; die cinde ,-an l\lei losgt•laat. T~>rwyl hy in d:t~ tronk wa, bet by diP grade B.A. ~ow~>l a<; ;\l.A. buhaaJ. Hy is die M'un van ds.
en mev. I. \\'. S. \'an U1•nsburg van HI"Hbron. Die bruid
wa'> ml"j. i\larthie ile \\'et, ouclste dogtl'r van mnr. en
mrv. Jurie dl' \Vet, van Retrt•at, Rob1•rtson. Die huw~>lif(s
ben•stiging is wnargen~><>m deur WI' bruid~>gorot sc vader.
Die cgpanr gttan bulle ann <lic Rnncl \estig.
(Fot• : C•,nttal Studio, Roberl~on.
S
.
A
.
MOET HELP
-A
SE OPPOSISIE
V
ie
r tn
o
min
e
nt
e vo
lk
s
r
aa
d
s
l
ede va
n
die H
.
N.P. bet !tulle
di
e
af
g
el
o
pe d
ae c
or
die S
u
id
-
Af
r
ikaansP
h
ulpvc.>rlening aan
E
n
ge
l
a
nd ui
tge
l
aat. H
ull
e
i
s a
d
v. F.
C. Erasm
u
s, srkretaris
v
a
n di
e
p
ar
t
y
, mnr
. Pa
ul
Sa
u
er
,
hoofS\\'CC(l, a
dv.
Eric
Lo
uw
, '
n vo
or
b
a
nk
er e
n mnr
. A. J
. \
Verth, L.V. vir George.
H
ull
e
h
e
t
a
l
ma
! in b
egi
n
sc
l
saamgestem
d
at
Suid
-
Afrilca
Enge
l
a
n
d
m
oe
t h
e
l
p.
,.Suid-Afrika sal voortgaan om Drittnnjc tc help so lank as
die hulp wat geg~:e word, nic
tot nudecl van Suid-Afrika is nic", bet adv. Erasmu~ in Oos-Londen, die Engclsspreltendc
kusstad g~e. volgens 'n verslag
in Die Burger. ,Daar i"' gel'n
rede waarom Suid-Afrika nie Brittanj~> sou bel)l nie. Bl'i ttan-je is 'n goeie mark I'll dis nl't 'n kwessie van 'n voordelige trnnsnksie", het by g~>si>.
In 'n uitsluitlike ondcrhoud
met die Stcllenbosse
korrespon-dent van die Cape Tim<>s, het
mnr. Paul Sauer verklaar dat
hy in bcginsel nie gekant is
teen gcldelike hulp aan
En-gelnnd nie. ,EI( \'od dat En-gelaml weer op tlie been gehl"lp
moel word deur Suiti-Afril<a en
under behwghebb~>n<le Ia,.Pe
we~>ns (lie belangrikheid 'an
Engl"land Sf' krng," het hy Vt?r-klaar. Die Cape Times het hierdie uitlating ,.verfrissend"
gcnoem in 'n hoofartikel. ~IOET HELP
In die amptelike orgo.an van
die H.N.P., Die Kruithoring, skryf adv. E. H. Louw: ,.Die cltanl·miPsc ineenstorting van
Brittanjc sal tot crnstige
toc-standc in Europa en elders lei,
wat ons hier in Si.!id-Afrika ook sal tref. Daardie feit moet ens in die oe sien. Dus, ons
mo<'t nou maar help om so 'n
ramp tc probeer afw('er''. Die
hulp moet .~o geskic.l dat die
Unie-bcvolking nie dnardeur ge-tref word ni(:, aldus mnr. Louw.
:Mnr. A. \Yerth 'het volgcns
die korrespondent van Die
Bur-ger hom as volg op George uit-gelnat oor Suid-Afrikaansc hulp
aan Engcland. .,Spr. en sy par
-ty beskou hierdic kwe~sie bloot uit 'n bcsigheidsoogpunt: As die Unic kan help sondcr om sy
eie volk sc b<'lange skade aan
tc docn, dan kan hy dit doen. Dit sal nie in belang van die wc>rcldha.ndcl en
wcreldvoor-spoed wee~ as die Brit c mark in duie stort nic. As ons Brit-tanjc !tan help sonder om ons
cie b<·lange op te offer, dan moet ons dit dom, hct mnr.
·werth verklaar".
VOE
SELPAKKETTE
vir Oorsee
Sluit in:
V
l
eis
,
Vet
,
L
e
kkers
,
Heuning
,
V
r
u
gte
,
Sui
k
er
,
Mee
lbl
om ens
.
(Sonunig
e
van hi
e
rdi
e
go
e
d
c
r
e w
ord uit Oot·
s
e
s
e
Voo
r
rade
ges
tuu
r
)
AFS
O
N
D
I~R
L
I
K
E L'\.~STE
'
-r
i
B
BR
I
TT ..
~JE
EN EUROP1
V
ra
o
f
s
kryf om br
eedvoe
r
ige
l
ys acm
:
'
7f)EitS
E
LP.~KK
E
T
-
AJ.
..
DEl.ING
Jeppestraat,
A.
V.B.O.B.
1.4lr.bflllerccn, Qrata~nmalr.era, BecrafuJneaelleraan Bl<l4lmlonteln - Pret~rta ISO Takke~
Jo
han
nesburg
PLUII\IVEE
Ole Beste 1'lnna om a PLUJMYU
.IU.EK!! en ander PROUUKTE &all te otuo.r to:
C
. M
. EL
OF
F
EN KIE
.
(Edmo.) Bpll.
HOBEllABK (Poaboo 1185) ~e-a
...
.
..
.
...
.
...
QLIE
en
W AT
E
RVERF
VIR
K
UN
STE
N
AAR
S EN S
T
U
D
E
NTE
SO PA
S
A
A
NG
EKOM!
W~SOR EN NEWTON-1\IAAK
OLIEVERF:
Flake White en Zinc White: lOd., 1/10, 2/2, 3/3 per buisie
Die Volgende Kleure:
lld. per buisie Paynes Grey; Deep Ultra-marine; Permanent Blue;
Terra Vertc; New Blue; Naples Yellow; Harrison
Red; Alizarin Crimson; French Ultramarine;
Scar-let Lake.
Die Volgende Kleure: IOd. per buisie
Burnt Sienna; Indian Red; Burnt Umber; Ivory Black;
Light Red; Raw Umber;
Raw Sienna; Yellow Ochre.
Die Volgende Kleure: 2/- per buisie
Vermillion; Aurora Yellow; Permanent Blue; Naples
Yellow. Die Volgende Kleure:
S/0 per buisie Cadmium Green; Cobalt Green; Cadmium Orange; Cadmium Deep Red; Cad
-mium Yellow; Auredin; Co-balt Blue.
Rose l\ladder: 5/9 per buisie
Die Volgende Kleure: 2/2 per buisie
Grootbuise
Burnt Umber; Yellow Ochre; Light Red; Raw Umber.
WATERVERF
Scrie 1 - lOd. 1-pnn
Naples Yellow; Light Red; Indian Red; Raw Umber; Yellow Ochre; Permanent
Blue; Burnt Umber; Vene-tian Red; Ivory Black; Raw Sienna; Chinese \Vhite; New
Gamboge. Serie 2 - 1/2 ~-pan
Alizar; Carmine; Scarlet Lake; Sepia; Rose Madder;
Aliz. Crimson. ·
Serie S - 1/6 l-pan
Lemon Yellow; Cadmium; Orange; Cobalt Blue; Oxide of Chromium; French
Ultra-marine. Serie • - 2/- l-pan
Cadmium Yellow; Cadmiun: Red; Vermillion; Auredine
Pro
Ecclesia-B
o e k h
·
a n de I
PO
S
B
U
S 28
STELLENBOSC
H
...
...
...
...
..
...
.
...
.
... .
BLADSY VlEl-t
,
DIE 0
.13
.
"
WOl~NSDAG,17
SEPTEMBER 19
1
7
~~~~
--
---
---
~
--
--
---,DIE O.
B." WOENSDAG,
17
SEPTEMBER
1947
IRe
tiD
rmiiDlllill~mlrmi§:mrn®
@11
®Imd®na~miiD~
Vir m
e
ns
e
wat
in die afgelope jare te
e
n
die agtergrond
van die wereldontwi
kkeling met sy blok\·onning
\·an \V
e
st
e
r
-se en
Oosterse stat
e
gro
e
pe tot die gedagte gekom
het dat
r
e
pu
blikanisme 'n v
e
rouderde
id
e
aal g
eword het, behoort
die
jongste nuus in verband met die
Britse
krisis
'n ont
nug
-t
ering
t
e wees
.
In sy
doodsworst
eling
i
s E
ngelan
d
vandag
v
i
r
Suid
-
Afril
.:a
'n
~rotergevaar
a
s
wat
hy was toe h.r
OJ>die
go
l
wc va
n sy
m
ag op die
Boerere
pub
liek
e
aangestorm
het
.
Enge
l
a
nd
se
rol is
uitgespeel as were
l
d
m
oondheid
-daaraan twyfcl ons
vir
geen oomb
li
k nie, e
n s
aam
m
et ons
ook heelwat
immigrante
wat so pas u
i
t
Eng
e
l
a
n
d aa
n
gek
om
het
en hul wan
hoop in d
i
e Eng
else pe
rs
te
n
opsig
te
v
a
n
Brittanj
e re
e
ds
11itgespreek bet
.
Ma
a
r di
t b
etel
.:
e
n
nog nic
dat Sui!l-
A
rril<a se
nyheid
soos '
n r
yp appe
l va
n d
i
e
Britse
boom
~aanval
nic
.
I
nt
c
cndecl, die
tel.:e
n
s
i
s
d
aa
r
dat ons ons
met aile
magsa.l
moct ontworstel uit die
doo
!l
sg
•·
eep van d
i
e
Bdt
s
e
im
pel"iali
:-.
m
e
wat drci)!
om die
j
ong
!
e
w
e nm
Suid-Afrikt in
s:r :-.i
t>
J'W
t>
n:-.
w
anhoop te vernict
i
g
.
Ail
e bt·r'gtc
dui d
n.ar
op dat
die
Britse
regering S
u
i
d
-Afrika m
et
~liema
g in sy J
n·i
s
is
\Vilsl
eep om
saam m
et
Brit
ta
n
je te lce
f of
te s
t
e
rf
.
En aangesien ons glo ci
a
t
Britt
a
nj
e as grootmoondhei
d in
e
lk g
c
Y
al gaan st
e
rf.
bet0
k
en
saamg
aa
n
met
Bri
ttanje o
p hi
e
rdi
e
tydstip vir Suid-A
fi
ik
a
'n g
c
wi
s::;e ondergang
.
Van
die do
mi
niums
w
o
rd nou \·
e
rwag om hul
hand~lsb
e
tr
e
ldd
nge met dam·dic
d
ee
!
van die buit
e
land
wa
a
r di
e
dollar di
e bel,Julmiddc
l i
s
. t
c
v
e
rbr
ee
k en hu
llc g
c
heel
e
n
al
to
e
t
c sp
it
s op Br
i
tta
nj
e
m
e
t sy st
e
rling sleeps
e
l. En
d
i
l
b
e
tek
e
n ni
e nd
d
at
S
u
id
-A
frika
byvool'beeld in di
e
pl
€'
1·:
va
n
Am
e
rik
a nse
m
oto
r::;
no
u net
Br
itse
motortjics m
oe
t
J
wop ni
e
; di
t
lwt
r.
IH
•
n self;.; da
t
Suid-A
frika
gecn
motor~.moC't
inYOE'r ni
e
indi
e
n
Bdttanjc sy motort
j
ies aan die
d
ol-la
r-la
ndf'
\'C'rlwoplmn
l.:ry.Die eis wat
Brittanje stel aan
Suid-Afrika is na
a
mlik om sy hande
l met dolla
r
-lande, d.w.s
.
ook
mel Am
e
d
l\a
,
sove
e
l as moontlil\ in t
e
kort,
m
aar t
erself-dertyd sy invo
e
r
uil B
riUanjc te beperk t
ot goedere wat do
ll
ar-la
nde
nie wil
he
n
i
c
.
Uymoct
dus
nie
han
d
e
l dr
yf Yolg
e
n
s sy
cie hehoef
tc
"' n
il
', ma
:
ll'
'ol)!i.~nsBrittanje s
e be
hocftcs, en waa r
dit in Br·i
tt
anje se
bclan~i
s da
t
Suid-Afr
i
ka sonde
•
·
'n
bc-n
od
i
g!lh€'id moet
k
l
aar
iwm. moet ons
daars
on
d
er
l
daarlwm
as
dee!
va
n on
s ,.off('•
·'' a
an
die .,ou
m
oeder
l
and"
.
VERPU GTE ARl\IOEDE
Waar hi
c
rdie b
e
l
e
id op
ncerkom is dat Suid
-
Afrika sy
steeds gro
e
iende ui
t
voer na lewensk
ragtige J
a
nde s
oos Amerika
mo
e
t afbr
ee
k.
Die markte
wa
t ons r-eeds met
so':eel moeite
opg
e
bou h
e
t, s
a
l met een s
lag vernietig
wor
d, en die
hoop
op
Y
e
rd
e
re uitbreiding
van ons uit
voet·hand
el n
a
daarclie
Iand
e
sal ook net daar
eindig
-
e
n
die
jongste berig
t
c
dui
juis daar
op dat
daar
vir ons wol
en vr-ugte by Yoor
-beeld
'n groot to
e
koms
in Ameri
ka wag
.
Aan die and
er liant beteken d
i
t <lat Su
i
d
-
Af
r
ilm die
goedorc
wat
hy e
l
de1·s
hcen uitgeY
o
e
r
het, ncu op
s
lm
ld
aan
Brittanje sal
m
oet
!ewer
.
Brittan
j
e s
l
ml<l
di
e wereld
•·eeds
£4,000,000 m
il
joen, en ons
weet
dat hy 'n paar
m
aandc
gelede
al
begin chc
ig he
t om
ni
c sy slm
ld a
a
n
lndic e
n
E
giptc
te beta
al nie,
en ons
weet
ui
t
di
e geskie
d
e
n
is hoe hy sy s
lmld
van die vorigc
Wcre
ldool"l
o
g
m
et 'n fHmnest
r
ecp ge
li
k
w
i
dcc
r
het toe die strop v
ii·
horn te no
u
beg
in
w
o
rd
h
ct
.
Waar dit du
s
op neerko
m i
s dat
Suid
-
Afr
ik
a a
l sy r
y
k
-dommc,
insluite
nde s
y
goud waarmee
by in
e
ni
ge mark kan
koop,
net
so in die
skoot
v
an Br
i
ttan
j
e
m
oet g
o
o
i
as
'
n
slawe
verpligting
uit hoofde
van sy ver
sl
m
l
d
i
gde
l
oja
l
iteit
aan Brittanje en homse
lf tot die
bedelstaf b
ri
ng
.
I
n
die voorafgaande
h
et
ons
aangetoon hoe
Suid
-
Af
rika
weens sy verband met die
l3ritse
Ryk tans opgeroep
word
om sy ekonomi
e
se toekoms
in die
wereld op
tc
offer
nan
die sterfbedbestaan van
Bri
ttanje
.
U
it
Londen word hom
aan-gese
om hom
kaal uit te t
rek en in s
a
k
e
n as saam met
Brittanje die b
e
delaarstaf
op
te
n
eem
.
En
in
Su
i
d
-
Afr
il
{a
vind hierdie be,·e
l
wee
rldank
i
n di
e
lojale ha
r
te van Brittnnjc
wat
deu
r
middcl van
Britse stels
cls en propaga
nd
a
Y
andng
aa
n die
roe
r \'an
sal<e
s
taa
n
en
b
cs
li
s oo
r di
e
!
ewe o
f
dood
\
'an die
Afrilmner
se en
i
:;ste ,·adcrland
.
Dit is '
n
aaneenska
keling van prosesse wat ons tot
h
i
e
rdie uitlew
eri
ng gebring het. Aan
di
e een kant was
daar die la
ng
te
rmynbeleid om die Af
ri
kane
r
d
o
elbewus uit
vera
n
twoordelik
e
posisies t
e
h
o
u
.
In
ar
b
e
i
d
sk
r
i
nge
i
s
d
eur
middel van va
kbondorgan
i
sas
i
es
o
p
Bri
t
s
e
mo
de
l
e
n ond
er
Enge
l
se Ie
i
d
i
ng g
csorg
dat
di
e
o
ple
iding v
a
n vak
m
ann
e
so-danig beperk word da
t
di
t d
i
e toe
n
emen
d
e
i
ustr
om
in
g van
Britse
va
kmann
e en dus Britse sent
i
me
nt
s
ou
waarborg
.
Volgens gc:;cwens
Y
crstt
·
el<
d
eu
r
d
r
.
Pa
uw o
p
d
ie
onl
anGse
A
.
T
.
KV
.
-lmngrcs
i
s
by voorbcehl
in di
e
vi
e
r j
aa
r
voor die
oorlog
2,303 ,·ah:mannc
in
die bo
ub
cd
r
yf
i
n
ge
vo
er tecnoo
r
1,75-1
l
a
n
d
scuns
wat
tot d
i
e beclryf
t
oege
la
at
i
s, e
n
in die
in:;c
ni
eursbedryf
w
a
s
die
syfcrs ondersl
.:
ei
delil
c 2,4
0
4 e
n
3,459
.
Op
kunsmatige
wyse
is tie
nduisende Afrikanerseuns uit
geskoolde bedr
ywe
·
gehou
en vandag word 'n tekort
a
a
n
opgeleide a
rbeidskr
agte
onde
r
ander
e
aangevoer as r
ede
vir
die grootskaalse
invoer va
n Enge
lse
.
JRRHISIE IF ASCllSTlE GROlEli
WIELHG ONDIER
BE
SKEIRM
K
NG
VAN !?OlLITSniE
l<ampf}ui:~·t••r' -.. in !s nDui:e~s, lamn1a::tr l nie }{mUS'(' l'l'J" .. Dic• om·lo~-: "·a-. 'n ;.; t·oot fbter;·
!:t't hy I~<·M·. Dic' :-.lmrc lH't hom
D
i
e
vcr-ga<lcrin~sva
n die Britse Fasci..;te h
e
t
voi~?;t>n...,'n
ve
•·
l
da..-in)!
n
m
'n litlvan die
lacrhuis
,
in die
u.l'~c!orwses maande aansie
nlil< toeg
eneem
.
rn bai
c
plek
kc
hou lm
!!c
g
crcc
l
tl ,·ergadcrings
en die
moontli
kheid
hc~taancl
a
t
fu.~;cismc
no:; mce
r
sa
l
versprci indien die
t
oc
s
tandc in
Brit tanj1'moe
ilil
w
r
word, word Yerlda
a
r
.
Kc-t om (.i<' hoek het die .ToodH' Oud·soldatc·Organnisasic
'n n·:·gadering tocgcspree!c
..
n
il'r".1-.
c1:e o..lmre nie so go rootnic.' t•a <JOlt uiP so ,·rh:'ndf'!'lili niP.'' Uit• nlrgatlering i,., later uitcrn
1-:!'.iaah <'11 die> polio;;ip hct Hr·
hie:! tlat eni>;'ecn clio anti-fascis·
t ;t':<l· k<JC'rant \\·at te !wop
aan-gebi<•d is, !wop, hli die berig-.
Die L
on
den
se
J
ode Imn d
i
t m::ta r nie
,·er~taandat <l
i
e
Br
i
tse rcgel'ing toelaat
d
at l\iosley en sy
ond
t'
rstetme•·s so
wcli
g
t
ie
r
e
n
self's ()Oiisieuesl<
erming
gcniet wmmecr hu
l
lc
vcrg
a
d
c
rin
gs toespreel< nie.
.,Vyf poli:;ic-ampt<~no.re het in 'n ry agtcr die spr(>kN gcstaan.
Ticn het ·n kordon t\'.'inti;:;-tree
voor hom in die pad ~c\'Orm.
A ndc•r was op cl:e :;;:'p;!a ijies en
nog tJ1tl.'l' \\.1; t1.s~e , d:c ~1,dr'":.· In <lie s r'{d \\at die pel. ic :;e -vonn hl't. 111 t die ho .i
c•r:n-lf'ndc!.t in ':-t 11('tjh' ... ' r-rys 1 ak
m •t 'n . ·.;ar t in sy mon<l hce!l
<·n W•'cr ge t •n." Su b skr:f 'n lid \':Ht ctio• Bri "" lcll' h i.;, \','y-and 'n \'t.•,·gac!P, 1ng \':nt d u· n:e B.Jn<l ,·an Bt it ;L O.t' . ! . tc in
"'est-B:~.i gehou is, in rlic IJ:::.d
Jcwl~:h Ht•rald.
Die sprc,,er hl t (!a :op" ~a~;
!<pra'll' f:Plll!!.: k d tt I y ·.1
,·ol-IJ\ocd Brit is
•·n •'
t h .• • trot i:;em thl tc \It' •s. dy lwt <l!C
oat-:.nak \~;t n d!L• Btll ~ L .• ~is f,t. \\ ~ t :an <lie slulwhl \',tn <<i•· inter,Ja-~·ionalc .1 ooJ~;c rinar. 'r . .;, <·n o.a.
die name aangchaal Yan .Tohr
w-ncsburgsc J ode.
'l'HO'l'S
.,Ons is fnscistc en ons is
trots om dit tc wccs. Ons is alma! Britte en ons is nie ban<> vir dic""l'n<' v:ut ons vc
r-ga
d~
r
i
ng
s
wU
opbn•<'k nie. Ek het ~Iosi<'Y lief", hct een \'an die sprel<crs verldaar.Bn dal hicrdi<' immigrasie \·an Britto doclbC'wus ·n bclcid is van die Britse regcring om Suid
-Afrilm vir die Britse Rylt te
,·ersckcr, blyl< uit die feit dat
F:ngeland self dit nie kan belws
-tig
om sy arbcidskragte af te gee nic, en in die> pl<'l< van ellw Engel::.mnn wat sy ku!'tc verlaat.'n Pool. Duitsct· of Tsjcg mocL
invocr. Hi1!1·die IJeleitl is h·ouf'ns slu-ifldilt nan die h:llld gcdoc•u clcur 'n l'omitee van die Britsc
rc•gc.-ing- wat. daarotl ,::-cw.vs hl't
dat EnJ.:-c>lantl dit nie l<an hekos
-tig- dat die dominiums imlni -gr:tnlil nit nic•-Rl"ilstl Iande tJ·el'
u ie ,.omda t tlit op <lie· Ia nge dt;ur
die Hylr s:tl vel·brold,;cl". \Vccns sy posisie binnc die Britsc Ryk is Britsc lojalitcit boonop nog nic aileen as 'n wet -like strewe erken ni<', maar
:;:elfs as 'n dcug ,·oo•·gc>hou. En in ons pat·f~·politielc hct clit l<'
<'n-oor Snicl-Afl'ilta:!n:o.c na!>ionalis -me lJ<'liggaming gclo·y binne 'n
politiclcc pat·ty wat as allecn
-h<'et·scl· aan bewintl grstcl Icon
word, soos dit dan ook vantlag
die gc•val is. En dan lcry 'n mens tlil' posi!:-ie dat 'n ministc1·
van die• ltahinct die be!eicl vet
·-l,ondir.:- dat Suid-Aft·il.:a aau B•·itt:mjc meet !-\'<'<' ~omler om tc
vt·a wat hy daa:·voor !-al ierug-
-ltry, !OOOs mm·. F. C. Sturroclt docn!
En dit is so 'n rcgering wat nou gaan beslis of Suid-Afrika
die pad van wclvaart gaan be -wandel en of hy as jeugdige saam met Brittanjc moct oncler -gaan as blyke van sy lojalitcit. Daat·om moct dit vir elkecn dui -dclik wccs dat as tcpu blilmnis -me ooit pral<ticsc politick was, dit dit vandag is. Ons g-evaa•·
is g-J·01<'t· :t!; afhanldikc land in
<lie uur van Brittanje sc> onde r-g-ang ar. in die tlae van imperiale
hoogtes. \V:1ar die Britsc lco n-nelcsic voot·hc<.>n nog as 'n l<wes
-sic nm ,·oor- of nadeel hl'spreel< l<on word, is dit vandag 'n kwcs
-~ie van dood of !ewe.
Daar is net ec•n manicr om ·n cin<lc aan die terrorist"<' l<'
maak Sit die Jodc in Palt·stina en die wat in Engeland is, teen
·n muur en skicl hulle dood. sou
hy aan die hand gcd0cn hct vel -gens die berig.
Dicgene wat pro!wer hd om
die .. ,·creld vir die spr..:!«'r \\'1\rm te maak en hom in die rcdt· gc -,·aJ het, is dcur die polis!c vt· r-wyder.
Die ~prelwr hct voortgaande \·erwys na die resultat<• nn di<> o01·!og. .\an di(> hand van die
r~etuiet!i~ ,·an 1\atoli~l{t• •~•· ·~tt'
lih.eo; het hy aang<'(oou clat al
\ersl•il wat daar
tans
inDuih-l::r:tl i:-., is dat die wagt<' hy tlit•
Po
l
isi
e
B
e
slH:rm
F
0i!-
99 9 9dl§Cl§tLC
Dertig ing-e!taal{(c, lwn-stabels lwt Sondag in L on-dcn ·n slmrc Y:th 2,CIGU ui!-ecn g~>jaag-w:tl hrroe;1 lwt: .,\\·e:.:- nlet r.:-..risrnc !'' h.:r gclc·.-nthcid \ un 'n H'r):" a-derin:; nm die Bribe Bor~tl,·an oud ·soldalc', na ~:1;::• Heater la·~ig. lkrt•;lt• po
-l! ... ic lwt die 'ya~.l<'!ihc•
sJ.::H<' in t Wt'c n·r·tlt•t>!. \"<•
•·-ldaar word dat di<' BoP.•] van oml-::..ol(b t<' 1:•. !t· ,.,,a
:'ITo~le~' ,.,(> fw,<'ist(' ino,luit.
h
c
tekcJ
)
VHY VAN
100
%
Doeh
r
eff
f
'tHl
U Aptekcr of Hamldnar !\al u voorsi<'n.
Die Fascistiesc vcrgaderings hct in die afgelopr> ses maa
n-clC' toc•gt'neetn en grotcr gc ...
won.l. Hull<' word gereeld in !3rit,hton. Liverpool, \Vest End en and('r Lo:tdense buurtes ge·
l~t>ll, vcrkbar die t.arlements· lid tPn slottc.
Vr
a
ag
N
a
S
.
A.
F a
br
ik
ate
I
n
Buiteland
In diP huitt.>land i!' daar tans 'u ;.:•·oot aanvraag- na Suid-Afri-kaano..c fauriktte na ·llit blyk uit
die •·euse-be!•tPlli•~gs ,~·at Sui
d-,\fril<:t~m"t' f:!hril,ante ontvang
h<'t na :wa!eidin~ van die ny
-\H'l·hl'id<.tc'ntoon,.teUiug in Dur
-han. U<·s:CllinJ;"s ter waanle n1n
htllalc•nl-duisemll' pont!e is OH·
tlc•r m<'l'l' uit Fram;-Jloroldw,
(libj\tltc~\.. 'l.'au~·c-1', Nl'dc::lands
Oos-Indie, uit die ~~Ia!ci~e S!ate.
l~c·hi(>t~P in Afrilm en :\Iadag-as
-ical· on•\all!~·
\\.t'l' !,., di<' g-eb~:eh: ::an masji·
:tt'r·~~ ){OH b:1!4~ n~·\\'er11Pi)e nie
a:~u t.li<' best<·Hing-s Yoido~n nir. Di<' )!"rootstt> ht•stdiings is g-
c-p1a.l~ Yir te!istie~\\-ili"C, Sliot'nr, klt•t·<•, ,.oe<bel, <'n boustowwe.
DIE
1\AAPS
'f
ADSE
Ar
Ri
KAANSr SAKfKAMER
MAA
NDELI
K
S
E
VERGADERING
in (He
Iiomil<'elmmer, 2dc \"erd!eping.
Groo
t
e
l<~
r
kgeb
ou
,
]'arlementstraat,op DonderJcg, 25 S.epfemb
er
om B n.m. SpreJ,er: l't·of. cl1·. D. G. Fram.scn < Univcrsiteit van Stcllcnboschl Onderwerp: tlni<• van Su!d-Afril<a <'n die l!uidig-(• Do!!:1r-krisis Belangstellend~ Sal<emannc \'anomliggrnde dorpc is cok wclkom
(Oud-L.\'.) sal OPEXBARE \"ERGADERIXGS in
PAAR
t
-
flim:ietsanl - Dinsricg
,
23 Sep
t
embe
r,
om
8
n
.
m
.
MALMESBiJRV - Stads
3
al - Woensdag
,
24
Sept. om
8
n
.
m
.
STHLENBOSCH-Baniletsaa!--D~nd.
,
25
Sept
om 7.30
n
.
m
.
WORCESTER -
Voorh'e~ru~t·saa
l
-
Vr
y
., 26 Sept. om 8 n
.
m
.
RO
B
~RTSOM
-
Stadsa~
l
-
Sa
v
erdag
,
27 Sept. om
8
n
.m
.
f(A
A
PSTAi> -
~o
f
meyi·saal
-
Maandag
,
29 Sept, om
8
n
.
m
.
CERES -
Sradsaal -
Oinsdag, 30 September om 8
n.m
.
'n AFDELL...,GSiiO:\fFEREXSIE \·an \·ertrenwoordigers ,·an aile Tak..!{e v:tn d:e .-Urilmnrrparty in die \\·cstelil'e Provinsie s:tl
gehou word op DD<SD,\G, 23 SEPTE?IillER, om 2 n.m. in die
Banlwt-.anl. PAARL.
ALLE AFRllUXF.RS WORD HARTLIK UTGEXOOI O:\J DIE
\'ERG.'\DERIXGS B\' TE WOOX.
