ETE-AK-2012-HAVO-1-c

(1)

Correctievoorschrift HAVO

2012

tijdvak 1 maandag 21 mei 10.30 - 13.30 uur

Aardrijkskunde

Inzenden scores

Verwerk de scores van alle kandidaten in het bijgeleverde programma Wolf. Zend de gegevens uiterlijk woensdag 6 juni 2012 elektronisch naar het ETE.

(2)

Het correctievoorschrift bestaat uit: 1 Regels voor de beoordeling 2 Algemene regels

3 Vakspecifieke regels 4 Beoordelingsmodel

1 Regels voor de beoordeling

Het werk van de kandidaten wordt beoordeeld met inachtneming van de artikelen 30, 31 en 32 van het Landsbesluit v.w.o.-h.a.v.o.-v.s.b.o. d.d. 23-06-2008 (PB. 2008, no. 54). Voor de beoordeling zijn de volgende passages van bovenvermelde artikelen van het Landsbesluit van belang:

1 De directeur doet het gemaakte werk met een exemplaar van de opgaven, de beoordelingsnormen en het proces-verbaal van het examen toekomen aan de examinator. Deze kijkt het werk na en zendt het met zijn beoordeling aan de directeur. De examinator past de beoordelingsnormen en de regels voor het toekennen van scorepunten toe die zijn gegeven door het ETE (Examenbureau). 2 De directeur doet de van de examinator ontvangen stukken met een exemplaar van

de opgaven, de beoordelingsnormen, het proces-verbaal en de regels voor het bepalen van de score onverwijld aan de gecommitteerde toekomen.

3 De gecommitteerde beoordeelt het werk zo spoedig mogelijk en past de beoordelingsnormen en de regels voor het bepalen van de score toe die zijn gegeven door het ETE (Examenbureau).

4 De examinator en de gecommitteerde stellen in onderling overleg het aantal scorepunten voor het centraal examen vast.

5 Komen zij daarbij niet tot overeenstemming, dan wordt het aantal scorepunten bepaald op het rekenkundig gemiddelde van het door ieder van hen voorgestelde aantal scorepunten, zo nodig naar boven afgerond.

2 Algemene regels

Voor de beoordeling van het examenwerk zijn de volgende bepalingen van toepassing: 1 De examinator vermeldt op een lijst de namen en/of nummers van de kandidaten,

het aan iedere kandidaat voor iedere vraag toegekende aantal scorepunten en het totaal aantal scorepunten van iedere kandidaat.

2 Voor het antwoord op een vraag worden door de examinator en door de gecommitteerde scorepunten toegekend, in overeenstemming met het beoordelingsmodel. Scorepunten zijn de getallen 0, 1, 2, .., n, waarbij n het

maximaal te behalen aantal scorepunten voor een vraag is. Andere scorepunten die geen gehele getallen zijn, of een score minder dan 0 zijn niet geoorloofd.

(3)

toegekend naar analogie of in de geest van het beoordelingsmodel;

3.4indien slechts een voorbeeld, reden, uitwerking, citaat of andersoortig antwoord gevraagd wordt, wordt uitsluitend het eerstgegeven antwoord beoordeeld; 3.5indien meer dan een voorbeeld, reden, uitwerking, citaat of andersoortig

antwoord gevraagd worden, worden uitsluitend de eerstgegeven antwoorden beoordeeld, tot maximaal het gevraagde aantal;

3.6indien in een antwoord een gevraagde verklaring of uitleg of afleiding of

berekening ontbreekt dan wel foutief is, worden 0 scorepunten toegekend tenzij in het beoordelingsmodel anders is aangegeven;

3.7indien in het beoordelingsmodel verschillende mogelijkheden zijn opgenomen, gescheiden door het teken /, gelden deze mogelijkheden als verschillende formuleringen van hetzelfde antwoord of onderdeel van dat antwoord;

3.8indien in het beoordelingsmodel een gedeelte van het antwoord tussen haakjes staat, behoeft dit gedeelte niet in het antwoord van de kandidaat voor te komen.

4 Het juiste antwoord op een meerkeuzevraag is de hoofdletter die behoort bij de juiste keuzemogelijkheid. Voor een juist antwoord op een meerkeuzevraag wordt het in het beoordelingsmodel vermelde aantal punten toegekend. Voor elk ander antwoord worden geen scorepunten toegekend. Indien meer dan een antwoord gegeven is, worden eveneens geen scorepunten toegekend.

5 Een fout mag in de uitwerking van een vraag maar een keer worden aangerekend, tenzij daardoor de vraag aanzienlijk vereenvoudigd wordt en/of tenzij in het beoordelingsmodel anders is vermeld.

6 Een zelfde fout in de beantwoording van verschillende vragen moet steeds opnieuw worden aangerekend, tenzij in het beoordelingsmodel anders is vermeld.

7 Indien de examinator of de gecommitteerde meent dat in een examen of in het beoordelingsmodel bij dat examen een fout of onvolkomenheid zit, beoordeelt hij het werk van de kandidaten alsof examen en beoordelingsmodel juist zijn. Hij dient de fout of onvolkomenheid wel mede te delen aan het ETE. Het is niet toegestaan zelfstandig af te wijken van het beoordelingsmodel. Met een eventuele fout wordt bij de definitieve normering van het examen door het ETE rekening gehouden.

8 Scorepunten worden toegekend op grond van het door de kandidaat gegeven antwoord op iedere vraag. Er worden geen scorepunten vooraf gegeven. 9 Het cijfer voor het centraal examen wordt als volgt verkregen.

Eerste en tweede corrector stellen de score voor iedere kandidaat vast. Deze score wordt meegedeeld aan de directeur.

De directeur stelt het cijfer voor het centraal examen vast op basis van de regels voor omzetting van score naar cijfer. Dit cijfer kan afgelezen worden uit

omzettingstabellen die beschikbaar worden gesteld door het ETE na de bepaling van de definitieve cesuur.

3 Vakspecifieke regels

Voor dit examen Aardrijkskunde Havo 2012 kunnen maximaal 59 scorepunten worden behaald. Het examen bestaat uit 38 vragen.

(4)

1 1 1 1 1 1 1 1

4 Beoordelingsmodel

Opgave 1 - Endogene en exogene krachten in Japan

1 maximumscore 2

Endogeen: twee van de volgende: vulkanisme, aardbeving, tsunami Exogeen: twee van de volgende: overstroming/ taifoen/ stortregen

Convergente plaatbeweging : de Pacifische plaat botst met/ duikt onder de Euraziatische plaat.

Transforme plaatbeweging : de Filippijnse plaat beweegt langs de Euraziatische plaat.

De beweging met uitleg moeten genoemd worden om 1 punt toe te kennen.

Door subductie neemt de druk in de mantel toe.

Stratovulkaan

• Vloedgolven van 18 meter waren mogelijk.

• De kustbeveiliging had verbeterd moeten worden / de centrale had gesloten of verplaatst moeten worden.

• Het aandeel investeringen zal toenemen

• Voor (herstel van de schade en) bescherming tegen toekomstige calamiteiten.

De temperatuur van het zeewater neemt af waardoor taifoens zwakker worden.

(5)

Vraag Antwoord Scores

1 1

Opgave 2 - Sociaaleconomische ontwikkelingen van Bangladesh

De arbeidsproductiviteit is laag.

De landbouw is arbeidsintensief en/of voor een groot deel zelfvoorzienend.

199B: Wereldproductie van rijst.

Bangladesh exporteert vooral grondstoffen, waarvan de exportwaarde daalt ten opzichte van de importwaarde (eindproducten).

Factoren die negatieve invloed hebben op de relatieve ligging van

Bangladesh (ten opzichte van andere gebieden) / relatieve afstand (in tijd, kosten en moeite tot) Bangladesh.

• Bangladesh was een Britse kolonie. • 208D.

(6)

Vraag Antwoord Scores 1 1 1 1 1 1 1

Opgave 3 - Globalisering en kinderarbeid

Het verschijnsel waarbij de productie naar andere gebieden wordt verplaatst.

• De activiteiten van MNO’s vinden plaats in verschillende landen. • Om de productiekosten te minimaliseren zoekt men naar optimale

productielocaties.

• Periferie: kinderarbeid is hoog in rurale, agrarisch georiënteerde landen en informele sectoren, waar sowieso geen/weinig buitenlandse investeringen komen

• Semiperiferie: het percentage kinderarbeid is relatief laag in landen die openstaan voor buitenlandse handel en die een groot aandeel

buitenlandse investeringen genieten

In de periferie is het aandeel jongeren in de bevolking relatief groot.

• Het loon wordt deels in de formele economie besteed.

1 > 5 > 2 > 3 > 4 > 1 > ……

• Burgers worden steeds kritischer en steunen ideële belangenorganisaties (NGO’s)

• waardoor MNO’s zich genoodzaakt voelen om het productieproces aan te passen aan de wensen van kritische burgers.

(7)

Vraag Antwoord Scores 1 1 1 1 1 1 1 1 1

Opgave 4 - Het Caribisch gebied

• Intern: De landbouw van de meeste Caribische eilanden is kleinschalig/traditioneel.

• Extern: De landbouw kan moeilijk concurreren met de grootschalige moderne landbouw in andere landen.

• afname primaire sector (minder mensen werkzaam in primaire sector) • toename secundaire/tertiaire sector (meer mensen werkzaam in

secundaire/tertiaire sector)

Ontwikkelingen in de transportsector leiden tot korte reisduur (en/of daling van de prijs en/of geringere moeite om de bestemming te bereiken).

• Verblijfstoerisme

• Infrastructuur gericht op toerisme, zoals hotels.

• Positief migratiesaldo.

• Instroom van arbeidsmigranten (door toename van werkgelegenheid).

Toeristische herkomstgebieden worden deels bepaald door het koloniale verleden.

Antwoord is correct indien voorbeelden van positieve en negatieve gevolgen van diffusie worden genoemd.

(8)

Vraag Antwoord Scores 1 1 1 1 1 1 1 1 1

Opgave 5 - Venezuela: biobrandstof en voedselvoorziening

Twee van de volgende:

• Besparing deviezen / positieve effecten op de handels- en/of betalingsbalans.

• Toename werkgelegenheid.

• Geringere afhankelijkheid van het buitenland. per juist gegeven voordeel

• Versterkt broeikaseffect / klimaatverandering

• Door toevoegen van biobrandstof aan reguliere brandstof zal per saldo minder CO₂in de atmosfeer terechtkomen.

Er vindt ontbossing/ landdegradatie plaats (en/of voorbeelden van landdegradatie)

Gebied 3 want dat heeft, vergeleken met de andere gebieden, de minst vruchtbare bodem.

Punt wordt toegekend indien het antwoord volledig is.

• Maïs is het belangrijkste bestanddeel van het dieet van Venezuela. • Biobrandstof uit maïs zal leiden tot kleiner voedselaanbod.

Demografisch : bevolkingsgroei leidt tot groeiende vraag naar voedsel Economisch : toename werkgelegenheid / positief effect op handels- en

of betalingsbalans / spin-off door opkomst andere bedrijvigheid Politiek : voedselzekerheid garandeert politieke stabiliteit / afname

buitenlandse afhankelijkheid

(9)

Vraag Antwoord Scores

1

1 1

Overeenkomst: (één van de volgende):

• Goedkoop en/of snel en/of uniform voedsel voor grote bevolkingsgroepen. • Beide concepten zijn gericht op winst.

Verschil: (één van de volgende):

• McDonald’s is particulier terwijl arepa restaurant staatseigendom is. • Arepa restaurant gericht op kwalitatief evenwichtig dieet, McDonald’s niet. • McDonald’s mondiale afzetmarkt en arepa restaurants nationale afzetmarkt. per juist gegeven overeenkomst/verschil

Demografisch : wijken met grote bevolkingsdichtheid

Economisch : wijken met vooral lage inkomensgroepen / afweging drempelwaarde

5 Bronvermeldingen

bron 1 http://nl.wikipedia.org/wiki/Kernongeluk_van_Fukushima (20-5-2011) bron 2 naar

http://www.profnews.nl/407136/globalisering-en-buitenlandse-investeringen-leiden-niet-tot-meer-kinderarbeid bron 3 http://www.stopchildlabour.eu/stopkinderarbeid/Nederlands/Over-kinderarbeid/Cijfers-feiten bron 4 http://www.percent.nl/onlineleren/onlinelerenfiles/encyclopedie/images% 5Ceconomie%5CCDP026.BMP bron 5 http://www.agentschapnl.nl/sites/default/files/bijlagen/Latijns%20Amerika %20-%20Duurzame%20energie.pdf bron 6 http://venezuelanalysis.com/news/6419 bron 7 EnchantedLearning.com