0
20-6-2019
Drijvende hubs de
binnenstad in,
vrachtwagens de
binnenstad uit: haalbare
kaart?
OE751: Afstudeertraject
Carmel Canelas Alves
OPLEIDING: BUSINESS STUDIES AFSTUDEERRICHTING: LOGISTIEK STUDENTNUMMER: 568472 KLAS: BS401
1
Drijvende hubs de binnenstad in, vrachtwagens de
binnenstad uit: haalbare kaart?
OE751 Afstudeeropdracht: afstudeerrapport en beroepsproduct
Afstudeerrapport en beroepsproduct
In opdracht van Hogeschool Inholland
Locatie Haarlem, afdeling business, finance and law
Opleiding: Business Studies, afstudeerrichting logistiek
In opdracht van Blom bv
Locatie Amsterdam
Auteur: Student Bachelor Business Studies, Carmel Canelas Alves
Studentnummer: 568472
Klas: BS401LO
Afstudeercoördinator:
Karina Neef
Afstudeerbegeleider:
Giovanni Douven
Bedrijfsbegeleider:
Nancy Blom
Amsterdam, 20 juni 2019
2
Voorwoord
Voor u ligt het afstudeerrapport en beroepsproduct betreffende het onderzoek naar een drijvende hub bij goederenvervoer over water. Dit onderzoek draagt bij aan het project ‘Haarlem: Duurzaam vrachtlogistiek over water’. Dit rapport en beroepsproduct is geschreven door Business Studies studente Carmel Canelas Alves in het kader van de afstudeerperiode van het vierde en laatste jaar van de opleiding.
Tijdens het opstellen van dit rapport en beroepsproduct is hulp geboden door verschillende
personen. Deze mensen hebben mij geholpen met de totstandkoming van dit onderzoek. Ten eerste heeft Nancy Blom mij inzicht gegeven over de werking van drijvende hubs in de binnenstad van Amsterdam. Deze informatie is meegenomen in het project om drijvende hub te kunnen implementeren in Haarlem. Ten tweede is Giovanni Douven direct betrokken geweest met alle vergaderingen over goederenvervoer over water. Zijn kennis en input voor dit project hebben gezorgd voor sturing en een verduidelijking van het onderzoek. Verder hebben er waardevolle gesprekken plaatsgevonden die hebben bijgedragen aan dit onderzoek. Bij deze wil ik iedereen enorm bedanken.
Ik wens u veel leesplezier toe! Carmel Canelas Alves
3
Managementsamenvatting
De binnenstad van Haarlem krijgt steeds meer last van de enorme verkeerschaos op de weg. Deze ontwikkeling gaat gepaard met negatieve effecten, zoals vervuiling, overlast en verslechtering van infrastructuur. Om deze negatieve effecten te verminderen/elimineren, moet er gewerkt worden aan het verduurzamen en efficiënter maken van het vervoeren van goederen. Rekening houdend met de Green Deal (ZES) heeft Haarlem het project ‘Haarlem: Duurzame vrachtlogistiek over water‘ opgezet. De mogelijkheid om drijvende hubs te laten varen tussen de Waarderpolder en de binnenstad is een van de vraagstukken van het project.
Om te kunnen bepalen of er een drijvende hub tussen de Waarderpolder en de binnenstad kan varen, is er eerst gekeken naar de functionele/technische haalbaarheid van de drijvende hub. Onder de functionele/technische haalbaarheid verstaan we de pasbaarheid van de hub binnen de
waterwegen van Haarlem. Al snel kwam er naar voren dat de dieptes in de vaarwegen erg variëren en er in de binnenstad een aantal lage bruggen zijn. Aan de hand van deze informatie is er een geschikte drijvende hub geselecteerd. Bij het kiezen van de drijvende hub is er onderscheid gemaakt in de goederenstromen: ‘Stukgoederen en Facilitair/service logistiek’, ‘Afval’, ‘Express en pakketten’ en ‘Bouw’. Per goederenstroom is er gekeken naar bestaande initiatieven en de volumes die
vervoerd moeten worden. Na een afweging van de functionele/technische haalbaarheid van de goederenstromen is er naar voren gekomen dat de stromen ‘Afval’ en ‘Bouw’ momenteel het meest kansrijk zijn over het water voor de binnenstad van Haarlem. Vanwege de fluctuatie in de volumes en de locaties van de goederenstroom ‘Bouw’ is het moeilijk om hier vooraf routes en planningen voor te maken. Het is hier van belang dat de gemeente en ondernemers bij deze goederenstroom de bevoorrading over het water onder de aandacht brengen en direct inspringen wanneer er een bouwproject aan het water gepland staat.
De goederenstroom ‘Afval’ heeft wel een “zo goed als” constante stroom in volumes en locaties. Het is dus makkelijker om hier routes en planningen voor te maken. Om deze reden is er gekozen om de goederenstroom ‘Afval’ verder te onderzoeken.
Voor de stroom ‘Afval’ is er vervolgens gekeken naar kansrijke ligplaatsen voor de drijvende hub. In overleg met de Havendienst Haarlem zijn deze plekken uitgekozen. De kansrijke ligplaatsen die hier uit zijn gekomen, is rechts onder het huisje van de Melkbrug, tussen de Zijlbrug en de Raaksbrug en tussen de Raaksbrug en de Prins Hendrikbrug. Bij het onderzoeken van deze kades is er gebleken dat er een nieuwe kade gebouwd moet worden tussen de Zijlbrug en de Raaksbrug. Daarnaast moeten er bij alle drie de ligplaatsen bolders worden geplaatst en zal het afval door middel van een slurf in de hub moeten komen.
Er is ook gekeken naar het beleid van de gemeente Haarlem. Hierbij is er gekeken naar de bestemmingsplannen die gelden bij de kansrijke ligplaatsen. Er is gebleken dat er rekening moet worden gehouden met het bestemmingsplan ‘Oude stad’. Hierin zijn de bestemmingsregels ‘water’ en ‘groen’ van toepassing. Het bouwen van de kade tussen de Zijlbrug en de Raaksbrug gaat tegen de bestemmingsregel ‘groen’ in. Bij het weghalen van groenvoorziening, moet deze op een andere plaats weer worden gecompenseerd. Dit kan onder andere gedaan worden door grastegels te gaan gebruiken op de kades. Hierdoor word de groenvoorziening behouden en is er tegelijkertijd ook een harde ondergrond.
Om de ligplaatsen te gebruiken moeten er wel vergunningen worden aangevraagd. Dit is onder andere een ligplaatsvergunning en een bouwvergunning voor het aanleggen van bolders en kades. Voor het aanleggen van de bolders en kades moeten er leges betaald worden. Deze leges bedragen 2,5% van de bouwkosten.
4 De meest haalbare kansrijke locatie is bij de Melkbrug. De Melkbrug ligt vlakbij bedrijven, heeft een gunstig bestemmingsplan, heeft genoeg ruimte, heeft een kade en wordt door verschillende professionals kansrijk geacht. Tevens kan deze kansrijke ligplaats niet alleen voor afval verzameling worden gebruikt, maar ook voor de belevering van stukgoederen voor de horecagelegenheden naast het water.
Als laatste is er gekeken naar de financiële haalbaarheid van de drijvende hubs. Er is hier gekeken naar de kosten en de opbrengsten van de gemeente. De haalbaarheid is voor twee scenario’s
berekend. In scenario 1 wordt er gebruik gemaakt van de sleepboot van Blom bv. In scenario 2 wordt er door de gemeente in een elektrische sleepboot geïnvesteerd. De totale kosten in scenario 1 komen op €122.733 per jaar uit en in scenario 2 op €40.608 per jaar. Door het grote verschil tussen scenario 1 en 2 wordt er aangeraden om te kiezen voor scenario 2.
Bij het onderzoeken van de opbrengsten is er gekeken naar de maatschappelijke opbrengsten. De maatschappelijke opbrengsten zijn: meer werkgelegenheid, een bereikbaardere binnenstad, een beter milieu en meer veiligheid. Om deze opbrengsten/doelstellingen te verwezenlijken is het belangrijk om KPI’s te monitoren. Aan de hand van het doel van de gemeente, “De binnenstad schoner, veiliger en met minder hinder voor de omgeving te beleveren”, zijn er KPI’s opgesteld aan de hand van de Balanced Scorecard. Door deze KPI’s te blijven monitoren, zullen de doelstellingen van stakeholders worden behaald.
Op basis van alle desk- en fieldresearch, kan er geconcludeerd worden dat de drijvende hubs voor de binnenstad van Haarlem functioneel/technisch, wettelijk en financieel haalbaar is, mits het over de goederenstroom ‘Afval’ gaat. Het is voor de binnenstad een mooie kans om de drijvende hubs te laten implementeren op de aangegeven kansrijke locatie.
5
Inhoud
Voorwoord ... 2 Managementsamenvatting ... 3 Figurenlijst ... 7 1. Inleiding ... 9 1.1 Aanleiding ... 9 1.2 Leeswijzer ... 9 2. Probleemanalyse ... 10 2.1 Probleemanalyse ... 10 2.2 Onderzoeksdoelstelling ... 10 2.3 Bedrijfsdoelstelling ... 11 2.4 Hoofd- en deelvragen ... 11 2.4.1 Hoofdvraag ... 11 2.4.2 Deelvragen ... 11 2.4.3 Afbakening ... 11 2.4.4 Begripsverheldering ... 11 2.5 Op te leveren producten ... 12 3. Theoretisch kader ... 133.1 Wat zegt de literatuur over drijvende hubs? ... 14
3.1.1 Wat is een logistieke hub ... 14
3.1.2 De werking van een logistieke hub ... 14
3.1.2 Waarom een drijvende hub... 15
3.2 Aan welke functionaliteiten moet een drijvende hub in Haarlem aan voldoen? ... 17
3.2.1 Duurzaamheid ... 17
3.2.2 Goederenstromen ... 17
3.2.3 Soorten drijvende hubs ... 19
3.2.4 Black Box model ... 20
3.2.5 Functionele en technische haalbaarheid ... 20
3.3 Waar zou deze drijvende hub gesitueerd moeten worden? ... 21
3.3.1 Wettelijke haalbaarheid ... 21
3.4 Hoe hoog zal de investering zijn om een drijvende hub te bewerkstelligen?... 21
3.4.1 Financiële haalbaarheid... 21
3.4.2 Maatschappelijke haalbaarheid ... 22
4. Methodologie ... 26
4.1 Onderzoeksopzet ... 26
6
4.2 Kwaliteit methodologie ... 30
5. Onderzoeksresultaten ... 31
5.1 Aan welke functionaliteiten moet een drijvende hub in Haarlem aan voldoen? ... 31
5.1.1 De vaarwegen van Haarlem ... 31
5.1.2 Verschillen in goederenstromen ... 33
5.1.3 Selecteren drijvende hub ... 37
5.1.4 Conclusie haalbaarheid ... 40
5.2 Waar zou deze drijvende hub gesitueerd moeten worden? ... 41
5.2.1 Kansrijke ligplaatsen ... 41
5.2.2 Beleid van de gemeente ... 42
5.2.3 Conclusie haalbaarheid ... 44
5.3 Hoe hoog zal de investering zijn om een drijvende hub te bewerkstelligen?... 44
5.3.1 Kosten gemeente Haarlem/ Spaarnelanden ... 44
5.3.2 Opbrengsten gemeente Haarlem ... 47
5.3.3 Conclusie Haalbaarheid ... 48
6. Conclusies ... 49
6.2 Relevantie voor beroepsproduct ... 50
7. Beroepsproduct ... 51
7.1 Pilotvoorstel ... 51
7.1.2 Route ... 53
7.1.3 Uitstoot ... 53
7.1.4 Voor- en nadelen ... 54
7.1.5 Fases van de pilot ... 55
Bibliografie ... 57
Bijlagen ... 63
Bijlage 1 Afmetingen dekschuiten ... 63
Bijlage 2 Gegevens vaarwegen Haarlem ... 64
Bijlage 3 Bruggen van Haarlem ... 66
Bijlage 4 Berekeningen goederenstromen ... 67
Bijlage 5 beunbakken en dekschuiten Blom bv ... 68
Bijlage 6 Afmetingen het Smidtje Canal Cruises ... 71
Bijlage 7 Kansrijke locaties ... 72
Bijlage 8 Urban Boat ... 75
Bijlage 9 Richtlijnen inzamelmiddelen en -voorzieningen afval ... 76
Bijlage 10 Huurkosten Blom bv ... 79
7
Bijlage 12 SMART uitgewerkte KPI’s ... 81
Bijlage 13 Vaartijden ... 83
Bijlage 14 Totale huurkosten ... 85
Bijlage 15 Route Spaarnelanden naar Melkbrug ... 86
Bijlage 16 Vaarbewegingen ... 87
Bijlage 17 Uitstoot ... 88
Bijlage 18 Transcriptie interview Havendienst Haarlem ... 90
Bijlage 19 Transcriptie interview Ruud Meijer ... 97
Bijlage 20 Relevante gespreksverslagen ... 100
Figurenlijst
Figuur 1Verloop van het onderzoek ... 13Figuur 2 Vervoer van en naar hub ... 14
Figuur 3 Vol beladen vrachtwagen ... 14
Figuur 4 Flowchart ... 16
Figuur 5 Flowchart ... 16
Figuur 6 Geschat aantal kilometers stedelijk goederenvervoer per segment ... 17
Figuur 7 Benamingen waterweg ... 20
Figuur 8 Black Box ... 20
Figuur 9 ... 22
Figuur 10 Balanced Scorecard ... 25
Figuur 11 Scope ... 31
Figuur 12 Begrippen vaarweg ... 31
Figuur 13 Hub in de vaarweg ... 32
Figuur 14 Goederenstromen ... 33
Figuur 15 Afvalstroom ... 34
Figuur 16 City Supplier ... 35
Figuur 17 Trekschuit 2.0 ... 36
Figuur 18 DHL pakjesboot ... 36
Figuur 19 Bouwhub ... 37
Figuur 20 Green Deal ... 37
Figuur 21 Model van Vyge ... 38
Figuur 22 Model van Vyge ... 39
Figuur 23 Model van Vyge ... 39
Figuur 24 Model van Vyge ... 40
Figuur 25 Bestemmingsplan ... 42
Figuur 26 Huurkosten twee beunbakken ... 45
Figuur 27 Huurkosten sleepboot Karel ... 45
Figuur 28 Huurkosten twee beunbakken en sleepboot Karel ... 45
Figuur 29 Totale kosten scenario 1 ... 46
Figuur 30 Totale kosten scenario 2 ... 46
Figuur 31 Sleepboot met beun ... 52
Figuur 32 Afmetingen beun ... 52
8
Figuur 34 Traject van de afvalhub ... 53
Figuur 35 Fase 1 ... 55
Figuur 36 Fase 2 ... 55
9
1. Inleiding
In dit hoofdstuk is een korte introductie te vinden van het project ‘Haarlem: duurzaam vrachtvervoer over water’ en Blom bv, een van de deelnemende bedrijven van het project. Tevens is er een
leeswijzer te vinden die de opbouw van dit onderzoeksrapport laat zien.
1.1 Aanleiding
Blom bv is een goedlopend bedrijf gespecialiseerd op het gebied van het verhuren en transporteren van dekschuiten. Daarnaast verzorgt zij ook op- en overslag van goederen, watertransporten en andere havendiensten. Blom bv vindt het belangrijk om rekening te houden met het milieu en is daarom druk bezig met het verduurzamen van haar operaties (BLOM bv). Ze is de afgelopen jaren bezig geweest met het ‘Blom Green Development’ project. Dit project is opgezet om duurzaam aan en af te voeren van bouwmaterialen en bouwstoffen naar en van de binnenstad van Amsterdam. Dit laatste is gelijk ook de connectie van Blom bv met het project ‘Haarlem: Duurzaam vrachtlogistiek over water‘ (BLOM bv).
Steeds meer steden krijgen last van enorme drukte op de weg. Haarlem is een van de steden die te kampen heeft met de toenemende drukte en is zelfs uitgeroepen tot de filehoofdstad van Nederland. De binnenstad van Haarlem loopt helemaal vast met vrachtverkeer. Daarbij moet er ook rekening worden gehouden met de zogeheten ‘Green Deal MRA Zero Emission Stadslogistiek (ZES)’. De Greendeal is afgesloten tussen het kabinet en het bedrijfsleven om de bevoorrading van
binnensteden in 2025 emissievrij te maken, waaronder ook de binnenstad van Haarlem (Berg, 2018). Dit betekend dat er in 2025 helemaal geen vervuilende vrachtwagens de binnenstad in mogen komen. De gemeente Haarlem is op zoek naar oplossingen om dit probleem te verhelpen. De gemeente Amsterdam kampte met ditzelfde probleem en is, om het vrachtverkeer over de weg te verminderen, vracht gaan vervoeren over het water. Daarom is de gemeente Haarlem een project gestart, of het voor Haarlem ook mogelijk is om duurzaam vrachtvervoer over water te realiseren. Het project ‘Haarlem: Duurzaam vrachtlogistiek over water’ wordt opgedeeld in verschillende onderzoeken. Het onderzoek waar dit rapport zich op richt zijn drijvende hubs tussen de Waarderpolder en de binnenstad van Haarlem (nhnieuws, 2018) (RTL nieuws, 2017).
1.2 Leeswijzer
In dit onderzoek wordt er antwoord gegeven op de in paragraaf 2.4.1 genoemde hoofdvraag. Deze vraag loopt als een rode draad door dit rapport heen. Na het lezen van deze leeswijzer is het tweede hoofdstuk te vinden. In dit hoofdstuk zal de probleemanalyse te lezen zijn. In de probleemanalyse wordt het probleem van de gemeente Haarlem onder de loep genomen. Ook zal hierin de connectie van Blom bv met betrekking tot het project, Haarlem: ”Duurzaam vrachtlogistiek over water”, worden besproken. Verder zal er op de onderzoeksdoelstelling, bedrijfsdoelstelling, hoofd- en deelvragen en de afbakening worden ingegaan. In het volgende hoofdstuk, hoofdstuk 3, zal er gekeken worden naar het theoretisch kader. In het theoretisch kader worden alle theorieën en modellen met betrekking tot dit onderzoek vermeld. Eenmaal aangekomen bij hoofdstuk 4 zien we de methodologie van het onderzoek. In de methodologie is er per deelvraag uitgewerkt hoe het onderzoek zal worden verricht. In hoofdstuk 5 is de planning van het onderzoeksrapport te vinden. Vervolgens worden er in hoofdstuk 6 de onderzoeksresultaten besproken. De onderzoeksresultaten zullen per deelvraag worden beantwoordt. In het volgende hoofdstuk, hoofdstuk 7, zijn de conclusies van het onderzoek weergegeven. Deze conclusie zal zich vertalen naar het in hoofdstuk 8 beschreven beroepsproduct. Het beroepsproduct is in een brede businesscontext verwerkt. Verder zijn er aan het einde van dit rapport een aantal bijlages te zien.
10
2. Probleemanalyse
2.1 Probleemanalyse
De Nederlandse economie groeit gestaagd door. Als we het tweede kwartaal van 2018 vergelijken met het eerste kwartaal van 2018 is de economie in Nederland met wel 0,7 procent gegroeid. Volgens het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) is deze enorme groei te danken aan de groeiende buitenlandse handel en een toename van investeringen. Zowel de import als export van goederen maakt een groei mee. Opvallend is dat bedrijven meer goederen exporteren dan
importeren. De export groeit namelijk twee procent sneller dan de import. (NU.nl, 2018) De logistieke sector profiteert van de groeiende economie. Er worden steeds meer goederen
getransporteerd, voornamelijk over de weg. Het wegtransport noteert een groei van 3,2 procent in 2018. Hiermee groeit het wegtransport het snelst vergeleken met alle andere modaliteiten. Dit betekent ook dat het steeds drukker op de weg wordt (Weerd, 2018) (ABN AMRO, 2017). Ook Haarlem ziet de groei van het wegtransport in de stad stijgen en is zelf uitgeroepen tot de filehoofdstad van Nederland. Door de toenemende verkeerschaos loopt de binnenstad van Haarlem helemaal vast en ontstaan er onveilige situaties. Dit is niet het enige probleem waar Haarlem mee moet dealen. De vrachtwagens zijn groter en zwaarder dan de wegen en kades aankunnen. Dit heeft geresulteerd in een verslechtering van de wegen en kades in de binnenstad. Daarbij moet Haarlem ook rekening houden met het landelijk initiatief van de Green Deal MRA Zero Emission Stadslogistiek ZES (Berg, 2018). Het is voor Haarlem dus van groot belang om naar andere alternatieven te kijken om de binnenstad te bevoorraden.
De gemeente Amsterdam kampte met ditzelfde probleem en is, om het vrachtverkeer over de weg te verminderen, vracht op een duurzamere manier gaan vervoeren over het water. De gemeente Haarlem is een project gestart om te onderzoeken of het voor Haarlem ook mogelijk is om duurzaam vrachtvervoer over water te realiseren. Het project ‘Haarlem: Duurzaam vrachtlogistiek over water’ is opgedeeld in een negental deelonderzoeken. Het onderzoek over de mogelijkheid van drijvende hubs tussen de binnenstad en Waarderpolder valt onder een van de negen deelonderzoeken (nhnieuws, 2018) (RTL nieuws, 2017). Een drijvende hub zou een oplossing moeten zijn bij het veiliger, schoner en met minder hinder voor de omgeving beleveren van de Haarlemse binnenstad. Hier komen vele factoren bij kijken.
De goederen die Haarlem binnenkomen zijn allemaal te categoriseren in verschillende groepen. De ene goederenstroom heeft te maken met andere regels dan de andere goederenstroom.
Bouwmaterialen vallen bijvoorbeeld onder een hele andere goederenstroom dan afval en vergen een hele andere aanpak. Per goederenstroom moet er gekeken worden naar welke functionaliteiten de hub moet hebben, in welke omgeving deze moet worden gesitueerd, hoe het financiële plaatje eruit komt te zien en of dit allemaal haalbaar is. Dit laatste zal een grote rol spelen in dit onderzoek. Zowel de technische/functionele, wettelijke, maatschappelijke en de financiële haalbaarheid worden onder de loep genomen.
Om een zo volledig mogelijk en betrouwbaar onderzoek op te stellen, zal er gebruik worden gemaakt van desk- en fieldresearch. Wekelijks vinden er meetings en/of interviews plaats tussen studenten, docenten en bedrijven die gebaat zijn bij dit onderzoek. Tevens zal er een à twee dagen bij Blom bv op locatie aan het onderzoek gewerkt worden.
2.2 Onderzoeksdoelstelling
De doelstelling van het onderzoek is kennis te genereren over drijvende hubs en op welke wijze deze drijvende hubs tussen de Waarderpolder en de binnenstad van Haarlem moeten varen om
11 uiteindelijk een bijdrage te leveren aan het verminderen van het vrachtvervoer over de weg in Haarlem.
2.3 Bedrijfsdoelstelling
Het doel van de gemeente Haarlem is om het vrachtvervoer in Haarlem over het water te laten vervoeren. Hierbij wordt er gekeken naar welke opties er binnen Haarlem mogelijk zijn om dit te kunnen realiseren. Er zal een focus worden gelegd op het schoner, veiliger en met minder hinder voor de omgeving, de binnenstad van Haarlem van vracht te beleveren.
2.4 Hoofd- en deelvragen
2.4.1 Hoofdvraag
Op welke wijze kan er een drijvende hub worden gerealiseerd in de stad Haarlem teneinde de binnenstad Haarlem schoner, veiliger en met minder hinder voor de omgeving te beleveren?
2.4.2 Deelvragen
1) Wat zegt de literatuur over drijvende hubs?
2) Aan welke functionaliteiten moet een drijvende hub in Haarlem aan voldoen? 3) Waar zou deze drijvende hub gesitueerd moeten worden?
4) Hoe hoog zal de investering zijn om een drijvende hub te bewerkstelligen?
2.4.3 Afbakening
In dit onderzoeksrapport wordt er gekeken naar de wijze om een drijvende hub te laten
plaatsen/varen tussen de Waarderpolder en de binnenstad van Haarlem. Bij dit onderzoek worden een aantal aspecten buiten beschouwing gelaten:
- Het onderzoek zal verricht worden vanaf eind januari 2019 t/m eind mei 2019.
- De mogelijkheden voor het plaatsen van drijvende hubs buiten de vaarwegen van Haarlem wordt buiten beschouwing gelaten.
- De exacte locaties van alle drijvende hubs zal in dit onderzoek niet worden meegenomen. De data die hiervoor nodig is, is niet binnen de onderzoekstijd te verzamelen. Tevens zijn de exacte locaties voor de drijvende hubs een van de deelonderzoeken die een VU studente zal uitvoeren.
- De drijvende hubs worden onderzocht voor het aan- en afleveren van stukgoederen, afval, express en pakketten, facilitair/service logistiek en bouw. Er wordt geen rekening gehouden met de goederenstroom ‘vers’. Dit omdat deze goederenstroom vanaf het begin van dit onderzoek niet heel kansrijk is geacht om momenteel over water te vervoeren voor Haarlem. - De financiële haalbaarheid zal voor de gemeente Haarlem worden onderzocht. De
opbrengsten van de gemeente zal niet gefocust zijn op geld. Dit omdat het voor de gemeente een investering is waar de output niet gericht is op geld, maar maatschappelijk belang. Voor de gemeente zal er dus vooral gekeken worden naar de maatschappelijke haalbaarheid. - De financiële haalbaarheid zal niet voor ondernemers worden onderzocht.
- Er wordt geen gebruik gemaakt van een Maatschappelijke Kosten en Baten Analyse (MKBA). Om de gegevens die hiervoor nodig zijn in te winnen, is te weinig tijd binnen dit onderzoek.
2.4.4 Begripsverheldering
Logistieke hub: Een hub kan gezien worden als een consolidatiecentrum waar verschillende materialen door verschillende leveranciers worden aangeleverd. De materialen worden in de hub
12 opgeslagen om vervolgens op een efficiënte manier gebundeld te worden en verder te vervoeren naar de eindbestemming (Dijkhuizen, 2015).
Goederenstroom: Verzameling van goederen met dezelfde karakteristieken.
Duurzaam: Ontwikkeling in het voorzien in de behoeften van de mens, zonder toekomstige generaties, het milieu of de economie in gevaar te brengen (Smits).
Groen: Vervoert op een manier waar weinig tot geen uitstoot bij vrijkomt.
Haalbaarheidsonderzoek: Bij een haalbaarheidsonderzoek wordt er gekeken of het onderzoek functioneel/technisch, wettelijk, financieel en maatschappelijk haalbaar is en of het dus nut heeft om het project uit te voeren.
CO2: Een broeikasgas dat vrijkomt bij verbranding van fossiele brandstoffen (ENCYCLO.NL). Emissie: De uitstoot van deeltjes en gassen naar lucht, water en bodem (ENCYLCO.NL).
Klimaatneutraal: Activiteiten of processen die geen negatief effect hebben op het klimaat (Ensie, 2016).
Huishoudelijk afval: Afval afkomstig van huishoudens. Huishoudelijk afval is voor een groot deel te recyclen (ENCYCLO.NL).
Bedrijfsafval: Afval afkomstig van bedrijven (Ensie).
2.5 Op te leveren producten
Het onderzoeksrapport zal een antwoord geven op de hoofdvraag ‘Op welke wijze kan er een drijvende hub worden gerealiseerd in de stad Haarlem teneinde de binnenstad Haarlem schoner, veiliger en met minder hinder voor de omgeving te beleveren?’. Het onderzoeksrapport zal op een zo betrouwbare, duidelijke en volledig mogelijke manier tot stand komen d.m.v. grondige deskresearch en interviews met professionals uit het vakgebied. Naast het onderzoeksrapport moet er ook een beroepsproduct worden ingeleverd. Dit beroepsproduct zal bestaan uit een pilotvoorstel voor drijvende hubs tussen de binnenstad en de Waarderpolder. In dit voorstel wordt een plan en het profijt voor de gemeente Haarlem uitgelegd. Het onderzoeksrapport en het beroepsproduct zal laten zien dat de onderzoeker bekwaam is om op hbo-niveau onderzoek uit te voeren. Daarbij laat de onderzoeker zien de leerstof van de afgelopen vier jaar van de studie toe te kunnen passen.
13
3. Theoretisch kader
In het theoretisch kader zullen relevante theorieën en begrippen naar voren komen die belangrijk zijn voor het onderzoeksrapport. Per deelvraag zullen de theorieën en begrippen worden uitgewerkt. Daarbij zal er een korte toelichting worden gegeven waarom de desbetreffende theorie of begrip zal worden gebruikt.
Ter illustratie is er in figuur 1 een model te zien om het verloop van het onderzoek te verduidelijken. Als eerste zal er gekeken worden naar de werking van een hub, verschillende soorten drijvende hubs en de verschillende goederenstromen die moeten worden vervoerd. Hierbij zal er gekeken worden welke hubs het beste bij de verschillende goederenstromen passen en of deze door de wateren van Haarlem kunnen varen. Er zal dan een selectie worden gemaakt van de meest kansrijke
goederenstroom. Als tweede wordt er voor deze goederenstroom gekeken naar kansrijke ligplaatsen voor de drijvende hub en het bestemmingsplan van de gemeente. Als laatste zal het financiële aspect aan bod komen.
Door deze drie hoofdzaken te analyseren en met elkaar te koppelen, zal er uiteindelijk een conclusie worden gevormd. De conclusie zal duidelijk maken of het implementeren van drijvende hubs in Haarlem haalbaar is.
Figuur 1 Verloop van het onderzoek
Conclusie: Is het implementeren van drijvende hubs tussen de Waarderpolder en de binnenstad van Haarlem haalbaar?
Investering drijvende hub Situeren drijvende hub Welk soort hub bij welke goederen-stroom
14
3.1 Wat zegt de literatuur over drijvende hubs?
De wereld verandert steeds sneller en er wordt steeds meer over de weg vervoerd. Deze logistieke ontwikkelingen gaan vaak gepaard met negatieve effecten, zoals vervuiling, overlast en
verslechtering van infrastructuur. Om deze negatieve effecten te verminderen/elimineren moet er gewerkt worden aan het verduurzamen en efficiënter maken van het vervoeren van goederen. (duurzaamgebouwd.nl, 2018) Daarbij moet er ook rekening worden gehouden met de ‘Greendeal’. Hierdoor mogen er in 2025 geen vervuilende voertuigen de binnenstad meer in komen. Het vervoer moet dus via andere wegen van en naar de binnenstad van Haarlem worden gebracht. Het vervoeren over water is hier eigenlijk de meest voor de hand liggende oplossing, maar hier komen vele
activiteiten bij kijken. De goederen zullen bij het water moeten worden opgeslagen om vervolgens weer te kunnen worden vervoerd met een andere boot of elektrisch voertuig naar de bestemming in de binnenstad. Om een antwoord te krijgen op deze deelvraag moet er grondig deskresearch worden gedaan naar logistieke opslagplaatsen, oftewel ‘logistieke hubs’. Waarvoor worden hubs gebruikt en waarom?
3.1.1 Wat is een logistieke hub
Een logistieke hub is eigenlijk een centraal laad- en lospunt waar materialen van toeleveranciers worden verzameld. In de meeste gevallen wordt een hub op een centrale locatie in de stad geplaatst. Op deze manier kan de stroom van materialen op een slimme manier worden samengebracht en kunnen de goederen vervolgens vanuit dat centrale punt verder worden getransporteerd. Een hub kan worden gevestigd door een bedrijf die hun eigen goederenstroom willen optimaliseren. In andere gevallen wordt er een hub gevestigd door een gespecialiseerd bedrijf, zoals CityHub, die goederenstromen van verschillende bedrijven krijgen aangevoerd en met hun eigen (elektrische of zuinige) trucs de goederen verder de binnenstad in vervoeren (ENCYCLO.NL).
3.1.2 De werking van een logistieke hub
In beginsel rijden vrachtwagens met goederen vaak individueel op een inefficiënte manier naar de bestemming toe. Hierbij kan je denken aan een inefficiënte indeling van goederen, een onlogische route van de verschillende goederen naar de plaats van bestemming, maar ook het rijden met halflege vrachtwagens. Al deze vervoerstromen zorgen voor onnodig meer uitstoot, geluidsoverlast, schade aan infrastructuur en een onveiligere binnenstad.
Figuur 2 Vervoer van en naar hub
De logistieke hub zorgt ervoor dat alle goederen die toeleveranciers bij de hub aanleveren op een efficiënte manier worden samengebracht. Wanneer alle goederen door de toeleveranciers zijn
15 aangeleverd, wordt er in de hub gekeken hoe de
goederen efficiënt naar de bestemming kunnen worden vervoerd. De desbetreffende goederen worden gebundeld en er wordt gekeken naar de meest efficiënte routing om de goederen naar de binnenstad te vervoeren. De vrachtwagens worden zo vol mogelijk geladen om het aantal transportbewegingen te verminderen. Zonder hub als schakel tussen toeleveranciers en
klanten vinden er veel meer transportbewegingen
plaats die langs en door elkaar rijden. Wanneer er normaliter bijvoorbeeld acht vrachtwagens de binnenstad inrijden, rijden er door gebruik te maken van een hub misschien maar twee vrachtwagens de binnenstad in. Dit zorgt direct voor minder drukte op de weg, minder uitstoot, minder
geluidsoverlast, minder druk op de infrastructuur en minder ongelukken op de weg (Roeven, 2016).
3.1.2 Waarom een drijvende hub
Nu de functie van een logistieke hub duidelijk is, kan er gekeken worden naar de vestiging van de hub. In praktijk zijn er twee soorten hubs, vaste hubs (hubs gevestigd op het vaste land) en drijvende hubs (hubs gevestigd op het water).
Zoals al eerder is vermeld, kampt Haarlem met verschillende problemen. Om te kijken naar welke hub geschikt is voor Haarlem, moeten een aantal factoren in acht worden genomen.
1. Drukte op de weg – Momenteel zijn er veel voertuigen die door de binnenstad van Haarlem rijden. Hierdoor ontstaan enorme druktes op de weg, waardoor files ontstaan (RTL nieuws, 2017).
2. De Greendeal (ZES) – De Greendeal is afgesloten tussen het kabinet en het bedrijfsleven om de bevoorrading van binnensteden in 2025 emissievrij te maken, waaronder ook de
binnenstad van Haarlem (Berg, 2018). Dit betekent dat er in 2025 helemaal geen vervuilende voertuigen de binnenstad in mogen komen. Het vervoer moet dus via andere wegen van en naar de binnenstad van Haarlem worden gebracht.
3. Uitbreiding autoluwe binnenstad Haarlem – Een groot deel van de Haarlemse binnenstad is autoluw. Dit betekent dat al het gemotoriseerde verkeer alleen tussen 07:00 en 11:00 uur de binnenstad in mogen rijden. Buiten deze tijden moet er buiten het autoluwe gebied
geparkeerd worden. Per 1 juli 2019 wordt het autoluwe gebied van de binnenstad uitgebreid. De tijden om het autoluwe gebied in te mogen rijden worden met een uur verlengd, namelijk van 06:00 tot 11:00 uur (Gemeente Haarlem).
4. Verzakking infrastructuur – Door de vele transportbewegingen in Haarlem verzakt de infrastructuur. Wegen verzakken en de grachten krijgen steeds meer scheuren. Dit komt voornamelijk door de zware vrachtwagens die door de binnenstad van Haarlem rijden terwijl de infrastructuur hier niet voor is bestemd (Josee, 2019).
5. Overlast van bewoners – De vrachtwagens die door de binnenstad van Haarlem rijden nemen vaak de hele straat in beslag en maken veel lawaai (Scholten, 2018).
6. Onveilige verkeerssituaties – Er rijdt veel verkeer door de binnenstad van Haarlem waardoor er onveilige situaties op de weg ontstaan. Wanneer er een vrachtwagen aan het lossen is, kunnen fietsers niet meer door de straat rijden. Zij gaan dan over voetgangerspaden fietsen (Mijttenaere, 2017).
16 7. Haarlem wil het vrachtverkeer over water laten gaan – Haarlem heeft het project ‘Haarlem:
Duurzaam vrachtlogistiek over water’ opgestart om te kijken hoe Haarlem goederenvervoer over water kan bewerkstelligen.
De gemeente Haarlem wil geen zware vervuilende voertuigen de binnenstad in hebben. Trucs zullen buiten de binnenstad van Haarlem moeten blijven. Vanaf dat punt zullen de spullen overgezet moeten worden naar andere minder vervuilende vervoersmobiliteiten. Als er rekening wordt
gehouden met de hierboven genoemde punten (punt 1, 3, 4, 5 & 7), kan er ook geen gebruik worden gemaakt van elektrische trucs die de binnenstad in rijden. De enige andere vervoersmobiliteit die niet tegen de hierboven genoemde punten in gaat, is vervoer over water. Om een duidelijk beeld te geven is hieronder een stroomdiagram te zien (LeanSixSigma).
Figuur 4 Flowchart
Vanaf de hub aan de rand van de binnenstad worden de goederen met geselecteerde boten naar de binnenstad gevaren. Hier komen we op een probleem. In de hub worden de boten volgeladen met verschillende goederen van wellicht verschillende klanten. Het zou inefficiënt zijn om deze boot langs alle klanten te laten varen i.v.m. laad- en los punten, levertijden en afhandeling van het type
goederen. De goederen moeten dus worden overgeslagen op een centraal punt waar de klanten hier zelf de desbetreffende goederen op kunnen halen. Aangezien de binnenstad van Haarlem dicht bebouwd is, kan er geen hub op het vaste land worden geplaatst om deze goederen in op te slaan. Hierbij komt de drijvende hub goed van pas. Op de drijvende hub kunnen de goederen vanaf de boot worden opgeslagen. Vervolgens kan de klant de goederen van de drijvende hub af halen.
Vervschillende
goederenstromen
Vaste hub aan de
rand van de
binnenstad
Boten naar de
binnenstad
Verschillende goederenstromenVaste hub aan de rand van de binnenstad
Boten naar de
binnenstad Drijvende hub
Klant haalt goederen op met
duurzame vervoersmiddelen
17
3.2 Aan welke functionaliteiten moet een drijvende hub in Haarlem aan voldoen?
3.2.1 Duurzaamheid
Duurzaamheid is een ontwikkeling in het voorzien in de behoeften van de mens, zonder toekomstige generaties, het milieu of de economie in gevaar te brengen. (Smits) Momenteel gaat vrijwel al het goederenvervoer in Haarlem over de weg. Hierbij komt veel uitstoot vrij. Drijvende hubs zijn een goed alternatief om het wegvervoer in Haarlem te verminderen en daarmee de uitstoot te verlagen. Door een gesprek met Frans-Luuk Brouwers, werkzaam bij City Hub, is duidelijk geworden dat City Hub een onderzoek heeft verricht naar drijvende hubs in Utrecht. Uit dit onderzoek is gebleken dat drijvende hubs het weggebruik van bedrijven drastisch verminderde. Dit resulteerde in een kilometer reductie van 68% in Utrecht. Als er in Haarlem gebruik zal worden gemaakt van drijvende hubs zal het weggebruik van bedrijven net als in Utrecht gereduceerd worden. Hoeveel het weggebruik hierdoor in Haarlem zal worden verminderd is nog onbekend, maar het is vrijwel zeker dat dit een forse daling zal zijn (Brouwers, 2019). Figuur 6 geeft een overzicht weer van verschillende stedelijk logistieke sectoren in Nederland (N1=bestelauto’s, N2= vrachtauto en N3= trekker).
Figuur 6 Geschat aantal kilometers stedelijk goederenvervoer per segment
3.2.2 Goederenstromen
Er zijn verschillende goederenstromen die op de drijvende hubs zullen worden gelost. De Green Deal ZES onderscheidt zes segmenten van goederenvervoer. De zes segmenten kunnen vervolgens weer in verschillende sub segmenten worden opgedeeld waarin de karakteristieken vergelijkbaar zijn. Elke goederenstroom heeft andere kenmerken en vergen dus andere eisen van een hub. Onder
kenmerken verstaan we de verschillen die de goederen onderscheiden. Door kenmerken van de goederen in kaart te brengen, kan er worden gekeken naar de eisen die hiermee gepaard gaan. De zes segmenten en sub segmenten zijn als volgt:
1. Vers (geconditioneerd): a) Retail (vers) b) Specialisten 2. Stukgoederen:
a) Retail-ketens (niet-vers)
18 c) Twee-mans thuisleveringen (meubels, witgoed)
3. Afval: a) Afvalinzameling consumenten b) Afvalinzameling bedrijven 4. Express en pakketten 5. Facilitair/service logistiek: a) Onderhoud en service
b) Kantoorbevoorrading, publieke diensten en ziekenhuizen 6. Bouw:
a) Infrastructuur b) Bouw klaar maken c) Ruwbouw
d) Afbouw (Topsector Logistiek, 2017)
Elke goederenstroom heeft andere productkenmerken. De productkenmerken geven een indicatie hoe de goederenstroom gedistribueerd dient te worden. Onder productkenmerken verstaan we: de verschijningsvorm, de houdbaarheid, de waardedichtheid en de verpakkingsdichtheid. Deze
productkenmerken bepalen op welke snelheid de goederen vervoerd moeten worden en welk type voertuig de voorkeur heeft.
Verschijningsvorm: de verschijningsvorm van een product heeft gevolgen voor de
opslagfaciliteiten, de transportmiddelen en de benodigde kennis. Verschijningsvormen van producten zijn: vloeibaar, gas of vast.
Lange houdbaarheid: deze producten hebben geen behoefte aan een snelle distributie. Korte houdbaarheid: bij een korte houdbaarheid van een product is het van belang dat deze
zo snel mogelijk wordt getransporteerd.
Hoge waardedichtheid: bij dit soort producten is het van belang het transport zo snel
mogelijk te laten verlopen om de voorraadkosten te minimaliseren.
Lage waardedichtheid: bij dit soort producten is een snel transport niet heel belangrijk
Hoge verpakkingsdichtheid: hierbij is de handling van producten belangrijk. Om kosten te
drukken moeten er zo min mogelijk overslagen plaatsvinden. Daarbij is het van belang om lage voorraden aan te houden.
Lage verpakkingsdichtheid: hierbij zijn het aantal overslagen minder belangrijk dan bij
producten met een hoge verpakkingsdichtheid. (Logistiek.nl, 2016)
Hieronder zijn de productkenmerken per goederenstroom uitgewerkt. Vers (geconditioneerd)
Versproducten worden vaak in grote hoeveelheden vervoerd, bijvoorbeeld voor supermarkten en warenhuizen. Hier worden pallets of rolcontainers voor gebruikt. Voor de kleinere zendingen wordt er gebruik gemaakt van dozen of kratten. Versproducten staan bekend om de korte houdbaarheid. Hierdoor is de snelheid van transporteren van belang.
Het transporteren over water gaat langzamer dan het transporteren over de weg. Daarnaast heeft deze goederenstroom een kleine marge. Het vervoeren over water brengt extra overslagen met zich mee dan transporteren over de weg. Hoe meer overslagen er plaats vinden, hoe duurder de
distributie wordt. Daarbij heeft deze goederenstroom veel strenge regels waaraan moet worden gehouden. Het is dus niet wenselijk om deze goederenstroom te transporteren over water. Deze
19 goederenstroom wordt daarom niet kansrijk geacht over water en zal verder niet worden
meegenomen in het onderzoek. (DL logistics group) (Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit) (Rijksoverheid) (Buck Consultants International, 2007)
Stukgoederen
Bij stukgoederen wordt er gekeken naar het aantal stuks dat wordt vervoerd en niet naar de grootte of het gewicht van de goederen. Stukgoederen worden vaak vervoerd in zakken, pallets, fusten, kratten of containers. Voorbeelden van stukgoederen zijn: shampooflessen, toiletpapier, kleding en dranken. Voor stukgoederen hoog in gewicht en een lange houdbaarheid is het aantrekkelijk om het transport over water te laten verlopen, bijvoorbeeld dranken. Voor stukgoederen met een hoge waardedichtheid is snelheid van belang, bijvoorbeeld medicijnen. Hierbij is het niet wenselijk om over water te vervoeren. (ENCYCLO.NL) (Buck Consultants International, 2007)
Afval
Er zijn twee soorten afval: bedrijfsafval en huishoudelijk afval. Afval bestaat uit verschillende stromen: rest, GFT, kunststof, papier en glas. Afval wordt verzameld in ondergrondse containers of rolcontainers. Door middel van vrachtwagens worden deze containers geleegd.
Afval heeft een korte houdbaarheid. Er moet rekening worden gehouden met de bederfelijkheid van afval. Containers moeten regelmatig worden geleegd. Daarbij heeft afval een lage waardedichtheid. Deze goederenstroom vereist dus geen snelheid van transporteren, maar wel regelmaat. Vervoeren over de weg of over het water is beide mogelijk. (Schalk, 2018)
Express en pakketten
Deze stroom wordt vervoerd in dozen of zakken. Door het toenemende aantal webwinkels wordt deze goederenstroom steeds groter. Steeds meer webwinkels bieden een snelle levering aan de klant. Bij het plaatsen van een bestelling moet het vaak de volgende dag al bij de klant zijn. Hierdoor is deze goederenstroom zeer tijdsgebonden. Dit vereist een snelle levering. Hierbij is het niet wenselijk om deze goederenstroom over water te laten vervoeren. (Timmeren, 2018) Facilitair/service logistiek
Het gaat hier om een hele brede goederenstroom. Hierdoor heeft deze stroom geen duidelijke productkenmerken. Deze goederenstroom wordt vooral geleverd aan kantoren, publieke diensten en ziekenhuizen. De goederen die worden geleverd, verschillen van etenswaar tot
kantoorbenodigdheden tot aan meubilair. Deze goederen vergen allemaal een andere soort handling. Daarbij zijn er grote verschillen in volumes en gewicht van de goederen. Het combineren van deze goederen is moeilijk. Het is afhankelijk van het type product of het wenselijk is om deze via het water te transporteren of via de weg. (Lof & Olsthoorn, 2019) (Topsector Logistiek, 2017) Bouw
Bij deze goederenstroom gaat het vaak over grote goederen en volumes. Bij bouwprojecten worden er voorafgaand planningen gemaakt van de benodigdheden. Dit maakt het makkelijk te plannen wanneer goederen moeten worden afgeleverd. Dit maakt de stroom niet tijdsgebonden en kan vervoerd worden over de weg, maar ook over het water. (Topsector Logistiek, 2017)
3.2.3 Soorten drijvende hubs
Per goederenstroom gelden andere eisen van vervoeren. Sommige goederen mogen niet in de openlucht vervoerd worden of mogen/kunnen niet samen worden vervoerd. Er zijn twee opties die gekozen kunnen worden om te dienen als drijvende hub, namelijk dekschuiten en beunbakken. Hierin zijn verschillende maten in te verkrijgen. De maten van dekschuiten en beunbakken zijn te zien in bijlage 1.
20 Dieptes en breedtes van de waterwegen
Om te kijken wat voor soort dekschuiten gebruikt kunnen worden om over de waterwegen van Haarlem te varen, moet er rekening worden gehouden met de dieptes van de waterwegen en de hoogtes van de bruggen. Voor de dieptes en breedtes van de waterwegen heeft
Hoogheemraadschap van Rijnland een legger gepubliceerd. Hier zijn de dieptes en breedtes van alle Nederlandse waterwegen op te zien. In bijlage 2 zijn alle gegevens te zien van de vaarwegen binnen de scope. Daarbij heeft Hoogheemraadschap van Rijnland benamingen voor de verschillende delen in een waterweg. Deze benaming staan geïllustreerd in figuur 7 (Hoogheemraadschap van Rijnland).
Figuur 7 Benamingen waterweg
3.2.4 Black Box model
Het Black Box model is een goede weergave van het laad- en losproces op de drijvende hub. De Black Box geeft de input en de output van een proces weer. Het is onbekend wat hiertussen gebeurt, ook wel de zo gehete Black Box genoemd. De goederen die worden opgeslagen op de drijvende hub worden op een bepaalde wijze geplaatst. In dit onderzoek is het onbekend op welke manier deze goederen worden opgeslagen en welke systemen hierbij te pas komen. Vervolgens worden de goederen weer gelost (www.ensie.nl, 2017).
Figuur 8 Black Box
3.2.5 Functionele en technische haalbaarheid
Dit onderzoek naar de mogelijkheid van drijvende hubs tussen de Waarderpolder en de binnenstad wordt gekenmerkt als een haalbaarheidsonderzoek. In deze tweede deelvraag wordt vooral nadruk gelegd op het functionele en het technische aspect, oftewel de functionele en de technische haalbaarheid van het onderzoek. Onder de technische/functionele haalbaarheid verstaan we de pasbaarheid. Met welk soort hub moeten de verschillende goederen worden vervoerd en kunnen er genoeg goederen worden vervoerd op een hub (Rijksdienst, 2015). Dit soort vraagstukken moeten bij dit onderzoek beantwoord worden. De technische/functionele haalbaarheid kan worden opgedeeld
Input •Goederen worden op de drijvende hub geladen. •Gebruik hulpmiddelen om te laden afhankelijk van het soort
goederenstroom •Plaats van laden
afhankelijk van het soort goederenstroom.
Black Box
•De manier waarop de goederen worden opgeslagen en welke systemen hierbij te pas komen is onbekend. Output •Goederen worden gelost door de klant. •Gebruik hulpmiddelen
om te lossen afhankelijk van het soort goederenstroom. •Plaats van lossen
afhankelijk van het soort goederenstroom.
21 in verschillende factoren waaruit kan worden opgemaakt of het onderzoek technisch/functioneel haalbaar is. Het model van Vyge geeft hier een mooie weergave van (Vyge, 2012).
Know-How: welke kennis is er nodig;
Arbeid: hoeveel arbeid is er nodig;
Grondstoffen: welke materialen zijn er nodig;
Uitrusting: welke uitrusting is er nodig;
Andere invoer: overige zaken;
Locatiebeperkingen: is er genoeg ruimte bestemmingsplan van de gemeente.
3.3 Waar zou deze drijvende hub gesitueerd moeten worden?
3.3.1 Wettelijke haalbaarheid
Bij het situeren van een drijvende hub moet er een analyse worden gemaakt over de wettelijke haalbaarheid hiervan. Onder de wettelijke haalbaarheid verstaan we de ruimtelijke haalbaarheid, oftewel waar de drijvende hub in de wateren van Haarlem mag komen te liggen (Joostdevree.nl). Bestemmingsplan
Een drijvende hub kan niet zomaar ergens worden gesitueerd. Dit heeft te maken met het bestemmingsplan van de grachten in de binnenstad. In enkele grachten zijn er ligplaatsen voor woonboten. In deze grachten zal het niet mogelijk zijn om een drijvende hub te situeren. Hiervoor zal de gemeente Haarlem een nieuw bestemmingsplan moeten opstellen om een drijvende hub in de grachten mogelijk te maken (Het landelijke portaal voor ruimtelijke plannen).
Laad- en lospunten
Per goederenstroom is er een verschil in welke laad- en lospunten het meest geschikt is. Aangezien er in Haarlem maar beperkt ruimte is, moeten er voor de meeste goederenstromen flexibele laad- en lospunten komen. Hierbij kan er worden gedacht aan:
Collectiepunten en lockers (Goederen Uitgifte Punt)
Intermodale locaties reserveren (kades, rails)
Gedeelde parkeerplaatsen (’s avonds en ’s nachts parkeerplaatsen en overdag laad- en losruimte)
(Topsector Logistiek, 2017)
3.4 Hoe hoog zal de investering zijn om een drijvende hub te bewerkstelligen?
3.4.1 Financiële haalbaarheid
Bij dit onderzoek moet er gekeken worden of de investering van drijvende hubs financieel haalbaar is. Bij de financiële haalbaarheid wordt er gekeken of de investering binnen een bepaalde periode wordt terugverdiend en of het project financierbaar is. Het algehele project: ‘Haarlem: Duurzaam vrachtverkeer over water’ is gestart om Haarlem te gaan bevoorraden over het water, rekening houdend met de Green Deal (ZES). Daarbij is bevoorraden minder snel over het water i.t.t.
bevoorraden over de weg. Ook is het implementeren van alle hubs en boten een dure investering. Het doel van het onderzoek is dus ook niet om winst te maken, maar om Haarlem te verduurzamen (Rijksdienst, 2015).
22 Rol van gemeente Haarlem
De investering van het gereedmaken van de grachten en kades van de waterwegen zal bij verre de grootste investering zijn. Ondernemers zullen deze taak waarschijnlijk niet op zich dragen. Daarom is het de taak van de gemeente om de waterwegen vaarbaar te maken voor vrachtverkeer. De mate van investering zal afhankelijk zijn van de toekomstige
opbrengsten die het project zal leveren (Jorritsma, 2016) (Geest, et al., 2018).
Rol van ondernemers
Wanneer de waterwegen vaarbaar voor vrachtvervoer zijn gemaakt, ligt de bal bij de ondernemers. De ondernemers zullen het vrachtvervoer over het water in werking moeten zetten. Dit zal deels gebeuren omdat de mogelijkheid er is, maar anderzijds vooral omdat er in de toekomst geen andere manier is van transporteren in de binnenstad (Jorritsma, 2016).
Totale kosten gemeente Haarlem
Om de investeringskosten te berekenen voor de gemeente moet er goed onderzoek worden verricht naar alle kosten die gepaard gaan met de investering. De totale kosten bestaan uit twee soorten kosten: constante kosten en variabele kosten. Constante kosten zijn kosten die elke periode terugkomen. Variabele kosten zijn afhankelijk van de omvang van productie of diensten (Economie lokaal) (Economie lokaal).
Subsidies
Een subsidie is een financiële bijdrage die de gemeente, provincie, rijk of Europa geeft aan burgers of ondernemingen. Subsidies worden gegeven ten behoeve van een activiteit die een burger of
onderneming start. Als de activiteit in het belang van de gemeente, provincie, rijk of Europa ligt, worden subsidies gegeven. Het vervoeren van goederen over water is in het belang van de gemeente Haarlem. Hierdoor bestaat er een grote kans dat de gemeente Haarlem, provincie, rijk of Europa hiervoor subsidie geeft. Hoeveel geld de gemeente hiervoor ter beschikking stelt, zal afhankelijk zijn van het belang dat zij in het project zien (Bos, 2018) (Geest, et al., 2018).
3.4.2 Maatschappelijke haalbaarheid
Het implementeren van drijvende hubs in de binnenstad brengen positieve economische effecten met zich mee. Deze economische effecten worden gezien als maatschappelijke winsten, oftewel opbrengsten die de maatschappij als geheel ten goede komen.
Er wordt uitgegaan van een minimale tot geen financiële winst voor de gemeente bij het realiseren van dit project. De succes factor voor het realiseren van dit project zal daarom bestaan uit de maatschappelijke winsten die het project met zich meebrengt (Ensie, 2017).
Stakeholdersanalyse
Elk project of bedrijf heeft stakeholders. Een stakeholders is een individu, partij of bedrijf die belang heeft bij de prestaties van een project of bedrijf. Met een stakeholdersanalyse breng je deze
stakeholders (belanghebbenden) met hun belangen in beeld en hoe je hier het beste mee om kunt gaan. Stakeholders hebben invloed op het project. Het is dus van belang om regelmatig een stakeholdersanalyse uit te voeren.
De stakeholders kan je op twee verschillende manieren indelen:
Actie van gemeente Waterwegen vaarbaar voor vrachtverkeer Ondernemers acteren hierop Figuur 9
23
Primaire stakeholders- Primaire stakeholders staan dicht bij het project en zijn direct betrokken. Ze hebben direct invloed op de projectaanpak of het resultaat. Primaire stakeholders werken vaak mee aan het project of dragen bij aan het resultaat.
Bij het implementeren van drijvende hubs zijn er een aantal primaire stakeholders waar rekening mee moet worden gehouden. Dit is: de stuurgroep, teamleden, gemeente Haarlem, de maatschappij en investeerders.
Secundaire stakeholders- Secundaire stakeholders staan verder van het project af. Zij hebben wel belang bij het project. Dit komt voornamelijk doordat het project invloed heeft op de leefomgeving of andere persoonlijke belangen.
Voor dit project zijn er ook secundaire stakeholders. Dit is: pers & media, concurrenten, de overheid, vakbonden en klanten
Nu de stakeholders in beeld zijn, moeten hun belangen en invloed op het project in de stakeholdersanalyse worden gezet. Dit gebeurt op basis van twee criteria:
Belang voor de stakeholder
Invloed/macht van de stakeholder
In figuur 7 zijn alle stakeholders op basis van de twee criteria gecategoriseerd in een
stakeholdersanalyse. In deze analyse staat een passende benadering afhankelijk van de invloed en het belang van de stakeholder (Projectmanagementsite.nl).
Figuur 10 Stakeholdersanalyse
Balanced Scorecard
Om de maatschappelijke doelstellingen te kunnen monitoren, wordt er gebruik gemaakt van de Balanced Scorecard. De Balanced Scorecard (BSC) is een door Robert Kaplan en David Norton ontwikkeld strategisch prestatiemanagement model. Het is een praktisch hulpmiddel om sturing vorm te geven op meerdere gebieden dan alleen op het financiële gebied.
De kritische succes factoren (KSF’s) vormen het hart van de BSC. Uit de KSF komen kritische prestatie indicatoren (KPI’s) voortvloeien. Door gebruik te maken van KPI’s kan het succes van een bedrijf of
24 van bepaalde acties worden gemeten. Aan de hand van KPI’s kan er voor de stakeholders gemeten worden of drijvende hubs een bijdrage leveren aan de maatschappij. Om vast te stellen of de doelstelling gehaald gaat worden, moet de KPI dagelijks, wekelijks of maandelijks nauwkeurig worden gemonitord. Het uiteindelijke doel van de gemeente is om binnenstad schoner, veiliger en met minder hinder voor de omgeving te beleveren. De KPI’s zullen als een hulpmiddel dienen bij het volgen en bewaken van de doelstelling. Er moeten goede en beïnvloedbare KPI’s opgesteld worden. Hierbij wordt het SMART principe aangehouden. SMART staat voor: Specifiek, Meetbaar, Acceptabel, Realistisch en Tijdsgebonden (bztrs, 2017).
Voordat de KSF’s en de KPI’s kunnen worden opgesteld, moet er eerst een visie en een strategie zijn. In het geval van de drijvende hubs is de visie (toekomstdroom) om de binnenstad van Haarlem schoner, veiliger en met minder hinder voor de omgeving te beleveren. Om deze visie te
verwerkelijken moet er een strategie worden uitgekozen. Volgens Michel Treacy en Fred Wiesema zijn er drie strategieën om zich te onderscheiden in de markt: Product leadership (productinnovatie), Customer intimacy (klantaandacht) en Operational excellence (superieure operatie en uitvoering). De strategie voor drijvende hubs is product leadership. Product leadership omdat innovatie en
ontwikkeling het belangrijkste aspect is van het algehele project (Knoot) (Keblusek, 2016).
Het BSC bestaat uit vier perspectieven: financieel, lerend vermogen en innovatie, interne processen en klanten. Hieronder zijn deze vier perspectieven uitgewerkt voor de drijvende hubs.
1. Financieel
Het financiële deel is ontzettend belangrijk voor de stakeholders en andere geldschieters. Het geeft een betrouwbaar inzicht in de bedrijfsvoering en de duurzaamheid van de gekozen strategie. De strategische doelen gericht op het financiële perspectief zijn bepalend voor het voortbestaan van het project. Hier moet er antwoord worden gegeven op de vraag: “Hoe aantrekkelijk moeten we, met dit project, zijn voor de stakeholders?”.
2. Interne processen
Dit perspectief draait allemaal om het beheren van belangrijke processen om stakeholders tevreden te houden. De interne processen moeten op de juiste manier verlopen om de strategische doelen te realiseren. In het geval van de drijvende hubs wordt er nadruk gelegd op de processen omtrent de duurzaamheid en veiligheid van de activiteiten. Hier moet er antwoord worden gegeven op de vraag: ”Waarin moeten we, met dit project, uitblinken om de stakeholders tevreden te stellen?”.
3. Lerend vermogen en innovatie
Dit perspectief laat zien in hoeverre een organisatie zich kan blijven verbeteren en/of groeien in een dynamische omgeving. Het is van belang om te blijven leren en innoveren, zowel intern als extern. Het is niet alleen een kwestie van het trainen van werknemers, maar ook het streven naar een constante leerontwikkeling in het algemeen. Bij dit perspectief moet er antwoord worden gegeven op de vraag: ”Hoe blijven we, met dit project, in staat om de gekozen strategie te realiseren?”.
4. Klanten/serviceniveau
De tevredenheid van klanten is bepalend in het toekomstperspectief van het project. Onder de klanten verstaan we niet alleen de klanten van de drijvende hub, maar ook omwonenden. Het meten van de tevredenheid van klanten en omwonenden is leidend bij dit perspectief. Er moet antwoord gegeven worden op de vraag: “Hoe aantrekkelijk moeten we, met dit project, zijn voor onze stakeholders?”.
25 Figuur 10 Balanced Scorecard
Door middel van desk- en fieldresearch kunnen er KSF’s en KPI’s worden uitgekozen die aanvulling geven op de vier perspectieven.
26
4. Methodologie
Dit hoofdstuk zal duidelijk maken op welke manier het onderzoek wordt verricht. Als eerste wordt de onderzoeksopzet aangekondigd. Hierin wordt beschreven om wat voor type onderzoek het gaat. Vervolgens wordt de manier van dataverzameling per deelvraag uitgelegd. Als laatste wordt de kwaliteit van het onderzoek onder de loep genomen.
4.1 Onderzoeksopzet
Dit onderzoek naar de mogelijkheid van drijvende hubs tussen de Waarderpolder en de binnenstad wordt gekenmerkt als een haalbaarheidsonderzoek. Bij een haalbaarheidsonderzoek wordt er gekeken of het onderzoek functioneel/technisch, wettelijk, financieel en maatschappelijk haalbaar is. Er is sprake van een open onderzoeksvraag. Het zal daarom een breed onderzoek zijn. Om antwoord te kunnen geven op de onderzoeksvraag zal kwalitatief onderzoek worden gedaan aan de hand van desk- en fieldresearch (Benders, 2018).
4.2 Methodologie per deelvraag
Voor het onderzoek wordt er veel gebruik gemaakt van gesprekken/ interviews met professionals uit het vakgebied. Een aantal van deze professionals worden veel gesproken voor het onderzoek en zullen dus vaak naar worden verwezen. Deze professionals zijn:
Nancy Blom- Nancy is directrice van Blom bv. Blom bv is gespecialiseerd in het verhuren van dekschuiten en pontons. Nancy heeft hierdoor veel ervaring over het vervoeren van
goederen en het verhuren van dekschuiten.
Falco Bloemendal- Falco is Centrummanager van Haarlem. Hij verbindt alle bedrijven met elkaar. Hierdoor heeft hij veel verstand van de gang van zaken in Haarlem. Hierdoor kent hij veel mensen en heeft een groot netwerk.
Guus Josee- Guus is Teammanager bij de Havendienst van Haarlem. Hij heeft veel kennis over de waterwegen van Haarlem.
Rens Blommaert-Rens is Technisch coördinator beheer en beleid bij de Havendienst van Haarlem. Hij heeft veel verstand over de wetgeving en vergunning.
Ruud Meijer- Ruud is Gebiedsverbinder Waarderpolder en Bestuurslid Parkmanager Waarderpolder. Hij heeft veel verstand van vergunningen, kosten en bestemmingsplannen. Hieronder is per deelvraag beschreven hoe deze zal worden aangepakt.
Deelvraag 1: Wat zegt de literatuur over drijvende hubs? Onderzoeksfunctie Beschrijvend
Onderzoeksdoel De functie en voordelen van (drijvende) hubs in kaart brengen. Zodoende kan er worden laten zien waarom een drijvende hub nodig is in de binnenstad van Haarlem. Door deze deelvraag volledig te beantwoorden, kunnen door de kennis die is opgedaan de volgende deelvragen makkelijker worden beantwoord.
Onderzoeksvorm Deskresearch
Wijze van dataverzameling Middels deskresearch wordt er data verzameld. Door onderzoek te doen naar (drijvende) hubs kan er een duidelijk beeld worden geschetst over de functie en de voordelen van een drijvende hub. Vervolgens kan er gekeken worden naar de problemen waar Haarlem momenteel mee kampt en kan er een flowchart gemaakt worden van de stroom hoe de goederen naar de binnenstad gaan.
27 - Drukte op de weg (RTL nieuws, 2017)
- Greendeal (ZES) (Berg, 2018)
- Autoluwe binnenstad (Gemeente Haarlem)
-
Verzakking infrastructuur (Josee, 2019)-
Overlast (Scholten, 2018)-
Onveilige verkeerssituaties (Mijttenaere, 2017)-
Flowchart (LeanSixSigma)Verantwoording Er worden verschillende betrouwbare bronnen opgezocht over de werking van een drijvende hub. De verschillende bronnen kunnen met elkaar worden vergeleken. Op deze manier wordt er op een betrouwbare manier data verzameld.
Theorieën en modellen - Flowchart - Greendeal (ZES)
Activiteiten Deze deelvraag moet beantwoord worden d.m.v. het doorlopen van de volgende stappen:
- Onderzoeken wat een logistieke hub is. - Hoe werkt een logistieke hub?
- Met welke problemen kampt Haarlem met betrekking tot het vervoeren van goederen?
- Waarom is een drijvende hub geschikt voor Haarlem? - Maken van een flowchart van de stroom hoe de goederen
naar de binnenstad gaan.
Deelvraag 2: Aan welke functionaliteiten moet een drijvende hub in Haarlem aan voldoen? Onderzoeksfunctie Beschrijvend/evaluerend
Onderzoeksdoel Door de in deelvraag 1 gestelde punten in acht te nemen en de verschillende goederenstromen in kaart te brengen, kan er gekeken worden naar de verschillende goederenkenmerken. Hierna kan bepaald worden welke functionaliteiten de drijvende hubs aan moeten voldoen en of deze passen binnen de vaarwegen van Haarlem. Zodoende kan er bepaald worden welke goederenstromen technisch/functioneel haalbaar zijn voor drijvende hubs in Haarlem. Onderzoeksvorm Deskresearch en fieldresearch
Wijze van dataverzameling Middels deskresearch en fieldresearch wordt er data verzameld. Deskresearch door het onderzoeken van de verschillende
goederenstromen die over water kunnen worden vervoerd en welke kenmerken deze goederen hebben. Hierna wordt er door middel van desk- en fieldresearch gekeken naar de functionaliteiten die nodig zijn om drijvende hubs per goederenstroom te bewerkstelligen. Hiervoor zullen er interviews worden afgenomen met Nancy Blom, Falco Bloemendal, Ruud Meijer, Guus Josee en Rens Blommaert.
Bronnen - Duurzaamheid (Brouwers, 2019) (Smits)
- Goederenstromen (Topsector Logistiek, 2017) (Logistiek.nl, 2016) (Buck Consultants International, 2007)
- Soorten drijvende hubs
- Waterwegen van Haarlem (Hoogheemraadschap van Rijnland) - Black Box model
28
-
Functionele en technische haalbaarheid (Rijksdienst, 2015) (Vyge, 2012)Verantwoording Middels deskresearch zal er gekeken worden naar de
functionaliteiten die een drijvende hub moet hebben. Om de
deskresearch aan te vullen en sterker te maken, zullen er gesprekken plaatsvinden met professionals uit het vakgebied. Er worden
gesprekken gevoerd met Nancy Blom, Falco Bloemendal, Ruud Meijer, Guus Josee en Rens Blommaert over de functionaliteiten van verschillende hubs en de vaarwegen van Haarlem. Door desk- en fieldresearch te verrichten en met elkaar te vergelijken wordt er op een betrouwbare manier data verzameld.
Theorieën en modellen - Duurzaamheid - Goederenstromen - Black Box model - Haalbaarheid
Activiteiten Deze deelvraag moet beantwoord worden d.m.v. het doorlopen van de volgende stappen:
- Analyseren vaarwegen van Haarlem.
- Goederenstromen analyseren door te kijken naar afnames en bestaande initiatieven.
- Interview met Nancy Blom, Falco Bloemendal, Ruud Meijer, Guus Josee en Rens Blommaert.
- Desk- en fieldresearch vergelijken.
- Analyseren welk soort drijvende hub het meest geschikt is voor de goederen.
Deelvraag 3: Waar zou deze drijvende hub gesitueerd moeten worden? Onderzoeksfunctie Beschrijvend/evaluerend
Onderzoeksdoel Het achterhalen van de meest kansrijke locaties. Er zal onderzoek worden verricht naar de staat van de kade en de wijze van overslag. Daarnaast moet er onderzocht worden of het beleid van de gemeente er mee instemt dat de kansrijke locaties zullen worden gebruikt voor drijvende hubs. Aan de hand van deze informatie kan er gekeken worden naar de meest kansrijke locatie. Onderzoeksvorm Desk- en fieldresearch
Wijze van dataverzameling De dataverzameling zal plaatsvinden door middel van desk- en fieldresearch. De dataverzameling zal voornamelijk worden verricht d.m.v. interviews. Er zullen gesprekken plaatsvinden met Ruud Meijer, Guus Josee en Rens Blommaert over de wettelijke haalbaarheid van het project.
Bronnen - Wettelijke haalbaarheid (Joostdevree.nl) - Bestemmingsplan
(Het landelijke portaal voor ruimtelijke plannen) - Laad- en lospunten (Topsector Logistiek, 2017)
Verantwoording Bij de beantwoording van deze deelvraag is het van belang dat genoeg informatie wordt gevonden over het laden en lossen van goederen naar een drijvende hub in de praktijk en over de kansrijke locaties. Hiervoor worden er interviews gehouden met Ruud Meijer, Guus Josee en Rens Blommaert. Door deskresearch en de fieldresearch met elkaar te vergelijken kan er een duidelijk
29 beeld worden geschetst.
Theorieën en modellen - Haalbaarheid
Activiteiten Deze deelvraag moet beantwoord worden d.m.v. het doorlopen van de volgende stappen:
- Deskresearch/fieldresearch Kansrijke locaties.
- Gesprek met Ruud Meijer, Guus Josee en Rens Blommaert - Desk- en fieldresearch vergelijken.
- Uitkiezen van de meest kansrijke locatie.
Deelvraag 4: Hoe hoog zal de investering zijn om een drijvende hub te bewerkstelligen in Haarlem? Onderzoeksfunctie Beschrijvend/evaluerend
Onderzoeksdoel Het doel van deze deelvraag is om alle kosten, die gepaard gaan met het implementeren van een drijvende hub in de binnenstad, voor de gemeente vast te stellen. Hierbij zal er gekeken worden naar de financiële haalbaarheid en de maatschappelijke
haalbaarheid. Om de opbrengsten/doelen van de drijvende hubs te kunnen monitoren, worden er KPI’s opgesteld aan de hand van het BSC.
Onderzoeksvorm Desk- en fieldresearch
Wijze van dataverzameling Er zullen gesprekken plaatsvinden met Nancy Blom, Ruud Meijer, Guus Josee en Rens Blommaert over de kosten. Hierin zal duidelijk worden met welke kosten er rekening moet worden gehouden. Verder zal er deskresearch worden verricht om aanvullende informatie te genereren.
Bronnen - Financiële haalbaarheid (Rijksdienst, 2015)
- Rol van de gemeente (Jorritsma, 2016) (Geest, et al., 2018) - Rol van ondernemers (Jorritsma, 2016) (Geest, et al., 2018) - Totale kosten gemeente Haarlem (Economie lokaal)
(Economie lokaal)
- Subsidies (Bos, 2018) (Geest, et al., 2018)
- Maatschappelijke haalbaarheid (Vliet) (Management Start) (Eelants, 2019) (Knoot) (Keblusek, 2016)
(Projectmanagementsite.nl)
Verantwoording Blom bv is een bedrijf gespecialiseerd in het verhuren van (groene) dekschuiten. Een gesprek met Nancy Blom zal betrouwbare informatie opleveren over de huurkosten van een dekschuit. Een gesprek met Ruud Meijer, Guus Josee en Rens Blommaert zal betrouwbare informatie opleveren over de kosten van vergunningen.
Deskresearch zal deze informatie aanvullen. Theorieën en modellen - Haalbaarheid
- Stakeholdersanalyse - Balanced Scorecard - KPI
30 Activiteiten Deze deelvraag moet beantwoord worden d.m.v. het doorlopen
van de volgende stappen:
- Gesprekken voeren met Nancy Blom, Ruud Meijer, Guus Josee en Rens Blommaert
- Deskresearch verrichten naar kosten en opbrengsten voor de gemeente.
- Desk- en fieldresearch vergelijken. - Alle data verwerken in het onderzoek.
4.2 Kwaliteit methodologie
Om de kwaliteit van het onderzoek te waarborgen zal er gebruik worden gemaakt van desk- en fieldresearch. Hierdoor kunnen verschillende antwoorden vergeleken worden en komt er een betrouwbaar onderzoek tot stand. Daarnaast vinden er wekelijkse bijeenkomsten plaats met de projectgroep. In deze bijeenkomsten wordt de voortgang van het project besproken. Hierbij wordt er feedback gegeven op het onderzoek en wordt er veel informatie met elkaar gedeeld. Naast de wekelijkse bijeenkomsten vinden er rondleidingen plaats bij, voor het project, interessante bedrijven en worden gastsprekers uitgenodigd. Verder zullen er interviews plaatsvinden met professionals uit het vakgebied. Deze interviews worden opgenomen zodat er geen informatie verloren gaat.
Ook wordt er deskresearch uitgevoerd. Hiervoor worden meerdere bronnen onderzocht om de betrouwbaarheid van de bron vast te stellen.
Door field- en deskresearch te analyseren kunnen er duidelijke standpunten worden gevormd die leiden tot een betrouwbaar onderzoek.
31
5. Onderzoeksresultaten
In dit hoofdstuk worden de onderzoeksresultaten per deelvraag besproken. Bij elke deelvraag is de nadruk gelegd op de haalbaarheid van het onderzoek.
5.1 Aan welke functionaliteiten moet een drijvende hub in Haarlem aan voldoen?
In deze paragraaf wordt de tweede deelvraag ‘Aan welke functionaliteiten moet een drijvende hub in Haarlem aan voldoen?’ besproken. Er zal worden gekeken naar de functionele/technischehaalbaarheid van de drijvende hub. Onder de functionele/technische haalbaarheid verstaan we de pasbaarheid van de hub binnen de waterwegen van Haarlem.
5.1.1 De vaarwegen van Haarlem
Om te kijken welk soort drijvende hub kan worden gebruikt, moet er gekeken worden naar de vaarwegen van Haarlem. De vaarwegen van de binnenstad en de vaarwegen van de Waarderpolder worden in dit onderzoek meegenomen. In figuur 12 zijn deze waterwegen rood gekleurd. Deze vaarwegen zijn door middel van deskresearch onderzocht. Daarbij heeft er ook fieldresearch plaatsgevonden in de vorm van observatie.
Figuur 11 Scope
Dieptes en breedtes waterwegen Haarlem Om te bepalen welke drijvende hubs kunnen worden gebruikt, zijn de waterwegen van de binnenstad en de Waarderpolder onderzocht. Er is hier gekeken naar de waterdieptes, bodembreedtes, plasbermen, waterlijnen en lengtes van de waterwegen. Deze begrippen staan geïllustreerd in figuur 13. Alle gegevens van de vaarwegen zijn te zien in bijlage 2.
