18 juni 2019: De WHW in de Toekomst
De feestelijke 20e bijeenkomst van de Groep Hogeronderwijsrecht, die de vorm kreeg van een brainstormconferentie over wetgeving, beleid en recht voor hoger onderwijs en wetenschap in de toekomst, markeerde dat de WHW dit studiejaar 25 jaar geldt. Toch toonden de sprekers/panelleden zich nog steeds in ruime mate tevreden over deze wet. Zij stelden wel verschillende significante
wijzigingen voor, met name op het terrein van onderwijsorganisatie, maar geen van hen wilde de WHW overboord gooien of uitgebreid reviseren.
Inleidingen en Panelleden waren de minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap Ingrid van Engelshoven; voorzitter college van bestuur van NHL Stenden Hogeschool Erica Schaper; rector-voorzitter college van bestuur Universiteit Leiden Carel Stolker; en oprichter/partner van TriasNet Consultants en voorzitter van de NVOR-groep Hogeronderwijsrecht Peter Kwikkers.
Het geheel stond onder de even puntige als inspirerende leiding van moderator Ben Vermeulen, lid van de Raad van State en hoogleraar aan VU en RU.
Zo’n 160 deelnemers vulden voor deze gelegenheid de mooie Aula van de Haagse Hogeschool en konden discussiëren en netwerken tijdens de ontvangst, de pauze en de borrel na afloop, dankzij die gastvrijheid. De Haagse maakte er een mooi feest van!
Cvb-voorzitter van de Haagse Hogeschool Leonard Geluk opende met een kort inhoudelijk betoog dat de instellingen ruimte moeten hebben om vooral burgers op te leiden: niet alleen tot “iets”, maar ook tot “iemand”. Vervolgens legden Schaper, Stolker en Kwikkers in drie 20-minuten colleges hun
perspectieven op tafel.
Erica Schaper stelde de onder andere vraag centraal hoe in de regelgeving moet worden omgegaan met het internationale karakter van een hogeronderwijsinstelling die tegelijkertijd een sterke regionale inbedding behoudt. Zij brak een lans voor mogelijkheden voor flexibeler en op maat gesneden
inrichting van het onderwijs: tijdonafhankelijk, met gemakkelijker switchen tussen niveaus, scholing op onderdelen en bekostiging van praktijkonderzoek.
Carel Stolker gaf aan dat hij ook op gevoel prima met de WHW kan werken. Hij ging onder meer in op de vraag wat aan het besturingsmodel moet veranderen om ho-instellingen toekomstbestendig te maken en of “de opleiding” daarin wel zo centraal moet staan. Ook hij had behoefte aan meer praktische ruimte om te kunnen voldoen aan dagelijkse eisen van studenten, docenten en wetenschappers in de praktijk.
Peter Kwikkers liep vijf pijlers onder WHW langs aan de hand van leerstukken zoals toegankelijkheid, stelsel, bekostigingsrecht, taal, kwaliteit en integriteit en een aantal concrete wijzigingsvoorstellen. Aldoende werkte hij toe naar zijn propositie om een borgend EU-Raamwerk te ontwikkelen voor de wetgeving voor hoger onderwijs en wetenschap, daarbij afrekenend met het “19e eeuwse
subsidiariteitsbeginsel” dat het stelsel wel belast, maar Nederland en Europa niet vooruit helpt.
Na de pauze en anderhalf uur geanimeerde discussie over een breed palet onderwerpen onder leiding van Staatsraad en hoogleraar Ben Vermeulen, benadrukte minister Ingrid van Engelshoven dat het ho-stelsel meer zou worden gericht op samenwerking en dat de wensen voor meer flexibiliteit in het onderwijs serieus worden genomen. De minister keek vooruit aan de hand van onderwerpen van de Strategische Agenda van de regering die zij met haar ministerie aan het schrijven is. Zij liet
doorschemeren dat het rapport van de commissie van Rijn “Wissels om” op het ministerie goed was ontvangen; anders dan het advies van de AWTI “Het bestel op scherp gezet”. De inleiders – niet verbazend – waren over beide rapporten overigens aanzienlijk bitser. Waard om dat te bekijken. Wie er niet was, had ongelijk. Inleidingen, discussies en het gesprek met de minister bruisten van inhoud. Daarom kunt u de hele brainstormconferentie – of onderdelen ervan – hier toch nog meemaken. Doe dat vooral op het volledige (dubbele) scherm.
