UvA-DARE is a service provided by the library of the University of Amsterdam (https://dare.uva.nl)
UvA-DARE (Digital Academic Repository)
Anatomische sekse als uitvinding in de botanie : hoe stampers tot vrouwelijke
en meeldraden tot mannelijke geslachtsorganen werden (1675-1735)
Brouwer, C.E.
Publication date
2004
Link to publication
Citation for published version (APA):
Brouwer, C. E. (2004). Anatomische sekse als uitvinding in de botanie : hoe stampers tot
vrouwelijke en meeldraden tot mannelijke geslachtsorganen werden (1675-1735).
General rights
It is not permitted to download or to forward/distribute the text or part of it without the consent of the author(s)
and/or copyright holder(s), other than for strictly personal, individual use, unless the work is under an open
content license (like Creative Commons).
Disclaimer/Complaints regulations
If you believe that digital publication of certain material infringes any of your rights or (privacy) interests, please
let the Library know, stating your reasons. In case of a legitimate complaint, the Library will make the material
inaccessible and/or remove it from the website. Please Ask the Library: https://uba.uva.nl/en/contact, or a letter
to: Library of the University of Amsterdam, Secretariat, Singel 425, 1012 WP Amsterdam, The Netherlands. You
will be contacted as soon as possible.
Tegenwoordig gaan we er van uit dat de stamper, het middendeel van de bloem, en de meeldraad, het bloemdeel dat zich naast de stamper bevindt, de vrouwelijke en mannelijke geslachtsorganen van planten zijn. Ook vinden wij het vanzelfsprekend om op deze visie op stamper en meeldraad de sekse van de plant te baseren: planten met uitsluitend stampers worden bijvoorbeeld vrouwelijk genoemd. Dit denkbeeld over stamper en meeldraad vormt het uitgangspunt van deze historische studie die in het algemeen de vraag behandelt hoe sekse in de biologie wordt geconstrueerd. Hoe is dit specifieke denkbeeld over stamper en meeldraad ontstaan? Speurend in het verleden kom ik tot de conclusie dat dit denkbeeld in de zeventiende eeuw niet het enige was, maar dat geleerden in de perio-de 1675-1695 in totaal vier verschil-lende opinies afleidden uit het feit dat stamper en meeldraad A
een onmisbare rol vervullen g\
bij de vorming van kiem- t
krachtig zaad. Hoe werd I
het denkbeeld van stamper ff
als vrouwelijk geslachts-orgaan en meeldraad als 1
mannelijk geslachtsorgaan %
nu in 1735 gemeengoed? \
Om deze vraag te beantwoor- ^ ^
den, ga ik de populariteit na ^
van de technieken die geleerden in de periode 1695 -1735 gebruikten om anderen van hun visie op stamper en meeldraad te overtuigen. Ook kijk ik of deze over-tuigingstechnieken zijn te relateren aan het denken dat toen gangbaar was en waarin vrouwelijkheid scherp werd afgebakend van mannelijkheid. Ik con-cludeer dat dit denken over de relatie mannelijk-heid-vrouwelijkheid het decor vormde waartegen vier verschillende varianten van overtuigingstech-nieken populair werden: een materiële techniek, een sociale techniek, een literaire techniek en een cognitieve techniek.
