• No results found

Aanpak betalingsachterstanden van huurders

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2021

Share "Aanpak betalingsachterstanden van huurders"

Copied!
78
0
0

Bezig met laden.... (Bekijk nu de volledige tekst)

Hele tekst

(1)

Eén kwart van de huurders in Nederland moeite heeft met rondkomen. Het huurbedrag kan betaald worden, maar andere uitgaven kunnen niet betaald worden. Ook blijkt dat 30 procent van de huurders een betalingsachterstand heeft. (Nibud, 2019)

Aanpak betalingsachterstanden

van huurders

Scriptie

Studentgegevens: Naam: Maribel Weijers Studentnummer: 407486

Email: 407486@student.saxion.nl Telefoonnummer: 0623548634 Opleidingsgegevens:

Opleiding: Sociaal Juridische Dienstverlening School: Saxion Deventer

Schoolcoach: dhr.J.C. de Heer Tweede lezer: mw. I. Roordink Organisatiegegevens:

Organisatie: ProWonen Team: Sociaal Domein Opdrachtgever: ProWonen

(2)

1 Inhoud Voorwoord ... 4 Samenvatting ... 5 1 Inleiding ... 6 1.1 Aanleiding ... 6 1.2 ProWonen ... 7 1.2.1 Visie en samenwerking ... 7

1.2.2 Team Sociaal Domein ... 8

1.2.3 Gemeente Berkelland ... 8

1.3 Belanghebbenden ... 9

1.4 Doelstelling ... 9

1.5 Probleemstelling ... 9

1.6 Onderzoeksvragen: ... 9

2 Theoretisch en juridisch kader ...11

2.1 Verplichtingen van een woningcorporatie ...11

2.2 Klantprofielen ...11 2.3 Vroegsignalering ... 0 2.4 Juridisch kader ... 3 3 Methodologische verantwoording ... 4 3.1 Deskresearch ... 4 3.1.1 Literatuuronderzoek ... 4 3.1.2 Klantenbestand ... 4 3.1.3 Steekproef ... 4 3.2 Fieldresearch ... 5 3.2.1 Interview ... 5

3.2.2. Opname van interview ... 6

3.2.3 Begripsvaliditeit ... 6

3.2.4 Codering van antwoorden uit de interviews ... 6

3.2.5 Bruikbaarheid ... 6

3.2.6 Validiteit ... 6

4 Resultaten ... 7

4.1 Hoeveel huurders zijn er in Neede en Eibergen met een huurachterstand in de maanden januari 2019 tot en met augustus 2019 en wat zijn de bijbehorende klantprofielen? ... 7

4.2 Welke acties worden nu ondernomen bij ProWonen om huurachterstand in te voorkomen? ....15

4.3Welke acties ondernemen andere woningcorporaties om huurders te onderscheiden in groepen en wat zijn de resultaten hiervan om huurachterstand te voorkomen? ...17

4.4 Welke acties zijn er nog meer op basis van de literatuur om contact te krijgen met huurders ter voorkoming van huurachterstanden en welke effecten hebben deze acties? ...19

(3)

2 4.5 Kan vroegsignalering een rol spelen bij het voorkomen van schulden en wat is daarvoor nodig? 20

5 Conclusies ...23

5.1 Klantprofielen ...23

5.2 Klantprofiel ten opzichte van doelgroep gericht aanpak huurachterstand ...23

5.3 Nauwere samenwerking tussen woningcorporaties en sociaal domein ...23

5.4 Afname inschakelen deurwaarder en ontruimingen door woningcorporaties ...23

5.5 Visie op huisuitzetting...23

5.6 Werkwijze huurincasso ...24

5.7 Voorlichting en bewustwording ...24

5.8 Doelgroepbenadering ...24

5.9 Gedragingen van huurders ...25

5.10 Verwerking aanpak vroegsignalering in schuldhulpverleningsproces ...25

5.11 Wetswijzigingen ...25

6 Aanbevelingen ...26

6.1 Samenwerken bij aanpak vroegsignalering ...26

6.2 Ontwikkelingen bij ProWonen ...26

6.2.1 Postex ...26

6.2.2 Vraag naar data ...26

6.2.3 Voorlichting ...27

6.2.4 Werkinstructie huurincasso ...27

6.2.5 Vereenvoudigen van brieven ...27

6.2.6 Betaalmogelijkheid ...27

6.2.7 Wetswijzigingen ...27

6.3 Vervolgonderzoek ...28

Bronnenlijst ...29

Bijlage 1 Grafiek huurachterstanden ProWonen van maandrapportage augustus 2019. ...33

Bijlage 2 Functieboek ProWonen. ...34

Bijlage 3 Zoekbegrippen ...35

Bijlage 4 Logboek ...37

Bijlage 5 Extra informatie ...39

Bijlage 6 Juridisch kader en verwerking persoonsgegevens ...41

Bijlage 7 Tabel 11 Onderzoeksmethode ...43

Bijlage 8 Lijst geïnterviewden voor afstudeeronderzoek. ...45

Bijlage 9 Interviewvragen ...46

Bijlage 10 Interviewverzoek ...47

Bijlage 11 Aedes doelgroepen ...48

Bijlage 12 Gebruik persoonsgegevens volgens Algemeen verordening gegevensbescherming (AVG). ... 1

Bijlage 13 Maandrapportage november 2019 ... 2

(4)

3

Bijlage 15 Tabellen interviews ... 4

Bijlage 16 WIK-brief Wonion ...16

Bijlage 17 Proces huurincasso Plavei ...17

(5)

4 Voorwoord

Voor u ligt het onderzoek naar aanpak betalingsachterstanden van huurders. Dit onderzoek is uitgevoerd als afstudeeropdracht door Maribel Weijers, student Sociaal Juridische

Dienstverlening aan het Saxion in Deventer.

Graag wil ik ProWonen in het speciaal Rik van Lochem bedanken voor het vertrouwen in dit onderzoek. Vanuit Stage.nu/ Innovatiehub wil ik Tessa Reuling bedanken voor de

procesbegeleiding van de afstudeeropdracht. Ook wil ik de eerste lezer, meneer de Heer bedanken voor de feedback. Tot slot wil ik de tweede lezer mevrouw Roordink bedanken voor haar tijd en aandacht om de afstudeeropdracht te beoordelen.

Januari 2020 Maribel Weijers

Sociaal Juridische Dienstverlening

(6)

5 Samenvatting

De tekst op de voorpagina vermeldt het al: een kwart van de huurders kan de huur betalen maar andere uitgaven lukken niet en van de huurders heeft 30procent een

betalingsachterstand. De aanleiding voor dit afstudeeronderzoek was, meer inzicht te krijgen in de huurders met een huurachterstand. Onderzocht is of ProWonen een doelgroepgerichte aanpak kan realiseren om huurachterstand aan te pakken. Hierbij is ook nagegaan of

vroegsignalering een onderdeel van de aanpak kan zijn.

ProWonen heeft niet inzichtelijk welke doelgroepen er zijn van de huurders met een huurachterstand, waardoor een gerichte aanpak op huurachterstand niet mogelijk is. Deze probleemstelling is onderverdeeld in onderzoeksvragen. Vanwege de gestelde eisen en de beschikbare tijd, is voorhet afstudeeronderzoek gekozen om de huurachterstand te onderzoeken van Neede en Eibergen.

De volgende onderzoeksmethoden zijn gehanteerd: dataonderzoek, literatuuronderzoek en interviews over het werken met doelgroepen in de schuldhulpverlening, de kenmerken van huurders en vroegsignalering. Het dataonderzoek betreft de gegevens van huurders in Eibergen en Neede die beschikbaar zijn bij ProWonen en andere bronnen, zoals CBS en Aedes, die eveneens statistieken over huurders worden bijhouden. Het literatuuronderzoek is uitgevoerd op basis van zoekbegrippen die gerelateerd zijn aan het afstudeeronderzoek. Bij betrokken organisaties in de gemeente Berkelland zijn interviews afgenomen om de

werkwijze van ProWonen en een aantal andere woningcorporaties in kaart te brengen. Door middel van de genoemde onderzoeksmethoden zijn de onderzoeksvragen beantwoord. Hieronder volgen de belangrijkste resultaten. Het aantal huurders in Eibergen en Neede met een huurachterstand zijn niet te koppelen aan de theorie klantprofielen om een

doelgroepgerichte aanpak te vormen. De data uit het klantenbestand van ProWonen sluiten niet aan op de klantprofielen. De theorie over klantprofielen is beter te gebruiken binnen de schuldhulpverlening bij organisaties zoals de Stadsbank.

ProWonen heeft de werkwijze met betrekking tot huurincasso van ProWonen in 2019 veranderd. De medewerkers huurincasso werken zaakgericht, wat betekent dat zij vaker aanmanen en werken aan de hand van een dashboard waar verschillende lijsten staan. Uit de resultaten van het onderzoek blijkt dat ook de andere woningcorporaties bezig zijn hun

werkwijze aan te passen om de focus te leggen op huurders bij wie maatwerk nodig is. Tevens is geconstateerd dat woningcorporaties tegenwoordig nauw samenwerken met het sociale domein van de gemeente.

De aanpak vroegsignalering is een manier om outreachend te werken en wordt door meerdere gemeenten in Nederland opgezet. Zo ook in de gemeente Berkelland en gemeente Oost-Gelre. Met outreachend werken wordt actief contact zoeken met de doelgroep bedoeld.

De volgende aanbevelingen sluiten aan op de resultaten.

Een van de aanbevelingen aan ProWonen is duidelijke afspraken te maken met de partijen die binnen het schuldhulpverleningstraject meedoen aan de vroegsignalering in de gemeente Berkelland en de gemeente Oost-Gelre. Een andere aanbeveling is dat ProWonen op de hoogte blijft van ontwikkelingen op het gebied van voorlichten en automatiseren. Tot slot is een aantal thema’s aangeduid waarover een vervolgonderzoek uitgevoerd kan worden.

(7)

6 1 Inleiding

De aanleiding voor dit verslag is de afstudeeropdracht om een onderzoek te doen met als onderwerp aanpakken van huurachterstand. In heel Nederland zijn woningcorporaties bezig met het innen van huurachterstanden. Dikwijls blijkt een huurder meerdere schulden te hebben als bekend wordt dat hij of zij een huurachterstand heeft. In dit hoofdstuk wordt de aanleiding van deze afstudeeropdracht vermeld. Vervolgens de doelstelling van de

opdrachtgever en van daaruit volgt de probleemstelling. Om tot beantwoording te komen van de probleemstelling volgen de onderzoeksvragen.

Dit onderzoek is uitgevoerd in de periode september 2019 tot en met januari 2020, in opdracht van woningcorporatie ProWonen. Vanwege het tijdsbestek is de focus gelegd op de plaatsen Eibergen en Neede in de gemeente Berkelland. Uit het overleg naar aanleiding van de maandrapportage huurachterstand (zie bijlage 1) is gebleken dat de plaatsen Eibergen en Neede langdurig de meeste huurders met een huurachterstand hebben in vergelijking met andere plaatsen in het werkgebied van ProWonen.

1.1 Aanleiding

De aanleiding voor het onderzoek zijn problematische huurbetalingen bij ProWonen. In Nederland heeft een op de vijf huishoudens risicovolle schulden. Arme huishoudens hebben gemiddeld een tekort van € 217 per maand en er zijn 224.000 huishoudens die langer dan vier jaar rondkomen van een laag inkomen (Divosa, z.d.). Een recente ontwikkeling op het gebied van schulden is het rapport dat Nibud op 13 september 2019 heeft uitgebracht. Uit dit rapport blijkt dat een kwart van de huurders in Nederland moeite heeft om rond te komen. De

huurders kunnen het huurbedrag betalen, maar hebben dikwijls niet genoeg geld voor andere uitgaven. Verder blijkt dat 30 procent van de huurders een betalingsachterstand heeft. Ook volgt uit dit rapport dat de mensen die moeite hebben met rondkomen veelal tussen de 25-45 jaar oud zijn, alleenstaand, wonen in een sociale huurwoning en een uitkering ontvangen. Door de hoge woonlasten hebben zij weinig budget over voor vrijetijdsuitgaven. Als er bijvoorbeeld onverwachte zorgkosten zijn, kopen zij andere essentiële zaken zoals voedsel niet (Nibud, 2019).

Het Centraal Bureau voor Statistiek (CBS) heeft een onderzoek gedaan naar het aantal huishoudens dat langdurig in armoede leeft (2019). Huishoudens die bestaan uit

eenoudergezinnen met minderjarige kinderen en alleenstaanden tot de AOW-leeftijd, hebben het hoogste risico op armoede. Daarnaast hebben huishoudens met een migratie-achtergrond vaker langdurig een laag inkomen. Vluchtelingenhuishoudens lopen een groot risico om in armoede te vervallen, evenals mensen die een bijstandsuitkering ontvangen.

Behalve het risico van armoede is voor deze afstudeeropdracht ook huurderving onderzocht. In tabel 1 hieronder zijn gegevens over het niet kunnen innen van de huur te zien in

Nederland.

Tabel 1 Schulden en huisuitzettingen (Aedes-datacentrum)

Nederland

Huurderving wegens oninbaarheid 2017

0,3% Huisuitzettingen 2018 3000 Vonnissen tot uitzetting 2018 12.000

(8)

7 Woningcorporatie ProWonen heeft te maken met problematische huurbetalingen. Om de oorzaken hiervan te achterhalen, wenste de corporatie onderzoek uit te laten voeren aan de hand van doelgroepen van de huurders van 18 tot 100 jaar oud. Van daaruit, zo was de gedachte, zou een aanpak per doelgroep kunnen worden vastgesteld.

Figuur 1. Achterstanden actieve contracten augustus 2019

In figuur 1 is de huurachterstand per maand per plaats te zien in de periode september 2018 tot en met augustus 2019´. Meer details over deze maandrapportage zijn de vinden in bijlage 1. ProWonen heeft al onderzoek gedaan vanuit het vermoeden dat huurders onder de 23 jaar eerder huurachterstand zouden hebben. Uit dit onderzoek blijkt dat dit vermoeden niet juist is.

1.2 ProWonen

Dit afstudeeronderzoek is uitgevoerd in opdracht van woningcorporatie ProWonen.

ProWonen verhuurt 8000 sociale huurwoningen, garages en bedrijfsruimten. De organisatie heeft tachtig medewerkers en houdt zich bezig met de huisvesting van inwoners van de gemeenten Berkelland, Oost-Gelre en Bronckhorst.

1.2.1 Visie en samenwerking

De visie van ProWonen is: een thuis creëren voor de huurder, zowel op korte als lange termijn. Iemand moet zich thuis voelen in de woonruimte, maar ook in de buurt. Dit wordt ook wel ‘optimaal woongenot’ genoemd (Volkshuisvestingverslag ProWonen, 2018). ProWonen werkt samen met de gemeenten Berkelland, Bronckhorst, Oost-Gelre en organisaties binnen het sociale domein aan het voorkomen van huurachterstanden. De samenwerking bestaat eruit huurders op weg te helpen met financiële administratie en het innen van de huurachterstand.

ProWonen werkt op het gebied van huurachterstanden samen met onder andere de volgende organisaties:

(9)

8 -Stadsbank1

-Incassobureau Agin Pranger (Agin Pranger, z.d.) -JPR-advocaten

-Schuldhulpmaatje -Bewindvoerders.

Tabel 2 Samenwerkingen ProWonen per gemeente.

In tabel 2 is weergegeven welk sociaal team in elke gemeente samenwerkt met ProWonen. Naast samenwerking met de eerdergenoemde organisaties vindt ook overleg plaats met sociale organisaties, zoals maatschappelijk werkers, het sociaal wijkteam, wijkagent, de inkomensconsulent van de gemeente, jeugdarts, medewerker verslavingszorg etc. Een voorbeeld hiervan is het sociaal overleg waarin specifieke casussen worden besproken.

1.2.2 Team Sociaal Domein

De afdeling Wonen van ProWonen is verdeeld in Verhuur, Klant en Contact en Sociaal Domein. Het team Sociaal Domein bestaat uit van woonconsulenten en medewerkers huurincasso. Zij houden zich als team bezig met huurachterstanden. Hieronder volgt de taakomschrijving van zowel de woonconsulent als de medewerker huurincasso.

De woonconsulent handelt vragen af van huurders op alle mogelijke vlakken voor optimaal woongenot. De vragen kunnen schriftelijk, mondeling aan de balie of door het afleggen van huisbezoeken worden afgehandeld. Deze taken zijn weergegeven in de functieomschrijving in bijlage 2.

De medewerker huurincasso houdt zich bezig met het incasseren van de huurachterstanden. Bij een huurachterstand wordt contact gezocht met de huurder. Dit is ook weergegeven in bijlage 2. Wanneer er contact is met de huurder wordt besproken hoe betaald kan worden. Het kan bijvoorbeeld leiden tot een betalingsregeling of het inschakelen van hulp van een sociaal team uit de desbetreffende gemeente.

De woonconsulent en medewerker huurincasso werken nauw samen. Casussen worden onderling besproken binnen ProWonen en elke huurder heeft een vaste contactpersoon.

1.2.3 Gemeente Berkelland

Van het team Sociaal Domein zijn drie medewerkers actief voor de gemeente Berkelland. Hieronder wordt meer informatie betreffende de gemeente Berkelland gegeven.

1 Stadsbank is een organisatie in het schuldhulpverleningsproces die verschillende financiële

diensten aanbiedt voor mensen met schulden, zoals persoonlijke lening, budgetbeheer en beschermingsbewind (Stadsbank Oost-Nederland, z.d.).

Gemeente Berkelland Bronckhorst Oost-Gelre

Sociaal team Voormekaar Vroegeropaf Sociaal team (gemeente Oost-Gelre, z.d.)

Thuisadministratie Humanitas Oost Humanitas West Humanitas Oost

Overige organisaties Interbeeksupport Begeleiding voor statushouders (Neede)

(10)

9 In de gemeente Berkelland zijn 44.029 inwoners ingeschreven (Allecijfers, 2017). In 2017 bedroeg het armoedepercentage in de gemeente Berkelland 3,7 %. Dit staat gelijk aan 1605 huishoudens (SCP, 2017). Het percentage staat voor inwoners die langdurig in een situatie leven waarin ze net wel of net niet rond kunnen komen.

Uit de Klankbordgroep Berkelland (2004) is vastgesteld dat de gemeente Berkelland een plattelandsgemeente is. In deze gemeente is niet alleen sprake van grote plaatsen zoals Eibergen en Neede, maar ook van kerkdorpen. Na de fusie van de gemeenten Borculo, Eibergen, Neede en Ruurlo moesten de accommodaties en voorzieningen voor mensen met een minimuminkomen in de nieuw samengestelde gemeente beter benut worden. Op het gebied van woningen was het speerpunt het kunnen bieden van woningen aan zowel eigen inwoners als mensen uit andere plaatsen. De kernen moesten levensloopbestendig worden. Dit wilden de gefuseerde gemeenten doen door een gevarieerd aanbod van zowel betaalbare huurwoningen als koopwoningen, het verbeteren van de buurten, gefaseerde groei- en levensbestendige woningen. In 2004 waren de gefuseerde gemeenten bezig met het zorgen voor passende woningen voor specifieke doelgroepen, zoals starters, minima en senioren. Om dit te kunnen bewerkstelligen werd ook gekeken of woningsplitsing in het buitengebied mogelijk was, mits de agrarische bedrijven niet belemmerd werden.

1.3 Belanghebbenden

ProWonen heeft als belang huurachterstand tegen te gaan en de huurders in te laten inzien dat huur een belangrijke vaste last is. Als verhuurder heeft ProWonen immers het belang om tijdig huur te ontvangen. De huurder ervaart woongenot als de huur op tijd wordt betaald. Zo zijn er immers geen consequenties en ontstaan geen extra kosten naast de huurprijs. Voor de huurder is het prettig om zonder schulden in een woning te wonen. Zorgen over schulden kan stress veroorzaken en dat kan weer leiden tot gezondheidsproblemen of andere problemen. Andere belanghebbenden in de schuldhulpverleningsketen zijn de organisaties in het sociaal domein zoals de sociale dienst van de drie gemeenten waarin ProWonen werkt, sociale wijkteams en vrijwilligersorganisaties zoals Schuldhulpmaatje.

1.4 Doelstelling

De afstudeeropdracht is ontstaan uit een onderzoek bij ProWonen van het team Sociaal Domein. Dit team heeft onderzoek gedaan naar huurachterstand. Hierbij is gekeken naar de leeftijd van huurders, op basis van het vermoeden dat jonge huurders eerder huurachterstand zouden hebben.

Het doel van deze afstudeeropdracht is om huurders met een huurachterstand van ProWonen onder te verdelen in doelgroepen en om per doelgroep een aanpak te ontwikkelen om

huurders van ProWonen zo te bereiken dat ze de huur betalen, voordat er een grote

huurachterstand ontstaat. Bij deze afstudeeropdracht zijn huurders, team Sociaal Domein van ProWonen, een deurwaarder, de sociale wijkteams van de drie verschillende gemeenten en andere woningcorporaties betrokken.

1.5 Probleemstelling

ProWonen heeft niet inzichtelijk welke doelgroepen er zijn vanuit het deel huurders met een huurachterstand waardoor een gerichte aanpak op huurachterstand niet mogelijk is.

1.6 Onderzoeksvragen:

1 Hoeveel huurders zijn er in Neede en Eibergen met een huurachterstand in de maanden januari tot en met augustus 2019 en wat zijn de bijbehorende klantprofielen?

(11)

10 3 Welke acties ondernemen andere woningcorporaties om huurders te onderscheiden in

groepen en wat zijn de resultaten hiervan om huurachterstand te voorkomen?

4 Welke acties zijn er nog meer op basis van de literatuur om contact te krijgen met huurders ter voorkoming van huurachterstanden en welk effecten hebben deze acties?

5 Kan vroegsignalering een rol spelen bij het voorkomen van schulden en wat is daarvoor nodig?

(12)

11

2

Theoretisch en juridisch kader

Het doel van het theoretisch kader is de theorie rondom het leven met huurachterstand, de aanpak van huurachterstand en doelgroepbenadering in kaart te brengen. Het juridisch kader dient om de relevante wetsartikelen bij dit afstudeeronderzoek te vermelden. In bijlage 3 zijn de zoekbegrippen in tabellen bijeengebracht. De begrippen klantprofielen en

vroegsignalering2 worden in dit hoofdstuk beschreven. In bijlage 5 staat extra informatie over schuldenproblematiek en huurachterstand.

2.1 Verplichtingen van een woningcorporatie

Alle verplichtingen die woningcorporaties hebben, zijn opgenomen in de prestatieafspraken met de desbetreffende gemeenten en huurdersverenigingen (Rijksoverheid, z.d.) Een van deze verplichtingen is zorg te dragen voor betaalbare woningen in de sociale huursector.

Bij ProWonen is daarnaast een aantal afspraken gemaakt met de betrokken gemeenten in het werkgebied. Voor het afstudeeronderzoek zijn de volgende afspraken met de gemeente Berkelland relevant (afkomstig van prestatieafspraken 2019 – Berkelland (2018)).

• ProWonen geeft Stichting Schuldhulp Op Maat ieder jaar een financiële bijdrage. • In het schuldhulpverleningsproces zijn de gemeente Berkelland en ProWonen

betrokken bij periodiek ketenoverleg. Het initiatief voor het organiseren van ketenoverleg ligt bij de gemeente Berkelland.

• ProWonen neemt actief deel aan drie werkgroepen over het onderwerp armoede: onder het thema ‘Samen Denken Samen Doen’ vallen vroegsignalering, toegang tot de keten en oprichten platform schuldhulpverlening.

2.2 Klantprofielen

In een onderzoeksrapport van het ministerievan Sociale Zaken en Werkgelegenheid zijn klantprofielen opgesteld (Van Geuns, Jungmann & de Weerd, 2011). Deze klantprofielen zijn bedoeld voor de schuldhulpverlening.

De kenmerken van een cliënt zijn van belang om de oorzaken van de schulden te achterhalen en aan de hand daarvan een oplossing te vinden. De kenmerken zijn geformuleerd in

gedragingen en dimensies. De gedragingen zijn in tabel 3 weergegeven, de dimensies in tabel 4.

2 Vroegsignalering: Verschillende instanties proberen snel contact op te nemen met mensen

(13)

Gedragingen Tabel 3

De welwillende De beschaamde

De onzekere die pessimistisch is De onbeschaamde De niet-verantwoordelijke De gedemotiveerde Dimensies Tabel 4 De verslaafde klant De niet-weerbare klant De sociaal onhandige klant De moeilijk/niet lezende klant De financieel niet vaardige klant De vaardige klant.

De reden om de theorie van klantenprofielen te gebruiken voor deze afstudeeropdracht, komt van het idee om het klantenbestand van ProWonen in te delen in doelgroepen. Met als doel inzicht te krijgen om huurachterstand tegen te gaan.

ProWonen heeft op dit moment geen klantprofielen. Daarentegen hanteert ProWonen

verschillende incassodata in de maand, zodat rekening wordt gehouden met de dag waarop het inkomen op de bankrekening van de huurder wordt gestort. Een voorbeeld hiervan is dat huurders de AOW rond de 25e van de maand ontvangen. In de toekomst zal hier anders mee om worden gegaan, omdat het innen aan het eind van de maand lastig is. Door het hanteren van verschillende incassodata houdt ProWonen tevens rekening met huurders die per vier weken worden uitbetaald en huurders met een uitkering.

De conclusie van het onderzoek van Geuns en Jungmann & de Weerd (2011) is dat motivatie geen persoonskenmerk is, maar de beïnvloedbare uitkomst van de interactie van de

betrokkene met zijn omgeving. Aan de hand van klantprofielen kunnen valide screenings- en diagnose- instrumenten worden ingericht. Deze instrumenten kunnen bij de

schuldhulpverlening ingezet worden door een organisatie zoals de Stadsbank. ProWonen heeft als woningcorporatie niet dezelfde data en contactmomenten als een schuldhulpverlener, waardoor huurders met een huurachterstand niet onderverdeeld kunnen worden in gedragingen (tabel 3) en dimensies (tabel 4). De woningcorporatie heeft er belang bij dat huurders geen betalingsachterstanden hebben; zij is echter geen schuldhulpverlener.

2.3 Vroegsignalering

Vroegsignalering houdt in dat gemeenten en andere organisaties in het sociale domein vroegtijdig in contact komen met mensen die schulden hebben, zoals huurachterstand. Hieronder volgt een voorbeeld van de wijze waarop een andere woningcorporatie vroegsignalering toepast.

Beckers (2019) heeft onderzoek gedaan naar passende hulp voor huurders met

betalingsachterstand in de gemeente Lingewaard. Wethouder Slob geeft aan dat mensen uit schaamte niet snel contact leggen met de woningcorporatie. In de gemeente Lingewaard is op basis van die constatering een pilot met vroegsignalering opgezet. In deze pilot lag de nadruk op contact en hulp aanbieden in plaats van straffen. In de gemeente wordt, aan de hand van de resultaten van het onderzoek, een gezamenlijke databank opgezet om zicht te krijgen op schulden van personen die bij meer organisaties schulden hebben, zoals energiemaatschappij, zorgverzekering en woningcorporatie.

Ook binnen het werkgebied van ProWonen is een pilot vroegsignalering gestart. Deze duurt drie jaar en wordt uitgevoerd in de gemeente Bronckhorst. Hierbij zijn Sité, ProWonen,

(14)

3 Menzis en Vitens betrokken. Signalen van betalingsachterstanden komen binnen bij de

gemeente Bronckhorst en dan gaan de medewerkers van Vroegeropaf naar de mensen toe om in gesprek te gaan over de financiële situatie (Sité, 2019).

Het Bureau Krediet Registratie (BKR) heeft als taak bij vroegsignalering als databank op te treden om consumenten te registeren die een krediet zijn aangegaan (z.d.). De huurachterstand bij een woningcorporatie wordt geregistreerd in een apart systeem van het BKR. Als een BKR-registratie binnenkomt, dient er een signaal naar de gemeente te gaan die aan

vroegsignalering doet. De BKR-registratie kan een hulpmiddel zijn voor vroegsignalering voor een gemeente om zo een overzicht te krijgen van schulden van haar bewoners (Bommeljé, 2016).

2.4 Juridisch kader

Het juridisch kader geeft aan binnen welke regelgeving de woningcorporatie als verhuurder dient op te treden. Dit kader betreft zowel algemene als specifieke regelgeving, van artikel 7:201 BW huurovereenkomst tot de algemene huurvoorwaarden van ProWonen. De begrippen die van toepassing zijn op de werkwijze van medewerkers huurincasso: MSNP, WSNP, WIK-brief en Algemene verordening gegevensbescherming (AVG). In bijlage 6 staan nog meer wetsartikelen.

Wanneer een huurovereenkomst is getekend, hebben de verhuurder en huurder verplichtingen over en weer. De huurder dient de huur tijdig te betalen om in de woning te mogen verblijven (art. 7:212 BW). Daartegenover moet de verhuurder zorgen dat de huurder een zo groot mogelijk woongenot heeft. Dit houdt vooral in dat de woning leefbaar is. Art. 7:213 BW over goed huurderschap; er is geen expliciet wetsartikel over goed verhuurderschap.

Daar staat tegenover dat de verhuurder wel wordt beoordeeld aan de hand van de benchmark van Aedes. Dit is een meetinstrument dat beoordeelt wat de verhuurder op allerlei facetten van het verhuren van woonruimten heeft gepresteerd.

Wanneer de verhuurder de huur niet ontvangt of niet kan innen, wordt de verhuurder

schuldeiser. Dikwijls zijn er dan meer schuldeisers en gaat de huurder een regeling vrijwillig dan wel verplicht aan, aldus art. 284, 285 en 288 Faillissementswet.

De medewerkers huurincasso hanteren artikel 6 lid b en lid f AVG. Zij gebruiken de noodzakelijke gegevens van de huurder om na te gaan of deze alsnog de huur kan betalen. Deze gegevens zijn bij het moment van opstellen van de huurovereenkomst in het systeem van de verhuurder gezet. Daarna vinden er geen periodieke controles meer plaats.

Het komt voor dat de gegevens veranderen, zoals het telefoonnummer. Actuele gegevens zijn noodzakelijk om contact op te kunnen nemen met de huurder en de huur te kunnen innen. Wanneer contact mogelijk is met de huurder, proberen de medewerkers huurincasso door te vragen naar de situatie en waar mogelijk door te verwijzen naar sociale teams van de gemeente of andere instanties.

(15)

4

3 Methodologische verantwoording

Het onderzoek is vormgegeven op basis van triangulatie: er worden meerdere methoden gebruikt om de onderzoeksvragen te beantwoorden (Verhoeven, 2014). Daarnaast dragen zowel de resultaten van de onderzoeksmethoden als het theoretisch kader bij aan de beantwoording van de onderzoeksvragen.

De onderzoeksmethoden voor deze afstudeeropdracht zijn deskresearch in de vorm van literatuuronderzoek- en een steekproef uit het klantenbestand, evenals fieldresearch in de vorm van interviews. Deze onderzoeksmethoden worden hieronder verder beschreven, maar de verdere uitwerking is te vinden in bijlage 7, tabel 11. In deze tabel worden de methoden per onderzoeksvraag weergegeven. Vervolgens worden de begrippen bruikbaarheid, betrouwbaarheid en validiteit toegelicht met betrekking tot het afstudeeronderzoek. Aan de hand van de module Privacy in Onderzoek (Surf, z.d.) wordt verantwoord op welke wijze omgegaan dient te worden met persoonsgegevens volgens de AVG. De module is te vinden in bijlage 12.

3.1 Deskresearch

3.1.1 Literatuuronderzoek

Het literatuuronderzoek bestaat uit verdieping van de begrippen vroegsignalering, klantprofielen en schuldenproblematiek. Tevens zijn bronnen over Eibergen en Neede meegenomen, waarbij de focus heeft gelegen op de geschiedenis en de huidige statistieken van de twee genoemde plaatsen rondom huren. Tijdens het literatuuronderzoek is een logboek bijgehouden, met daarin de zoektermen en de geraadpleegde bronnen. Tevens is genoteerd of uit de bronnen bruikbare informatie is gekomen. Het logboek wordt weergegeven in bijlage 4, tabel 10.

3.1.2 Klantenbestand

Voor het vaststellen van doelgroepen is het klantenbestand van ProWonen geraadpleegd. Daarbij is geselecteerd op huurders met een huurachterstand. Vervolgens is handmatig in het systeem Viewpoint3 gekeken naar kenmerken, zoals leeftijd, geslacht, hoeveel personen als huurder worden aangemerkt, saldo, woningtype, huurprijs en wijze van betalen.

3.1.3 Steekproef

Voor dit afstudeeronderzoek is een selectie gemaakt uit het klantenbestand van ProWonen. Van alle huurders met een huurachterstand in januari 2019 tot en met augustus 2019zijn de huurders met een huurachterstand uit Eibergen en Neede geselecteerd. Vervolgens zijn de kenmerken van deze huurders geanalyseerd, die vanuit de data van ProWonen beschikbaar zijn.

3.1.4 Betrouwbaarheid

Voor betrouwbaarheid moet onder andere gekeken worden naar het moment waarop de data bekendgemaakt zijn en of dit de meeste recente informatie is. Als de verschillende bronnen met elkaar worden vergeleken, is het van belang dat het over hetzelfde tijdsbestek gaat.

3 Viewpoint is het systeem waarin onder andere de gegevens van de huurders, verhuurde

woningen en verrichte werkzaamheden door ProWonen zichtbaar zijn. Voorbeelden hiervan zijn: de gescande huurovereenkomst, de afspraak controle cv-ketel of dat er een

(16)

5 Aan de hand van website Checkmarket (2019) is de steekproef vastgesteld op basis van de populatie. Voor dit onderzoek bestaat de populatie uit het aantal huurders met een

huurachterstand in Eibergen en Neede. Via Checkmarket zijn de foutmarge en het

betrouwbaarheidspercentage bepaald en daarmee het aantal respondenten dat nodig is voor een betrouwbare steekproef.

3.1.5 Validiteit

Dit begrip geeft de geldigheid van het afstudeeronderzoek weer. Voordat aan het dataonderzoek is begonnen, is er een steekproef vastgesteld. Daarnaast is tijdens het

onderzoek een logboek (bijlage 4, tabel 10) bijgehouden waarin de opvallende dingen staan beschreven bij het dataonderzoek en de begrippen waarop gezocht is bij het

literatuuronderzoek.

Bij dit afstudeeronderzoek was het van belang om tussentijds na te gaan of de resultaten passen bij het antwoord op de probleemstelling. Een voorbeeld van het controleren van de validiteit is de verkregen resultaten te toetsen aan de probleemstelling en de

onderzoeksvragen. Dit is gedaan na het literatuuronderzoek en de steekproef uit het

klantenbestand. Bij het raadplegen van bronnen en data is direct na het noteren gecontroleerd of deze een bijdrage leverden aan het beantwoorden van de probleemstelling.

3.2 Fieldresearch

3.2.1 Interview

De reden om interviews als onderzoeksmethode te kiezen, is dat op deze manier snel informatie wordt verzameld over doelgroepen, betalingsachterstanden en vroegsignalering (Verhoeven, 2014).

Om tot juiste beantwoording van de deelvragen te komen, zijn interviews gehouden met medewerkers huurincasso van andere woningcorporaties. Daarnaast hebben interviews met betrokken professionals binnen het sociaal domein van de gemeente Berkelland

plaatsgevonden, met betrekking tot de aanpak van schulden en vroegsignalering. In bijlage 8 staan de respondenten per organisatie en functie. Voor dit onderzoek zijn professionals ondervraagd: het hebben van schulden ligt immers gevoelig, waardoor de kans klein is dat huurders willen meewerken aan het onderzoek.

Het was van belang voorafgaand aan de interviews de overeenkomsten tussen de woningcorporaties op te sporen. Hierbij zijn is de regio, het aantal huurders, het aantal gehuurde woonruimten en de hoeveelheid sociale huurwoningen in acht genomen. Deze criteria zijn niet bindend, omdat de onderzoeksvragen tot doel hadden de werkwijze om huurachterstand te voorkomen te achterhalen, bijvoorbeeld de manier waarop

woningcorporaties contact zoeken met huurders met een huurachterstand en de vraag of de corporatie bezig is met vroegsignalering. Daarnaast is voor het afnemen van de interviews rekening gehouden met de doelgroepen die Aedes hanteert. Deze organisatie is het

overkoepelend orgaan voor woningcorporaties. De doelgroepen zijn te vinden in bijlage 11. Voor dit onderzoek is gekozen voor semigestructureerde interviews. Bij deze vorm van interview wordt gebruikgemaakt van een leidraad met een aantal vaste vragen, waardoor de validiteit gewaarborgd kan worden. Daarnaast bestaat de mogelijkheid om door te vragen op bepaalde onderwerpen om zo uitgebreide antwoorden te krijgen, zodat conclusies kunnen worden getrokken om de onderzoeksvragen te beantwoorden.

(17)

6 Voordat de interviews plaatsvonden, dienden de vragen gecontroleerd te worden door de praktijkcoach en de schoolcoach. Er zijn twee verschillende vragenlijsten gemaakt, omdat het interview als onderzoeksmethode is gebruikt om meerdere onderzoeksvragen te

beantwoorden. Een aantal vragen ging daarom specifiek over huurachterstand. Deze vragen zijn aan de medewerkers huurincasso van andere woningcorporaties gesteld. Ook zullen vragen zijn gesteld over de aanpak van schulden en contact zoeken met huurders met huurachterstand. Deze vragen zijn gesteld aan de betrokken professionals binnen het sociaal domein van de gemeente Berkelland gesteld. In bijlage 9 zijn de vragenlijsten opgenomen. In week 45 (2019) zijn de interviewverzoeken per mail verzonden naar de professionals. Het interviewverzoek is in bijlage 10 toegevoegd aan dit document. Er zijn kleine wijzigingen aangebracht omdat er al eerder contact is geweest met de geïnterviewden.

3.2.2. Opname van interview

Bij het afnemen van de interviews is aan de geïnterviewde gevraagd of het interview mocht worden opgenomen, zodat van het interview een gespreksverslag gemaakt kon worden. Als het interview niet mocht worden opgenomen, zouden de antwoorden zijn opgeschreven aan de hand van de gekozen codewoorden. Alle interviews konden echter worden opgenomen.

3.2.3 Begripsvaliditeit

Begripsvaliditeit heeft betrekking op het gegeven dat de interviewvragen leiden tot een definitie van de begrippen die onderzocht worden (Verhoeven, 2014). In dat kader is het van belang dat de vragen op een vergelijkbare manier worden beantwoord.

3.2.4 Codering van antwoorden uit de interviews

De antwoorden op de vragen zijn gecodeerd om de resultaten te kunnen verwerken en vergelijken. Voorafgaand aan de interviews zijn codes gemaakt op basis van verwachte antwoorden. De codes bestaan uit de opvallende antwoorden, actualiteit en begrippen rondom het afstudeeronderzoek. Dit is uitgewerkt in bijlage 15.

3.2.5 Bruikbaarheid

Tijdens het afstudeeronderzoek zijn de gevonden informatie en data gecontroleerd op

bruikbaarheid met het doel dat de resultaten door de opdrachtgever gebruikt kunnen worden. Dit is ook aangegeven in tabel 7. In bijlage 12 staat de verwerking persoonsgegevens voor deze afstudeeropdracht.

3.2.6 Validiteit

Het begrip validiteit gaat over de mogelijkheid dat iemand anders het onderzoek zou kunnen doen en dat dit tot hetzelfde resultaat leidt. Dit wordt wel ‘meten wat er gemeten moet worden’ genoemd (Verhoeven, 2014). De validiteit van het afstudeeronderzoek is gewaarborgd door de beschrijving verantwoording onderzoeksmethoden in tabel 11. Een proefinterview is afgenomen met voormalige afdelingsleider van het team Sociaal Domein om de validiteit te controleren. Daarmee is nagegaan of de respondent antwoorden geeft op de geformuleerde onderzoeksvragen.

(18)

7 4 Resultaten

In dit hoofdstuk worden zowel de kwantitatieve resultaten als de kwalitatieve resultaten beschreven. Allereerst worden de kwantitatieve resultaten van de steekproef weergegeven; de steekproef geeft informatie over huurders met een huurachterstand en daarmee wordt

antwoord gegeven op de eerste onderzoeksvraag. De tweede onderzoeksvraag gaat over de werkwijze met betrekking tot huurincasso en is onderzocht aan de hand van documenten van ProWonen en interviews. De bevindingen die hieruit voortkwamen, zijn de kwalitatieve resultaten. De resultaten zijn ondergebracht in grafieken en tabellen, aan de hand van de onderzoeksvragen. De resultaten uit de interviews zijn verwerkt in tabellen en in bijlage 15 gezet. Iedere tabel heeft een categorie.

4.1 Hoeveel huurders zijn er in Neede en Eibergen met een huurachterstand in de maanden januari 2019 tot en met augustus 2019 en wat zijn de bijbehorende klantprofielen?

4.1.1 Eibergen en Neede

Op dit moment heeft ProWonen 7843 zelfstandige huurwoningen volgens Aedes-datacentrum (z.d.). Daarvan staan 4324 zelfstandige huurwoningen in de gemeente Berkelland

(Woonmonitor, 2019). Een overzicht van het aantal huurwoningen van ProWonen per gemeente is in tabel 5 weergegeven. Het onderzoek is gericht op Eibergen en Neede, omdat daar de meeste huurachterstand is. Dit is te zien in figuur 1 (blz.7). Eibergen heeft 11.201 inwoners en Neede heeft 9.453 inwoners. ProWonen heeft 1308 sociale huurwoningen in Eibergen en 1109 sociale huurwoningen in Neede (ProWonen, 2019). Dit aantal sociale huurwoningen is hoog in vergelijking met de andere plaatsen in het werkgebied van ProWonen. Dit is te zien in bijlage 13, figuur 3. Vanuit het klantenbestand is een selectie gemaakt van huurders met een huurachterstand in de periode januari 2019 tot en met augustus 2019. Daarvan zijn 123 huurders met een huurachterstand woonachtig in Eibergen en Neede. Tabel 5 Overzicht aantal huurwoningen

Gemeente Aantal huurwoningen van ProWonen

Oost-Gelre 1282

Bronckhorst 2237

(19)

8

4.1.2 Data van ProWonen

Uit de data van ProWonen is een selectie gemaakt van huurders die openstaande betalingen hebben gehad in de periode januari 2019 tot en met augustus 2019. Het is mogelijk dat in deze periode meerdere betalingen hebben opengestaan. De desbetreffende huurders zijn

gekenmerkt aan de hand van de relatiecode. De steekproef van 123 huurders met een huurachterstand in Eibergen en Neede is onderzocht aan de hand van de relatiecode in Viewpoint. Daarbij is naar verschillende kenmerken gekeken, zoals hoedanigheid van de huurder, geslacht, leeftijd, begin van de huurovereenkomst met ProWonen etc. Gezocht is naar opvallende kenmerken van huurders met een huurachterstand in Eibergen en Neede. De bedoeling was daar conclusies uit te trekken, waardoor mogelijk doelgroepen gevormd kunnen worden. Dit is verder uitgewerkt in de bijlage 4 tabel 10.

Cirkeldiagram 1 Communicatie ProWonen

In cirkeldiagram 1 is weergegeven in Viewpoint hoe het contact tussen huurders en

ProWonen is. ‘BP Incasso’ staat voor een zaak of melding van medewerkers huurincasso. De werkwijze van ProWonen is dat alle contactmogelijkheden met de huurder worden

geregistreerd. Zo is zichtbaar welk team daarbij betrokken is. In de steekproef kwamen de volgende teams voor: Sociaal Domein, Verhuur en Klant en Contact. Uit cirkeldiagram 1 blijkt dat de afdeling huurincasso het meeste contact heeft met huurders met een

huurachterstand. Daarna volgt met 11% de huuropzegging, die door het team Klant en Contact administratief verwerkt. Hiermee kan worden gezegd dat huurders met

huurachterstand zichtbaar zijn voor de medewerkers huurincasso.

In de legenda van het cirkeldiagram is twee keer BP Incasso te zien. Dat is als volgt te verklaren: in Viewpoint is een zaak aangemaakt voor BP Incasso. Daarnaast hadden de huurders in de periode januari 2019 tot en met augustus 2019 de huur opgezegd, waarvoor ook een zaak is aangemaakt in Viewpoint.

79% 11% 4%4%1%1%

Communicatie Prowonen

bp incasso 79% huuropzegging 11% contactverzoek 4% geen 4% nieuwe verhuring 1% BP incasso/huuropzegging 1%

(20)

9 Grafiek 1 Meldingen van huurachterstand

In grafiek 1is het aantal meldingen per maand weergegeven van januari 2019 tot en met augustus 2019. Voor het maken van deze grafiek is het databestand gefilterd op een drempelbedrag van €10. Uit de grafiek blijkt dat in april 2019 en mei 2019 een daling is te zien van het aantal huurachterstanden. Dit is mogelijk te verklaren doordat in mei het vakantiegeld ontvangen wordt, zodat huurders de huur kunnen voldoen.

Cirkeldiagram 2 Woningtype

In cirkeldiagram 2 is weergegeven in welke verschillende woningtypen de huurders van ProWonen met een huurachterstand uit de steekproef wonen. De meeste huurders met een huurachterstand wonen in de woningtype ‘hoekwoning’ en ‘tussenwoning’.

0 20 40 60 80 100

jan feb mrt apr mei jun juli aug

Aa n tal mel d in g en maand

Meldingen van huurachterstand

10% 16% 35% 32% 1% 6%

Woningtype

appartement met lift appartement zonder lift

hoekwoning tussenwoning

(21)

10 Cirkeldiagram 3 Percentage hoedanigheid huurders

In cirkeldiagram 3 staat weergegeven hoeveel procent van de huurders met een

huurachterstand hoofdcontractant zijn, in een duo- of meerpersoonshuishouden leven of zijn overleden in de periode van het onderzoek. In de meeste huishoudens met een

huurachterstand is één persoon de hoofdcontractant van de huurovereenkomst.

Cirkeldiagram 4 Geslacht hoofdcontractant.

In cirkeldiagram 4 is zichtbaar dat meer mannen hoofdcontractant zijn dan vrouwen. Deze data-analyse is echter een momentopname. Het is niet eenvoudig af te lezen of er ook een medehuurder is. Dit kan verklaard worden doordat vroeger de man vanzelfsprekend als hoofdcontractant op de huurovereenkomst stond.

78% 15%

6% 1%

Hoedanigheid huurders

hoofdcontractant duo overlijden meerpersoonshuishouden

57% 43%

Geslacht hoofdcontractant

man vrouw

(22)

11 Grafiek 2 Aantal huurders Eibergen-Neede met huurachterstand per huurprijsklasse.

De huurprijsklasse in grafiek 2 is vastgesteld op basis van de gehanteerde huurprijsklasse (Woonbond, 2019). Uit de steekproef is gebleken dat in Eibergen en Neede de huurprijsklasse € 424,44-€ 607,46 de meeste huurders met een huurachterstand kent (zie grafiek 2). Deze uitkomst staat gelijk aan figuur 4 in het Volkshuisvestingverslag 2017 van ProWonen. Die is afgebeeld in bijlage 14. De meeste sociale huurwoningen vallen in de tweede aftoppingsgrens voor de huurtoeslag van € 424,44-€ 607,46.

Grafiek 3 Leeftijd van huurders

Vanuit de steekproef is in grafiek 3het aantal huurders per leeftijdscategorie weergegeven. De meeste huurders met een huurachterstand zijn tussen de 31 en 50 jaar oud.

0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 aan tal h u u rd er s huurprijsklasse

Huurders Eibergen-Neede met

huurachterstand in de huurprijsklasse.

0% 5% 10% 15% 20% 25% 30%

Leeftijd van huurders

(23)

12 Grafiek 4 Betaalgedrag huurders met huurachterstand

In grafiek 4 zijn de redenen voor veranderd betaalgedrag van huurders met een

huurachterstand weergegeven. Bij de meeste huurders in de steekproef staat meer dan één reden voor verandering van het betaalgedrag, zoals een aanmaning en onvoldoende saldo. Binnen de steekproef valt op dat ‘onvoldoende saldo’ en ‘huuropzegging’ het meeste voorkomen. 0,00% 5,00% 10,00% 15,00% 20,00% 25,00% Pe rce n tag e

oorzaak verandering betaling

(24)

13 Cirkeldiagram 5 Betaaldatum van huurders

In cirkeldiagram 5 is te zien dat de meeste huurders betalen op de 1e van de maand.

Op de betaaldata verderop in de maand zijn er minder huurders uit de steekproef. Van deze huurders betalen de meesten op de 25ste.

Betaalwijze huur Aantal huurders

Handmatig 62

Automatisch incasso 61

Totaal 123

Tabel 6 Betaalwijze

De manier van betalen is in tabel 6 weergegeven. In de steekproef betaalt iets meer dan de helft van de huurders de huur handmatig (62 huurders) en de andere helft via automatische incasso (61 huurders).

In de steekproef hebben 6 van de 123 huurders (4,87%) een overlastmelding. Een

overlastmelding staat als zaak geregistreerd in Viewpoint. Hieruit kan afgeleid worden dat overlast geen of nauwelijks verband houdt met huurachterstand in Eibergen en Neede.

4.1.3 Klantprofielen

Om antwoord te geven op de vraag of de klantprofielen overeenkomen met eigenschappen van de huurders, wordt hieronder de vergelijking gemaakt met de interviewresultaten uit tabel 12 in bijlage 15.

Als iemand schulden heeft, kan dat te maken hebben met het gegeven dat de persoon niet heeft leren omgaan met geld. Daarbij is ook benoemd dat armoede wordt doorgegeven van generatie op generatie.Schuldhulpmaatje geeft aan ouders te hebben geholpen en dan vaak ook later de kinderen te helpen, omdat deze niet geleerd hebben om met geld om te gaan. Uit de interviews is gebleken dat huurders zich schamen over het hebben van schulden. Wanneer de schulden oplopen en de huurder geen overzicht meer heeft, zien

woningcorporaties en Schuldhulpmaatje bijvoorbeeld dat mensen de deur niet meer opendoen.

Betaaldatum van huurders

(25)

14 De deurbel doet het vaak niet meer en de gordijnen blijven dicht. Dit is een kenmerk van schaamte.

4.1.4 Doelgroepen

De verschillende doelgroepen die aan bod zijn gekomen in de interviews zijn terug te vinden in tabel 13 in bijlage 15.

Een van de doelgroepen uit de interviews bestaat uit mensen die niet leerbaar zijn. Deze mensen hebben dikwijls een laag inkomen en of zijn laagopgeleid. Hierbij ziet de respondent van woningcorporatie Wonion bijvoorbeeld dat zij het niet in zich hebben om werk te

behouden. Zij wisselen vaak van werk en daarmee zitten ze in een cyclus van loon en uitkering.

Een tweede groep zijn mensen die vroeger de indicatie ‘begeleid wonen’ zouden krijgen, maar nu in een woonwijk worden geplaatst, waarbij ze een aantal uren per week begeleiding krijgen. Zij zijn vaak ontvankelijk voor colportage en andere aanbiedingen. Deze doelgroep bestaat uit personen met een laag verstandelijk vermogen en psychische problemen. Hierdoor staat de woningcorporatie voor een uitdaging, onder andere wat betreft overlast.

Een andere doelgroep bestaat uit mensen die door ingrijpende levensgebeurtenissen, zoals een scheiding, overlijden van dierbaren en verlies van werk, voor een bepaalde tijd geen overzicht hebben over hun eigen situatie. In de theorie is geconstateerd dat mensen met schulden door de toename van stress een IQ-daling hebben (Jungmann, Wesdorp, Schruer, 2017). Daardoor neemt de persoon met schulden beslissingen op de korte termijn. Dit kan voorkomen bij huishoudens met dubbele inkomens, waarbij een inkomen wegvalt door een ingrijpende levensgebeurtenis. Deze personen komen ook voor bij de organisaties voor

schuldhulpverlening en worden gezien als vaardige mensen die aanpassingsschulden hebben (zie tabel 14).

Bovendien vormen statushouders een doelgroep waarbij huurachterstand kan ontstaan. Dit komt mede door het grote contrast tussen het geboorteland en Nederland. In Nederland zijn veel zaken zoals betalingen geregeld. In de eerste maanden worden statushouders ontzorgd door de begeleiding van Vluchtelingenwerk. Daarnaast betaalt de sociale dienst gedurende acht maanden uit de bijstandsuitkering de huur aan woningcorporaties als ProWonen of de Woonplaats. De respondent van de Woonplaats geeft echter aan dat de problemen rond statushouders dateren van enkele jaren geleden, toen sprake was van een vluchtelingenstroom en gemeenten en organisaties niet precies wisten hoe dit geregeld moest worden.

De laatste doelgroep zijn de zorgmijders. Dit is een kleine groep. Hiertoe behoren mensen met wie geen contact mogelijk is of die niet openstaan voor de hulp die ProWonen aanreikt. Aan de hand van deze resultaten kan gesteld worden dat een aantal dimensies en gedragingen uit het onderzoek klantprofielen (Van Geuns en Jungmann & de Weerd, 2011) te herleiden zijn naar het gedrag dat huurders vertonen bij een huurachterstand: de vaardige klant die door een ingrijpende levensgebeurtenis aanpassingsschulden heeft, omdat het inkomen is gedaald. Dit is echter niet te achterhalen aan de hand van het klantenbestand. Met de resultaten uit literatuuronderzoek en interviews is het gedrag wel te verklaren en dit kan worden vergeleken met de verschillende dimensies uit de klantprofielen.

(26)

15

4.2 Welke acties worden nu ondernomen bij ProWonen om huurachterstand in te voorkomen?

Deze vraag is beantwoord aan de hand van de verzameling documenten uit Sharepoint onder het kopje ‘Huurincasso’. Daarnaast is overlegd met medewerkers huurincasso om informatie te verkrijgen over de nieuwste ontwikkelingen rondom zaakgericht werken.

Sinds augustus 2019 werken medewerkers huurincasso zaakgericht. Nu wordt vanaf de 6e van de maand een aanmaningslijst gedraaid. De lijst met huurders wordt nog een keer nagekeken voordat de aanmaningsbrief daadwerkelijk per post wordt verstuurd. Daarnaast kijkt de afdeling huurincasso per dag of er huurachterstanden zijn, in plaats van alleen op de 15e van de maand. Vanuit Viewpoint wordt onbetaalde huur opgemerkt. Iedere werkdag dient de medewerker huurincasso de verschillende lijsten van het eigen werkgebied in het oog te houden. Dit is een onderdeel van Viewpoint waarin de benodigde actie met betrekking tot de huurder staat weergegeven, opgedeeld in: belactie, betalingsregeling, huisbezoek, WIK-brief en deurwaarder.

Het komt soms voor dat in Viewpoint een andere betaaldatum wordt gehanteerd, omdat een huurder al een tijdlang bijvoorbeeld rond de zevende van de maand de huur betaalt. Als dit niet het geval is, is de volgende stap een WIK-brief te sturen, oftewel de aanmaningsbrief. Hierin wordt vermeld dat sprake is van een betalingsachterstand en wordt de mogelijkheid geboden om binnen veertien dagen alsnog het openstaande bedrag te voldoen. Tijdens het contact met de huurder kan worden verwezen naar Schuldhulpmaatje of Humanitas. Als de huurder meer schulden heeft, kan Schuldhulpmaatje helpen bij aanmelding bij de Stadsbank. De WIK-brief is duidelijker gemaakt dan voorheen door middel van eenvoudig taalgebruik, het gebruik van symbolen en vermelding van de contactgegevens van organisaties in de schuldhulpverlening. Vanaf januari wordt bij de WIK-brief een stappenplan over de iDealbetaling bijgesloten (bijlage 18). Zo is voor de huurder inzichtelijk welk bedrag openstaat in de digitale omgeving van ProWonen.

In het sociaal domein kunnen verschillende professionals betrokken zijn bij hulp. Het Voormekaarteam, het sociale team van de gemeente Berkelland, kan worden ingezet om het gesprek aan te gaan met de huurder indien er meerdere problemen spelen in het gezin. Een andere mogelijkheid is het organiseren van een multidisciplinair overleg voor mensen met diverse problemen, waaronder huurachterstand. In dit overleg worden afspraken gemaakt over de aanpak, zoals stabilisatie van de schuldensituatie, ondertoezichtstelling van kinderen en een plan van aanpak met betrekking tot werk.

Naar aanleiding van het contact met de huurder kan een betalingsregeling getroffen worden. Dit is een individuele afspraak met de huurder. Het is mogelijk om te kiezen tussen

automatische incasso en handmatige incasso. Als ProWonen één keer de huur niet heeft kunnen innen via automatische incasso, dient de huurder zelf het bedrag handmatig over te maken. In de regel gaat ProWonen na drie keer de huur niet te hebben kunnen innen over naar handmatig overmaken van de huur. Dit is een maatstaf, maar de medewerker huurincasso heeft de mogelijkheid om hiervan af te wijken. De optie om de huur alsnog te betalen via Ideal is geïmplementeerd in de digitale omgeving MijnProWonen. Daarnaast kan de huurder zelf het betalingsmoment kiezen uit vier vaste data: de 1e, 7e, 15e of 25e van de maand. Een termijn van de betalingsregeling minimaal €50,00 zijn.

(27)

16 In het eerste jaar van het huurcontract wordt geen betalingsregeling getroffen. In principe wordt aan nieuwe huurders aangegeven dat per jaar een betalingsregeling kan worden getroffen. Eerder werden echter weleens meerdere betalingsregelingen getroffen. Als geen contact kan worden opgenomen met de huurder, wordt een poging gedaan tot huisbezoek. Indien dan nog geen contact met de huurder mogelijk is, wordt de vordering overgedragen aan de deurwaarder. De woonconsulent wordt ingelicht indien geen contact mogelijk is of de huurder niet meewerkt. De volgende stap is het dagvaarden van de huurder, waarbij het aan de huurder is om te reageren. Reageert de huurder, dan vindt een comparitie plaats: dit betekent dat huurder en verhuurder voor de rechter verschijnen. De rechter bekijkt de situatie en neemt op basis hiervan een beslissing, vaak in de vorm van een

betalingsafspraak, oftewel een minnelijke regeling. Van de zitting wordt een proces-verbaal opgemaakt (Rechtspraak, z.d.).

Als de huurder niet reageert op de dagvaarding, dan bepaalt de rechter het vonnis. In dit vonnis wordt besloten tot ontbinding van de huurovereenkomst of beslaglegging op inkomen of inboedel. Huurder en verhuurder ontvangen beiden het vonnis. Na de ontvangst van het vonnis probeert de afdeling huurincasso opnieuw om contact te leggen met de huurder. Woonconsulenten en andere collega’s van de afdeling Wonen worden ingelicht over de inhoud van het vonnis. Bij contact met de huurder wordt een betaalvoorstel van 75% van het openstaande bedrag gedaan. Dit moet de huurder in één keer en kort na het contactmoment betalen. De resterende 25% moet met een betalingsregeling binnen het jaar en voor de vastgestelde einddatum voldaan zijn.

In het geval dat geen contact met de huurder wordt bewerkstelligd of als de huurder de woning heeft verlaten, volgt overleg en wordt de datum voor ontruiming vastgesteld. Dan vindt ook contact plaats met de desbetreffende gemeente om de kosten te bespreken, die in principe voor rekening van de huurder zijn. Het komt echter voor dat het bedrag moeilijk te verhalen is en de kosten niet in verhouding zijn met het te vorderen bedrag aan achterstallige huur. Dan wordt de schuld op permanente monitoring gezet. Dit houdt in dat de achterstallige huur in de gaten wordt gehouden en dit is alleen mogelijk bij een vonnis. Daarna kan een afboekvoorstel aangemaakt worden en een melding in Easymatch4. Ook dient een signalering aangemaakt te worden in Viewpoint om de afgeboekte vordering te melden. Mensen met een huurachterstand die zich opnieuw inschrijven bij Thuis in de Achterhoek komen op de blokkadelijst. De voormalige huurders dienen dan eerst contact op te nemen met de desbetreffende woningcorporatie.

Op mesoniveau wordt ook gedacht aan bewustwording bij de huurders met betrekking tot het betalen van huur en andere vaste lasten. Een voorbeeld hiervan is een artikel in het blad Pro-Info5. In dit artikel wordt de lezer uitgedaagd om een eigen maandbegroting op te stellen. Een voorbeeld van een maandbegroting is te raadplegen op de website van ProWonen. Op de website staat het pdf-bestand waar huurders het totaal aan inkomen en uitgaven van een

4 Easymatch is de database van de website Thuis in de Achterhoek. In deze database wordt

informatie gedeeld over verhuurde woningen, maar ook het aantal beschikbare woningen of woningen die nog beschikbaar komen. Daarnaast is in te zien hoeveel mensen staan

ingeschreven.

5 Pro-Info is een blad van ProWonen gericht aan alle huurders dat een aantal keren per jaar

wordt verstuurd. Hierin staan allerlei mededelingen die met wonen in een huurwoning van ProWonen te maken hebben.

(28)

17 maand kunnen invullen. Uit monitoring blijkt dat dertienmensen via de website het pdf-bestand hebben geopend in de periode van 15 december tot 15 januari. Het pdf-pdf-bestand is ook op Facebook gezet. Dit bericht is op 7 januari geplaatst. Het bericht is twee keer geliket, er is een opmerking geplaatst en het is een keer gedeeld.

ProWonen is ook betrokken bij nieuwe ontwikkelingen van de gemeente, onder andere op het gebied van schuldhulpverlening. Binnen de gemeente Berkelland is ProWonen aanwezig bij de bijeenkomsten van Financieel Gezond Berkelland. Hierbij zijn de organisaties, zoals Schuldhulpmaatje en Voormekaar aanwezig die de spil vormen van de schuldhulpverlening. Door de nieuwe regelgeving voor persoonlijke gegevens (AVG) werken Voormekaar en Sociale Dienst Oost Achterhoek 6(SDOA) enkel met toestemming van de inwoner. Om deze toestemming wettelijk vast te stellen, moet ProWonen met schriftelijke toestemming van de huurder kunnen tonen om persoonsgegevens door te geven aan bijvoorbeeld Voormekaar. De actie van ProWonen bestaat zowel uit de nieuwe werkwijze als de samenwerking met organisaties binnen het sociaal domein. Dit laat zien dat wordt onderzocht op welke wijze de huurder bereikt en geholpen kan worden wanneer hij schulden heeft.

4.3Welke acties ondernemen andere woningcorporaties om huurders te onderscheiden in groepen en wat zijn de resultaten hiervan om huurachterstand te voorkomen? 4.3.1 Efficiënte werkwijzen per woningcorporatie

De respondent van Wonion gaf aan dat de afdeling huurincasso met doelgroepen werkt, zoals huurders jonger dan 23 jaar, startende huurders, slepers7 of bedrijven. Het overzicht van alle doelgroepen staat in een Excelbestand, waarin de huurders zijn vermeld met het klantnummer dat in Viewpoint staat. Zo kan per huurder bijvoorbeeld gekeken worden welke communicatie heeft plaatsgevonden.

De Woonplaats werkt met workflows. Iedere week wordt begonnen met een overleg bij de afdeling huurincasso, waarna alle lijsten met betrekking tot huurachterstand worden

bijgewerkt. Dit wordt gemonitord aan de hand van een dashboard. Hierin is zichtbaar dat de lijsten kleiner zijn geworden sinds ze iedere week worden nagegaan. Een andere aanpassing is dat de organisatie de huurder een Tikkie stuurt om het verschuldigde bedrag te laten betalen. Tikkie is een app om een betaalverzoek te sturen. Verder versturen ze de WIK-brief in een oranje envelop, zodat deze opvalt tussen andere post. Een andere ontwikkeling bij de Woonplaats is het inzetten van robotjes, om stappen sneller te zetten dan een medewerker huurincasso kan doen. Zo ontstaat meer tijd om maatwerk te leveren, zoals beter contact met huurders.

Bij de Woonplaats en ProWonen wordt gewerkt met verschillende incassodata. Hiermee spelen deze woningcorporaties in op de data waarop uitkeringen op de bankrekening van de huurders worden gezet. Dit wordt in samenspraak met de klant gedaan. Daarnaast krijgt de huurder het advies om ProWonen te machtigen om de huur te innen via een automatische incasso, af te sluiten als dat al niet het geval is. Wanneer iemand een andere incassodatum dan de 1e heeft wordt de betaling via automatische incasso gedaan.

6 Sociale Dienst Oost Achterhoek: de sociale dienst voor gemeente Berkelland, gemeente

Oost-Gelre en gemeente Winterswijk.

(29)

18 Bij de gemeente Montferland heet het schuldhulpverleningsproces Financieel Straatje. Dit proces wordt begeleid door een medewerker van het sociale team Montferland, een sociaal raadsman, een coördinator Schuldhulpmaatje en een medewerker van de Stadsbank. Als een inwoner met schulden zich meldt, vindt een gesprek plaats met bovengenoemde professionals. Op grond van dat gesprek wordt een plan opgesteld. De woningcorporatie Plavei kan de huurder adviseren worden om zich bij Financieel Straatje te melden, wanneer hij

betalingsproblemen heeft. Tijdens het gesprek wordt ingeschat welk middel ingezet kan worden om de schulden te verminderen. Ook krijgt de persoon met schulden een beeld van de professionals met wie hij contact heeft tijdens de aanpak van de schulden. Dit is verder te zien in tabel 18 in bijlage 15.

Woningcorporaties vinden het belangrijk om op de hoogte te zijn van nieuw beleid van de gemeente. Elke woningcorporatie die voor dit afstudeeronderzoek is geïnterviewd, is aanwezig en denkt mee met nieuw beleid met betrekking tot de gemeentelijke

schuldhulpverlening.

Een aantal jaren terug heeft woningcorporatie Sité, gevestigd in de gemeenten Doetinchem en Bronckhorst, een onderzoek laten uitvoeren door het bedrijf Totta Datalab. Hieruit is een voorspelmodel gekomen om huurachterstand te peilen. Hiermee zijn verwachtingen gepeild aan de hand van kenmerken van huurders en deze zijn verwerkt tot een grote dataverzameling. Na het onderzoek zijn een jaar lang elk kwartaal voorspellijsten uitgedraaid, waaruit is

geconcludeerd dat het proces huurincasso bij Sité in orde was. Van de huurders die volgens het voorspellingsmodel 30% kans hadden op een huurachterstand, had Sité in beeld of ze bekend waren bij de schuldhulpverlening. Uit het onderzoek bleek dat minder dan tien

huurders nog niet in beeld waren bij Sité binnen een heel jaar. Hieruit is geconcludeerd dat het niet nodig was om het proces huurincasso bij Sité aan te passen.

4.3.2 Interviewresultaten onderzoeksvraag 3

Ter beantwoording van onderzoeksvraag 3 dienen de antwoorden van de interviews uit tabel 15. Verscheidene respondenten hebben als antwoord gegeven dat bij een huurder die

huurachterstand heeft, dikwijls meer problemen spelen.Dit kunnen zowel andere schulden zijn als problemen op andere levensgebieden.

Daar spelen de woningcorporaties op in. Zij nemen actief contact op met de huurder wanneer sprake is van huurachterstand. Dit doen zij mede in het kader van nauwere samenwerken met het sociale domein binnen de desbetreffende gemeente.

Vanuit de gedachte dat in de samenleving een aantal mensen laaggeletterd zijn, hebben de woningcorporaties gekeken naar de brieven die naar huurders worden gestuurd. Net zoals ProWonen hebben zij de WIK-brief vereenvoudigd, aangevuld met symbolen en een verwijzing opgenomen naar schuldhulpverlening.

4.3.3 Zakelijk WhatsApp

Een van de vragen aan de woningcorporaties was op welke manier zij de klant bereiken. Opvallend is dat de respondenten van Wonion en de Woonplaats aangaven dat een klant vaak alleen op één manier te bereiken is. Er zijn ook verschillende meningen over

WhatsAppgebruik. Dit heeft invloed op de keuze om WhatsApp te gebruiken als

communicatiemiddel. Meerdere woningcorporaties, waaronder ProWonen, werken aan een verbeterde versie van zakelijk WhatsApp om het gebruiksvriendelijker te maken voor

(30)

19 medewerkers. Nu is het lastig om bestanden en foto’s in Viewpoint te zetten vanaf de

telefoon.

4.3.4 Efficiënte werkwijze sociaal domein van de gemeente Berkelland

De gemeente Berkelland streeft naar preventie, wat inhoudt dat zij inwoners inlicht over voorzieningen waar deze mogelijk voor in aanmerking komen. Zo denkt de woningcorporatie de Woonplaats mee over het beleid ten aanzien van schuldenproblematiek bij de gemeente Winterswijk. Deze gemeente laat ervaringsdeskundigen aan het woord. Zij vertellen over hun situatie en over hun ervaringen met de professionals in de schuldhulpverlening.

4.3.5 Vereenvoudiging communicatie

In acht nemen dat in de samenleving een aantal mensen laaggeletterd is, hebben de woningcorporaties de brieven die naar huurders worden gestuurd opnieuw in overweging genomen. Zo hebben verschillende woningcorporaties de WIK-brief vereenvoudigd. Dit is de brief waarin de huurder de kans krijgt om binnen veertien dagen het openstaande bedrag te voldoen voordat de vordering wordt overgedragen aan een deurwaarder. Net zoals ProWonen hebben zij de WIK-brief aangevuld met symbolen en verwijzen zij in de brief naar

schuldhulpverlening. Tevens hebben zij het taalgebruik in de WIK-brief is vereenvoudigd. Een voorbeeld van de WIK-brief van Wonion is opgenomen in bijlage 16.

Woningcorporatie de Woonplaats heeft daarnaast de communicatie van haar organisatie met de huurder onder de loep genomen aan de hand van workshops. Ook ProWonen heeft de communicatie met de huurders bezien. ProWonen heeft een Groen Boekje met uitleg over de wijze waarop een bericht het beste opgesteld kan worden, bijvoorbeeld door middel van synoniemen voor veelgebruikte lastige woorden.

Uit de antwoorden op deze vraag blijkt dat andere woningcorporaties ook bezig zijn met het verbeteren van de incassomethode om sneller in contact te komen met huurders om de toename van schulden te voorkomen.

4.4 Welke acties zijn er nog meer op basis van de literatuur om contact te krijgen met huurders ter voorkoming van huurachterstanden en welke effecten hebben deze acties?

4.4.1 Herinnerings-sms

Woningcorporaties De Key en Rochdale werken samen met het forum Voorkomen

huurachterstand.nl. In dit forum bestaan drie pilots. Een van de pilots gaat over het verzenden van een herinnerings-sms aan huurders. Dit is een manier om huurders te herinneren aan de betaling, zodat zij op tijd betalen (Voorkomen huurachterstand, 2019).

4.4.2 Groot dataonderzoek

Binnen het sociaal domein is vraag naar data over de groep mensen die niet zichtbaar is, maar die risico op schulden loopt. Bij de gemeente Berkelland bestaat in het sociaal domein ook interesse in gegevens hierover. In de bijeenkomst Financieel Gezond Berkelland is de vraag gesteld naar informatie over personen die in armoede verkeren. Eerst is een extern bureau gevraagd hier onderzoek naar te doen.

(31)

20

4.4.3 Meer beslissingsruimte voor schuldenaren

In een onderzoek dat het Nibud heeft uitgevoerd met incassobureau Flanderijn is nagegaan of een flexibele betaaldatum voor de personen met schulden invloed heeft op het verminderen van schulden. Uit het onderzoek is gebleken dat een persoon met schulden het als prettig ervaart, maar niet meer betaalt dan voorheen. Het Nibud wil verder onderzoeken hoe de flexibele betaaldatum wel kan leiden tot het betalen van de openstaande bedragen. Een aanbeveling is de mogelijkheid om de betalingsregeling digitaal vorm te geven. Verder is het vermoeden dat het aanbieden van een flexibele betalingsdatum in het eerste stadium van de schuld effectiever is. De laatste aanbeveling is rekening houden met de inkomensstromen van de personen met schulden (Nibud, 2019).

4.4.4 Benadering door banken

Recentelijk is in de media benoemd dat banken aan de hand van betaalgedrag een vragenlijst zenden naar de rekeninghouder en deze op grond van diens antwoorden doorverwijzen naar een manier van schuldhulp. Dit doen banken in samenwerking met Geldfit, dat een initiatief is voor preventie en vroegsignalering, naar aanleiding van een enquête onder klanten in

samenwerking met de overheid.Banken hebben namelijk een zorgplicht (NOS, 2019).

4.4.5 Gedragsverandering

Een andere mogelijke actie is om in te zetten op gedragsverandering bij mensen met schulden. Het is niet realistisch om ernaar te streven alle mensen schuldenvrij te maken. De gemeente Berkelland en Schuldhulpmaatje streven naar gedragsverandering van personen met schulden, met daarbij het toepassen van dwang en drang. Dit is te zien in bijlage 15 tabel 17. Daarnaast is er altijd sprake van maatwerk. Binnen de gemeentelijke schuldhulpverlening houdt dat in dat wordt bepaald welk middel wordt ingezet, zoals hulp van een vrijwilliger van

Schuldhulpmaatje, budgetbeheer of bewindvoering. Een medewerker van de Stadsbank schat bijvoorbeeld in welk product voor de cliënt geschikt is. Dit kan het beste worden beoordeeld op basis van de leerbaarheid van de persoon met schulden en de theorie van klantprofielen met de verschillende dimensies en gedragingen.

Deze vraag laat zien dat er eerder onderzoek is gedaan naar manieren om huurders tijdig de huur te laten betalen. Daarnaast zijn andere organisaties zoals een incassobureau en banken ook aan het bedenken hoe mensen met schulden het best bereikt kunnen worden.

4.5 Kan vroegsignalering een rol spelen bij het voorkomen van schulden en wat is daarvoor nodig?

Vroegsignalering kan een rol spelen bij het voorkomen van schulden. Hieronder wordt verder toegelicht wat nodig is voor vroegsignalering zodat deze ook effectief kan worden ingezet bij woningcorporatie ProWonen.

4.5.1 Aanmelden aanpak vroegsignalering

In Nederland zijn enkele gemeenten begonnen met projecten van vroegsignalering. De gemeente Arnhem is hier een voorbeeld van met het project Vroegeropaf.

In de gemeente Bronckhorst is vroegsignalering ook al opgezet. De medewerker huurincasso van ProWonen heeft afspraken gemaakt met de gemeente over het doorgeven van signalen over huurachterstand. Bij dit project is ook het BKR betrokken.

Referenties

GERELATEERDE DOCUMENTEN

Het doel van de escaperoom is om zelf te beleven hoe het is om ernstige schulden te hebben en wat er allemaal bij komt kijken om er weer uit te komen.. In de escaperoom ervaart

De kern van de nieuwe aanpak, zoals in het logboek geformuleerd: “Het buurtteam is de ingang voor alle cliënten die in de buurt wonen met meervoudige problematiek,

Als markten omhoog gaan trekken mensen niet alleen de lijn door, maar krijgen ze ook een goed gevoel door de positieve rendementen waar- door ze de risico’s minder gaan zien?.

Ouderen met dementie kunnen een groep mensen zijn die niet in de zorg komen die zij nodig hebben.. Dit gaat spelen op het moment dat zij meer zorg nodig hebben en niet meer

In gemeenten waar klantmanagers mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt minimaal vier keer per jaar spreken, zag Fenger in 12 tot 18 maanden een.. aanmerkelijke verbetering van

Hierin is onder meer bepaald dat persoonsgegevens voor welbepaalde uitdrukkelijk omschreven en gerechtvaardigde doeleinden worden verzameld en vervolgens niet verder mogen

Om vast te kunnen stellen of het stelsel voor de aanpak van problematische schulden (schuldhulpverlening, schuldenbewind en schuldsanering) doelmatig en doeltreffend werkt, hebben

Landelijke Uitrol Vroegsignalering Schulden Stavaza:?. • 165