Stichting voor Bodemkartering Wageningen
Staringgebouw Tel.: O837O-6333
Rapport nr. 838*'
KORTE TOELICHTING OP DE BODEMKAAKT, SCHAAL 1 î 100 OOO VAN DE GEMEENTEN
BE^EL_-_BEX^rD_EN_TEGEXEN_ ( L)
door J.A. van den Hurk
Wageningen, december 1968
,.£^,T.'?.AJ-E LANDBOUWCATALOGUS
0000 0624 0085
N.B. Niets uit dit rapport mag zonder toestemming van de Stichting voor Bodemkartering worden vermenigvuldigd of in andere publikaties worden overgenomen.
VOORWOORD
In opdracht van het Bureau voor planologisch onderzoek en advies Dr. J.A. Launspach te Arnhem werd een globale bodemkaart, schaal i s 100 000, met korte toelichting, samengesteld van de ge meenten Beesel - Belfeld en Tegeler!.
De benodigde gegevens werden verkregen uitï Bodemkaart van Nederland, schaal 1 Î 200 000
Blad 9, I960
Stichting voor Bodemkartering.
Bodemkaart met toelichting werd samengesteld in december 1968 door J.A. van den Hurk, onder leiding van Ir. G.J.W. Westelveld.
DE ADJUNCT-DIRECTEUR,
TORLTCI-ITTMO OP DE BODEMKAART VAM DE rïï'MïEr;TEM BEESEL, BELFELD en Tegelen (L).
De gemeenten Beesel, Belfeld en Tegelen liggen in het oosten van de provincie Limburg, ten zuiden van Venlo.
Dit gebied bestaat voornamelijk uit oude en jonge rivieraf zettingen.
Ten oosten van Tegelen komt een kleine oppervlakte hoge zan dige löss(leem)gronden voor.
Het gebied ligt voor het groctete deel op een hoogte van 20 -30 m + WAP. Het Maasdal ligt beneden 20 m + NAP, terwijl de hoge gronden ten oosten van Tegelen tot 'L0 à 30 m + NAP reiken.
De meert voorkomende gronden zijn laatglaciale afzettingen van de Maas, een in die tijd sterk meanderende rivier.
De topografie vertoont de kenmerken van dit vlechtende rivie rensysteem.
Hoge rivierterrasgronden worden doorsneden door diepe stroom-geulen, waarin vaak jongere afzettingen voorkomen, of door minder diepe laagten. Daarnaast komen hoog opgestoven rivierzandgronden ("rivierduinen") voor, waarop de bewoning veelal geconcentreerd
is, o.a. Boe sel Reuver en Belfeld. Tijdens de WUrmijstijd heeft vooral in Zuid-Limburg l'dssafzetting olaatsgehad. In dit gebied komt de löss alleen ten oosten van Tegelen voor, afgezet op ri-vi erterraszand.
In de rivierzandgronden is bodemvorming opgetreden, waardoor o.a. humurijzerpodzolen zijn ontstaan. Hierbij heeft onder invloed van het klimaat in- en uitspoeling olaatsgehad van o.a. humus en ijzer. De hurnusijzerpodzolgronden. hebben een geelbruin gekleurde inspoelingslaag, de zgn. B-horizont. De ingespoelde humus en ijzer zijn afkomstig uit de erboven liggende A1-horizont (bovengrond) en/of A2-horizont (loodzand of schietzand).Onder de B-horizont wordt de onveranderde zgn. C-horizont aangetroffen.
Ook in de rivierterrasgronden heeft bodemvorming plaatsge had. Hierbij is naast humus en ijzer, ooklutum (klei) verplaatst vanuit de A-horizont in de B-horizont, waardoor een zgn. textuur-B is ontstaan.
Ri vie rte rra sgr ond en
Deze gronden zijn onderverdeeld in hoge, middelhoge+ lage en lage rivierterrasgronden.
De hoge bruine, zeer lichte en lichte rivierterrasgronden (kaarteenheid 1) komen in vrij grote oppervlakten ten oosten van de Maas voor. Er heeft zich in deze gronden veelal een hurnusijzer-podzol ontwikkeld. De profielen zijn leemarm (< W
%
leem) of zwak lernig (10 - 17.5 % leem) en bevatten meestal minder dan 5 % lutum. Het zijn droogtegevoelige gronden, die voor aspergetee.lt goed ge schikt zijn. De overgang naar de lage, zeer lichte rivierterras gronden (kaarteenheid 3) wordt gevormd door een complex van middel hoge + lage rivierterrasgronden (kaarteenheid 2). Deze gronden zijn over het algemeen zwaarder dan de hoge gronden, en kunnen een lutum-gehalte hebben van 10 - 20 'fi,In de hogere profielen heeft zich een zwak hurnusijzerpodzol ontwikkeld, net soms een zwakke textuur-B-horizont. Voor bouw- en grasland zijn ze weinig tot matig geschikt, afhankelijk van de diepteligging van het grondwater.
Rivierklelgronden
Vlak langs de Maas komen,in min of meer brede banen, hoge en middelhoge kalkhoudende zavelgronden voor (kaarteenheid 5). Deze vrij jonge gronden hebben plaatselijk binnen 120 cm grind in de ondergrond. Het zijn goede akkerbouwgronden, die voor grasland in ae zomer te droog kunnen zijn.
De stroombeddinggronden (kaarteenheid h) bestaan uit een com plex van klei- en zavelgronden, met een varierende geschiktheid voor akker- en weidebouw.
Zandgronden
De langs do Maas voorkomende hoge zandgronden (kaarteenheid 6) bestaan uit rivierstui.fzandgronden, waarin een hurnusi jzeroodzol is ontwikkeld. Het zijn grofzandige leemarme (< ''O $ leem) gronden, die voor akker- en weidebouw weinig geschikt zijn.
De ten oosten van Tegelen aanwezige zandgronden bestaan uit leemarm, grof hoogterraszand, met vrij veel grind (kaarteenheid 7).
Voor akker- en veide:>oi.w zijn ze weinig geschikt. Binnen deze rof'za'.d ' ;t- gronden komt een geringe oopervlakte l'össleemhoudende zandgronden voor (kaarteenheid o).
Het l'dssleemhoudende zanddek is 60 à 80 om dik en rust op een grofzandige ondergrond met grind. Voor akkerbouw zijn deze gronden vrij goed geschikt. Afhankelijk van de diepte van de grofzandige ondergrond zijn ze droogtegevoelig voor grasland.
Lutum (klei) = minerale delen kleiner dan 2 mu Leerti = minerale delen kleiner dan 50 mu (mu = micron = 0.00] mm)
S O C I O G R A F I S C H E D O C U M E N T A T I E V A N D E G E M E E N T E N BEESEL. BELFELD EN TEGELEN ( L)
Onderwerp: B o d e m g e s t e l d h e i d N u m m e r G r o e p : B l a d : D a t u m : B o d e m k a a r t L e g e n d a R i v i e r t e r r a s g r o n d e n H o g e b r u i n e z e e r l i c h t e e n l i c h t e r i v i e r t e r r a s g r o n d e n M i d d e l h o g e e n l a g e z e e r l i c h t e e n l i c h t e r i v i e r t e r r a s g r o n d e n 'r • v w ? v y ~ - 2 ~ - L a t y e z e e r l i c h t e r i v i e r t e r r a s g r o n d e n R i v i e r k l e i q r o n d e n S t r o o m b e d d i n g g r o n d e n H o g e e n m i d d e l h o g e k a i k h o u d e n d e z a v e l g r o n d e n O v e r i g e o n d e r s c h e i d i n g e n Z a n d g r o n d e n — j C o m p l e x v a n l a g e z e e r l i c h t e r i v I e r t e r r a s g r o n d e n ( k a a r t e e n h e i d 3 ) e n h o g e g r o f z a n d i g e p o d z o l g r o n d e n ( k a a r t e e n h e i d 6 ) ,'.'.7.'. H o g e g r o f z a n d i g e p o d z o l g r o n d e n H o g e g r i n d h o u d e n d e g r o f z a n d i g e p o d z o l g r o n d e n H o g e l ö s s l e e m h o u d e n d e z a n d g r o n d e n S c h a a l 1 : 1 0 0 0 0 0 5 k e r n e n w a t e r l o o p ' v g r e n s v a n d e g e m e e n t e 1 0 k m B r o n : S t i c h t i n g v o o r B o a e m k a r t e r i n g , W a g e n i n g e n S a m e n g e s t e l d d o o r h e t b u r e a u v o o r p l a n o l o g i s c h o n d e r z o e k e n a d v i e s d r . J . A . L a u n s p a c h .
