AFZETTINGEN WTKG 32(4),2011 96
‘De
Kauter’
gerestaureerd
Anton Janse¹
Op
degeologische
kaart is ditgebied duidelijk aangemerkt
alszijnde
FormatievanMerxem. Deenige plaats
in Nederland die hiervoor inaanmerking
komt. Een redentemeer om tij-dens denaj
aarsexcursievan1976 in deze streek hiereenblikoptewerpen.Bekendwasdat in deze heuvel achter de kerk vanNieuw-Namen ooit eengroevewaswaarin deze forma-tiewasontsloten. Helaas bleek dezena
sluiting
als vuilnis-belttezijn gebruikt, afgedekt
enoverwoekerdmetstruweel.We hebben daar nog wel enkele
handboringen
kunnenzettenomte
kijken
ofernoginteressante zakennaarboven zouden komen.Eig diep
kondenwenietkomen,
wantaan eenkant stuittenweopeenharde limonietbanken aande andere
zijde
opeenstevig pakket
huisvuil. Hetplaatje
hierondertoontonze dochters die zich bekwamen in het echteveldwerk, Ingrid
enMargriet
aande boorenAnita die toezicht houdt.“Wemoetentocheens een
graafactie organiseren
omhetoudegroeveffont
weerblootteleggen”,
was dealgemene
reactieop datmoment.
Makkelijker gezegd
dangedaan.
Dat heeft nogevengeduurd.
Om kortte
gaan;onder de bezielende
leiding
van onsmedelid Ko de Vos uit Temeuzen heefteenlokalewerkgroep
despa-de in spa-de
grond gestoken
mettoestemming
enmedewerking
van
Staatsbosbeheer,
eigenaar
vanhet stuk land.Na het schoonmakenvanhetoude
groeveftont
is Arie Janssengevraagd
omhiereenprofielopname
tedoen. Alstoenmalig
geologisch
secretaris heb ikhierbij
mogen assisteren. Het re-sultaatwaseenlijvig
enuiteraardgedegen
rapportoverde ge-schiedenisvande groeve,ontwikkeling
vandestratigrafische
nomenclatuurenpaleontologische
aspecten(zie hierboven).
Volgens
detoengeldende richtlijnen
hoort hetaangetroffen
pakket
thuis in detop
vande FormatievanOosterhout,bio-stratigrafisch:
MOL C.Na het
blootleggen
vande wandzijn
denodige vraagtekens
gerezenomtrentde mooie rondegatenin de limonietbank. Deze kondenniet
afkomstig zijn
vangravende
echiniden in detoenmalige
zeebodem,aangezien
deze kleinerenon-regelmatiger zijn.
Amusant moment;aande handvan
bijgevoegde
fotouit’76 kon ik oorzaakendaders hiervanaanhet lichtbrengen!
In
april
1983 is de groeve opfeestelijke wijze geopend,
ge-doopt
als ‘MeestervanderHeijdengroeve’.
Alsbeheerder is RichardBleijenberg aangesteld,
diemetverve meerdan 25jaar
deze taak heeft vervuld.Tijdens
eenbezoekaandegroeve in 2005 vroegBleijenberg
mij
of ik inseptember tijdens
deopen
monumentendag
al-daar de honneursvoorhem wildewaarnemenomdathij
op die datum
bij
eenbruiloft werd verwacht.Kamperen
mochtenwe
bij
degroeve. Datwas eenleukebelevenis,
nadienheb-Foto
Ria
van
Aart
In het uitersteoosten vanZeeuws-Vlaanderen
ligt
hetdorp
Nieuw-Namen,aande
Belgische
kant vandegrensgeflan-keerddoorhet
dorp
Kieldrecht.Topografisch gezien
ééncon-glomeraat,
lokaal ‘De Kauter’genaamd, gescheiden
alleendooreen
staatkundige
grens.Over
topografie gesproken: duidelijk
istezien dat dezeneder-zettingen
opeenflinkeverhoging liggen
tenopzichte
vanhetAFZETTINGEN WTKG 32(4),2011 97
benwenog de
jaarlijkse
‘Kautcr kermis’ kunnenmeemaken,
een
nostalgisch
fenomeen.Gelegenheid
omde groeveenomgeving
eenskritisch in ogen-schouwtenemen.Depallisade
die deontsluiting
vande oude belt afscheiddewasnaal diejaren
ineenbelabberdecondi-tie. De
eikenopslag bij
deingang
moestnodig
wordenuitge-dundende
begroeiing
vande oudebelt, hoofdzakelijk iepen,
bevatte veelaangetasteendode bomen.Hierovereenrapport,met
aanbevelingen,
gestuurd
naarde directeurvanStaatsbosbeheer.Uit het antwoord
hierop
bleekeen enander ingoede
aardetezijn gevallen
envermeldde daterfondsen zouden worden ge-zochtomdeboel opteknappen.
Dat heeftuiteraard denodige
tijd geduurd
engelukkig
netvoordehuidige
bezuinigingsron-des is de zaak
grondig
op deschop
genomen. Deoudevuil-nisbelt is
geheel gesaneerd
endevoormalige
groeveinzijn
geheel
op‘duurzamewijze’
ontsloten. Viaeenloopbrug
is het helecomplex
teoverzienen voordejeugd
iser een rommel-hoekingericht. Verzamelmogelijkheid
is eruitsluitendvoorwetenschappelijk onderzoek,
naaanvraag.Vooren
tijdens
deze exercitiezijn
allerhandeonderzoekjes
gepleegd
naarnatuurwaarden,
floraenfauna. Eenteamvande VU Amsterdamheefthetgeologisch
deelafgehandeld,
resul-tatenhiervan heb ik nog niet onderogen
gehad,
uiteraardbenik wel benieuwdofernog nieuweaspectenaanhet licht
geko-men
zijn
invergelijking
methetgenoemde
rapportvanArie. Het isgoed
omte constaterendateenuniekstukje
Nederland,dagzomend
marienPlioceen,
voordelange termijn
is bewaarden
bezichtigd
kan worden. Medemijn
dankaan Staatsbos-beheervoorde initiatievendie hiervoor genomenzijn.
‘
AntonJarise, GerardvanVoomestraat165,3232BEBrielle,tel. 0181- 41 6238,e-mail:
acjanse@hetnet.nl.
Kamperenin eententje bijdegroeve(2005).