• No results found

Voedingsfilm in Engeland : verslag van een studiereis van 15 - 19 augustus 1977

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2021

Share "Voedingsfilm in Engeland : verslag van een studiereis van 15 - 19 augustus 1977"

Copied!
21
0
0

Bezig met laden.... (Bekijk nu de volledige tekst)

Hele tekst

(1)

STATION V/OOR DE GROENTEN- EN FRUITTEELT ONDER GLAS TE NAALDWIJK

m

Bibliotheek Proefstation Naaldwijk A 1 S 74 V o e d i n g s f i l m i n E n g e l a n d C. S o n n e v e l d S . O . V o o g t PROEFSrdv.,E!BüOTHEEK F

RUITTERLR

VOOR D8

SU

onaor GLAS î0 NAALDW

ÎJK

N a a l d w i j k , s e p t e m b e r 1977 i n t e r n v e r s l a g n r . 50

(2)

J 'V

A

A

T

8 < 3 c j ^ V o e d i n g s f i l m i n E n g e l a n d C . S o n n e v e l d S . 3 . l / o o g t N a a l d w i j k , s e p t e m b e r 1 9 7 7 i n t e r n v e r s l a g n r . 50

(3)

U o e d i n g s f i l m i n E n g e l a n d

V e r s l a g v a n e e n s t u d i e r e i s v a n 1 5 - 1 9 a u g u s t u s 1 9 7 7

C . S o n n e v e l d S . 3 . U o o g t

(4)

I n l e i d i n g R e i s s c h e m a Algemeen V o e d i n g s f i l m C o n c l u s i e s L i t e r a t u u r

(5)

I n l e i d i n g I n v e r b a n d m e t o n t w i k k e l i n g e n op h e t g e b i e d v a n v o e d i n g s f i l m i n d e g l a s t u i n b o u w i s i n d e week v a n 1 5 t o t 20 a u g u s t u s e e n b e z o e k g e b r a c h t a a n E n g e l a n d t e r v e r k r i j g i n g v a n i n f o r m a t i e o v e r d e z e t e e l t ­ w i j z e . De v o e d i n g s f i l m i s o n t w i k k e l d i n E n g e l a n d en d e m e e s t e e x p e ­ r i m e n t e n m e t d e z e t e e l t t e c h n i e k v i n d e n d a a r p l a a t s . Op d e v e r s c h i l ­ l e n d e p r o e f s t a t i o n s e n b e d r i j v e n w e r d e n we goed o n t v a n g e n en w e r d e n a l l e g e w e n s t e i n f o r m a t i e s m e t g r o t e b e r e i d w i l l i g h e i d v e r s t r e k t . A n d e r z i j d s b l e e k men z e e r g e i n t e r e s s e e r d n a a r d e r e s u l t a t e n m e t h e t t e l e n . , i n s t e e n w o l i n H o l l a n d . Op t w e e p r o e f s t a t i o n s w e r d v e r z o c h t om e e n k o r t e l e z i n g d a a r o v e r t i j d e n s h e t b e z o e k . I n E n g e l a n d i s h e t t e l e n op s t e e n w o l e e n n o g onbekende z a a k . A l l e e n i n d e o m g e v i n g v a n H u i l w o r d t h e t op é é n b e d r i j f v o o r komkommer op g r o t e s c h a a l 5 h a -t o e g e p a s -t . I n d i t v e r s l a g z a l zo u i t v o e r i g m o g e l i j k w o r d e n i n g e g a a n op d e g e g e v e n s d i e z i j n v e r k r e g e n o v e r h e t t e l e n i n v o e d i n g s f i l m . D a a r n a a s t i s ook op a n d e r g e b i e d w e l i n f o r m a t i e o n t v a n g e n . Deze z a l v o o r a f k o r t w o r d e n w e e r g e g e v e n .

(6)

R e i s s c h e m a 1 5 a u g u s t u s . R e i s v a n a f N a a l d w i j k v i a C a l a i s e n D o v e r n a a r L i t t l e h a m p t o n e n a a n h e t e i n d e v a n d e m i d d a g b e z o e k a a n é é n v a n d e b e d r i j v e n v a n Van H e i n i n g e n B r o s . a l d a a r . 1 6 a u g u s t u s . Bezoek a a n h e t G l a s s h o u s e C r o p s R e s e a r c h S t a t i o n ( G . C . R . I . ) e n a a n h e t e i n d e v a n de m i d d a g e e n bezoek a a n h e t tweede b e d r i j f v a n Van H e i n i n g e n B r o s . 1 7 a u g u s t u s , ' s Morgens b e z o e k a a n h e t b e d r i j f v a n M r . B a i l e y e n ' s m i d d a g s b e z o e k a a n h e t b e d r i j f v a n d e I . C . I . t e F e r n h u r s t . 1 8 a u g u s t u s , ' s Morgens r e i s n a a r E n f i e l d e n ' s m i d d a g s b e z o e k a a n h e t b e d r i j f v a n L . Dingemans e n h e t E x p e r i m e n t a l S t a t i o n Lee V a l l e y . ' s Avonds d o o r g e r e i s d n a a r I p s u i i c h . 1 9 a u g u s t u s . Bezoek a a n h e t L e v i n g t o n R e s e a r c h S t a t i o n v a n F i s o n s . ' s N a c h t s r e i s t e r u g v i a H a r w i c h - Hoek v a n H o l l a n d .

(7)

Algemeen T e l e n i n v e e n H e t t e l e n i n v e e n i s i n E n g e l a n d geen u i t z o n d e r i n g . G e w o o n l i j k w o r d e n d e zogenaamde " g r o w i n g b a g s " v a n F i s o n s g e b r u i k t . M o m e n t e e l i s d e s i t u a t i e zo d a t h e t t e l e n i n v e e n m i n o f meer w o r d t g e z i e n a l s e e n s o o r t s t a n d a a r d b e h a n d e l i n g . V e r g e l i j k i n g v a n n i e u w e t e e l t s y s t e m e n op p r o e f s t a t i o n s v i n d t p l a a t s op b a s i s v a n g r o w i n g b a g s e n n i e t op b a s i s v a n gewone g r o n d . De r e d e n d i e w o r d t opgegeven v o o r h e t t e l e n i n v e e n i s o n d e r a n d e r e de h o g e r e o p b r e n g s t d i e vaak w o r d t v e r k r e g e n b i j v e r g e l i j k i n g e n . Op h e t p r o e f s t a t i o n Lee V a l l e y w e r d g e s p r o k e n o v e r o p b r e n g s t v e r m e e r ­ d e r i n g e n t o t 3 k g p e r m2 b i j t o m a a t . P a p r i k a , a u b e r g i n e en komkommer w o r d e n ook i n v e e n g e t e e l d . M e t h e t l a a t s t e gewas m o e t d u i d e l i j k v o o r z i c h t i g h e i d w o r d e n b e t r a c h t b i j h e t g i e t e n , ' s Avonds mag g e e n v r i j w a t e r meer o n d e r i n d e zak s t a a n . D i t b r e n g t v e e l U o r t e l s t e r f t e e n z g . " o v e r w a t e r i n g s y m p t o m s " m e t z i c h . Een e r v a r i n g d i e ook i n N e d e r l a n d i s o p g e d a a n . M e t d e w a t e r v o o r z i e n i n g i n v e e n z a k k e n w e r d g e ë x p e r i m e n t e e r d . D r u p p e l -s y -s t e m e n v e r -s t o p p e n g e m a k k e l i j k , w a a r d o o r d e w a t e r v o o r z i e n i n g o n r e ­ g e l m a t i g w o r d t . Om h i e r a a n t e g e m o e t t e komen w e r d e n d e v e e n z a k k e n i n e e n g r o o t v a n p l a s t i c f o l i e g e l e g d op e e n c a p i l l a i r e m a t , n a d a t i n d e o n d e r z i j d e v a n d e zak e e n z e s t a l g a t e n w a r e n g e m a a k t m e t e e n d i a m e t e r v a n 6 cm. De o n r e g e l m a t i g e w a t e r a f g i f t e w e r d op d e z e w i j z e v e r e f f e n d d o o r de c a p i l l a i r e m a t . De r e s u l t a t e n w a r e n b e v r e d i g e n d . Te L e v i n g t o n b e s t o n d e n w a t n e g a t i e v e e r v a r i n g e n m e t h e t h e r g e b r u i k v a n v e e n . Vaak w e r d e e n o p b r e n g s t r e d u c t i e v e r k r e g e n v a n 1 0 ^ . O n t s m e t t i n g m e t m e t h y l b r o m i d e g a f m e e s t a l m i n d e r p r o b l e m e n d a n s t o m e n . A l s o o r z a a k w e r d genoemd d e a c h t e r u i t g a n g i n p h y s i s c h e e i g e n s c h a p p e n , h e t g e e n v o o r a l b i j s t o m e n h e t g e v a l i s . H e t b i j m e s t e n v a n d e t o m a t e n i n v e e n g a f n i e t v e e l n i e u w e g e z i c h t s ­ p u n t e n . N a a s t s t i k s t o f , k a l i e n magnesium w o r d e n f o s f a a t ( 2 0 ppm P p e r l i t e r w a t e r ) e n s p o o r e l e m e n t e n g e g e v e n . Onder d e z e l a a t s t e n w o r d t n a d r u k k e l i j k b o r i u m genoemd.

(8)

Op h e t p r o e f s t a t i o n t e Lee V a l l e y w e r d e n d i t s e i z o e n e e n a a n t a l i n t e r e s s a n t e p r o e v e n m e t v e e n z a k k e n genomen. I n h e t k o r t e n k e l e r e s u l t a t e n . Komkommers 20 j a n u a r i g e p l a n t . O p b r e n g s t t o t 27 j u n i i n k g p e r m2. s t r o b a l e n op g r o n d 2 4 . 1 g e i s o l e e r d e veenbedden 1 9 . 9 g r o n d - s t r o m e n g s e l 2 2 . 8 Komkommers 1 a p r i l g e p l a n t . O p b r e n g s t t o t 21 j u l i i n k g p e r m2. k a s g r o n d m e t s t r o 2 6 . 7 k a s g r o n d z o n d e r s t r o 2 5 . 3 k a s g r o n d , s t r o e n p o l y t h e n e m u l c h 2 4 . 3 v e e n z a k k e n op c a p i l l a i r e m a t 2 2 . 5 s t r o b e d d e n 2 0 . 2 P a p r i k a g e p l a n t e i n d m a a r t . O p b r e n g s t t o t 1 9 j u l i i n k g p e r m2. v e e n z a k k e n 5 . 3 s t r o b e d d e n 4 . 7 k a s g r o n d v e r w a r m d 4 . 9 k a s g r o n d onverwarmd 4 . 1 Tomaten g e p l a n t 4 m a a r t . O p b r e n g s t t o t 1 2 a u g u s t u s i n k g p e r m2. v e e n z a k k e n 1 4 . 7 k a s g r o n d 1 3 . 5 Tomaten g e p l a n t 30 m a a r t . O p b r e n g s t t o t 1 5 a u g u s t u s i n k g p e r m2. A l l e b e h a n d e l i n g e n i n v e e n z a k k e n . d r u p p e l b e v l o e i i n g i n n o r m a l e zak 1 2 . 6 c a p i l l a i r e m a t - d r u p p e l e n d o o r zak 1 2 . 7 c a p i l l a i r e m a t - d r u p p e l e n n a a s t zak 1 2 . 7 s m a l l e c a p i l l a i r e m a t - d r u p p e l e n d o o r zak 1 2 . 8 De v o l g e n d e c o n c l u s i e s zouden g e t r o k k e n k u n n e n w o r d e n . Voor w a t b e t r e f t d e komkommer i s d e t e c h n i e k n o g n i e t zo v e r d a t m a x i m a l e o p b r e n g s t e n i n v e e n w o r d e n b e h a a l d . H e t t e l e n v a n komkommer i n v e e n b l i j f t n o g m o e i l i j k . P a p r i k a e n t o m a a t d o e n h e t b l i j k b a a r b a t e r . Ten a a n z i e n v a n d e l a a t s t e p r o e f k a n d e v r a a g w o r d e n g e s t e l d o f h e t n o d i g i s z i c h z o r g e n t e maken o v e r een w a t o n r e g e l m a t i g e w a t e r v e r d e ­ l i n g v a n d e d r u p p e l b e v l o e i i n g a l s h e t v e e n t o c h v e r z a d i g d w o r d t g e h o u d e n , z o a l s b i j n a a l t i j d w o r d t g e d a a n .

(9)

5 -Smaak t o m a t e n e n b e m e s t i n g Te L e v i n g t o n w e r d o n d e r z o e k g e d a a n n a a r d e i n v l o e d v a n d e k a l i b e ­ m e s t i n g op d e smaak wan t o m a t e n . De t o m a t e n w e r d e n g e t e e l d i n v e e n -z a k k e n e n b i j g e m e s t m e t 3 0 0 , 6 0 0 o f 900 mg K p e r l i t e r w a t e r . T o t h e d e n was g e e n e n k e l v e r s c h i l i n smaak g e c o n s t a t e e r d . N e u s r o t p a p r i k a I n e e n p r o e f m e t v e r s c h i l l e n d e t e e l t w i j z e n v a n p a p r i k a t e Lee V a l l e y was d e e r v a r i n g opgedaan d a t n e u s r o t e r n s t i g e r o p t r a d i n d e zogenaamde g e l e i d e t e e l t s y s t e m e n d a n i n h e t v r i j e t e e l t s y s t e e m . A l s o o r z a a k w e r d genoemd d a t d e v r u c h t e n i n d e g e l e i d e s y s t e m e n meer i n h e t z o n ­ l i c h t h i n g e n . U l i j h e b b e n o n s a f g e v r a a g d o f d e l a n g e r e s t e n g e l s - l a n g e r e t r a n s p o r t b a n e n v o o r c a l c i u m - n i e t e e n r o l h e b b e n g e s p e e l d . G r o n d o n d e r z o e k H e t L e v i n g t o n R e s e a r c h S t a t i o n o n d e r z o e k t j a a r l i j k s 6 0 . 0 0 0 g r o n d ­ m o n s t e r s p e r j a a r . H i e r v a n i s 40% a f k o m s t i g v a n r e s e a r c h - w e r k . Op h e t l a b o r a t o r i u m i s een z e e r g e a u t o m a t i s e e r d e u i t r u s t i n g a a n w e z i g . N a a s t g r o n d w o r d e n ook v e e n e n v o e d i n g s o p l o s s i n g e n g e a n a l y s e e r d . De e x t r a c t i e v a n h e t v e e n w o r d t u i t g e v o e r d m e t e e n 1 : 6 v o l u m e - e x t r a c t . D i t w o r d t a l s v o l g t g e d a a n . Een p o t v a n e x a c t 1 1 in h o u d w o r d t z o n d e r d r u k v i a een z e e r r u i m e t r e c h t e r g e v u l d e n a f g e s t r e k e n . D a a r n a w o r d t gewogen e n 1 / 1 5 d e e l v a n h e t g e w i c h t w o r d t t o e g e v o e g d a a n 400 m l w a t e r . Op de v o c h t t o e s t a n d v a n h e t v e e n w o r d t n i e t g e l e t . Commentaar op d e z e methode i s d a t d o o r d a t g e e n v o c h t c o r r e c t i e op h e t v e e n w o r d t t o e g e p a s t e e n f o u t w o r d t g e ï n t r o d u c e e r d b i j d e e x t r a c t i e . Dank z i j d e r u i m e e x t r a c t i e v e r h o u d i n g z a l d e z e f o u t d o o r g a a n s w e l b i n n e n 10$! b l i j v e n . De r u i m e v e e n - w a t e r v e r h o u d i n g h e e f t e c h t e r b e z w a r e n b i j i n t e r p r e t a t i e v a n de z o u t t o e s t a n d . V o e d i n q s f i l m De v o e d i n g s f i l m i s op b e p e r k t e s c h a a l g e ï n t r o d u c e e r d i n E n g e l a n d . B i j t o m a a t l i g g e n o p p e r v l a k t e n v a n e n k e l e d u i z e n d e v i e r k a n t e m e t e r s p e r b e d r i j f ( V a n H e i n i n g e n B r o s , e n I . C . I . F e r n h u r s t ) . Op Guernsey s c h i j n t op d e z e w i j z e r e e d s 1 0 ha i n t o t a a l t e l i g g e n . Komkommer i s d u i d e l i j k e e n m o e i l i j k e r z a a k , h o e w e l ook daarmede op p r a k t i j k ­ s c h a a l w o r d t g e ë x p e r i m e n t e e r d ( B a i l e y t e C l i m p i n g ) .

(10)

H e t G . C . R . I , h e e f t d e i n t r o d u c t i e u a n de v o e d i n g s f i l m a a n v a n k e l i j k n i e t s e r i e u s genomen e n e r n i e t v o l d o e n d e a a n d a c h t a a n b e s t e e d . Nu h e t s c h i j n t a a n t e s l a a n b i j d e k w e k e r s m o e t d i e a a n d a c h t w e l w o r d e n g e g e v e n , maar d i t h o u d t i n d a t i n d i t s t a d i u m i n f e i t e n o g w e l a l l e p r o b l e m e n m o e t e n w o r d e n o p g e l o s t ( i d i n s o r , G . C , R . I . ) . Sys temen O v e r a l w o r d t n o g w e l m i n o f meer g e s l e u t e l d a a n h e t c i r c u l a t i e s y s t e e m . A l l e r l e i s y s t e m e n e n c o m b i n a t i e s v a n s y s t e m e n w o r d e n v e r ­ g e l e k e n o f g e p r o b e e r d . H e t m e e s t e e n v o u d i g e s y s t e e m i s h e t op h e l l i n g l e g g e n v a n d e k a s g r o n d . Deze goed v l a k maken, i s o l a t i e s t r i p p e n a a n b r e n g e n e n d a a r o p d e g o t e n v a n p l a s t i c f o l i e ( g u l l i e s ) a a n b r e n g e n . D u r e v o r m v a s t e g o t e n w o r d e n n i e t meer g e b r u i k t e e n n o r m a l e s t r i p s t e v i g p l a s t i c f o l i e ( b l a c k and w h i t e ) i s v o l d o e n d e . H e t n a d e e l v a n h e t b e s c h r e v e n s y s t e e m i s d a t d a k a s g r o n d n i e t a l t i j d g e h e e l v l a k k a n w o r d e n g e m a a k t . P l a a t s e l i j k e o n e f f e n h e d e n v e r o o r z a k e n s p o e d i g d i k k e w a t e r l a g e n i n d e g o t e n . H i e r ­ v a n w o r d t g e z e g d d a t d i t o n g e w e n s t i s . Een i e t s b e t e r u i t g e v o e r d s y s t e e m i s h e t maken v a n e e n o n d e r s t e u n i n g i n d e k a s . De g o t e n komen d a n op l a n g e s m a l l e t a f e l s t e l i g g e n , d i e op h e l l i n g w o r d e n g e b r a c h t . I n d e l e n g t e r i c h t i n g w o r d e n h o u t e n o f e t e r n i e t p l a t e n g e l e g d , b e g e l e i d d o o r d r a g e r s d i e op a f s t a n d e n w o r d e n o n d e r s t e u n d . B i j d e r g e l i j k e i n s t a l l a t i e s b l i j k t d e v e r g i s s i n g n o g a l e e n s t e w o r d e n g e m a a k t d a t d e a f s t a n d t u s s e n d e o n d e r s t e u n i n g e n t e g r o o t i s . T u s s e n t w e e o n d e r s t e u n i n g e n z a k t d e g o o t w a t d o o r , w a a r ­ d o o r d a a r t e r p l a a t s e 2 o f 3 cm w a t e r meer k o m t t e s t a a n . V a r i a t i e s op d e h i e r b o v e n genoemde s y s t e m e n w a r e n a a n w e z i g op h e t b e d r i j f v a n B a i l e y . De g o o t v a n p l a s t i c f o l i e was d a n v o o r e e n g e ­ d e e l t e g e v u l d m e t v e e n . H e t v e e n r u s t t e op a r g e x k o r r e l s . H e t w a t e r w e r d t o e g e v o e r d v i a e e n d r u p p e l s y s t e e m e n a f g e v o e r d i n e e n a f z o n ­ d e r l i j k g o o t j e . I n f i g u u r 1 i s h e t s y s t e e m s c h e m a t i s c h w e e r g e g e v e n . De w a t e r a f v o e r v a n d e f i l m n a a r h e t g o o t j e v o n d p l a a t s v i a g a t e n i n d e bodem v a n d e v o e d i n g s f i l m g o o t . H e t d r u p p e l e n v o n d c o n t i n u p l a a t s . Een v a r i a t i e op d i t s y s t e e m was s i n d s z e s weken g e m a a k t op h e t

b e d r i j f v a n B a i l e y . I n p l a a t s v a n v e e n e n a r g e x k o r r e l s was e e n dunne k u n s t s t o f m a t i n d e g o o t g e l e g d .

(11)

druppel-tevloeiin.

folie

afvoergootje

(12)

d a t d e w o r t e l s i n e e n z e e r d u n n e w a t e r l a a g l i g g e n , d a n k z i j h e t a f z o n d e r l i j k e a f v o e r g o o t j e . O n t w i k k e l i n g e n z i j n e r ook op h e t g e b i e d v a n b e t o n . Bekend i s h e t s y s t e e m v o o r s l a op h e t b e d r i j f v a n D i n g e m a n s . I n e e n k a p v a n 3 . 2 0 m z i j n 1 4 g e u l e n a a n g e b r a c h t v a n e n k e l e cm d i e p . E l d e r s i s d i t s y s t e e m g e p u b l i c e e r d ) e n b e h o e f t h i e r d u s geen t o e l i c h t i n g . Nieuw op d i t g e b i e d was e e n k a s op h e t b e d r i j f v a n I . C . I . De g r o n d i n d e z e k a s was g e h e e l b e d e k t m e t b e t o n ; g e l e g d op e e n h e l l i n g v a n 1%, V l a k b o v e n d e b e t o n v l o e r l a g e n d e v e r w a r m i n g s b u i z e n , z o d a n i g v e r d e e l d d a t z o w e l komkommers a l s t o m a t e n k o n d e n w o r d e n g e t e e l d i n v o e d i n g s f i l m . V o o r t s k o n d e n d e b u i z e n d i e n s t d o e n a l s t r a n s p o r t b a a n . De l e n g t e v a n d e g o t e n z o u 5 0 m w o r d e n . H e t was e c h t e r m o g e l i j k d e g o o t op 4 p l a a t s e n t e v o e d e n . W a t e r a f v o e r z o u a l l e e n a a n h e t e i n d v a n d e g o o t p l a a t s g a a n v i n d e n . De kwas w e r d m o m e n t e e l i n g e r i c h t e n z a l h e t komend s e i z o e n i n g e b r u i k w o r d e n genomen. I n t e r e s s a n t z i j n d e r e s u l t a t e n d i t j a a r v e r k r e g e n m e t v e r s c h i l l e n d e d o o r s t r o o m s n e l h e d e n i n een p r o e f op h e t b e d r i j f I . C . I . I n een g o o t v a n 25 p l a n t e n w e r d p e r m i n u u t ^ - 1 j o f 3 1 w a t e r g e p o m p t . N o r m a a l m o e t i n e e n d e r g e l i j k g e v a l 1-j 1 w o r d e n b e s c h o u w d . De o p b r e n g s t e n t o t m i d d e n a u g u s t u s w a r e n r e s p e c t i e v e l i j k 1 7 , 6 - 1 8 , 7 e n 2 0 , 2 k g / m 2 . H e t v e r s c h i l i n h e l l i n g v a n d e g o t e n - e n 2% - d a t was g e m a a k t g a f g e e n v e r s c h i l i n o p b r e n g s t e n . V e r m e l d i n g s w a a r d z i j n o o k d e r e s u l t a t e n v a n h e t v e r g e l i j k e n v a n ' e n ­ k e l e s y s t e m e n op h e t Lee V a l l e y p r o e f s t a t i o n . I n e e n p r o e f b i j komkommer w e r d h e t a l o f n i e t v e r w a r m e n v a n d e o p l o s s i n g i n e e n n o r m a a l g o o t s y s t e e m v e r g e l e k e n . H e t v e r w a r m e n v o n d p l a a t s t o t 3 0 ° C . De komkomers w a r e n g e p l a n t op 24 m a a r t e n d e o o g s t t o t 8 a u g u s t u s was 2 6 , 0 k g / m 2 v o o r d e verwarmde e n 2 8 , 7 k g v o o r d e onverwarmde o p l o s s i n g . De p e a t m o d u l e s a a n d e b u i t e n z i j d e v a n d e k a s h a d d e n een o p b r e n g s t v a n 3 6 , 0 k g / m 2 . Een a n d e r e p r o e f w e r d genomen b i j t o m a a t . G e p l a n t op 1 0 m a a r t . V e r ­ s c h i l w e r d g e m a a k t t u s s e n t e m p e r a t u u r e n v o e d i n g s v o o r z i e n i n g v a n d e o p l o s s i n g e n w a t e r l a a g i n d e g o o t .

(13)

8 -H e t o n d e r s c h e i d i n d e v o e d i n g s v o o r z i e n i n g was d a t h e t o f a u t o m a t i s c h o f m e t d e h a n d g e b e u r d e . I n h e t l a a t s t e g e v a l w a r e n d e s c h o m m e l i n g e n i n d e v o e d i n g s t o e s t a n d v a n d e o p l o s s i n g w a t g r o t e r . De d i k t e v a n d e w a t e r l a a g w e r d v e r g e l e k e n d o o r een n o r m a l e g o o t m e t e e n h e l l i n g v a n 1 : 75 e n e e n h o r i z o n t a l e g o o t m e t een w a t e r l a a g v a n 9 à 1 0 cm op t e nemen. T o t 5 a u g u s t u s w a r e n d e v o l g e n d e o p b r e n g s t e n v e r k r e g e n i n k g / m 2 . N o r m a l e g o o t , 2 5 ° C , a u t o m a t i s c h 1 7 . 4 N o r m a l e g o o t , 2 5 o c , h a n d r e g e l i n g ' 1 8 . 3 N o r m a l e g o o t , k a s t e m p e r a t u u r , h a n d r e g e l i n g 1 6 . 2 D i e p e g o o t , k a s t e m p e r a t u u r , h a n d r e g e l i n g 1 4 . 3 C o n t r o l e ( v e e n i n z a k k e n ) 1 6 . 4 A l s commentaar op d e z e e x p e r i m e n t e n k a n w o r d e n g e z e g d d a t h e t w a t m e r k w a a r d i g i s d a t h e t verwarmen v a n d e o p l o s s i n g b i j komkommer n e g a t i e f w a s . M o g e l i j k i s 30°C w a t t e h o o g . De p e a t m o d u l e s a a n d e b u i t e n z i j d e v a n d e k a s z i j n g e e n goede v e r g e l i j k i n g , maar w i j z e n e r w e l op d a t d e o p b r e n g s t i n d e v o e d i n g s f i l m b i j d i t g e w ^ s n o g n i e t o p t i m a a l w a s . De t o m a t e n r e a g e r e n p o s i t i e f op h e t v e r w a r m e n e n n e g a t i e f op d e d i k k e w a t e r l a a g . De o p b r e n g s t e n i n d e z e p r o e f z i j n h o o g . l ü o r t e l s t e r f t e U o r t e l s t e r f t e i s m o m e n t e e l w e l h e t g r o o t s t e p r o b l e e m b i j d e t e e l t i n v o e d i n g s f i l m . H e t d o e t z i c h v r i j a l g e m e e n v o o r , m e e s t a l b e g i n t h e t p r o c e s 2 à 3 maanden n a d e p l a n t i n g e n k a n d a n soms z o h e v i g z i j n d a t v e r w e l k i n g o p t r e e d t . De i n d r u k b e s t a a t d a t d e w o r t e l s t e r f t e z i c h g e m a k k e l i j k e r e n h e v i g e r v o o r d o e t b i j komkommer d a n b i j t o m a a t . Een e r v a r i n g d i e ook i n N e d e r l a n d b e s t a a t . Rond h e t p u n t v a n d e w o r t e s t e r f t e i s n o g a l w a t g e d i s c u s s i e e r d . De v o l g e n d e p u n t e n z i j n n a a r v o r e n gekomen i n d e z e d i s c u s s i e s . 1 ) Z u u r s t o f g e b r e k ; L i j k t n i e t zo l o g i s c h , w a n t p l o t s e l i n g e d a l i n g e n v a n h e t z u u r s t o f g e h a l t e i n d e v o e d i n g s o p l o s s i n g t i j d e n s o f v o o r ­ a f g a a n d a a n w o r t e l s t e r f t e d o e n z i c h n i e t v o o r . H e t zou k u n n e n z i j n d a t h e t z i c h i n h e t w o r t e p a k k e t v o o r d o e t . Om d i t t e k u n n e n m e t e n m o e t d e t e c h n i e k d a a r v o o r e e r s t w o r d e n a a n g e p a s t .

(14)

2 ) P a t h o g è n e o r g a n i s m e n . G e d a c h t z o u k u n n e n w o r d e n a a n P y t i u m o f d e r g e l i j k e s c h i m m e l s d i e d e w o r t e l s a a n t a s t e n . T o t h e d e n z i j n d a a r v o o r g e e n a a n w i j z i n g e n . 3 ) P r e c i p e t a t i e v a n z o u t e n . A f z e t t i n g van z o u t e n z o a l s c a l c i u m -f o s -f a a t , c a l c i u m c a r b o n a a t , i j z e r o x i d e n o -f m a n g a a n o x i d e n z i j n m o g e l i j k . Op é é n b e d r i j f i n E n g e l a n d w e r d e n d o d e w o r t e l s a a n ­ g e t r o f f e n d i e a a n v o e l d e n a l s d e n n e n n a a l d e n . V o o r a l b i j h o g e p H - w a a r d e n k u n n e n g e m a k k e l i j k n e e r s l a g e n o n t s t a a n .

4 ) C y t o k i n i n e . Een e r v a r i n g d i e op h e t G . G . R . I . was opgedaan was d a t t e g e l i j k e r t i j d m e t d e w o r t e l s t e r f t e e e n p i e k o p t r e e d t i n d e h o e v e e l h e i d c y t o k i n i n e i n d e v o e d i n g s o p l o s s i n g . Deze t o p was 8 8 mg p e r l i t e r . De v r a a g o f h e t d e o o r z a a k o f h e t g e v o l g was v a n de w o r t e l -s t e r f t e k o n n o g n i e t w o r d e n b e a n t w o o r d . H e t l i g t n a m e l i j k n o g a l v o o r d e h a n d d a t d e c y t o k i n i n e b i j w o r t e l s t e r f t e v r i j k o m t . 5 ) N a t u u r l i j k p e r i o d i e k v e r l o o p . U J o r t e l s t e r f t e k a n ook e e n n a t u u r l i j k p r o c e s z i j n . H e t i s b e k e n d d a t b i j v e e l gewassen i n p e r i o d e n v a n zware v r u c h t d r a c h t p l o t s e l i n g w o r t e l s t e r f t e k a n o p t r e d e n . M o g e l i j k e e n g e v o l g v a n o n v o l d o e n d e a s s i m i l a t e n -a f v o e r n -a -a r d e w o r t e l s . H e t w o r d t w-a-argenomen b i j t e e l t i n d e n o r m a l e g r o n d , i n v e e n e n ook i n s t e e n w o l . Na e n i g e t i j d t r e e d t h e r s t e l op i n d i e z i n d a t n i e u w e w o r t e l s w o r d e n g e v o r m d . Moge­ l i j k d a t d e h e r g r o e i i n de v o e d i n g s f i l m w a t w o r d t v e r t r a a g d . 6 ) E r i s n i e t s a b n o r m a a l s a a n d e h a n d . H e t zou ook m o g e l i j k z i j n d a t e r n i e t s b i j z o n d e r s a a n de h a n d i s . Op d e z e l f d e w i j z e a l s b i j a n d e r e t e e l t w i j z e n s t e r v e n . w o r t e l s a f e n w o r d e n n i e u w e g e v o r m d . De w o r t e l p r u i k en d u s d e w o r t e l s t e r f t e i s b i j v o e ­ d i n g s f i l m e r g goed z i c h t b a a r e n t r e k t d a a r d o o r t e n o n r e c h t e e r g v e e l a a n d a c h t . 7 ) F o u t e n . Soms i s w o r t e l s t e r f t e d u i d e l i j k v e r k l a a r b a a r d o o r f o u t e n b i j d e d o s e r i n g v a n d e m e s t s t o f f e n . Een bekend v o o r ­ b e e l d i s e e n o v e r m a t i g e z u u r d o s e r i n g d o o r s t o r i n g i n d e a p p a r a t u u r .

(15)

10 -W a a r s c h i j n l i j k z a l a l s o o r z a a k v a n d e w o r t e l s t e r f t e n i e t é é n p r o c e s werkzaam z i j n . H e t g e v a a r b e s t a a t d a t t e n g e v o l g e v a n u i o r t e l s t e r f t e m a a t r e g e l e n w o r d e n g e t r o f f e n d o o r v e r a n d e r i n g e n i n d e v o e d i n g s o p l o s s i n g e n a a n t e b r e n g e n , d i e op d a t moment v o o r h e t v e r z w a k t e gewas f u n e s t k u n n e n z i j n . Een v o o r b e e l d h i e r v a n o n t m o e t t e n we b i j e e n komkommerkweker, d i e e r v a n o v e r t u i g d was d a t h e t d o s e r e n v a n f o s f o r z u u r d e o o r z a a k w a s . A l s n a m e l i j k d e d o s e r i n g v a n f o s f a a t w e r d g e s t o p t , zag h i j e e n enorme toename v a n d e w o r t e l g r o e i . M o g e l i j k e e n z e l f d e e f f e c t a l s d e p l o t s e l i n g s t e r k e u i t b r e i d i n g v a n h e t w o r t e l s t e l s e l b i j h e t o p t r e d e n v a n s t i k s t o f g e b r e k . H e t s t o p p e n van d e d o s e r i n g v a n e e n b e p a a l d e l e m e n t v e r o o r z a a k t e c h t e r w e l e e n a c u u t g e b r e k . Op h e t G . C . R . I . b e s t o n d d e e r v a r i n g d a t n a w o r t e l s t e r f t e n a e n k e l e weken w e e r n i e u w e w o r t e l v o r m i n g o p t r a d , m a a r d a t h e t z e s weken d u u r d e a l e e r e e n n i e u w e m a t was g e v o r m d . Een a n d e r e e r v a r i n g d i e i n v e r s c h i l l e n d e p r o e v e n w e r d w a a r g e -nomen„was h e t e f f e c t v a n h e t verwarmen v a n d e v o e d i n g s o p l o s s i n g . I n v e r g e l i j k i n g m e t n i e t v e r w a r m e n g a f d i t v e e l a l e e n b e t e r s w o r t e l v o r m i n g e n een i e t s b e t e r e g e w a s o n t w i k k e l i n g z o n d e r d a t d i t d i r e c t h o g e r e o p b r e n g s t e n m e t z i c h b r e n g t . U o e d i n q s o p l o s s i n q e n Op h e t g e b i e d v a n v o e d i n g s o p l o s s i n g e n v o o r d e v o e d i n g s f i l m i s n o g w e i n i g o n d e r z o e k g e d a a n . De r e d e n h i e r v a n i s . d a t h e t G . C . R . I . d e v o e d i n g s f i l m n i e t a l s e e n e c h t s e r i e u z e zaak h e e f t g e z i e n e n e r d u s n i e t v o l d o e n d e a a n d a c h t a a n h e e f t b e s t e e d . H e t w a t meer f u n d a m e n t e l e o n d e r z o e k , z o a l s op h e t g e b i e d v a n h e t s a m e n s t e l l e n v a n d e v o e d i n g s o p l o s s i n g , m o e t t o c h d a a r v a n d a a n komen. M o m e n t e e l i s d i t v e r a n d e r d e n w o r d t w e l o n d e r z o e k g e d a a n . De v o e d i n g s o p ­ l o s s i n g e n d i e i n E n g e l a n d w o r d e n g e b r u i k t z i j n a l l e n m i n o f meer e x p e r i m e n t e e l v a s t g e s t e l d i n d i e z i n , d a t i s nagegaan o f h e t b i j e e n b e p a a l d e s a m e n s t e l l i n g r e d e l i j k g r o e i t . V e r d e r w o r d t d o o r e e n z e e r i n t e n s i e v e b e m o n s t e r i n g e n a n a l y s e nagegaan o f d e v o e d i n g s o p l o s s i n g r e d e l i j k i n e v e n w i c h t b l i j f t e n z o n o d i g w o r d t d e z e d a n t i j d e n s d e t e e l t r e g e l m a t i g a a n g e p a s t . Zo k a n h e t g e b e u r e n d a t n o g a l u i t e e n l o p e n d e s a m e n s t e l l i n g e n v a n d e v o e d i n g s o p l o s s i n g e n w o r d e n a a n g e t r o f f e n , w a a r b i j d e gewassen r e d e l i j k b l i j k e n t e g r o e i e n . D i t dank z i j h e t s e l c t i e f vermogen van d e p l a n t

(16)

I n d i t v e r b a n d i s h a t e x p e r i m e n t d a t d i t j a a r op h e t G . C . R . I . w e r d genomen i l l u s t r a t i e f . I n v o e d i n g s f i l m werd d e v o l g e n d e p r o e f genomen. I n v o o r h e t o v e r i g e n o r m a l e v o e d i n g s o p l o s s i n g e n w e r d e n v e r s c h i l ­ l e n d e h o e v e e l h e d e n s t i k s t o f t o e g e v o e g d en c o n t i n u op p e i l g e h o u d e n . De v o l g e n d e t r a p p e n w e r d e n v e r g e l e k e n : 1 0 , : 2 0 , 4 0 , 8 0 , 1 6 0 en 320 mg N p e r l i t e r . E e r s t w a r e n t o m a t e n g e t e e l d . Nu w e r d e n komkommers g e ­ t o e t s t . De v o l g e n d e e r v a r i n g e n w a r e n o p g e d a a n . De t o t a l e opname a a n s t i k s t o f was b i j a l l e b e h a n d e l i n g e n t u s s e n 1 0 e n 1 6 0 mg p e r l i t e r g e l i j k . B i j 320 mg w e r d meer s t i k s t o f opgenomen. De o p b r e n g s t van d e t o m a t e n was b i j a l l e b e h a n d e l i n g e n g e l i j k , n o m e n t e e l was de b l a d k l e u r v a n d e komkommers b i j d e h o o g s t e t r a p d o n k e r d e r d a n b i j d e a n d e r e n e n d e b l a d e r e n h a d d e n w a t n e c r o s e a a n d e r a n d e n ; h e t zogenaamde b o l b l a d e f f e c t . B i j d e t o m a t e n was h e t w o r t e l s t e l s e l b i j d e l a g e s t i k s t o f t r a p p e n u i t g e b r e i d e r d a n b i j d e hoge t r a p p e n . V o o r t s b l e e k d a t d e v o e d i n g s o p l o s s i n g e n m e t d e l a g e s t i k s t o f g e h a l t e n z e e r s n e l a a n s t i k s t o f w a r e n u i t g e p u t e n d u s e i g e n l i j k c o n t i n u m o e s t e n w o r d e n a a n g e v u l d . H e t g e e n ook g e b e u r d e m e t een z e e r k l e i n p o m p j e d a t c o n t i ­ n u w a t s t i k s t o f d o s e e r d e . B i j 320 m g / l v o n d a c c u m u l a t i e p l a a t s i n d e o p l o s s i n g . H e t e v e n w i c h t t u s s e n d e opname a a n w a t e r e n s t i k s t o f l a g o n g e v e e r b i j 1 5 0 mg N p e r l i t e r . Flet d e r e s u l t a t e n v a n een d e r g e l i j k e p r o e f b l i j k t d u i d e l i j k h e t g r o t e s e l e c t i e v e vermogen v a n d e p l a n t . I n d i e n d o o r i n t e n s i e v e a n a l y s e d e s a m e n s t e l l i n g v a n d e v o e d i n g s o p l o s s i n g b i n n e n r e d e l i j k e g r e n z e n w o r d t g e h o u d e n , z u l l e n d u s n i e t s p o e d i g m o e i l i j k h e d e n o p ­ t r e d e n b i j d e v o o r z i e n i n g v a n b e p a a l d e e l e m e n t e n . O v e r i g e n s i s h e t n i e t v e r s t a n d i g d e z e c o n c l u s i e z o n d e r meer d o o r t e t r e k k e n v o o r a l l e e l e m e n t e n . V o o r s p o o r e l e m e n t e n m e t name l o o p t h e t w é l f o u t a l s d e v o o r z i e n i n g n i e t i n e v e n w i c h t i s .

Een p u n t d a t r e g e l m a t i g n a a r v o r e n kwam, was h e t v e r s c h i l i n s t i k s t o f e n k a l i opname i n p e r i o d e n v a n b l a d e n v r u c h t g r o e i . B i j t o m a a t w e r d g e d u r e n d e d e e e r s t e 1 à 2 maanden w e l e e n N : K v e r h o u d i n g v a n 1 : 1 1 g e d o s e e r d e n d a a r n a v e e l a l een v e r h o u d i n g v a n 1 : 2 . Ammoniak w e r d n i e t g e d o s e e r d a a n d e v o e d i n g s o p l o s s i n g e n . Een h o e v e e l ­ h e i d v a n 1 0 à 1 5 mg NH4-N w e r d n i e t a l s s c h a d e l i j k g e z i e n , a l d u s m e d e d e l i n g e n v a n h e t G . C . R . I .

(17)

12 -De c o n c e n t r a t i e a a n v o e d i n g s s t o f f e n l a g i n h e t a l g e m e e n t u s s e n 2 en 3 mmho/cm b i j 2 5 ° C . I n d e w i n t e r b i j d e s t a r t v a n t o m a a t w e r d e n w e l c o n c e n t r a t i e s g e b r u i k t t u s s e n 4 e n 5 mmho. H i e r o n d e r v o l g t n u d e s a m e n s t e l l i n g v a n e n k e l e v o e d i n g s o p l o s s i n g e n z o a l s ze i n E n g e l a n d w e l w e r d e n g e b r u i k t . H e t i s d e s a m e n s t e l l i n g v a n d e o p l o s s i n g d i e i n c i r c u l a t i e w e r d g e h o u d e n . De d o s e r i n g k a n h i e r v a n d u i d e l i j k a f w i j k e n . Sla_2_ L . Dingeman K 1 2 0 - 1 6 0 m g / l Fe 2 - 3 m g / l Ca 260 - 3 2 0 Mn 0 . 4 Mg 60 Zn 0 . 4 N 1 2 0 B 1 . 0 g e d o s e e r d P 8 0 Cu 0 . 4 S onbekend Mo 0 . 2 g e d o s e e r d H e t hoge C a - g e h a l t e k a n n u t t i g z i j n om h e t o p t r e d e n v a n r a n d t e v o o r k o m e n . Plaar d e d o s e r i n g l i g t n a a r v e r h o u d i n g l a g e r . Z e e r h o o g i s h e t C u - g e h a l t e . B e n Mo w e r d e n n i e t g e c o n t r o l e e r d . T o m a a t , G . C . R . I . K 1 5 0 m g / l Fe 5 . 6 Ca 200 Mn 0 . 5 Mg 7 0 Zn -N 1 5 0 B 0 . 3 P 40 Cu 0 . 0 6 5 S Mo 0 . 0 5 Z i n k w e r d n i e t g e d o s e e r d . H e t b u i z e n s t e l s e l g a f v o l d o e n d e z i n k i n d e v o e d i n g s o p l o s s i n g . 5 - 1 0 m g / l 0 . 5 - 2 . 0 0 . 3 - 0 . 7 5 0 . 0 6 0 . 0 3 Komkommer e n t o m a a t , Lee V a l l e y K 1 2 0 - 1 8 0 m g / l Fe Ca 1 2 5 - 1 7 5 ' Mn Mg 3 0 - 6 0 Zn N 1 0 0 - 1 5 0 B P 5 0 - 8 0 Cu S Mo

(18)

De w e e r g e g e v e n c i j f e r s v a n Lee V a l l e y z i j n s t r e e f c i j f e r s . I n d e a n a l y s e r e s u l t a t e n d i e w e r d e n g e t o o n d kwamen w e l a f w i j k i n g e n v o o r . G e h a l t e n a a n m a c r o - e l e m e n t e n w a r e n p e r i o d i e k w e l t w e e m a a l zo h o o g a l s d e s t r e e f c i j f e r s . V o o r a l d e g e h a l t e n a a n s p o o r e l e m e n t e n v e r t o o n ­ d e n g r o t e s c h o m m e l i n g e n . Z i n k , maar v o o r a l i j z e r l a g e n soms v s r b o v e n 1 0 mg p e r l i t e r . T e r v e r g e l i j k i n g v a n d e a n a l y s e m e t h o d i e k i s e e n m o n s t e r v o e d i n g s o p l o s s i n g meegenomen. H e t m o n s t e r z o u ook i n E n g e l a n d w o r d e n o n d e r z o c h t . De d o o r o n s g e v o n d e n r e s u l t a t e n z i j n h i e r o n d e r w e e r g e g e v e n . N a a l d w i j k Fe 5 . 1 . m g / l Mn 0 . 8 Zn 1 . 7 B 0 . 7 Cu 0 . 4 0 V a n u i t E n g e l a n d w a r e n op h e t moment v a n h e t s c h r i j v e n v a n d i t v e r s l a g n o g g e e n r e s u l t a t e n o n t v a n g e n . Zo m o g e l i j k z u l l e n ze l a t e r w o r d e n t o e g e v o e g d a a n h e t v e r s l a g . O p v a l l e n d z i j n d e hoge i j z e r g e h a l t e n d i e a l g e m e e n i n E n g e l a n d w o r d e n a a n g e h o u d e n . M o g e l i j k i s d e o o r z a a k h i e r v a n h e t c h e l a a t d a t g e b r u i k w o r d t - , n a m e l i j k EDTA. De w e r k z a a m h e i d van d i t c h e l a a t neemt b i j pH w a a r d e n b o v e n 6 . 0 s n e l a f . I n N e d e r l a n d w o r d t DTPA g e b r u i k t . D i t i s werkzaam t o t pH 7 . 0 . I n v e r g e l i j k i n g m e t EDDHA, w a a r v a n d e w e r k i n g o n a f h a n k e l i j k i s v a n d e pH w a a r d e , i s ook d i t a l m i n d e r e f f e c t i e f g e b l e k e n i n p r o e v e n op h e t P r o e f s t a t i o n t e N a a l d w i j k . M o g e l i j k d a t EDTA n o g m i n d e r e f f e c t i e f i s , w a a r d o o r e e n h o g e r e d o s e ­ r i n g n o d i g z o u z i j n . D u i d e l i j k v e r s c h i l l e n d v a n onze w e r k w i j z e b i j h e t d o s e r e n v a n d e v o e d i n g s o p l o s s i n g i s d i e w e l k e g e v o l g d w o r d t i n E n g e l a n d . D o o r ons w o r d t g e t r a c h t e e n v o e d i n g s o p l o s s i n g samen t e s t e l l e n w a a r i n d e e l e m e n t e n i n e e n z o d a n i g e v e r h o u d i n g a a n w e z i g z i j n , d a t e r e v e n ­ w i c h t i s m e t d e opname v a n d e p l a n t .

(19)

14 -I r l E n g e l a n d t r a c h t men d o o r z e e r i n t e n s i e v e b e m o n s t e r i n g - soms w e l e l k e d a g , maar m i n s t e n s i e d e r e v i j f d a g e n - e n a a n p a s s i n g v a n d e d o s e r i n g e e n b e p a a l d n i v e a u i n d e v o e d i n g s o p l o s s i n g t e h a n d h a v e n . Vandaar d u s d a t d e b e i d e o p l o s s i n g e n v o o r t o m a a t een s t i k s t o f -k a l i v e r h o u d i n g v a n 1 : 1 h e b b e n , t e r u i j l d e opname a a n d e z e e l e m e n t e n p l a a t s v i n d t i n d e v e r h o u d i n g 1 : 2 . Dm d e v e r h o u d i n g 1 : 1 t e h a n d h a v e n m o e s t v a a k g e d o s e e r d w o r d e n i n d e v e r h o u d i n g 1 : 2 o f soms w e l 1 : 3 . Op h e t G . C . R . I . w e r d z o a l s r e e d s i s o p g e m e r k t r e k e n i n g gehouden m e t d e l e e f t i j d v a n d e p l a n t . De e e r s t e z e v e n weken was d e v e r h o u d i n g i n d e N : K opname 1 : 1 e n d a a r n a 1 : 2 . Dus e e n d u i d e l i j k v e r s c h i l t u s s e n d e v e g e t a t i e v e e n d e g e n e r a t i e v e p e r i o d e . De g r o t e r e k a l i b e h o e f t e i n d e g e n e r a t i e v e f a s e w e r d o v e r i g e n s d o o r v e e l mensen g e c o n s t a t e e r d d o o r e e n p l o t s e l i n g t e r u g l o p e n v a n h e t k a l i g e h a l t e v a n de v o e d i n g s o p l o s s i n g op h e t moment d a t d e v r u c h t e n z i c h goed begonnen t e o n t w i k k e l e n . A a n t a s t i n q p l a n t e z i e k t e n Een w a t g e v a a r l i j k a s p e c t v a n w a t e r c u l t u r e n i s h e t f e i t d a t b i j e e n b e s m e t t i n g m e t b e p a a l d e p l a n t e z i e k t e n d e z e a l s h e t w a r e w o r d e n r o n d ­ gepompt d o o r d e g e h e l e k a s . T o t n u t o e was h i e r m e d e i n E n g e l a n d g e e n o n g u n s t i g e e r v a r i n g o p g e d a a n . Men was h i e r o v e r o o k n i e t a l t e o n g e _ r u s t , omdat i n h e t w o r t e l p a k k e t i n d e g o t e n e e n b e h o o r l i j k m i c r o -l e v e n a a n w e z i g i s . Een p a t h o g e e n o r g a n i s m e k o m t d u s n i e t i n een s o o r t b i o l o g i s c h vacuum t e r é c h t .

Een k w a a l d i e w e l r e g e l m a t i g w e r d waargenomen was. h e t i n r o t t e n v a n d e s t a m j u i s t b o v e n d e p o t k l u i t . V o o r a l b i j komkommer d e e d h e t z i c h v o o r . De o o r z a a k h i e r v a n was h e t z e e r n a t t e v e e n v a n d e p o t k l u i t . V o o r w a t d a t b e t r e f t b i e d e n s t e e n w o l b l o k k e n b e t e r e p e r s p e c t i e v e n . Ook b i j d e t e e l t i n s t e e n w o l i s de e r v a r i n g opgedaan d a t p l a n t e n o p g e k w e e k t i n v e e n g e v o e l i g z i j n v o o r r o t t i n g v a n d e p o o t . C o n c l u s i e s Omdat h e t d o e l v a n d e r e i s h e t b e s t u d e r e n v a n h e t t e l e n i n v o e d i n g s ­ f i l m w a s , z u l l e n a l l e e n t e n a a n z i e n v a n d e z e t e e l t m e t h o d e c o n c l u - : s i e s w o r d e n g e t r o k k e n . 1 ) H e t t e l e n i n v o e d i n g s f i l m h e e f t z i c h i n d e E n g e l s e g l a s t u i n b o u w e e n v a s t e p l a a t s v e r o v e r d .

(20)

2 ) H e t s y s t e e m i s g e ï n t r o d u c e e r d op een moment d a t a l l e e n bewezen was d a t m e t b e h u l p e r v a n op c o m m e r c i ë l e s c h a a l p l a n t e n g e t e e l d k o n d e n w o r d e n . 3 ) Op a l l e r l e i w i j z e n w o r d t g e ë x p e r i m e n t e e r d m e t d e a a n l e g v a n h e t s y s t e e m . H e t i s d u i d e l i j k d a t w a t d i t b e t r e f t n o g g e e n e i n d p u n t i s b e r e i k t e n d a t d e komende j a r e n nog v o l o p o n t w i k k e l i n g e n z i j n t e v e r w a c h t e n . 4 ) W o r t e l s t e r f t e i s é é n v a n d e g r o t e p r o b l e m e n ; z e k e r b i j komkom­ m e r . O n d e r z o e k n a a r d e o o r z a k e n h i e r v a n i s d r i n g e n d n o d i g . 5 ) S l e c h t s w e i n i g p r o b l e m e n w o r d e n o n d e r v o n d e n m e t d e s a m e n s t e l l i n g v a n d e v o e d i n g s o p l o s s i n g . M e t e e n z e e r i n t e n s i e v e a n a l y s e v a n d e v o e d i n g s o p l o s s i n g k a n z e e r f r e q u e n t w o r d e n b i j g e r e g e l d . 6 ) Op d e n d u u r v o r m t d e z e f r e q u e n t i e b e m o n s t e r i n g e e n b e z w a a r e n daarom z a l meer a a n d a c h t b e s t e e d m o e t e n w o r d e n a a n h e t s a m e n s t e l ­ l e n v a n b a s i s o p l o s s i n g e n d i e d e v o e d i n g s s t o f f e n i n d e j u i s t e v e r ­ h o u d i n g e n b e v a t t e n e n d u s m i n d e r gauw o n t r e g e l e n . 7 ) A a n d a c h t i n h e t o n d e r z o e k v e r d i e n t z e k e r d e c o m b i n a t i e v o e d i n g s ­ f i l m e n s t e e n w o l . G e d a c h t k a n w o r d e n a a n h e t t e l e n i n s t e e n w o l 2 i n e e n c i r c u l a t i e s y s t e e m , z o a l s i n Zweden w o r d t g e d a a n ) . De h o e v e e l h e i d s t e e n w o l p e r p l a n t k a n w a a r s c h i j n l i j k e c h t e r a a n ­ z i e n l i j k w o r d e n t e r u g g e b r a c h t .

(21)

L i t e r a t u u r 1 . A n o n i m u s , L e t t u c e o n c o n c r e t e . The G r o w e r , S u p p l e m e n t , F e b r . 2 4 , 1 9 7 7 , 4 0 - 4 1 . 2 . B u i t e l a a r , K . e n C . S o n n e v e l d . V e r s l a g v a n e e n r e i s n a a r Denemarken e n Zweden. I n t e r n v e r s l a g P r o e f s t a t i o n N a a l d w i j k n o . 7 2 8 / 1 9 7 6 .

Referenties

GERELATEERDE DOCUMENTEN

De afname van de omzet in 2020 is berekend als het verschil tussen de waarde van de vangsten in 2020 en de gemiddelde waarde van de vangsten in de referentieperiode (2018 en

Samen met de waterschappen is in 2008 begonnen met de realisatie van het meetplan. Helaas zijn door problemen met de meetsensoren en het telemetriesysteem en het vervolgens

waarin op de horizontale as de eiwitachtige stof, en in de figuur 10, waarin op de horizontale as de ruwe celstof der organische stof is uitgezet. de regressielijn in fig.

Melk in tank gepasteuriseerd gedurende 40 min.. De bacteriologische uitkomsten dezer proef zijn geheel volgens de verwachting. Door het pasteuriseeren in een gesloten tank is t h a

De CAD-stylist verwerkt en registreert het stofverbruik en de patroonmaten in, evenals de nieuwe gegevens die voortgekomen zijn uit het maken van het patroon en/of de

De bouwkundig onderhoudsmedewerker gebruikt de voor de werkzaamheden benodigde materialen, gereedschappen, materieel en persoonlijke beschermingsmiddelen efficiënt,

Doing this by hand means you take the teat in your hand with the thumb and pointing finger pressed to the base of the udder.. Then close the hand without moving it, squeezing all

Het Comité verlaat voorlopig de streefdatum van de graduele opschaling van de ICU capaciteit naar maandag 15 maart 2021 en zal nauwgezet de komende dagen de evolutie van