Uitkomsten van modelberekeningen ten behoeve van prognoses van aantal bezoekers aan recreatiegebied Midden Delfland

NN31545.1141

X

Instituut voor Cultuurtechniek en Waterhuishouding Wageningen

UITKOMSTEN VAN MODELBEREKENINGEN TEN BEHOEVE VAN PROGNOSES VAN AANTAL BEZOEKERS AAN RECREATIEGEBIED

MIDDEN DELFLAND

ir. H.A. van Alderwegen

# T A H Ü *«i « * »* «? * >• o *: j v r

j

Nota's van het Instituut zijn in principe interne communicatiemidde-len, dus geen officiële publicaties.

Hun inhoud varieert sterk en kan zowel betrekking hebben op een een-voudige weergave van cijferreeksen, als op een concluderende discussie van onderzoeksresultaten. In de meeste gevallen zullen de conclusies echter van voorlopige aard zijn omdat het onderzoek nog niet is

afgesloten.

Bepaalde nota's komen niet voor verspreiding buiten het Instituut in aanmerking.

biz. PROGNOSE VAN AANTAL BEZOEKERS AAN RECREATIEGEBIED 1 - 1 2 MIDDEN DELFLAND OP BASIS VAN INRICHTINGSSCHETS VAN

HET RECREATIEADVIES, NOTITIE d.d. 5 SEPTEMBER 1979

PROGNOSE VAN AANTAL BEZOEKERS AAN RECREATIEGEBIED 1 3 - 1 8 MIDDEN DELFLAND OP BASIS VAN EEN BIJGESTELDE

IN-RICHTINGSSCHETS, NOTITIE d.d. 24 SEPTEMBER 1979 BIJLAGE: BESCHRIJVING VAN SPREIDINGSMODEL

PROGNOSE VAN AANTAL BEZOEKERS AAN R E C R E A T I E G E B I E D

MIDDEN DELFLAND O P BASIS VAN INRICHTINGSSCHETS

VAN HET RECREATIE-ADVIES

Notitie dd. 5 s e p t e m b e r 1979

1. RAMING VAN BEHOEFTE AAN RECREATIEMOGELIJKHEDEN

IN MIDDEN DELFLAND

In het r e c r e a t i e a d v i es voor h e t r e c o n s t r u c t i e g e b i e d Midden Delf-land ( a p r i l 1979) i s door h e t Consulentschap voor de o p e n l u c h t r e c r e a t i e in Zuid-Holland en Zeeland van h e t M i n i s t e r i e van Cultuur, R e c r e a t i e en M a a t s c h a p p e l i j k W e r k het t e k o r t aan mogelijkheden voor l a n d - en o e v e r r e c r e a t i e voor i n w o n e r s van een aantal g e m e e n t e n in en rondom Midden Delfland bepaald. In t a b e l 1 i s h i e r v a n een o v e r z i c h t gegeven.

T a b e l 1, G e s i g n a l e e r d t e k o r t aan r e c r e a t i e p l a a t s e n voor de o e v e r -en landgebond-en r e c r e a t i e p e r g e m e e n t e ligg-end in h e t afweging s gebied (Bron: R e c r e a t i e - a d v i e s Midden-Delfland)

Gemeente Delft ' s - G r a v e n h a g e 1 s - G r a venz an de De L i e r M a a s l a n d M a a s s l u i s Naaldwijk R o t t e r d a m - N . Schiedam Schipluiden Vlaardingen Voorburg Totaal O e v e r -r e c -r e a t i e 1 820 1 425 250 850 375 200 50 2 400 3 200 350 3 850 250 15 020 L a n d -gebonden r e c r e a t i e 2 990 10 435 950 800 470 2 845 1 990 9 755 4 400 450 4 700 2 810 42 595 Totaal 4 810 11 860 1 200 1 650 845 3 045 2 040 12 155 7 600 800 8 550 3 060 57 615

Op b a s i s van een aantal uitgangspunten, de b e r e i k b a a r h e i d van Midden Delfland vanuit (toekomstige) b e v o l k i n g s c o n c e n t r a t i e s en de ligging ten opzichte van a l t e r n a t i e v e , b e s t a a n d e en geplande r e c r e a t i e -gebieden i s aangenomen dat het Midden Delflandgebied voor c a . 43 000 r e c r e a n t e n zal woe ten w o r d e n i n g e r i c h t . In t a b e l 2 i s dit aantal o n d e r -v e r d e e l d n a a r -v o r m -van r e c r e a t i e en n a a r h e r k o m s t g e m e e n t e .

worden ingericht

Gemeente _{nec reactie}

Oever- Land-gebonden recreatie Totaal Delft Schipluiden Maasland Maassluis Vlaardingen Schiedam Rotterdam - N 's-Gravenhage We stlandgeme enten Totaal 1 800 350 375 200 3 850 3 200 2 400 -850 13 025 3 000 450 475 2 850 4 700 4 400 7 300 5 000 1 750 29 925 4 800 800 850 3 050 8 550 7 600 9 700 5 000 2 600 42 950

Om te komen van een op te nemen aantal recreanten in Midden Delfland naar een raming van de ruimtebehoefte, zijn (ontwerp)capa-citeitsnormen (uitgedrukt in aantal personen per ha per dag)voor de verschillende typen recreatiezones gehanteerd, te weten:

1 andrecreatie 40 25 15 10 oever recreatie 80 65 50 _ recreatie zone concentratiepunt overgangszone rustige zone recreatiebos

Verder is er van uitgegaan, dat 50% van de oeverrecreanten voor-keur hebben voor de concentratiepuntgebieden, 30% voor de overgangs-gebieden en 20% voor de rustige overgangs-gebieden. Bij de landrec re anten is e r in het recreatie-advies van uitgegaan dat 20% voorkeur heeft voor de concentratiepuntgebieden, 25% voor de overgangsgebieden, 30% voor de rustige gebieden en 25% voor het landelijke gebied.

Uitgaande van de ca. 43 000 recreanten die het Midden Delfland gebied moet kunnen opvangen en de voorkeur voor de verschillende recreatiezones, wordt gekomen tot een oppervlakte benodigde r e c r e a -tieruimte (zie tabel 3).

- 3

Tabel 3. Oppervlakte en opnamecapaciteit van de te plannen r e c r e a -tiezones in Midden Delfland (bron: Recreatie-advies Mi-De)

Type recreatiezone concentratiepunt overgangszone rustig gebied rustig gebied (bos) agrarisch gebied Totaal L andre creatie aantal recreanten 6 000 7 500 9 000 4 000 3 500 30 000 aantal ha 150 300 600 400 -1 450 Oeverrecreatie aantal recreanten 6 500 4 000 2 500 -13 000 aantal ha 80 60 50 -190

Verder zal voor de watersport een waterplas benodigd zijn van 100 ha.

Hieruit blijkt dat in het Midden Delflandgebied ongeveer 1750 ha voor recreatie is gepland. Daarnaast zijn in het Midden Delflandge-bied de volgende ruimten reeds recreatief ingericht of bestaan hiervoor harde plannen:

Oeverbos 35 ha Broekpolderbos 85 ha Golfcouse Broekpolder 60 ha

180 ha

De ruimte benodigd voor fietspaden, ruiterpaden en rustpunten, picknickplaatsen en andere voorzieningen in het agrarisch gebied is geraamd op ca. 50 ha.

Totaal zal dus volgens het recreatie-advies in het reconstructie-gebied ongeveer 2000 ha aan recreatiereconstructie-gebieden moeten worden gerea-liseerd. Op basis van voorgaande is gekomen tot een globale inrichting s •

schets waarin in grote lijnen de situering en omvang van de onderschei-de recreatiegebieonderschei-den is weergegeven in fig. 1.

•-'••: " " v , „

'f ,\ '-fr- J. • . • .."S, "

Fig. 1. Globale inrichtings schets Recreatie-advies

2. PROGNOSE VAN A A N T A L BEZOEKERS A A N H E T G E P L A N D E RECREATIEGEBIED MIDDEN-DELFLAND

In het recreatie-advies is niet aangeduid in hoeverre de realise-ring van de globale inrichtings schets zal leiden tot verwezenlijking van de uitgangspunten en doelstellingen.

Voor een onderbouwing van de ruimtelijke claims die de open-luchtrecreatie op delen van het reconstructiegebied legt, is het

- 5

noodzakelijk na te gaan of de aanleg van de r e c r e a t i e z o n e s zoals v e r -m e l d op de globale i n r i c h t i n g s s c h e t s w e r k e l i j k zal leiden tot de

gewen-ste wijzigingen van de r u i m t e l i j k e s p r e i d i n g van r e c r e a n t e n e n of de o p n a m e c a p a c i t e i t van de v o o r g e s t e l d e r e c r e a t i e z o n e s in enige m a t e o v e r e e n k o m t m e t het te v e r w a c h t e aantal b e z o e k e r s aan Midden Delf-land in de t o e k o m s t .

D a a r t o e i s m e t behulp van een wiskundig m o d e l w a a r m e e de r u i m t e l i j k e s p r e i d i n g van r e c r e a n t e n in ZuidHolland kan w o r d e n g e -s i m u l e e r d een p r o g n o -s e van het r u i m t e l i j k -s p r e i d i n g -s p a t r o o n van r e c r e a n t e n voor het j a a r 1990 opgesteld, e r v a n uitgaande dat in dat j a a r de in de i n r i c h t i n g s s c h e t s aangegeven r e c r e a t i e z o n e s zullen zijn

g e r e a l i s e e r d . Voor een beknopte toelichting op de s t r u c t u u r , c a l i b r a t i e en t o e p a s s i n g s m o g e l i j k h e d e n van het m o d e l wordt v e r w e z e n n a a r de bijlage, voor een u i t v o e r i g e r toelichting zie VAN ALDERWEGEN, 1977, 1979a en 1979b.

Uitgangspunt voor de p r o g n o s e b e r e k e n i n g e n i s het r u i m t e l i j k s p r e i d i n g s p a t r o o n van d a g r e c r e a n t e n in Zuid-Holland d e e l n e m e n d aan v o r m e n van l a n d - en o e v e r r e c r e a t i e z o a l s dat w a s w a a r te n e m e n op een zondag in de v o o r z o m e r m e t redelijk m o o i w e e r o m s t r e e k s h e t j a a r 1972.

Uit h e t r e c r e a t i e a d v i e s blijkt dat de v r a a g n a a r r e c r e a t i e m o g e l i j k -heden door v e r b l i j f s r e e r e anten o n g e v e e r 1 , 1 - 1 , 7% van de totale

v r a a g omvat. Gezien de afstand van de r e c r e a t i e v e r b l i j v e n tot Midden Delfland i s het aantal verblijf s r e c r e a n t e n op h e t t o t a a l a a n t a l b e z o e -k e r s nog g e r i n g e r en in h e t navolgende v e r w a a r l o o s d .

Door invoering van nieuwe p a r a m e t e r w a a r d e n in het m o d e l kunnen de gevolgen die bepaalde ontwikkelingen op de r u i m t e l i j k e s p r e i ding van de r e c r e a n t e n hebben, door m i d d e l van het m o d e l w o r d e n b e -s c h r e v e n . Bij de b e r e k e n i n g e n i -s uitgegaan van de ontwikkeling van de bevolkingsomvang - en s p r e i d i n g z o a l s in h e t r e c r e a t i e - a d v i e s i s aangegeven, v e r d e r i s o v e r e e n k o m s t i g h e t r e c r e a t i e a d v i e s het p l a n -j a a r 1990 aangehouden e v e n a l s de autonome t o e n a m e van ca. 10% van de d e e l n a m e aan de l a n d - en o e v e r r e c r e a t i e . Wat betreft de aanleg en u i t b r e i d i n g van nieuwe r e c r e a t i e g e b i e d e n in de nabijheid van Midden Delfland w o r d t bij de p r o g n o s e rekening gehouMidden m e t de u i t b r e i -ding van de r e c r e a t i e g e b i e d e n

volgens de huidige plannen van Oude M a a s , Delf se Hout, Rotte m e r e n , p a r k Z o e t e r m e e r West, Noord Aa en s t a d s l a n d s c h a p Rijswijk.

Omdat de z w a a r t e p u n t e n van de r e c r e a t i e z o n e s in Midden Delfland volgens de s c h e t s enige k i l o m e t e r s van e l k a a r zijn v e r w i j d e r d , zal de b e r e i k b a a r h e i d van deze gebieden vanuit de h e r k o m s t g e b i e d e n van de b e z o e k e r s v e r s c h i l l e n . Ten behoeve van de nauwkeurigheid van de b e r e k e n i n g e n i s Midden Delflard v e r d e e l d in d r i e deelgebieden te w e -ten Noord Oost (-ten zuiden van Delft), Zuid Oost (-ten noorden van Schiedam) en Zuid West (ten w e s t e n en ten noorden van Vlaardingen). Vanaf de i n r i c h t i n g s s c h e t s i s opgemeten hoeveel h a van de v e r s c h i l l e n d e zones in de d r i e deelgebieden i s opgenomen, zie t a b e l 4. De twee

gebiedjes rondom Maasdijk en De L i e r zijn buiten beschouwing g e l a -ten vanwege hun b e p e r k t e omvang en e x c e n t r i s c h e ligging.

T a b e l 4. Oppervlakte (in ha ) van r e c r e a t i e z o n e s in de d r i e d e e l g e b i e -den en de o p n a m e c a p a c i t e i t (in p e r s / d a g ) p e r deelgebied

R e c r e a t i e z o n e c o n c e n t r a t i e p u n t o v e r g a n g s z o n e r u s t i g e zone r e c r e a t i e - b o s oe ve rr e c re atie zone w a t e r Totaal O p n a m e c a p a c i t e i t Noord Oost 135 80 105 245 40 -605 14 025 Deelgebied Zuid Oost 120 30 220 90 95 -555 15 925 Zuid West 175 105 140 160 50 80 710 16 575 j. o t a a i 430 215 4 6 5 4 9 5 185 80 1.870 46 525

V e r g e l e k e n m e t de oppervlakte v e r m e l d in tabel 3 zijn grote v e r schillen te c o n s t a t e r e n in de verhouding van de oppervlakten r e c r e a

-t i e z o n e s , w a a r u i -t i s af -te leiden da-t de i n r i c h -t i n g s s c h e -t s nie-t o v e r e e n s -t e m -t m e t de uitgangspunten ten aanzien van v o o r k e u r voor intensieve en

e x t e n s i e v e r e c r e a t i e z o n e s .

V e r d e r is in t a b e l 4 v e r m e l d de o p n a m e c a p a c i t e i t van de d r i e deelgebieden b e r e k e n d volgens de c a p a c i t e i t s n o r m e n uit het r e c r e a -t i e - a d v i e s .

In het r e c r e a t i e a d v i e s i s voor elk van de onderscheiden r e c r e a tiezones aangegeven in welke verhouding verschillende r e c r e a t i e e l e -menten zullen voorkomen, waarbij zijn onderscheiden: water, open

ruimten in de vorm van oeverstroken en ligweiden en beplanting. Uitgaande van deze verhoudingen en de oppervlakten vermeld in tabel 4 i s per deelgebied de oppervlakte van deze elementen berekend (zie tabel 5).

Tabel 5. Oppervlakte (in ha) van r e c r e a t i e - e l e m e n t e n in de drie deelgebieden Deelgebied x v e c r e a u e - e i e r a e n i . w a t e r o e v e r l i g - en speelweide beplanting Noord Oost 13 3 76 513 Zuid Oost 31 6 290 428 Zuid West 9Ä 1 123 509

Op basis van deze gegevens en de in de bijlage genoemde bezet-tingsnormen per eenheid re c r e a t i e - e l e m e n t i s de attractie waar de (A#) van de drie deelgebieden berekend. Hieruit volgt:

A A A n o o r d oost zuid oost zuid w e s t = = = 0, 159 0,179 0, 276

Gezien de uitgangspunten en doelstellingen vastgelegd in het r e -creatieadvies zullen de recreatiezones in Midden Delfland het karak-ter van uitloopgebied in de stadsrand voor de bevolking van de aan-grenzende woongebieden krijgen. Derhalve i s als weerstandsfunctie voor de drie deelgebieden die van de stadsparken (zie bijlage) gehan-teerd.

Uit de modelberekeningen volgt dat, wanneer in 1990 Midden Delfland zal zijn ingericht zoals voorgesteld in het recreatieadvies op een zondag in de voorzomer m e t redelijk mooi w e e r ongeveer 47 700 recreanten zijn te verwachten en wel:

10 3 00 r e c r e a n t e n in deelgebied N o o r d Oost 15 6 00 r e c r e a n t e n in deelgebied Zuid Oost 21 8 00 r e c r e a n t e n in deelgebied Zuid West

Bij vergelijking van het aantal te v e r w a c h t e n b e z o e k e r s m e t de o p n a m e c a p a c i t e i t van de deelgebieden (tabel 4) blijkt dat:

het totaal aantal b e z o e k e r s (47 T00) redelijk o v e r e e n k o m t m e t de geplande o p n a m e c a p a c i t e i t van de d r i e deelgebieden t e z a m e n (46 500);

voor h e t deelgebied Noord Oost het aantal b e z o e k e r s m i n d e r (3700) i s dan de geplande o p n a m e c a p a c i t e i t , voor het deelgebied Zuid Oost het aantal b e z o e k e r s o n g e v e e r gelijk i s aan de o p n a m e c a p a -c i t e i t en voor h e t deelgebied Zuid West h e t aantal b e z o e k e r s de o p n a m e c a p a c i t e i t o v e r s c h r i j d t m e t 5200 p e r s o n e n .

Wat betreft de h e r k o m s t van de b e z o e k e r s i s in fig. 2 aangegeven vanuit welke g e m e e n t e b e z o e k e r s kunnen w o r d e n v e r w a c h t , t e r w i j l h i e r -o n d e r v-o-or de b e l a n g r i j k s t e h e r k -o m s t g e b i e d e n het aantal b e z -o e k e r s aan Midden Delfland w o r d t v e r g e l e k e n m e t het aantal r e c r e a n t e n w a a r v o o r volgens het r e c r e a t i e - a d v i e s r u i m t e in Midden Delfland i s bedoeld.

F i g . 2. H e r k o m s t g e b i e d e n van b e z o e k e r s volgens p r o g n o s e v e r g e l e k e n m e t afwegingsgebied ( g e a r c e e r d ) volgens r e c r e a t i e - a d v i e s

t e k o r t aan r e c r e a t i e

-p l a a t s e n dat in MiDe te v e r w a c h t e n aantal Gemeente m o e t w o r d e n opgevan- b e z o e k e r s volgens

gen volgens r e c r e a t i e - p r o g n o s e ad v ie s Delft 5 200 8 100 M a a s s l u i s 3 050 4 900 Vlaardingen 10 750 14 000 Schiedam 7 600 8 500 R o t t e r d a m 9 700 7 000 ' s - G r a v e n h a g e 5 000 1 050

N. B. Ten opzichte van t a b e l 2 zijn voor Delft en Vlaardingen enige wijzigingen a a n g e b r a c h t omdat voor Delft het object K e r k p o l d e r en voor Vlaardingen het O e v e r b o s en het B r o e k p o l d e r b o s niet in de t a a k s t e l l i n g m a a r wel in de i n r i c h t i n g s s c h e t s i s opgenomen.

Uit deze vergelijking van de u i t k o m s t e n van de p r o g n o s e b e r e k e n i n -gen en de t a a k s t e l l i n g blijkt dat:

het r e c r u t e r i n g s g e b i e d (d. i. de v e r z a m e l i n g van g e m e e n t e n w a a r vandaan volgens de p r o g n o s e b e z o e k e r s zullen komen n a a r Mid-den Delfland) o m v a n g r i j k e r i s dan dat deel van het afwegingsgebied w a a r een t e k o r t aan r e c r e a t i e m o g e l i j k h e d e n i s g e c o n s t a -t e e r d w a a r i n h e -t r e c r e a -t i e g e b i e d Midden Delfland zal m o e -t e n v o o r z i e n volgens het r e c r e a t i e a d v i e s ;

het aantal b e z o e k e r s aan Midden Delfland p e r h e r k o m s t g e m e e n -ten s t e r k afwijkt van de t a a k s t e l l e n d e aantallen v e r m e l d in h e t r e c r e a t i e - a d v i e s .

Verwonderlijk i s dit l a a t s t e niety gezien de wijze van v a s t s t e l ling van de t e k o r t e n aan r e c r e a t i e r u i m t e , w a a r b i j e r v a n w o r d t u i t -gegaan dat m e n zo dicht mogelijk bij h u i s blijft en alle r e c r e a t i e g e b i e d e n w o r d e n opgevuld tot aan hun o p n a m e c a p a c i t e i t . D a a r e n t e g e n wordt bij de p r o g n o s e b e r e k e n i n g e n de w e r k e l i j k e r u i m t e l i j k e s p r e i d i n g van

r e c r e a n t e n g e s i m u l e e r d , w a a r b i j e r v a n wordt uitgegaan dat m e n de vrije keus heeft uit alle aanwezige r e c r e a t i e g e b i e d e n en zich d a a r b i j l a a t leiden door het k a r a k t e r en de a a n t r e k k e l i j k h e i d en de b e r e i k b a a r -h e i d van de gebieden.

Bestaande en te verwachten overdruk op recreatiegebieden (in de normatieve berekeningen van een recreatie-advies, uitgedrukt in tekorten aan recreatiemogelijkheden) vormen de motivering voor de aanleg van nieuwe recreatievoorzieningen. Zo zal de aanleg van het recreatiegebied Midden Delfland tot gevolg hebben dat andere, in de nabij gelegen recreatiegebieden worden ontlast.

Het effect van de aanleg van Midden Delfland op het aantal be-zoekers aan de in de nabijheid gelegen of geplande objecten is met behulp van het prognosemodel te berekenen door de situatie voor 1990 met en zonder aanleg van Midden Delfland te vergelijken.

In tabel 6 is voor enige recreatie-objecten het aantal bezoekers op de hormdag in 1990 gegeven voor de situaties waarin Midden Delfland niet en wel wordt aangelegd.

Tabel 6. Aantal bezoekers op normdag in 1990 aan enige r e c r e a t i e -gebieden voor de situaties met en zonder inrichting van

Midden Delfland R e c r e a t i e g e b i e d B r i e l s e M a a s Oude M a a s Delfse Hout S t a d s l a n d s c h a p Rij R o t t e m e r e n s wijk Aantal be zonder i n r i c h t i n g 34 300 27 650 9 350 7 950 34 600 z o e k e r s m e t van Mi De 31 300 25 800 7 500 7 600 32 800 V e r s c h i l in % 8 , 9 6 , 7 2 0 , 1 4 , 3 5 , 3 * incl. Hertenkamp

Hieruit blijkt dat de recreatieve inrichting van Midden Delfland zal leiden tot een vermindering van de druk op met name een object als Delfse Hout terwijl de recreatieve trek vanuit de Rijnmondgemeen-ten naar gebieden als Brielse Maas Rijnmondgemeen-ten zuiden van Het Scheur (Nieuwe Waterweg) sterk afneemt. Hiermee wordt aangetoond dat Midden Delfland, na inrichting volgens de inrichtingsschets van het r e c r e a t i e -advies, als onderdeel van het totale aanbod van recreatiemogelijkheden een wezenlijke functie kan gaan vervullen ter verlichting van de druk op andere gebieden.

11

-E e n vergelijking van de b e z o e k e r s a a n t a l l e n m e t de o p n a m e c a p a c i t e i t citeit voor de genoemde objecten en voor de deelgebieden van Midden Delfland b e r e k e n d volgens de n o r m e n o v e r g e n o m e n uit h e t r e c r e a t i e -advies geeft h e t volgende beeld:

R e c r e a t i e g e b i e d Midden Delfland NO Midden Delfland ZO Midden Delfland ZW B r i e l s e M a a s Oude M a a s Delf s e Hout Stadsl. Rijswijk R o t t e m e r e n

Dit o v e r z i c h t geeft aan dat door de i n r i c h t i n g van v e r s c h e i d e n e r e c r e a t i e g e b i e d e n van g r o t e omvang in h e t zuidelijk d e e l van de R a n d s t a d in de t o e k o m s t e e n situatie gaat o n t s t a a n w a a r i n de d r u k op r e c r e a t i e g e b i e d e n volgens de huidige n o r m e n , gemiddeld a a n -v a a r d b a a r w o r d t . De fluctuaties in de -verhouding aantal b e z o e k e r s : o p n a m e c a p a c i t e i t t u s s e n de v e r s c h i l l e n d e objecten geeft e c h t e r aan dat bij de planning en bij de i n r i c h t i n g van r e c r e a t i e g e b i e d e n een continue terugkoppeling nodig i s t u s s e n ontwerp (capaciteit) en gebruik (aantal b e z o e k e r s ) , CONCLUSIES Aantal b e z o e k e r s 10 300 15 600 21 800 31 300 25 800 7 500 7 600 32 800 Opname c a p a c i t e i t 14 025 15 925 16 575 25 000 30 000 5 500 7 675 26 200 dcuiicu. u e z u e K e r s o p n a m e c a p a c i t e i t 0,73 0 , 9 8 1,32 1,25 0 , 8 6 1,36 0,99 1,25

De geplande voorzieningen volgens de i n r i c h t i n g s s c h e t s blijken qua omvang en k a r a k t e r n i e t geheel o v e r e e n te k o m e n m e t de uitgangs-punten en d o e l s t e l l i n g e n z o a l s zijn vastgelegd in het r e c r e a t i e - a d v i e s : de totale o p n a m e c a p a c i t e i t van de voorzieningen b e d r a a g t 46 500, t e r w i j l volgens de behoefteraming voor ca. 45 000 (43 000 + K e r k -p o l d e r , B r o e k -p o l d e r en Oeverbos) r e c r e a t i e -p l a a t s e n r u i m t e benodigd i s . De keuze van de b e g r e n z i n g van h e t afweging s ge bied lijkt h i e r a a n debet. De verhouding t u s s e n de oppervlakte intensief en extensief in

te richten zones volgens de schets komen niet overeen met de voorkeuren van de recreanten waarvan volgens het recreatie-advies zou worden uitgegaan (vergelijk tabellen 3 en 4).

Daarentegen komt het te verwachten aantal bezoekers (47 700) goed overeen met de opnamecapaciteit, waaruit blijkt dat de recreatieve druk op Midden Delfland groter is dan in het recreatie-advies is veronder-steld. Voor het deelgebied Zuid West lijkt de opnamecapaciteit (16 575) te gering gezien de verwachte aantallen bezoekers (21 800), terwijl het omgekeerde geldt voor het deelgebied Noord Oost (10 300 bezoe-kers en een opnamecapaciteit van 14 025).

Voor een goede afstemming van de recreatieve inrichting van Midden Delfland op het toekomstig gebruik verdient het dan ook volgens de prognoseberekeningen aanbeveling om de inrichtingsschets aan te passen door in het noordoostelijk deelgebied ten zuiden van Delft minder intensieve recreatiezones in te richten of het deelgebied in omvang te verminderen. Voor het deelgebied Zuid West geldt dat de druk vanuit met name Vlaardingen en Maassluis zodanig is dat de inrichting zoals gepland niet geheel tegemoet komt aan de wensen van de bevolking.

13

-PROGNOSE VAN AANTAL BEZOEKERS AAN MIDDEN DELFLAND OP BASIS VAN EEN BIJGESTELDE INRICHTINGSSCHETS

Notitie d.d. 24 september 1979

1. PROGNOSE VAN AANTAL BEZOEKERS AAN MIDDEN DELFLAND OP BASIS VAN EEN BIJGESTELDE INRICHTINGSSCHETS

Mede naar aanleiding van de conclusies gemaakt op basis van de prognoseberekening vermeld in notitie d.d. 5 september 1979 is een bijstelling verricht van de globale inrichtingsschets behorend bij het recreatieadvies d.d. april 1979 door het consulentschap voor de openluchtrecreatie in Zuid Holland en Zeeland.

De bijgestelde inrichtingsschets verschilt van de vorige op de volgende punten:

- de verhouding tussen de oppervlakten van de onderscheiden

recre-atiezones is in redelijke overeenstemming gebracht met de gehanteerde uitgangspunten, wat betreft voorkeur van de recreanten voor

inten-sieve en exteninten-sieve zones

- door extra vermindering van de oppervlakte concentratiepunten in het noord-oostelijk deelgebied en relatief geringe afname van deze zones in het zuidwestelijk deelgebied wordt tegemoetgekomen aan de geconstateerde discrepantie tussen prognose van het aantal bezoekers en de opnamecapaciteit van de deelgebieden.

In fig. 3 is de gewijzigde inrichtingsschets in kaartvorm weer-gegeven.

Op basis van deze kaart zijn de modelberekeningen op dezelfde wijze uitgevoerd als vermeld in de notitie d.d. 5 september 1979. In tabel 7 is voor de drie onderscheiden deelgebieden de oppervlakte van de verschillende recreatiezones weergegeven.

15

-Tabel 7. Oppervlakte (in ha) van recreatiezones in drie deelgebieden en opnamecapaciteit (in pers/dag) per deelgebied

Deelgebied

Recreatiezone Noord Oost Zuid Oost Zuid West Totaal Concentratiepunt Overgangszone Rustige zone Recreatiebos oeverrecreatiezone water Totaal Opnamecapaciteit 50 50 220 245 40 -605 11 600 14 50 50 240 120 95 -555 225 125 155 140 160 50 80 710 15 825 1 41 225 255 600 525 185 80 870 650

Verder is in de tabel de opnamecapaciteit van de drie deelgebieden vermeld, berekend volgens de normen uit het recreatieadvies. Het

blijkt dat de verhouding tussen de oppervlakte intensieve en extensieve zones meer dan in de oorspronkelijke schets in overeen-stemming is met de taakstelling zoals in tabel 3 gegeven.

Ook de totale opnamecapaciteit komt goed overeen met de taak-stelling wat betreft het aantal op te nemen recreanten. Ten aanzien van deze twee punten is sprake van een consistente schets.

Uitgaande van de in het recreatieadvies aangegeven verhoudingen tussen de recreatie elementen beplanting, weide, oever en water en de oppervlakten van de zones is per deelgebied de oppervlakte van deze elementen berekend (tabel 8 ) . Daarbij is de Foppenpolder

(80 ha water) in rekening gebracht als 10 ha oever omdat slechts de oevers voor de land- en oeverrecreanten (waarop de prognose betrekking heeft) van belang zijn.

Tabel 8 . Oppervlakte (in ha) van recreatie-elementen in de drie deelgebieden Recreatie-element Water Oever Speel- en ligweide Beplanting Noord Oost 13 3 57 532 Deelgebied Zuid Oost 32 6 74 443 Zuid West 17 11 99 513

Op basis van deze gegevens is de attractiewaarde (A.) van de deelgebieden berekend waaruit volgt:

A noord oost = 0,136 A zuid oost = 0,161 A zuid west = 0,196

Uit de modelberekeningen volgt, dat wanneer Midden Delfland in 1990 zal zijn ingericht zoals in fig. 3 is aangegeven, op een zondag in de voorzomer met redelijk mooi weer, in de drie deelgebieden in totaal 41 100 bezoekers zijn te verwachten en wel:

in deelgebied noord oost 9 300 recreanten zuid oost 14 600 " " zuid west 17 200 "

Hieruit blijkt dat wanneer Midden Delfland volgens de gewijzigde schets zou worden ingericht

- het te verwachten aantal recreanten aan de drie deelgebieden redelijk (afwijking van 4%) overeenkomt met de taakstelling ten aanzien van het op te nemen aantal land- en oeverrecreanten

- het te verwachten aantal recreanten goed overeenkomt met de opname-capaciteit van de geplande voorzieningen (41 650)

- bij vergelijking van de verwachte aantallen bezoekers en de

opnamecapaciteit van de deelgebieden afzonderlijk, voor de deel-gebieden zuid oost en zuid west een goede afstemming tussen ontwerp en toekomstig gebruik te bestaan, terwijl voor het deelgebied noord-oost het aantal bezoekers ligt onder de opnamecapaciteit.

17

-Wat betreft de herkomstplaatsen van de bezoekers is ten opzichte van de vorige berekeningen (zie fig. 2) geen verschil te constateren, waaruit volgt dat het recruteringsgebied van Midden Delfland niet zo

sterk afhangt van de intensiteit van de inrichting en in beide

berekeningen omvangrijker dan in het recreatie-advies is aangenomen. Voor de belangrijkste herkomstplaatsen van de bezoekers is hier-onder een vergelijking gemaakt tussen de aantallen bezoekers aan Midden Delfland volgens de prognose en het aantal recreanten waarvoor volgens het recreatie-advies de ruimte is bedoeld.

Gemeente Te kort aan recreatie- Te verwachten aantal plaatsen dat in Mi.De. bezoekers volgens moet worden opgevangen prognose volgens recreatie-advies Delft Maassluis Vlaardingen Schiedam Rotterdam 's-Gravenhage 5 200 3 050 10 750 7 600 9 700 5 000 7 300 4 000 11 700 7 800 6 000 900

Het effect van de aanleg van Midden Delfland op de bezoekers-aantallen aan in de omgeving van Midden Delfland gelegen recreatie-gebieden is in tabel 9 gegeven.

Tabel 9 . Aantal bezoekers op normdag in 1990 aan enige recreatie-gebieden voor de situaties met en zonder inrichting van Midden Delfland

Recreatiegebied Aantal bezoekers

zonder met inrichting van Midden Delfland

Brielsé Maas Oude Maas Delfse Hout Stadslandschap Rijswijk Rottemeren 34 300 27 650 9 350 7 950 34 600 31 700 26 100 7 700 7 600 33 000

2. CONCLUSIES

Overeenkomstig de conclusies van notitie d.d. 5 september is de globale inrichtingsschets behorend bij het recreatieadvies bijgesteld op een tweetal punten:

- de oppervlakte intensieve recreatiezone (concentratiepunten) is teruggebracht ten gunste van de oppervlakte extensieve recreatie-zone zodat de verhouding tussen intensieve en extensieve recreatie-zone in overeenstemming is met de taakstelling

- gelet op de discrepantie tussen toekomstig gebruik en

opname-capaciteit heeft een extra verschuiving plaatsgevonden van inten-sieve zone van het noord oostelijk deelgebied naar het zuid wes-telijk deelgebied.

Uit de berekeningen blijkt, dat door aanpassing van de inrich-tingsschets een goede overeenstemming is bereikt tussen de taak-stelling qua op te nemen aantal recreanten - opname capaciteit van de voorzieningen - verwacht aantal bezoekers. Ten aanzien van de

deelgebieden afzonderlijk geldt voor het noord-oostelijk deelgebied (ten zuiden van Delft) dat er nog sprake is van een achterblijven

van het aantal bezoekers bij de geplande opname capaciteit van de

voorziening. Een verdere extensivering van de recreatieve inrichting biedt een mogelijke verbetering. Tevens zou hieruit een aanwijzing kunnen worden afgeleid wat betreft de gewenste volgorde van uit-voering. Gezien de relatief geringe druk op het noord oostelijk deelgebied en de relatief hogere druk op het zuid westelijke deel-gebied zou het bij een bloksgewijze uitvoering van werken aanbe-veling verdienen te starten in het zuid westelijk deelgebied.

Bijlage

BESCHRIJVING VAN SPREIDINGSMODEL

Uitgaande van een aantal hypothesen ten a a n z i e n van het afwegings-p r o c e s dat een individu d o o r m a a k t om te komen tot de keuze n a a r welk

r e c r e a t i e g e b i e d hij op een z e k e r m o m e n t zal gaan, is een wiskundig m o d e l opgesteld w a a r m e e het r u i m t e l i j k s p r e i d i n g s p a t r o o n van r e c r e -anten kan worden b e s c h r e v e n en wel in de gedaante:

1 0 0 V . . .

Y . . = - _ LL= o . A. f*k + £ . . (1)

—ij P . i j ij - i j v > w a a r i n : _Y.. = w a a r g e n o m e n a a n t a l b e z o e k e r s (V.) vanuit woongebied i

p e r 100 inwoners (P.) a a n r e c r e a t i e g e b i e d j ;

O. = p a r a m e t e r die w o r d t bepaald door v r a a g s c h e p p e n d e factoren voor h e r k o m s t g e b i e d i;

A . = p a r a m e t e r a l s m a a t voor de a a n t r e k k e l i j k h e i d die w o r d t bepaald door de s o o r t , hoeveelheid en kwaliteit van de r e c r e a t i e v o o r z i e n i n g e n in r e c r e a t i e g e b i e d j ;

r k

f.. = p a r a m e t e r die de invloed van de afstand t u s s e n i en j

J

op het aantal r e c r e a n t e n w e e r g e e f t p e r s o o r t r e c r e a t i e - o b j e c t r en a f s t a n d s k l a s s e k;

£.. = s t o r i n g s t e r m ( E 6 . . = 0).

Het s p r e i d i n g s p a t r o o n van d a g r e c r e a n t e n komt tot uiting a l s een v e r z a m e l i n g van s t r o m e n r e c r e a n t e n vanuit de steden en dorpen

( h e r k o m s t g e b i e d e n ) n a a r de aanwezige r e c r e a t i e g e b i e d e n ( b e s t e m m i n g s -gebieden). N a a r m a t e de bevolking van het o n d e r z o e k s g e b i e d m e e r

g e c o n c e n t r e e r d woont en n a a r m a t e het aanbod van r e c r e a t i e v o o r

-zieningen in een b e p e r k t e r aantal r e c r e a t i e g e b i e d e n is g e c o n c e n t r e e r d , kan h e t s p r e i d i n g s m o d e l een e x a c t e r e b e s c h r i j v i n g van h e t r u i m t e l i j k s p r e i d i n g s p a t r o o n geven.

De p r o v i n c i e Zuid-Holland voldoet aan deze twee v o o r w a a r d e n . Tevens m a a k t de keuze van Zuid-Holland a l s o n d e r z o e k s g e b i e d het mogelijk bij de t o e p a s s i n g van het s p r e i d i n g s m o d e l een p r o g n o s e van het aantal b e z o e k e r s aan het geplande r e c r e a t i e g e b i e d Midden-Delfland

het m o d e l te worden g e k a l i b r e e r d . K a l i b r a t i e van dit m o d e l houdt in dat de m o d e l p a r a m e t e r s zó w o r d e n g e s c h a t dat d a a r m e e het r u i m t e l i j k

s p r e i d i n g s p a t r o o n van r e c r e a n t e n in het o n d e r z o e k s g e b i e d w o r d t b e -s c h r e v e n op een wijze die aan te -stellen n a u w k e u r i g h e i d -s e i -s e n voldoet.

Ten behoeve van de c a l i b r a t i e van het s p r e i d i n g s m o d e l is een a a n t a l gegevens v e r z a m e l d .

Van 19 r e c r e a t i e g e b i e d e n (9 N o o r d z e e s t r a n d e n , 6 m e r e n g e b i e d e n en 4 s t a d s p a r k e n ) is aan de hand van de r e s u l t a t e n van o b j e c t o n d e r z o e k e n v e r r i c h t door v e r s c h i l l e n d e i n s t a n t i e s in de p e r i o d e 1969 tot en m e t 1973, het aantal b e z o e k e r s op een z o m e r s e zondag v a s t g e s t e l d , e v e n a l s de v e r d e l i n g van de b e z o e k e r s over de h e r k o m s t g e m e e n t e n (woonplaats) in de p r o v i n c i e Zuid-Holland.

De gebruikte gegevens betreffen a l l e e n b e z o e k e r s die aan object gebonden land- en o e v e r r e c r e a t i e v - o r m e n hebben d e e l g e n o m e n en die op de dag van onderzoek vanuit hun woonplaats w a r e n v e r t r o k k e n (zoge-n a a m d e d a g r e c r e a (zoge-n t e (zoge-n ) . Deze c o r r e c t i e s op het g e g e v e (zoge-n s b e s t a (zoge-n d zij(zoge-n t o e g e p a s t omdat het niet aannemelijk is dat w a t e r s p o r t e r s , t o e r r i j d e r s en e r op uit t r e k k e n d e v e r b l i j f s r e c r e a n t e n zich o v e r e e n k o m s t i g de o n d e r zochte g r o e p d a g r e c r e a n t e n zullen v e r d e l e n over de aanwezige r e c r e a t i e -gebieden. Het o n d e r z o e k s g e b i e d omvat die g e m e e n t e n w a a r u i t een of m e e r d e r e van de 19 r e c r e a t i e g e b i e d e n volgens de w a a r n e m i n g e n zijn

bezocht en omvat bijna geheel Zuid-Holland. De h e r k o m s t g e m e e n t e n zijn ingedeeld in 77 h e r k o m s t g e b i e d e n m e t m e e r dan 10 000 i n w o n e r s , w a a r b i j de g e m e e n t e n R o t t e r d a m en ' s G r a v e n h a g e elk in 10 h e r k o m s t -gebieden zijn o p g e s p l i t s t . V e r o n d e r s t e l d is dat de w a a r g e n o m e n a a n t a l l e n b e z o e k e r s uit g e m e e n t e n m e t m e e r dan 10 000 inwoners voldoende nauwk e u r i g zijn. Dit is proefondervindelijnauwk in de loop van het onderzoenauwk b e v e s t i g d . De bezoekgegevens zijn opgenomen in een b e z o e k e r s a a n t a l l e n -m a t r i x die het aantal r e c r e a n t e n (V..) p e r h e r k o -m s t g e b i e d i (i = 1 t / -m 77) geeft, dat op de dag van onderzoek r e c r e a t i e g e b i e d j (j = 1 t / m 19) heeft bezocht.

3

-Vanuit het zwaartepunt van de herkomstgebieden zijn de afstanden

over de weg vanaf een k a a r t g e m e t e n n a a r de 19 r e c r e a t i e g e b i e d e n Deze afstanden zijn opgenomen in een afstandentabel (d.. voor i =

1 t / m 77 en j = 1 t / m 19).

Van de 77 h e r k o m s t g e b i e d e n is het aantal inwoners in h e t gemiddelde j a a r van onderzoek (1972) bepaald en g e c o r r i g e e r d voor het aantal

v a k a n t i e - en w e e k e n d g a n g e r s op de dag van onderzoek op b a s i s van r e s u l t a t e n van het v a k a n t i e o n d e r z o e k 1969 , De b e z o e k e r s

-a -a n t -a l l e n m -a t r i x , de -afst-andent-abel en de inwoners-a-ant-allen vormden

Bij de kalibratie van het model zijn als randvoorwaarden gesteld:

Vr' <

2

>

rk

f.. = 1 voor k = 1 (wegafstand t u s s e n i en j m i n d e r dan 5 km) (3)

£ . V.. = I . (O. A . frk . P . / 1 0 0 ) (4)

*-i —ij ï v ï j i j ï' ' K^>

rk

Schattingen van de m o d e l p a r a m e t e r s O., A. en f.. zijn v e r k r e g e n

f i j i j J B

door middel van een Tekenprocedure volgens de kleinste k w a d r a t e n -m e t h o d e -m e t inachtne-ming van de d r i e genoe-mde r a n d v o o r w a a r d e n .

De r e s u l t a t e n van de k a l i b r a t i e zijn op acht c r i t e r i a b e o o r d e e l d .

Uit deze beoordeling w a a r v o o r wordt v e r w e z e n n a a r VAN ALDERWEGEN (1976; 1977), blijkt dat het model een beschrijving geeft van het toen

b e s t a a n d e s p r e i d i n g s p a t r o o n van d a g r e c r e a n t e n in Zuid-Holland die aan de g e s t e l d e c r i t e r i a voldoet.

RESULTATEN VAN KALIBRATIE

De r e s u l t a t e n van de k a l i b r a t i e zijn op acht c r i t e r i a b e o o r d e e l d . Deze c r i t e r i a hebben betrekking op de aansluiting die het m o d e l geeft op het w a a r g e n o m e n s p r e i d i n g s p a t r o o n en de b e r e k e n d e p a r a m e t e r w a a r d e n . H i e r wordt alleen ingegaan op de b e r e k e n d e p a r a m e t e r -w a a r d e n .

De b e r e k e n d e m a a t voor de aantrekkelijkheid voor de 19 bij de k a l i b r a t i e betrokken r e c r e a t i e g e b i e d e n zijn v e r m e l d in tabel 1. De A . - w a a r d e n geven een m a a t voor de r e c r e a t i e m o g e l i j k h e d e n in de betreffende gebieden en een w a a r d e r i n g d a a r v a n door de r e c r e a n t . Om de r e a l i t e i t s z i n van de A . - w a a r d e n te onderzoeken zijn de .

Tabel 1. Berekende A.-waarden voor 19 recreatiegebieden in Zuid-Holland Noordzeestranden Katwijk Wassenaar Scheveningen Kijkduin Monster 's-Gravenzande Hoek van Holland Rockanje Oost Voorne A/ 0,067 0,034 0,071 0,054 0,039 0,030 0,090 0,058 0,043 Merengebieden Kaag en Braassem Oude Maas Brielse Maas Kralingse Plas Reeuwijkse Plassen Rotte Meren A/ 0,088 0,027 0,184 0,063 0,031 0,023 Stadsparken Haagse Bos Zuiderpark Clingendael Hertenkamp Delft A/ 0,018 0,042 0,014 0,026

A.-waarden vergeleken met een maatstaf voor de aanwezige hoeveel-heid recreatie-elementen in de recreatiegebieden. Deze maatstaf i8 berekend als de som van de produkten van de hoeveelheid aanwezige recreatie-elementen met de bijbehorende bezettingsnorm. Aange-zien deze normen niet exact zijn vast te leggen zijn enkele reeksen normen gebruikt. In tabel 2 wordt gegeven welke recreatie-elemen-ten bij deze bepaling zijn betrokken. De vermelde normen zijn die waarbij de berekende 'capaciteiten' een zo goed mogelijke aanslui-ting bij de A.-waarden geven.

Het verband tussen A.-waarde en de maatstaf voor de aanwezige

hoe-J

veelheid recreatie-elementen (H.) is uit te drukken als: 106 A. = 5, 33 H. - 20 290 (R2 = 0, 87)

J J

Tabel 2. Gehanteerde bezettingsnormen per eenheid recreatie-elementen (in aantal recreanten per dag) 1 ha bos en struiken 1 ha lig- en speelweiden in stadsparken in merengebieden 1 km onverharde weg 1 km verharde weg 25 recr. d"1 250 recr. d_l 125 recr. d'1 125 recr. d"1 125 recr. d"1

1 ha water (in stadsparken) 1 hm strand

1 hm kiosken e.d. 1 strandingang

1 hm oever (merengebieden) 75 recr. d" 125 recr. d'1

250 recr. d"1

125 recr. d~' 250 recr. d~l

5

-, r k .

De w e e r s t a n d s f u n c t i e f' is p e r objectgroep r ( N o o r d z e e s t r a n d e n , m e r e n g e b i e d e n en s t a d s p a r k e n ) a p a r t b e r e k e n d omdat verwacht mocht worden dat het v e r l o o p van deze functie onder a n d e r e w o r d t bepaald door de r e c r e a t i e - a c t i v i t e i t e n die in de gebieden mogelijk zijn, de s o o r t b e z o e k e r s , de gemiddelde v e r b l i j f s d u u r , e n z . De b e r e k e n d e w e e r s t a n d s f u n c t i e s a l s d i s c r e t e functie van de afstand voor de d r i e objectgroepen zijn in tabel 3 gegeven. H i e r u i t blijkt dat de a f s t a n d s -gevoeligheid van het bezoek aan s t a d s p a r k e n veel g r o t e r is dan van het bezoek aan N o o r d z e e s t r a n d e n en m e r e n g e b i e d e n zoals ook te v e r w a c h t e n w a s .

Tabel 3. Berekende fJ,-waarden per objectgroep en per afstandsklasse

Objectgroep (r) Noordzeestranden Merengebieden Stadsparken Afstandsklassen (in km) 0-5 1 1 1 5-10 0,40 0,37 0,11 10-15 0,22 0,09 0,02 15-20 0,13 0,04 0,01 20-25 0,07 0,04 25-40 0,06 0,04 > 4 0 0,03 0,01 In fig. 2 zijn de b e r e k e n d e O . w a a r d e n p e r h e r k o m s t g e b i e d a a n g e -geven. De h e r k o m s t g e b i e d e n w a a r v o o r een hoge O . - w a a r d e is b e r e k e n d hebben v e e l a l een gering aanbod van r e c r e a t i e v o o r z i e n i n g e n in hun omgeving. In die gevallen is de zogenaamde r e c r e a t i e p o t e n t i a a l (TT.) g e r i n g . De r e c r e a t i e p o t e n t i a a l is d a a r b i j gedefinieerd als de som van de produkten van de a a n t r e k k e l i j k h e i d s m a a t m e t de w e e r s t a n d s f u n c t i e van de r e c r e a t i e g e b i e d e n (j = 1 t / m J) ten opzichte van dat woonge-bied:

TT = ! . A. . frk m

1 J J ij ('>

V a s t g e s t e l d is d a t de p r o c e n t u e l e afneming van O. bij een toeneming van het niveau van aanbod van 1% gelijk is aan 0, 536%, dit is de a a n -b o d s e l a s t i c i t e i t van O..

ï

Door uit te gaan van de b e r e k e n d e m o d e l p a r a m e t e r s is m e t behulp van het m o d e l het s p r e i d i n g s p a t r o o n van d a g r e c r e a n t e n in Zuid-Holland over de 19 r e c r e a t i e g e b i e d e n v a s t te leggen zoals dat gold voor een z o m e r z o n d a g o m s t r e e k s het j a a r 1972.

Fig. 2.

Q-waarden van de 77 herkomstgebieden

in Zuid-Holland

TOEPASSING VAN MODEL: PROGNOSE VAN SPREID IN GSPA TROON IN ZUID-HOLLAND '

H e t r u i m t e l i j k s p r e i d i n g s p a t r o o n van d a g r e c r e a n t e n in Zuid-Holland zal in de t o e k o m s t v e r a n d e r e n a l s gevolg van een aantal te v e r w a c h t e n ontwikkelingen. Door invoering van nieuwe h e r b e r e k e n d e p a r a m e t e r -w a a r d e n kan een deel van deze ont-wikkelingen -worden opgenomen zoals:

- wijzigingen in de bevolkingsomvang en - s p r e i d i n g in Zuid-Holland; - wijzigingen in de inrichting van de 19 bij het onderzoek b e t r o k k e n

r e c r e a t i e g e b i e d e n en aanleg van soortgelijke objecten; - wijziging van de deelneming van de bevolking aan de

openlucht-r e c openlucht-r e a t i e ;

- wijzigingen in het wegennet.

Zodoende is het mogelijk m e t behulp van het s p r e i d i n g s m o d e l het t o e k o m s t i g r u i m t e l i j k s p r e i d i n g s p a t r o o n van d a g r e c r e a n t e n in Zuid-Holland te b e r e k e n e n . E c h t e r wijzigingen in v o o r k e u r e n van r e c r e a n t e n

ten aanzien van de inrichting van r e c r e a t i e g e b i e d e n en in a f s t a n d s -b e r e i d h e i d en dergelijke kunnen niet zonder m e e r w o r d e n opgenomen

De t o e p a s s i n g van het model bestaat uit het doorrekenen van de m o d e l v e r g e l i j k i n g m e t de d e e l s herberekende modelparameters voor

een nieuwe s i t u a t i e .

Dit a l l e s r e s u l t e e r t in het totaal aantal d a g r e c r e a n t e n p e r woon-gebied dat op een z o m e r s e zondag in het p r o g n o s e j a a r een bezoek b r e n g t aan de betrokken r e c r e a t i e g e b i e d e n , en het totaal a a n t a l dagr e c dagr e a n t e n vanuit de woongebieden dat op zo'n dag elk dagr e c dagr e a t i e g e gebied afzonderlijk bezoekt. In fig. 3 is de b e r e k e n i n g s w i j z e s c h e

-m a t i s c h w e e r g e g e v e n .

In het volgende w o r d t ingegaan op de v e r a n d e r i n g e n in het s p r e i -dingspatroon van d a g r e c r e a n t e n in Zuid-Holland op een z o m e r s e zondag als gevolg van enige te v e r w a c h t e n ontwikkelingen om de t o e -p a s s i n g s m o g e l i j k h e d e n van het m o d e l te i l l u s t r e r e n .

Om aan te geven wat de v e r a n d e r i n g e n in de bevolkingsomvang en s p r e i d i n g voor gevolgen hebben voor het bezoek aan de 19 r e c r e a t i e -gebieden bij o v e r i g e n s gelijkblijvende omstandigheden, dient het

BESTAANDE SITUATIE Aantal recreanten per woongebied recreërend per recreatiegebied (bezoekersaantallenmatrix) T Aantrekkelijkheid per recreatiegebied

l

Afstanden van herkomst ge-bieden tot recreatiegege-bieden

(afstandenmatrix) Spreidingsmodel (incl. randvoorwaarden) X

_JL

_n

I Nieuw aan te leggen recreatiegebied |

Aantrekkelijkheid van nieuw recreatiegebied

T

Aantal inwoners per woongebied

Weerstandsfunctie per objectgroep

Veranderde waarde van 0.

i per woongebied

ü

_£

±-Aantal recreanten per recreatiegebied afkomstig uit elk woongebied

Totaal aantal recreanten per recreatiegebied Benodigde gegevens {,- invoer) Kalibratie van model Resultaat (- uitvoer) van calibratie Benodigde gegevens Toepassing Resultaat van toepassing

Fig. 3. Schema van de werkwijze bij toepassing van het spreidings-model

spreidingsmodel te worden doorgerekend m e t de verwachte inwoner-aantallen in 1990. Een andere te verwachten ontwikkeling die zal leiden tot een wijziging in het spreidingspatroon van dagrecreanten in Zuid-Holland i s dat bestaande recreatiegebieden worden uitge-breid en nieuwe gebieden worden aangelegd.

Bij de prognose dienen alleen die plannen te worden opgenomen die in het onderzoeksgebied zijn gelegen en waarvan vast staat dat de plannen voor het prognosejaar volledig zijn uitgevoerd.

Bij de toepassing van het model dient de waarde voor de aantrekkelijkheid en de weerstandsfunctie geldend voor deze nieuwe r e c r e a t i e -gebieden te worden bepaald, terwijl deze p a r a m e t e r s voor de bestaan-de gebiebestaan-den gelijk blijven.

Voor de geplande objecten zijn met inrichtingsschetsen de hoe-veelheid van de belangrijkste inrichtings-elementen af te leiden.

Op basis van deze gegevens en de bezettingsnormen vermeld in tabel 2 i s volgens vergelijking 6 de maat voor de aantrekkelijkheid van de geplande recreatiegebieden te berekenen. Verder i s met de inrichtingsschetsen vast te stellen tot welke objectgroep de gebieden behoren, waarmee na meting van de afstanden tot de herkomstgebie-den, de weerstandsfunctie bekend i s .

De aanleg van nieuwe r e c r e a t i e g e b i e d e n betekent een v e r r u i m i n g van het aanbod van r e c r e a t i e v o o r z i e n i n g e n , of te wel een verhoging van de r e c r e a t i e p o t e n t i a a l T£..

Z o a l s r e e d s in ' R e s u l t a t e n van k a l i b r a t i e ' is aangegeven, i s bij de a n a l y s e van de p a r a m e t e r O. van de h e r k o m s t g e b i e d e n gebleken dat e r een r e l a t i e b e s t a a t t u s s e n O. en TJ.. Om m e t behulp van h e t

m o d e l het s p r e i d i n g s p a t r o o n van d a g r e c r e a n t e n in de nieuwe situatie (I99O) te b e r e k e n e n , zal de m o d e l p a r a m e t e r O. m o e t e n w o r d e n h e r -b e r e k e n d en wel volgens:

1990

Een a n d e r e ontwikkeling die h e t s p r e i d i n g s p a t r o o n van d a g r e c r e a n t e n in de t o e k o m s t kan beïnvloeden, is een wijziging in de d e e l n e m i n g aan de o p e n l u c h t r e c r e a t i e in het bijzonder land- en o e v e r r e c r e a t i e . De toe- of afneming van de deelneming aan de b e t r o k k e n r e c r e a t i e v o r m e n hangt af van een g r o o t a a n t a l f a c t o r e n . Met behulp van h e t s p r e i d i n g s -m o d e l is over de ontwikkeling van de -m a t e van d e e l n e -m i n g geen u i t s p r a a k te doen, s l e c h t s de v e r a n d e r i n g in deelneming p e r h e r k o m s t g e b i e d a l s gevolg van een wijziging van het aanbod van r e c r e a t i e -v o o r z i e n i n g e n kan door m i d d e l -van een h e r b e r e k e n i n g -van de O . - w a a r d e n worden nagegaan. De t o e of afneming van de deelneming a a n de b e

trokken r e c r e a t i e v o r m e n m o e t worden ontleend aan a n d e r e o n d e r -zoeken en a p a r t in het model worden ingevoerd.

LITERATUUR

ALDERWEGEN, H.A. VAN, 1976. Modelmatige benadering van het spreidingspatroon van dagrecreanten in Zuid-Holland. Nota ICW 974: 55 pp.

—- , 1977. Toepassing van een spreidingsmodel voor de be-rekening van het aantal dagrecreanten aan het toekomstig recreatiegebied Midden Delfland. Nota ICW 1020: 40 pp.

, 1979a. Ontwikkeling en toepassing van een model voor de berekening van het toekomstig ruimtelijk spreidingspa-troon van dagrecreanten. Planning 8.

, 1979b. Toepassing van een spreidingsmodel voor prognose van het aantal dagrecreanten in Midden Delfland. R e c r e a t i e -voorzieningen nr. 3.

5 * S O

_{— o}

Gf

•lp

< £ : 9

! °°