Inleiding Mensen met een
verstandelijke beperking.
Aly Waninge
Fysiotherapeute Koninklijke Visio De Brink
Lector Participatie en gezondheid van mensen met
een visuele en verstandelijke beperking
Inhoud
Definitie
Doelgroep (1-2)
Kwaliteit van leven: benaderingen (1-2)
Participatie (1-2)
Gezondheidsproblemen / comorbiditeit
Leefstijl
Vragen stellen mag!
Inleiding Mensen met een verstandelijke beperking. Lectoraat Transparante Zorgverlening 16-3-2015
Lectoraat Transparante Zorgverlening 16-3-2015
Definities
Verstandelijke Beperking (VB)
*
Inleiding Mensen met een verstandelijke beperking.
Significante beperkingen in verstandelijk
functioneren en aangepast gedrag
Sociale en praktische vaardigheden
Vermogen weloverwogen eigen keuzes
Inclusie
* Schalock et al, 2002
IQ<70
>2 (aanpassings)gedragsproblemen
Handicap ontdekt voor 18
e
levensjaar
Prevalentie: Europa 1 %, NL plm. 160.000
Lectoraat Transparante Zorgverlening 16-3-2015
Doelgroep
Verstandelijke Beperking (VB) 1
Inleiding Mensen met een verstandelijke beperking.
Vier niveaus
IQ
- Lichte VB
50-69 /
70-85*
*
bij veel adaptatieproblemen (Moonen & Verstegen, 2007)
Matige VB
35-49
- Ernstige VB
20-35
Lectoraat Transparante Zorgverlening 16-3-2015
Filmpjes Doelgroep
Verstandelijke Beperking (VB)
Inleiding Mensen met een verstandelijke beperking.
http://www.novo.nl/zorg/scholing-training/voeding-beweging/
http://www.visio.org/nl-nl/kennis-
expertise/kenniscollectie/bewegen-is-gezond/getest-gemeten-en-nu/bewegingsmogelijkheden
Kwaliteit van leven
Benaderingen 1
Morele model
Isolatie
Medisch model
Normalisatie
Culturele model
inclusie
(UN convention, 2006)
Sociale model
integratie
Inleiding Mensen met een verstandelijke beperking.
16-3-2015 Lectoraat Transparante Zorgverlening
Kwaliteit van leven
Benaderingen 2
8
Participatie volgens ICF
(WHO, 2001)
16-3-2015 Titel presentatie aanpassen 9
Externe
factoren
Persoonlijke
factoren
Gezondheidssituatie
Functies
Het individu in
het hier en nu
Activiteiten
Participatie
ICF model (International Classification of Functioning,
Disability and Health) - WHO (drs P. Verstraten)
Lectoraat Transparante Zorgverlening 16-3-2015
Veel voorkomende
Gezondheidsproblemen bij VB
Inleiding Mensen met een verstandelijke beperking.
-
Neurologische problemen:
epilepsie, spasticiteit
-
Sensorische problemen:
visueel, auditief, tactiel
…
-
Spijsverteringssysteem:
reflux
-
Contracturen, deformiteiten (Nb.
longproblemen
)
-
Obstipatie (
leefstijl!
)
-
Slaapproblemen (
leefstijl!
)
-
Medicatiegebruik
-
Syndromen
-
Psychiatrische problematiek over alle niveaus
Grof Motorisch Functionerings Classificatie Systeem
(Palisano et al,1997; Gorter, 2001 NL)
I
Lopen zonder bep; hogere grof motorische vaardigheden
II Lopen zonder hulpm; lopen buiten / binnen
III Lopen met hulpmiddelen, kleine afstanden
IV Zelf voortbewegen
Lectoraat Transparante Zorgverlening 16-3-2015 Inleiding Mensen met een verstandelijke beperking.
Comorbiditeit: 2 of meer stoornissen of
aandoeningen bij één persoon, vaak
somatisch, geestelijk en sociaal.
Lichamelijke comorbiditeit neemt toe met mate
van de verstandelijke beperking (EMB>6)
Combinatie van stoornissen en complexe
vragen maken multidisciplinaire benadering en
aandacht voor leefstijl nodig!!
Gezondheidsproblemen /
Comorbiditeit bij VB
Bevindingen GOUD studie
‘Samenhangende factoren aanleg en leefstijl’
- Lichamelijke activiteit en fitheid
- Voeding en voedingstoestand
- Cardiovasculaire risicofactoren
- Life events
- Depressie en angst
- Slaapproblemen
- Multi-morbiditeit
- Poly-pharmacie
Lectoraat Transparante Zorgverlening 16-3-2015 Inleiding Mensen met een verstandelijke beperking.
Leefstijl bij VB - 1
‘onbeperkt gezond’
Bevindingen GOUD studie
‘Aankopingspunten voor preventie!!’
- Lichamelijke activiteit en fitheid:
gedoseerd opbouwen conditie & valpreventie
- Multi-morbiditeit:
pro-actief multidisciplinair risicomanagement & screening
- Poly-pharmacie
systematische medicatiereviews
Lectoraat Transparante Zorgverlening 16-3-2015 Inleiding Mensen met een verstandelijke beperking.
Voorbeelden van Leefstijlinterventies
(Bouwstenen Inspectie Gezondheidszorg)
- GOUD studie, gericht op toename fysieke activiteit
- NOVO: gericht op gewichtscontrole of leefstijl
- Visio (en veel andere zorgorganisaties): beweegplannen
- Veel andere, eigen initiatieven
Nog onvoldoende borging en implementatie, niet in
dagelijkse werkwijze ingebouwd!!!
Lectoraat Transparante Zorgverlening 16-3-2015 Inleiding Mensen met een verstandelijke beperking.
Vragen?
1. Halen mensen met VB de beweegnorm van 30
min matig intensief bewegen? Verschillen
tussen subgroepen?
2. Komt overgewicht vaker voor bij mensen met
(zeer) ernstige VB dan bij mensen met
lichte/matige verstandelijke beperkingen?
3. Is er verschil in mate waarin overgewicht voor
komt tussen mannen en vrouwen met VB?
4. Komen visuele of motorische beperkingen
vaker voor dan bij mensen zonder VB?
Lectoraat Transparante Zorgverlening 16-3-2015
Gezondheid en leefstijl bij VB
Inleiding Mensen met een verstandelijke beperking.
Lectoraat Transparante Zorgverlening 16-3-2015
Gezondheid en leefstijl bij VB
Inleiding Mensen met een verstandelijke beperking.
16-3-2015 Inleiding mensen met verstandelijke beperkingen. Lectoraat Transparante Zorgverlening