•
Ger
e
g
is.
treer
LUHidie
H.P.K
.
as '.o
Nuus
b
la
d
.
In die
pa
rty
-pol;tit>
h
b
epa
al d
ie
moontl
i
1
>
-h
ede
om
d
i
e
p
a
r
ty
a<lll
b
e
-1<'i
ll
d
((>kry
die
beleid
T
WEEDE JAARGANG.
0
WOJ;lNSDAG, 25 N
OVE:J1BEH 19<1:Z.
i(inders
te
V
oe
t
o
p
Pad
na
Dr.
V
an
Rensbu
r
g Beantwoord
Dr
.
M
a
l
an se
Vraag
'n Antwoord op dr. Malan sc vraag hoc die Osse"''abrnndwag staan tc.enoor gcweld, is voorvcrlede Saterdag deur ctr. ,I, F. J. van Rcnsbur;; gegce toe hy 'n groot O.B.-fees op
'n plaas naby Swart:"uggens, Transva;~J, tocgespreek het. , Dr. Malan het op Be.aurort-Wcs om inligting gcvra hoc ons staa."l teenOOf' geweld en my antwoord aan hom is dat, indie.n die Ossewabrandwag enigiets in die skihl gevoer het in vcrband met gewcid, ctr. Malan een
van die Jaaste persone sou wecs aan lfJie elt enige i.nligting in vcrb;~nd daannee sou gee.
Elt weet daar kom weer
'
n
parlcmcntsitting en onthou nog hoe hy by'
n
vorige geleentheid met 'n beedigde verltlaring na die Minister van Justisie, wat aan die hoof van die speurdiensin die land staan, geh;~rdloop het om dit ter tafel te Je," het hy verklaar.
l~y die :1:111vang ntn die ,·cni~tin~(' in rlie
og~(·rtd hct, kommandnuc
o
.
c:cycJ• n:tn~ckon \lig <laL die bcdocling w:1s om, "oos jaarliks gebcur. ook 'n groot kinderfce~ te hou. llyhet. pmt,ecr 0111 van diC' Pad-vcn·opu:lad pcr
-milte tC' kry om die kinden; in nngmotors na die ftc,tcrrcin tc ,·cn-oC'r. Toe dit ef;ter bc
-kend word dat d!e fees onder beskerming van die O.B. plaasvind is permitte gcweier.
Gc-vol~lik ht•t. die kin<lerfees feitlik in duie ge -~tort.
Die verrigtinge was egl'er pas aan gang toe
iemaml wat van Swartruggens met 'n motor
aangekom het, kom vcrtcl cJat hy die !dnde'I'S
langs die pad gckry het. Hulle hct besluit
om die afstand van meer as ctertis myl tc voet
af te le. Die venigtiogc is oumitldellik
ondl•rhrN•k en 'n :aoeL motors h by
-mckaar~cbring. Onder Jeidiug '':HI dr.
\-an
IU•nslmr~ hct, 'n aanbl pcrsonc uitl.(cgnan om
dil' l<indcrs le Q;aan haal. Sommige van die outjies, onder wie
'
n
aantal meisies, het cgterreeds meer as tien myl gestap. Met middag
-ct:J hot •,n per·soon wat van Koster gekom het, oolt !<Om mccdeel clat 'n groep kincJe.rs claar
-vandaan te voet op oad is. Dr. Van Rensburg,
saam met 'n aantal ander pcrsonc t:ct van die
tafcl opgestaa.'l om hulle te gaan haai. ·recn
die middag was daar tussen 300 en 400 ki n-der·3 op die fees.
Dr. \'an Rcnsburg het. ·n spcsialc woor<l Yan
dank aan hierdie kinders gcrig J~n clio rol
wat. die kind rC'eds gespccl hct is l;(')nngrik. Dna
r
is die gcv:1l van die jong dog(,,r, Bls:lbe
Nel, waG un die tronk gcgaan )Jot, liew('r :1som teen h:1:1.r mcde-Afrilmner to ~eL1 tg. Daar
is die soval van t<oppic t<rugcr wat· licwcr houe met die rotting onderga;~n hct as om teen sy mecJ.e-A fril1ancr te getuig. As hicr
-die funksil• onder beskcrming ,·an rlio waar
-hcidsll•i.;r of selfs onder bcskermiu~ van die
kornrnu nislit>~c \'Crteenwoordiger ,·an die god-dclosc Hnslnnd gehou was, sou d:tar gcC'n
moei-likhcid gowccs hot om hulle \'crvocr te kry
uio. Orndat die Empire eg;tcr in die oo vnn hionlio kimlcrs dicselfdc lig sien br:md as wa.t
}Jy gosion hot in die oe van die
2
:3
,
000
kindorswa.t in <lio konsontrasiekampo omg<l-kom hot, moeL hulle weggchou word van 'Jl fees van aio
O.
ll
.
R
O
N
DC:l'li.'\O'I'EDie ~l•:mpir<:> ,.~~ uou nan twco froJile iu
Afrilm. ln di<' Noordc is dnnr LrompclgPsk:ll oor oorwinniugs by Or:m, AJgicr~; !'II and<'r plekke. ,.J-;n (•k wil 11 nee hcrinncr 1bt Oran nie . ll \'OOl'St:ld \':til TicrJyn is, ni~. 111:1:11' 'n Fran~c kolonie. .\s icmand op .! l'-icplcmhcr
19:39
aao dit• J~nl.(~c'bC' wat, dcstyds ge,..in~ ht•l:.,\\'e'll hang OttJ' wa~l1ing on tho Sil'gfriNI
line," gese hci daL hullc nii drie jaar v:1n oorlog sou juig oor rlie vorowering van 'n
.Frausc kolonie, sou hnlte jon as 'n gok he~lt•nl
pel het," ]Jet.,
h
y
gcsc. .As die0
..13.
kyk nn mense "'aL juig wannect· hulle< 'n ecrtyclso hond-g;enooL horn b:trdN•r·, tl:m so hy nel: , . Hl:d on«
.-an sulkc bondgOJWle." Daarom l>OCk clic• 0.
n
.
ook licwcr sy houdg!'ll0£0 in ander kringP. ]l;n
as die O.H. H'nmaal 'n vriond gcvin<l hN,
sal h:· meL hom cndnit marsjccr.
Die demokratl' in die land juig \':tnd:lg om-dat hulk• meeu d:tl die volksta.tc Y:lll l•:uropn, die nasionalo gt·sagslale, \'crslaan won!. As
daardic slate vcrsla~n word, bctellen dit nie
dat die, demokrasic gaan wen nio.. Die demo·
krasic is rcc!IS gcclocm. As ctie volkstn1e vcr -slaan word, .bet·llkcn dit aHecm <!ic bolsjewise·
ring van Europa en ons as deel van die
Euro-pesc beskawing sal dieselfde !ot wag. By ons
egter is ctic pr·oletariaat die natu~elle-bevol king en as die prol!ltariaat volgens die Rus -sicso leer nan bewiml moct kom, sal £!it ':1
swart Suid-Afrika bctel1en- die bolsjewise·
ring van Eur·opa
en
die verltaffcring van .'l.frika.Die domolo·:~sic, ~oos h;y in die modonro Lyd
,-oorkom, is uiks andor/> as die begin var1
kow-nnmisrno 11io. Rccds het ons .rcgering <lie 111:1~ om aan clkt• solcl:lal w:lL llier vir die l~mpiru
kom vcg, lJitr~t·rskap to ''erleon. Sprcker hr~ 'n
paar dae gclt•dc in .Johannesburg so :;tasie
binne sowaL 'n uur· meer us 200 Amcrikaansl'
~oldate gcsicn. Oa:u· was ook Pole. Suid-SI:l-wicen;. Belgc t•n nndor. lTlJile sal decl uit-r-naak van die kie~cr!>korps, die stemYce van 1lic
toekoms C'tl ]Julio is l>cslis nie die mensa w:tL chrisLclik-nasionaa l gan.n stem n ie.
In die Afrikn~tnsc kof1ichuis in PJ·otori:~ hoL
'n paar dao gel cdc 'n Sjinese offisier in~esLnp en Loe die bhnke meisio wcicr om hom to bo-dien, l1ot hy v:1u die bcsLtnJrder bediening gecis.
In
die
Ossewa-bnmd~v(tg
bep
aal
die
noodsaak
-likhede
o
m
d
ie
volk te
laat
l
ewe
clie bel
,
e
id
K
o. 3.
'l'o<' dit hom odk !!CW('i••r Is, hct h~· uitge!-l:lp
<'!l teruggekom met · n ilrit sp offisier \\·ar. gc-ois hct d:1t die Sjince<s hcdien word. Toe die hc~tuurdcr nogtnns wc,icr 0111 hom to bedien, he( die Urit~c olll,.icr ~~·wa:1r·,kn dnL mcer Yan
di0 s<rak gchoor sal won!. Dil• is die Loestand
w:1G vinnig onLwikkol <·n as '11 i\sia::~t beclien
moeL word, is char niks om t.c vorhoecl daL 'u nn t.urcl ool< hcdioning cis nie. ,J~n d:tardio mensa sal n nie dour 'n kruisio vorwycler nie; maar ok twyfel nie !1aar:tan lht 'n paar ... J.'~>
hullo sal kan nitgooi nie,'' hot hy \'Orkla::~r.
Ons het ook J·oed-; die ,·erdcrc bewys ,·an
die tocnamo Yan kornum ni,me onder naturellc.
.\f£•t die on13ngse v{'l'ki<•siug van naturellc
-,.~·natore het, mnr. HhL•inaiiL Jon<'s, 'n bnio wel
-mc non do, hoc1n.!l Yo I korno on-1\ frilmanse k:m
-didrrat, die ondor,pit gcdelf LC'on 'n sekere mnr. Hnsner, wat so n:t. nan d.ie komm\111isw iu
hicrdie land st:~an soo:- kan kom en w:1i hee
l-,,·nt mecr van 'n ou-Al'rik:wrtsc \'Orskynscl is.
Die nnlurcllc kio;. die kornmuuistiese rigLing. Ons hot 1·eed~ die llussic"<' ,·crlcenwoordiger
hy oms regering. mnr. Dt·mianov, wat op 'n
kommunisticse fecsdag in die !.lad van Paul
Krnge1·, 'n grool cetmnal gee wnar hy saam mC'l. ministers soos mnr. Hofmoyr, mnr. Har
-ry l.,awrence en ook konllnuni;.,tc :1:tnsit. Daar word ,Die , lem
'
:
au
~uid-Afrilm" saamge-spool meG ,God s~~vo the 1\ ing" on die ko m-munistieso ,Tntornasionalc." En
a
s
]tullehi0rdio o01·log w<.>n ~:11 iu 1lie land nie mcer
TWEE
KIN
D
ERS
TE
VOET OP PAD N A
O.B
.
-FEES
Vervolg van bls. I.,.Die RtC'm" s:-.am met. andere lieder(' gcspeel word nie, ma:\1' slegs die ,.Intcrn;1sionale.''
Oaa·rom is die O.B. anti·demokraties. Daar· om glo die O.B. nic in meerdcrhede nie. Oaar· om glo hy ook nie in oorwinnings soos die by Oran nie en 'wag hy met vertrouc op die ver·
wikkclinge van die volge,nde paar maande waar waarskynlil\ die lot van ccue beslis sal
word.
Oonlc. K. )l:l!an, hoof '':lll die ,·roue-;tfde
-liug iu 'l'n1nsYaal he(, ook ~<pesiaal 'n bcrocp
g;cdoeu vir dir· Noodhulpfonds. Die ui(gnwes
J.H,Joop reeds Rowa{, £~,000 [>Cl' maand. Die
afhanklikcs van menso w~1L op hienlie w,YSC
in die mooilikheid raak, moet Yersorg word.
Sy het 'n beroep gedocn op \\'Olgest.elcles om die :Jfkmklikes van g';'intornccrdcs
e
n
gcva n-goncs t.c nooi om 'u vnkansie by hulle (o ko~n deurl.lring:. Die Koodhnlpfonds snl sulke mensc se roiskoRLc betual indicn goedgc.·indos hulle_gra:tg vir 'n ,·ak~lnsole sal onLvang.
116 Tnldte
AVITS)OI[))
Rcaeroo•4<1,000
lQ)
!Q)
fondsLedo £113,000
Hoof!tontoor:
S~. Johnstrama
65, !BLOEMFONTEIN
IBEGRAPNISSE. J<ISTE. I<RANSE. GRAPSTEN
VOL~SKAS
I
liS
U
IE~IE
!Fondse o
ov·
sk
r
y
£
2,
30
0,
000
Volkskas
(Kooperatief) Bpk.
(Opgerig kragtcns die Kooperatiewe Wet) H oofltantoor :
~
~ VOLKSt<AS·gcbou,l.
sentraalstraat,l
PRET
ORIA
· Die YoU< sc llank. ~~~·,.,..j'tl'o9rlrolilierDtrnat,
r&
I
DDELBU
!!G, Yu
l
.
Horofordetraat, ' GROBLERSI>AL, T11l. l!!.lanaav : D. D. D!J. «.OCI!TOT U !!JIENS!
V.M!.JO.:, AA.Nlti!EV!EJE!l..GEE
S
D
R
IF
O
P
SUTHJERLAL~D'n Be ielende vergadcri11g is YOO,ITCrlcdc Sater -dag clcur die Assistent-komma;1chmt-generaal,
genl. J. A. Smith, op Suthct'laurl gehou onder
Ieiding l'~l!l komdt .. Tmmelman. Die Genernal is
buitc die dorp ingcwng deur 'n flinke kommnndo \\'a:nin ook clio jeugfronL 'n aandce! gchad he~. Die funl,~ie is die middag op 'u terrein iu die
dorp gel10n waar 'n bcsoncle-r gese!lige gees ge
-heers he~. Vera! die jeugfronL in hul netjiese
drag heL dit~ aanclng gcttek. Onder loicling van hul eie orkC's het hulle uit die O.B.-liedcrhundel ,-oorgedr:l. .Aienlic groepie penkoppe \'Crdien aile Jof ,·ir hnl pragLige opt.rede en geosdrif.
Die nand is 'n goed hygcwoonde vergadering in tlie Kcrksaal gehou waar die
A.
K
.
G.
'n toe-i"J)l"'tak gehou het wat groot hy,·alsbetuiging uit -gclok hot.
ITy
heL o.a. met vcrwysing na dieo
.n
.
St' ccnhcidsbeleid \'il'l'\\')"Sn
a.
die O.B.-eed :~.s die grondslag van daardic ecnheid. En ditis cla:nom dat. die partyleiers "'at op die gro ncl-slag van padyskappe sLaa.n in plaas van volks -ccnllCicl, hul vo\gclinge aanmoedig om die ced
te hrt>ek.
~fc,·. H.
R.
Brink, lid Yan die V.A.R., bet bydie g<>lcemhcid haar kommandanr.skap wal, sy t.yclelik beklce het om die komma.ndo op gesondc ,·oct. te help bring, formcel oorgedra Han rne,·.
Theron. Dcur die vroue is haar 'n adres en
ntikors a~1ngcbicd as ook 'n koek mot 'n \'er
-sif'rdo os~ew:1.
A.F
R
IKAN
JERS
Dis nie genoeg om jul mede-Afrikaners met woorde aan te moedig nie, onder-steun hulle met dade en stuur al jul produkte, vrugte en pluimvee aan die
bekende rnarkagente
G
.
C.
DU PLESSIS EN
KIE.,
MoREMARK, JOHANNESBURG.
Hoogste pryse, eerlike behandeling en onmiddellike afrekening gcwaarborg.
P
osbus 2817.T elegraf,ese Ad'res: .,Dup!esko."
Bankiers: Volkskas, Johannesburg.
@
----
----
---
--
-
----
-
--NS is
dwa!'Sdeur
die
Unf~\aowe
l
as buite sy
gren.&e
;
bekend
v
ir
goeie
d.ru.k
we:dz:
teen
konkurrerende pryse
.
E
STE
is
om
ons
te
ra
adple
ee
in
ve
rbs
n
d
met u
benodig~hede.
Prysnoterings w
oll'd
grati
s
ve
:rsk
af
.
Enige
soo
n
dru.kwerk van
vi3itekaal"'
<.e
wt
ge
l
eerd.e
Disaertasf
e~
:word ondern.eem
.
BOll
KOERB
NA
lFrr©
lEted~$ll21
=JD)Il1lJJlk
lk
<erty
9
Dro!rke
r
e
, Uitg
ewe'
fill
en Bookbinde
lii!
.
§JLlUil'f
NOlU AAN JBY DillE V.M
.
JK..
DIE A..FR~R SE EIE MOTORVERENXGING. V.M.K. Klubbedtentng Slutt dlc Vclgcn<le to:
Orutls ateepdlcnn.
Goc<lkoper motorrersekertng, gmtln ftl!,"SUd\'lcs.
v .~f.K. nnnbc,olo gnmge~. boteue, losleabUJ.Ge en !Iafee<> = r (l'l"!>vrJ7bel<l "" !JIJ.U);o li.Crlkn.nerbedlco.J.ng n lnwng.
~neUe n.fieweringtullens.
1"1\d\'c.rr;lne, Pnd- !!Ill rootclmnzt0.
•n l)nJeke motorkenteken.
Volle Besonderllede ..ran:
-DfE JlOOFBES"J.'UURDER, lDlE TAKBESTUURDEO,
llua !10·13, RMpstn~. BWI 1093, <llobann~bOl'!l·
J[)[E TAKBESTUUBDEB, J6ua 383, Bloemfontein.
DIE
O.B., \
V
OEN
S
DAG, 2
5
N
O
V
.
1
9
42
.
.
KOS
VIR
GE
V AN
GE
N
E
S
Op sy jongste sitting het die dagbestuur
van die Grootraad besluit dat die kosfonds
vir die politieke gevangenes - wat totnogtoc
'n 'verpligting van die Randse en Pretoriase kommando's was - 'n saak vir die
Nood-hulpfonds moet wees, maar dat gcldc spesiaal vir die doe! gebrandmerk moet word.
Met die aanhouding van die politieke ge-vangenes in die Fort in johannesburg het die
vyf Randse generaalskappe 'n oedrag van
£125 tot £140 per maand vir kosverskaffing
en ander geriewe aanbestce. Nou is die meeste van hierdie mense na die Sentrale Gevangenis in Pretoria verplaas en word hulle deur die Pretoriase Gencraalskap ver-sorg.
Ons wil dus hiermce 'n beroep doen op
almal wat ·kan om hierdie Afrikaners te hulp te kom. Laat ons ons meegevoel met hulle op daadwerklike wyse toon. Botter,
eiers, vars groente en vrugtc en produkte van allerlei aard is ook besonder welkom vir sowel die gevangenes as hul afhanklikes in Pretoria en aan die Rand waar die lewens-koste so geweldig styg. Ons doen 'n dringende beroep op die oop beurse en warm harte van alle Boere wat seker graag 'n vrywillige ver-pligting sal wil aanvaar om hul dankbaar-heid te toon jeens hulle wat ly en offer alleen omdat hulle ook Boere is.
ERKJE
N
Nil
N
G
Die sekretaris van die Noodhulpfonds in
Johannesburg wens sy dank te betuig vir
twintig sakkies Jemoene wat deur iemand met die van van Booysen van Sandflats
ge-stuur is. Geen verdere besonderhede om-trent die goeie Samaritaan is bekend nie.
~
©Jlllffi
~
rr]
®~~
R
~~
liN
SY
( u
it
g
ev
o
er)
e
n
SW AARLJINNJE,
1shaie
p
o
1
n
tller
K
oo
p d
it
by
~~
P
AROW
Die
S
kiereilan
clse Moderne
Afrikaanse Dames
-
Modiste
O.B
.-
1
\lU§IEKB
UN
DEJL
'n Volk sondcr sclng .. ~ . is 'n volk sonder siel!! Elke Brandwag behoort die O.B, -MUSlEKBUNDEL te besit, die liedcre
te Jeer en te sing.
Die jongste bevel van die .Grootraad is dat iedere lid die .,Ossewabrandwa g-lied" moet leer en sing by alle
O.B.-geleenthede!!
Hierdie Bunde! bevat 22 pragtige kom-posisies met woorde, passend vir alle
byeenkomste, vrolik sowel as plegtig.
lP'
rys
2
/
6
lP'osvr
y
3/6 insl~itend 'n pragtige portret van
ons Kommandant-Generaal.
BESTEL NOU!!
D
IE O
.
B
.
, WOEN
SD
AG, 2
5 NO
V.
1942
.
Geen Wes
e
n
s
ve
rskil Tuss
e
n
P
artye
-Gen
l
.
J
.
A. S
•
-n
i
th
Hoe onversoenbaar die rigting van die parlementarisme e11
d
ie
van dieo
.s
.
is, blyl<uit tlie f·eit clat die wekrnep van die Kommandant-gcneraal op Elsburg •n agtien maande
gclcde, tot volkseenhcid bi.nnc die volksbl!woging juis die a:~nlciding was vir clio H·f!renig -de Nasionale Party se Ieier om 'n ultimatum op die O.B. te
c
li
e
n
en di:l stryd aan te k.noop.lntusscn ~:ct mecr gebcur wat hierdio fundamenteJe vcrskil no:; cluidcliker aangetoon hot,
hct gent. J. A. Smith, A.I<.G., verlcdc VrYdagaand op Montagu vcrklaar.
Daar was die bc\'cl ,·an die lc·ier van
gc-noNJHlo P:nt,y daL lode 1mt die .\fl-ikancr-cecL
• .l~k ~al my mcdc-Afrikaner help t•n be~kcrm, hom nooit in die sLryd verlaat. of aan die
n cerndeling of \'y:Jnd uitlcwcr nic. '' g~:meom
hel, di~ mocL opskenr on vcrbrrck.
H
oc>
doclbcwus en beslis dio lt•icr,sy
pors en tr:lll':lnLc leon hierdio eenhoids,·el·bonclop-g;cl•·ec• ht'l, bewys die foil dat clil l\\lllc• was wat die O.B. by die Impcrialislie~c <lwing~lanrl
in hul to~sprake aankla ,·an rampokkers. r~
bell<.>, diewe, ondcrmynendo bedrywij!;hcdc en
hoogn~rmad, met die ge1·olg dat di<' konsen
-trasic-kamp t'n tronke nmdag \'Ol repuhlikcine
sit, en die pcr:;ckusie in toencrncndt• mate 1·oort~esiL word.
Rnam word inkwi.:;ies dour dio jingo-rcp;cring
~c I'" rtyg<:'not.c, hnndlango•·,
e
n
kalf::lld crs en ll Crcnip;de Nasionalcr
a
rLy-am pstlr:tC'I'S C'll sa -laliclc gcho11 in hul gcsamcnllikc strewe om die Q~;sewabrnndwag \liL to delg.Saam trek hul kanclidat~ by n•rldt•sing~ leon
diE.'
o
.n.
op, gerig op die onclcrclrulddng \':llldie nvlwidstrcwc van die .\frikancnlom soos
,..aamg;.,nocr in die Osscwabrandwag. Alb
·I
:,tel hulle tot gemcenskapliko doe! dit• Vf'rnicti-ging van eli<:' nasionnle en sosialo \·olksbt)\\·eging.AIJK•i p:1rtyc, as partyc in die Brits-impcrin -li;.t ies, ;ogC'n:)anHl Jemokratiesc rC\goringstcl
-sel- dus organc van clio kapitalistic~o ]l:wle -menlarisme -veg teen cuige 011 ::til<' volk~go ~ng. Albei is demokratie5 en liberali~Li..,s, r~lbei
sock die OOI'IIinning in die huidigc wcrclcl-rt'
-wolusi~ ,·ir die liberalistic~-dunokrnLiese
moondhetle.
Dar~ rom verklaar ,.Die Bm·gc•·, ., l) forgaan
,·an dr. )lnlan, in sy hoofartikel ,·an
2
)\ovem-ber: ,'n Volslae Spiloorwinning bier! vi1· die wereld geen besonder begeerlikc tookoms nic."D:w rom gnan dr. :i\Ialan, lJOofleit•r ,.n n die
I LN. Pany, nou sovcr en verkla:n op sy
kOJigi'CS:
.,Nasionaal·
en
rcpubiikeinsgesindc sui ci-Atdl«:l hct geen twis met Engelancl of Amcri-J(a nic."
Die .-\frikanerdom het nog allyd net een
aa.r!s,·yand gehad, Engeland, en >;Oos in al
Bngeland se om·loe, sit, tronke nou ook vel 1\ frikancrs. Die .Afrikancn·olk het. nit die
mond \':HI nasionaal- en repuhl ikoins~t·~indc
• '.-1\. nooi( vrocer icLs nndcrs ~t'hoor
:1s
clnt by wei 'n geskil, 'n lewcnsgcskil metEn-gclancl hoL nic.
Die Ossewabrandwng as mondsLuk v:1n die
na vrylwidxlrcwcndc Afrikauenlom, het. 'n
po-liticke en ideologiesc twis met Bn{!:el:Jncl, en
nou weens sy bondgeuootskap mel die :Uri t~ Tmpe•·iali:,me en ween~ die fcit dal .\mcrikn ingcskakel wo1 d met .-.-\. ekonomicsc en mallt-skaplikc a:lllgclcemhcde, ook met die
Amcri-kn:tn~e k:lpitalisi.iese en imperia.listiest• poli!iek.
Hulle sLa:m die ideologicse kocn; \'an die
"\fri-nadcrdom dwnrs in die wcg.
iHnar nio nllccn hicroor is d~Hl!'
'n
hc·mels -breii en on,•ersoenl>are verskil Lusscn dit' !.wet' dcmokralicsc p:<rLyc, die SmuLs- on l\1:\lan -l~:Jrlyoaan
die con kant en die O$s('\\':lbrand -wag ann die anderkanL .nie. Die0
.
13
.
wil'n
,·olksgesa~st:\:n van die Afrikancrdom in S.-A.
beworkstellig. Dr. Malan, net soos Veldm.
Smuts, bsveg nic aileen hicrdie ideaal nie, maar albei is kosmopolitaans in hul politieke
beskouings; as tlaar cnigc vcrskil van ui tsig tussen hulle twee is, dan is dit slcgs in var i-erende mate, slogs skakcrcnd, nie afwykend
ni·a; r.og mindcr vorskillcncl. Net soos Smuts, bly Malan •n uitgespro11c pleitbcsorr,;er vir clio universelo llicsreg.
Vcldm. cmuls lwu die kiesreg toe nan uit,.. la.ntler:; wal nou in sy leers l'eg; dr. )f:llan
biee Yir Milke uitlandse ~lemme in sy toe,prakc
en \\·am·horg die nakoming van die .'
muh-beloftt'~ aan uaardic men~o na clio oorlog.
Reeds i•1 sy s.g. republikeinse voorstcl
in die Parlcment 110t hy die Engelse taar, die Engelsc kultuur en algemeno lliesrcg
I.Je-loof in die s.g. rwwc staat wat hy bcoog.
In P•·etoria, lyclcns sy po.rty-kongres, he~
dr. ::IIalan len opRi~Lo Y:tn die Afrika;wsc tnnl in die s.g. nuwo B.-A. wnt hy hom ~·oorslcl, verkluar:
, Wat die Afril(ancr vir homself cis, is hy o:>k bercid om die Engclsc tc gun .... " , Oil
SOLI die toppunt van poli ticke clwaasheid vnes," het hy vc,·:dnar, ,om feite te ignoreer en tc
ocen as of daarcJio 45% E ngelssprcker.des nic
d<~ar was ni!:.''
,As
u
daarclit• slandpunt inneem omdaLu
\HJen\Taak: wil 1dtoolon,
v
ir
wat
1\fJ·iktLJ1crs moos ly on \':Jndng ongclnkkig llOg ly dPut·verontagsam ing l'ltll hul t:u l- en ku}[,uunt'gle. dan
sc
ek dat ek met beslisthsid cJaardic mo -tief vcrwcrp," so hot hy bcsluit.Dr. )!alan, i'OOs n:ldm. Smuts, is part.ymanno
en :,oek stcmmc. .\lbei is demokratic;. t'n as
:,odnnig Iibcralistc. liiL hul band, of dour hul
optrcdc, sal dit· .Hril•aner nooit "Y nyht'id,
ook nic sy rcglc knn hokom nie, wanL geen<:cn het twi::; met kapitnlistics en imperinlislic~e
Engeland of A1nerika nic-.
Albci, clle ,gcn
mot
rlie swaard, die andermet
sy party·poliliCIIC J)l'Opaganda, V•!!g teen cr:e nasionale en sosinro idee van die nuwc wilrel
d-orde. .\lbci slaan beslis ann die knnt van die Gealliterdcs, en (t•cn die aspira·;ies van die
_\frikaoerdom. 'l'ussen \'eldm. Smuts so bclciu,
en tussen 'n ~mnls-rcgering en · n )la lan be-leid en )lalan-rcgcring is vir die antl- demo-kratiese repuhliln·in~gesinclo _.\frikaner. gcen keuse nit'. As dr. Malan, terwyl hy par-leme
n-tcr in 'n onbecluidemlo minderheicl sit, soos
•n
hoof-kroonvcrvo!gertee
n
die O.B. optrec., moet v·erwag word dat hy nog geweldigcr as'n Smuts teen dio O.B. sal optrce as lly hoof van Sy Majcstcits-rcgering, by 'n vcrkicsins met Engclsc-, Soldate-, Joodse- en uitlandel· -stcmme, op wis hy nou steun, mag word.
Die :.tryc.l \'(Ill die
o.n.
is 'n gemecnskaplikostryd met andcr ,•olkc 1•ir die bcvryding \'Uil eli._ gen·etcnloso geldmag en imperialismc, meL
sy
sogouaamdc domokrasicas
werktuig tot vorbrokkoling vau volkskragte.Die O.B. \'Ot;r saam mot miljoene in ~ndcr la.ndc, 'n gec~lclikc sLrycl, wnt nie dour wa -pengewold oorwin lean word nie, ook Jlic \lour
politiekc parlytwi~. l~n hierdie rcwolusie nade1
sy voltooiing, mol die OOl'll'inning in sig. Dic,
oorlog is manr <lit· fbiesc wocling \'an 'n idco
-logiese rewolusil•. \'olc.lslac en wapenfeite mag
die rewolusie ,·erlr.l:l!~ of verbaas, maar k:w
D
RIE
nie <:n :.nl nic deursla~gowend wecs nie. Die mensclom tree 'n Jlti\\'C ern, in. En dil' Afrikaner gaan hom ontwor:>tcl nan die siel
-dodentle vollts,·erbrokktlcnde mng ,.,) n die \'olks\'ornieLigende parLyslolscl. H y gaan 'n
staat skep gcsuiwer van party-intriges vir die hcrsl<Cpping van 'n nuwe nasionale en sosialc struktuur, 'n gcsagstaat wat sal streef na die hoogste en mees ui tgebre.ide mate van
volks-sclul{ en voikswelvaart, ge.cstelik sower as stoflit1.
KERSFEE
S
-
V
AA
TJIES
0
'N 30-BOTTEL VAATJIE HEERLIK SOET OU WYI\
VIR GO/-, Dl'I' SLUI'l' lt'iLOON IN :><A El\ICE
UNIF.·STASIE PER COJ::DERETREIN'. S'I'UUR DIE VAATJIE TERUG EN U KRY 13/- TERUG.
KON'l'ANT )JE'r BESTELLING OF K.O.A.
0
IIRll\1> DRO . Jlt:I'F.HK - )lontagu.
V
IR
KW
AU'l'~Jh.'l'.E
N
'Ji'EVRE
DEN ..
JRE
ID DIE
GOEDKOOPS~rE_...
__ _
WYNE
:
ronkelwyn 5
/--Lewenswyn 3/6
Vermouth 2/t)
Hanekraai-Cocktail '!
/
6
Likeurwyu'a/
-jenp1go, Rcoi 1/S
Jeripigo, Wit l/S
:ioet Muska.lel l/2
Port 1/~
V~orcester Iioch
!/
1
Pontak :\/1 3pesiale Sjerrie 11&. Sjerrie ~llcl.
BRANDEWYNEt
~choemanelio ':;f'J
B:kstra Spesiaz.l 5/1:
r
.c
.
!V-JENEWER
o
/-LIKEURS
;
Kersie-Brandewy'..t ~/ Anys-Brandewyn§
/
-Gemmer -Brandewyu5/
-Lemoen Brandewyn5/
-Peperment-Likeur'6
/
-V'an der Hum
5/-J
ENEW
ER
LIKEUR
S
.
Lemoen Jenewer
6
/-Suurle moeo-Jenewer
6
/
-...l,..."cE
"
0M"'!l
<:;,;G)"
" _. c: Q; . ~o-=c .9 0~-'>.:>~~ c:Q_,o~ .... ~O ==.8c;~:;.c ~s~zg.s~'5/
-3/6 '1./6
S/
-li
S
1
/
1
l/11
/
-1/ -l!d. ltd. lOd. 9&.S
/
-4
/
9
4/3 '!~ /-~/S4
/
S
4
/
3
4
/
3
4
/
S
4
/S
~/51
-ci .:
"
~ ~
e
'"'g .. ..::!_ o i=aQq 0 t£ £! tt:.0!1fs
~
8
/
6
6/ -6/-5
/6
5
/
6
5
/
-5
/
-4/6
41
-26/6
25
/-Z4/-Z4
/-Z4
/-24/
-24
/-247
-24/-Voeg !)y 6/- vtr kr.oale e" l:>ol>elo, eu U/0 vu
tl\.."tJie wnt vergoed ani ~ord by terna::.en<11nrr. Ot:l!l
ewer dre.n~ to oo.s 1nhoucro oolnuk OM va.orcade v::-..1!1
lnho~ero bet, en 1\lleenJik op •·oorw~ ... rde dnc c1!J3
•nhoutr& btnne 6e&tlf; dae f\1\IL onA t.etug besorc word. Wt!-ena bottel eltaar&tu lmn onn ll..lloeuJ.11J
tn on.o: eJe bottels, kJ~nJeo drt\nk vcrpak, V¥1\.lU sul!te
1trnnk 'n mJnlmwn pr.]~ \'WI £1-10-0 hclO{)p. llld_tw
<eedkoper klssloo >'erlaog wort! moet c u etc
lo-e~ouern c..&o ons et11m ..
Word verkoop In 12-botteH::Iuleo o! 6-gelltngva.atJI<:.!I
or gTOier. u klsale VO.D 12 boucls kan Wyo.
are.n-..!ewyn, Jenever, LUt(tur, Vermouth en Hane,k:r-•... a.l
oev&t. Terme: K.~.B., pluo trelngeld os. nylyno
li:.B.A., PIUD trclnl<omm!Jlulo. V.O.S. OUDTBHOOP-"i.
BESTEJ~ VAN
JUJRGIE.N§
§<C1YiOEMA~
P
OSBUS
142.
O
UD
'I'SHOORN.
VIER
.D
I
E
O.
B
.
,
W
O
E
N
S
D
AG,
25 NOV
.
19
42
.
u
GIT"oot''
~n ~ndije
Dog
Vyfdeko~onner H~er
,Dis loulero onsin omie
so clat Gandhi'n vyfdolwlounor is. ITy is 'u groot man.
Hy is ec·n van die groot manne Yan die
"·&reid.
Hy
word gclei dour hoc gccste·liko idealo.".Aldus veldm. Smuts ann 'n Indiese porsrnan
''OOlTorlodo week in London.
Dit gobeur selclo cbt 'n Afrikaner stof tot da nkbaarheid Yind oor wa L wldm. Smu l.s te
se
of l.o docn hot. Die cbukbaa.rheid kom
gewoon-lik v:Jn die kant van diogene wat hom as 'n ,corLydsc vy<md" bcskou. i\Laar ons kan nie
help om him·die koer dankbaar to voel vir die
oponhartigo uitlating tans in London nio, a!
bosef ons dat die knunmels van sy wolwi
llcnd-hoid nie juis vir sy eio volk in Suiu-Afrika. be
-doe! is nic, maar vir daardio ouderdrukto vo!k
iu India wat Churchill, volgcns sy jongste ve
r-klaring, voorncmens is om hinne die Dritso boedol to hou. Dog ''':tar die Indicrs en ons teen
'n gomocnskapliko onderdrukker veg vir die
-sclfde vryheidsidcalc, sal niemand ons kwalik
ncem as ons die uitspra:tk van hicrdic Britso staatsman ook op ons eie volk van toepassing
rna:J.k nio, a.! was dit nio vir ons bedoel nio.
Gandhi is gecn vyfdokolonner 11ie, want
,
h
y
word gclci dour hoe gccstelike idcalo". W'ati
s
daardic idealc? Gandhi is die Icier van die
1 ncliese voi!\Sbewt!ging teen die. gecstelike en
politieke onderdrukking van sy volk. Indio is me~ gewolcl deur Drit.tanje vcrower en deur
middol van Britso instellings daa.rna onclorworpe gehou. In hierdie t.ocst.and het, Gandhi na vore
getrcc as die groot hcrvonner 01) maatskapliko
on gccstoliko gobied en as voorvegtcr vir die
vryheid van sy V<H1erhnd. Om sy vclk op poli·
tie!~e, godsdienstige en maatsxap!ike gebied weer
vry van vreemde inv!oe.de te sien, was die. hoe ideale
wat
hierdie YOiksman gekoester het en nog koester.Ook ons.
Die Osscwabrandwdg vcg vaudag vtr presies dicselfde ,hoe gecsteliko 'idc:Jio" ten · opsigt;c van Suid-Afrika.. Ook ons is bekommerd oor die vreemde invloede in ons volkslewc op gcestcliko cu politick-maatskapliko gcbicd, soos duidolik
wcorspici::\1 word iu ons lo-use: :i\ly God, my Volk,
my J1:1nd. As Gandhi 11eg teen die liMralistiese
invloede en poog om sy yolk te.rug te lei na die tradisies van sy vadere, ook ons veg vir die
handhawing van ons voorvadel'lil\e Jewensopvat·
ting .an tradisies teen die Britse liberalisme; as Gandhi hom ve.rset teen die kapitalistiese uit·
buiti1ng van sy volk wat in ekonomiese s!awerny
ge<lompel is met beilutp van clie Britsc lmper:a·
llsme, ook ons worstel om los t.e kom uit daardie kapitalistiese dooclsgrcep wat een-derde va.n ons volk tot armblankeclom vcrskroei het; as Gandhi
hom beywer om sy volk weer vry en ver-eniga
te !~ry uit die bande van die s·r·itse lmperialisme
wat sy land in 'n oorlog geclompei hct waarmee
die voH1 van I ndie 1niks uit te maak h-et nie,
oo!< ons beywer ons om los tc kom uit die
bande van dieselfde lmperialisme wat ons seuns vandag cp die slagvetdc van die Empire laat
sncuwcl, .en ook ons probecr om ons volk ver· eni;<l te l.<ry uit die tocstand van verdec.fdheid
wa<:rin h!/ deur <lie Britse part;rstetsel gestort is.
En tog, in Suid-Afrik<L is clio nwnnc wa,t vir dn~rdio ,hoe gccstcliko idcale" s~ry, vyfdckolon
-ncrs wflt dour clio Smutsbewind in die Empire so tronke eu doringdrnaclknmpc gestop word.
Ver:;kil'?
Dnar mag aangevoer \\'Ord dat Suid-Afrik(L 'n ny land is wat oor sy eie we! on woo besluit,
Lorwyl Indio dit nic is nie, en daarom is die
vryheidstryder in daardic land ,'n groo~ man",
~erwyl die Afrika~nsc vryheiclstrydor 'n vyfclo
-kolonner en rampokker is. Da<tr is ogLer geeu
vorskil nio, beh~1lwe dat Indie so ondcrworpe
n-hoid mot gcweld geha.ndbaa.f word en die van
ons met gewcld en bedrog. · .As die wotgewendc
liggaam van
'n
Jncliese ProYiusic'n
maatreC!in bclang van die Indiese volk aanoeem w~t
as
strydig mot die Britsc bolaugo beskou ka.n word, het dio Britse gocwcrnenr of die ondorkoningdie reg om tlaardio maatreol to helot.. P.s (l;.s
Vrystaatsc wctl}!)Wendo liggaam
'n
maatreelaanneem wat die Afrikaners in B!oemfonte~n gt'oter seggenskap sal gee in die stadsbe~uur
wat vir honclerd persent in Britse hande is,
torpecleer ons Sri tse Goewerneur·g.eneraal daar·
die maatr·ael ,en toe daardie maatrccl onlangs
vit" 'n tweede. keer deur die Provinsiale Raad.
aan&er.eem is, het die Britse staatshoof dit vir
'n tweede maal getorpedeer en in Bloemfontein
verkeer die. Afril1aanse gemeens!{ap vanclag nog maar in dieselfde to·estand van vreemdeli,ngskap.
GENlL
.
HEnTZOG
001\LEDE
Net voor ons ter persc gegaan het, is be rig ontvang dllt genl. J. B. M. Hertzog oorleda is.
Ons kan op die oomblik ·.net ons gtootste meegovoet betuig met die volll van Suid·
Afri!<a wat 'n groot l·eier vcr!oor het op
'n oomblik van ernstige krisis en ook met
sy familie in hul verlies.
Ons bring hulde aan die !ewe van 'n
man wat 11ir meer as dertig jaar !?"n!< sy
volk as Ieier gedi·e.n het met clie grootst·e
liefde en toegewydhCid.
Geen ve~skil, dus, tussen lndHi en Suid·Afrika nic.
r
Indie is ,,·co11s sy onderworpcuhcid deur sy
cic bewind niLgclewor aan die Drilse oor!ogs·
drywe·rs, en om dieselfdc rede en op diesclfde
manier is Suid-.Afrika iu bolang van die Dritse oorlog nitgelcwer, l)eba,lwe dat diu by ons ge-paard g;egaan he!; met 'n grotcl' gcknoci, soos onlangs geopenba:n is deur die opcnhartige
erkennings in die B1·itse pors. Die Tiritse party -stclsel wnt na. die verowering aan ons opgedriug
is, was die waarl)o1·g dat 'n Dritse v)-fdekolonne<
ons land iu 'n oorlog sou dompcl. In die proak· tyk, dus, geen vers~dl tLtsscn ons en l111clie nie.
'l\laa.r in Jndio is die mannc wat lmlle teen
die Tiritsc stolsels beywe·r, ,groot manne wa.t deur hoc gcesLelikc idcale gclei word", terwyl
in ons hlnd hulle vyfdekolonners en rampokkers is.
Een V e1sidlpunt.
Bn
i.og is daar cen vers1,ilpunL tusseu Gandhien ons. Gandhi bet sy volk opgcrocp tot daad-wcrklikc verse!, teen die Britso oorhcersiug.
H y het t·e.idelil<e vers.et afgekondig en sy votk gevra
om
die IBritse bewinci nie Ianger deursamewerking te erllen nie. Wa:1r ons stryd on · bcgeortcs Ofl aile punic ooreeustem met die van
Gandhi bebalwc op hierdic cen, sou dit miskien
die wcreld se verskil maak waL hom vorhef tot
'n ,groot man wa.t gelei word deur hoe ge-est c-like idcalo", Lorwyl ons vyfdekolonucrs is wat teen die m11ur gcsit moet word?
As die dcolna.me van die 1\frikancrvolk aan die Britso demokrasio in Suid-Afrik(L in die pad
st.a~m van die erkcnniug deur veldm. Smut.s van die regma.Lighcid \':Jn ons vrybeidst.ryd, dan is dit nodig daL ons vir ch:trdie crkcnning kwalifi
-seor en die voorbceld van Gandhi volg, want wat ,g1'0ot" en ,hoog" in l,ndie
te
.
n
opsigte vanMINISTE
R BEI{OM
M
EHD
O
OR 'N
KOMMUN~S
SE VERVOLGING?
Vo1gcns die kommunistiese blad rrhe Gunrdian is die sokrct.a.ris va.n die Kommu-nistiese ParLy, l\loses Kobne, onlangs deur
die polisio in hegcenis gcnccm kragtens die noodrcgulasies. Die blad meld ,egtcr dar die Minister van Justisie, clr. Colin Ste)tn,
,verstandig gehandel het" <leur die. geregte· like optrede teen di.e f\Ommunis ttit te stel
hangende
•
,
n
persoonlil\e ondersoek deur dieMinister!
Sterk vert.oo is deur die kommunisto
clwarsdcur die land tot tnin. St.cyn gerig om Kotane vry ie laa.t.
D
IE
O
.
B
,, W
O
E
NS
D
AG,
25 NOV
.
1942.
1 nclic is, meet ook groot en hoog in Suid·Afrika
ten opsigte van Suid·Afrika we.es .
So nie, as G.andhi geen vyfct.ekolonner is nie
wanneer hy hom met aile beskikbare micldcls
verset teen die Britse oorhecrsi,ng, dan moet
diese!fd.e beginsel ook ten opsigte van ons geld
en dan is dit· tycl clat ons vryheiclsmakkers getos
word uit die tronke en !1ampe waar hu!le ge·
brandmerl{ s(aan as vyfdekolonners in die Britso Ry!\.
~-RO
T
JER
S
.
P.HAAKVE
R\
\
1
Al
UUNG
AS
BY JBABEL
Ook
G
r
ot
e
r
M
islukking?
Adv. ,J.G.
SLr)·dom, Icier van die H.N.P. in'J'ransvaal, tc Springs op 0 Julie 19<J2 (toe Dui!.sland groot oo1·winnings behaal hot): ,Dt·.
V:J.n Ronsburg hoop blykbaa1~
dat
lliclcr homS<tl :tanstol
as
plaasTcrvangcr in Suid-Afrika as hy c1ic oorlog wen,m
a
ar
ck is oortuig dat hydr. IV<alan sal aanstel."
Adv. J. G. Strydom te Erme-lo op
J.O
Nove m-ber J9t12 (nadat Duitslancl 'n ernst.igc Lorugslag in Noord-Afrika ondcrvind hct) :,Ek
so u datas die DuiLsers na S'1icl-Afrika 1mm, hul!e hier·
heen sal kom om Duits!and se be!ange
en
OMDU!TSE BELANGE ALLEEN • . "
Dr. D.
J.i'.
)Ialan, hoofleier ,·a.n die H.N.l?.,te Eppingtuiudorp op 25 Julie 1942 (toe Duits-land grooL oorwinnings bchaal hct) : ,Die
vraag by ons is dit.: Iudicu DuitslanJ die oor~ log won, wat gaan sy houding woes jeens Su id-Afrika 9 Rk het rode gehad om claa.rdie vraag
lc stcl, want die POl iTIEKE VYANDE ver• klaar onophoudelik dat Duitstancl Suid·Atrika
onder sy mag wil bring, dat hy Suid·Afrika wit
a.nneksccr . . .
,Duits!and net nog nooit clio bcdo.eling gehad
en sal dit nooit
h
e
om Suid·Afrika op die eenof ander manier· te beheer nie, aldus die ant·
woord oor die Ouitse radio." (Dr. :\Talan hot daarop laac volg dat. hy hierdic ,·erkl:'l-ring aau
-vaar.)
Dr. )Jalan op 16 September J9-J2 in PreGori~~ (nadaL die Duitse offensief in Rusland by Sta- ,
Jingrad tot. stilstand gekom hot) : ,Die Afrik
a-. ner wat op die ashoop wi\ sit omdat hy al sy hoop gesit het op 'n Duitse oorwinning en '.l'BL'EUTWRS'PELD ger:l3k het, is 'n ontroue
lafa:nd en 'n vcrraaicr . . . Ons is geen karak·
te.rlose en koerslose. massa wat met die hoed in
die ha.nd na ander nasies moet gaan om te vra wat ons self moct wees nic." (Op 25 Julie hot dr. i\bbn self aan Duitslnncl en Halii~ govra. wa.t hullc bedoelings mot ons is, en hy het die hoop uitgespreet{ ,dat hulle, sai sc dat Suid· Afrika 'n vr·ye en onafhanklike republic!{ sal
wees"!)
i\.fot hi01·die spraakverwarriug hoop die poli
-tici om 'n rcpubliek to bou hocwel die bon van
die rroring van Babel om so 'n rede gostaak
moes word.
HOOFGE
N
L.
VAN
ZYL
OP
GOODWOOD
Die Goodwoodse kommando hct vcrlcdc }faan-dag 'n vergade1·ing in die Kerksaa.l onder Ieiding van hoofkomdL. Steynherg gehou. 'n Desondcr bocieudo en Jeorsamo toespraak is by die ge
-lecuthoid deur hoofgeul. dr.
F.
D. dn 'l'oit va.n Zyl gehou. lly hct 'n goskiedkundige oorsig van die ontwikkoling van die volksbewoging go-gee cu op beldcro wyse die teonstellings Lussen
die on en m1we gedagtes aangcsLip. :i\[ec ver-wysiug na die behocf!.es wat; daa.r in die sicle van die ondorskcie volke ont.staan hct ~s gcvolg
van die onnasionalo en kapitalisticsc instcllings,
hct hoofgenl. Van Zyl dit vergelyk met die liggaamlike hongcr v:m die mons. .As die
Duits-ser hongor word, gaa.n eet hy varkvlois en aa.
rt-appcls, man,r as die Afrikaner diesclfde honge
r-gevool kry, gaan eel; hy braaivlois en brood, en
niemand durf dan so dat hy die Dnitscr na-aap nio.
N
ot
so bet ons volk \'a.ndag dicsclfde gecstclike en nasionalc bchocftos as die Duitsevolk en ons ga::tn in cl:Ja1·die behoeftes ook voor·
sien dour middel van die volksbcweging wat egt.cr tipies Afrikaans van a~ud sal woes.
..
•
..,
I !I'...
"DI
E
O.B.,
W
O
ENSDAG
, 25
NOV. 1942.
Sterk Di
e
Bande van
Bloed
Saa
mbin
dr
wat
Ons
Volk
(D.L. -1/42).
I. Algemeen.
Vir die Os~ewabr:mdwag ht•,taan on, Yolk nio;o uit. 'n mengelmoes ,·an h11rp:<.'r" "·at hul Unic-hnrgcrskap ,·e•·kr.'· hl't rlt·ur di<· wille -ketu-igt• wetsbepalings "'"' rlemokr:11 ie'<' par
-ty-rc~cring;; nic, ma:n we[ nit daardit• gE'dN•I
-tt• 1':\0 die bc,·olkiug wat as 'n Ot'l-(:tnic•,c ge -mccnskapseenheid op hicrdie o:"iP ,·adcr-landsc
bod em ontstaan en gegroC'i
h
et
tot 'n hcglct:cmconsl<ap 1·an bloccl, god:>diens. ta:ll rn kul -~uur, alma! met dieselfde lolsl><:s;ternrning. ~L:~-. w. ons nasieskap is geeu l<>.•l':illige ''<'
r-ll'niug l'ftll burgcrregle uie, maar Olls is 'n \'Oik w:1~ deur die GoddEo>likc l)('slil.•ring uit
bepa::tld~.> bronr1e en met 'u eie rocping in hi<"r
-dic Jnnd gephnt i,.
Die Afrikanerl'olk het gcgroPi nit die l·en -wording v:lll Xcdcl'land,<', Duit,<·. Fran'" <'ll in 'n geringer mate ook ander \\'e,-l~urope~e
hlo<>d op die gemcenslwplike aan\':l:lJ·dc Ruid
-Afrikaanse bodem. 'n Guusli~-:~· voorw:t:11·dc vir die ondcrtrouing v:1n die tlt•dcr" •t tcr,., was di<· ~cmcenslwplikc Protc~la" lst• ~<·loof ,oorLu i -ging, en die cenwording t>< ,·crdt·r Vt'·t·h:1:1S dour 'n g.-mecnskaplike Jydin::.: ondet· '11 on
-,.,jmpalicke owcrheid. dcu.r hloctl w:n sa:un gcvlo~·i !.et in die ;,ll'y<l om or<- n·yh<'ill en
d<:ur di~ aan,·aarding ,·an 'n I'll' .\frika:1n'<e
taal en kultuur.
J\ct ,oos in 'n i;tmiliekring i" dit• hantle \':tit
bloc<ll'crwantsk:-tp 'n oni'CtT;ntg:b:trc ~:l:llnhin
'{lendc krag in 'n Yolk. Dit. is dit• n·ilig,~c
ank<·r l'ir die bepllling 1':\n 'n volk sf\ \'t'rho u-ding to!. :tndcr I'OlksgroCpt'. On~ 1\omm:trHlant
-g<>tlet·:tal hot. di~ as volg buklcuttOOII: ,Ons
Afrikanerskap is 'n sedelike verpligting wat
ons deur Gods Wil opgedra is en wat deur
die bloed in ons are tot 'n lotsbestcmming ge -word het wat ons nie kan ontkom nie. Alles !1an ons verander, ons kleroe, ons berOP.P, ons burgerskap, ons partytrou, maar nic ons bloed nie, want ons bloed is onsself. Dit is '•''
mis-ticse ankcr, 'n lotsgebontlenheid wat geen
keuse toelaat nie."
[)j(.) A frik:tnOl'\'Olk het. itntnerl' tlcttr' sy
ver-led<• go·wys clal. die blocrlfaklcn· ,·ir lwm een
van di<' nllcrbelangrik ·tc l<ll'l'SI'il•); i><. want
hloNlsui wC'rhCiid \1'!\S 1•ir hom rl in hoo~,.;le ecr
Nt roPpin~ en bloedvormcng;ing m"l uie>-hlan
-kr s n gruwel en 11 ~k:tndl•. ln hir•rr1ie
;;lrcwe is ons Yolk gehelp clr·tu· di1' he!!te palrirtr<.!;nle fnmilielewe w;~t :-.o 'n v<'t'll:tmt· kl•n-mcrk \':til die ~\frika:ut~e ge:,in~lewt• \\';ts, want
die huisgl•sin is in die CN>h' plaas die lwwn~w
<kr ''an rlic hloedsniwcrhei<l ,·:w 'n volk. Maar die liberalistiese invloede wat onder bCSI1crming van die clemo!ll'asie op e111e gcbillcl van ons volkslewc dc~:q;edring hot, het spoc-dig ook die bloedsuiwerhcid van ons volk in gevanr begin stel. Die liberali~nH· ;,.. ni<' :tllcen
kh·ut·hlinrl nie. manr dit 1--laan ook 011\'C'l'~kil lia l Cl'Jtoor diu sa:unbocrdet'\' \':t n hlanln·' en
ni:-blankc" in fabrieke l'n ;,·ink•+· ''" in die
a~tt•rhuul't(•s l':tll ons ,:!cdc Pn doq>t• <'II bat
,l•lf" bimw- en buite-egtelike genweu,kap
ttt'>-,.,en blank en gckleurd oogluikr•ncl for. Ook in andcr opsigLe is die bamk \':tll bloed-ven,·rtn!sknp in ons volkslcwC' rk•111' dit· lih·•ra
-list.i<'sl' invlocclc aan vcrnicti~iug hlonlgc:;Lcl.
\'an :tile k~nlc hot dit die gcsondc• ~<'sinsiC'WC \':111 ons volk ondcrrnyn en d:1:1nlcur die vcr
-naam~t.(· bt>skcrmer Y:tn on:-. lJioed~uiwcrheirl
Jant a~tt>ruitgnan.
Partypolitie:<.
Ook die I'Olks,•erdeeldheid w:n dt•ur die
de-mok1·atie~e pnny-politiek!' ~otelsl.'l in die hnnd
)!<'"l'l'k wo~:d. is 'n vcmieligcr l'an dil' bande
''nn hlocdl'erw:tnbk:1p w:tt ons volk as 'n
)t,,,[.e organicse eenltoid bchoort. s:wm t . ..: snocr.
D
c~
l
l'
die pa.rLy-polit.ick wordo
n
~
gclo<"r om inc
l
k
e
volk
s
gonoo
L
w
a
t
o
m
er
n
of
:tud
c
r
re
d
o
oic bel'Oid is om 'n kruisic k tn•k waar jy
hom t rc-k nic. 'n ,,,·olks,·erran.il•r,'' 'u ,.Af,·i
-k::tnetTCu<'gaat, ·· 11 .,niLgoworpcJlC" en~. l<• 1cn. Ons oil word hecltemal gesluit vir die
blocd wat daar in die voll(sgenoot se are vloei en ons vergcct dat ons deur ons
bloedverwant-skap saamgebind word tot 'n lotsgcmeenskap, wat nie ons eie kcuse is nie, maar deur God aan ons opgedra is. ',n Stembriefie het onder
h~erdie stelsel vir ons dikker as blocd geword. Deur onb<•pcrktl' ;.rrewe na eie-helang toe tc !ant <'11
sc
lis
l\> he\'ordc,· dour b<.>klemtoningn111 dil' l'l')'huid 1':111 clie indiwidu het eli<.> lih<> -nlisli<'s-k:tpit:tli~;t ief.(· ~lelscl 'n skc·rp kb sst'-s~ryrl iu die haud gcwerk: :11·beiders I'Crkt·er in 'Jt ~cclt11·ig(· str-yd met. kr•p[i,alistr•, :tt·rne" sL;wn te,'noor· ryk\>:-.. die ccn groep slry t\•cn ·n ::wder grocp. dit' l"en sicn neer op die andl·r
;;c W\'rk. <li<' C'l'n pt·olwer alt.yd in 'n hlinkc·r e-n swieri~c·· motQr :t» sy huurm:Ht ry of hy dit k:m bek<>~ti~ of nie, di<' huis ,·an rne1·. X
moet me('r in nc•clclt· uithlink as die l':tn Ill(' \',
Y, die cen ,·om·,t:td mot•t uitslann bo die• an
-cler a~ rlie aanh,c· parady,. l'an die rleflig,..tc~
onde,· die oldtig't"~. die ecn sc hoed m<>el sk<· -"·er siL as di(> \':Ill <lie andcr, en~. Dcur hierdie
ldasscvcrskille word ons ook verblind vir die. bloedband tusscn vollcsgenoot en vollcsgcnoot.
Da:tron1 ,..(. dit· Os,c·w:tiHandw;tg:: w<·g md
die dcmokm;.it· t·n "Y liher:~li:stiesc inl'loedt· ,·:tn
loRhaudigheirl t·n Ott\'i'l':mlwoorclelikheid t•u ''"'
hy rlaarti'<'llnor di<· organicse gebnnd<>~tlwid
v~1n die een l'nJl;,..g,•tlOol anu die ander, ,·an
die boer a:tn di<' u~·~~cr:1ar, die kapitanllu.>sit t<'r
:t:ln die wcrkPr, ryk en :lrm. en" .. tn.a.w. die•
,·er:l n t woo rdPI iklwid ,·an hlocd 1eenoor hlul'<l. Die Ossewabrandwag sien ons volk as 'n or-ganiese cenheid; as di·ll een ly, ly die helc
volk daaronder en as dit me.t die vollc moct goed gaan dan moet clit met ellce scsin socd
gaan. Vir die Ossewabrandwag is elke volk s-gcnoot ewe belangrik weens die bloed in sy are en nie weens sy rykdom• of armocde nie.
Onulat tlil' o""wahrandwag r1ic gro()t st<·
waarclc :tan rlie saak \':111 die .Afrik:~ner-hlr,..J
heg en nmd:tt. hy dw hewaring en hl·,·onlt·ring
\'an die hlnrdu;<•lll('('nsknp van 011-o l'<>lk l'eral in gc::.ourlt· l'n st•lfs1andigc gesinue sien. l>t·
klcmtoou h) di" h11i:-.gcsin as .clte grondslng van ons volksh,.slnan. Oaarom word in die
eerste plaas gcsorg vir die bcvordcring van 'n
gcsonde en sclfstanclige S·2Si•~slewc ueur aan
e!kc gesin 'n mcnswaardige welstand tc ver -selter, hulle te hclo om gesond te bly en op -bouendc ontsp;mning tc genict en hoer wa:~r
des aan dJC VOIIISiewc te heg. (Yir n;tclr n· besom!" ·h< r]" \1 ord vct·ws" 1l:l die hrosjnn· · ,,Ge;,ondc (:,•sinn<: bon 'n Jc,ven~kr:t~tig<• Yolk!
AtnpLelike (iP~insb, lcid van die O
sscw:thrand-wag.'' O.B .. uitgnwes, Xo. 2).
JJi.o Ossc11ahraudwag erkc:n egier dat eli(\
lw-war[ng van dio blocdsn[wcrhcid ''an on~ volk
-onrlcr Jutidigo oms!an<ligheclc nie ncL den•· p
o;.i-tic\\ t' \'01'111 i II~SIII:t:t t r<'tqS CD 1 U hc[cjf[ \':I II l':ISS('-;Ij)al'lheid hol'nrtll'r tnoet word uie. mlt:n· dat
blor><hcrmcngutg met. nie-blanke;; en nn~··
wenvlc ,·olksgf'fl<'Jl<' ,.,ll'eng vcrbicrl ntni•t word,
nie nll,•en dcttr gemcngd<) hnwelikc in die ban
te docu nie maar ook dour die S\\'aar~te
,..[raw-we op !mile r·gi<·like gemcenskap tc lc.
Op l.'lkt• Bmurlw:1g rns die plig om reed~
nou-al iu sy d:ta~likso ]ewe to wys claL hlocd vu· ho111/ha:tr dikker as waLer is. On,; vest ig d[e :t:tnda~ ~<1<'1-!s Of) 'n p:tat· s:tkies:
11. Die Man sc Taak:
I\ielcensla:tmle die politickc ,·ordeetdheid •·n
h-wa:Ji gc,·o<•ll·n~ wal mag ontstaan lwt rnoi.'L
ons alle" in on" ''ermoe doen om 11ie on~ \'Olk
s-aenoot ,·an un:< tc vetTrccm nic. Om. mo<>l
~i
e
mecr 1·ir on!\ blind st:t:tr op 'n mcdc-.\fri-k:mcr !.1: parl.ylidma:tlskap nio, maar mot'( li <'-wer dio bloed in ::;y :1r0 raak sien en prob;;•C'r om hom dt•ur ons posiLiowc op~rcdo lot. 'n
skcppendc kmg in ons volksboweging in LO
sknkcl. On~ 1ttOO~ nic vorgoct nie dn~ woord<>
wek, maar voorbcolde trek. Ons in die Oss(.) -wabranclwng he-~ 'n groob en eclcl Lank om to
VYF
verrig en hien·oor het ons die hulp Yan elke ,·olksgenool noclig. l'robcur 'n ,·olksgenoot n:J
-der te trek i.p.1·. w<"g te ~tOOt.
Ook moct ou;; nooit nala:1t om on~ rned
e-Afrikaner tc 11·ys <hn on::. in !'.y wclvaart b e-l:lngstel nie. Slap ua die ,·olksgenoo~ w:tt ecn -Mi;lm lowe of ecnsna1n ,·ocl, wat rnet kommcr
cn sorgc ,·ir eli<: dag van more von·ul is, en ~csels met. hom oor sy welst:tnd. sy werk en
ons ,·olksnaagslukkc. !~I keen moet. ,·oel d:J t
sy ,·olksgenotc iu hom betlng·-nel, ongeag wa t-ter werk 1ty doeu, en oi hy arm of ryk is. Elkc: ,·olksgenoot moe!. I'Ol'l dat. hy lid ,·an 'n lewende ,·olk is, daL :;y ''olk al sy kragte
nodig he~ en <ht hy op sy gcbicd sy dcel tot
die: \'C'l'ntlling \'an ons ,·olksroeping moct bydr:l.
Jllocdverw:mtsknp brin:.: ook die \'Crantwoor -delikhf'id \';tn hoedcrHlmp !fiCO. 0n8 Se: ,ek iH my brocr, my. I'Oiksgenoo~, se wagler." \Vnnn<'er 'n medc-Afrik;wer in nood \'erkecr tnoc~ ons ;dies in ons ''ermoe doen om hom
te help. As ons werk~cwers is moet ons ook
on-. ,·erantwoordelikhcid tecnoor ons werkne
-mer, be ef en hnlle ht•haudel soos ons g1·a.'lg belnndel sou wil gc\\'CC» het :1s ons in hulle
po,i,;ie w:t . As ons werknC'rners is moet ons
ook ons vcr;mtwoordelikheid lcenoor ons werk -gcwers hesef en !mile die diens laal. kry wa:u -op hnlle gcregl ig is. A lhei is nodig: want albci
!<t:lnn in dicns vnn die ,·olk.
Ill. Die Vrou se Taak:
Op die n ou ruli ,·cral di,• ta:1k om haar
I'Oik tc dicn denl' die hCI'Onl(.)ring '':tn 'n
gl'-»Ond<' g<"sinsle"·" en tlit> ~org:l•ncle liefdc wat. s~·
a:m h:t:\r hui:; b\',tec. _\h·l lwar natuurlike
hr•l:tng~telliug in die mcuo; as lcwcude weso,
is ~y meer as icmand andcr:-. in sta:1!. om die hlocdbancl v:1n hnar ,·olk le \'crsicrk." Die ,·ron 11':1( cln~ ltaar hui:. ,.,,n,·:l:trloo:, verwaarloos d:l:trdeur ook hnar ''olk I ~:tal. ons alles iu ous ve·rmoe doen 0111 on~
Jtt'"'
"
Pll kinclers so ge -lnkki::.: rnoontlik tc ma:tk ~otl:1L lnll huis ,·ir hul:dtyd 'n a:111lrckking.~kr:tg sal wee'\. Kinder:<
mo~l
:1:1ngcmoedig wonl om hul otHspanningt•n ,·crmaaldikhede tui, ll' gttniet. deur vir hull(\
·
g:t>~ellige
hy\'enkom,te, n·rjaa rdagpanytjies,<'ns., in die lmi,. tc rei.' I.
T.a::t on.;; on~ helangst<•lling in on~ ,·olksge
-uutc toou denr tc kttil·r by mekaar op cglc
Boerc"ysc. 'n ltclpen<IP hand uiL te stcck waar
hulp noclig is, ons kr:q.(tc tc• wy :tan
volksorg-wet·k, en rleur n i<•ltcklikhcirl met nog mecr
\'l'iendelil<heid tc hr:tniwoord. \\'auneer ons
Wl'Cr in 'n koOiclmmer sit l'n ons word cleur
'n .\frilmnermeisil· hl·dien. moet on!< haar
be-leetd hehandel \'II inrlit•n moontlik ook na, haar
welst:tl d \'l"l'llCCIIt. \\'a: r hlanlw bediende:. iu
dien, gene:cm wonl moN, hnllc ~o l>ehandd
word dat hulle :ls \'olbgcnntr bedtelllal tuis
in die huis kau YOel.
So is claat· hondenl-t•n c•c 11 11·ce waarlang~> ont<
die b:1nclc Y:llt hloc<l lnl. 'n krngtige volk
&eeH-heid lwn smee, sorbL clkc volksgcnooL kaa
voCil daL , alma] ,·ir <•IIH'C'n <:11 clkcen vir
a.l-rnal" leef.
A
~IElLJE
lU GIEILD
waar
dit
van
rente
kan
verdien ..
Raadpleeg dadelik u
EIE VOLKSBANK