Hoofdstuk 1:
Vectoren.
1.a. Ze moet dan met 4N trekken.
b. Voor de horizontale component van de trekkracht geldt: cos 45o thor4 , ofwel 4 cos 45 2 2
hor
t o . De verticale componenten van beide hondjes zijn even groot maar tegengesteld. Mirjam heeft een trekkracht nodig van 4 2N.
2. a. b. 3ar2ar 5ar c. 1 1 2 2 2 ar 1 a ar r 3. a. De twee tn zijn
even groot, maar tegengesteld. Die heffen elkaar op. Beide sleepboten
oefenen ook een horizontale trekkracht uit op het schip. b. cos30o 10000th
10000 cos30 8660
h
t o
N. De sleepboten samen leveren een trekkracht van ongeveer 17.321 N. 4. a./b. c. 3212 10 3,2 m d. 1 3 tan AB AT T 1 1 3 tan ( ) 18 T o 5. 6.
a. De zwemmer zwemt met een snelheid van 40 m/min schuin naar links tegen de stroom in. z r vert z vert r v v v v v v
uur uur uuur uur uuur uur
b. De horizontale component van de vector van de zwemmer moet dus tegengesteld en even groot zijn als die van de rivier.
25 40 cos 51 o
De zwemmer moet dus onder een hoek van 180 51 129 o met de stroomrichting
zwemmen om precies loodrecht aan de overkant aan te willen komen.
ar
3a
r
1 2a
r
1 1 2 22
a
r
1
a a
r r
v
r
v u
r
r
v u
r
r
u v
r
r
7.
a. De som van Fur1 en Fuur2 is even groot als Fuurz maar tegengesteld (recht omhoog), want het gewicht hangt stil.
b. Fuurz (Fur uur1F2) Fur uur1 F2
1 2 0
z
Fuur ur uurF F Bovendien hangt het gewicht in evenwicht, dus de som van de krachten die op dat gewicht werken moet 0 zijn.
8. 9.
a. De vector pur gaat 2 naar rechts en 16 naar beneden. Het eindpunt is dan (-5, 18)
b. 8 naar links en 64 omhoog: beginpunt is (19, 52) c. eindpunt (-1, 8) d. (15, -77) 10. a. 1 2 1 1 3 4 a b r r 1 2 3 1 3 2 a b r r 3 4 7 3 2 3 6 3 a b r r b. ar ( 1) 2 12 2 br 2232 13 a br r 1242 17 2 2 ( 3) ( 2) 13 a br r 3ar2br ( 7) 2 ( 3)2 58 c. 3ar ( 3) 2(3)2 18 3 2 3 ( 1) 212 3 ar d. 0 0 c r 11. a. 4 1 KL uur
d. omdat OA AB OBuuur uuur uuur
b. 6 2 4 5 4 1 OL OK uur uuur e. 12 14 26 20 18 2 BA OA OB
uur uuur uuur
c. 14 12 26 18 20 2 OB OA uuur uuur 12. a. 3 1 4 31 30 1 AB uuur 4 3 1 35 31 4 BC uuur 0 4 4 34 35 1 CD uuur 0 1 1 34 30 4 AD uuur
b. ABuuur 4212 17 BCuuur CDuuur ADuuur
13. a.
b. vr en wur zijn beide veelvouden van 2 1 c. 2 1 , 8 4 en 10 5 d. 2 1 , 8 4 en 10 5 e. 1 2 en veelvouden daarvan : 2 4 en 3 6 f. 20 0 , 2 4 en 3 11 14. a./b. c. cos27 6 OP OP OA uuur uuur o uuur sin27 AP OQ6 OA uuur uuur o uuur 6cos27 5,35
OPuuur o OQuuur 6 sin27o2,72
d. A(5.35, 2.72) 15. -16. a. 2.00 uur: (4, 16) 2.30 uur: 1 1 2 2 (4 , 17 ) 3.00 uur: (5, 19) b. Om 16.00 uur bij de Afsluitdijk.
c. De richting van het jacht is 1 naar rechts en 3 omhoog. Vanaf Medemblik moet het jacht nog 75 naar rechts, en dus 225 naar boven. Het jacht gaat door het punt (77, 235). 17. a. 2 uur: 2 2 1 2 2 4 10 3 10 6 16 x y en 3 uur: 2 3 1 2 3 5 10 3 10 9 19 x y b. 2,75 : 2 2,75 1 2 2,75 4,75 10 3 10 8,28 18,25 x t y 18. a. 5 : 1 5 3 1 15 16 2 4 2 20 22 x y 1 3 1 6 5 2 : 2 2 4 2 8 6 x y 1 1 2 2 1 1 2 2 1 3 1 4 5 1 : 1 2 4 2 6 8 x y
b. Voor 0. c. 1 3 10 2 4 14 1 3 10 3 9 3 d. 1 3 100 2 4 136 e. 1 3 31 2 4 b 1 3 100 3 99 33 2 33 4 134 y 1 3 31 3 30 10 2 10 4 42 y b Nee, het punt (100, 136) ligt niet op de lijn.
19. a. 2 3 b. AB uuur
is de richtingsvector van de lijn.
20. a. 8 2 b. 18 8 10 3 2 5 PQ uuur
c. Een veelvoud van 2 1 is 10 5 . d. 8 2 2 1 x y 21. a. 4 5 1 2 9 7 AB uuur 5 1 9 7 x y b. 4 4 8 17 5 12 CD uuur 4 2 5 3 x y c. 0 1 4 1 x y 22. a. : 3 7 1 2 x KL y b. 3 7 74 1 2 23 c. 3 5 : 5 4 x AB y 3 7 74 7 77 11 1 11 2 23 y 3 5 42 5 45 9 5 9 4 41 y
23. a. 1 8 0 a ur en 2 0 6 a uur b. | | | | 8 20 160ar br c. | |1 | | cos a a uurr 1 1 | | | | cos | | | | | | cos | | | | | | cos a a a b a b a b ur r ur r r r r r 24. a. a br r 6 4 cos60o 12 b. a br r 8 6 cos135o 24 2 c. a br r 5 4 2 cos90 o 0 25.
a. AB ACuuur uuur 6 6 cos60o 18
b. 2 2 1 2 6 6 3 cos30 6 3 3 3 27 CA CDuur uuur o c. 1 2 3 3 cos120 4 AD DE o uuur uuur
d. AC DEuuur uuur 6 3 cos0o18 e. AD DCuuur uuur 3 3 3 cos90 o 0
f. BF AEuuur uuur 3 3 3 3 cos120 o 13,5 26. 10 5 3 cos 2 3 cos 48 o 27.
a. |ODuuur|2 h2 | |br 2 b. h2 |ABuuur|2 |ADuuur|2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 | | cos | | | | | | cos | | | | cos b h b h b b b b r r r r r r 2 2 | |2 | | | | cos h a br r ar br c. | |br 2 | | cosbr 2 2 |a br r|2 | | | | cosar br 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2
| | | | cos | | (| | 2 | | | | cos | | cos ) | | | | | | 2 | | | | cos 2 | | | | cos | | | | | | b b a b a a b b b a b a a b a b a b a b r r r r r r r r r r r r r r r r r r r r d. 2 2 2 2 2 2 1 2 1 2 1 1 2 2 2 a br r (a a ) ( b b ) (( a b ) (a b ) ) 2 2 2 2 2 2 2 2 1 2 1 2 ( 1 2 1 1 1 2 2 2 2 2 ) 2 1 1 2 2 2 a a b b a a b b a a b b a b a b 1 1 2 2 a b a br r a b
28. a. a br r 3 5 4 12 33 b. 3242 52 ( 12) cos2 33 5 13 cos 33 cos 0,508 121 o 29.
a./b. 32 ( 2)2 52 1 cos2 13 ( 4) 222 42 ( 5) cos2 26
1 2 13 26 cos 13 cos 2 45 o 20 41 cos 26 cos 0,908 155 o 30. a. 10 17 cos 11 c. 10 17 cos 11 cos 0,844 32 o cos 0,844 148 o
b. Dit zijn de scherpe hoeken tussen de lijnen l en m en tussen de lijnen n en m. d. Dat is dan de stompe hoeken tussen de genoemde lijnen.
e. 17 17 cos 17 cos 1 0 o 31. 22 ( 9)2 42 1 cos2 2 4 9 1 85 17 cos 1 cos 0,03 92 o
De hoek tussen de lijnen l en m is ongeveer 88o
32. 32 ( 1)2 123 cos2 3 1 1 3 0
De hoek tussen n en k is 90o
33.
a. a br r 3 10 2 15 0
b. ar en br staan loodrecht op elkaar; de hoek is 90o.
c. 3 2 4 t 6 4t 0 1 2 4 6 1 t t d. omdat cos90o0. 34. a. : 11 7 10 6 x k y b. 15 7 : 3 6 x l y
35. a. 6 4 10 17 2 15 PR uuur en 1 5 6 13 9 4 QS uuur 10 6 15 4 0 PR QSuuur uuur b. 5 4 9 9 2 7 PQ uuur en 6 5 1 17 9 8 QR uuur 9 1 7 8 65 0
PQ QRuuur uuur , dus PQuuur en QRuuur staan niet loodrecht op elkaar.
36. 18
36
PQ
uuur
en het midden van PQ is M(6, 10)
6 2 10 1 x y 37. 2 8 p2 0 2 16 4 4 p p p 38. a. b. 2 2 p AP uuur en 4 4 p BP uuur c. (p2)(p4) 6 0 2 2 8 8 2 2 ( 2) 0 0 2 p p p p p p p p d. 2 1 AQ q uuur en 8 1 BQ q uuur 2
16 ( q1)(q 1) q 15 0 ; deze vergelijking heeft geen oplossingen. 39. a. b. 4 7 x y
zijn de kentallen van AP uuur
; een richtingsvector van de lijn l. c. Die twee staan loodrecht op elkaar.
d. n APur uuur 0 3( 4) 5( 7) 3 12 5 35 3 5 47 0 3 5 47 x y x y x y x y e. 3 4 5 7 12 35 47 : klopt. 40. a. 3 4 n ur b. A(5, -4) 5 3( 5) 4( 4) 3 15 4 16 3 4 1 4 x n x y x y x y y ur c. Het inproduct is 0: 3x4y 1 0
41. a. 5x14y d b. 9x4y d 1 2 5 4 14 3 69 : 5 14 69 d l x y 9 11 4 12 147 : 9 4 147 d m x y 42. a. : 1 5 1 4 x l y c. 0 1 : 7 0 x n y b. : 1 1 7 5 x m y d. 14 0 : 0 1 x k y 43. a. 5 37 16 16 32 2 b. Het snijpunt is (-2, 3) 44. a. x 2 4 en y 3 7 b. ( 2 4 ) 2(3 7 ) 62 2 4 6 14 62 18 54 3 ( 14, 24) S 45. 4x2y 10 6 6 7 x x en y 46. a. 5 2( 5 2 ) 7 b. 4 7 4 7 c. 6y 9x6 5 10 4 7 3 12 4 (3, 1) S 3 3 2 21 7 21 14 25 17 21 21 42 6 8 8 0 14 14 (14, 20) y x x x S 2 (18, 1) S 47. a. cos12 50 n n z F F F uur uur o uur 50 sin12 p p z F F F uur uur o uur 50 cos12 48,9 n Fuur o N 50 sin12 10,4 p Fuur o N b. Dan moet je minstens 15 10,4 25,4 N trekken.
48.
a. 3 a br r: tegengesteld c. geen van de drie b. p aur r 6 25 15 10 0 : loodrecht d. 1
3
2 e f
49. a. : 1 1 2 2 x AB y b. 1 2 3 2 3 2 8 y
Punt C ligt op de lijn AB.
c. 1 5 6 2 2 4 DA uuur 6 1 4 2 2 0
DA ABuuur uuur , dus ze staan niet loodrecht op elkaar. d. DQ DAuuur uuur 0 8 6 ( 2) 4 48 4 8 56 4 0 4 56 14 q q q q q 50. a. b. S(11, 6) S(1, 6) S(5, -2) c. |PRuuur| 5 en |PQuuur| 3242 5
Dus als S(11, 6), dan is PQRS een ruit. d. S(11, 8): : 3 2 2 1 x PS y en 8 1 : 2 2 x RQ y S(1, 6): : 3 3 2 4 x PQ y en 8 7 : 2 4 x RS y S(5, -2): : 3 1 2 0 x PR y en 5 1 : 2 8 x SQ y e. S(11, 8): PS x: 2y 1 en RQ: 2x y 18 S(1, 6): PQ: 4x3y 6 en RS: 4x7y 46 S(5, -2): PR y: 2 en SQ: 8x y 42 f. T(7, 4) 1 2 (4 , 4) T 1 2 (5 , 2) T 51. 5 2 AB uuur 3 2 AC uuur 15 4 cos 0,567 29 13 A A 55o 5 2 BA uur 2 4 BC uuur 10 8 cos 0,747 29 20 B B 42o 2 4 CB uuur 3 2 CA uur 6 8 cos 0,124 20 13 C C 83o 52. a./b. c. 3 2 AB uuur 1 4 AD uuur 3 8 cos 0,740 13 17 BAD BAD42o
5 7 AC uuur 15 14 cos 0,878 13 84 BAC BAC 29o
AC is dus geen deellijn van BAD
53. a. : 2 7 4 6 x BD y en 2 1 : 6 9 x CE y b. 2 7 2 (keer 9): 18 63 18 9 4 6 6 9
(bij elkaar optellen): 22 69 24
2 3 69 46 S( 2 , 0) 23 c. : 8 8 2 3 x AF y 2 3 1 3 2 3 2 3 8 8 2 8 5 2 3 0 y
Klopt, S ligt ook op de zwaartelijn door A.
54. a. : 3 1 2 3 x l y b. 3 1 : 2 3 x m y c. B’(-5, 4) : 2 3 3 1 x k y
d. bijv. C(2, -1). Dan is C’(1, 2) en die ligt ook op k. e. 3 2 3 keer -3: 9 3 6 9 2 3 3 optellen: 7 9 10 3 5 10 16 1 S(2 , 1 )45 25 f. A”(2, -3) en B”(5, -4) : 2 3 3 1 x p y k en p zijn evenwijdig.
T-1. T-2. a. 3 2 21 23 3 15 12 v w r ur 4 7 3 2 6 5 11 v w r ur b. | |vr 22 ( 3)2 13 |wur| 7252 74 | 3 | 3 | | 3 13vr vr |wur3 |vr 12142 197 c. 1 2 3 v ur 2 2 3 v uur en 2 3 2 v uur T-3. a. : 3 1 5 2 x KL y
b. De richtingsvector is dezelfde. Vraag is dus of punt (6, 13) op KL ligt.
3 6 9 5 2 9 13 y (6, 13) ligt er op! c. 1 2 3 3 d. 3 27 1 2 1 2 6 5 2 6 8 y 30 5 30 2 55 y p Ja, punt 1 2 (3 , 8) ligt op KL. T-4. a. a br r 4 2 cos 45o 4 2 b. 1 2 5 3 cos150 7 3 a br r o c. a br r 5 2 4 cos90 o 0 T-5. a. 21 2 7 5 x y b. 3 2 12 5 x y T-6. a. 5x4y 8 b. 2 3 8x5y 20 T-7. a. : 8 3 0 1 x l y c. 0 1 : 5 0 x n y b. : 0 1 4 5 x m y d. 64 0 : 0 1 x k y T-8. a. 1 23(3) 11 1 2 9 3 8 11 3 (6, 7) S
b. 1 2 3 6 1 4 keer 2: 2 2 8 2 Optellen: 3 5 8 8 8 1 (9, 3) S T-9. a. 6 0 0 3 3 3 1 OM AB uuur uuur en 6 6 36 18 54 3 6 OM OB uuur uuur b. cos 6 6 0 3 0,894 6 45 AOM AOM 27o c. cos 6 6 3 6 0,949 45 72 MOB MOB18o d. 3 6 NB uuur
waarbij N het midden is van OA. 3 6 6 3 cos ( , ) 0,8 45 45 OM NB uuur uuur (OM NB, ) 37 uuur uuur o
T-10. Een vergelijking van l is: 3x2y 7
2 1 3 5 33 b Door punt (3, 3): 1 3 5 3 3 3 15 10 25 c