Die O.B. Jaargang 6, no.17

(1)

Jrg. 6 Kaapstad, Woensdag, 26 Maart J947 No. 17.

Gaan

Twee

Pmrtye

Saamwerk

van

'n Gcsamentlike verldaring oox· samewerldng by die vol-gende ''erl>iesing is vc!'lede S a-tenlag deur mnr. N. C. Haven -ga, Icier van die Afril>anerparty en dr. D. F. Malan, Ieier van die Rerenigde Party uitgercilc Daarin word vcrwys na samc -sprcldngs tusscn die lei<:n; en 'n oorcenlloms op die grondslag dat ellwen van die partyc sy eic idcnt.iteit behou. Vcrclcr is daar gc~:n cise van enige aard gestel irie, daa1· aangencem is dat dcelgcnootsl1ap in dicsclfdc voll>sdiens crt lquneraadslmp in dieselfde stryd to(~gelaat sal word om toelwrnstige. ve rhou-dinge self en vrylik te bcpaal.

Die twec leiers cloen 'n be-roep op aile ,Suid-Afrikaners · wat tot ander partye of groepe bchoort, maar wat op die fu n-damentele vraagstukke met llUlle saamstem, om hu! onde r-steuning' te verleen vir die b e-rciking van die voorgestelde doe!. Hulle gee die versekcring dat sodanige ondersteuning wel-kom sal wees, en vcrtrou dat langs hierdie weg ons so ge -wenste volkseenheid opnuut en op hegte en blywende grondslag weer opgebou sa! word, en dat a:Je verskille wat weens die o01·Iog of ander omstandighede ontstaan het, vir goed begrawe en vergeet sal word·"

HAVENGA VERVlELI<OM O.B.-STEUN

Die Vaderland berig dat mnr. Havenga, wat dcur die blad ge -nacler is om te verduidelik hoe die nuwe verwil<kelinge die ni e-partypolitieke groepe gaan tref, verklaar het dat Iede van die O.B. nooit be:et is om Iede van die Afrikanerparty te word nie. 'vVat die Afril>anerparty betref, het mnr. Havenga voorts ver-klaar, word die sleun van die O.B. met behoud van sy aparte identiteit op nie-pratypolitiel'e gebied, venvellwm. Dit geld ook van die Nuwe Oi·de.

I

!E.nogste

fR.ebeU

Die '.rrausvaalse oncler\\'ysd e-pa.rtement het 'n rondslo·ywe aan aile ouers gest uur om te ve;-ncem of hulle \\'il

h

e

dat hul Jdntlers na, die lwninldii\C op -togte gaarr. Jn 'n scl•cre sl,oo! in Pretoria. (Afdl,aansmcllium) het net cen ouct· gcweier. Dlt \\'as stafoffisier Bu~rs van <lie Gcbicdslmntoor.

l.n ilic Jdas het 'n onder·wystH' s~· seuntjic, Johan .Buys, gerocp om op te staan. Sonder <la.t hy .iuis wis waarvoot· hy aangcroep Is, het die ondjie opgestnan en tlle ondcrwyser het vir die ltlus gcse: ,Jiyl< goed na hom.· ... hy's <lie enigstc rebel in hlerdie Iii as."

Indentiteit

Sta~pvol

Stadl§aal Op

SteHenbo§ch

Verledc Sa

t

enl

a

g

aand

,

22 :M

aara,

h

et

die

K.G

.

en

di

e

A.K.G.,

·oude~·ge

woontc

,

die

jaar

li

k

s

e

O

J

>

Cnin

_e

•r

sver

_e

O'aderin

«

_e

van

di

e

O.B

.

OJl

Stellenhosch

toeges

pre

ek

.

Dit

wa

s

'n

}H

lik

vcrgadering

i

n

all

e

opsigte.

Die groot stadsaal was van .!10el1 tot hoek volgepak deur 'n geesdriftige skare, wat die sprelters telkemalc toegejuig het.

Die vcrgadering het plaas -gevind onder voorsitterskap van komdt Hennie Marais van die studentefront.

Hoofgenl. Max Smuts hel die sprekers en die groot skan: op hartlike wyse welkom ge-hcet en die verrigtings gesel -lig ingelui. Hy het 'n beroep gedoen op e~ke lid en goedge -sinde om 'n ywerige werl,er vir ons beweging te wees.

Prof. dr. E. E. van Rooyen van die kweekskool h-2t 'n e rn-stige openingsgebc<! gedoen waarin hy die beproefde mens-heid en in besonder ons volk en beweging aan die Alle r-hoogste opgedra het.

\\1agmajoor Radloff. bygc

-staan deur kaplein Bell van die • studentefront, was verant -woorcielik vir -die sierlilw ver -_siering van die saxal en die

flin~:e optrede van die mans-en dameswagte.

Voordat die K.G. die verhoog bestyg het, hel hy a! <lie wag -t•e wat op diens was, gelnspek -tcer. Hu!le was opgestcl voor die verhoog.

I{omdt. Swanepoel en sy Kaapstadse Blaasorl<es het die onmisbare musiek versl;af.

Die plaaslike Boerejeug on-der Ieiding van veldlite. van der :Merwc; het ook hplle dee! tot die vcrrigtinge bygedra. 'n Boereseun, en 'n -dogter in haar sisrokkie en voorsl<ootjie, het die republikeinse vlag ge-h:vs en cweeens het lweestul's later ·n beclrag namens hul eenhede, l:!an die K.G. oorhan-6ig vit• die afhanklikes van ons kamer.ade wat nog in Sy Majesteit se tronke vertocf.

Na afloop van. die ve rrig-i.inge het 'n groot aantal brandwagte en vriende gese l-lig met die leiers ve1·kecr.

K

~Go

o~r Same~@m$

Yff~~

iw~~

~~

~

ft;w~(Elrn~r~

;

.

Die

h

ouding

v

an

di

e

Os

s

ew

a

hn

md

w

ag t

en

o

ps

i

g

t

e v

a

n

d

i

e oon

'C

ll-k

om:;

L

u

ssen

m

u

r

.

H

av

e

ng

a

en

d

r

.

Mal

a

n

is

verlede S

at

et

·da

g 0

1}

'u

groo

l

vet·gadering

op S

t

ellc

n

h

o

se

h

<~eur

d

ie

Kom

ma

nda

nt

-generaa

l,

d

l·.

H

an

s

v

a

p Reush

u

r

g,

uit

cengesit.

Die

K

.G

.

h

et

dit

verweJkom

as

di

e ee

r

s

te

s

aap

tot

cvent

u

e

l

e

same

w

e

d<in

g

t

u

s

sen

aile Afrikan

er

s

-

'n i

de

aal

w

at

die

O.B.

v

ol

har

d

end uage

s

tl

· e

w

e

het.

D

ie

K

.

G

_ h

e

t

ook verwys na

'11

af

som

l

edike ver

kl

a

r

ing

van

m

n

r

.

Havcnga

in

die

per

s

dat

hy

d

i

e o

nde

r

-sleuniug v

an

.

die O

s

sewa

hran

clw

a

g verwe

lkom m

e

t h

e

h

oud van

i

denti

te

it.

D.ie cerste dee! van die t

oe-spraalt hel die K.G. gewy aan die verskynsels ·in vet·band met ·die koninklike besoek en wei om aan te toon hoedat die O.B. vcrre c•:tarvan dal hy sy bcstaansreg met die cinde van die oorlog ingcboct het, in .. hier:di::: na-oorlogse ltrisis van die republikeinse st1·oming in Suid-Afrika <lie enigste orga-nisasic in cl.ie land was wal ook vir die toekorns 'n aan-lmopingspunl vir 1·epublikeine -versl<af.

Dan wil cl< met 'n oog op toekomslige fases van die stryd die verhouding van die O.B. .tol parlemenU\l·e optrede

b~h-:~.ndel, het die K.G. ve r-volg. Ons hoor dikwels, vera! van uil buitel!ringe, clat ,Die O.B. glo niks in ·die stem nie, of die O.B. sweer hy sal nooit weer stem nie,'' ensovoorts. · Ek J'an natuurlik nie help wat ons vyande ons wil toedig of wat een of ander lid van die O.B. in sy drif en opgewonden-heid gese het nie. Maar

elk-een van u weet '(}at die opper -gesag \n.:tn die O.B. in die Grootraad setel, en wat enige O.B.-spreker verkondig .is gcs:tghcbbend allecnlil< insovcr <lit 'n vcr·toll\ing is van die sienswyse Yan die Grootraad. Ons moet dus vra, wat di.z gesaghebbencle houding van die O.B. en sy Grootraacl is. El< wil dit voorls korllil's aan -dui.

AANBOD

Met die algemene verkiesing in 1943 het die O.B. 'n skri f-telike en qpenbare aanbocl aan clie dric leiers van opposisie -JXtrlcmentcre groepa Q gec~oen,

mnr. Havenga, dr. Malan en mnr. Pil·ow, waal'in ons aan-gebied het dat hulle ooreen l<an kom om driehoekige ge-vegte te venny en 'n een -heidsfront leen die Regering kan loon, dan sou ons die llele gewig van die O.B., nip net sy stemme nie maa1· ook sy hele organisatoriese steun, ogtcr· daardie gesamenUilte

op-Foto: J. H. de la Rey Die Vryheldsvuur word aang-estccl{ rleur 13oeta Fourle, oud-p oli-tiei(C g·evangenc en mev. Van 'Hcer<lcn, moeder van H.old<ic van iHeertlen, wat tans nog in die Sent.ralc Gevangenis 'n lang vonnis

moot uit<lieu.

Dr. J. F. van Rensburg posisi'Cfront inwerp - sonder dat die O.B. vir .homself enige setel cis.

Die aanbod Js <leur twee van -die leiers aanvaar en dcur een verwerp. Denr die ver-werping is die hoop vcrydel en lwn ons die O.B. as organi -sasie nie in 1lie stryd gebruil' nie ornclat, h;y vanselfsprel>end 'n gesamentlike front wou dien en nie net een sel!sie van die republil,einse Afril•anenlom teen die ander nie.

Nietemin het ons nog Ie i-ding oor die elel<sie gegee en dit loenstraf ooli (vir die tweede l<eer) die bewering dat die O.B. ,se hy sal noo.it stem nic". Ons het ·in· 'n reeks of-fisiersvergaderings en ook p u-bliek in die pers en in pam-flette aan ons Jede gese om, in·dien moontlik, vir 'n goed -gesinde anti-Empire-J,andidaat

te stem, maar goecl of sleg -gesind, stem anti-Empire. Di! was in 1943 met die algemene vci·Idesing en temillde van 'n verbete o.ffensicf van een \'an die anti-Emplre-partye teen die·

O.B.

HERHAAL

Sederldien het ons by by-ltans elke tusscnverl<iesing aan ·die opposisi-21\andidaat die

·~anbod van steun, met behoud van identiteit. gcmnak en tcl -kemale is dil van die han<l gewys. Ek hoef nie verder tc gaan as die aangrensende ldesafdeling, Hotlentots-H.o l-land, 'n maand of wa.t geledc.

Die O.B. het tenspyte Yan a! die onderling~ verslteu rd-heid in die opposisic \ncr aun

die H.N.r.-Ieiding ons organi

-satoricsc steun aangebied so-wei as ons stemme. Al \\·at ons Yanselfspi·ci•eJHI geeis het, \\'aS

erl,enning Y~m ons identitcit as 'n bondgenoot. \rVecr is dit ge-weier en el< vind dit nie vrecmd dat die hele O.B. van dam·die kiesafdeling die selfrespek g e-had het om' onder die om -standighede die aangebodc stcun nie op tc dring waar dit openlik van die hand gewys is

nie, en dat hulle soos een man

en een vrou van die stembtiS weggebly het.

(2)

BLADSY TWEE DIE O.B., WOENSDAC, 26 1viAART 1947

---

---V

rryheid~vuullr

1f

<Btrt

Rceerrn

mrm

So~lt0e~and

Die Eshowcsc ko01mando, alhocwcl klein in gctal. het met groot geesdlif Vryhcidsdag ge

-vier· op Hcuwcltop, die plaas

,·an l<omdt. Harold Heine. Be

-ncwcns Brandwagte en Offi

-sicr·c was daar ook besockcrs tecnwoot·dig.

Vonaf scwc-uur is die inwen

-digc mens vt·rsterk met hee t·-lil<c braaivlcis, hoeregcr·cgte en l<ofrie deur die l<ommandant en sy gadc voorg-csit.

Die werl<:iltc funl<Sic heL b e-gin mel die inlywing \'1\11 oom

Hcin~ senior, as lid n\11 die

Kornmandorand, deur· die Hoof

-l<ommandnnt. Laasgenoemde

hct ool< die :wnwesigc!! gevr·a om 'n andcr lid ,·an die raad, nl. oom Jan Barnard, wat reeds 'n geruime tyd in die Eshowcse hospitaal was, tc salucet·. Ons

weet dat. oom Jan sc hart

gc-brand hH om saam mel ons te

wees. Sy kocn·astheid en

gees-drif in chc sank. het hy gese.

is 'n riem onder die hart ,·an clke Soeloclandse Brandwag.

IX REEI'-:T

Daama is die offisielc pro-gram vir· die aanstecl< ,·an die vuur uilg-evoer onder· Ieiding

,.an komdt. Heine. Die plans -like kommandante he\ die bood -sl<ap aan die noue ,·oo;gc:ccs.

Om halfnege het dit egtcr

hard begin reen.

Nicteenstaan-dc dit het twee Brandwaglc die

\'Utlr gaan aansteck. ~let h c-hulp van olie hct die nmr rin-lfclilc in ·stortcmlo •·een hcltlcr

opgt·v.lam en hJ~· brand t t)l ntt 10-uur. Gedur·cndc die tycl hct bynu. 'n duim rccn geval.

Die Boerejcug wat oorspron l<-lil< die optog na 'n nabyg-elce koppic met brandcnde fal<l<els

sou begelei, moes maar tcn·ede

wees om die tcken vit· die aan-,;tcek van die vuur vanaf die ruimc stoep te gee.

Die Hoofkommandant hel in sy toespraak die stryd ,·an ons

Bcweging ,·ergelyk met die

stryd ,·an die ,·uur teen die

e:e-mcnte ,·anaand. Soos die vuur

:ater nog gebrand het nadal die reen bedaar· hel so sal die Bew c-g-ing nog ,·oot·tleef en bloci in die toekoms gcdra op die gees-dri( en trou van sy lede.

'n Baie genoeglike en inspi -:·crende funksie is afgesluit met die sing ,·an ,Die Stem."- ( Eic lwrrespondent).

IIDrrfnttt<e W

~rrfk:®©' Hui

W~CIDtm~ W@~

in jare

N

~ ~!r®@il:

1J\rek

Dit• O.B. hrt 'n tyd )::'<·h·tlt• in 'n al'(il;cl aangctoon hoc primi -tief clir Brittc "a' op 'n :-ta<lium toe hul bcsig was om Afril;anrrs in Snicl-:\fril;a up tr hang in hul pro"c" van .. bcsl<a\1 ing". Daar i,., lOt' 1!'1'\\')'S lint die Bril>ot' parlcmeni hy die geboortc ,·an raul I< ntg-l'r nog -.t<>rd-. bocl<grhtHt het op l<crfstold<e soos die bar·bttrc <!it g-t•cloen hct, in plaas van up papier.

Dtt is cgter nic die enigste

barbaarse gcwoonte wat die

Brittc tuis bcoefcn het on

der-w~·l hul scndclrng-e die nalurel -lc ll1 Suid-Afnl<a teen die be-sl<aa fdc Borre opgeslook hct Ilk.

I ncl('rcland ht•f lulllc· in tlie

.ia

I' I' van d it· (;root Trc·l< n og-hul \'r'()llt'll:- !1Ct' llll\'llhlll'C ''(•iliug- \'t'l'l<uop.

On<lerstanndc wol'(l op j:!'csag van die Cape Argus .£:'C'plna,.;:

.. Man~ lu·t hu! \TOur·n~ in (:ront-Brittanj,• mir!tlf'r· <11-o IHIII-dt•rd jaar gt•ftodt• IHIJ.:' pt'l' up!' n-h:tr(· \'eiling- vrl'lwop. J)i,. !;~as It• J::'C'\'al \\at aan~pi<•IH·n is, h1·1 in clie h!'rf.., ,·an 1852 pla as-l!'<'''iml (cl." ·'· n:ltlat clh· gnt'rt·

-Ht·publil'IH· a• J!'<'Sii.~:" "a,. Hl'd.) tnc 'n man "." \TOll na die marl<plcin t<' Aylt•-;forcl. naby

~lai<l'itonr, g-c>lri hl'l mc>t ·n hal-l<·r mn hn:tr l;op eu lt:lar vir 'n halfl<roon \'c•rl;oop hct.

.. Op Ponlcfracl hel ·u man in l 15 'n veiling ,·an sy \TOll be -gin met 'n hod ,·an ls. Hy hel haat· uiteindelik nr 11,.;. ,·er

-lwop. Die rckordprys in sulkc lra nsaksit'S waarva n l)ockgehou is, !s £1!').

•;-.: HO:\'D

,Die mcrlnvaanligstc geval

van alma! was ong-ctwyfcld die cen

wnt

op 5 Oklol>cr· 1832 (Oom l>nul was to(' n! prcsies scwe janr· oud) plaasgevinc! hel. Op daanlic dag hcl 'n !)ocr· m.::t.

die naan1 James Tholllpson sy

\TOU :'>Jury tc Carlisle opge\'l!il.

Jly hel dil' gebeurtl•nis dcur· middcl \'an biljcttc

aangckon-dig. 'n Houtnrhoog tS opg.:rig

en die lwcc hc·t daarop plaa

s-gent-t:tn, onderwyl :'>lary hee ltt'-mal opgct-uimd \'ir· haar \Ti.:ndt' gekniY. ht:t. Thompson het rond gd<yk vir· 'n hod maat· <lie

skare was net geamuseerd ... Is

daar niemand onder jul:e wat

'n n·ou wil koop nie ?'' hct hy ge,·ra.

,·n Stem hct daarop geant

-woor·d: ,.Twintig sjielings". en die bieder het vir hom 'n pad na ,·ot·e gebaan met 'n hon<l aan ·n tou. Thompson hct r;c-l<ibbel maar twintig sjiclings

was die meeste wat.. hy l<on ln-y. .. Nou ja₁gocd", het Tho

mp-:>On gese, ,twintig sjielings plus die hond. en die mcisie is jouc" .

.. Dit was die finale aanbod en

dit. is gerede!ik aanYaar·•.

BRTTSE STRA F

Hierdic barbaarse pral<tyl< in

'n land wat hom op daardie

oomb!ik aanmatigend bcywcr

het \'ir die gewe2ddadig-c ,.be -Sl<awing" \'an een-derde van die

wercld is darem glo in 'n

cn-kele ge\'a) op ·n sel;:erc plel< nie geduld nie. maar die opt redc wat daarop ge,·olg het, ,·crsl<af

1111g minder l<rediet \'ir· <lie

Rrit-so opvatting van reg as wat

tliP \'erkoop ,·an vrouc sy aan-:-prake op bcslmafdheid onder -:-teun. In hicrdie enl<ele ge,·aJ is die man deur die plaasHI;:e g•·mecnslmp tot tien jaa1· swye ge,·otHii!;. In daar:clic tycl hct' niemand oo!t met hom gcprnat nie!

Weffkom

Reran

Aanhoudende sagle reens in die doogtc-geteisterde gebiedc

van die Karoo en Noordwcstc

het ver:~ue week ver·ligting nan

die boere gcbring. Op verskeic

plekkc is tot twee duim reen

gemect.

Berigt<! oor rci:in is ont,·ang \'an Cal\'inia, Kenhardt, Beau

-fort-\Yes, Prins Albert, Victo-ria- \\'cs en Uniondale.

TREE

AF

_Ann~j~b~~al~

_~J.m

K®ningsdat~

W atll

§~aJRn.

Jin f2\Eo

(:c>ul. J. J. S\\·ancpoel

Gcnl. J. J. Swanepoel van

Dewctsdorp, wal weens onvcr

-my<lclil<c omstandighcde" aflr·ee (sy pick word genecm dcur hfl<mdt. D. J. Strauss), skt·yf: Daa r cl< a flrec as Beve: voe

-rcndc Offisier van Generna

l-sl«lp C2, w'cns ck langs hierdie

wcg al die Offisicre en Brand

-wagtc ,·an harte te bedanl< ,·ir

hullc samewcrldng en gctro

u-heid wat el< \'ir die meer as vyf jaat· ,·an hullc g-cniet hct.

Hou l<oers en bly stand\·as -tig. Ons saal< sa! en moet sei.!\·ier.

Lank lewe die 0.13.!

Mooi Opkoms

Komcll. J. J. Louw van

:\Tarehand hcrig dat daar 'n

pragtigc opkom~ was met

Vryheidsdag-,·iering en clal hy

vera! clanl<b:Hu' w:1s om Lc sicn d:•L daar :mvct'l Afri

ka-ners wal no;::- aan <lie part

y-stclscl glo, tccnwoordig was.

Ool< hllll;• hcL n:tc.lat hullc die doc! va 11 die VUllr' g-choor hct,

hul slul<lcie hont op die \'Utrr

gcgooi. Alles hcl goccl afg c-loop en ctie bC'drag- ,·an £1:i is ing..-snmrl. Da 1r moct nou ldaarg-cmaa I< word vir die

vol-gcndc groot clng- wat binnc

-kort voorlc.

Presente Vir Ou

Moeder

~u-Set•lant! ho•t IH':-Iuit nm

.£I 0,000,000 aan Bri ttanjc> t" sl<enl< a;. erl<enning- ,·ir eli!' nor -log!>pOj!'ing van B1·;t tanjl'. Aus

-trnlic hi'( ri'Ctl'< lw:-luit om aan Eng't·land £25,000.000 prC'1-ol'nt II' g<'<'. N:t \'C'rwag-linl!' sal .1\'l'nl.

Smuts ('t'r~<clan.gs aanlwncliJ.:' \\'Itt ~uicl-Afrilw :-e licfciP;;hl~'''

~al \\'CI'~<. Eng-o•lancl sl;ultl die

Unic nngrvN·t· £10.000,000 t•n

IIHH>nllik :-tl! clit die b('drag

\\'C~t·s •

Amajubadag is vanjaat· in

Port Elizabeth ge,·icr op die

uitspanningsterrcin aan die

Kaapse \Veg naby Sewendc

Laan, :'o!ewton Pari<. Die \'e

r-rigtinge hct plaasgcvind ondct· bevel ,-an hfkomdt. P. C. Els.

Xadat komdt. Trutet· geopen het <leur die lees van Ps. 4i, hct

ds. S. J. du Plessis, van die

p:aaslike Gercformccrde Kcrlt, 'n gcbed gedocn en in die vol -gcnde tranl gespt·cck: ,Yc

bru-ariemaand is Amnjubamaand en

koningsma.and. l\Tanr l'or·t Eliza -beth aileen h<'l hierclic> Ollc!C

r-sl<cicling tc bC'Irrt gcval dat l<o

-ningsdag en Amnjubadng ,.anm-gevnl het! Gister en vandag was die stad \'Ol vrecmdc \'lac met slcgs hier· en daar 'n Unie -,·Jag, maar ncrens was die Vi er-kleur le sicn nie, as net

,·an-Op

Beaufort-

Wes

\·ryheidsdag is op 27

Fe-bt·uarie op Beau(ort-\\'cs gc

-hou. Xa die verriglinge om 1-uur deur l<omrnandant J . .J. le Roux mel gebecl gcopcn is, is lekkernye ,·erl<oop, wat die

mooi bcdrag van £50-10-10,

insluit.encle offcrgeld, ingcbring hct.

Onder voorsitlersl~n p

w

tn

wagkaptcin D. clc Vofl is die \'Crrigting-e die aanrl om 7-uur ,·oortgesit en hct veldl<Orncl P. F. de Vos geopcn mel sl<riflesing en gebed. I<ommandant S. J. Krynauw hct 'n wcllwmswoorcl gcsprcclc

Gen~raal H. J. du Toit hcl in ·n l<ort toespraak die ouers

gen·a om log hul kinders wnt

die tocl<omstige O.B.'s is, Ill\

die O.B.-kampe te stuu1·, en

o:iisicre gena om geldehk:!

hulp tc ,·erleen aan sulkc kin-ders, indicn nodig.

As hoofsprcl<cr hct opgclt·cc

hoofkomdt. 1\.. C. Sw-.1ncpocl

\':at o a. gese het dat die erwe

van ons vaders in vreemclc

handc geval het. met die gc-volg dat ons vandag 'n wcr-kenclc volk is, i.p.v. 'n hccr -sencle ''ollc

Hicrna het I<Ommanc.iant.

Gcrt Ci:\iers die fakl<els in

g-c-recdhcid gebring en vi<'r dog -tcr·s en vier scuns hcL plcgli g-dic n·yhcidsvuur aangcstecl<. (Korr.)

aand htCI'. Deur ons ,·lag en die

vuur wat ons vanaand gaan

aanstecl<. sa! ons wys - dat ons nog nie ,·erdring is uit Port Elizabeth nie.

.,Doel van die l<oningsbcsoek is om die Ryl<sbande stewigcr aan te haal, maar ons doc! is

om claardie sclfde bande af te br·and. Die O.B· bly draer van die vlam ,·an ,·erset teen die

Empire en claarom sal ons ook

hier weer die Vr·yheidsvuur aan -slcc}t.''

Op die gegewe tyd is die

houtstapcl aan die brand ge

-steel<. Daarna hct komdt. Tru-tcr die verlclaring van die Crootraad voor·gelees.

Saterdagmiddag, 1 :'lfaart. is

'n funksie ter insameling ,·an

fondse op dicselfde terrein ge -hou.

Geen

Motor$

Vir

Brnfctre

Ten einde sy buitelandse

mark tc behou en mededinging met Amcr·ika moontlik te maa.k

is aangekondig dal nog g~en

nuwc motors ,·ir die ,·olgcndc jnar aan die B1·itse publiek gc -lcwer sal word nic. Aile motors wat ,·en·nardig word, is licstem vir uit,·ocr na die buite!ancl.

Om die tocstand te ,·crerger is motoronderdele haas o nbekom-baat· in Engeland.

Geen

Vir

Kos

Meer

Kommuniste

Die \'crenigdc :State het die \'Crsool< nut die Jwmmunistiese Joego-Siawicse I'C):!'cring om 100.000 ton l<oring. ,·an die hand g'l'\1 \'!'. Daar il' ook

aan-gel<Onclig clat <lie \'.S .. ·\. twcc van rlic• d ric sl<cc>psladings aa rt-appc>l~< wat vir· tinna. in J ocg-o-. ~lawii: hC'stcm wn>-, gclmnsc l-lrrr hct, en dil non na Duit~

lanll ~al ~tuur. As rcde vir· die

~tacl wor·cl VC'I'ld:wt· dat. Anwr

i-lm t·cc·tls !'e v!'t'l lwring uitg c-\'Orr· hct en clat daar n!c hcw

-gcr1-onuod in Jvc·go-Siawie is nic.

llN1f JEKENllNG OIP

99DllE

0 JBo?'

O

it

lwm

dilo

c

cfs onder ons aandag dot

p

e

rs

o

n

c

H'Ol ••

D

ie

O.B.

"

ran rrie11_•(l(• onlt'C.lll" _;:, en _b<~raa'_bY h

"t•n

>e/

dt

• illtt

• la

• ruu

·<

•

Of'

die hlad

1cil trorrl.

nie

ll'f'<'l u·aar nm in

t

c

tt•l.-

e

11 11ie.

J

· ;

,.die

!{<'rief L'ml ~ulke

pl'nwne plaas

OilS

el

i

<'

nod

igt

• iut

ekeu

-t'orm

h

ie

rmuh

•r

.

J

'olto

oi

n

e

t di

l'

eorm en po

s

dit

samn

mt>t

die

intl

• /,·(

'

ll

[!e

ld

t·mz

10 /

-

p

e

r

jaar

(of 5

'

- l'ir .'\('.'\

n

wmHll')

oan

:

roorsla

g

(

Edms.

)

Bpk

.. Posbus 28

,

S

tdlenbosclt.

INTEKEN\'OH

l

\1

DIE SIRKULASIEBESTUURDER,

VOORSLAC (EDl\lS.) BEPERK.

POSBUS 28 - STELLENBOSCH.

Neem asseblie( my naam op as intel<:cnnar op ,DIE O.B.'' tot el< u kennis

gee om die intel<cning lc slaal<. Ek sluit die bcdrag ,·an £ • vir

die cer!'~e twaalf/scs* maandc hierby in.

NAA;\[

( Blok letters)

POSADRES ... ·, · · · · ... · · · ... · · · · ... .

D~ttum

Handtekening.

(3)

•

DIE 0.!3., WOENSDAG, 26 i\fAART 1947 .BLADSY DRIE

lJt@~

Spoor Aaum

1 ©t

~ftrry(Q

JI{(Q)err§

Vallll

Die

OJEO

§ceewncerr

C<·nl. ,J. A. Smith, adjunk-l{.G., het hom bc:sondcr hoopvlll

uilgclaat oot· die toclwms van ons vollc by die gelcentheid van die

!')tclknhosch~c vergadering verlcde Snterdagaand. Die A.K.G. lwt die tot·mHlct·ing tus~cn mnr. Ila\'cngn en

II•·

.

Malan verwcllwm

a

s

'11 nood~naldil;e ,·erdere :stap in tUe rigting van ,·oJI;:seenheid. Mnr.

l{a\'Cn~a en ilie 0.13. hct reed~ \'Crlcde Xo,·embermaand ste\\ igf'

b:lndc \'an \'riendsl;ap gcsrnee.

Dit· A.l<.G. h<-t die totst:lndlcoming ,·an 'n O.n.-studenll'ft·ont

op :;t('llenbosC'h vcrwell;om en <Ue studentc hal'tlil< uitgc·nooi nm

tp lwrn dcf·lneem nan die \'ollcstryd.

In hierdic dae van onselcer

-heict en skommcling in die

w(H·eld is dit aangcnaam vit· ons

om tc wect dat ons 'n fal<lor

l<an wces in die herskepping

''an toestande, hct genl. Smith

gesl:. Die wereld ondergaan 'n

r·eoricntering ,·an magte. Ons

sien groot nasies in vcrwarring

raalc en uitsak en ons sien an-der grool nasies opkom. Ous

~icn oolc dat die moeilikste ('n

hoo~ste taalc Yan die Afrikane•

·-\'OIIc - sy strcwc na n·yheid

-na<lc•· aan \'er\\'el;enlilcing hom.

Ons sien dat die oorsaalt ,·an die

Afril<aner\'ollt se onvryheid en

gcbondenheid, nl. die Britse Ryl<

sy hnndc lo•sscr maal<. Geleen

t-hedc \ir die \'ry\\'ording \'an die

Afl'il<an<'r word gunstiger ons lnoct die gclccnthede aan -gr·yp. Oaarom dat die O.B. op -nuut die \'Oil< aanspoor tot strytl

- tot di<· Iew(·bringcmle stryd

\•ir ons hoogstc ideaal.

WaLter reg het die O.B. om tol aksie op te roep '?

Omdat die O.B. sy bestaans-rei; volkome rcgverdig het. DlE KOERS VA~ DIE O.B.

Die ~>amelcoms ,·an on:; voll< \\'at !!InS besig is om in ons land

pluas tc \'ind i,.; prcsics tlic lcoers

wat die O.B. nog altyddcur

arul-~;c·wys hot. Vanmore het ons

ge-hoor van die toenadering tussen die A.I'. en die H.N.P. Verlede

Novembermaand het die O.B. en

die A. P. mekaar reeds gevinct.

Dis almal stappe tot die hym

e-l<aarbring ,·an die vo:lc.

El< is vanaand m<'CI' hl•op,·ol ns uoit te,·or•• \'it· die to(•lwms \':\11 tlic \'O)k Cll van die O.fl ..

ln•t di;· A.K.G. ,·crl<luar.

BRE~ VOLKSEEXHEID Vollcseenhcid was nog altyd

die O.B. se hoofdoel. \'anaancl

staan or1s op die drumJH"l \'fin 'n Yoll<sfront ,,·aarin alrl)al lmn

:<namwcrl<, met behoutl van

identiteit. El' <lanlc <li(• AIJe•·

-hoogste dat die O.B. staand;;o

s:-c·bly hct, tcnspyte vau niles,

a.; die draer ,·an 'n breert· \'OII

<'<-ecnheid. En ,·anaand \'OCI die O.B. dat hy besig is om die

bc-gcerte ,·an die ,·olk tot eenheid

,·erwesenlik te kry.

Daarom is die situasie h

oop-vol vir die toekoms - en a:-;

ellceen !iY gewig inwerp is die

oorwinning moontlik.

Die posisie van die ,·o!lc is

so sterk, dat dit selfs

noc.lig-geword het \'ir die Britse ko-ning om die bandc van die Empire hegter te kom smcc.

HERTZOG SE BOODSKA P \Vaar die Afrikanen·olk nou besluit hel om gesamentlik te

gaan optrce, :aat ons dit docn oorecnlwmstig die bcleid wat

die grootste seun van Snid

-Afrika, wyle genl. Hertzog. in sy Jaaste boodsl<ap aan ons na

-Duidelike Teenstelling

Op

Harrisn1itl1

Hicr

Welf

hicr

Waib~in

ge

r~

In die :I.Iiddeleeue in lla:Hi

het dnar twee groot seksies h e-staan wat. eintlik as die twec

teenstellinge in die openbare

!ewe ook gegeld het. Die een seksic het hulle geskaar om die vorstelikc huis Welf (waaraan die huidige Engelse koningshuis

,·andag nog bchoort) en die an -der om die vorste Waiblinger. In enige mcningsverskil wat tot

botsing gc:ei het was dit 'n bc

-l<enue kreet: ,.Hicr \oVclf!" en

,.Hicr Waiblinger!'' wat onmid

-dellik nabystaandes, wat met die geskil onbeken was, laat

toesnel het om hulle geestesge

-noot ( dikwels 'n n eemde:ing)

ter syde te staan.

Op Harrismith het daar

icLc; soortge:ylcs gebeur op Don

-derdag, 13 :!\1'aart· Die Jwning

van Engeland het ontvangs in

Hanismith gehou en die O.B.

-hoofkommando het op 'n plaas

wat aan die dorp g-rens, 'n O.B.

-ctng gehou. Hier Welf .... Hier \\'aiblinger! Hier koningsgcsin -de .... I-Tier Republikein! A an

icmand se gcse!skap wor·d hy

in suJice tye geken.

Van die koningsfunksie het

ons nil<s te berig nie: maar die

O.B.-funl<sie het goed verloop

en mel jukskeispele onder die

bome en met. 'n toespraal< van

g-cbieds~cneraal P. J. Grobler

('!\ van die K.G. (wat van Vredo

daarvoor oorgekom hel) die

verskil tussen die ,.muise-r e-publikanisme'' en die repub'ilc

a-nismc van die O.B. beklemtoon.

Vir inge,·aJ daar "anuit die na-bye Harrismith moleste kon oonvaai, is enige wagte, onder

wie 'n stuk of agt puilnvagt<"

van die Rand onder gcneraal

Hein Richter, ool< • onder die

fecsvicrencles gewecs. Hullc

lcenwoordigheicl en die moeitc

wat hullc gedoen hct om spesiaat \'anuit die Rand na Harrismith

te kom, word hesonder hoog or

prys gestel en is 'n klinl<endc

bcwys \'an die so:idariteit ,·an die O.B ... een vir alma! en

alma! \'ir elkeen!

MYNW

ER

KERS

DU!E

D!EUR.

GfE.W

YS

Driehonderd-en-:sesti:; myn

-\\'cr·Jccrs \\'at nan die goudmyn -staldng dcclgencem hct, en 17 uit die 23 lede \'an die myn\\

l'r-l<crslwmitcc is nie wt•e•· tl<•u•· die myne in diens gencem ul('. \'Oigens 'n \'erl<laring \'an n111r.

D. Ellis. seluetari~ \'an die

\' ercn igde :llyn werl;e r~J;om it ce.

Ondet· die mymrerltors hcens daar 'n crnstige ge\'oC'I \'an ,·e

r-ont \\'aarcllging oor die behan<l

e-ling \\'at hulle by die ternglwcr

na hul wcrk onh·ang het.

.J

GEXL. J. A. ~:IIl'£11 gelnat hel, hct die A.K.G. ~esc.

Die boodskap lui:

,Die stadium \':111 0111 wi l <lcc-ling van die EurcJpcse mensllnm

met :sy ingewil<lceld<' c·lwnumi<'

-~·· en maablcapUIH· ht•;.

tnnns-Jcwc ,·c•·ci:s vandag di<· h

cr,.Jccr-ping ,·an die gron<lsht<• t'l1 inste

l-linge \'llll !'.,\' ,.taatl<uruli~t· en

mantslcnplil;e bestaan,.. ('II bc

-tlryfsie\\'c, op die ba ... is van 'n

()hristelil,-nasionaal Rt•

publi-l<i'inse g-csagstnat gdl'id t•n g-c

-' \'ocrd na diP IJegin~dt< en b<•lei<l

van 'n ::>uid-Afl'il<aam.-na,.,ionalf•

,.nsiale ua•·d, wat sy uanpas by

die lcwcn:s\\ ye, morcle

op\'at-tings en godstlicnstig-e brslwu

-inge van dil' Afril1anen·nllc en

wnt strcei na die hoOg'-tl' en ml·cs alg('mtt·n uit~<·b•·f'itl<' mate

\':In \'oll{sg<'luk <·u \'olh«we l-vaart. !wide gf't•;.tdil; <·n .;tor -lilt ...

Laat dit ons strcwe wces en

niles sal gocd gnan en rcg-lwm

hd die A.l<.G. bc:;luit.

S.A.

Seuns

As

Vakmanne

Afgewy$

T•·•·wyl tlil' rt"g"t'l'illg' hrsig is

om st>genaallltlt) vnlcrnunne \'!Ill

tJOJ'St'l' in IC V0t' l' OIIHint hier '11

gro<lt arbeidstt·I<<JJ't )), .. ,(ann,

nHutl< hy uic gt••tt>l·gsarnc vu

ur-siening \'i•· die uplciclin;: van

Afril•aarbc \'alnnnnnf' !n Suit.I

-Afl'il;a n!t:. Ong .. ,.,.,, •. vyftig pc

•·-sent ,·an •lie mnn nr "at in die

afg-,•lope jure !n ~uid-Afrllta aan~oelt· gNioen h<·t (1111 as vale

-lui opgelci te word, b ,·an tlie

hand gcwys. Van <lie anntal wat

by die Spoorwcc aanso('l< g(•doen

het, is bictjie mcer· as 26 per·

-scnt aang-cnccm· Dill J'<'S mocs

maar· toc!'i('n .. n 'n under bc

-rol'p volg-.

In die afge!ope jare het alle

-saam 20,750 manne aansoclc ge

-doen om opgelei te word as ,·ak

-manne. Van hulle is net 10,500

aangeneem. By die spoonvee het 10,952 aansoelc gedocn en

8,7H is die deut· gewys.

Mens vra jousclf af of die regering hiet·die manne doclb

e-wus afgewys het mel die doe!

om plek te hou vir die \'rccmde vakmanne van oo1·sec?

\'olgt:ns me<ledcllng \'an

im-migrante wat \'t•r·lc<l<· \\'CCI< per slcip in 1\anp~tatl aangelcom

hct. "as 'n groot d('Cl ,·an hut nredc-immigmntc up tlif' slcip indcrdaad g('(·n \'alnnann<' ni1·,

maar oudlcde ,·an di(' Brit!.c

J_ugmag wat lcegli\crs is en op

Suld - Afrikaamw gasvryh<>ld

wil !com tf'er: so11s ty<IC'ns die oorlog-.

·.

Stuur u POSBESTELLINOS vir

@ KAl~TOOfUlEI\ODI(;.OHEDE Cll

-~

SKHYFBEHOEFTES

na

SOLMS VAN

N

I

.E K E

I{ K

Groote J{cr.kgcbou, Parlemcntstraat, KAA-PS'l'AD - Foon 27017

L

yk

H

ierdie

J

aa

r

Op

U

Beste

H

Ons hied

d

ie

All

crjo

ngst

e

og

ge

nd-

e

n middag

-rokke aao.

Lo

-

· en

Fremod

e

Kostuums

-

-Bl'ing u oogarts "e \'OOI'S!Hif \'il' hl'ill<' nn ons.

GOEIE WEHJ\ TEEX BJLLII\E J>nYS'Jo;,

GEHOO

B

APPARI\AT

JDn<e

w

<ID®tr~Jr<e~&:err"'

Au»

\!<e<eik

K

c

l'k

laa

n.

KAAPSTAD

.

Ma

itl

a

n

dsti·aa

t.

BLO

El\1

FONTEI~.

Re,;oelc ons of slcryf om Bet.nnd('rhcdc.

A.V.B.O.B.

Lykbe.oorgcr·8, Orn.r·at('rnntl\ltt-r"·

Bctrrf'Cnlo\•N·aclcerl\"r" Bloemfontein - Pretoria 180 Taltke

P L

Ull\1

\' EE

Die Beo<e Flrmn om o I'Llllll VP:t: ElEUS en nn<ler Plt()ll'GRTE nan to otour lo:

C

.

M

.

ELOFF

EN

K

!K

I

MORElL~li (J':<f'o<lmsb8.) us J\J)k il85)

~TtU'DEJEm.

U

'f

PRO

ECCLESIA

-

BO

EKTL\

N

O

EL

KAN AL

U ST

UD

IE-IlO

EKE

V

OOR

S

IEN

!

We

tf'

nsk:w

l

ik

e B

o

eke

oor

d

it

• volgf'ndt:

ortdt•I'Wt'I')W

i

s

!lOU in u

ErE

TAAI'

hcskik

h

aar

WIHimnde:

~:-··

.

I

Op\'oedlwndc: A:\AUTJE~E

MEETI

'

lJ

NJ)E

VA!'< DIE PLAT \'L:\ H: dcur Pro,f. D. J. van P..ooy 20/6 posvry Physiologic: 0

;\lEi\SLIKE

PHYSIOLOGiE

deur Dr. H. E. Brink Dec! I en II - 21/- ellc posvry

e>

I

NLE

I

DING

T

OT

DIE ALG

El\IEi\:E

T

EORETIESE OPYOEDKUNDE

deur Prof. dr. J. C. Coetzee .. .. . . .. .. 15,6 posvry

Bantu talc:

o

INLEIDii\G

TO

T

DIE STUDIE

\'A_~

SUI

D

-

SOTHO

deUI· Prof. dr. B. I. C. \'an Eeden . . . . 12 6 posHy

soologle:

o

DI

E

ONTLEOING

VAN

DIE

KONYN

deur Dt·. C. Grobbelnar . . . . . . . . . . 13/9 posvry

Regs leer:

G>

INLEIDING

TOT DIE

ALG

EM

ENE

REGSLEEH

dcur Prof. L. J. du Plessis . . . . . . . . . . 3 - posny

f!:l;onomle:

®

INLEIOING TOT DIE

EKO~O:\IIE

deur Prof. C. G. W. Schumann en Prof.

D. G. Franszen . . . . . . . . . . . . . . . . 20 G pos\'ry

VRA 0!\I VOLLEDIGE Ll'STE

Pro Ecclesi

a

c

Boek

ha

nde~

Posh

u

s

29 STELLEN

GO

SCH

(4)

-•

BLAbSY VTER DIE O.B., WOENSDAC, 2G ?.IAART 19·17

DlE O.B., WOENSDAG, 26 :\1AART 1917

Die V

olgende

Stap

Die oorcenlwms tussen nu11·. Havenga en dr. :\1alan sal dem·

die hele \'Oik verwelkom word as 'n bes:issende stap in die rigting

\'an I'Olksccnheid. Die gees waarin hulle mekaar gevind het, is die wat die O.B. in die afgclope jarc reeds beplcit het, naamlik be

-houd 1·an identiteit en verder slcgs onderlinge vriendskap en

wclwil:endheid· Daar is nie tougctrck oor allerlei eise nie; dis

•n blote vriendsl<apsverdrag. Uit so 'n vriendskapsooreenkoms

sal die nodige vcrtrouc en ))egrip wat noodsaal<lil< is vir 'n hegter

cenhcid nooclwendig groci. Laat ons mcl•aar oers as vricnde m·l•en en as IJoudgenote f:aamwcrlc en dan sal ons viml hoe \\'Cinig ons

iu \\'erldihheid van mrl<ant· versld,l, het ons hcrhaalddik in tlie l'tWledo lu·ldem to on.

line bclangrilc oolml, l>ly hicr·dic ooreen!wms egtt>r net die

<'N~Ic slap. Oaa•· is nog :uulct· groepe, waarvan die O.B. die

grouthtt· is, \\':tt hul {;'l'll'ig by so 'n lwmbinasie moet ing-()oi voo•·

-drt. ()ns \'Oil< daanlie nodigo slaltnlu:1g sal

h

e

wilt 'n Ot>l'll'inning

hy 'n ee•·s1·olgcnd4' vcrldrsing l;an waat·bo•·g. SELF\'l<~HTI10UE NOOIG

Die Osscwabrandwag is wat getalsterkte betref vandag 'n magtige fal,tor. D:lar is ldcsafdelings waarin hy 'n onbeduidendc

minderhcid vonn dil gee ons toe; daar is baie kicsafdelings

waar·in sy lede die deurslaggewend~ stemmcblok vorrn. en daar

is ool< l<iesafdclings waarin 'n O.B.-l<andidaat. indien daar soiets

sou wees. die mcet·derhcid in ·n driehoekige geveg sou behaa!.

.iln:u <lit is nil' in die ct'rstc plaas 'n l\wes,;ie van soveel duisrnde

;,lt·mmc nie. Die C'I'J'!;(l' \'OOnvaardr vir 'n nasionale oorwinning

is 'n ;~C<'!,<I•·if ;.oos uns <lit. tyllens die Ossewatrel' en later by

J\loit~~mentlwppic

e

n

Rloemfohtein (met die republikcinse

l'erga-drring) omlervinll ht'!· Die ;;elfvcr·trouc \'an ons I'Olk sal cr•·s

hers(<'l mott word I'OOrtlat daar spraltc l<an wecs van 'n ·ve•·

--lde~ingsO(II'II'innint:;-. en lla.at·die selrvertrone l•an onmoo,;tlilc hcr

-st"CI !;o!anlt di(' t·t•n u[ !Uidl't' magtigc Afrilmnergt·oep Hit.gesluit

siaan van ,;amt'\I'C·•·ldng. Solanlc deelname aan 'n verldesing'

<leur 'n grool <Icc! van die vo:J< bcsl<ou word as 'n onaangename plig, indien ~1ie 'n persoonlike vcrnedering nic omdat hullc moel

stem vir· mcnse wat hullc vyandiggesind is, solank kan daar

gecn sprake wecs van geesdrif nic - nie by hu!le en ool• nie by daanliP til'ntluiscmle Afrilu\ners wat vandag op die politicl<e dmad

~it uit wanhoop vir die onderlinge twis nie.

Maar wat 'n go\veldige opbruising van gecsdrif sa: daar nie

dcur ons \'Oil' stroom indien daar· more of o01·m6rc bekend gemaak kan word dat die Afrikanerdom in geslotc ge!ede:·e die

stryd gaan aanknoop om sy selfbchoud nie!

Die Osscwabrandwag se minimale \'Oorwaardes Yir so 'n samewerlting blylc uit al sy I'Orige aanbicdinge Yan steun, en nou weer opnuul uit die K.G. sc toespraak.

Waar die H.N.P.-leiding nou ingewiJlig het om met die

Afri-k~merparty saam te werk op die grondslag wat die

Ossewabrand-wag bcpleit, wat verhinder dat diesC:fde vriendskapsverdrag nie

ook met die Ossewabrandwag ge~luit kan word nie? Die O.B. het hcrhaaldelik beklcrntoon dat hy vi1· homself geen setels eis

nie, al wat hy verlang is dat die vyandskap" teen hom gestaal•

moet word en dat hy as bondgenoot in 'n Afrikanerfront erlten word. i\fnr· Havcnga het. sy hnndgcnootslmp reeds aanvaa•·; \\'at. l'<'rhin<ler dat. <It·. Malan dit ook tloen ·?

Soos die K.G. gese hct, is die sirkel van so 'n front reeds halfpad voltooi. Dit sa! heeltcmal voltooi wees indien dL Malan

ook die hand van vr.iendsl<ap van die O.B. neem. So 'n tlaad sal

tlaanlie goH van geesdrlf t'n sclfvcrtr·oue by die volk laat opbruis

wat noodsaaldilt is vir tlie oorll'inning. Die gevarc \\'at ons I'Oik bedreig, H! 'n sware verantwoordelildteid Ol) dr. l\ialan indien sy

houding oorsaalc gaan wet's dat daartlie gcesdrif onbenn1 gaan bly en die volt< sy laaste slag ,·crloor.

Geen

V

eroweringsreg

Ccnl. Smuts het ver!ede week in die parlement verldaar dat

hy bcreid is om Suidwcs by die Unie in te lyf en die gcbied

vel'-teenwoordiging in die parlemcnt tc gee-asof dit 'n onafskcidbare

decl van die Unic is. Hy het dit gedoen nadat rnnr. Eric Louw

inlywing van die gebicd voorgestcl het. As grond vir ~y

voor-Jleme het genl. Snnats onder meet· genoem:

,,'l'oe ons die tockomstigc voogdy van Suiclwes-Afrika aanvaar

het, was ons inderdaad op 'n goeie grondslag. Ons manne het. die gt'bied Vf'l'llii'Cr en tlit. beset. Ons hct dit vir 'n leeftyd heshrm·."

Ons wil dac!clil' vcrl<laar dat hoewel ons inlywing \':ln Suidwes

op 'n reg\'crdigc gTondslag beskou as noodsaaklik vir· albei kantc,

ons ons nie vir 'n oomhlik l•an vereenselwig met die grond wat

genl. Smuts daarvoor aanvocr nie. Verowering word weliswaar

deur die volkcrcg er·ken, maar vanuit 'n godsdlenstige en etiese

&tamlpunt !tan so icts nooit geregve1·dig word nie. Die 1·ero1\'Cring van Suidwcs (leu•· die Unie het laasgenoemde nie 'n greintjie reg

gcgcc om daardie gebied in te l~'f nie. Die enigste grond Yir soiets

is die begeet·te van die regmatige inwoners \·an daardie gebied,

net soos die bcgcerte van die inwoners van Danzig 'n billikc grond

\'ir inlywing by Duitsland was, maar deur genl. Smuts en sy

vricnde misl<cn en as oOt·saal• vir oorlog aangcgryp is.

~ITB~~gtOrnJg~ka~~®~lfl

l~~WCID~

Hf

@JEinoW®nk

M~t V~r~O~ftUrru~

Die publisitt'itsdiens Yan die

Unie, plaaslil{ maar I'Cral in die buiteland, laat \'Cel lc ll'ense oot· en is glad nic doeltreffend

genocg om tlic 11·aui n<lrukl<r wa.t in tlie buiteland oot· S

uid-Afrilca bcst.aan, uit die \\'eg te ruim nic. Dio rcdc hic.r\·oor is die geb•·clt aan 'n <lodtroffcntle

sl<ema, tekort aan bclnvame

pensoneel en vent! 'n gcbrelc uan fon<lse - hoell'el daat· gecn

telcort aan geld l« om pnbll

si-tclt nan tlio lconinlclil•e bcsoelc te vel'!ern nie. ••

Hierdic onthullings oot· die leemte en gel.>!·el'c in die staats.

iniigtingsdicns is dcur 'n gesag

-hebbende wat nou in voeling

met hicrdic wcrk staan, aan Die O.B. opcnbaar.

.Die mcning is uitgcsprcelc

tlat die bocl<it's en pamflcttc wat tlcut· tli1: staat~inlig

tings-lmntoor oot· di(• J ndiers, na tu

-relle en Suitl-Afrih.aan,;e aang e-lt'enthede in tlie IJniteland I'C

r-sprci 1\'ord, nie veel venler as die l;antoor self gaan nic t'rt

hoogstens 'n paar amptenare

bereik 1-Iierdie inligting bc

-reik nie die gewone man op

stt·aat nie en dlt is juis vir

hicrdic mense wat die inligting

bedoel is.

Om die publisiteitsctiens docl

-tt·cffend te maalc, sal dit vir clle regering nodig wees om baie meer aandag aan hierclie be

-langril<e saak te beslce. Dit

word op die oomblik maat· net

as 'n bysalde beskou, aldus ons

segsman.

DOEN l'\IKS

Die gebrck aan cie inisiaticf

\

UHllie~

BIDnrg

(ll;n

Beiaa~

Brii~~

(Q)IDnl

Ska@!r~

][((})~ ~ce

_K

ouiDJ

JH~SJ~

Die gf'><nl>sidiccnlc uit.vocr van voedsel uit Suid-Afdlut. 1111.

Bl'i1 tanjc ,,·aa•·mcc tlic t·cget·ing sedet·t die aanvang van die

oo•·-)ug nuwc t·cl•or<ls g-eslaan het, duur onvet·poosd voort. In die

a.f'gclope dicnsjan.r hct die regering £40,100 aan subsicl.ie betaal

up vleis en !mas \\'at goedlwper· aan Engeland ver·l;oop is as \\'at

ver·bt·uilcen; in Suid-Aft·ika tlnnt·l·oor moes betaal.

Dicsclftlc bclcid is verledc \ van botter en l<aas £1,599.051

jaar· oolc t<'n opsigte l'an boitcr aan uitvoersubsidie betaal het. gehantlhaat' toe 50,000 ldssies Hierdie uit\·oet· het hoofsaal<lil<

bottct· na Engclnntl vct·slwep is. na Engeland plaasge\·ind. Die gewone verbruikcr in Suid- Gedurende die afge:ope diens-Aft·ilut het horn toe gclukkig jaar kon die reget·ing nogmaals

geag as hy 'n !<wart pond per· die welbehae \'an die Engelsc

week kon l>el<om. inoes. Op die 2,181,556 pond

Vcrlcde jaar lmn die :Minister van Landbou in die parlement b·ckcnd maak tlat die Unic se-·

dcrt 1930 alleen ten opsigte

Bloeitydperl\

Vir

§OA

O

beesvleis het die regering byna

£241.000 van die

belastingbeta-ler se geld aan subsidie bctaal omdat hy die vleis so goedlwop

aan Engeland verlwop het. Op

die 143,921 pond l<aas is £16,536

betaal. b!t beantwoord ook

sommer meteens die vraag

waai'Om daar vet·ledc jaar

vleis!ose dae en kaas!ose

mann-de moes wees.

om iets uit te rig, spreek baic duidclik uit die optrede Yan die p:aaslike kantoor. Die kantoor

onder· wie die publisitcitsdiens

vit· die pers val, het aru1 Die

O.B. erl<en dat hulle die belang

-rikheid van die saal• besef om

die buitelandse persverteen

-woordigers wat saam met die koning toer, van inligting oor

die Unie te voorsien, maar so

n-tlrr meet· wol'll erl<en da.t hulle

nil's in ltlertlie I'Orbnntl gedoen hrt n!c.

Die geva:u· tla.t lnvaadwilliges

wilt die saal\ van die Unie ten

op..;igte 1·nn die lndiet·s en Snid

-wes nic gocllgesintl is, lticrdic

hcsoeltcmlc Jlersmanne - hulle

is ,;cstig in getal - onder die

vcrl•ecrdc iudnrl< mag bring oor tli(' wcrldil<e toctlrag \·an sal<e, is deut· tlie publisiteitsl<antoot·

ook erl<cn. Hulle het egter nie die ondcmemingsgees om die

pam flctte oor Snidwes en

die Indiernaagstuk aan

hier-dic mannc uit te dee! nie. Toe

die kantoor dam·op gewys is

dat dit cen mctode is om •die

bcsockendc persmannc van in

-ligting tc voorsien. het die idee

groat byval gevind en met groot vcrligting is verklaar dal dit 'n goeie idee is.

ONDER STOF

Fcit is egter dat hierdie

pam-flcttc toe onder die stof in 'n

Ids \veggepal< is en blykbaar nadat hu!!c gedruk is, skoon in

die vcrgetelheid geraak het·

Op die oomblik stel die pub

-lisiteitsl{antoor uitsluit!ik be

-lang in lwningsberigte en is aile

ander sake uit die oog verloor.

Dal hullc we! vinnig kan op

-trec as dit lwningspublisiteit betref, blyk uit die feit dat met

die siektc van die persbeampte uit Brittanje, mnr. 1\[ockford,

die Kaapse kantoor dadelik 'n

amptcnaar gest\rur het om die reclings 1·ir die pers oor te neem

soclat sckcr gemaaJ{ l<an word

dat dit nie weer gebeur dat die pers cen of ander funksie bo

i-I<Ot, soos clit die geval op Piete

r-maritzburg was nie.

'n Ongeewcnaar·de h\ocilyd

-per·k hct vir Suid-Afl'ika

aan

-gebreck, hct mm·. J. W. Mushet

Minister van Pos- en Telegra-fic, vcrlcdc wccl< verklaar. Hy

het die belegging van buitc

-landse l<apitaal as •n bcmoedi-gende tekcn beskryf en ver

-Voer

Seme1D1[

Uit

An

Staan

Bouery Stii

1\t'm· .• J. W. 1\fushct

klaar dat sowaL .£100 miljoen Britse l'apitaal in Suid-Afrika bele is.

Spr. het oolc 'n bcroep op

fabt•ikante gedoen om die hoe pryse van goedere in die Unie tc vel'laag. Hy het gcse dat dit

gcen liefdadighcid is nic, dog

goeie besighcid.

Te midde 1·an die sl•aarste aan boumate1·iaul het die Unie

gednrende die cet·stc agt maantlc van I'CI'lcdc jaar 22,5·74 ton

sement na die buiteland uitgci'O('t', Die syfe1·s vir die orige van die jaa1· is nog nie bt'sldl<l>aar· 'nie, ahlus die Minister van Elw

-nomiese Ontwlld\eling, null'. S. F. \Vatecson, in die volksraad.

Om homself voor die

Intis-lose publiel< te verontsl<uldig,

hct hy daaraan toegevoeg dat

die sement in wct·k!il<heid uit-gevoer is .,voordat claur 'n

tekort aan scment plaaslik

ontstaan hct." Die Minister hel

blyltbaar met hierdie vet·l<:aring daarop staatgemaak tlat die

gc-·heuc van die publiek maat· baic

kort is en dat hulle nie sal o nt-hou wanneer die tekort cintlik

ontstaan het nic, of sy eie gc-heue is baie kort.

Reeds teen die midtlel van vcrlede jaar \\'as die telcort ann

scmcnt so lniUck llat 'n opname

van die vooJTatle-posisie n

ood-saaldil< geword hct. D!t het aan

die lig gcbring dat die l.'nie St'

posisie treurig is,~'" dat 'n \'Co

·-meerdering \'ttn vyflig pcrsrnt

.,ynn tlic huidige protlul<sie nodig is. Daar was ook geen invoer

van scmcnt nie. Lank voor

hierdic tyd was ctie pers ,

oor-stroom van berigte dat boubase

gecn pcrmitte kon kry nie om

-dat claar nie sement en ander

matel'ianl bcskikbaar was nie,

maar vc1·al scmcr\,t.

Aan die einde van Augustus vcrlcdc jaar, <Ius ge!uktyc!ig mel die .,periode toe sement

plaaslik nog nie skaa.rs was nic'', hct die boukontroleur, min. J. W. 2\iushet, aangekondig dat die posisie so ernstig is dat

semcnt ingevocr sal moet word·

Die prys van hierdic sement

was cgter byna dubhe! die prys

,·an die binnclandse produk, (ln

was boonop onverlcrygbaar, soos

(5)

DIE O.n., \VOENSDAC:, 2G 11-fAAR'l' 1D·17 BLADSY VY!i'

.

:£(I:

e

rdJ~!likce 11VaftuPr~lle

~~~=====~---

V({)]ll

-

-!K ({))

m

7J1!DJJ11

rr&

i~

f1

e

Ten

Ouervare

s

tamllattu·

elle

va

naf di

e

pla

t

e

la

nd

w

a

t i

n

Kaa

ps

ta

d

ko

m

werk

,

v

al al

m

ee

t·

e

n

mee

r

t

e

n

prooi

van di

e Ko

n

un

u

nist.iesc

p

ro

paga

n-di

s

te

, w

at

gedur

i

g

op die

uit

ky

k

is

v

ir

hie

r

d

i

e eenvo

udi

ges

wa

t

huJle

h

o

peloo

s

ve

dore

v

ocl

· in di

.

e

s

t

aa

t

sgedrang.

Die

agi

tator

s

i

s

maar t

c

gre

t

i

g

o

m

hie

rd

ie

v

r·

ee

m

de

li

n

g

e

,

r

eg

t

e

h

e

lp

,"

hull

e

t

e

hewed(

e

n

i

n

te

s

out

meL

komm

u

n

i

s

ti

ese idees

.

D

i

t' ko

nnnu

u

i

s

t

e

he

s

ef

da

t

h

i

e

rdi

e n

at

.

m·

eHe 'n v

rugh

are

t

e<"l

aar

d

e

'

i

r

hul

l

f'<"I'

S

te

lliu

gs

hied

e

n

laa

t

d

ie

gnlde

.

k

an

s

nie ve

1·

hyg

aan

11 i

c

.

Vlcrkgcwcrs in Kaapstud wat op groot ~l<aal gebmik maak

vnn naturel!c-ut·beid, vcrldnal' (fat- wanneC,l· die rou nature! by

hullc in diens tree, hy heeltemal

bruikbaar is en 'n gocie werl;er

uitmaak Dit tllllll' cgter nic Iunlc

of hicr!lie natut·<·llc is oor aile;. ontcvre<lc. Bulle slayi <lit toe aan opruierye van menso wat

die naturclle vir hul cie voo1·- 1

dee! uitbuil en hul vnlprop met

idees van :;elyl,heid, ens. Sorgvuldige navruag toon

dat hiet·dic opruiers ko

mmu-niste is wat spesiaal mel die doc! aan die werk gesit is.

ERI<El'\DE PAR'!'Y

In 'n ondet·houd met die po

-Grr

(Q)«JJ

It

~©nnm

JPl

e

lErru~

(P;~<Blltlfd

'n lll'!)sfigc nuodlocstand wat dt·cig om 'n gt·oot. deel van die

llrits11 .vvll; !otaal te ontwortcl, hct in Engeland ontstaan ween;. gewcldigt' oorslro111ings wat be~Jo·yf word as die· el'llsiigstc in die afgelope dric hondl't'd_ja.ar. Til'nduiscndc B1·i((o hot; hierdcu1·

huisloos gcraal; en Jwndel'(le vi.crlmntc rnyle Jand<:ryc is vernictig. sudat 'n ct·nstigc \'ucd'-clnovd vir Engcland in die voontitsig gcst(;)

word. l)ic ramp volg np 'n vcrsltril;lil<e koue.

In dig bevoll;te gcbicdc wat deur die oorsl romings get ref is,

steel;: nog net die dald(e van <lie l10ise en die toppc van die bome

bn tli!} vlocdwaters uit. Na be-rekening moet ticnduisende Brilte dak:oos wees. In Not -tingham aileen .i.s 6,000 mense

op slraat gcdryf.

Die bocrebcvolking is die swaarstc gctref. Nie aileen is

daar oor gi·oot gebiede geen

vooruitsig op oeste nie, maar boere sit rudeloos en weet nie waarmec hullc hul arbciders

moct betaal nic. As hicrdic bocre nic staatsteun ontvang

nic, word hullc met onde1·gang

bedreig.

Al langs die Wash, die vrug

-bare aartappclgcbied, is die oes

waarop die Britto hul hoop ge

-vcstig het, totaal vemiet!g· Landerye wat nagenoeg )lon-(!crd vicrkantc my! beslaan,

staan van dric tot vier voet on

-der water. Die vooruitsigte

om 'n gruanoes, is hiermee to -tau! vernietig. Die boere het

reeds 90 persent van hullc ge

-skatte aartappcloes, as verlore opgegec.

Duiscnde skapc, becste en pluimvce hct in die vlocdwaters verdrinlc Die sl,adc word op ct

-like miljoene ponde geskat. Die plattel.andsc bevolking

moes hul wonings ontruim en na

hoer gebicde verhu is. lntussen voorspcl wcerlmndiges dat die rccn en snecu nog dac n.aneen

sal aanhou.

Die snceustorms hct veertien spoorlyne na Londen hccltemal

onbcgaanbaat· gemaak.

In hie~·die omstanclighede

din!{ die Britte met wrewel aan

hul koning wat scsduiscnd my!

ver in sonnige Suid-A frika rondreis.

V

©lim

lEIDlg~~

<Bl

nd

Word

J)io plannc van die Britse re -gerlnf:' om met die oog op nog 'n oorlog .Britsc fabrieke na

·uid-Afrika to vcrplaas, het

reeds die ucstelcstadium bercik,

volgcns 'n aanlwndlging \\'at in

Amel'ilm. gclloen is.

}Herdic lyding, s~ 1ui die be

-rig, is aan verskillcndc

Ameri-kaanse senatore dcur sleute l-manne van die dcpartcm.ent van builelandsc sal\e en die leer be-]{enclg-c•naak.

J\·[et cllc oog- op radio-bcheerde bomme wat moont:ik van Rus

-Jand af sal kom, moet die Brit -se fabriekc so ver moontlil< weg wees \'81'1 Sowjet-basisse. Daa r-om is Suid-Afrika bo J(anada

verkies

o

m

die slagveld van

Engeland te \\'Ol'd.

Die bcsock van die Britse k:J -ning aan Suid-Afrika wotd, val

-gens die bcrig, met hicrclic oot

·-plasing van iabrieke in \'Crln1Jhl gcbring.

KAPITAAL BELl!:

Jn diesclftlc week het mn I'. J. ,V. J\Iushet, Minister van Pos en Telegrafie nangekondig dat in die afgelope maande sownt

£100,000.000 llrit!it} liapitaa.! in

uid-Afril;a. belc is. Ily het dit

a.s 'n hcm~cdigcnde tclren b e-sl,ryt'.

J_.E\VENSKOSTE S T Y G

STEEDS. - Die Jewenskostc in die Unie hct vcrlcde maancl weer gestyg. Die styging is hoofsunk!ik tc wyte a::tn die styging van die pryse van voe d-selwarc, klerasic, sl<oene, ens -Volgcns die opgawe bey Pret o-ri::t die duurste stud in die Unic.

lisie hct Juit. P. C. Kemp, hoof

van die I<aapsc distrik,

ver-klaar dnt die l<ammunistc gc-reeld hul vcrgadering-s in die l

o-lwsie en op die Parade hou en

hul idees daar vcrlwndig. Hullc is egtet· a1tyd uiters \'ersigtig om by sulke gelcenthede binne die wet te b:y.

As CI'!{Cttt1e parL.)' iu die ]!lllll is dil. 'vir die lromnlllniste nie onwct.t ig om hu! vt>rj::'aderings te hou nic. Baie pcrsone sou

wil

h

e

dat daar teen die kom

-muniste opgetrce moct word,

het Juit. Kemp verldaar, maar solank hullc hinnc die pct·J\e van die wet bly, ...!_<an daar nie teen hulle opgetree word nic·

Jntusscn ncem die kommun is-te hulle kans waur om sonder

s:ag of stoot hu! leerstellings

al meet· en mecr te versprei.

Afgesicn van openbat·e ve r-gaderings is daar ook pcrsoon

-lil\e bearbeiding van naturclle. 'n Verslaggcwcr van Die O,B. het gesien en gehoor hoe 'n nie-blankc met 'n bril op 'n

struathock staan en verby

gaan-dc naturcllc opstook om mecr geld te eis. Aan 'n melkkaf!cr hct die vcrslaggewer hom hoor se (in Engels): .,Jou baas kry baie ge:d; jy Jny bietjie geld.

Jy moet meer geld vra." Hicrdic opstokcry is reeds so algemeen dat elkc rou naturelle

-mcid wat die stad inkom weier om kombuiswct·k te doen· vir· '11

pennie onder £5 per maand.

.. KERK"

Vanaf die platteland is bcrig ontvang dat daar gevalle \' OOr-lwm waar kommunistiese a gi-tators hulself ,·oordoen as l

ci-ers van een of ant.let· godsdicns -tigc sel<tc en dan die naturel:c gcdurcnde die w~ccl< van plaas tot plaas besoek en hul Sondae bymel<aar rocp om hul!c toe te spreek. Die ,dicns" is dan nel

die cne stuk kommunistiesc pr

o-paganda en opstokcry.

§(Q]g

Gre§;&«))~

w~ce$

l __

Die mcning <lat dlt die publici:

sal sl•ol' indien hulle oor tlic

radio J;un inluister ua die d e-batt e van die voll;srna<l, is uitgespreck tlcu1· mn1·. 1\. Bat·· low, ·u gchnnlc parlcmcntarier. .,Die vcnigtingc \'an die

parlcmcut moct natuurlik

U.itgcsnai won!'', sluyf hy in sy lyfblnd. ,.Hicrtecn is die

nuusblanie ook ge!cant.''

,As hicnlie verrigti ngs ui

t-gcsaai word, sal die gewone

litl van die JHtblieJ; {baie min

lees JTan;;anl) gcslcok wccs en sal uih•lnd dat die pttrlc

-ment ni.c is \Htt huUe gcmccn hot hy is nic. Die !ewe en

loopbane van opcnbare

per-sona is (Q \'CCI in die hundc

van die dagbladpers, en dit

sal goed wces vir die aiJ.:'

C-mcne polit il'lcc gesontlhcid van die vollc as 'n vc·rantl e-l'ing tcwccggcbring lc an ·word."

...

~ -{~ -n~'~ .,

\:J~~~~\,

DAMES-, MANS- en KINDER -UITRUSTERS SNYERS

• UN~rEW~~~[EL~

lBe

p

e

rk

KERKSTRAAT

2

7

5 -

P

RETORIA

TAJ\I{E: Johannesburg, Benoni, Verecniging, Kaapstau.

Grys-harc

:

A

n

tigrys

hcrstcl aile gryshare tot hul

na-tuurlike kleur. Dit is vry van

ldeurstof of sl<adelike bestand

-dcle, verwyder sltilfers, bevor

-der kopvelkwale, laat hare groei, ens., 5/6 per bottcl, pos-vry. Kontant met bestelling.

Oolt kan blindeclerm en anclcr operasies vermy word en aile siektcs en kwale met kruie en andcr geneesmicldels behandel word .. Skryf, gee besonderhede

aan: DIE BOEREVROU. Pos,

bus 7559, JOHAJ.'JNESBURG.

MEUBE!LS

PRYSE STYG VINNIG

K

OOP

NO

U

Ons hou allcenlil' goeie

lnl'nliteit Meubcls in

voorraaLl

WERDA

r\'1r

ube lha

nddaa

rs

(EIE~'TIOl\IS) l3EPERI{ Groote l{erl<gcbou - Kanpstacl

Besf{erm u

Oe

Bring u~ oogarts se voorskrU

na ons. Laat gekwalifiseerde Voorskrif-Oogkundiges. u be-dien.

Wa

h

l, lLawrermce

EN K

l

E.

lBR!LfiiAKERS Aclderleystraat l20a, Ku.u.pstad

.ll~oon 22408

Speslnlo Aanbod In

DA

MESHAN

DSAKKE

Egte leer, met leer uitgevoer.

teen prcsies die prys wat u. wil betaal. 0 KOl.\i SE.KER N A

StlfJJ!llil~

DIE MODEWINKEL PAROW

MAROCAGJEN

T

SJKAIP

A

VROEE

MORJEQIWAAK

JK.AAPSTAD

0

Bota.llng goslded onmlddollll'l:.

weckllks, maandel!ks of soos verlang

0

Beste heersende pryoe

~

MJINNA

AR

lEN

VAN

SCBOOR

Elen.n.a.r: GUSTAV R.E'rlEIP'

TOT

U DIENS ..

Ge

l

delnlhtJtys

liiDlgermieiDlrrsweJrlk:~

<:§> DRAA.l 0 PAS <D SWEISWERK

Wynoestraat 13

P

AROW

Slen Advertensle onder Oeklas·

sifiseerde Advertensles.

EXCELSIOH

'\

VYNE

,

BHA

N

DE

WYNE

EN

LIKEURE

u1e tl.lOmi)('I\.<'IHh' on\-nktcs. IUc. ~IH,on.ste van ld<'ur, lito fynste \'Hil r:·cur wl\t u uoit t;'E!JH"<.'O IH't. .un:wlnes wnt nlo ttUccn Jlryl"C W\'11 •)P tentoon!'l.tCIIIu.:~ nle;

nu\n•· Wt\ t <leur flllt} rynr•rocwer"' fUtnt;('t-.ry:o~ W()rd.

I' R Y S J, \' S \\'\' N ~~: Ou Port Jnwnltde Pon , . . . . . ;)j,cnru.a.l Soet. . . , • . . \Vft en Root Jerlptko •. \\'il l'n Rooi Ma1nlnC'' \-\'ll ~;n Rooi Mu!<H.ndel Soct Port . . . . Port, Porttak, Worcester Hoclc .. Spcslllic SJerrie (Soctcrir;) t:ou<lk lcurfge Sjerrie

Ou Bruin SJetrie . . . , .,Cocktail'' . . . . • . VermMHh {Oroo~ vr soct) S'.\'OrlbCr~ Si<'nit" IHIOI~ 1\')'NE: 2/ti 3 /-'2/6 1/9 l/9 1/S 1/8 I/7 I/7 1/6 2/3 4/· 2/9 2/6 l.locrs;on)c (Rooi) 1/9 Weslln~ (Oro~ Wit) . . 1/u ll/· S/6 8/G 8/· 8!· 7/ti 7/6 •I -P R y ~ !. \' \'01'\l{f!:L\VYNE: Grand Spumantc (Soctcrig) ..

Grande Spicndorc

(Droo~:) . . • . . . Vonkel BocrgonJe IIHA:-.'DJo:WYN: Aurora V.S.Q. 10/ -'i/6 8/G (Die allcrbcstc) 10/ -F.urcka . . . . . . 8/6 A. I. . . . . .. S/ -. Royal . . 8/6 lloegoe . . . . . . 7/G t.IHEU!t; Pepermcnt, }>~r,sk~, Ap .. pcikoos, Pl~sa·n~ . . 71 • Kcrslc, Anys, OC'mfnl!r, NnnltJie . . . . . . 6/6 Vun der Hum . . G/G JEI\1-:WEn (GI~):

Dro<>. Lemoen, Suurle-mocn . . . . 7/6

V>;HI(UUI'S\'00ltWAAHUES: (J) 13estel!lngs mo~t bestunn ul~ J2 lJotiels 0('

5 gelling ""nt)te, or \'ecl\·oud annrva·n. (2) VOCf! by 20/- deposito per V!Uit)lc

or 5/ .. p~r J<tss:e met bOlltls. Hf<'rdie dcpostto•s word dad~lik nnn u tcrugbctanl

op ont~•nns:A vnn die Ie~ gocd, \'raggeid bctani<I nn Vtakteplants.·stu .. ie. (3) Stuur

xontant pht~ deposito's men beste1Hnc: of andel' ltwcr ons k.b.n. u naa~te st.nsfc.