Omzwervingen van een eocene zuiderbuur

(1)

AFZETTINGEN WTKG 30(3), 2009 69

Omzwervingen

van een eocene zuiderbuur

Een

bijdrage

vanWerner+J.M. Peters*en Frank+P.

_Wesselingh

*

Ook alwetenweniet zeker uit welke

laag

de vondst

komt,

wevermoeden dat hetgaatom eensoortdie uit kwartaire

riviergrinden afkomstig

is dieter

_plaatse

boven de

_pliocene

afzettingen liggen.

In de

omgeving

van

Nijmegen zijn

bij-voorbeeld

_grinden

bekendwaarin

omgewerkte

fossielen uit

Plioceen,

Mioceenen

Oligoceen

voorkomen

_{(Lippe, 1999).}

Het versleten _fragmentvan

Deze

_opmerkelijke

vondst is

_mogelijk

_{het minst mooi} ge-conserveerde fossiel uit de hele reeks

_{‘Opmerkelijke}

vonds-ten’. Veel

_gaatjes,

_{enkele groeven}

_je

moet

_{goed kijken}

omte kunnen zien dathetom eenVenericor

_{planicosta gaat.}

Onze zwinkokkel. De groeven

blijken

hetzeerkarakteristieke slot vandesoort te

vertegenwoordigen.

Eenzeer

aangeboord

en versleten

fragment

van

vijf

centimeterbreed. Net zoals de zwinkokkel

_fragmenten

die _welaten

_liggen

als_we

op het strand

_bij

Cadzand-Bad

_rondlopen.

En zoalswe zeook wel kennen uit Eoceen

_afzettingen

vanWest-Vlaanderen.

Echter,

deze zwinkokkel komt nietvan

Cadzand,

maaruit de

_{grindzuigerij nabij Balgoy (W.J.M.}

PetersenF.P.

Wes-selingh, 2009).

Gevondenaande Maastenzuidenvan

Wij-chen in Gelderland. Tusseneen

soortenrijke

en

goed

gecon-serveerde

_{pliocene schelpenfauna}

_lag

daar dit

_onooglijke

(2)

AFZETTINGEN WTKG 30(3),2009 70

Debetreffendefossielen

_zijn

in de

_{omgeving omgewerkt}

of

afkomstig

uit het Duitse achterland. Maar

_juist

daar

_zijn

ons geeneocene

afzettingen

bekendmet Venericor. Ook ken-nen we

dergelijke afzettingen

niet uit het

huidige

stroom-gebied

vande Maas.

Recent werkaan de kwartaire

_geschiedenis

van de Zuid-Nederlandse rivieren waarop Wim Westerhofvan TNO in februari

_jongstleden

is

_gepromoveerd

biedt uitkomst. In het Laat Plioceenen

Vroeg

Pleistoceen

_liep

de Maas soms

oostelijk

vande

_{huidige loop}

en

voegde

zichmetde

Rijn

samenineenveel

noordelijkere loop

dan

vandaag

de

dag.

De

_omgeving

van

Nijmegen lag

op de uiterste noord-oost _grensvanrivieren die middenen

westelijk

Vlaande-ren draineerdenen zich ook

bij

het

Rijn

systeem voeg-den. Een vreemde

gewaarwording,

eenoer-Schelde die van

Antwerpen

naar

Nijmegen liep.

Toch is dit de

enige

logische verklaring

die

_wij

kunnen vinden_voorhet voor-komenvan Venericor in

Balgoy.

Een nietzo

mooie,

maar wel heel

_opmerkelijke

vondstmeteen

buitengewoon

op-merkelijke

afkomst!

Literatuur

Lippe,

C.J. 1999.

_Neogene

fossielen uiteen

zandzuigerij nabij

Bemmel

_{(prov. Gelderland). Afzettingen,}

20

_(2),

_{p. 37.} Peters, W.J.M.enF.P.

Wesselingh,

2009.

_Balgoy:

Een

nieu-wePlioceen

vindplaats

voorNederlandmet

implicaties

voorde

pliocene

mollusken

_zonering

vanhet Noordzee-bekken.

_Afzettingen,

30

_(1),

_pp. 12-18.

Westerhof,

W. 2009.

_Stratigraphy

and

_sedimenlary

evolution: The lowerRhine-Meuse

system during

theLate Pliocene

and

_Early

Pleistocene

_(southem

North Sea

_Basin).

Ph.D.

dissertation, Vrije

Universiteit Amsterdam. 168 p.

*Werner J.M.Peters,

Hoeveweg

18, 6613 AE

_Balgoy,

email:

_{Wemer_peters@hotmaiI.com}

*FrankP.

Wesselingh,

Naturalis,Postbus 9517, 2300 RALeiden, email: