Charolais x FH-stieren voor vleesproduktie

t- d.> ' I - ', .. k/;!~. ,:% ,,: ,,;'. .: .*- .. .'.

..,'

., -7 ..>i l.

PROEFSTATION

VOOR

DE

RUNDVEEHOUDEBI

J

v

voor.

vleesproduktie

PROEF

STATION

VOOR DE R.TJNDVEEHOUBEBI

J

Veralag

van

vorgs1.j j kende

proeven

op pralcti jkbedrli jveui

Ir.

W.L,

Xïarmsen

IV,

VIL.

Blz.

Samenvatting van de resultaten

Inleiding

Opzet van vergelijkende mestproeven

Mestproeven met Charolais x F'H-stieren

V ' o ~ g e l i

jken6e proef

5.n

Zeeland

V'ergolli

j

kende proef in,

Gelderland

VergeLi

jkende proef

in Noord-Holiand

I SAl@NVATrI1 --*-.-*-.t.."

ING

VAN

DE

m- REX z w..-UTATASPlN ."--.

(PT! van

De i n d i t rappor l veu-qiclde r e s ~ u l t s . ' , , mestproeven op een & t a l p r a k t i j k b e d r i jven rne t; ongevcer 80 Charol ai. s x F l i - s i i e r e n , n a a s t s t i e r e n van h e t z u i v e r e PH-ras, r n de m e s t , e r i j t o t 15 ?i I

G

maar~den, l e i d e n t o t een aan-

t a l b e l a r i g r i j ks g e v o l g tri?klcingerì :

1 , B i j de opfok van de s t i e r k n l v e r e n u i t de C h a r o l a i s

x

F R - k r u i s i n g t r a d e n geen b i j z o n d e r e v e r s c h i l l e n op - t , o . v , de FB-dieren i n z a k e voederopname met i n b e g r i p van de kun.stmelk i n de e e r s t e levenswelcen.

2 . 1)e C h a r o l a i s -krui s1 i-ngc~rì lindcl~a dc: l i e i g i n g e e r d e r en i e t s meer ruwvoer op t e nomen,

3 .

Hoswel

e r b i j ecn a a n t a l d i e r e n s t o r i n g e n i n de gezondheid o p t r a d e n werd b i j de k ~ ' u i ~ Z i n , ~ ~ ) r i ;:cc>n g r o t e r e gevoeli,r:l?eic3. voo- z i e k k e n v a s t g e s t e l d dan b i j de z w a r t b o n t c ~ ~ ,

4.

De Charolais--kr.i~i.sl-ingen g r o e i d e n i n do o p f o k p e ~ i o d e e n ook i n do daar-

op volgende maanden vzn v o o r b r r e i d i n g t o t do m e s t p e r i o d e maar w e i n i g meer dan do PH-.sti e r l j e s , al. vicrd he t g e n i d d e l d h o g e r e g e b o o r t e g e w i c h t

i n de meeste y c v s l l en ruimscboo t s tyehsndhaaf d,

5.

Na h e t berei.ken .van een i.eef l;i.jd vzn ongeveer R niaanden l i e p e n de k r u i s - l i n g e n . o n d e r gr l.ijk(? proeforn::ta.~.cli.,ghede:n ::tesds meer i n i ~ e w i c h t u i t

op Cle FT-€--di.e:inen,

6.

1)e sti.ereri. u i t 13.e C h u . r o l ~ t i ~ X PFT-,Icru.:i.~i.ng 'bleken. zonder bezwaar van v e r -

vel"r,.ng -lok ser). hoger e:j.ndgerrricht t e kunnen word.en afgemest dan de FH

-

stio:ren..

7 .

De C h a r o l ; ~ i s x TTì--s tieiien tvarcn d u ~ d c 1 . i ;ik .Lakeer r i j p dan de zwartbonten

en 1)lel~~cca '[)i. j s1:~cLitj r?$; bocreri 500 kg oen op L.i.male i: L u ~ l i t k w a l i i , e i . t t e k~nn-

nen h e r c j kcn,

R, B i j a l l e

4

pl.ioeveri :Lagen (?i:? geì1l:i.d.deid.e !i;arkasge~rticb-ten van de Charola.i::

x

FIB-s.t;ii.e3?en 13f31 arigi:3.<jk boven di.o Tran de FT%-o-tieren,

, ,

9,

3 e eindtyeïv.i.chi;envi.c.t?. van 6.e knlu-isl.ingen wa.rlen gemiddeld p e r groep r e s p ,

33,

. . 38, 51 er1 . z i O kf:', h g g t ! ~ ' dm d i e van de E'H-.sti.erenS Met; 6 e t r e k h : i n g t o t hel;

g e s l a c h t gewi-c'h-i; v ~ ; ~ r ~ n d.e .i:c:r~sohil-3.cr? r.esp,

3.1,

54,

42, en. 22 kg t e n gun- s t e vadn de CLi.arolai-:: x T?R-..si;.i.e:rer~ 13ij a : f l e v e ~ i n g i n grospen was de ge- 1nid.deld.e ines i;du.rzr ,ven . d.e Ch:a:;:ola:i.s x FFI--2; t.i.ereri :reap,

4 ,

2'1

,

1 2 en C)

d.ager1 lange:r dar1 van de PF[-.d.i.crrrin.,

10. Ei63 t aan.houdiri~;c.spercen-tago V C L ~ de Charolrlis x: FIX-s-tieren was gemiddeld

r e s p . 2 , 0 $ ?

5,?$

c n l , $ hoger dan d a t van de F K - s t i e r e n ,

1 1 , B i j de beoorCc?:i.i.n,.~l..n .van de en de g e s l a c h , t e d i e r e n aan h e t e i n d van de m e s . t ~ e r i o d e , i~.i.tgevoe:rd d.oor h e t I V O -te Z e i s t , werden t e n a a n z i e n van bevleescibci(3. cri - v e t a a n ~ , c ? t de k r u i . s l i n g e n . aan.zien.1.i. jk h o g e r gewaar- d e e r d dan de EIEi.-dicren, De c l a s s i f i c s t i e van Coveco op ,grond van een. l e v e n d e beoord.eli.ng van dc ?:.tiiesen

:in

6én van de proeven was hiermee i.n o v c r e e n s temniing,

1 2 ,

Be

rneeropbrerigs-ton va.ri de : : h a , r o i a i s - - l < r i l i s l i n g e n , v o o r a l a l s g e v o l g van d.e hogere slacl.i.t;gewichten9 bedroegen gem3.dd.el.d. r e s p , J" 210,

--,

-T 2 5 2 ,

---,

f 250,

.-."-

en f ,l 52

,

-..-

, :Da:-l,r'~):ij dien-t t e worden opgemerkt d a t a l . s gevolg van de verkoopsystemen de hogere kwal.itej:t van de k a r k a s s e n de- k r u i s-

l i n g e n onvold.oende irz de o p b r e n g s t tol; ui.tdr.ukking kvram.

17,. I-Zet geril:!-dde1d.e arbei.d.sinkoroc!ri p e r f;.ti.er, z o a l s d a t 3.n

32

van deze prak- . t i jkproeven wc?rd. "beroli.en.d, wn.8 b i j d.e C1lurola:ir;-kruisli.ngen r e s p ,

a m t a l

d i e r e n gemiddeld p e r d i e r : , gewich%

kalf

p r i

S

s

kalf

duur rnostpori-ode lovand eindgewicht g r o e i p e r dag hole koud g e s l a c h t gewicht

Ook in Nederla nd kan kruiszng

van zwartbonte koeien me/ stzeren

va^

~leesrnssen leiden tot beter uzpl;.siriaierraa/

voor d~ nrnd-

m

ka&v/eeproduktze

ZP,

INLEIDING

Nederland en t3.e EICC kunnen i i i e t; i n d.e bei-ioeite a.si,n r u n d v l e e s uil; de e i g e n p r a d u k t i e v o o r z i e n , I n de l a a t s t e t i e n daar d a a l d e de z e l f v o o r z i s n i n g s - g r a a d i n on.s l a n d z e l f s van c a ,

90j:t

t o t miin 8%. ~ f e t t e k o r - t aan. "i.ndustrie.- v l e e s s ' , d a t overwegend word,t geleverd. door de ~ x i t s - b o o t van mells.koeien, lsan worden a:?,ngevuld met n a a r verlnoudii~g goed1r:or)e import u i t landen 'bui:ten d.e EEG, I n de :-ti jgende behoef t e aan r u n d v l e e s van hoge k w a l i t e i t ( v l e e s - v e t - v&rhou.ding) moetwo rden .vooyzieri. door Cl e me s t e ii j van. jonge runderen met

guns.tige eigenscliappen voor de .vl.eesannzet,

I n een s a n t a l - l a n d e n , v o o r a l J?3canlrri jk er]. Engelan.d., wo.rden voor d i t rloel k o e i e n van licl?-te melkveerassen gekrtzj.a.1; met a.tiererz van een v l e e s r a s . De b i e r u . i t r e s u l t e r e r i d e kruisï.i.rigen vo:iirnen eon s t e e d s g r o - t e r d e e l van h e t u i t - g a n g s r n a t e r i a a l voor de liundvl.ee~.lprod,uk~'Cie Deze gebruilcskrujaingeri:srui s kunnen uiSi;cranr;.d a l l e e n woi?d.esi .i;o(?gr?pas.t; b i j d.a.t dee:L var1 de rriel:kkoeien, waarvan de vaarslr,:j,l.verez? nie-i; bestemd z i j n . .voor vervaxig9ng van de m.el.kvees.tspe1, %n Engel.a.nd wordt .i;h.an.s ongeveer

/1(1$

van d.e zwart'boi~te kooien ( ~ r i t i s h 1;'riesian) gekru.ls.t rne-i; stiezten vct.ri vlees:cauacn,

O o k i.n ?!Tederland kan k r u i s i n g vxn k o e i e n en vsarzerz niet, a - t i e r e n val? ( b u i i ; e n l a n d s e ) ~ ~ l e e s r t l , s o c n I.eidi?~i t o t b e t e r ui.tgangsma.tsriaa3. voor de ruaid.-- e n Ic.al.i:'s.v%.eesprod.il.kti.e. ITct FE?;-r:%*: kom.1; door z i j n .vroege sla,c;h.tri;jphci.d, m a t i g e bevloesd.he2.d. er1 l a g e s%.achtgewi.chten ?iet mees+; cla:ir.voor i n aaximerkirig, -terneer omda;i; b i j de z-wartl)on.t;en de g e s c h i k t h e i d voor v l e e s p r o d u l t t i e afneeint door de voortgaande f o k k e r i j i n de rn(?lkrichting.

Ir:\

1966 begon h e t Il:nsti-';ix.ut voor. 'Veeteeltkunclig Onderzoek t e Zeis.t

(IVO)

met p r o e l k r u i s i n g e n op p r a k t i j k b e d r i j v e n , 2n;irbi.J werden FB-koeien

geïn.semineerd me-t sper1mn van de F r a n s e vl-ees:cas::en (%aro.l.ais en 1.2-rnou.sin, Kie:rtoe word g e s e l e c . t e e r d sperma u i t T!'ran'k-rijk i n g e v o e r d , Met d.e mannelijke en v r o ~ n w e l i j k e :ir;slveren u i t deze k:uiuj.s:in.gen werden uries.tprooven genomen. D e r e s u l t a t e n met C h a r o l a i s x F i T - k r u i s i n ~ e n hleken zowel i n de m e s t e r i j van k a l - v e r e n , s t i . . e r e n , o s s e n ti1.s va:trz,en h e t mees?; p n ~ ~ t ~ g ,

-7

J ! J ~ d.eden z i i-1 ec'4.i.ber riogal rnoeil:iji.t.beden voor b i j tie g e b o o r t e en. de op-

1 7 .

fok van k a l v e r e n a

?'er

s~timu.1er:in.g vsn (-Se bruiks:krui s i n g e n me

t

(Iharo1.ai.s-.stieren i n de

prm,ktijk werd :i.n '1

9613

een sin'b~i.di.eregeling van h e t 0n.twíkke:Li.ngs- en Sane- r i n g s f o n d s .v.oor tlcx L,:indbo~xxv in.gevoerc!., !l1ege:ui een g e r e d u c e e r d insernin.atiegeld. werden ged.urende h e t 'ooekjaar 196i3/69 in een //.--Lal. KI-veren:igingen :ruin1 ?/F00

F'Ii-koeien met sperma vaui Cl?ar!o:l"aia--stieren ge?noem.ineerd., De k i i e r u i t geboren kal.vereri. vond.en gemakkeli Jl: kn.3.n weg .i.ïz ds k a l v e r - erz Jon.gveemester.ij. Door

l i e t Rij:kovee.teeltconsulentsc:ki.a~~ voor de K I .te U-1;1:63cht ~1e3-d eeri g r o o t aan-. . t a l gegeven:; ui.tgewe:rk:.t over i.risernlna-ti e s

,

b e v r u c h t i n g , draagSii,j d vari de k o e i e n , ge.boo:r.t;evc?rï.oop, ges:L=i,ch.t en ge1v'ch.t v a n de ksl.veres1, h a a r k l e u r , be-

i

s .t om1nin.q. van d(? k:~I:ve%l~n. er1 a.f WV.~. j kinlYer? n

De k o e i e n bad.d.en gornicld.e$d een I j dagen l a n g e r e d.raii,gti jd dan noririnc%I. terwf~ j l e r z-i.cJ2. 1n:i. j de g e b o o r t e van. de zwri.ardere k r u i a i n g s k a l v e r e r i meer moei1.i jkheden voordecl.en. !iie:~. 'hela.ngr:i jk puh.t hier'bi. j was d a t de gebruik-te Charol.ai.8-s.tiercn z e e r uiteenlopend.^? p e r c e n t a g e s i n o e i l i jk- o:f doodgeboren l.;r%.veresi gaven,

:Fler s t i e r v a r i e e r d e hei; p e r c e n t a g e dood.geborenen b i j de stierka1verc;n

van 2,707 t o t 10,276 (gem. G , ' $ ) eri b i j de ~ a a r s k a ~ l v e r e n van 1,2$ .to-b t3,1%

(gem. 2,9$)

.

"Jol.gens h e i j a a r v e r s l . a g

:KI

l

969

(ui.tgave var] cle F e d e r a t i e

KI

~ e d e r l a n d ) 'bedroeg hc-i; p~erceii~i;age d.oodgehoren. kn,l:vcren bi. j h e t z;.,wri..vere DE-ras i n d a t j a a r %,2$.

l

)

'Bergst~örn, P , L. Re-t gebrir:i.:k van vleesrritscen voor de rund.vlec3sproduk.tie. La:nd'boutvk.u-n.dig l?ijd::chrti.fl; Jg.

R3

n r . 8 (1971).

2 ) :l?esin1:1,att?r~ .VWI d i t or1d~rzoe:k: %j. jn gepubl.iceerd i n Berlr'i j f son"i;rils.ke1.ina,

:Deze en b u i t e n l a n d s e gegevens wi<jzi?n e r op dat; een zorgvuld.i.ge s e l e c -

t i e van. Charo1ai.s-stieren voor geb:ru.il.;skrui.sirig rne-i; zwartbonte koej-en, .ter voorkoming van geboortemoei1:i jlc.hed.er~. van de kalve:ren nodig i s , I n F r u n k r i j k

e n Engeland worden s k i e r e n van .v.leesrassen, na een e i g e n p r o e t a t l . e t o e t a op g r o e i en v o e d e r c o n v e r a i o , door toepassi.ng v:zn proef insernina-kies oriderzocht en met s u c c e s g e s e l e c t e e r d o p ~~eboor.temoeili.jkhed.e.n van. de kal.veren. B i j irn- p o r t vadn Charolai-s-sperma za.1 m o . t de :rcsul.t;c~ten -van eer1. derge1.i jke t e s e e - keniwig moe.te.n worden gahouden, t c r w i j l. b i j c2e i n Nederland -1c i'oklsen s t i e r e n s e l e c t i e z a l !n.oeten wo:rd.en .i;oege.pas-t,

De i n verschilJ.eride I.anden verkregen :r!esulta.t;en geven a a n l e i d i n g tot;

mees p r a k t i jkon.der~,oe:k arider Nederlariiise b e d r i j f sorns-ta,ndigheden,

.Bchalvo Ch.a~:ol.ais ltorneli ook anderct vlec?sra,ssen voor b e p r o e v i n g i n a;i,,ri- m e r k i ~ ~ g . G-ebru:ik:skruising rne-t L,imo~~.si.n-st;i.eren i s i n een 'beginon.-1;wikkeling.

Be

goede vleeskwal.i.i;r:i.ten van he% T J i r n o ~ ~ s i n - ~ a % gepaard g8and.c met ecxi f i j n beend.ergc.atel en ecri 1)etrek:koli j k g e r i n g geboor.tegewicht ( v e ~ . . ~ e l e k e n met C h a r o l a i s ) , d.oeri een rxanvanrd-baar u i t v a l p e r c e n . t n g e %,i. j d.e ge'boorte vrsn de Icalveren verwachten, n i e t a l l e e n b i , j lcoelcn maar ook bi. j v:x:mzen, zc).\vel var.1 h e t P , H , - a l s van h e t ILfRY-ras,

1x1

OPZET

VAN

VERGELI JKEMDF MJ3,CTI'ROE

VEN

-w

-I n h e t v o o r j a a r van 1970 werd een onderzoek begonnen met 260 C h a r o l a i s

x

FB-kalveren, d i e i n de p e r i o d e van f e b r u a r i t o t a p r i l waren geboren, Het waren zowel v a a r s - als. stic!rkalvercn, aflcomstig van b e t k i j v e n i n Hoord- en Zuid-l-Iol.l:tnd,

De prosvou werden g e r i c h t op :

-

de knlvcrmes t c r i j

-

de m e s t e r i j van s i i e r e n t o t 15 % i 6 maanden

-

h e t niesten v i k n vaarzen tob ca, 20 maandcri

-

de opfok .tok a f g e k a l f d e en i n ~ 0 ~ s c k 1 i l 1 ~ n d e 8 . b a d i ~ n a a , i k n L ~ o n t e sl.a.ch- t e n v s s r z c n wsurvooy een do<?l nog a1.s zoogkoe i a t e b c n u t t e n ,

Zowol i n do knl v c r r n e s t e r i j p r o e v o n ctLu i n de inostproeven met s t i e r e n en v a a r z e n wcrCi.cn g o l i j kc m n t a l l e n k r u i s l i n g e n en zvmrt bonte k a l v e r e n opgezet d i e t e n d e l e van d e z e l f d e b e d r i j v e n werden aangekocht.

. B i j de v e r g e % . i j k e n d e proeven met s t i e r - en v a a r s k a l f j e s i n de knlver- m e s t e r i j , werd t e v e n s ecn groep MRY-stierkalveren betrokken. Deze prooven

z i j n i n de zouier van 1970 :zfgeiaLoten. Ze werden uitgevoerd o p een 2 - t a l proefbocsdr?ri.Jen van

N.V,

Wessanen t e Wormerveer, r e s p , i n Woord-Bolland e n Noord-Brabant, ander t o e z i c h t vaq een b e g c l e i d~ngscommi s s i e . H i e r i n waron naasb h e t b ~ d r i j f van Vfeasmen, de V a k d i r e c t i e Veehouderij e n Zzzival van h o t M i n i s t e r i e van Ltxnd'bouw, h e t Cona:~lentschap voor de Rundveehouderij

t e Alkmaar, h e t P r o e f s t a t i o n voor de Kundvechoudcrij en h e t I n s t i t u u t voor V e e t e e l t k u n d i g Onderzoek t e Z e i s t vcrtcgenwoosdigd,

Dc s t i e r - e n vas.rsk:llveren van de Cliaro1o.i~; x FH-kruising gaven i r i de k a l v e r m e s t e r i j b e t e r e ~ o s u l t a t c n i n groei., v o e d e r b e n u t t i n g en s l s c h t e i g e n - schappen dan d i e van h c t TH-rins, H e t z e l f de g e l d t voo de C h n r o l x i s

x

3'11-

I

f

s t i e r k a l v e r e n i n v e r g e l i j k i n g met MBY-stierknl.vcren ,

Naast dezo procven nic t mes-tlzn1v~rc.n werden onder l e i d i n g van genoomde commissie v e r g e l i j k e n d e m e s t p ~ o ~ 3 v e n opgezet op een p r s k v t i J k b e d r i j f t e Lands- meer i n Noord-Bolland, ncze proeven omvattenu

a

eon v e r g e l i - j k i n g van Chnroinia x PB-vaarzen

met

PH-vaarzen, af t e mesten op oen I c e f t i j d van c a , 20 maanden, met b e n u t t i n g van g r a s l a n d i f ~ de zo- mer van l9'(0 en 1971,

'b een v e r g e l i j k i n g van Charo1:~i.s x PI-1.-~s1,iercn met FJS-s t i e r e n , met wside-

m

gang i n de e e r s t e zomer en op s t a l af Lc mesten op een l e e f t i j d van ca. 15 maanden.

Van laatstgunoemde, i n 19'(1 a f g e s l o t e n p r o e f , z i j n de r e s u l t a t e n i n d i

t

v o r s l ~ g opgenomen,

D e o p f o k p r o e i met C h n r o l a i s x FIT-vnar7,en V S ~ I ~ h e t P r o e f s t a t i o n voor de

Rundvechoudorij op de p r o c f b o e r d e r i j i n 0ostel.i-jk F l e v o l a n d z a l i n 1972 worden z f g e s l o t e n , Deze vrouwcli ,jke k r u i s l i n g e n z i j n i n de nazomer van 1971 gcfnsemineerd, een d e e l rnct sperma van een M'RY-ldCier en een d s o l met sperma van een Limousin".stier ( d r j - e ~ e ~ ~ l s r u i n i n ~ ) . De n a ní'kalvc:n en zoogperiode s u c c e s i e v e l i j k t e s l a c h t e n Fl - d i c?rc?n zul2c?n op sln,chtei.genschappen verge- l e k e n worden met i n d e z o l f d e s l a d i n t c s l a c h t e n FE-vaarzen, De d i e r e n van de 3'2-generatie vforclcn i n d:t:~ropvolgende proeven voor de mes t e r i j bestemd,

1

)

Bergström, P,

L,

e. n, De g e s c h i k t h e i d van Chnrolaie x FH-krui s l i n g k a l v e r e n voor de procluktie van b l a n k k:-i,lfsvl.ees. Bedri j f s- on:twik:keli,n.i), e d . i t i e Veehouderij, f e b r u a r i 1971

,

MXSTPROE~'C;r MES CHAROLAIS X. F ' H - S T I I ~ I

De ve:cgelijl.;encle mes-Lproeven met s t i e r e n werden o p een ~'&-t:xl praktijk-- b e d r i j v e n , r e s p , i n de .provincies Zeelri,nd, G e l d e r l a n d , Noord-Holland en Groningen ni t g e v o e r d . De b e g e l e i d i n g v s n de proeven gebeurde i n goede samen- werking mek h e t Co:nsu.l.en.tschap voor h e t ge'bicd waarin deze hedri..jven 'waren gel.egen.

D e veraarnelin g en 'be.werliiing vnri. dcr gegeven.s werd v e r r i c h - t door de s.pecia1is-L v o o : ~ de rundveeniesteri.J i n h e t he.t:ceffende ii.mb.tsgehied. Van e l k e proef werd een. I n t e r n r a p p o r t sarn.enge s t e l d , d::.,-t d.e gegevens ver:scli.sf t e voor d i t v e r s l a g ,

De bed.ri. jven w s i t r do proeven vterden u.i. -tgevoerd en de mede,werk:ers waren de volgende:

W, Rrooyman s , Kuit a a r t

IVJedewerkin~ -.---."p46

Consul-ent voor de Akkerbouw en de Rund- veeho~xdt?ri;j, Goes

,T. Zonderl~~rilld, bed r i , j f s v o o r l i c h t e r en1 s p e c i a l i s L voor dc s.i;indveemester-i- j ,,

S % , W i l l i b r o r d u a Abdij Consulent voor de Rundveehouderij en de

d e Slclrigeriburg, T'ioetinc'ciem, Akke rhouw, Doetinchem.

bedrii j leslel d e r A . Verhoeven

G.

'Tlri

,M.

Roemant, bedci j f a ~ r o o r l i c h t e r en

s p e c i a l i a t voor de rundvcemesteri j , P.

Kr]

i h he, Landsmeer Regele i d l n ~ m o m r n i s s j e Wessarien N,V,

Co11 a u 1 e n t v o o r d e Eiundvccklouderj j , A l kmazr Trb. J , A , Beukeboo~n.

K , d c Boer, Oostwold Groenvoedecdrogerlj Cos twoZd.

Consulent voor de Rundvcehouderi j , Gronin- gen

R , Klundex9 s p c c i s l i s t voor veevoeding cri ~wndveemes t e r i j .

B i j dc begel.& d i n g van dc proeven werd tevens medewerking v c r l e c n d door IE.E:, Harmaen, onderzoeker b i $ h o t P r o e l s tn tiori voor de Rundveehouderij,

Aan

he t ejnci v513 de proeven werden de a f g e l e v n r d ~ cl-ieren, voor zovcr

moge1.i jlc, i n g e s l a c h t e -Goestand beoordeel d door h e t S,V,O. t e % e i st. D T B , P, L , Bergström, M, D i j k s t r a en H , Nyeboer verlecridcn deze medev~erking. 13e Coveco l e v e ~ ~ t l e de k a l v e r e n op een l e e f t i j d van I ?i, 2 weken, De slncl-ltx'ijpo d i e r e n werden p e r grocp d e e l 8 rz Ln doze coöperatie cri voor ecri ander d e e l v-ia een 'riandeJ :i,;xr a:xri v e r s c h i l l e n d e g r o s s i e r s v e ~ k o c h t ,

V , VERGELIJICENDE PROEF, I N Z E E L D

Op h e t akkerbouwbedrijf van

W,

B r o o y a n s t e Kui.ta:trt werden op 3-2-'70

1 5 CharoZsis x FB en 1 5 FH-stierkalveren opgezet om t e mesten t o t ca, 16

maanden. A l l e d i e r e n werden i n Zuid-Holland aangekocht. Tabel

1

P r i j z e n en gewichten van de k a l v e r e n

__.--I_^ L -~"-."-p---- C'1.l x

FW:

__

^ ~ - - - . . 11---".-----b----*

--

gemiddelde p r i j s ( g l d , ) p r i j s v a r i a t i e ( g l d .

)

gemiddeld gewicht

(

kg) 42,2 v a r i a t i e i n gewicht ( k g )

39

-

54

35

-'

40

_

----

--.--m1

--

"------q

Een var1 de Ch x FH-kalveren i s g e s t o r v e n aan een darms koornis on op

2 ~ $ - 2 - ~ 7 0 vervangen door een ander (be$ingewicht

41

kg).

De k a l v e r e n werden i n

3

groepen i n g e d e e l d . De e e r s t e d.agen n a aankomst kregen de k a l v e r e n

5

k e e r per dag lauw water, Ze werden geleidelijk acin d.e kunstmelk gewend. De melk werd i n d i v i d u e e l u i t de emmer v e r s t r e k t , Na

4

we- ken werd owergeschakeld op 2 k e e r melkverstrcikking per dag. Een week voor h e t spenen werd nog l :keer daags een b e p e r k t e boevee1h.eid kunstrnelk verstrekb,

Sn de melkperiode werden 10 k r u i a l i n g e n en 12 FB-kal.veceri. esnmaol. o:f

b i j h e r h a l i n g tegen darms t o r i n g e n gespoten, Overigens deden. z i c h ' b i j de op- f o k geen moeilijkhedcm voor.

Zowel de k r u i s l v i n g e n a l s de zwartbonte k a l v e r e n l e e r d e n v l o t u i t de emmer t e drinken.

De opfokperiode d:u.u.rde .van

3

f e b r u a r i t o t

6

j u n i , op wclke datum de k a l v e r e n i n de weide gingen,

Vanaf h e t bogin kregen de k a l v e r e n n a a s t de lcuns tmelk d.e beschikking over goed weidehooi en na een week over g e p l e t - t e havo:r met f i j n gemalen

v o e d e r b i e t e n , Na twee weken namen de k r u i s l l n g e n hi.ervan a l w ~ t o p , de zwart- boriten een week ] . a t e r , Ra

3

weken werd b a b y ~ k a l v e r k o s r n l . v e r s - t r e k t waa.raan

een weinig d.roge pul.p werd toegevoegd,

Op

2 9

a p r i l werù.en de k a l v e r e n gespeend. :De d a g e l i j k s e voederopnarne

bestond 'boen. u.ri.t; 1,2 kg k a I v e r k o r r e l . s y

5

kg d.roge pulp en 0 , 5 kg hooi, De

Tabel 2 0 v e r z i c h . t van d.e rantsoenen. ( i n kg) i.n. de opfolsperi.ode op s t a l ,

p

-( n b

-

n a a r b e h o e f t e )

: T r i t;otaal. werd zowel. door de k n l i . c l i n . g e ~ : ~ a l s de FH-lrial-veren

3 0

Ir::

k:unstrnel:k opgenomen, T i j d e n s cl.e opfok begonnen de k r u i s l i n g e n wo,-t eerd.es 1trncl.i.tvoer e.n hooi. np t e nernen, ?)e di.ererr .van. b e i d e groeperi namen verd.er

praktiiscltl he-t;zel.l:'dc op, . .

D e s t i e r e n .van heid.e groepen werden b i ; j h o t sperien en a a n h e t eind.

va,n de opf olcperiode op

q

ta:L gewogen, De gerriid.del.de groei. van d.e kruisl:i.ngen l a g i r i de oeir..r:te p e r i o d e van de opfok lioger dan van. d.e .ï,wartbor?te.n, dsarnti ware11 .... de v e r s c ' f i i l l < ? n . v r i j w e l . t e veliwr-tarlozsn,

T ~ ~ b e l

3

Sota1.e g m e i i n kg en g r o e i p e r d s g i n grammen,

Beide groepen sti..erica,l.v.erer~. z i j n vanaf'

6

J u n i ove:rdag op ecrin i.n :he%

v o o r j a a r i..xlgeznaicl.e k u u i s t w e r i . c i he%i;.,elfd.e p e r c e e l geweid, E r vond. rege:Lraíitig ornwe:iding . p l a a t s w:~ark)i. j tu.saen"L<j d.s gernauid werd. voor hoori.winni.ng of scbo- nen van h e t land., 1 s Nach:ts worden de d i o r e n o p g e s . i a l d voor bi.jvoe@cri.ng

met

k.r)achi;vocr ewi h o o i ,

O p 1 sept,

''[O

wenirleri .b(?i.de groepen op6psta:ld in. een. aan.binds.i;al rnet

s . t r o o i s e 1 ,

T a b e l

4

Bi

jvoed.osling

(

i..n kg) op ::tal. - t i j

dens

d e wei.doperiode ,

--p d s

t

urn V a11 ,vertbrok

6-6-1

'70 22-7- !'l0 10-8-170 1-9-

'

'[O

-*----I---.----.-- Li I--"

H.oeviel de Cb x FIT-dieren. gedureride de wei.deper.%de zwaarder blc?veri dan.

d.e T1'I-T.-di.c?ron, was d.c c>roe:i. .v::i,ri de zwnrt'uonl;cri. in deze p e r i o d e .w;%-i; gunsl;i.ger. S.toringen. voor rriaeg(iarrrrworrn:i~i.I'~~c~tic)s trac.i.en. :ri.:ie .t 0 2 ,

Tabel

P-

5

Gewichtst;ooname i n kg e n gemiddelde g r o e i i n grammen p e r d a g over

de w e i d e p e r i ode.

Z en

SI

( o p f o k )

-w---

TTar~t~f 1 s e p t e m b e r z i j n de groeperi i n Gen aaxibi.nds-Lal op ruwvoede:rba,sis

m e t ' b e p e r k t e hoc?.veelI~eden kra.cbtvoe:ri gernes.t, De ruwvoeders b e s t o n d e n uit .vel:-

schi1:Lend.e b i jprod.uk.ten .van d.e akktirbouw, r e s p , s u i k e r - . en , v o ~ d e r b i e t e n , a a r d a p p e l e n , ingelrL~xi.lde au.i.ker.bie.Le~i7ropy)en e n -bl_ad.ercn, droge p u l p en e n i g h o o i en s t r o , Als aa,n.vul.l.entl k:rachtvoeri werd t o t 2 decernber jongveebrok

ver-

s t r e k t , d a a r n a A-brok oplopend t o t

3

kg p e r d i e r p e r dag,

T a b e l

6

Wverziclit ven d.e rsn.tsocncin

(in

kg) :i:ri de s.talpor.l.ocle.

1 )

4

kg v e r s e s u i k e r b i c t c n

2 ) van j ~ n ~ y v e c b r o k o v ~ r g c s c h a k c l d op A-brok

7 , ) van

75

t o i %/l, f t ? b r u ? r i n c r d enig crvi-tenstl-o v e r s trelct ( 0 , ~ / 1 j kg p e r dis

T a b e l

7

T o t a a l v o e d e r v e r h r u i k in kg p e r d i e r .

Op 2-1 2-170, 5-21 71 (15c':nja:rige :leef -i;i.jd.) ei? 24-3-f071 vonden tussen,-

t i

jd.se wegiri.gen. pla,ai;s, Op l

;juni

1971 wertl. de :Lacii;:i-to g e z a m e n l i j k e weging,'

t e g e l i jlr: met d.e :Levein.de b e o o r d e l i n g , x . i t g e v o e r d . [I1enr;7ot"L; ewerden. a l l e s-l;iew r e i , ' b i j afl.ever::in.g, na 1 2 uu.r vaa.ten, genogen,

:De d i e r e n werd.eri., rne t ui. t zcxldering va,.ri. een krixisli.ng Clie op 1

5

m.ei. 1 71

wroe&jl;i j d i g werd a,f gel.everd wegens een. b e z e e r d e p o o t , welcoli jks :i.n groepen van

4-7

d i e r e n aan erSr1 s:la.ger-grossie3i. i.n Oost Zeeuws B1aan.d.e:rer.i a,fgol.everd.

Op I r / ;jul.i. werden de Iaa,tst;e d i e r e n gesla,cli.t, rilelkpocder koemcl k g c p l e i, l e 'nriver h a h j -liialve:-la k o r r e l j o~?g-vee brloli A-brok ciroqc p u l p ~trei dehooi R

tra

erwten^

tro

:;uilterbie ten v o e d e r b i e t,cn a a r d a p p e l e n i n g e b u i l d e a u i ker- bieJLer,koppeu f i x *

-

bSad.

-

----w-

-'Tabel 8 Gowi.ch.tstoename i.ri Icg

en

gemidde1.d.e g:raei i n graminen p e r dag tijdens

P -d.e rilestperiocie. ---.--.----P---.-- -..-*---v-- p c r i o d e 1 4 T T - i - I S T opf~l<- en wei dcpcciode

IV

'7-9

t o t 2-1 2 - T

70

V 2 - I ? - ( ' ( 0 l o t 5-2- i 71

VJ

5-2 t o t 24-5-

''1'1

V11

74-3

l 0 l I -6-t'{i

Terio

tlo

I

b'm

V:lI

L - -W-- ---- 30 106

3

62

l 1 5 803

253

402

078

3

1 120 l 660 /I

7

0 55613 -- ----e -P -? -30

106

3

6?

l 17 790 24

7

4

00 070

3

1 1 2 0 i

668

4 ' l O

W

-3464

-

----v"--*---

Levend gewicht p e r woegd~tum en wicht i n kg gem, per dier.

-

Ch x FE

_-

44&

9

4

"125 1 9 6

2

6

a

342

398

49

5

505,G

v a r i a t i e i n a f - l e v e r i n g s g e w i c h t

54

5-44

0

1

)

w m ge Slachk gewicht

300,

Q v a r i a t i e

in

ge- 3 1 8 ~ 4 - 2 6 3 , ~ ' )

--

-."------P

? ) s t i e r op 15 mei a f g e l e v e r d wegens bezeerde poot

De P r i o d e n a de weging op l j u n i bedroeg voor de

Ch

x

FR-

groep 2 0 dagen en v o o r de FE-dieren

96

dagen met een gemiddelde gewichtstoe- nczme van r e s p , l O.

6

kg en 10.0 kg. Deze g r o e i i s bcrokend xlr2ar h e t allevo-

ringcgewicht na 1 2 u u r vasten,

De t o t a l e g r o e i

van

de groep Ch

x

FIIdstieren bedroeg gemiddeld 451 kg e n van (ie F E - s t i e r e n

433

kg. De gemiddelde eindgowichten waren r e s p .

~ 0 5 ~ 6

en

4.75.0

kg*

Geeondheids t o p s t a n d

Gedurende de h e l e proef was de gczondlrieids.toes"ca,~~d van de d i e r e n bevre- digend, I n de 'tmelkperiode" moest e n k e l e keren worden i n g e s p o t e n t e g e n haag-

darmstoringen, Ilitevens vrercl i n d e x c p e r i o d e een ges torven k r u i s l i n g - k a l f

v e rvangen

,

il'egm h e t e i n d e

van.

de mes%periode werden een k r i l i a l i n g een een

zwart-

b o n t e s t i e r wat s t i j f , Deze werden b i j de e e r s t e afleveri.ng ges1ach.t.

Van de 1s morgens voor a f l e v e r i n g n u c h t e r gewogen s t i e r e n werd na

s l a c l i t i n g h e t w a r m g e s l a c h t gev~i c h t bepaald en de sltlchtkwall t e i t beoordeeld. Voor de v a s i s t e l l i n g van h e t koud gesl.acht, gewicht werd 2% van he?, warm g e s l a c h t qewicht afgetrokken.

Het amhoudingspercen-tage werd berekend door h e t koud g e s l a c h t gewicht u i t t e drukken i n procenten van h e t levend eindgewicht, ( ~ a I 2 u u r vas"ten),

'Fabel 10 Lcvend cindgeivicht er1 koud gna?acht gevricht i n kg en aanhoudings- p o r c e n t s g e ,

Ch

x FII --w- ---- ----..--w

De

nr,

1 s 2 e n

5

van de Ch

x

BH en 11 er]

14

van de F'H waren 1s morgens voor de n f l e v o r i n g nog gcvoerd,

De k c u i s l i n g e n wogen b i j uC3evering gctmiddcld 30 kg meer dan de z w a r t -

b o n t e n , I-let c7,anI~o1xdingspercennta,ge 1~;~s gemi ddeld 2 , 0 % hoger, de l e v e n .c h t e d i e r e n .".--.p

.. .

I n samenwerking met b e t

I.V,O,

t e

Zeist

werden de p r o e f d i e r e n levend

en gesl.acht b e o o r d e e l d ,

De bsoord,el~rzg vnn de levende d.ie:reri .vor.ìd op 1-6-1

9'71

plm.?; s. Daerbi j

werden de bev1eesdh.ei.d en de vetbedekking v a s t g e s t e l d . 3i.j de b e o o r d e l i n g

van de geslachte d i e r e n i s 'uebarlve deze eigenschappen ook h.et inwend.ig v@%

er1 de k ï . e ~ ~ ~ g e w u a r d e e ~ d . , . ,

B i j d.e beoordel:ing vrin zowel de levende a l s de g e s l a c h t e ' d i e r e n i s d@ gebruike1.i.jk.e puntcjlxi.schaal vuri h e t I . ' V , O . -t;oegepaat, VOlgerm deze s c h a a l

wordt een a~in.tal. punten, oplopend van 1 t o t

6

met een. u i t h r e i d i . n g van een

-+

of een

-,

gegeven, Een Piogere waa,rdennin.g voor b e v l e e s d b e i d l e i d t

. t o t

oen h o g e r punt;en"cl; .voor vetbedekking en inwendig ve-i; l i g t hei; optimu.rn, bij

3 ,

b i j een I s g e r e

o f

hogere wci,arder:i.ng :Lr]. pun%erl

i s

he-i; d i e r r e s p , t e mager of

S~iev van hei {ranse vleesras Chamlair

Vouv kmis@ met vlmtzevcn horncn

in

ons land de z~artboiiten~

voor

zover

de

kalveni damvan niet vuov de irielkveeho~~derj

~vovde~w

bcrtem4 het meest z'n

T a b e l d e Waardering v:m de sl:i~ch~tkwa.li t e i t , P cijfer-

@d?x?i%l

I t & 6 aan

t a l

d i e r a n

I

_{a a n t r i l d i o r e n}

Wanneer de ' i v s u r d e r i n ~ ~ s c j j j i a e r s voo:r de geslacl!.-te dierori ( k a r k a s s e n . ) 'ï~rordo:ui Bmgert3kend. wanr'bi-j -t- tsn

-

z i j n vervangen d.oor c i j f e r s ( l -

-

1 , 1 , 0 =

2 p IS. =

3

2- = 2.0

-

5

sr:lz.) ~ 0 ~ d - i ; de .volgende gerniddelde wa:-i,rddel.ng

verk:regen. -, ,---,-.- - --.l^-l-XII---"--~--

j

Ch. :x FI-i ,

i

FB

"p.---

I

---w.----.--,----.-.--- b s v i e e u d h e i d 10,29 S , 1 3 ve,tbedeklcing

L

i-nv~endi-g v e t 8.07

7-86

7,27 894.0 . pp----.-.-- *-----m--

---

VoIgeus.s dekc ~berelren.iurgome~t11od.c l i g t de o p.t;im:itlc v e t b e d e k k i n g t u a sen

'7

cri

9

( 3 . 0

-

O).

Gemid.del.d I?,gen de s - t i e r e n \ra,r~ 'beide groepen binnen deze marge.

Zovuel b i j (3.c beoord.el.ing 1.r~ LLeveride t ~ l a geslacti1;e t o e s t a n d . .vter3.en de

Ch

x

BH-stieren ge-mii.ddeld hoger gewaardeerd. dar1 d.? P R - s t i e r e n . De 'bevleesd-

h e i d vrm de krisisliii.gen wss gerni.d.do1.d ' b e l a n g r i j k ' b e t e r , t e r w i j 1 de vn,ri.atie, zowel levend. a l s g e s l : ~ c h t , ge.rlinger was dar1 b i j de' T-B-s"c;t?reri,

Voor v e t b a d e k k i n g en i.nvrt?ri.dig v e t was h e t ve~:schi:L t e n g u n s t e v:m de k r u i s l i . ~ i g e n irr doorsnee .wat k l c i n e r terwij1. de v:zri.n-bie t u s s e n de d.it?ren g r o t e r was,

DG

wri,a:rdering voor de leven.dc: CI1c::r'cn. was h o g e r dar1 d i e voor d e gcsl.ach-

-te

cll.eren. Di.-t; . v e r s c h i l 'bleek. 'bi;j de k r u i s l . i n g e n g r o k e r ,te z i j n d.ari b i j de z w a r t b o n t e n ,

De

ve-La:~rizet 17tc1s ' b i j de ges]-achte d.ierc>n w%% g r o . t e r dn.n op grond van de 1 6-20 dagen. e e r d e r e ui tgevoe3ide beoord.cl.2n.g van (de I.evonde d i e r e n werd vcrnach:t, 'Naar hef; oordc:e:l. m r i d c r:l.sger waren de d.ieren vaui. 'beide groepen vol.doen.de r i j p , ~ ' o l ~ e h n c3.e waarderi..ng v:m 11le.t .I:

,V',

O , was d.e kl-eur .van. de k a r - kassen., o p (sen en1ie:l.o w.itzondering n a , in. "beid.@ groepen opt.irnaa1. ( c i jf

er

?),

0*J"ng" te11

vuñ-k>ei.de groepen werden a l l e s t i e r e n verkocht

aan

een ~ l n g e r s g r o s s i e r - d e r i j b e d r i j f t e Boschkapelle ( o , z , v ~ . ) voor gemiddeld f 5 , 1 0 p e r kg g e s l a c h t gewichto ,De Ch

x

E'H-si;ieren werden 15 c t , p e r kg hogc:r ge-vvaardeercl dan d.e F H - s t i e r e n , zodat de opbrengs.tpri js p ~ r Irg g e s l - ~ c h t gewicht voor de groep krui.slingeii f ? , l 7 en voor d.e zvr~~r'l;bol?.ten f ?,O2 'bedroog,

N'a ,fzfl;rek van d(? verzekeringl;kost.en ad j? 1 2 , 5 0 per s t i e r brach-ten de

Clz

x

P'H-s.tieren gemiddeld f 1530,-- en d.e F E - s t i e r e n f 1320,.-- op, betgeen

een v e r s c h i l van f 210,-- p e r s t i e r b e t e k e n t ,

Bij een. hogere a a n k o o p p r i j s van. gemidde1.d :f

56?--

voor de k r u i s l i n g e n .

was lne-bvverschil i n netto-omzet f l[)Ll.,-- t(cn g u h s t e van d.e Ch x: Ii'13-s.tierene Kosten

-P

Aan

v o e d e r k o s t e n werd voor dc Ch

x

F'H-ati-oren gemiddeld Q 10,-- meer berekend,

Tabel 12

-

r.Totulc vooclerkosten p e r di.or i n r.@LLdens,

voedermìcldcl meikpocder v o l l e melk g e p l e t t e h a v c r k a l v c r k o r r c l j o r i p e c h r ~ o k A-brok droge pinlp ~v@idch.ooi F3 t,ro e r w t e n s t r o s u i k e r b i e t e n voedcrbi eter1 aardappel en

i rigolcui ldc; 8ui.k e r b i e ton ltoppcli en 111 ad

woide 07 dagen

3,

f O , h l - t o t a l e voedcrkos t e n , i n c l . wc?li.de

--

---

....--%.."w--

-

De ruirvoedermiddelon var1 c i g e r ~ b e d r i j f z i j n volgens de riormcn vari h c t I , , E , I , gevra:nrdcerd, Voor de :; t r o k o ~ t e n i s con l a g e r hoclro,g

in

reltening ge- brach"comda"r,.soor d13 s talmos t geen opbrengt<% i s bcrckend,

1.n .tabcl 1 1 zijn de gcniiddeldc f'j.nanci8.l-e r e s u l t a t e n van dc s l i c r e i r

T a b e l 1

Z

Fj.nan.ci.ëlo restzi.tatcn. in gld, p e r d i e r -P -.-- Opbrengst "120,-- ~ \ i l e v c r i n g u k o sten -d

-

l r j 1 7 , 5 0

355,

--

299 9

--

Vocdcrkoa Lcn Vocderv~in s% -1 60,

--

I --w------- -p -v- Overige k o s t e n i n gld., p o r d i e r . - ---W --P---"- ---P--"."".--- ----

-l

Ch x BIJ

F

Fi --"P--.--- W--- --..--w -w -....----P-""- Rcntc

I

cvcndc have

105,

--*

91

,--

Go zondhci d ~ z o r g 25,

---

?5$--

[ J i t v a l 24,

33

m

Mui

s v e o t i n g 2 2 ,

--

23,-- Dj-versen

_-LOC

₂₀₌ -Co.Lr,al

206~33

l 6 0 , a - k -.W---- d------"."..---m. Voor xeri.i;e i a 8% 'berekend van d.c: gemiddelde waarde van do s k i o r e n , 'Voor d.e gezondheidszorg i s b e t geïnidd.sld.e b e d r a g p e r d i . e r o v e r h e t gehe

l@

b e d r i . jf bcirekend.. 81.8 u.i.tv:.ll. i s (i.e v c ? r l l . e ~ p o s . t ; .van een var1 de k r u i s l i n g e n om.gerekcnd o v e r do Ch x FR-groep, Voor huisves.t:ing i s , ,ini"r;a,a,nd.e van he- s,t;aanilc geluowwori met v o o r a n d e r e dot>lcind.en ni-e-t; g e s c h i k t e r u i m t e n , een norni van f 2 2 ,

--

aangehoud.en,

Da

p o s t d i v e r s e n bes.taal; u:i-.I; nlgemouii? k o a t c n , z o a l s rjv:zter, e l e c . t r i c i - t e i t , ailrni.n.is.t;rai;i.e, 3;elefoon e e d . , wnarvoo:r

;r

30?-- p e r d i e r is berekend.,

Ui.-t doze opskel1.iri~; van korikeri ' e n opbrengs"cn?jlY31L ?%%per d i e r xriëi; de

k r u i s l i n g e n een. arbci.d.sinkomen ,van f l 'i 0,84 werd ,verkregen en mc-1; d.e

PH-

d i e r e n s:Le;ch.te j" j), 04.

.

S a b c l 15 Nc? t,to oni~zct voerkos t e n , vocdcrwj.nst en n,cbeidainkornen i n gld,

-7

er

nic:; ttltbg. "-- ---w ---".---v --

-p[

Ch

x

Tl'H

y

I-

-

" ~-.-ll---w lll--- -nletto onizct 2 3 2,03 Voedcrkos t e n 1 9 6 9 l

,68

Voederv~in:;.t 0 , 6 3 Ovcrigc k o s t en 0941

0,

34

Arbeidsinkomen O , 22 0 , 01

-

h-- m---

-

F"..--....,--- P .--m

----

TI, VERGELIJKE-;NDE

_---.m- PROEF

IN GELDERLAXD

----w--- .-.w

Op he-t m e s t v e e b e d r i j f vsn do W i l l i b r o r d u s i~bdij, de Slangen'b.urg b i j

Doe.t;inchern werden :in de peri0d.e van 1 7 fe'\snl.ari -to.t

3

m a a r f l 9 7 0 2 5

C h x

FW

en 2') FE-s-tie:cIcalve.ren. opgezei, voor een verge1.ijkend.e rneatproef

tot

c a i 6

nia,anden,

Cllegens he-t b e p e r k t e aanbod van k r u i s t i n g - l i a l v e r e n werden deze d i e r e n i n

3

groepe:n, niesp, 1 7 - 2 , 23.-2 en

3--3-1930,

op he"z)edri.;jf t t ~ n g e v o e r d . A l l e di.cren z i j n o v e r d.e g e t ~ . e l e peri-ode, t o t -xfleveririg9 op s t a l gehouden, De voe- d e r i n , g was g e l i j k ,

A1l.e Ch x Ii'R-.Isal:veren werd.en o-p Zu.id'liol.landse bedrj. jven a m g e k o c h t , de TH:-kalveren wckreri. :.~fkomot:ig ui:t o o s t e l i j k Gel.derlarid.

I.

B e h a n d e l i n g van de ku:lverei~. m -.-.,. ,-...-.*-.-

D e :kal.veren. werden voo:c de opi'ok .i.~zgedeeld. i n , % r o e p j e s v:],~-J. 5-8 en ge- bmisvesl; i.11 een ':roosi;ervl.oerata:L voor rnes-t,si;ieren. ( c a p a c . i . t e i k 2 0 0 d . i e r e n ) .

Gedurende de cers-Le

'7

weken .~lrarer~ de

roostert

aSgedekt rnet p l a s t i c wu;:irover e e n l a a g s-Lïlo lrtaa i-~sngebrac'h:l;.

Dc

l~uns'trnel.k: wecd f ~ n d i v l d u e c l . v e r s t r e k t xxi:f; errrmsrs, de e e r s t e

3

weken

3

k e e r p e r dag, d-narna 2 maal d a a g s ,

Gedu.rcïidc d,(? e e r s t e

4.

wekcn

(

t o t

%O

m a a r t ) werden een a a n - t a l k a l v e r e n i n g e s - o t e n t e g c ? ~ ~ longo:rii; a.kelci.ng en/of darms.too:i-ril s s e n , D i t bo.trof l 2 C'cl x

FR-

k a l v e r e n ei2

4.

P$[.-kKSveren,

F3i.j de kruislir-i.i)t?ri kwamen

6

z u i g e r s v o o r (waarvan

3

t o t een l o e f t i j d van mee:!:' dan eon h a l f j a a r ) ,terwi j 1 2 l-11-ka.lverexi deze e i g e n s c h a p vertoouiden, De ingespo-ten kn:l:vc?:ren warc?n. ook nieeatnl de z u i g e r s ,

0ve:i-i.geris dedcri :i;i.c41 bi j d e opfok geen b i j zon.dere r n o e i l i j.k:heden v o o r ,

De Ch. :x FEI--- cn Fii-k:zl-veren. r;i.jri over do g e h e l e p r o e f p e r i o d e g e l i j k gevoerd

er1 zoridec weid.ef<a:n,q op s - t a l gemest.

T a b e l 1 6 P r i j x e ~ i ori gowich.te~,i var1 de k:alvercn w---

Zofcds

-".

De kr~l:vcrteïi :icr'e,o;en-.volgen.s een pra,kt.ijk.scherria een tc-l;

7

l.

p e r dag t o e - nemende t1oevee:lhcid kun?:-tm.el.k, I r i t o t a a l tvercl o v e r de gekiele rnelkpcriode

4.7

k g mcikpoodar per. ki~1.f verr;.t;re:kt, Ka c s n week werd goed. h o o i besohikbai?r ge--

s-te%c?, t e r w i j l op een :l.eei'.L:ijd .vCvrï

4-5

weken .werd begornn.en rnet h e t v o e r e n van 1.1ahy.-kc:lver:liorrels.

Na

7

wekerl. werden d.s lictl.veren aan d.e drinkbczk .toegela.ten., w a a r b i j ze i n groepen v:%n 'l 5-00 d i e r e n werden &yehouden,

Op eer. 1cci.i;j.jtl wiri c a . 2 maanden

(24-4.

.tot

1-5-70)

werden d.e kalvereri gespeend., De opnc1n.c was t o e n

0,6

.kg Irioori., 1 :kg e i w i - t r i j k e k:3,lver.brolc en O,c)

kg d.ro8.p pu.:l.p.,

_

--.- ""_ ----.

_

~--*---P----..-- -.-n.----....-,- -u--.- p F'R

gerizi d.c7e l.. dc. pxliii.(i i:

(

g:t d ) 250,

--

p r i j svaïiiu.i.;í.e

2265

-

4.1

5

onbekend

varia;l;it? in. getvicht

₃₇

.

57

37

, *-

50

gei~iiddold gewici~.L (kg)

47,9

Tabel 'i

'7

G-em?: dd.e ïd vo :L:~en *i b e ~ o e k o n i . ~ ~ v era trek-i; dagrcifitsoen % i ; j d.ens O ~ L ' L , ~ . -..."-.-m ....-

(

~ T L kg) c kvn.slm~l.!c ?I ais y-

-

droge l peri0d.e 1.S- -7 poed E?:[: ,di.?ie~'b~:~li p u l p

1

-*'j-l

970

O ,

22

Tabel -----.e-.. 1 8

.-

í;erniddcld.~ groc,.i. .i;i~ci.:?na i>pjeok,.

C4:l :c 3'11 1 6 aantal. gsoe.7.. i. n &:,c; --p.

in

grc. -.- . . 24.<..Z reepc

3-3

~ O I ;

24

-/l

539

Vtlne.C 1 mei \y:.::~,ri.?~ rle c-?:i.ert?n ~ 2 , n . dc? 1nel.k :zfgewend..

De

bfi,by-kal.ve~:?)?.,?k.

werd. verva:rigen. d.í.)r,,:r ka.:lv-erkrok, V a n a f l ij juni. w e r d . riaast kaiverbrok en d~opi:

I l

-pulp

ocjk g:r.as?!ler?!. :.in ?nr-?i; ra:i.!;::oen opgcnorrien, levens werd wekeli j!<. een ki.or'ir-~ -:

l1oeveel.hoi.d gi.rn.:-:rrïnec:L bi;jgevoar!i, w ~ t n r i n extra miji.eralen waren opgenorflen, (.j:;)

10 septe;iibe:r xrvxiih g;i^a,usrreel. .var-\rai.lgc!:n doe:: 'b.ie:rbos.tel.

Tabel 1 9 C.emiildc3l.d vn:rostr?'!c.l; ôt?,~y;~an-i;.soen

(

:in kg) ti. ,jileriii voorber~idingr

".---~"-,...-.*- yr2-i-03.c

.

-,7-^11-.--.---_1_--. m-.-- .. - .

/

:;ras- havor.-- en pe:rl.o d.e bostel

"l-.r,

?;().l;

o ,

23

i

1-8 . t o t

Tabel

20 Gewich-i;:\i;oexlaine (in kg) er1 gernitideldc? g-oei. p.er da,g (in g).

---.z--"..-*e" F'H C.h :x

?-R

aantal groei opfolc

tot

I

T33

!

24-4

-to-t

6-8

.. ,. , - -

'74.6

I ".

I.:[e% gc'riid.deltic ,~e;;~i..c,ht op

6

t.,~.gus-Lur: was va,n de Ch.

x

:\?H.-dieren

160,%

P e r 1 5 november i s begonnen me% h e t voeren van een k n e u s k u i l van g r a s e n rogge, De v e r s t r e k k i n g van b i e r b o s t e l kwam t o e n t e verval.len, Do kneus- k u i l werd op 5-2--1371 vervangen door voorclroogkuil, waarnaas-t toenemende hoeveelheden ingekuil.& s n i jrnais vrerden gevoerd, I n de a f m e s t p e r i o d e werd. n a a s t h o o i overvregend sn.ijmais a l 8 ruwvoer v e r s t r e k t .

l ' a b t r l 2'1 Genliddelde dagranitisoenen ( i n kg) i n dc rnes t p e r i o d e

kui. Z

Tegelrijk met d.e v i e r d e weging o p 2-12-1970 z i j n de C l i x FfI-on F'XZ-die- r e n i n b, koppels van l 2 en 1 3 d i e r e n i n

de

roos~tervloerho:kken i n g e d e e l d ,

De

laatste

weg.i.rig werd u i t g e v o e r d bi j

nf

l e v e r i n g ria -t;waalf .i~.ilr

v a s t e n . De af l..everíng vond. z o v e e l mogoli jk n a a r r i jpfoiei-d plaa-t s . Zeven FE-s.ti.eren moes.ten. e e r d e r worden. a f g e l e v e r d , D i t gebeurde r e e d s op

6

mei, De gezamenlijke groepen van. Cb. x FH-:;-tieren en F R - s t i e r e n werden. a f geleverd op r e s p ,

24.-6,

1 - 7 , 16-7 en 29-7-1 971 Twee r e s t e r e n d e Ch.

x

F B - s t i e r e n werden c~angehoudsn. t o t 1 2-8-1 97-4 ,

: A1:l.e d.ieren z i j n vi.a een hand.elaar aan een g r o s s i s r i n :Den TIaag ver- ko c b t

.

Gemiddel.de g r o e i t i j d e n s de nics'tperi ode,

ij

a f 1 e v e ~ i n . g wogen de Ch x FR-atieren. gem, 51 8,2 kg 1211 de FR-stieren

gem.

4 6 0 ~ 8

kg, Be k r u i a l i n g e n becoillsten bij eer1 21 d.ago~i. l . m g e r e mestperiode gerrii.dde1.d p e r s - k i e r een h.oger levend. gewi-cht van 51 ,l; kg.

Gezondheidstoestand

(>edurend.e de g e h e l e proefp@zllode kwrmea geen u i t v a l - l e r s voor, Ook is

de gezo ndhe.id&toes ta n d , nfgezi.en van 'iinspu.iting t e g e n 1ongon.t s t e k i n g e n

an

darms

t o r i n g e n ' b i j U d.ie:ren i n . d.e o p £ & p e : r i o d ~ , goed gewoest, Geen e n k e l d i e r

'behoef de v r o e g t i . j d.i.ng t e wo:rd.en af'geieverd,

De a f te l e v e r e n di.ezlen z i j n ' s morgens v r o e g voor a i l e v e r i n g ;l;gewogen 'en d.e dag t e voren .V.OOT h e t ln,ats.t gevoe:rd,

13e.t aanhoudi.ngspercc?ntage -riverd .vas'r;ges.i;eld door h.ei; koud. g e s l a c h t .ge-

.wicht ui.

t

t e d.ru.klzen i n prlc:,cen.l;on val?. h e t m l c h t c r levend gewicht. Riert'bi j

,werd h.e-1; koud geqlischt beï~ekend d.oor 2 $ a , z f

t e

t r e k k e n vcm h e t warin gewi.cbt

d8.t d i r e c t sia s l a c h , t e n werd b a p a a , l d , Zie Label 24 ( ~ l z , 2 4 ) .

De s t i - e r e n (nummers) werden op de vcl.gc.nde d a t a i n 1971 ní'geleirerd,

Ch x

FR

6

rnei

7 ,

3 7 4 9

67

97

117 70,

199

I

juli 10,

1 6 ,

2 0 , 25. 16 , j u l i

S ?

6,

'y1

8 ,

g ?

I Q 3 129 23. 29 j u l i 7 9

a 9

12,

? T y

14,

I S l

1 7 ,

21, 2 2 ,

?3.

l 2 a u g u s t u s 2 , s .

.-"

. - - _ _ - ~ _ _ - - . ^ - - ~ - --_- - "-I.----^I-~--I".ll---l. "__^"~--^-^-&-.---.--

T a b e l 24 Le vond eindgewicht, koud g e s l a c h t gewicht, aanhoudingapercentage.

Ch x

TH

P-

-De k r m i s l i h g o n zi jri gem.iddeld L?? d.agen l a n g e r gernes-t dan de :PH-stieren, Ze waren gemiddeld

5'7.5

kg zwaarder, Bi-j h e r l o l d i n g van dc gewich:ten op h e t gemid.delde a a n t a l ,van 4.80 mes t dagen v o o r de F R - s t i e r e n xomd-en de kr.misLin.gon

35

kg zv~aard.er z i j n g e w e e s t ,

Het aanhoud.irigspercentage van de Cl1

x

F'H-s.t:i.eren was gemiddeld

2,7$

h o g e r dan van de 3'1'-1--stieren,. . .

B e o o r d e l i n g vari

N a h e t slach?;sn. zj. j.u-I. 4.1 d i e r e n door h e t I ï , V , O , t e % e i s % n a a r s l a c h t - kwali.l;ej.t 'bc?oordeeld, -8i.j d e e e r s t e

7

li"H- en. de 1:zatst;e 2 Ch. x FIT-stieren bleelr d i t ni.e.1; m o g e l i j k ,

D e karkasbeoordelirig vond p l a a t s volgens he t gebruik el.:^ j ke systeeni van h e t

I,V,O,,

z o a l s Y O O ~ de d i e r e n van de Zeeuwse proef r e e d s werd u i t e e n - g e z e . t ,

Overzicht van de s-lackitkwraliteit, ---- 1 l

6

t o t a a l d i e r c n -pp-

-H i j omrekening van de w a a r d e r i n g a c i j f o r a voor de karkassen

(.+

en

-

vervangen door c i j f e r s , n l . 1- = 1, 1 , O = 2 , 't+ =

3

e n z , ) worden d e in ta- b e l

26

vermelde waarden verkregen,

Deze c i j f e r s geven rnogeliJk con i e t s t e g u n s t i g beeld van de FH-stieren omdat r e e d s o p

5

mei a l g e l e v e r d e d i e r e n van dcee groep n i e t

i n

de beoorde- l i n g z i j n bcerokken,

De bcvl.cesdheid van de Im&.!?i.ngen b l e e k na s l a c h t i n g bbolangri j k b e t e r %E>

z i j n dun die van du zwartbonten,Niottemin warsn de FE-dieren i n doorsnee ruim voldoende bevleesd.

Ten aanzien van de vetbcdpkking vertoonden eon a a n t a l s t i c s o n van b e i - de groepen noG t c weinig r i jpheid.

Van a l l e karkaasen werd ook de v l e e s - en v e t k l c u r beoordeeld, Deze vd-

deed aan de v o o r jong r u n d v l e e s g e a t e l d e norrnen cn e r kwamen geen afwijkingen voor.

P i n a n o i ë l e r e s u l t a t e n

Met ui."coriderin.g van d.e 2 Ch

x

PB-atieren d i e h e t l a a t s t werden afge- l e v e r d , werden a l l e i n groepen a f g e l e v e r d e tieren voor s e n n e t t o p r i J ~ van

f 5 , l O p e r

kg

g e s l a c h t gewicht v e r k o c h t , De b e s t e t o t q2 augustus aange- houden k r u i s l i n g e n b r a c h t e n , omgerekend p e r kg g e s l a c h t gewicht f

5 , 7 5

op. Do gemiddelde p r i j s van de 25 Ch

x

FR-stieren kwam h i e r d o o r op n e t t o ; f 5 , 1 7 p e r

j*& gesl.acht gewicht, V0lgen.s de Coveco-normen komt h e t I , V , O r d.oor een De.tox:o k ~ v a l i t e i t van de k r u i s l i r i g e n o p een gemiddeld.

'7

c t . hogere p r i j s ten

o p z i c h t e van dc zwsrtbonJ~en. Rij de b e r c k c n i n g van de i i n a n c i ë l c r e s u l - t a t o n i s e c h t e r met deze rncecwnarde p e n r e k e n i n g gehouden,

De v o e d e r k o s t e n p e r d i e r wcrdcn eerniddeld voor e l k c groep a f g e l e v e r d e sticoren borckcnd aan d e hand van (l(? v e r b r u i k - t e hoeveelheden v o e r , 'ilevens werden de v o e d c r c a n v e r s i e ( ~ c m i d d e l d c opnzme a,:~ri ZW p e r kg g r o c i ) en d e voe- d e r k o s t e n p e r kg g r o c i berekend, Do :resul-t,:~.ton z i j n opgenomen iri t a b e l 27,

Tabel 27 Vocdcrkostcn? g r o e i en v o e d e r c o n v e r a l e ,

C2-i x FIT

1

1

U i t (de%e berclcining b l i jk7; d a t zowal de voctlcrconvcrsic o l s de voeder- k o s t e n p e r kg g r o e i b i , ] d(-, k r u i s l i n g c n i e t s p . n s t i g o r l.ag dn11 b i j de zw:ì,rt-

boriten, l

B i j dc b e r c k c n l n c van de v o c d e r k o s t e n z i j n de volgende gemiddelde p r i j k

z

cn

( i n ,

gld

,

)

van de voedermiddelo~? aangehouden,

melkpoeder hahy-kalverbrok k a l v e r b r o k mes tbbrok grasmeel havor- en g e r s trneel droge p u l p b i e r b o s t e l h o o i voo rdrooglcuil

4;r:zs- cri rogge kneuskixil

wij- j m a i s k u i l p e r 100 kg 1 t t I !I t1 ti I t p e r t o n I l I! t t

Zowel voor de groep Ch

x

FH- 01:: dc groep FIl-sti.eren werden dc opbreng- s t e n cn k o a t c n p e r d i e r bccekcnd, U i e r b i j i s ccn kolom toegevoegd w : ~ a r b i j de k r u i s l i n ( ~ e n zj. Jri omgerekend o p ecnzelí'dc aarit;:~l s-Laldagori a l s de zwart bonten.

jonge kvu~.ilzngrtzeven van Chdmiazs

x

FH

rnct zwavtbowte en roodbonte itzev~n

van dczeyde le$tjd

Mei

de Charoiaii x

FH

k m i s l i n p weva' een aawmevkel;% hoger avbeidsznkmm

Tabel 28 Op'brengsten en kosten per dier (gld.)

aantal dieren aantal staldagen

koud geslacht gowicht

(kg)

netto opbrengst per kg netto opbrengst aankooppri j R kalf voerkoa%en vooderwinst

diversa

kosten hwlnvaalingskosten r e n t c levende

have,

8% arbeidsoinkomen

De

post

divecae

koeten is %la volgt samengesteldo dierenarts

f

4,--,

sntihiotica, vitaminen ,f

3,--,

s t r o f

3 , - - ,

waterp elestrici-beit etc, f 12,50,

halster $ 0,50,

Ondanks

eer1

hogcre nanlroopprj. js van f 11

5

,--per ktz3.4" hebben de kruis-

Op 0 , l 5

cn

2 2 a p r i l 1970 werden op h e t w e i d e b c d r i j f van P,P, Knibbe t e Landarneer 36 Ch x

F'H-

c11 2 6 FH-:sl,ierk:tlvzren ol?gcsse.t voor eon vcrgelijken- dc rnc:sl;p~oci', 130 d i e r e n werden afgcmosl op een g e l i j k e v o e d i n g t ~ l . 8 a t i e r e n van ongeveer 14 maanden,

D c 1cz"uiaI i ngcn wr iqdcn v o o r

'75%

aangekocht i r i Zuid-Holland, de o v e r i g e i n Noord.-TIollai?d, De em;i.rtborrLc. k:~lvercn kwaincn prnktiscki a l l e n u i t Z u i d - H o l l a n d , T a b e l 2 9 P r i j z c n (.n gcwi c h t e n van de k a l v e r e n , --w..

-

-___---I-..._- I- ___--"---"---w- ---.----

l*

i

C h x F I I I

F

Fl ---- ---p -p..1 p""11 3eh:xndqling vnn de k s l v e r e n . . --p

-.-p.-.-*."

Do k n l v c r e n werden i11 2 'bes'cannde s t a l l e r i i x i groeperi v:an

7

d.ieron on-

derlg&br:icb..t, Ue k:suisli.ngen en cle svinrt'bonten werden n i e - t g e s c h e i d e n in. do

, bokken, I)c k~xnstnielki werd .i.ndivi.dueel mc-t ds emmer v e r s t r e k - t . 1-Iooi werd on-

b e p e r k % i n :iu:iven I?cechi?iik>aa,r ges-tel-d,

I:n

e l k hok w a s e e n aui;omati.sch. d r i n k - b a k j e a::lnwezig, In. rie 2c week kregen de Irnlversn d.e beschilrkj.n.~~ o v e r e i ~ i - t ; - r i j k c k s l v c r k o r r e l s ,

De 1cru.isingr;l.ralveren hadden w a t ; meer . t i j d n o d i g o m de melk u i t de em- mer op t e .aornen,*

'Twee. do,gen na a,an.komst werden

5

k a l v e r e n t e g e n d i a r r e e i n g e s p o t e n , Ge- d.urende do h e l e :jp:~k,g~3nj.od.c kw:i,rri e r ~ I . O F ? S ~ onder de k.al-vc?ï:en v o o r , op 1 0

a p r i l sf;:i.erf oen. E1'l.l-'lcul f no,n ]-ongon.t~:t(?ki.ng, Eind spil k r e g e n o,l.lue Icci,lveren e en. snlrni.a]tkuu:ub i;cgc?ln h e t hoe s-ben, Movc?rid.i.cn k:regen ~ l l c k a l v e r e n . een 'behan- d e l i n g m e t . t e . t r s c y . c l . i ~ i e kegen d.:inru-.ec-?,

D e kti.lvc?:ren we:rderi r e s p , 0.1) 20 mei cn 1 2 j u n i prc.-ven"c5-ef behxndeld t e g e n 1ongwo:rm. Op 25 ju.nli. z i j n . z e bo.t vreil.and i.ngega'r~n..

0-erio ---w--.. t3o

I)c op.fok op s.i;al d1xurd.c

'74.

dagen, t o t 25 juni.. N a ongeveer 8 weken wx:-~

d.e de lca%.verc?n ,i;e~peend,

T a b e l T,O 0.verzi.ckii; d:~gynri'csoonenn t:i.jciena opfok op o . t : t l (k,?) m".---m-

p e r i o d.o k17.n s

.I;

nic 1. :L.;: kalverbrol..; h o o i

apr.i.1 ! 70

5

rnc i-

5

0 7 2

1-95 j u n i "-

%,O

135

V'olgcns an.alyse bevs-bije 1-i.e.t v e r s t : r e k t e 'hooi (310 g d s ,

34.0

g ZW en. 70 g v r e ,

:De

kn%v.c?:i"brok was eiwi.tr.i. jk ,

Het .voc,?do:r.verhrui.k t i j deris d.e op:Fokperi.od.e was 26 k,? kiins tme1kpoede:r

83,9 kg k n l v e r b r o k en 21.2 kg h o o i ,

B i j de ovcrgimg nnz-L:i: dc: .vy~eide o-p 25 j u n i i.~~oril.en. CIC k a l v e r e n .voor dc tweede k e e r gewogen,

Op

15

j u n i ?vnB h e ~ ~ c . m ~ d d o l d e @tvicl.it v:ua dë Cb x FIT-k-tdlvcren kg c n vtiri dc F l [ - ( ~ r o e p

4

kg:',

13e s.l;:icrtjjes werden iri d.e periode: van 25 j u n i "c;% 19 oktoobcr '70 op b l i j v e n d g r a s l a n d . geweid

(176

datzen). Op

23

j u l i i s (ten k r u i s l i n g , n a 'betinn- d e l i ï l g

a:xi

1ongon.t s k e k i n g g e s t o r v e r ~ . , Gedurende de g e h e l e w e i d e p e r i o d e werd 1 ?

5

kg c C ~ ~ r i t : ~ n r ~ ~ ~ 1c:t3.~ex"k)rok p e r d i e r p e r d a g b i jgi:voerd, I n .to.tnal v~e:rd i n

de v ~ c i d e p o r d i e r ,172,

9

kg v::m d . i t krnckitvoer v e r s - \ ; r e k t . B i j de overg:xrlg na:-&r d& s t a l op 1 9 ok-bober werdo~i de di.ericn 'voor de d e r d e rn:%sl ge~lrogcn.

Gcm.idc1eld.e g r o e i t i j d e n s de ~ v c i d e p e s i o d e ,

Bi

j o p s t a l l e n was het; geniicldeZde g e w i c h t vrm do Ch x

Ff-I-

:;.tieren I

3

kg e n van de FR-=ct:i.cren 1 7 7 ? 4 kg. B i j de b e o o r d e l i n g van de g r o e i c i j f e r s d 3 e n t i.n aanmerking t e v~ordon genomen d a t e r i n d e weide e n k e l e s t o r i n g e n i n

(3.e gezondliei d o p t r:t,dc!n.

~3 o p s t a l

Dr:

o i , i c r e ~ i l.d,>rdcn vrin-if 79-1

O-'

70 op cjcn g r u p s i n 1 v e r d e r n f g c m c e - l , Dc k r u i s l i n g e n en d c z w n , r t b o n t c n s tondcri door el k:i.~r,

Dagcantaoer.ien - : ; i j Ci.eil:s me stper:i.odo op s t a l

(

iri kg) ,

dntu-rn v\re i&.... ingeku.iï.de

van ijestoomde

7-1

1

21 -.l l 1 %-.-i 2 2 , o l

o

2-2 2 ,5

o

2 , o 1 3 w-...-.- m-"---

Dc vorder~:1':~8~:rdC v.:zL*~ de gestoolndt: :mrd:2ppelcn was a1.s v o l g t :

240

g d s ,

190

g %;i"{ en 10 g .v:r'c-? ,.

Tri .to.t;n~~:L word CJVQT: gemi.ddeld 230 s t:-il.dngen Ar2Y1 d.e

FR-

en 24.2 dagen

nari dc Ch x PTX-.i"cer.cn pon: d i e r ve.ri;.i;:t:ck.t o l

O,

0 kg e i w i t a r m e kal.ver"brok, 5.0 kg ei.wi-t,s:i:iri. liieel.,

367

irg R,--'brok, 322 !cg 'B-brok:,

586

kg haoi.,

3t32,4

kg ge-

s

toornde aar.iIaj?pc?ï.cn en '704. Icg i:~nike~bie.tenko~?;rPen cn - b l a d .

(lp 1 .-. 2-. f

7-1

~.i':?rid d(? '. <?;zde "ru.s:;erztijdse viiegi:ng p:Lii.n.'cs, De l.aa.ts.t;e weging

werd. ' b i j n:Cïi.(:v-cr:; ,;:?,I. n:$

l

2 m;w vrts-ten, ui%gevoercl,. Op 4 j u n i werden 21

:pH-

cn

3

Ch x: F'H-3i;iercn n.C'iqezo.t,, go-vo:l.gd door

4

F'R erl. j Ch x lilR op 14. J u n i ,

O Cki. :x F'ïi o p

'l6

;j1111i.. e n 1 0 CIi. x EI'H o-p 25 J u n i ,

In

totkinl. b c s e i k . t ; e ~ ~

25

FM- en

2 4 Cb x FIT-stieicn hct e i n d c van de p r o e f ,

C

h x $"I3

F

fl

-.-.--w---.-.-

"L".."

" ~-.--.----..--.---.--..--__-.~---.-~-.*.---~

i

j n:x~-i;:zl

I

g:r:oc?i grooi. af-217. .t a l

pe3:iod.c.

I

j

i n per l a.:i$?g?x,.

1

_'k,? d??,&< (g) d t ~ g e n ---..--.-"P--,"---- 1 ___._.,l____..-l_.. ^..^ .--- I opfok

r---

7

,.,! 4.i;g

I

604.

i

4.

I1

woid.e

/

-116 9 0 . 0

7

7

6

l l 6 1:E' s.taï..- p e r i o d e "i 9--1

O--'

71)

.bt- t ~ f b x c 1 n g 1 2 /j 2

263,9

t o t a c ~ l . I

-;r;

% I ) O

9

3

n

4.20

.L

r

/.-i

-:.r_.._.. ., >.--...-..

13iJ a - C l . e . v c ~ ~ i ~ g ) ? ~ d r o e g he-t gcrni.ddctï.de cind.gcwicht vari d o Ch x F R - ~ t i e - r e n

454.2

:kg erj. varj. de FlT.."s ticreri.

403,

3

k g , B i j een 12 dagcn larigcra mest- perioilo .wsi,:: ?].e% verscl.iri..l. .ten gu.r!al;e van d.e :kru:isl_i.ngc:n

50.9

kg. B i j dc kus-- sen-LLjdsc wegi:n: 0x1 1--2.-.17. bedroeg dc:i;:c: voorsprorlg ,c:ycmidd.eld. l 9 , 6 kg, Es-l;

g r 0 c i v e r s c h i . l . -Lc!rl ,yun.s.i;c. v:Ln do .kru.isliny;en hcdrosg i n dc af'rnerstperiode 133 g p e r dag, o.ver dc? gchclc, p r o t ? f p e r i o d e 86 g ,

Dil;

bc.t;ckende c'?cn be-t;ere g r o e i

G e ~ o n d b e i d s + ~ ~ ~ ~ y ' ~ ~

De reed^ ~ r e r m e l d e 'heh:m,d.el:ingen -tegeri longn::ndoeningen en d i a r r e e i n

de o p f o k p e r i o d e on de s t e r f t e vcui eeri FFI-ka1.f w i j z e n r e e d s op gozondheids-

s t o r i n g c n ,

I n d.c wej.deper:i.ode werder1 een 1 0 . - t a l (dieren bollandeld t e g e n t u s s e n - kla;uwonJ~stck:i3:~.p; ;net sixlfrzpoeders, 0x1 2 3 j . u l i s t i e r f een k r i l i s l i r i g aan. long- onts-i;cki.t~.g. 'Pegcri ho.[; eiri.cle van de vvcidepcri.odi': worden 'j d&.eren bebande1.d t e g e n mn:~gd:lrm.v~.or~non,

172 h . c t 'begin ., .v.:~ri dc: rne&;i?or'iod.e op s t a l tr:zd p l o - t s e l i n g b i j alle die-. reui c:L'Y~:;~:~..P;(J b.oest o-p, :E:c.ul k r u i s l i - n g s t i e r f ' op 111 november aar1 :Longon%s.te- ki.ng, Nti, 'beha..n.d.cli.ng (door de d:i.eroma,rts met t;ylnn k r e g e n de d i e r e n erns.t:ige dinr:r.ee ~ v a : ~ % ' r J o ~ r do g r o e i ongeveer

3

weken s t i i s to.nd.

l:n f e b r u a r i

lC3'1l

t r a d wederorn g e d u r e r ~ d e 2 durgen i n . i e t s mind.er e r n ~ t i - ge ms.tc :IIoc'BI; op, 0prnc:rkeli j k vias dn-t .klei do ~zi:t;'br;~ken. va.n Iioesi; ongeveer 10 dagen ria dc cn.i;ing t e g e n rriond- C?KL ïclau.wzccr o p t r a d ,

A.:t:n ho t eiride v a n Cle nier~.i;periode werdcri 2 zwaz:.l;bontc.i k; tierc?ri cri een. :krui.sliri.g beh.::~nde:!.d wegc2r-i.s c.r:nstigc: l < r ~ ? ~ . ~ ) ~ ~ l . h i > i d ,

De

3

g e s t o r v e n dielion z i j n geh.ecl . k ~ u i t e n de berckerilrig gcki.oincf.en,

De Lri

;juni.

l

9'71

i.:a i1 keer o.f .gc:leverde p r o e f dioren. werden doze1.f de d.ag

voor :ho% Zaden o - 1.1~-t botlrj.jf gewogen, 'De d i e r e n w:treri d.c. avond t e v o r e n voor

h e t 1 a : ~ t s t gevoerd,

1)irec.k

na

sl.sch1;:i:aig v ~ ~ r d I-1c.t warm gosl.n.clit gewi.ch,b bopa:-LI-d e n v'orid be- oord.e:Ling i n geal.r~~ch-Ge t o o s t n n d door hel; 31,V,O. p l a : ~ . l ; s ,

Re-(;

koud ge:;l..aclit go~.vich.t werd i.11 d i t g(?v;?1 berekend door v:i,n. h e t warxn

gesl,.i,cht gew.:.i-c:i.it l isg -i- 2% af .!;e .t:reklis~1, Ilo t n:~,.rih.oudin.gs-percen'bsge werd k~e-U re:kend. door dit korzd. g(3~I.c:~ch.t gew.icltit uit .1;(3 d.rukkcn. :i-ui prcicen.l;en vn:ri he%

Vnn

de Ch x FH-groep z i j n de n o , r s 18 en 24 nar* het b e g i n van de s t a l -

r r,

p e r i o d e z i e k geweest, no. L L was k r e u p o l bi. J af l e v e r i n g , e v e n a l s de n o , 7 s 20

en

24

van dc 3'13-groep.

Een h o g e r a f l c v e r i n g s g e ~ ~ i c h t vain gemiddeld

SO,9

kg b i j de k r u i s l i n g o n d i e 1 2 dagen l a n g e r ~vcrdcn g e i n ~ a t ~ r e s u l t e c r d e $11 42,2 kg meei- koud g e s l a c h t g e w i c h t er1

3 ,

i $ hoger 3 : ~ n h o u d i n g a a e r c e n t n g c ,

n

De beoorcleling v v : ~ do ::t.i.ercn op s l n c l i t k w n l i t c i t door h e t

T,V,O,

vond d i r e c t n a sl3c41lJi.ng ;Lpin hc t ~ : L T ~ I L ~ plnn-ls. D e r e s u l &,'?,ten var) d i t onderzoek b l i j k c n u i t Cabel

35,

Omrekening vo~xi cleze ~v.niaa:rtderingen v o o r de ges1:zchtc d i e r e n w a a r b i j -i- en

-

door ei.

jfer::

worden vervangen. ( 1

-

=: 1 ; 1

,O

-

2;

l

-t- =

3

enz.

)

l e i d t %o t de v o l g e n d e gemiddelde c i j f c c s ,

b c v l c e s d h c i d i O.

3%

7 n 6 O

v e t bedekking

7.63

?/, 52

inwendig v e t

7.58

7 . 7 2

-

I

3-10.1; optimum voor vr";?-t;:~:-lnec t; l i . & b i j h e t c i j f e r 8

(?,O

voor vetbedek- k i n g en inwendig v c t ) ,

nc

W;.L : ~ d c r i ~ i ~ ~ ~ i c i j i e r : ~ geven min d a t de h e v l c e o d h c i d van de Ch x 1711-

s t i e r e n v e o l b e t e r vras dan d i e van dc zwnrtbonten, U c w a a r d e r i n g v o o r v e t - a a n z e t Irvas zodanig; d;t Gen a : ~ r i t : ~ l van d c kruisl.i.uigen nog 8 1 s ltrnagerIt kon v ~ o r d c n a:~ngerncrkt.