Sortimentsvergelijking Begonia : resultaten onderzoek 2000 - 2001

1 P R A K T I J K O N D E R Z O E K ? I1 P L A N T & • M G E V I N G

Sortimentsvergelijking Begonia

Resultaten onderzoek 2000 - 2001

R. Elgersma en A. A. M. van der Wurff

G. Heij

Praktijkonderzoek Plant & Omgeving Sector Glastuinbouw

februari 2002 Publicatienummer GT 12004

/

'2'. V W ^ ^ll? b>

© 2001 Wageningen. Praktijkonderzoek Plant & Omgeving BV.

Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen of enige andere manier zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van Praktijkonderzoek Plant & Omgeving.

Praktijkonderzoek Plant & Omgeving stelt zich niet aansprakelijk voor eventuele schadelijke gevolgen die kunnen ontstaan bij gebruik van gegevens uit deze uitgave.

Dit onderzoek is gefinancierd door Productschap Tuinbouw, de deelnemende veredelaars en tuinders.

Praktijkonderzoek Plant & Omgeving

Sector Glastuinbouw

Adres : Kruisbroekweg 5. 2671 KT Naaldwijk : Postbus 8. 2670 AA Naaldwijk Tel. : 0174-636700 Fax : 0174-636835 E-mail : info@ppo.dlo.ni Internet : http://www.ppo.dlo.nl

2

Inhoudsopgave

pagina 1 INLEIDING EN DOEL 5

1.1

INLEIDING

5

1.2

DOEL

5

2 MATERIAAL EN METHODE 6

2.1

PROEFOPZET

6

2.1.1 Tabel 1 Overzicht onderzochte cultivars per oppotweek 7 2.1.2 Tabel 2.Overzicht teeltomstandigheden per opplanting 8

2.2

WAARNEMINGEN

9

3 RESULTATEN TEELT 10

3.1

PLANTWEEK EN KEURINGSWEKEN

10

3.2

VOORBLOEI

10

3.3

REMSTOFBEHOEFTE

11

3.4

TEELTDUUR

11

3.5

KEURING

11

3.5.1 Tabel 3 Resultaten teelt 12

3.5.2 Tabel 4 Resultaten keuring uitwendige kwaliteit tijdens de teelt 13

4 RESULTATEN SIERWAARDE EN HOUDBAARHEID 14

4.1

KEURING SIERWAARDE

14

4.2

HOUDBAARHEID

14

4.2.1 Keuring sierwaarde 14

4.2.2 Houdbaarheid 14

4.2.3 Tabel 5 keuring houdbaarheid 15

4.2.4 Tabel 6 Houdbaarheidscijfers en waardering na 8 weken in de houdbaarheid 16

5 SAMENVATTING 17

5.1

GEÏNDEXEERDE CIJFERS

17

5.1.1

Tabel

7

Eindscore cultivars op basis van geïndexeerde cijfers

18

5.2

CULTIVARBESCHRIJVINGEN

19

1

Inleiding en Doel

1.1 Inleiding

In 1993 is het Proefstation voor de Bloemisterij in samenwerking met Proeftuin Lent, de NTS commissie Begonia en de veredelaars gestart met een sortimentsvergelijking bij Begonia. Aanleiding hiervoor was de grote verscheidenheid in groepen en cultivars binnen het Begonia-sortiment en de wisselende kwaliteit. Daarnaast waren een aantal nieuwe cultivars op de markt verschenen. Naast teeltkundige eigenschappen zijn bij Begonia de transportgevoeligheid en de houdbaarheid van de cultivars belangrijke aandachtspunten. Uit diverse onderzoeken is gebleken dat deze per cultivar nogal kunnen verschillen. De resultaten van de sortimentsvergelijking sinds 1993 onderstrepen dit. De gegevens hiervan staan vermeld in de rapporten PBN 189, PBG 22, PBG 63, en interne verslagen PBG 116, PBG 179, PBG 188 en PBG 309. Door de resultaten van sortimentsvergelijkend onderzoek te gebruiken kan de kwaliteit verbeterd worden. Nog steeds komen er nieuwe cultivars op de markt afkomstig uit Nederland, Duitsland en Denemarken. Hierdoor is het zinvol de sortimentsvergelijking voort te zetten.

1.2

Doel

Het doel van de sortimentsvergelijking is het toetsen van nieuwe Begonia-cultivars op teelteigenschappen, houdbaarheid en transportgevoeligheid in vergelijking met cultivars uit het huidige sortiment.

2

Materiaal en Methode

2.1

Proefopzet

In 1993/1994 startte het vergelijkingsonderzoek Begonia. Er is toen in eerste instantie gekozen voor een brede opzet wat betreft het sortiment: uit alle groepen enkele cultivars. De kennis hieruit verkregen kon dan als basis dienen voor verder onderzoek. In de jaren daarna is er doorgegaan met het beoordelen van cultivars.

In 2000/2001 zijn in totaal 16 cultivars één of meerdere malen opgeplant.

In bijlage 1 staat het overzicht van alle onderzochte cultivars van de sortimentsvergelijking vanaf 1993 1/m 2000. In tabel 1 is een overzicht gegeven van de onderzochte cultivars in 2000/2001. Bijlage 2 geeft een overzicht van bloemkleur, bloemvorm en bloemdiameter van de onderzochte cultivars.

Het teeltgedeelte heeft plaats gevonden op het Begoniabedrijf van J Eigenhuis in Aalsmeer. Er is uitgegaan van bewortelde kopstekken, afkomstig van twee stek leveranciers namelijk M. Koppe en BBA.

Alle cultivars zijn op dezelfde dag opgepot in een plastic 13 cm pot. Om seizoeninvloeden te onderzoeken werden vier opplantingen uitgevoerd: oppotweek 4 (voorjaar), oppotweek 20 (zomer), oppotweek 33 (najaar) en oppotweek 43 (winter). De belangrijkste teeltomstandingheden zijn weergegeven in tabel 2. Na elke teelt zijn van iedere cultivar tien planten naar het Praktijkonderzoek Plant en Omgeving in Aalsmeer gebracht voor houdbaarheidsonderzoek. Om de cultivars ten aanzien van de houdbaarheid goed te kunnen vergelijken zijn de volgende rijpheidstadia aangehouden: rijpheidstadia 2 (5 - 8 open bloemen) voor de grootbloemige en rijpheidstadia 3 (9 -15 open bloemen) voor de kleinbloemige cultivars. Niet alle cultivars waren gelijktijdig in dit stadium. Hierdoor zijn ze veelal in twee groepen aangeleverd met enkele dagen tot een week ertussen. Op het Praktijkonderzoek Plant en Omgeving hebben de planten een transportsimulatie ondergaan van zeven dagen. Deze transportsimulatie vond plaats in het donker bij 15°C en een relatieve luchtvochtigheid van 70 %. De planten zijn voor de transportsimulatie verpakt in foliehoezen met grote gaten. Na de transportsimulatie zijn de planten zonder hoezen in de houdbaarheidruimte geplaatst. In deze ruimte is een temperatuur van 20°C aangehouden en een relatieve luchtvochtigheid van 60%. Per etmaal is 12 uur belicht met een lichtsterkte van 6 W/m2 (opplanting week 4 en week 20) en 3 W/m2 (opplanting

week 33 en 43) groeilicht, bereikt met TL-verlichting 58W/m2 kleur 84.

2.1.1

Tabel 1 Overzicht onderzochte cultivars per oppotweek

oppotweek Nr. 4 20 33 43

33 Bellona

X

X

X

X

14 Netja Dark

X

X

X

X

50 Pinto

X

X

X

X

85 Clara Franje X X X X 95 Cindy Franje X X * * 96 Jany Franje X X * * 97 Carnaval X X

•

* 98 Peggy X X * * 99 Nadine X X * * 100 BB Kabra X X

•

* 89 Pinto geel X X X X 101 Balamon X X X X 102 Baladin X X X X 46 Berseba X X X X 104 Bina X X X X 106 Debby Franje

•

X * * 105 Fuga * X X X 107 Hilar * X

•

* 108 Tess * X

•

*

* = in deze periode niet in het onderzoek opgenomen De vergelijkingscultivars zijn vetgedrukt

2.1.2

Tabel 2 Overzicht teeltomstandigheden per opplanting

Oppotweek 4 week 4 Oppotweek 20 week 20-22 Oppotweek 33 week 33 Oppotweek 43 week 43 T-dag/T-nacht 20°C/20°C EC A en B bak T-dag/T-nacht 20°C/20°C EC A en B Bak T-dag/T-nacht 20°C /20°C EC A en B bak T-dag/T-nacht 20 °C /20 °C EC A en B bak belichting daglengte tot 18 uur 1,4 belichting daglengte tot 12 uur 1,4 belichting daglengte tot 18 uur 1,4 belichting daglengte tot 18 uur 1,4

Het licht werd gemeten d.m.v. KIP solarimeter.

Belichting aan wanneer W/m2 < 65 jouls/cm2/uur (buiten gemeten)

Belichting uit wanneer W/m2 >85 jouls/cm2/uur (buiten gemeten)

Er werd geschermd met een beweegbaar scherm (LS 16).

2.2

Waarnemingen

Gedurende de teelt is gelet op de remstof- en ruimtebehoefte van de diverse cultivars en de teeltsnelheid. Als teeltduur is aangehouden het aantal weken tussen oppotten en het tijdstip waarop 80% van de planten veilbaar was (stadium 2-3). Wat betreft de remstofbehoefte is er gekeken naar het aantal keer dat er geremd is, de gebruikte concentratie en of er wel of niet selectief geremd is (hele veld geremd of plaatselijk een enkele plant per partij).

Het duizend planten getal is berekend door het aantal planten per m2 te vermenigvuldigen met het aantal

weken dat de planten op deze afstand hebben gestaan. Het totaal van de vermenigvuldigde weken en afstand geeft het aantal benodigde weken per m2 voor een cultivar. Dit is omgerekend voor de teelt van

1000 planten.

Aan het einde van elke teelt zijn de Begonia's gekeurd door een commissie van telers, vermeerderaars en veredelaars. Hierbij zijn de cultivars beoordeeld op de volgende kenmerken:

- scheutvorming - bladkwaliteit - bloemkwaliteit - plantopbouw - gelijkheid - totaal indruk

Hiervoor is gewerkt met een schaal van 1 tot en met 5. waarbij:

1 = slecht 4 = goed

2 = matig 5 = zeer goed

3 = redelijk

Na de teelt zijn de planten naar het PP&O gebracht voor de transportsimulatie en de

houdbaarheidsbepalingen. Drie weken na de transportsimulatie (= vier weken vanaf de teler) zijn de planten wederom gekeurd door een commissie van telers, vermeerderaars en veredelaars. Hierbij is gewerkt met een schaal van 0 (zeer slecht) tot 5 (zeer goed) en is beoordeeld op:

- bladkwaliteit - bloemkwaliteit - bloemverkleuring - bloem- en knopval - sierwaarde (totaal indruk)

Na de transportsimulatie bleven de planten maximaal acht weken in de houdbaarheidsruimte staan en zijn ze drie keer per week beoordeeld op sierwaarde en houdbaarheid. Indien een plant geen sierwaarde meer had is deze afgeschreven. Hierbij is voornamelijk gelet op bladkwaliteit, bloeirijkheid (minimaal tien goede bloemen), bloem- en gewaskleur en rot. Hierna is een gemiddelde houdbaarheid per partij berekend. Planten die na acht weken nog niet afgeschreven waren, zijn beoordeeld op bloem- en bladkwaliteit, waarna ze alsnog verwijderd zijn. Hierbij zijn de volgende normen gehanteerd:

bloemwaardering bladwaardering

1 = 10 - 20 goede bloemen 1 = slecht 2 = 21 - 30 goede bloemen 3 = matig 3 = 3 1 — 4 0 g o e d e b l o e m e n 5 = g o e d 4 = 41 - 50 goede bloemen

5 = meer dan 51 goede bloemen

3

Resultaten teelt

Tijdens de teelt zijn een aantal zaken bijgehouden. Per cultivar zijn de remstofbehoefte, het aantal planten per m2 in de verschillende fasen en de teeltduur geregistreerd. Verder is er genoteerd of er voorbloei was.

Indien dit het geval was is er aangegeven of dit veel of weinig was. Aan het einde van de teelt heeft er op het bedrijf een beoordeling plaatsgevonden waarbij de partijen op een aantal uitwendige kenmerken werden beoordeeld. Deze keuring vond zoveel mogelijk plaats op het moment dat ongeveer de helft van de planten van een cultivar veilbaar was. Doordat er soms grote verschillen in teeltduur waren is een aantal cultivars soms een week eerder gekeurd dan de rest van de cultivars. Ook zijn er soms partijen gekeurd die net iets rijper of rauwer waren dan 50% veilingrijp.

In tabel 3 en 4 zijn de resultaten weergegeven.

In bijlage 3 tot en met 5 zijn de resultaten per oppotweek weergegeven.

3.1 Plantweek en keuringsweken

Plantweek

4

20

33

43

Keuring teelt 15 31 45 04 Start houdbaarheid 15 31 45 03 Keuring houdbaarheid 19 35 49 07

3.2

Voorbloei

Tussen de opplantingen en cultivars zijn verschillen in voorbloei. Om de tabellen overzichtelijker te maken word de voorbloei aangegeven met sterretjes. Aangezien de voorbloei per plantweek anders is, zijn er per plantweek andere criteria voor het aantal sterretjes.

plantweek 4 plantweek 20 plantweek 33 plantweek 43

* _{geen weinig 5-30 % geen geen tot matig}

30 - 50 %

* * _{weinig 5-30 %}

matig 30 - 50 % weinig 5 - 30 % veel 50 - 80 %

* * *

matig tot veel veel tot zeer veel matig tot zeer veel zeer veel > 80 %

30 - 80 % > 50 % > 30 %

*= minder dan gemiddeld. ** = gemiddeld. *** = meer dan gemiddeld

Tijdens de teelt werd, indien nodig, twee maal bloemen geplukt; de eerste keer 3 weken na oppotten, de tweede keer 6 weken na oppotten. De aantallen werden genoteerd.

Bij opplantweek 4 hadden de meeste cultivars geen of weinig voorbloei. Alleen 'Pinto geel' had matig tot veel voorbloei.

Bij opplantweek 20 hadden bijna alle cultivars weinig voorbloei, alleen 'Nadine' had matige voorbloei. Bij opplantweek 33 geen voorbloei hadden de cultivars 'Berseba', 'Pinto geel', 'Pinto' en 'Bellona', matig tot zeer veel voorbloei had de cultivar 'Baladin'.

Bij oppotweek 43 hadden de meeste cultivars geen voorbloei. 'Baladin' had veel voorbloei.

3.3

Remstofbehoefte

Tussen de opplantingen en cultivars zijn verschillen in remstofbehoefte. Om de tabellen overzichtelijker te maken word de remstofbehoefte aangegeven met sterretjes. Iedere keer dat er geremd is telt dit voor èèn punt. Als dan ook nog het hele veld geremd is komt er een half punt bij. Ook een zware bespuiting krijgt een half punt extra. Aangezien de remstofbehoefte per plantweek anders is, zijn er per plantweek andere criteria voor het aantal sterretjes.

plantweek 4 plantweek 20 plantweek 33 plantweek 43

* _{< 2 punten}

< 2 punten <4 punten < 2 punten

* * _{2 - 5 p u n t e n}

2 - 4 p u n t e n 4 - 8 p u n t e n 2 - 5 p u n t e n

* * * _{> 5 punten}

> 4 punten > 8 punten > 5 punten

* = minder dan gemiddeld. ** = gemiddeld. *** = meer dan gemiddeld

Bij opplantweek 4 hadden de cultivars 'Carnaval', 'Peggy' en 'Nadine' een lager dan gemiddelde remstofbehoefte en de cultivars 'Cindy Franje' en 'Pinto' meer dan een gemiddelde remstofbehoefte. Bij opplantweek 20 hadden 'Clara Franje', 'Jany Franje', 'Canaval', 'Peggy', 'Nadine', 'Baladin', 'Berseba', 'Bina' en 'Pinto' een lager dan gemiddelde remstofbehoefte en 'Pinto geel' meer dan een gemiddelde remstofbehoefte.

Bij opplantweek 33 hadden de meeste cultivars een lage tot gemiddelde remstofbehoefte.

Bij opplantweek 43 hadden de cultivars 'Netja Dark', 'Clara Franje', 'Pinto geel', 'Balamon', 'Bina' en 'Fuga' een hoge remstofbehoefte. De cultivars 'Baladin' en 'Berseba' zijn niet met remstof behandeld.

3.4 Teeltduur

De gemiddelde teeltduur was het langst bij de opplanting van oppotweek 33 en 43. 'BB Kabra' en ' Pinto geel' waren gemiddeld het snelst, 'Balamon' en 'Berseba' waren gemiddeld het traagst.

3.5

Keuring

De scheutvorming was bij bijna alle cultivars in alle opplantingen redelijk. De cultivar 'Pinto' scoorde in oppotweek 33 en 43 aan de lage kant.

De bladkwaliteit was bij alle cultivars redelijk tot goed, waarbij de cultivar 'Pinto' in oppotweek 20 en 'Pinto geel' in oppotweek 43 een te lage score hadden. 'Berseba' scoorde in oppotweek 33 met een 4,3 het hoogste

De bloemkwaliteit was bij de meeste cultivars redelijk tot goed, waarbij de cultivar 'Berseba' in oppotweek 33 de hoogste score kreeg. 'Pinto geel' had gemiddeld over alle oppotweken de laagste score.

De plantopbouw was bij alle cultivars in alle opplantingen redelijk. 'Debby Franje' kreeg in oppotweek 20 de waardering goed. 'Baladin' scoorde in oppotweek 33 en 43 aan de matige kant ditzelfde geldt voor de cultivar 'Pinto' in oppotweek 20.

De uniformitiet was bij de meeste cultivars gemiddeld redelijk. 'Clara Franje' scoorde in oppotweek 33 het hoogst en 'Pinto' in oppotweek 20 het laagst.

De totaal indruk was bij alle cultivars gemiddeld redelijk. 'Clara Franje' en 'Daisy Franje' scoorden in oppotweek 2 het hoogst en 'Berseba' in oppotweek 33. 'Pinto' scoorde aan de matige kant in oppotweek 20 wat ook het geval was bij 'Pinto geel' in oppotweek 43

CU O) •*-> d O) -I—> 03 00 CU C C oo "q5 -Q LT) 00 00 1 3 -Û O § O CM • * * * co O <T) O CO (V .Q — _*•— O to O E ^ ₀₎ * * ^fr * * _{* •} • * * * _* * * * * * * + * « * ' 1 ' • ' 1 <vi 00 00 00 00 CO CD co CT» 00 00 i'; rv r*. hs _'S] » 1 1 1 1 1 C» 0 00 r-* 1 h-co co 00 co 00 co 00 00 00 00 00 CM l'J (Vi

RS CM

fs, C\J • 1 1 » » 1 co r-» LO 1 E V* ) <4- LO CD CD _{f—\ 0 O}

_CO

_{co co co co co co O 0 O 0 0 0}

5

U _{/-v 1 V>J}

_{CO CD CM}

_{CNJ CNJ CNJ CNJ CM CNJ t}

_CD

_{CO co CD CD} <£> 1

CM CM CM

CNJ CNJ CNJ LO LO CNJ CT» en

CM CM CM

C\J CNJ CNJ LO LT) CNJ 00 00 • 1 t 1 • 1 ^ "fr ^3- ^1" LO LO CNJ CNJ co 00 00 00 00 00 00 00 00 00 00 "O _c H H H 1—H 1—1 «3 Cü co 00 00 00 00 00 00 00 00 00 00 "O _{c co H H rH} r— •< t-H 'OJ CNJ 0 00 00 00 00 00 00 00 00 00 00 00 00 00 00 00 C CNJ _CD •4—» c •

ra

Q. m m in LO LO LO LD LO LO LO LO rH H fH r~~i r"H _1—1 • 1 _1—1 r—4 r~H *H co

CM CM CM

CNJ CNJ m CNJ co CNJ CNJ H rH rH f < r—1 r—t r '1 f—H »—H C _<D CD co

CM I-H CNJ

1 ( ( co co co co C\J CNJ co H H H r- 1 1 t r-H 1 • ( t—H f-H r-H C w_ 3 3 "O 0 ' ~Ö5 _CD -4—' O O O O O 0 C\J CNJ O CY~1 nn ^ rH rH r~H r—H _{' '} VAJ O) O) 4—1 O O. CL O 03 > 15 O

.£

<0 03 c 03 cl) <0 Û k_ ra oj t a) t c u- u i>>1 C Ü" Sö ü? ' ~ o . £ o t o . g o J c ^ 0 E - o = •£ c ^ ^ ^ E ö ß - o ^ - ^ J S J S £2 _{0> Jj> .5 J5 .?= ^ ra o) ra cq .E 03 cu}

_QJ

_.E œ Z û . û O n U Q . z c û Q . m f f i c û c û 03 JD _CD t/) 'c 03

>V

"9 to _{-O t^n} Ä =3 O Li— "O TD CD CD "O "O "O "O E E CD CD OJO HO C C

ra ra

TD -a Jta. o CD _{CD CD} E E *-1 "O •0 a) CD "O "D •0 "O E E _{a> CD} GÛ ÛO c

CU

E O d

O)

CxO CL O jx: CD O NJ CU

"O

_c O 19 ^ _{CD CD}

"O "O

•g "o 'E E _{CD CD} CüO oo c c ra ra "O "O CD CD

"O -O

_{Ç C}

'E 'E ^ r-"§ § •c E * * _{CD O}

Û. C

tl) & S ÖO -S <ö _{vD CU} ^ c '53 ^ ai o •i E ES _{— C- r- k_} H h ° li a> o 1 cc >

CD CD -•—» O) "O CO C CU •O CNJ LO

co

•o c TO 03 O) E o 'c 3 (D 5 j*r E <D _Q CD ~cü j*: CD bp T3 c CD 1 Z3 TXJO c " ZJ <D c CD •4—» 03 CO CD ÛT CD JD CÜ

TO

5 "O J5 _Q f0 > Z3 O co Kt oo co O CNJ ro Kt 00 ro O CM O J2> Q. O _» c JS o. ro Kt 00 ro O c\i ro Kt 00 ro O C\J ro Kt oo oo O CNJ CuO c O Z _Z3 <U ro kJ-oo oo O CXI <1> O) O CL Q. O C> « LO + CM" CST CST OO" * CM 00 00 +

co" co" CM* ro" *

CNJ LO r**» ro oo CNJ" OO" CNJ" OO" OO" LO CT> LO O CNJ" ro" CNJ" Kt" ro" O oo" ro LO <N[ CNJ" CO" O i r % i - H O r O L O L O O O C T >

CM OO CM KT co" oo" ro" oo" CNJ"

CO

O H CTI i£) oo O oo ro" ro" ro" ro" Kt * co co co co LO Kt c\ c\[ co ^ Kt io^

I

-

H

co CO co ro ro" CNJ" ro" ro" ro" ro" CNJ" ro CNJ" ro" CNJ"

CM co" O) IT H LT) CM" C\T CO" ro" I-H O CM C\J co" CM" Kt" LO LO_ LO^ C3 KT C\J CNJ" ro" CNJ" ro" ro" * ro" co LO VD RO LO LO LO H CNJ" ro" CNJ" ro" ro" * CNJ" CO" co O) O) ^ ai cJ 00 _ H LO LO ro CN! ro" ro ro" CNJ * r—^ ^ ^ 1-H t-H ro ro CNJ ro ro ro ro LD O a i C N J c r i N a i t D O N N i n r o o o ^ CM" 00 00 CNJ oo" CNJ" CO CNJ" OO" oo" CNJ" CNJ" CNJ" CNJ" CNJ"

O co" o> CM 00 iD in CT + CM" CM" CM" CNJ" * M O) !f) 00 co" CM" CM" ro" LO r*s ^ *"1 °0 CNJ" ro" CNJ" OO" CNJ" * CNJ" CM" 0 > l f > ' - H C T l O O O K t K t C X i CM 00 CM 00 00 co" oo" oo" CNJ"

00 rH |S |S ,—I H CNJ" oo CNJ" OO" oo" * CNJ" CO r-* LO Kt Kt T—« o CM CNJ" ro" ro" ro" ro" Kt * oo

co" co CM" OO" OO" CNJ" OO" OO" OO" CNJ" CNJ" OO" CNJ" OO" CNJ" 00 00fc If) K <X>

co" CM" OO" OO" * 00 lf> o> Kt oo oo ro * °1 ^ ^ • CNJ" oo" Kt" ro" * ro CD ro" co" ro ro _ LO CNJ <<D A> Kt" Kt Kt" Kt * ro co 0> o> if) »-h o-^ ro en o

co" co co

KT" CNJ"

ro" oo" oo" oo" *

«-h ^ .-H CNT ^ H O ^ - L O ^ - ( £ ) o o o o « - H ^ D r o a i r H ' ^ oo" ro" ro" ro" ro" oo" Kt CNJ" Kt" ro" Kt

ro" oo ro" rs co" r* co" CO 00

oo" oo" CM" ro" 00 » l*s O + oo" co CM" * LO^ 00 Kj" O CNJ" ro" ro" Kt" oo oo" O. O Ol oo f—» oo" Kt 0O*" Kt Kt if) O co" *•" 1-H O)

^ oo" oo" oo" oo"

^

Kt O CN oo" Kt"

^ ai c\ oo" oo" ro"

O) CT) ro" * oo oo" Kt" oo"

L '"l ^ ^ °0 CN KT CNJ OO oo" oi co"

LO 00^

oo" co" 00

CNJ"

CO" IV • + -co oo * » co °°. ^ CM" CM" (D rH co* CO «O r-> co* co" CM* oo" * <*5 UD CSJ* PO oo un CM" ro" ro" * * *

LO CNJ 00

oo" oo" oo"

çq <^q KJ-CNT CNT CNJ oo CN CT oo" oo" CNJ" cv er ro O ro" * CNJ" ro" ^t" p*"» CNJ Kt - * ro a>

»

CNJ"

CM" lo r*s CNJ" CO rs er ro" ro" ^ ^ C ^ N ^ O O L O ^ l D O ^ r O f H

co" co" oo" oo" oo" CNJ" oo" oo" oo" CNJ" oo"

CT

CNJ"

rs

_{- *}

CM

m co" co'

ra

re Q

O .ra •35 a> m Z O 2 C _RO

'£ o

a> •e1.« fa c u= 2 5 ;>, LJ- CD TD >> E

• E RO ^

O ™ O cu &o .E ^ « x i CD CA CD CL Z CO

r-CU) O

S w = "rö Q) 0- "O 03 ₀₎ 03 1 1 •o _Q CU co 03 -Û > -O (ü GO "O

E

0) CD (ü GO <D CÜ CÜ O Ll_ OJD -o

_CD

O C 00 QJ S ° li1 ^ II txo in o. . o X3 ^ 8| "I

^ -S

O CL) 00 CD . "O ÖX) .O "ra 5^ _E °-II K

CNJ

S

J

• 5 - E

<1) 775 .95

4

Resultaten sierwaarde en houdbaarheid

4.1 Keuring sierwaarde

Na 1 week transportsimulatie en drie weken in de houdbaarheidsruimte (= vier weken na afleveren) zijn de planten beoordeeld door een panel van telers, vermeerderaars en veredelaars. De cultivars zijn beoordeeld op bladkwaliteit, bloemkwaliteit, mate van bloemverkleuring, knopval en sierwaarde. Alle criteria werden beoordeeld op een schaal van 1 - 5, en waarbij 1 zeer slecht is en 5 zeer goed

De resultaten van de keuringen staan in tabel 5.

4.2

Houdbaarheid

Gedurende acht weken zijn de planten beoordeeld in de houdbaarheidsruimte. In de bijlagen 3 t/m 6 zijn de resultaten per teelt weergegeven. Elk cultivar is gestart met tien planten. In de eerste kolom staat het houdbaarheidscijfer, bij de laatste 2 opplantingen is dit cijfer niet meer berekend wegens de geringe bruikbaarheid. In de tweede kolom is het aantal planten dat na 8 weken nog niet is afgeschreven

weergegeven. In de twee laatste kolommen is de blad- en bloemwaardering weergegeven van deze planten.

Het gemiddeld houdbaarheidscijfer is als volgt berekend. Indien alle planten van een ras een houdbaarheid hadden van acht weken of langer, kreeg dit ras het cijfer 10. Bij een kortere houdbaarheid werd een lager cijfer gegeven.

4.2.1

Keuring sierwaarde

De bladkwaliteit was gemiddeld redelijk tot goed, vooral in oppotweek 20 waarbij opviel de redelijke score van de cultivars 'Pinto' en 'Pinto geel'. Deze laatste cultivar scoorde in oppotweek 43 zelf aan de matige kant.

De score van de bloemkwaliteit van de cultivars 'Netja Dark', 'Clara Franje' en 'Pinto geel' waren aan de matige kant. Hoog scoorde 'Berseba' in oppotweek 20. De bloemverkleuring liet in oppotweek 4 bij de cultivars 'Cindy Franje', 'Jany Franje' 'Carnaval' en 'Peggy' een slechte tot matige score zien. Zeer goed scoorden de cultivars 'Balamon', 'Baladin' en 'Beseba' in oppotweek 20. De gemiddelde score bij knopval was redelijk tot goed. 'Balamon', 'Baladin', 'Berseba' en 'Bina' scoorden zeer goed in oppotweek 20 en 'Netja Dark' en 'Clara Franje' scoorden aan de matige kant in oppotweek 33 en 43.

4.2.2

Houdbaarheid

In oppotweek 4 had 'Pinto geel' de minst goede houdbaarheid en ook het minst aantal goede bloemen, terwijl 8 van de 15 cultivars een zeer goede houdbaarheid hadden. 'Pinto' kreeg een matige

bladwaardering, bij de andere cultivars werd het blad goed gewaardeerd.

In oppotweek 20 hadden 'Carnaval', 'Pinto geel' en 'Nadine' een slechte houdbaarheid. 'Bellona', 'Cindy Franje' en 'Debby Franje' hadden een redelijke houdbaarheid. De bloemenwaardering was bij de cultivars matig tot slecht. De bladwaardering was bij alle cultivars goed.

In oppotweek 33 was er bij veel cultivars veel uitval. Een goede score had de cultivar 'Berseba'. De bloemwaardering was bij alle cultivars slecht en de waardering voor het blad was goed.

In oppotweek 43 was er veel uitval. De cultivars 'Berseba', 'Bina' en 'Pinto' hadden een goede houdbaarheid. De waardering voor de bloem was bij alle cultivars slecht en het blad werd goed beoordeeld.

CD "O _{k_} 03 TO CD 'co

TO

5

E

_CD _o _Q •g 'CD -C 03 CO _Q ~o 13 O -C ÖJO CU JäC LO . "03 _Q CU 03 5 "O -2 X3

co

CNJ co co co O C\J TO > CL O c ro ro ro o CNJ Û0 3 CL) O) >

E

_CD O -Q ro *3-ro ro O CSJ CNJ ro ro ro O c\j ro ro ro O CM CD CD 5 •*—>' O _{Q_} Q. O LO LO_ O O CN

T «—

* ro CN

T

*

oo q o ro «—" CM c\T * co LO co CM co ro » CM" CN

T

<•" co" * CM*" csT CNJ <X) VD O * * • * ~ ~ ~ ~ * rH ro ^ c\j co o O ro^ o O ro ro s ro o o o in ro ro" ro" ro" ro" ro" C

\J"

ro" CN

T * «—T

LD" LT>" * co

CM 00 O 00_ 0_ CNJ O VO VO O <£> <£> O <X> I-H ro CM" ro ro" CM" CNJ" CM ro" c\T CNJ" CM ^J-" ^ ^-" co" * * co

O N CM ro ro ro CM co o ro^ ro r^._ CM" ro" ro

LO

^ CM" CO "ST CM o 00 °-ro - + • CM CM" CD O O -Çt O ^t-" ro" O ro" ro CD ^d-°1 ^ ^ ^ U"> ^ LT) CM" ro" ^T" * CM co

CD

O o O o + ^ ^ LO LO LO LO ^ *3" CNJ^ LO <£>_ LO O r«*

co 00^ CM" » * + ro ro" ro" *fr" ro LO^ CXD ro"

en o ro" CM" - * * °1 CM" CM" ro" VO LO LO_ O co CM" CO CNJ in co" co* CM" «X) 00 co CM" PO ro_ CM" CM" CM" ro" CM" p** co" O O LO" LO"

O CO LO" ° r* * co" 00 LO ^ °-r-H CM" VO LO^ 00^ 00^ ro" ro" CM CO LO ro CM 00 - * * CD CM" CM CM CM ^ ^ ro (T) '" ^t" ro" * LO LO

ro" cr> r-H co" *ƒ -^t" co" * LO lo rs CM" ÇM" °L CM" CO r- o co" ro" «5j-ro CM" C5 ro" ro" CM" CM" o CM" CM" ro rq CM" ro" ro" ro CM" CM" o o LO ° * * co CNJ CM 1-1 * * co LO__ o ro" ro" CM^ - * * ro" 1—4 ^t" ro" ro ro^ K& ro" ro" ro" - * * ro ro CM ro" ro" ro <X) O ro" oo CM" ro o ro" ^ °o ro" ro" C\ CM ro" R 00^ + LO^ ^ ro" * ro" co CNJ r-H 00 * ro" co ro ^t"

co

o oo _{" * *} -^ ro co

ra

ra o

o re, "35 «

m Z

gj 'a _(O Ll_ O ro C ro

E o

ro

O) c LI- 2 g ^ ro T3 > f - ro O ™ O QJ CD M

ro

>, « dû .E ûO 731 — ^ — CD TO CD co CL Z 00 s ro lT

? •£ -°

^

ro ro ^ ro 5 g TO <D .£ CD 3 H CÛ CÛ CÛ CÛ Û Li. QJ CD M LO "O CD O . 00 C CD E _o c CD bû Q. "O ° CD o ^ CuO O ^ M - 8 <1> C3 "O ^ " . E II CD ro "o o DJO "

TO

E

n

CM CD CL CD "O QJ .9^

4.2.4

Tabel 6 Houdbaarheidscijfers en waardering na 8 weken in de houdbaarheic

gemiddelde houdbaarheid aantalplanten over na 8 waardering bloem waardering blad

in dagen weken 4 20 33 43 4 20 33 43 4 20 33 43 4 20 33 43

Bellona

40 50 35 26 8 5 3 3 3 1 1 1 5 5 5 5

Netja Dark

18 * 21 14 9 10 0 0 4 2 * 5 5 * *

Pinto

* * 32 34 10 10 3 6 2 1 1 1 3 5 5 5 Clara Franje * * 32 23 10 10 0 0 4 2 * 5 5 * * Cindy Franje * 49 * * 10 5 *

•

4 1 * 5 5 # * Jany Franje • 47 * * 10 7 * * 4 1 * 5 5 * * Carnaval * 51 * * 10 0

•

•

4 * * * 5 * * Peggy * *

•

* 10 10 * * 4 2 * 5 5 * * Nadine * 55 * * 10 1 * * 4 1 * 5 5 •k * BB Kabra * * *

•

10 * *

•

3 * * *

5

* * * Pinto geel 26 34 18 15 2 0 0 0 1 * * *

₅

* * * Balamon 25 * 36 28 9 10 4 0 2 1 1 *

5

5 5 * Baladin

•

* 40 37 10 10 2 0 3 1 1 *

₅

₅

5 * Berseba 18 * 40 32 7 10 7 7 3 2 1

5

5

5 5 Bina 16 47 37 29 8 9 0 6 3 1 1 *

₅

₅

_*

₅

Debby Franje * 54 * * * 5 * * * 1 * *

5

* * Fuga

•

•

23 24 * * 2 5 * _{* 1} 1 * * 5 5

*= niet in deze periode in het onderzoek opgenomen,

bloemwaardering : bladwaardering:

1 = 1 0 - 2 0 g o e d e b l o e m e n 1 = s l e c h t 2 = 21 - 30 goede bloemen 3 = matig 3 = 31 - 40 goede bloemen 5 = goed 4 = 41 - 50 goede bloemen

5 = > 51 goede bloemen

Week 4

- 'Cindy Franje' en 'Jany Franje' verkleuring - 'Baladin' weinig of geen bloemen

Week 20

- 'Carnaval' en 'Debby Franje' luis - 'Cindy Franje' zeer sterke verkleuring

5

Samenvatting

5.1

Geïndexeerde cijfers

Omdat veel cultivars slechts 1 of 2 keer opgeplant hebben gestaan is een vergelijking van de cijfers erg moeilijk. Om de vergelijking te vergemakkelijken zijn de cijfers geïndexeerd. Hiertoe is voor elk kenmerk een gemiddelde berekend van de vergelijkingscultivars. Dit gemiddelde is gelijk gesteld aan 100. Alle scores van de andere cultivars en ook de vergelijkingscultivars zijn vervolgens t.o.v. dit gemiddelde voor alle kenmerken herberekend.

Voor de indexatie zijn de waarnemingen in groepen in gedeeld, verschillende waarnemingen hebben een verschillende weging meegekregen. Uiteindelijk wordt zo een eindscore per cultivar vastgesteld.

De kolom teelt bevat:

remstofbehoefte (1 - 3) weging 3,3X teeltduur (1-5) weging IX

ruimtebehoefte (1-5) weging 2X

De kolom beoordelingen is als volgt berekend:

Scheutvorming, bladkwaliteit, bloemkwaliteit, plantopbouw en uniformiteit; allemaal (1 - 5) weging IX Totale indruk (1 - 5) weging 2X

De kolom houdbaarheid na 3 weken is opgebouwd uit:

Bladkwaliteit, bloemkwaliteit, bladverkleuring en bloemverkleuring (1 - 5) weging IX Sierwaarde (1-5) weging 2X

De kolom houdbaarheid na 8 weken is opgebouwd uit: Uitval, bladkwaliteit en bloemkwaliteit (1 - 5) weging IX

De gemiddelde houdbaarheid is het gemiddelde van de voorgaande kolommen.

De totaalscore is het gemiddelde van teelt, beoordelingen, HBH 3w en HBH 8w zonder verdere weging.

03 TO E

_CD

txO CD X Ë 0) oo

£

X CO X $ ro c

CD

DO

C "33 •o O O

CD

CO

43

e

n

84

₁₀₃

6

6

* * * * *

₉₃

104

130

r-H

00

1—H 1—H * i-H

O

1—H

33

o

n

91

6

6

6

6

* * * * * *

77

107

rH 1—H

en

CM CNJ 1—H CNI r-H 1—H *

95

20

₁₀₃

₁₀₃

94

rH 1—H i-H

97

98

94

r**

o

r-H

89

*

107

92

LO t—H rH

O

1—H LO r-H 1—H LO rH T-H *

104

T

O

T

94

LO O 1—H

94

1—H

en

95

97 o

r-H

00

0 1 (

en

* * * * * *

43

Z

IT

o

00 103

CTï * * * • * +

94

00

o

1—H

127

CM rH 1—H 1—H * rH O rH

33

₁₁₈

77

₁₀₆

82

• * * * * *

00

108

CNJ

00

r-H oo »—H 1—H

109

*

104

20

6

6

102

6

6

108

LO

00

1—H O")

75

LO O 1—H

78

•

0

0

1

89

₁₁₄

O CTt r-H en 1—H rH

106

*

O

H

103

93

104

O O r-H

9

6

o

o

1—H LO O r-H LO O rH

o

r-H

75

LO t—H LO CNJ 1—H

en

o

r—H rH rH * *

43

H

00

H

91

91

r-H CT) * * * * * *

_en

1—H rH

_en

_O) rH

₈₂

rH

_en

*

0

0

1

33

_H

00

O

83

₁₀₈

83

* * * « * *

₈₃

0

0

1

r*«.

75

83

*

r^

rH rH

20

84

₁₁₃

₁₀₃

00

84

94

70

00

r-H

9

9

*

9

9

00

o

co

O r-H

oo

o

r-H

oo

o

_r-H

₀₀

«

co

O

₁₁₁

₈₆

94

1—H r-H 1—H O CM r—H O CNJ rH

120

O CNI r-H 1 t t ( rH

0

9

94

r-H «—H r-H

94

m

o

rH * *

43

H

in

pH

6

9

116

92

« * * • * *

97

114

164

166

00

oo

rH *

103

33

₁₂₇

70

₁₀₃

00

* * * * * *

73

LO rH

147

1—H LO T—H LO

00

rH *

0

6

20

₁₁₃

91

95

ro O r-H

88

00

00

O

00

6

6

0

6

*

134

70

125

LO

00

_*—4

00

CNJ r—H *

in

o

H

94

100

LO

88

73

79

0

6

₀

6

t-H O)

89

r**»

oo i-H

138

CM rH

o

CNJ rH * •

43

Z

O

T

93

₁₀₀

cn

r-H

87

122

6

6

120

CNJ rH rH *

108

33

O

T

T

107

83

CT) r-H r-H + * « • * *

00

00

124

0

6

LO CM r-H

00

rH *

83

20

₁₀₁

₁₂₂

77

LD C\J r-H

lO

o

r-H en

o

r-H

00

1—H r-H

00

r-H

97

*

95

CNJ «—H i-H CNJ r-H

00

i-H 1—H

109

126

*

101

103

9

6

O 0 1 1

o

O

rH

88

LO O T—H

95

oo

o

1—H

9

6

00

108 00

102

87

* *

43

e

n

94

94

94

* * * * • *

₉₄

76

132

94

*

₉₄

33

to

_{00 112}

₁₀₃

ICNJ 1 "1 1—H * * * * * *

70 00

108

98

86

•

103

20

97

97

₁₀₆

LO

O

1-H

lO

O

_r-H <x>

o

r-H

106

LO O r-H

92

*

₉₇

97

97

97

97

97

*

106

106

87

106 00

106

97

97

LO CNJ 1—H

123

OO CNJ r-H * * * * * *

TO

TO Û

J •" 2

0) 0) .E

CÛ

z 1 'c

_TO

u_

TO

k_

_TO

O "O c O

CD

'c

_{TO TO}

•i= £ £

-I

c3

>, « ÖJO .E

CLO "O

<D TO û_ 2 'c — TO T O O ) _ k Z

IR CD 5 TO

LL_

"S

M

!

=§ -S

^ £ j 2 J E £ 2 < S . a S ) (D .E m «J a) .£ a) 3

O Q Q C Q C Q C O O O O U

-a> E O c

_CD

OuO Q. O JC

_CD

O

M

^_

CD

X3 _C O

CD

"O O

CD

Q.

CD

M

CD

"O -t—' _a> 'c II

5.2

Cultivarbeschrijvingen

Aan de hand van de teeltresultaten, de keuringresultaten en houdbaarheid is, per oppotweek, per cultivar een samenvatting gegeven. Hiervoor zijn alleen die cultivars gekozen die in alle vier de teelten hebben gestaan.

Teeltresultaten remstofbehoefte minder dan gemiddeld gemiddeld

meer dan gemiddeld

Teeltduur: in weken

Ruimtebehoefte (week.m2)

< 385 zeer laag ZL

Verklaring van de beschrijving: in tabel weergegeven als:

386435 laag 436485 gemiddeld 486-535 hoog > 535 zeer hoog L G H ZH Keuringsresultaten <1,4 = slecht 1,5-2,4 = matig 2,5-3,4= redelijk 3,54,4 = goed S M R G ZG >4,5 = zeer goed Houdbaarheid

Index gemiddelde houdbaarheidscijfer

< 80 = slecht S M R G ZG 80 - 90 = matig 90 -100= redelijk 100- 110 = goed >110 = zeer goed

19

Cultivar ßellona I

Inzender M. Koppe

Bloemkleur oranje rood

Bloemvorm licht gevuld tot gevuld Jaar Teeltweek 2000 4 2000 20 2000 33 2000 43 1

Teeltresultaten

Remstofbehoefte * * * ^ * * * * Teeltduur 10 11 12 12 Ruimtebehoefte L G G L

KçMrinRsresultaten

Scheutvorming G G G R Bladkwaliteit G G G R Bloemkwaliteit G G G G Plantopbouw R R R R Uniformiteit R M R R Totaal indruk R R R R

Houdbaarheid

Gem. houdbaarheidscijfer G R ZG ZG

Cultivar Wetja Dark

Inzender BBA

Bloemkleur paars/roze

Bloemvorm half gevuld

Jaar Teeltweek 2000 4 2000 20 2000 33 2000 43

Teeltresultaten

Remstofbehoefte * * * * * * * * * Teeltduur 10 11 11 12 Ruimtebehoefte L G L L

Keuringsresultaten

Scheutvorming G G R R Bladkwaliteit G G G R Bloemkwaliteit G G G R Plantopbouw R G R R Uniformiteit R G G R Totaal indruk R G R R

Houdbaarheid

I Gem. houdbaarheidscijfer I G G S M I

20

Cultivar Pinto

I

Inzender BBA Bloemkleur geel Bloemvorm gevuld Jaar Teeltweek 2000 4 2000 20 2000 33 2000 43

Teeltresultaten

Remstofbehoefte * * * * * * * Teeltduur 10 11 12 12 Ruimtebehoefte L L G L

Keuringsresultaten

Scheutvorming R R M M Bladkwaliteit R M R R Bloemkwaliteit G G G G Plantopbouw R M R R Uniformiteit R M M R Totaal indruk R M M R

Houdbaarheid

Gem. houdbaarheidscijfer R _R G G

Cultivar Clara Franje

Inzender BBA

Bloemkleur wit

Bloemvorm half gevuld/gefranjerd Jaar Teeltweek 2000 4 2000 20 2000 33 2000 43

Teeltresultaten

|

Remstofbehoefte * * * -* * * * * Teeltduur 10 11 11 12 Ruimtebehoefte L L L L

Keuringsresultaten

Scheutvorming G G G R Bladkwaliteit G G G G Bloemkwaliteit G R G R Plantopbouw R G G R Uniformiteit R G G G Totaal indruk G G G G

Houdbaarheid

Gem. houdbaarheidscijfer G G M R

21

Cultivar Pinto geel I Inzender BBA Bloemkleur geel Bloemvorm gevuld Jaar 2000 2000 2000 2000 Teeltweek 4 20 33 43

Teeltresultaten

|

Remstofbehoefte * * * * * * * * * * Teeltduur 8 11 13 12 Ruimtebehoefte ZL G H L

Keuringsresultaten

|

Scheutvorming R R R R Bladkwaliteit R R R R Bloemkwaliteit R R R R Plantopbouw R R R M Uniformiteit R R R R Totaal indruk M R R M

Houdbaarheid

Gem. houdbaarheidscijfer S R S R Cultivar ßalamon Inzender M. Koppe Bloemkleur oranje/rood Bloemvorm gevuld Jaar 2000 2000 2000 2000 Teeltweek 4 20 33 43

Teeltresultaten

Remstofbehoefte * * • h * * * Teeltduur 11 13 12 Ruimtebehoefte G G L

Keuringsresultaten

Scheutvorming G G G R Bladkwaliteit G G G G Bloemkwaliteit G G G G Plantopbouw G G G R Uniformiteit R M G G Totaal indruk G R G G

Houdbaarheid

Gem. houdbaarheidscijfer ZG M G G

22

Cultivar Baladin I Inzender M. Koppe Bloemkleur rood Bloemvorm gevuld Jaar 2000 2000 2000

2000

Teeltweek

4

20

33

43

Teeltresultaten

Remstofbehoefte * * * Teeltduur

11

13

12

Ruimtebehoefte G G L

Keuringsresultaten

Scheutvorming R G R R Bladkwaliteit G G G R Bloemkwaliteit G G G G Plantopbouw M R M

M

Uniformiteit R R M R Totaal indruk R G R R

Houdbaarheid

Gem. houdbaarheidscijfer ZG ZG ZG ZG Cultivar ßerseba Inzender M. Koppe Bloemkleur lila/roze Bloemvorm gevuld Jaar 2000 2000 2000

2000

Teeltweek 4 20

33

43

Teeltresultaten

|

Remstofbehoefte * * * Teeltduur 11

13

12

Ruimtebehoefte G G L

Keuringsresultaten

Scheutvorming G G G R Bladkwaliteit G G G G Bloemkwaliteit G G ZG G Plantopbouw G R G R Uniformiteit M R G R Totaal indruk R G G R

Houdbaarheid

Gem. houdbaarheidscijfer G G ZG ZG

25

Cultivar ßina

Inzender M. Koppe

Bloemkleur licht roze

Bloemvorm gevuld Jaar 2000 2000 2000 2000 Teeltweek 4 20 33 43

I

Teeltresultaten

Remstofbehoefte * * * ! * # * Teeltduur 11 12 12 Ruimtebehoefte G G L

1

Keurinesresultaten

Scheutvorming R G R R Bladkwaliteit G G G R Bloemkwaliteit G G G G Plantopbouw G R G R Uniformiteit M R G R Totaal indruk R G G R

I

Houdbaarheid

Gem. houdbaarheidscijfer ZG ZG _! G ZG 1

24

6

Bijlagen

Bijlage 1 Overzicht onderzochte cultivars

sortimentsvergelijking Begonia 1993 - 2000

Nr. Cultivar Nr. Cultivar Nr. Cultivar

1 Rosanna 41 Sandra crème 81 Julie

2 Anja 42 Erika 82 Mariëtte

3 Orania 43 Paris 83 Daisy Franje

4 Radiant 44 Borias 84 Netja Franje

5 Ann 45 Byrsa 85 Clara Franje

6 Barbara 46 Berseba 86 Mendy Franje

7 Renaissance rood 47 Arena (Nr. 20) 87 Rondo

8 Renaissance Monique 48 Biaro (Nr. 21) 88 Beno

9 Arosa 49 Cavilli (Nr. 25) 89 Pinto geel

10 Najade 50 Pinto 90 Rhianne

11 Susi 51 Bingo 91 Batik

12 Tacora geel 52 Clara 92 Betulia Pink

13 Tacora rood 53 Anika 93 Bastos

14 Netja Dark 54 Manifesto 94 Romy

15 Annebell 55 Sotiria 95 Cindy Franje

16 Line 56 Dark Britt 96 Jany Franje

17 Rood '90 57 Camilla 97 Carnaval

18 Hoblanche 58 Louisa 98 Peggy

19 Kolita 59 Kleo 99 Nadine

20 Azotus 60 Tilly 100 BB Kabra

21 Barkos 61 Yutta 101 Balamon

22 Helen 62 Marillo 102 Baladin

23 Berlin 63 Laressa 103 Berseba

24 Athen 64 Katinka 104 Bina

25 Kyoto 65 Aprigold 105 Fuga

26 London 66 Abidan 106 Debby Franje

27 Firenze 67 Dardanos 107 Hilar

28 Madrid 68 Blastus 108 Tess

29 Hannover 69 Brutus (Nr. 950201) 30 Genève 70 Adora (Nr. 950102) 31 Napoli 71 Erastus (Nr. 950500) 32 Asteria 72 Festus (Nr. 950600) 33 Bellona 73 Deli 34 Betulia 74 Elba 35 Taiga 75 Bazan 36 Rina 76 Bacchus 37 Picco 77 Adonia

38 Rosanna Dark 78 Carola

39 Orania Dark 79 Carina

40 Rosamunde 80 Madeleine

Bijlage 2 Overzicht van de onderzochte cultivars in 2000

Nr. cultivar inzender bloemkleur bloemvorm bloemdiameter

tot ongeveer

33

Bellona

M. Koppe oranje/rood licht gevuld tot gevuld 7,5 cm

14

Netja Dark

BBA paars/roze half gevuld 5,5 cm

50

Pinto

BBA roze gevuld 7,0 cm

85 Clara Franje _BBA wit half gevuld/gefranjerd 5,5cm

95 Cindy Franje _BBA wit/roze half gevuld/gefranjerd 5,5cm

96 Jany Franje _BBA zacht geel/rood half gevuld/gefranjerd 5,5cm

97 Carnaval _BBA intensief rood/geel half gevuld 5,5cm

98 Peggy BBA intensief rood/wit half gevuld 5,5cm

99 Nadine BBA donker geel half gevuld 5,5cm

100 BB Kabra BBA crème half gevuld 5,5cm

89 Pinto geel BBA geel gevuld 7cm

101 Balamon M. Koppe oranje/rood gevuld 7,5 cm

83 Debby Franje BBA crème half gevuld gefranjerd 5,5cm

102 Baladin M. Koppe rood gevuld 7,5 cm

103 Berseba M. Koppe lila/roze gevuld 7,5 cm

104 Bina M. Koppe licht roze gevuld 7,5 cm

105 Fuga BBA donker zalm/oranje gevuld 7,0 cm

Vetgedrukte cultivars zijn de vergelijkingscultivars

Bijlage 3 1

Resultaten oppotweek 4

Cultivar voorbloei remmen eindafstand (pl/m2) week m2 (lOOOpI) teeltduur ('

Bellona

* * *

₁₅

₄₂₂

₁₀

Netja Dark

* * * *

₁₅

₄₂₂

₁₀

Pinto

* * * *

15

422

10

Clara Franje * * * * 15 422 10 Cindy Franje * * * * * 15 422 10 Jany Franje

•

* * 15 422 10 Carnaval

•

* 15 555 12 Peggy * * 15 555 12 Nadine * * * 15 422 10 BB Kabra * * * 15 289 8 Pinto geel • * * * 15 289 8 Remmen

minder dan gemiddeld gemiddeld

meer dan gemiddeld

Voorbloei

minder dan gemiddeld gemiddeld

meer dan gemiddeld

Bijlage 3.2

Resultaten keuring teelt oppotweek 4

Keuringsweek: week 14

Cultivar scheut­ blad bloem- plant- uniformi­ totaal

vorming kwaliteit kwaliteit opbouw teit indruk

Bellona

3,7

4,1

4,1

3,3

2,5

3,3

Netja dark

3,6

3,9

4,1

3,3

3,1

3,3

Pinto

3,2

3,4

4,0

2,9

3,0

3,3

Clara Franje 3,7 3,9 3,4 3,1 2,9 3,5 Cindy Franje 3,6 3,7 3,5 3,1 3,2 3,4 Jany Franje 2,8 3,4 3,4 2,7 2,9 2,9 Carnaval 3,5 3,9 3,6 3,2 3,7 3,7 Peggy 3,4 3,9 3,3 3,0 2,9 3,2 Nadine 3,6 4,1 3,8 3,3 3,6 3,8 BB Kabra 2,9 4,1 4,1 2,8 3,0 3,1 Pinto geel 3,3 2,8 2,6 2,6 2,7 2,4 Balamon 4,1 4,1 4,3 3,7 2,7 3,5 Baladin 2,9 3,8 3,9 2,4 2,5 2,7 Berseba 4,1 4,2 4,1 3,6 2,3 3,1 Bina 2,7 3,9 3,8 2,7 2,3 2,7

Gemiddeld

3,4

3,8

3,7

3,1

2,9

3,2

5 = zeer goed 4 = goed 3 = voldoende 2 = matig 1 = slecht

Opmerkingen tijdens beoordeling: 'Pinto': smeul in het blad

Bijlage 3.3

Resultaten houdbaarheid oppotweek 4

Na lweek transportsimulatie en na 3 weken in de houdbaarheidsruimte. Keuringsweek: week 19

Cultivar bladkwaliteit bloemkwaliteit bloemverkleuring knopval sierwaarde

Bellona

3.6

3.4

3.6

3.8

3.2

Netja dark

3.6

2.6

2.8

4.0

2.8

Pinto

3.0

3.0

3.6

4.2

3.0

Clara Franje 3.6 3.4 4.4 4.0 3.6 Cindy Franje 3.6 2.4 1.8 4.0 2.8 Jany Franje 3.2 2.0 1.6 3.6 2.0 Carnaval 3.6 2.4 1.6 3.6 2.2 Peggy 4.0 2.4 2.0 3.4 3.0 Nadine 3.6 2.6 2.8 3.6 2.6 Bb Kabra 3.4 2.4 3.2 3.8 2.6 Pinto geel 3.6 2.2 3.6 4.2 2.0 Balamon 4.0 4.6 4.6 4.6 4.6 Baladin 4.4 4.4 4.6 4.6 4.6 Berseba 4.0 4.2 3.8 4.4 4.0 Bina 3.8 4.2 3.8 4.6 3.6

Gemiddeld

3.7

3.1

3.2

4.0

3.1

Bijlage 3.4

Houdbaarheidscijfers en waardering

Na 8 weken in de houdbaarheid

Cultivar uitval in 8 gemiddelde planten > 8 bloem blad weken HB in dagen weken waardering waardering

Bellona

2

40

8

3

5

Netja Dark

1

18

9

4

5

Pinto

0

*

10

2

3

Clara Franje

0

*

₁₀

4

5

Cindy Franje 0 * 10 4 5 Jany Franje 0

•

_{10 4 5} Carnaval 0 * 10 4 5 Peggy 0 * 10 4 5 Nadine 0 * 10 4 5 Bb Kabra 0 * 10 3 5 Pinto geel 8 26 2 1 5 Balamon 1 25 9 2 5 Baladin 0 * 10 3 5 Berseba 3 18 7 3 5 Bina 2 16 8 3 5 * = niet waargenomen

Opmerkingen: 'Cindy Franje' en 'Jany Franje' verkleuring, 'Baladin' weinig bloemen

Bijlage 4.1

Resultaten oppotweek 20

Cultivar voorbloei remmen eindafstand (pl/m2 ) week m2 (lOOOpI) teeltduur (weken)

Bellona

* * *

₁₈

₄₆₁

₁₁

Netja Dark

* * *

₁₈

₄₆₁

₁₁

Pinto

* *

₁₈

₄₂₃

₁₁

Clara Franje * * 18 423 11 Cindy Franje * * * 18 423 11 Jany Franje * * 18 423 11 Carnaval

•

* 18 423 11 Peggy * * 18 423 11 Nadine * * * 18 423 11 Pinto geel

•

* * * 18 461 11 Balamon * * • 18 461 11 Baladin * * 18 461 11 Berseba * * 18 461 11 Bina * * 18 461 11 Debby Franje * * * 18 461 11 Remmen

minder dan gemiddeld gemiddeld

meer dan gemiddeld

Voorbloei

minder dan gemiddeld gemiddeld

meer dan gemiddeld

Bijlage 4.2

Resultaten keuring teelt oppotweek 20

Keuringsweek: week 31

Cultivar scheut­ blad-kwaliteit bloem- plant-opbouw uniformi­ totaal indruk

vorming kwaliteit teit

Bellona

3.6

3.5

3.9

2.9

2.3

2.9

Netja dark

3.7

4.0

3.9

3.5

3.9

3.7

Pinto

2.7

2.3

3.5

2.1

1.9

2.1

Clara Franje 3.8 4.0 4.1 3.9 3.6 4.0 Cindy Franje 3.5 3.7 2.9 3.5 2.9 3.3 Jany Franje 3.5 3.4 3.3 3.3 3.1 3.5 Carnaval 3.2 4.0 3.9 3.4 3.1 3.5 Peggy 3.3 4.2 3.7 3.4 3.5 3.8 Nadine 3.2 3.6 3.0 2.9 2.5 2.9 Pinto geel 2.9 3.1 2.9 2.7 3.1 3.0 Balamon 4.3 3.9 4.1 3.5 2.4 3.1 Baladin 3.7 4.1 4.4 3.4 3.4 3.9 Berseba 4.0 3.9 4.1 3.4 3.1 3.6 Bina 3.7 3.6 3.6 3.1 3.1 3.3 Debby Franje 3.9 4.1 4.1 4.0 3.3 4.0

Gemiddeld

3.5

3.7

3.7

3.2

3.0

3.3

Uslecht, 2=matig, 3=redelijk, 4=goed, 5=zeer goed

Opmerkingen gemaakt bij de beoordeling: 'Pinto': smeul in het blad

Bijlage 4.3

Resultaten keuring houdbaarheid

Na 1 week transport simulatie en na 3 weken in de houdbaarheidsruimte. Keuringsweek: week 35 Cultivar bladkwaliteit bloemkwaliteit

bloem-verkleuring knopval sierwaarde

Bellona

4.3

3.7

4.7

4.7

3.7

Netja dark

4.3

3.0

2.7

4.0

3.0

Pinto

3.3

3.3

4.0

4.3

3.0

Clara Franje 4.3 3.0 4.3 4.3 3.3 Cindy Franje 4.3 2.7 2.3 4.0 3.0 Jany Franje 4.3 2.7 2.3 4.0 3.0 Carnaval 4.3 2.3 2.3 4.0 2.3 Peggy 4.7 3.3 3.0 4.0 3.3 Nadine 4.7 3.0 2.7 4.0 2.7 Baladin 4.7 4.7 5.0 5.0 5.0 Pinto geel 3.0 1.3 3.7 4.0 1.7 Balamon 4.7 4.0 5.0 5.0 4.3 Debby Franje 4.3 4.0 4.0 4.7 4.0 Berseba 4.7 5.0 5.0 5.0 5.0 Bina 4.7 4.7 4.3 5.0 4.7

Gemiddeld

4.3

3.4

3.7

4.4

3.5

l=slecht, 2=matig, 3=redelijk, 4=goed, 5=zeer goed

Bijlage 4.4

Houdbaarheidcijfer en waardering

Na 8 weken in de houdbaarheidsruimte

Cultivar uitval in 8 gemiddelde HB planten > 8 bloem blad waardering

weken in riapen weken waardering

Bellona

5

50

5

1

5

Netja dark

0

*

₁₀

₂

₅

Pinto

0

*

₁₀

₁

₅

Clara Franje 0 * 10 2 5 Cindy Franje 5 49 5 1 5 Jany Franje 3 47 7 1 5 Carnaval 10 51 0 * * Peggy 0 * 10 2 5 Nadine 9 55 1 1 5 Baladin 0 * 10 1 5 Pinto geel 10 34 0 * * Balamon 0 * 10 1 5 Debby Franje 5 54 5 1 5 Berseba 0

•

10 2 5 Bina 1 47 9 1 5 * = niet waargenomen

Opmerkingen: 'Cindy Franje': zeer sterke verkleuring, 'Carnaval' en 'Debby Franje': luis

Bijlage 5.1

Resultaten oppotweek 33

Cultivar voorbloei remmen eindafstand (pl/m2

)

week m2 (lOOOpI) teeltduur (weken)

Bellona

* * *

₁₈

₄₇₈

₁₂

Netja Dark

* * * *

₁₈

₄₂₃

11

Pinto

* *

₁₈

₄₇₈

12

Clara Franje * * * * 18 423 11 Pinto geel * * * 18 534 13 Balamon * * • * 18 478 113 Baladin * * * * 18 458 13 Berseba * • 18 478 13 Bina * * * * 18 478 12 Remmen

minder dan gemiddeld gemiddeld

meer dan gemiddeld

Voorbloei

* minder dan gemiddeld ** gemiddeld

* * * m e e r d a n g e m i d d e l d

Bijlage 5.2

Resultaten keuring teelt oppotweek 33

Keuringsweek: week 45 Cultivar scheut­ vorming blad­ kwaliteit bloem-kwaliteit plant-opbouw uniformi­ teit totaal indruk

Bellona

3,6

3,8

4,3

3,3

3,1

3,2

Netja Dark

3,1

3,8

3,5

2,9

4,0

3,3

Pinto

2,3

2,7

3,9

2,5

2,2

2,4

Clara Franje 3,6 4,0 3,4 3,8 4,2 3,8 Pinto geel 3,2 3,0 3,1 2,7 2,5 2,5 Balamon 3,9 4,0 4,3 3,8 3,6 3,9 Baladin 2,6 3,9 4,1 2,1 2,3 2,5 Berseba 4,0 4,3 4,5 3,7 3,5 4,0 Bina 3,4 4,1 4,2 3,7 3,6 3,6

Gemiddeld

3,3

3,7

3,9

3,2

3,2

3,2

l=slecht, 2=matig, 3=redelijk, 4=goed, 5=zeer goed Opmerkingen gemaakt bij de beoordeling

'Pinto' veel uitval (3x), zeer ongelijk 'Pinto geel' grof blad (2x) 'Netja Dark' gerekt 'Balamon' vrij rauw, gerekt 'Clara Franje' gerekt 'Baladin' vrij rauw

'Berseba' klein 'Bina' bruine bloemen

Bijlage 5.3

Resultaten keuring houdbaarheid

Na 1 week transport simulatie en na 3 weken in de houdbaarheidsruimte. Keuringsweek: week 49

Cultivar bladkwaliteit bloemkwaliteit bloemverkleuring knopval sierwaarde

Bellona

4,1

3,5

3,9

4,1

3,7

Netja Dark

3,4

1,6

2,0

2,1

1,8

Pinto

3,1

2,7

3,2

3,9

2,9

Clara Franje 3,7 1,9 2,9 2,2 2,0 Pinto geel 3,1 1,5 2,6 2,9 1,6 Balamon 3,9 3,1 3,6 3,7 3,4 Baladin 4,2 4,5 4,6 4,5 4,4 Berseba 4,2 4,7 4,6 4,6 4,6 Bina 4,1 3,9 4,0 4,5 4,0

gemiddeld

3,8

3,0

3,5

3,6

3,2

l=slecht, 2=matig, 3=redelijk, 4=goed, 5=zeer goed

Bijlage 5.4

Houdbaarheidcijfers en waardering

Na 8 weken in de houdbaarheidsruimte

Cultivar uitval in 6 weken gemiddelde planten langer bloem waardering blad waardering houdbaarheid in houdbaar dan 6

dagen weken

Bellona

7

35

3

1

5

Netja Dark

10

21

0

* *

Pinto

7

32

3

1

5

Clara Franje 10 32 0 * * Pinto geel 10 18 0 * * Balamon 6 36 4 1 5 Baladin 8 40 2 1 5 Berseba 3 40 7 1 5 Bina 10 37 0 1 * *= niet waargenomen

34

Bijlage 6.1

Resultaten oppotweek 43

Cultivar voorbloei remmen eindafstand

(pl/m2 ) week m2 (lOOOpl) teeltduur (weken)

Bellona

* * *

₁₈

₄₀₃

12

Netja Dark

* * * *

₁₈

₄₀₃

12

Pinto

* * *

₁₈

403

12

Clara Franje

*

* * *

_{18 403 12} Pinto geel *

* * *

18 403 12 Balamon *

* * *

18 403 13 Baladin

* *

* 18 403 12 Berseba

*

* 18 403 13 Bina *

* • •

18 403 12 Remmen

minder dan gemiddeld gemiddeld

meer dan gemiddeld

Voorbloei

minder dan gemiddeld gemiddeld

*** meer dan gemiddeld

Bijlage 6.2

Resultaten keuring oppotweek 43

Keuringsweek: week 45

Cultivar scheut­ blad­ bloem- plant-opbouw uniformi­ totaal indruk

vorming kwaliteit kwaliteit teit

Bellona

2,8

3,3

3,8

2,8

2,9

2,9

Netja Dark

2,7

3,1

2,5

2,6

2,5

2,6

Pinto

2,4

2,8

3,7

2,5

3,1

2,8

Clara Franje 3,1 3,7 3,6 2,9 3,5 3,5 Pinto geel 2,8 2,5 2,9 2,4 2,5 2,2 Balamon 2,6 3,8 4,4 3,1 3,5 3,5 Baladin 2,7 3,4 3,7 2,2 2,5 2,7 Berseba 3,4 4,0 4,0 3,1 3,0 3,3 Bina 2,7 3,3 3,6 2,8 3,4 3,3

Gemiddeld

2,8

3,3

3,6

2,7

3,0

3,0

l=slecht, 2=matig, 3=redelijk, 4=goed, 5=zeer goed Opmerkingen gemaakt bij de beoordeling:

'Netja Dark': luis _{'Fuga': luis (5x), sterke groei}

Pinto geel': bloei onder het blad traag 'Bina': luis (5x) 'Baladin': luis (5x)

'Bina': luis (5x)

Bijlage 6.3

Resultaten keuring houdbaarheid

Na 1 week transportsimulatie en na 3 weken in de houdbaarheidsruimte. Keuringsweek: week 7

Cultivar bladkwaliteit bloemkwaliteit bloemverkleuring knopval sierwaarde

Bellona

3,5

2,5

3,7

3,0

2,5

Netja Dark

3,0

1,3

1,7

1,7

1,5

Pinto

3,0

2,8

2,8

3,2

3,0

Clara Franje 3,2 1.8 2,8 2,3 2,0 Pinto geel 2,3 2,0 3,3 2,8 2,3 Balamon 3,7 2,2 3,7 3,0 2,5 Baladin 3,8 4,2 4,3 4,3 4,3 Berseba 4,0 4,3 4,5 4,3 4,2 Bina 3,8 3,3 3,8 3,7 3,3

gemiddeld

3,4

2,7

3,4

3,1

2,8

l=slecht, 2=matig, 3=redelijk, 4=goed, 5=zeer goed

Bijlage 6.4

Houdbaarheidcijfers en waardering

Na 8 weken in de houdbaarheidsruimte

Cultivar uitval in 6 weken gemiddelde planten langer bloem waardering blad waardering houdbaarheid in houdbaar dan 6

dagen weken

Bellona

7

26

3

1

5

Netja Dark

10

14

0

* *

Pinto

4

34

6

1

5

Clara Franje 10 23 0 * * Pinto geel 10 15 0 * * Balamon 10 28 0 * * Baladin 10 37 0 * * Berseba 3 32 7 1 5 Bina 4 29 6 * 5 *= niet waargenomen

36