Rijkdom kun je ruiken. Over de sociale status van pomanders in de zeventiende eeuw.

(1)

Rijkdom kun je ruiken

BIJLAGES

Masterscriptie

Marthe Nieuwland

(2)

Inhoudsopgave

Bijlage 1 ‘pomander’ ... 1

Bijlage 2 ‘pommander’ ... 37

Bijlage 3 Positie pomander ... 44

3.1 Hangend aan ketting aan de gordel ... 44

3.2 In de hand, vastgehouden ... 45

3.3 In de hand, hangend aan ketting ... 46

3.4 Mannen met pomander ... 48

Bijlage 4 Pomander in combinatie met andere objecten en materialen ... 49

4.1 Boekje/bijbel ... 49 4.2 Bont ... 49 4.3 Schedel ... 50 4.4 Handschoenen ... 50 4.5 Zakdoek ... 51 Bijlage 5 Diagrammen ... 52 Bijlage 6 Profielschetsen ... 53

Afbeelding voorblad: Uitsnede van ‘Portret van Margaretha Jacobsdr. (Griet(e)) van Rhijn’, door Cornelis Ketel. Datering: 1605. Afmeting: 102 x 82 cm. Collectie: Rijksmuseum

(3)

Bijlage 1

‘pomander’

In deze bijlage zijn in chronologische volgorde de 69 resultaten van

zoekterm ‘pomander’ in de ‘RKDPortraits’ database weergegeven.

In tabel 1 is schematische weergegeven hoeveel hiervan man-,

vrouw-, kinderportretten of portretten met meerdere mensen het

betreft.

Tabel 1: RKDportraits, zoekterm

‘pomander’.

Aantal

Man 4 Opmerking: van de vier portretten van mannen was drie keer dezelfde persoon afgebeeld. Betreft portret van Jan Gerritsz van Egmond door Jacob Cornelisz. Van Oostsanen.

Vrouw 61

Kind 1

Meerdere mensen 4* * Totaal 69

*Waarvan: 1 Moeder + 2 kinderen 2 Vader, moeder + meerdere

kinderen

(4)

item 1

Titel:

Portret van Maria van Dorp (1509 - ..)

Gehuwd met:

Floris van Dam

Leefgebied: Den Haag Huidige collectie: Onbekend Link: https://rkd.nl/nl/explore/images/24400 Vervaardiger: Anoniem Afbeeldingsnummer: IB00046805 Objectcategorie: Schilderij Materiaal: Olieverf op paneel Afmeting: 57,5 x 28 cm Aetatis: Onbekend Datering:

Eerste helft 16e_{eeuw (1500-1549)}

Item 2

Titel:

Portret van Jacoba van den Eynde (1480 -1505)

Gehuwd met:

• 20-02-1500

Jacob van Serooskerke

Leefgebied: Onbekend Huidige collectie: Slot Zuylen Link: https://rkd.nl/nl/explore/images/41266 Vervaardiger: Anoniem Afbeeldingsnummer: IB00035449 Objectcategorie: Schilderij Materiaal: Olieverf op paneel Afmeting: 93 x 73 cm Aetatis: ca. 20-25 Datering: ca. 1500-1505

(5)

Item 3

Titel:

Portret van Elisabeth Croesinck ( .. -1547)

Gehuwd met:

• Roelof van Dalem alias van Dongen

Leefgebied: Onbekend Huidige collectie: Slot Zuylen Link: https://rkd.nl/nl/explore/images/39719 Vervaardiger: Onbekend Afbeeldingsnummer: IB00035525 Objectcategorie: Schilderij Materiaal: Olieverf op paneel Afmeting: 46,5 x 35,5 cm Aetatis: Onbekend Datering: Eerste helft 16e_{(1500 - 1549)} Item 4 Titel:

Portret van Jan Gerritsz van Egmond (.. - 1523)

Gehuwd met:

• 29-10-1483

Joost /Josina/ Judith Jacobsdr. Heereman van Oegstgeest Leefgebied: Alkmaar Huidige collectie: Rijksmuseum Link: http://hdl.handle.net/10934/RM0001.COLLECT.8171 Vervaardiger:

Jacob Cornelisz. Van Oostsanen

Afbeeldingsnummer: IB00047019 Objectcategorie: Schilderij Materiaal: Olieverf op paneel Afmeting: 42,4 x 32,8 cm Aetatis: Onbekend Datering: Ca 1518 (1515 – 1521)

(6)

Item 5

Titel:

Gehuwd met:

• 29-10-1483

Joost /Josina/ Judith Jacobsdr. Heereman van Oegstgeest Leefgebied: Alkmaar Huidige collectie: Musée du Louvre Link: https://rkd.nl/nl/explore/images/20397 Vervaardiger:

Jacob Cornelisz. Van Oostsanen

Afbeeldingsnummer: 1000312528 Objectcategorie: Schilderij Materiaal: Olieverf op paneel Afmeting: 46,5 x 35 cm Aetatis: Onbekend Datering: 1515 – 1533 Item 6 Titel:

Gehuwd met:

• 29-10-1483

Joost /Josina/ Judith Jacobsdr. Heereman van Oegstgeest Leefgebied: Alkmaar Huidige collectie: Privé collectie Link: https://rkd.nl/nl/explore/images/20399 Vervaardiger:

(naar?) Jacob Cornelisz. Van Oostsanen

Afbeeldingsnummer: IB00119534 Objectcategorie: Schilderij Materiaal: Olieverf op paneel Afmeting: 37,2 x 27,4 cm Aetatis: Onbekend Datering: 1515 – 1524

(7)

Item 7

Titel:

Portret van Dirck Ottens Meerburg (1575/1576 - ..) Gehuwd met: Cornelia Pietersdr, Leefgebied: Leiden Huidige collectie:

Koninklijke Musea voor Schone Kunsten van België

Link: https://www.fine-arts-museum.be/nl/de-collectie/cornelis- engelbrechtsz-school-van-portret-van-dirck-ottens-burgemeester-van-leiden?artist=engelbrechtsz-cornelis-1 Vervaardiger: Cornelis Engebrechtsz. Afbeeldingsnummer: 0000372432 Objectcategorie: Schilderij Materiaal: Olieverf op paneel Afmeting: 56 x 34,5 cm Aetatis: 42 Datering: 1518 Item 8 Titel:

Portret van Cornelia Pietersdr.

Gehuwd met:

Dirck Ottens Meerburg

Leefgebied:

Leiden

Huidige collectie:

Koninklijke Musea voor Schone Kunsten van België

Link: https://www.fine-arts-museum.be/nl/de-collectie/cornelis- engelbrechtsz-school-van-portret-van-cornelia-pietersdr-echtgenote-van-dirck-ottens?string=Cornelia+Pietersdr. Vervaardiger: Cornelis Engebrechtsz. Afbeeldingsnummer: 0000372433 Objectcategorie: Schilderij Materiaal: Olieverf op paneel Afmeting: 56,5 x 34,5 cm Aetatis: 40 Datering: 1518

(8)

Item 9

Titel:

Portret van Lysbeth van Bolgersteyn / Lijsbeth Arentsdr van Bolgherstijn (1496-1574)

Gehuwd met:

1542

• Frans Willemsz. van Bodeghem

Leefgebied: Delft Huidige collectie: Privé collectie Link: https://rkd.nl/nl/explore/images/181539 Vervaardiger: Onbekend Afbeeldingsnummer: IB00024544 Objectcategorie: Schilderij Materiaal: Olieverf op paneel Afmeting: 72 x 54 cm Aetatis: Onbekend Datering: 1546 Item 10 Titel:

Portret van Maria van Loo (1524- ..)

Gehuwd met:

• 24-11-1546

Adriaen van Leyden

Leefgebied: Leiden Huidige collectie: Privé collectie Link: https://rkd.nl/nl/explore/images/145019 Vervaardiger: Anoniem Afbeeldingsnummer: IB00049707 Objectcategorie: Schilderij Materiaal: Olieverf op doek Afmeting: 76 x 60 cm Aetatis: Onbekend Datering: 1550 – 1574

(9)

Item 11

Titel:

Portret van Nelle Sijbrandsdr. Buyck (1534-1563)

Gehuwd met:

• Amsterdam 16-01-1552 Pieter Allartsz. Boelens

Leefgebied: Amsterdam Huidige collectie: Privé collectie Link: https://rkd.nl/nl/explore/images/181416 Vervaardiger: Anoniem Afbeeldingsnummer: IB00022770 Objectcategorie: Schilderij Materiaal: Olieverf op paneel Afmeting: 88 x 65,5 cm Aetatis: 18 Datering: 1552 Item 12 Titel:

Portret van Maria Frans Jansdr. genaamd Hooghen (....- 1586)

Gehuwd met:

Jacob Sybrantsz. Bam

Leefgebied: Onbekend Huidige collectie: Privé collectie Link: https://rkd.nl/nl/explore/images/181408 Vervaardiger:

Meester van het familie- portret te Antwerpen. Afbeeldingsnummer: IB00022761 Objectcategorie: Schilderij Materiaal: Olieverf op paneel Afmeting: 76 x 54 cm Aetatis: 15 Datering: 1558

(10)

Item 13

Titel:

Portret van Maria Cornelisdr. van der Dussen (1518-1590)

Gehuwd met:

Delft 18-8-1556

Pieter Adriaensz. van der Goes (1525-1590)

Leefgebied:

Delft

Stedelijk Museum Het Prinsenhof

Link: https://rkd.nl/nl/explore/images/51544 Vervaardiger: Onbekend Afbeeldingsnummer: 0000143843 Objectcategorie: Schilderij Materiaal: Olieverf op paneel Afmeting: 88 x 70 cm Aetatis: 24 Datering: 1560 Item 14 Titel:

Portret van Barbara van Dommelen

Gehuwd met: onbekend Leefgebied: onbekend Huidige collectie: onbekend Link: https://rkd.nl/nl/explore/images/147535 Vervaardiger: Onbekend Afbeeldingsnummer: IB00111615 Objectcategorie: Schilderij Materiaal: Olieverf op paneel Afmeting: onbekend Aetatis: 28 Datering:

(11)

Item 15

Titel:

Portret van waarschijnlijk Aechje van Neck (..-1568)

Gehuwd met:

• Amsterdam

• 1553

Bodecker Bonaventura (von Bodeck)

Leefgebied: Amsterdam Huidige collectie: onbekend Link: https://rkd.nl/nl/explore/images/165998 Vervaardiger: Onbekend Afbeeldingsnummer: IB00030122 Objectcategorie: Schilderij Materiaal: Olieverf op paneel Afmeting: 96,5 x 71,5 cm Aetatis: 34 Datering: 1562 Item 16 Titel:

Portret van Wilhelmina van Palinc (1499-1567)

Gehuwd met:

• Alkmaar

• 1516

Andries Willemsz. Van Oudshoorn van Sonnevelt

• Leefgebied: onbekend Huidige collectie: onbekend Link: https://rkd.nl/nl/explore/images/24394 Vervaardiger: Onbekend Afbeeldingsnummer: 0000063657 Objectcategorie: Schilderij Materiaal: Olieverf op paneel Afmeting: 58 x 51 cm Aetatis: 64 Datering: 1563

(12)

Item 17

Titel:

Anna van Hertsbeeke (1538-1594) en haar dochter Catharina van Santvoort (1561-1594) en zoon Jan Baptiste van Santvoort (1563-....)

Gehuwd met:

1555

Adriaan van Santvoort

Leefgebied: Antwerpen Huidige collectie: privé collectie Link: https://rkd.nl/nl/explore/images/123419 Vervaardiger: Bernaert de Rijckere Afbeeldingsnummer: IB00013481 Objectcategorie: Schilderij Materiaal: Olieverf op paneel Afmeting: 82 x 64,5 cm Aetatis: 25 Datering: 1563 Item 18 Titel:

Portret van Alijt/Alijd Claesdr. den Hartogh (1542 -1579)

Gehuwd met:

• Leiden

Willem Govertsz. van der Aar (1541- 1617)

Leefgebied: Leiden Huidige collectie: onbekend Link: https://rkd.nl/nl/explore/images/129626 Vervaardiger: Onbekend Afbeeldingsnummer: IB00071481 Objectcategorie: Schilderij Materiaal: Olieverf op paneel Afmeting: 96 x 76 cm Aetatis: 24 Datering: 1566

(13)

Item 19

Titel:

Portret van een vrouw, mogelijk Anne Fernely

Gehuwd met:

Mogelijk Thomas Gresham

Leefgebied: onbekend Huidige collectie: onbekend Link: https://rkd.nl/nl/explore/images/139609 Vervaardiger: Antonio Moro Afbeeldingsnummer: IB00107059 Objectcategorie: Schilderij Materiaal: Olieverf op paneel Afmeting: 113,5 x 82,9 cm Aetatis: 36 Datering: 1566 Item 20 Titel:

Echtpaar met vier kinderen:

Portret van Albert Starrenburg en Elisabeth de Coq en hun kinderen Leefgebied: onbekend Huidige collectie: onbekend Link: https://rkd.nl/nl/explore/images/127049 Vervaardiger: Onbekend Afbeeldingsnummer: 0000270784 Objectcategorie: Schilderij Materiaal: Olieverf op paneel Afmeting: 69 x 134 cm Aetatis: Man: 39, Vrouw: 27 Datering: 1568

(14)

Item 21

Titel:

Portret van Lidewey Adriaensdr. ( .. -1601)

Gehuwd met:

1570

Jan Teding van Berkhout (1549-1633)

• Leefgebied: Monnikendam Huidige collectie: Privé collectie Link: https://rkd.nl/nl/explore/images/148232 Vervaardiger: Nicholaes Volckhart Afbeeldingsnummer: IB00029916 Obtectcategorie: Schilderij Materiaal: Olieverf op paneel Afmeting: onbekend Aetatis: onbekend Datering: 1568 Item 22 Titel:

Portret van Anna van Rhenoy (....-1608)

Gehuwd met:

01-02-1557

Christiaan van der voor Goes

Leefgebied: onbekend Huidige collectie: onbekend Link: https://rkd.nl/nl/explore/images/229088 Vervaardiger: Onbekend Afbeeldingsnummer: 0000324824 Obtectcategorie: Schilderij Materiaal: Olieverf op paneel Afmeting: onbekend Aetatis: 44 Datering: 1575

(15)

Item 23

Titel:

Portret van Bauke Jensema van Oldehove (1549-1636)

Gehuwd met:

• Te Oldehove (Zuidhorn)

• 01-05-1574

Johan Rengers van Oldenhuis tot den Post

Leefgebied: onbekend Huidige collectie: Privé collectie Link: https://rkd.nl/nl/explore/images/148404 Vervaardiger:

Adriaen van Cronenburg

Afbeeldingsnummer: IB00045852 Obtectcategorie: Schilderij Materiaal: Olieverf op paneel Afmeting: 115 x 78 cm Aetatis: 26 Datering: 1575 Item 24 Titel:

Portret van Guertje Arendsdr Deyman (1562-1631)

Gehuwd met:

• Haarlem

• 1581

Jacob Huygensz. Gael

Leefgebied:

Haarlem

Frans Hals museum, maar op eigen website niet gevonden. Link: https://resolver.kb.nl/resolve?urn=urn:gvn:FHM01:OS-I-711 Vervaardiger: Pieter Pietersz. Afbeeldingsnummer: IB00035832 Obtectcategorie: Schilderij Materiaal: Olieverf op paneel Afmeting: 101,5 x 75 cm Aetatis: 20 Datering: 1581

(16)

Item 25

Titel:

Portret van een onbekende vrouw.

Mogelijk Portret van Eva Pietersdr. Ruys, echtgenote van Pompejus Dircksz. Occo,

Mogelijk gehuwd met:

Pompejus Dirksz. Occo

Leefgebied:

Onbekend

Occo Hofje, Amsterdam

Link: https://rkd.nl/nl/explore/images/25352 Vervaardiger: Cornelis Ketel Afbeeldingsnummer: 0000052185 Obtectcategorie: Schilderij Materiaal: Olieverf op paneel Afmeting: Onbekend Aetatis: 30 Datering: 1582 Item 26 Titel:

Portret van Anna Steffensdr. van Heussen ( 1555/1556-1612)

Gehuwd met:

• 27-1-1582

Claes Willemsz. van Warmondt /

• Nicolaes Willemsz. van Warmond (1540-1609)

Leefgebied:

Leiden

Stedelijk Museum De Lakenhal

Link:

https://www.lakenhal.nl/nl/collectie/s-529

Vervaardiger:

Isaac Claesz. Van Swanenburg

Afbeeldingsnummer: 0000051850 Obtectcategorie: Schilderij Materiaal: Olieverf op paneel Afmeting: 88,5 x 66 cm Aetatis: 27 Datering: 1583

(17)

Item 27

Titel:

Portret van Aeltge Willemsdr.

Gehuwd met:

• Mogelijk met Gerrit Willemsz.

Leefgebied: Onbekend Huidige collectie: Gemeentehuis Zandvoort Link: https://rkd.nl/nl/explore/images/132457 Vervaardiger: Pieter Pietersz. Afbeeldingsnummer: 0001478826 Objectcategorie: schilderij Materiaal: Olieverf Afmeting: Onbekend Aetatis: 33 Datering: 1583 Item 28 Titel:

Portret van Maria van Melisdyck / Melisdijck (1556- )

Gehuwd met:

• 01-1588

Anthony Dirks van Groenewegen

Leefgebied: Delft Huidige collectie: onbekend Link: https://rkd.nl/nl/explore/images/146555 Vervaardiger:

Jacob Willemsz. Delff

Afbeeldingsnummer: IB00020173 Objectcategorie: Schilderij Materiaal: Olieverf op paneel Afmeting: 84 x 66,5 cm Aetatis: 33 Datering: 1588

(18)

Item 29

Titel:

Portret van mogelijk Hieronymus Francken I (1540-1610) met zijn gezin

Gehuwd met:

Te Barbe d'Hainault 02-1578

Françoise Miraille

Kinderen:

Magdaleina, Isabella, Hieronymus en Nicolaes Francken

Leefgebied: Antwerpen en Parijs Huidige collectie: Privé collectie Link: https://rkd.nl/nl/explore/images/210309 Vervaardiger: Frans Pourbus Afbeeldingsnummer: 0000273273 Objectcategorie: Schilderij Materiaal: Olieverf op paneel Afmeting: 51 x 45,7 cm Aetatis: Onbekend Datering: ca. 1590-1600 Item 30 Titel:

Portret van Volckera Claesdr. Knobbert (1554-1634)

Gehuwd met:

• Delft

• 29-01-1574

• Paulus van Beresteyn

Leefgebied: Delft Huidige collectie: onbekend Link: https://rkd.nl/nl/explore/images/108614 Vervaardiger:

Jacob Willemsz. Dellf

Afbeeldingsnummer: 0000153064 Objectcategorie: Schilderij Materiaal: Olieverf op paneel Afmeting: 116 x 84 cm Aetatis: 38 Datering: 1592

(19)

Item 31

Titel:

Portret van Anna van der Aar (1576-1656)

Gehuwd met: • Leiden • 22-05-1599 Petrus Scriverius (1576-1660) • Leefgebied: Leiden Huidige collectie:

Onbekend, waarschijnlijk privé collectie

Link:

https://rkd.nl/nl/explore/images/43501

Vervaardiger:

Afbeeldingsnummer: IB00042147 Objectcategorie: Schilderij Materiaal: Olieverf op paneel Afmeting: 91 x 70 cm Aetatis: 18 Datering: 1595 Item 32 Titel:

Portret van mogelijk Jenneken Roelens

Mogelijk gehuwd met:

Bernaert Ruyssenaers Leefgebied: onbekend Huidige collectie: onbekend Link: https://rkd.nl/nl/explore/images/127165 Vervaardiger: Onbekend Afbeeldingsnummer: IB00040688 Objectcategorie: Schilderij Materiaal: Olieverf op paneel Afmeting: 92,3 x 62,5 cm Aetatis: 27 Datering: 1595

(20)

Item 33

Titel:

Portret van Geertruid Gael (1570/1571 - ..)

Gehuwd met:

• Edam (Edam-Volendam)

• 29-01-1597

Adriaan Teding van Berkhout

Leefgebied: Onbekend Huidige collectie: Prive collectie Link: https://rkd.nl/nl/explore/images/125512 Vervaardiger: Onbekend Afbeeldingsnummer: IB00029849 Objectcategorie: Schilderij Materiaal: Olieverf op paneel Afmeting: 106,5 x 77 cm Aetatis: 24 Datering: 1595 Item 34 Titel:

Portret van Sara van Rijsenborch

Gehuwd met:

• 07-02-1596

Gilles van Ledenberch

Leefgebied: Onbekend Huidige collectie: Onbekend Link: https://rkd.nl/nl/explore/images/139543 Vervaardiger: Onbekend Afbeeldingsnummer: 0000382593 Objectcategorie: Schilderij Materiaal: Olieverf op paneel Afmeting: 97,5 x 76 cm Aetatis: Onbekend Datering:

(21)

Item 35

Titel:

Portret van Christina van Dijk (1550- ..)

Gehuwd met:

• Dordrecht

• ondertrouw 03-02-1577

Arend Maertensz. v. Barendrecht

Leefgebied:

Dordrecht (?)

Arent Maertenshofje, Dordrecht

Link: https://rkd.nl/nl/explore/images/34597 Vervaardiger: Onbekend Afbeeldingsnummer: IB00045885 Objectcategorie: Schilderij Materiaal: onbekend Afmeting: onbekend Aetatis: 47 Datering: 1598 Item 36 Titel:

Portret van Aefge Gijbland (1581-1625)

Gehuwd met:

• Haarlem

• 04-09-1601

• Gillis/Gilles Claasz. de Wildt (1576-1630)

Leefgebied:

Haarlem en Amsterdam

Sotheby’s, verkocht aan anonieme koper.

Link: http://www.sothebys.com/en/auctions/ecatalogue/2016/master-paintings-n09515/lot.25.html Vervaardiger: Onbekend Afbeeldingsnummer: 1001237645 Objectcategorie: Schilderij Materiaal: Olieverf op paneel Afmeting: 103 x 70 cm Aetatis: 17 Datering: 1598

(22)

Item 37

Titel:

Portret van een vrouw, waarschijnlijk Maria Schurman (1575-1621) Gehuwd met: • Amsterdam • 14-09-1599 • Dirck Alewijn • Leefgebied: Onbekend Huidige collectie:

Museum Huis Lambert van Meerten, Delft

Link: https://rkd.nl/nl/explore/images/33713 Vervaardiger: Onbekend Afbeeldingsnummer: 1001216991 Objectcategorie: Schilderij Materiaal: Olieverf op paneel Afmeting: 114 x 83,5 cm Aetatis: Circa 25 Datering: 1599 – 1600 Item 38 Titel:

Portret van Verbeeck

Gehuwd met:

Onbekend

Dochter van:

Verbeeck/van der Beeck

Leefgebied: Onbekend Huidige collectie: Onbekend Link: https://rkd.nl/nl/explore/images/132566 Vervaardiger:

Afbeeldingsnummer: IB00090567 Objectcategorie: Schilderij Materiaal: Olieverf op paneel Afmeting: 93 x 71 cm Aetatis: 17 Datering: 1599

(23)

Item 39

Titel:

Portret van een vrouw, mogelijk Emmerentia Bisschop

Gehuwd met:

• 1553

Jan Hendricksz. van Berckenrode

Leefgebied:

Onbekend

Stichting Kasteel Duivenvoorde

Link: https://rkd.nl/nl/explore/images/184293 Vervaardiger: Onbekend Afbeeldingsnummer: 0000257270 Objectcategorie: Schilderij Materiaal: Olieverf op paneel Afmeting: 67 x 50 cm Aetatis: Onbekend Datering:

Eerste helft 17e_eeuw

Item 40

Titel:

Portret van Hillegonda van Baersdorp (1594-1661)

Gehuwd met: • Amsterdam • 27-12-1616 Rombout Jacobsz. (1585-1652) Leefgebied: Amsterdam Huidige collectie: Privé collectie Link: https://rkd.nl/nl/explore/images/127578 Vervaardiger: Christoffel Lubieniecki Afbeeldingsnummer: IB00046071 Objectcategorie: Schilderij Materiaal: Olieverf op doek Afmeting: 49 x 41 cm Aetatis: 27 Datering: 1600-1624

(24)

Item 41

Titel:

Portret van Elisabeth van Montfoort (1575-1634)

Gehuwd met:

1599

Dirck Hendricksz van Swieten (1560-1606/1607)

Leefgebied: Amsterdam Huidige collectie: Privé collectie Link: https://rkd.nl/nl/explore/images/124966 Vervaardiger: Aert Pietersz. Afbeeldingsnummer: IB00024540 Objectcategorie: Schilderij Materiaal: Olieverf op paneel Afmeting: 112 x 87 Aetatis: 26 Datering: 1602 Item 42 Titel:

Portret van Maria Gaal (1598-1645)

Gehuwd met:

• 1629

Pieter Wolfsz. Roodhuysen

• • 26-01-1645 Jacob Stachouwer Leefgebied: Enkhiuzen Huidige collectie: Privé collectie Link: Vervaardiger: Jan Claesz. Afbeeldingsnummer: IB00023126 Objectcategorie: schilderij Materiaal: Olieverf op paneel Afmeting: 56 x 45 cm Aetatis: 6 Datering: 1604

(25)

Item 43

Titel:

Portret van Margaretha Jacobsdr. (Griet(e)) van Rhijn (1585-1652)

Gehuwd met:

• Amsterdam

• 11-01-1604

• Jacob Cornelisz. van Neck

Leefgebied: Amsterdam Huidige collectie: Rijksmuseum Link: http://hdl.handle.net/10934/RM0001.collect.8876 Vervaardiger: Cornelis Ketel Afbeeldingsnummer: 1000312449 Objectcategorie: schilderij Materiaal: Olieverf op paneel Afmeting: 102 x 82 cm Aetatis: 20 Datering: 1605 Item 44 Titel:

Portret van Maria van Walenburch (1583-1661)

Gehuwd met:

• Rotterdam

• 19-01-1603

Willem Willemsz. van Vredenburch

Leefgebied: Rotterdam Huidige collectie: Privé collectie Link: https://rkd.nl/nl/explore/images/130099 Vervaardiger:

Gillis Pietersz. Hannuijts

Afbeeldingsnummer: 0000321989 Objectcategorie: schilderij Materiaal: Olieverf op paneel Afmeting: 117 x 92 Aetatis: 21 Datering: 1605

(26)

Item 45

Titel:

Portret van Margaretha de Maroux (ca 1585 - ..)

Gehuwd met: Arnoud Loncke Leefgebied: Onbekend Huidige collectie: Onbekend Link: https://rkd.nl/nl/explore/images/169626 Vervaardiger: Onbekend Afbeeldingsnummer: 0000373041 Objectcategorie: schilderij Materiaal: Olieverf op paneel Afmeting: 117 x 92 cm Aetatis: 23 Datering: 1608 Item 46 Titel:

Portret van Emmerentia Berck (1596-1651)

Gehuwd met:

• Dordrecht

• 04-10-1609

Jacob van der Goes

Leefgebied: Dordrecht Huidige collectie: privé collection Link: https://rkd.nl/nl/explore/images/131259 Vervaardiger: Cornelis Eversdijck Afbeeldingsnummer: IB00083524 Objectcategorie: Schilderij Materiaal: Olieverf op paneel Afmeting: 108 x 80 cm Aetatis: 24 Datering: 1610

(27)

Item 47

Titel:

Portret van Aeghje Hooft (1587-1653)

Gehuwd met:

• Amsterdam

• 14-09-1608

Pieter Pietersz. Hasselaer

Leefgebied: Amsterdam Huidige collectie: Amsterdam Museum Link: https://hart.amsterdam/collectie/object/amcollect/48661 Vervaardiger:

Cornelis van der Voort

Afbeeldingsnummer: 1001194251 Objectcategorie: schilderij Materiaal: Olieverf op paneel Afmeting: 115,2 x 84,2 cm Aetatis: 24 Datering: 1611 Item 48 Titel:

Portret van Margaretha Heynckens

Gehuwd met:

• Johan van Nordingen

Leefgebied:

Onbekend

Provenhuis van Nordingen, Alkmaar

Link:

Vervaardiger:

Claes Jacobsz. van der Heck

Afbeeldingsnummer: 1001163254 Objectcategorie: schilderij Materiaal: Olieverf op doek Afmeting: 113,5 x 86,4 cm Aetatis: 16 Datering: 1611

(28)

Item 49

Titel:

Portret van Caecilia van Beresteyn (1589-1661)

Gehuwd met: • Delft, 09-02-1614 • Cornelis Briell • • Zierikzee, 26-10-1627 Pieter de Witte Leefgebied: Delft of Zierikzee Huidige collectie:

Kasteel Keukenhof, Lisse

Link:

Vervaardiger:

Michiel van Mierevelt

Afbeeldingsnummer: 0000153065 Objectcategorie: schilderij Materiaal: Olieverf op paneel Afmeting: 116 x 85 cm Aetatis: ca. 26 Datering: ca. 1615 (1613 - 1617) Item 50 Titel:

Portret van Brechtje Overrijn van Schoterbosch (1592-1618)

Gehuwd met: • Haarlem • 27-05-1612 Dirck Hasselaer Leefgebied: Amsterdam Huidige collectie: Rijksmuseum Link: http://hdl.handle.net/10934/RM0001.COLLECT.6480 Vervaardiger:

Afbeeldingsnummer: IB00015428 Objectcategorie: Schilderij Materiaal: Olieverf op paneel Afmeting: 115 x 84,5 cm Aetatis: 22 Datering: 1614

(29)

Item 51

Titel:

Portret van Maria Schurman (1575-1621)

Gehuwd met: • Amsterdam • 14-09-1599 Dirck Alewijn (1571-1637) Leefgebied: Amsterdam Huidige collectie: Prive collectie Link: https://rkd.nl/nl/explore/images/173901 Vervaardiger:

Afbeeldingsnummer: IB00080206 Objectcategorie: Schilderij Materiaal: Olieverf op paneel Afmeting: 117,5 x 86,5 cm Aetatis: Ca. 39 Datering: 1614 Item 52 Titel:

Portret van Maria Fassin ( .. -1653)

Gehuwd met:

Jan / Johan(nes) (de) Sandra ( .. -1641)

Leefgebied: Amsterdam Huidige collectie: Privé collectie Link: https://rkd.nl/nl/explore/images/39348 Vervaardiger:

Afbeeldingsnummer: 0000255714 Objectcategorie: Schilderij Materiaal: Olieverf op paneel Afmeting: 115 x 86 cm Aetatis: 30 Datering: 1615

(30)

Item 53

Titel:

Portret van Justina / Josine van Teylingen (1596-1643)

Gehuwd met:

• Amsterdam

• 17-01-1613

Adriaen de Kies van Wissen (1582-1664)

Leefgebied: Haarlem Huidige collectie: Privé collectie Link: https://rkd.nl/nl/explore/images/10717 Vervaardiger:

Afbeeldingsnummer: 0000175426 Objectcategorie: Schilderij Materiaal: Olieverf op paneel Afmeting: 115 x 85 cm Aetatis: 29 Datering: 1616 Item 54 Titel:

Portret van Suzanna Dorre (1591- .. )

Gehuwd met: • Deventer • 09-1609 Johan Kelffken Leefgebied: Deventer Huidige collectie:

Geldersch Landschap & Kasteelen, Huis Zypendaal (Arnhem) Link: https://rkd.nl/nl/explore/images/38718 Vervaardiger: Onbekend Afbeeldingsnummer: IB00071944 Objectcategorie: Schilderij Materiaal: Olieverf op paneel Afmeting: 104,5 x 77,5 cm Aetatis: 25 Datering: 1616

(31)

Item 55

Titel:

Portret van Janneken Campherbeke (1565-1630)

Gehuwd met:

• Amsterdam 01-11-1591

Lambert van Twenhuysen

Leefgebied: Onbekend Huidige collectie: Onbekend Link: https://rkd.nl/nl/explore/images/172947 Vervaardiger: Onbekend Afbeeldingsnummer: IB00025582 Objectcategorie: Schilderij Materiaal: Olieverf op doek Afmeting: 126 x 87 cm Aetatis: 57 Datering: 1617 Item 56 Titel:

Portret van Aertgen Witsen (1617-1652)

Gehuwd met: • Amsterdam • 22-08-1617 Cornelis Bicker Leefgebied: Amsterdam Huidige collectie: Onbekend Link: https://rkd.nl/nl/explore/images/3980 Vervaardiger:

Afbeeldingsnummer: 0000003649 Objectcategorie: Schilderij Materiaal: Olieverf op doek Afmeting: 200 x 127 cm Aetatis: 19 Datering: 1618

(32)

Item 57

Titel:

Portret van een vrouw, mogelijk Bessela Pelgrom

Gehuwd met:

Onbekend

Leefgebied:

Onbekend

private collection Cita en Irwin Stelzer, Aspen

Link: https://rkd.nl/nl/explore/images/19299 Vervaardiger: Cornelis de Vos Afbeeldingsnummer: 1001156580 Objectcategorie: Schilderij Materiaal: Olieverf op doek Afmeting: 104,7 x 73,7 cm Aetatis: Onbekend Datering: 1619 Item 58 Titel:

Portret van Maria Buttel ( -1662)

Gehuwd met:

• Amsterdam

• 13-10-1605

Simon van der Does

Leefgebied: Amsterdam Huidige collectie: Onbekend Link: https://rkd.nl/nl/explore/images/127182 Vervaardiger: Onbekend Afbeeldingsnummer: IB00040929 Objectcategorie: Schilderij Materiaal: Olieverf op paneel Afmeting: 107 x 78 cm Aetatis: 36 Datering: 1619

(33)

Item 59

Titel:

Portret van een vrouw, waarschijnlijk Margaretha Rerinck (1573- )

Gehuwd met:

• Doesburg

• 24-06-1601

Frederick van Hoeckelum

Leefgebied: Onbekend Huidige collectie: privé collectie Link: https://rkd.nl/nl/explore/images/149631 Vervaardiger: Onbekend Afbeeldingsnummer: 1001086629 Objectcategorie: Schilderij Materiaal: Olieverf op paneel Afmeting: 97 x 74 cm Aetatis: 47 Datering: 1620 Item 60 Titel:

Portret van Maria Florianus (1599- ..)

Gehuwd met:

Amsterdam,27-04-1621 Pieter Merchijs

•

• Amsterdam, 31-10-1628 Pieter van de Venne (1615-1657)

Leefgebied: Amsterdam Huidige collectie: Prive collectie Link: https://rkd.nl/nl/explore/images/177592 Vervaardiger:

Afbeeldingsnummer: 0000190460 Objectcategorie: Schilderij Materiaal: Olieverf op paneel Afmeting: 122,5 89,6 cm Aetatis: 22 Datering: 1622

(34)

Item 61

Titel:

Portret van Hillitjen Jansdr van Loosen (1598-1657)

Gehuwd met:

Enkhuizen 30-08-1620

Jacob Walichsz. Proost

Leefgebied: Enkhuizen Huidige collectie: Privé collectie Link: https://rkd.nl/nl/explore/images/17257 Vervaardiger: Onbekend Afbeeldingsnummer: IB00048993 Objectcategorie: Schilderij Materiaal: Olieverf op doek Afmeting: 102 x 72 cm Aetatis: 24 Datering: 1623 Item 62 Titel:

Portret van een vrouw, waarschijnlijk Emmerentia van Aerssen van Sommelsdijk (... -1677)

Gehuwd met:

Den Haag 06-10-1624

• Philips van Steelandt (1598-1666)

Leefgebied: Onbekend Huidige collectie: Privé collectie Link: https://rkd.nl/nl/explore/images/133544 Vervaardiger:

Afbeeldingsnummer: 1001207916 Objectcategorie: Schilderij Materiaal: Olieverf op doek Afmeting: 126,2 x 92,5 cm Aetatis: Onbekend Datering: 1624

(35)

Item 63

Titel:

Portret van een vrouw

Gehuwd met: Onbekend • Leefgebied: Amsterdam Huidige collectie: Privé collectie Link: https://rkd.nl/nl/explore/images/124503 Vervaardiger:

Michiel van Mierevelt

Afbeeldingsnummer: IB00020565 Objectcategorie: Schilderij Materiaal: Olieverf op paneel Afmeting: 111 x 83,5 cm Aetatis: 20 Datering: 1626 Item 64 Titel:

Portret van Clara Jansdr. van Sparwoude (?-1615)

Gehuwd met:

Onbekend

Leefgebied:

Delft

Stedelijk Museum Het Prinsenhof, Delft

Link: https://rkd.nl/nl/explore/images/14071 Vervaardiger: Cornelis de Man Afbeeldingsnummer: IB00027154 Objectcategorie: Schilderij Materiaal: Olieverf op paneel Afmeting: 78 x 56 cm Aetatis: Onbekend Datering: ca. 1680

(36)

Item 65

Titel:

De anatomische les van Abraham Cornelisz. van Bleyswijck (1686-1761) met zelfportret

Groep van 23 mannen

Leefgebied: Onbekend Huidige collectie: n.v.t. Link: https://rkd.nl/nl/explore/images/244289 Vervaardiger:

Thomas van der Wilt

Afbeeldingsnummer: 1001103460 Objectcategorie: Schilderij Materiaal: Olieverf op doek Afmeting: 194 x 234 Aetatis: n.v.t. Datering: 1727 Item 66 Titel:

Portret van Anna Susanna Meysenheim (1738-1802) Gehuwd met: • Amsterdam • 02-02-1761 Christiaan Schuller Leefgebied: Onbekend Huidige collectie: Privé collectie Link: https://rkd.nl/nl/explore/images/185723 Vervaardiger: Onbekend Afbeeldingsnummer: 0000183991 Objectcategorie: Schilderij Materiaal: Olieverf op doek Afmeting: 85,5 x 70,8 cm Aetatis: Ca. 20-30 Datering: 1750-1770

(37)

Item 67

Titel:

Portret van Maria Schurman (1575-1621) Kopie naar RKD IB00080206

(nr 51 in deze bijlage) Gehuwd met: • Amsterdam • 14-09-1599 Dirck Alewijn Leefgebied: Amsterdam Huidige collectie: Onbekend Link: https://rkd.nl/nl/explore/images/156415 Vervaardiger:

Cornelis van der Voort (reproductie) Afbeeldingsnummer: IB02027636 Objectcategorie: Reproductieprent Materiaal: Papier, houtgravure Afmeting: Onbekend Aetatis: Onbekend Datering: 19e_eeuw Item 68 Titel:

Portret van een vrouw

Gehuwd met: Onbekend Leefgebied: Onbekend Huidige collectie: Onbekend Link: https://rkd.nl/nl/explore/images/169438 Vervaardiger:

Pieter Wilhelmus van de Weijer

Afbeeldingsnummer: IB02020005 Objectcategorie: Prent Materiaal: Papier, lithografie Afmeting: Onbekend Aetatis: Onbekend Datering: 1831-1880

(38)

Item 69

Titel:

Portret van Franziska von Furstenberg -Kortlinghausen (1834-1913)

Gehuwd met:

Schloss Körtlinghausen 15-09-1859

Maximilian Friedrich Antonius Heereman van Zuydtwijck Leefgebied: Münster Huidige collectie: Privé collectie Link: https://rkd.nl/nl/explore/images/124992 Vervaardiger: Theobald Reinhold van Oër Afbeeldingsnummer: IB00024645 Objectcategorie: Schilderij Materiaal: Olieverf op doek Afmeting: Onbekend Aetatis: Onbekend Datering: 1861

(39)

Tabel 2: RKDportraits, zoekterm

‘pommander’.

Aantal

Man 0

Vrouw 10

Kind 0

Meerdere mensen 1 Man en vrouw. Totaal 11

Bijlage 2

‘pommander’

In deze bijlage zijn in chronologische volgorde de 11 resultaten van

zoekterm ‘pomander’ uit de ‘RKDPortraits’ database weergegeven.

In tabel 2 is schematische weergegeven hoeveel hiervan man-,

vrouw-, kinderportretten of portretten met meerdere mensen het

betreft.

(40)

Item 70

Titel:

Dubbelportret van Gilles Hooftman (1521-1581) en Margaretha van Nispen (?-1598)

Leefgebied: Antwerpen Huidige collectie: Rijksmuseum Link: http://hdl.handle.net/10934/RM0001.collect.6484 Vervaardiger: Maerten de Vos Afbeeldingsnummer: 0000270787 Objectcategorie: Schilderij Materiaal: Olieverf op paneel Afmeting: 116 x 140,5 cm Aetatis: man 47 Aetatis: vrouw 25 Datering: 1570 Item 71 Titel:

Portret van Marytgen Dedel (1547-1621)

Gehuwd met:

Leiden

• ondertrouw

• 17-01-1569

Isaac Claesz. van Swanenburg (1537 – 1614)

Leefgebied:

Leiden

Stedelijk Museum De Lakenhal

Link:

https://www.lakenhal.nl/nl/collectie/e-58

Vervaardiger:

Isaac Claesz. van Swanenburg

Afbeeldingsnummer: 0000337297 Objectcategorie: schilderij Materiaal: Olieverf op paneel Afmeting: 95 x 71,5 cm Aetatis: 22 Datering: 1570

(41)

Item 72

Titel:

Portret van Balichje Hasselaer (1579-1663)

Gehuwd met:

• 1597-06-15 Pieter Evertsz. Hulft

Leefgebied: Onbekend Huidige collectie: privé collectie Link: https://rkd.nl/nl/explore/images/149539 Vervaardiger: onbekend Afbeeldingsnummer: IB00038951 Objectcategorie: schilderij Materiaal: Olieverf op paneel Afmeting: Onbekend Aetatis: Onbekend Datering: 1575 – 1599 Item 73 Titel:

Portret van Ida van der Dussen (1557-1599)

Gehuwd met:

• Delft

• 16-12-1574

Willem Joosten Dedel (1552 – 1641)

Leefgebied: Delft Huidige collectie: privé collectie Link: https://rkd.nl/nl/explore/images/149671 Vervaardiger:

Isaac Claesz. van Swanenburg

Afbeeldingsnummer: IB00063071 Objectcategorie: schilderij Materiaal: Olieverf op paneel Afmeting: 94 x 72 cm Aetatis: 18 Datering: 1575

(42)

Item 74

Titel:

Portret van Elisabeth van Royen (1554-1637)

Gehuwd met:

• Cornelis Aertsz Vereem

• Sweder van Nellesteyn

Leefgebied:

Onbekend

Gereformeerd Burgerweeshuis (Utrecht)

Link: https://rkd.nl/nl/explore/images/149609 Vervaardiger: onbekend Afbeeldingsnummer: IB00015338 Objectcategorie: schilderij Materiaal: Olieverf op paneel Afmeting: 105 x 71 cm Aetatis: 31 Datering: 1585 Item 75 Titel:

Portret van Catharina van Damme

Gehuwd met: Francois de Grootte Leefgebied: Onbekend Huidige collectie: Onbekend Link: https://rkd.nl/nl/explore/images/165595 Vervaardiger: Onbekend Afbeeldingsnummer: 0000382813 Objectcategorie: schilderij Materiaal: paneel, olieverf Afmeting: 106,5 x75 cm Aetatis: 51 Datering: 1591

(43)

Item 76

Titel:

Portret van Maria de Camps (1626- )

Gehuwd met: • 1622 Paulus Timmerman Leefgebied: Onbekend Huidige collectie: Privé collectie Link: https://rkd.nl/nl/explore/images/165051 Vervaardiger: Onbekend Afbeeldingsnummer: IB00031272 Objectcategorie: schilderij Materiaal: paneel, olieverf Afmeting: 111,5 x 82,5 cm Aetatis: onbekend Datering: 1600-1624 Item 77 Titel:

Portret van Maria van Haeften (1587 – 1634)

Gehuwd met:

• Amersfoort

• 26-10-1610

Pieter Schade van Westrum

Leefgebied: Onbekend Huidige collectie: Onbekend Link: https://rkd.nl/nl/explore/images/177065 Vervaardiger: Onbekend Afbeeldingsnummer: IB00017131 Objectcategorie: Schilderij Materiaal: Olieverf op doek Afmeting: 120 x 80 cm Aetatis: 24 Datering: 1613

(44)

Item 78

Titel:

Portret van Jannetje Michielsdr. Ruytenburgh (1580 – 1614)

Gehuwd met:

• Amsterdam

• 20-03-1613

Jacob van Teijlingen

Leefgebied: Amsterdam Huidige collectie: Privé collectie Link: https://rkd.nl/nl/explore/images/167233 Vervaardiger:

Onbekend (Noordelijke Nederlanden)

Afbeeldingsnummer: 0000214288 Objectcategorie: Schilderij Materiaal: Olieverf op paneel Afmeting: 81 x 61 cm Aetatis: 33 Datering: 1613 Item 79 Titel:

Portret van een onbekende vrouw, mogelijke Agneta de Graeff.

Gehuwd met:

Mogelijk Jan Bicker

Leefgebied: Amsterdam Huidige collectie: Privé collectie Link: https://rkd.nl/nl/explore/images/152487 Vervaardiger: Monogrammist G. v.Z. Afbeeldingsnummer: 1001169289 Objectcategorie: Schilderij Materiaal: Olieverf op doek Afmeting: 108,5 x 87 cm Aetatis: onbekend Datering: 1621

(45)

Item 80

Titel:

Portret van Maria Florianus (1599- )

Gehuwd met:

• Amsterdam

• 31-10-1628

Pieter van de Venne (1615-1657)

• Leefgebied: Amsterdam Huidige collectie: Privé collectie Link: https://rkd.nl/nl/explore/images/177592 Vervaardiger:

Afbeeldingsnummer: 0000190460 Objectcategorie: Schilderij Materiaal: Olieverf op paneel Afmeting: 122,5 x 89,6 cm Aetatis: 22 Datering: 1622

(46)

Bijlage 3 Positie pomander

3.1 Hangend aan ketting aan de gordel

Uitsnede van item 33

Uitsnede van item 37

Uitsnede van item 45

Uitsnede van item 46

Uitsnede van item 49

Uitsnede van item 56

Uitsnede van item 60

(47)

3.2 In de hand, vastgehouden

Uitsnede van item 11

Uitsnede van item 16

Uitsnede van item 19

Uitsnede van item 21

Uitsnede van item 22

Uitsnede van item 23

Uitsnede van item 25

Uitsnede van item 28

Uitsnede van item 32

Uitsnede van item 35

(48)

3.3 In de hand, hangend aan ketting

Uitsnede van item 10

Uitsnede van item 13

Uitsnede van item 14

Uitsnede van item 15

Uitsnede van item 18

(49)

Uitsnede van item 34

Uitsnede van item 40

Uitsnede van item 43

Uitsnede van item 44

Uitsnede van item 47

Uitsnede van item 50

Uitsnede van item 51

Uitsnede van item 53

Uitsnede van item 54

Uitsnede van item 55

(50)

Uitsnede van item 72

Uitsnede van item 73

Uitsnede van item 74

Uitsnede van item 75

Uitsnede van item 76

Uitsnede van item 77

3.4 Mannen met pomander

(51)

Bijlage 4 Pomander in combinatie met andere objecten en materialen

4.1 Boekje/bijbel

Uitsnede van item 22

Uitsnede van item 31

Uitsnede van item 45

Uitsnede van item 59

4.2 Bont

(52)

4.3 Schedel

Uitsnede van item 18

4.4 Handschoenen

(53)

Uitsnede van item 54

Uitsnede van item 57

Uitsnede van item 61

Uitsnede van item 62

Uitsnede van item 79

4.5 Zakdoek

Uitsnede van item 24

Uitsnede van item 26

Uitsnede van item 27

Uitsnede van item 30

Uitsnede van item 32

(54)

Bijlage 5 Diagrammen

Staafdiagram 1: aantal portretten met pomanders Staafdiagram 2: aantal portretten met pomanders uit RKD database, per eeuw. uit RKD database, per kwart eeuw.

Staafdiagram 3: portretten met pomanders uit RKD, Staafdiagram 4: portretten met pomanders uit RKD, gesorteerd als vrouw, man, kind of als meerdere mensen. gesorteerd als vrouw, man, kind of als meerdere mensen.

(55)

Bijlage 6 Profielschetsen

1. (nr. 1) Portret van Maria van Dorp (1509 - ?), echtgenote van Floris van Dam. Van Dam was in 1553 door Keizer Karel V benoemd tot schout

van Den Haag.

1

_{Een schout was een hoge ambtelijke functie, verantwoordelijk voor het handhaven van de openbare orde en bestuurlijke}

en gerechtelijke taken. Maria was medestichtster van het Hofje Floris van Dam te Den Haag.

2

2. (nr. 13) Portret van Maria Cornelisdr. van der Dussen (1518-1590). Gehuwd met Pieter Adriaensz. van der Goes (1525-1590), baljuw en

dijkgraaf van Delfland 1563-1575. Hij volgende in die taken zijn vader op.

3

_{Van der Goes was substituut-graffier bij het Hof van Holland,}

Zeeland en Friesland 1572-1674, griffier der Leen- en Registerkamer van Holland 1573, raad en rekenmeester bij de Rekenkamer van

Holland 1574.

4

_{Een baljuw is een vertegenwoordiger van de landsheer en die namens de graven van Holland recht en bestuur uitoefende.}

5

3. (nr. 18) Portret van Alijt Claesdr. den Hartogh ( -1579). Was gehuwd met Willem Govertsz. van der Aar, een Leidsche lakenkoopman en

schepen.

6

_{Hun dochter was Anna Willemsdr van der Aar (nr. 31).}

4. (nr. 21) Portret van Lidewey Adriaensdr. ( .. -1601). Was gehuwd met Jan Teding van Berkhout (1549-1633). Hij was schepen en

burgemeester te Monnikendam.

7

_{Daarnaast lid van de Admiraliteit van het Noorderkwartier; een generaliteitscollege voor het gebied van}

Holland ten noorden van het IJ, in 1597 opgezet door de Staten-Generaal.

8

5. (nr. 26) Portret van Anna Steffensdr. van Heussen (1555/1556-1612). Gehuwd met Nicolae/Claes Willemsz. van Warmond(t) (1540-1609).

Hij was vanaf 1576 herhaaldelijk schepen en burgermeester van Leiden

9

_{, en neef van de schilder Isaac Claesz. van Swanenburg, die tevens}

Burgemeester van Leiden is geweest.

10

1_{Website Haags Historische Museum, haagshistorischmuseum.nl, geraadpleegd op 22 juni 2019. https://www.haagshistorischmuseum.nl/collectie/portret-van-floris-van-dam} 2_{Website Nederlands Instituut voor Kunstgeschiedenis, rkd.nl, geraadpleegd op 22 juni 2019,}

https://rkd.nl/nl/explore/portraits/record?query=pomander&sort%5Bsort_startdate%5D=asc&start=0

3_{G.F. van der Ree-Scholtens, Inventaris van het archief van de Baljuw en Hoge Vierschaar van Delfland, 1556-1811, Nationaal Archief, inventaris nummer: 3.03.08.222 (Den haag 1987), 18.} 4_{H.K. Nagtegaal, ‘Het R.K. geslacht Van der Dussen in Delft’, Ons Voorgeslach, 60 (2006), 4}

5_{van der Ree-Scholtens, Inventaris van het archief, inventaris nummer: 3.03.08.222 (Den haag 1987), 7-9.}

6_{Els Kloek, ‘Aar, Anna Willemsdr. van der’, Digitaal Vrouwenlexicon van Nederland (2014), geraadpleegd op 22 juni 2019. http://resources.huygens.knaw.nl/vrouwenlexicon/lemmata/data/Aar} 7_{‘Portret van Jan Teding van Berkhout (1549-1633)’, rkd.nl, geraadpleegd op 22 juni, https://rkd.nl/en/explore/images/147308.}

8_{‘Berkhout (Jan Teding van)’, in Nieuw Nederlandsch Biografisch Woordenboek (NNBW) deel 4, geraadpleegd op 22 juni, http://resources.huygens.knaw.nl/retroboeken/nnbw/#source=4&page=71&accessor=accessor_index&view=transcriptiePane} 9_{‘Portret van Claes Willemsz. Warmont, schepen en burgemeester van leiden, 1583, Isaac Claesz. van Swanenburg’, Lakenhal.nl, geraadpleegd op 22 juni 2019. https://www.lakenhal.nl/nl/collectie/s-528}

(56)

6. (nr. 31) Portret van Anna van der Aar (1576-1656). van der Aar was een dochter van een Leidsche lakenkoopman en schepen Willem

Govertsz. van der Aar

(zie hierboven).

11

_{Gehuwd met Petrus Scriverius (1576-1660), bekende geleerde, historicus en dichter. Portret}

geschilderd door de bekende schilder en Burgemeester van Leiden, Isaac Claesz. van Swanenburg. De familie van der Aar (of Aer) en de

familie van Swanenburg hadden veel contact, ze waren ze buren en verschillende onderlinge huwelijken.

12

7. (nr. 36) Aefge Gijbland. (1581-1625) Gehuwd met Gillis/Gilles Claasz. de Wildt (1576-1630), schepen te Amsterdam. Tevens lid van

vroedschap Haarlem, schepen van Haarlem, Admiraliteit Amsterdam 1628 – 1630. Ze liggen in Oude Kerk Amsterdam begraven.

13

8. (nr. 40) Portret van Hillegonda van Baersdorp (1594-1661) Gehuwd met Rombout Jacobsz. (1585-1652), graanhandelaar en commandant

in 1638, bewindhebber bij WIC vanaf 1622, regent bij Dolhuis vanaf 1619, Kerkmeester bij Oude Kerk te Amsterdam vanaf 1636 en kapitein

der Burgerij vanaf 1650.

14

9. (nr. 43) Portret van Margaretha Jacobsdr. (Griet(e)) van Rhijn (1585-1652) was gehuwd met Jacob Cornelisz. van Neck (1564 – 1638). Van

Neck was een van de drie leiders van de Oude Compagnie, een handelsorganisatie die handeldreef met Azie en West-Indië, voordat de

VOC werd gesticht. Het was een zeer weergevende organisatie. Later werd hij benoemd als schepen, lid van het vroedschap en meermalig

burgemeester van Amsterdam.

15

10. (nr. 47) Portret van Aeghje Hooft (1587-1653), zus van bekende dichter Pieter Cornelisz. Hooft. Ze was de dochter van een koopman in

graan uit het Oostzeegebied, schepen en oud-burgemeester van Amsterdam Cornelis Pietersz. Hooft (1547-1626).

16

_{Aeghje was gehuwd}

met Pieter Pietersz. Hasselaer (1582-1651), die net als zijn schoonvader van schepen en burgemeester van Amsterdam werd.

17

11. (nr. 50) Portret van Brechtje Overrijn van Schoterbosch (1592-1618), was gehuwd met Dirck Hasselaer (1581-1645). Hasselaer was

koopman in Amsterdam en bewindhebber Verenigde Oost-Indische Compagnie, kapitein-marjoor van het krijgsvolk binnen Amsterdam.

18

11_{Kloek, ‘Aar, Anna Willemsdr. van der’, Digitaal Vrouwenlexicon van Nederland (2014), geraadpleegd op 22 juni 2019. http://resources.huygens.knaw.nl/vrouwenlexicon/lemmata/data/Aar} 12_{Ekkart, Isaac Claesz. van Swanenburg, 74-67 en 157.}

13_{Johan E. Elias, De vroedschap van Amsterdam, 1578-1795 (Haarlem 1903-1905), deel 1, 392.} 14_{Norbert Middelkoop, Kopstukken. Amsterdammers geportretteerd 1600}_{– 1800 (Bussum 2002), 199.} 15_{Elias, De vroedschap van Amsterdam, deel 1, 335.}

(57)

Dirck was de zoon van Pieter Dircksz Hasselaer (1554-1616), lid van Amsterdams vroedschap en schepen in de stad en bewindhebber

Compagnie van Verre.

19

_{Daarnaast was Dirck de broer van burgemeester van Amsterdam Pieter Pietersz. Hasselaer (zie onder, man van}

Aeghje Hooft nr 47).

20

12. (nr. 51) Portret van Maria Schurman (1575-1621) Gehuwd met: Dirck Alewijn. Alewijn was Lakenkoper en hoofdingeland van De Beemster.

Het college van hoogingelanden was in de vroegmoderne tijd een nieuwe instelling in het gewest Holland. De term wordt gebruikt om de

belangrijkste grondbezitters binnen het waterschap aan te duiden. Dit was vaak kleine groep elitairen.

21

_{Waaronder dus Alewijn.}

13. (nr. 56) Portret van Aertgen Witsen, gehuwd met Cornelis Bicker, heer van Swieten (1592 – 1654).

22

_{Bicker kwam uit een Amsterdamse}

regenten familie, was suikerhandelaar en bewindhebber bij de West-Indische Compagnie. Als Schepen betrokken bij het stadsbestuur

sinds 1628 en drievoudig benoemd tot burgemeester van Amsterdam.

23

14. (nr. 71) Portret van Marytgen Dedel (1547-1621), gehuwd met Isaac Claesz. van Swanenburg (1537 – 1614). Na tien jaar schepen te zijn

geweest in Leiden, werd hij in 1596 tot Burgermeester van die stad benoemt, tot 1607.

24

_{Tevens bekende schilder.}

25

_{Hij schilderde ook dit}

portret van zijn vrouw en items 26, 31, 38 en 73 in de bijlage.

15. (nr. 73) Portret van Ida van der Dussen (1557-1599) Gehuwd met Willem Joosten Dedel (1552 – 1641), dit was de jongere broer van

Marytgen Dedel (nr. 71) en dus schoonbroer van de schilder en burgemeester van Leiden Isaac Claesz. van Swanenburg.

26

_{Dedel was}

woonachting in Delft, waar hij werkte als bierbrouwer, bewindhebber in de Oost-Indische Compagnie en regent van het weeshuis.

27

19_{Elias, De vroedschap van Amsterdam, 1578-1795 (Haarlem 1903-1905), deel 1, 205.} 20_{Ibidem, 369.}

21_{Milja van Tielhof, ‘Het college van hoofdingelanden. De vertegenwoordiging van de ingelanden in Rijnland en Schieland in de vroegmoderne tijd’, BMGN - Low Countries Historical Review, 131 (2016) alwaar 22–23}

22_{Portret van Cornelis Bicker, heer van Swieten, Jacob Houbraken, 1749 - 1780, Collectie Rijksmuseum, geraadpleegd 22 juni 2019.}

https://www.rijksmuseum.nl/nl/zoeken/objecten?q=Cornelis+Bicker+van+Swieten&p=1&ps=12&st=Objects&ii=0#/RP-P-1894-A-18571,0

23_{J.F.L. de Balbian Verster, Burgemeesters van Amsterdam in de 17}e_{en 18}e_{eeuw (Amsterdam 1970), 22-27.}

24_{Ekkart, Isaac Claesz. van Swanenburg, 13-24.} 25_{Ibidem, 13-24.}

26_{Ibidem, 67.} 27_{Ididem, 155.}

(58)