Interdisciplinaire samenwerking: de T-shaped professional in relatie tot de participatie van burgers met ernstige en langdurige beperkingen

Interdisciplinaire samenwerking:

de T-shaped professional

in relatie tot de participatie van burgers met ernstige en langdurige beperkingen

Welzijn nieuwe stijl vraagt

om onderwijs nieuwe stijl

Lies Korevaar

Ontwikkelingen

• _{Decentralisatie jeugdzorg} • _{Passend onderwijs}

Cliënten van de AWBZ naar de Wmo

Totaal ongeveer 180.000 mensen Naar grondslag: • somatische aandoening 38.000 • psychogeriatrische problematiek 14.000 • psychiatrische stoornis 56.000 • verstandelijke handicap 50.000 • lichamelijke handicap 14.000 • zintuiglijke handicap 5.000 3

Mensen met beperkingen participeren

in de wijk (en daar buiten)

Participeren doe je zelf,

anderen kunnen dit ondersteunen

Participatiedoelen

• _{Ik wil in het najaar van 2013 verkoper worden in ‘t}

Brughoes in Tynaarlo

• _{Ik wil de komende tijd met plezier blijven wonen in}

mijn 2-kamer flat in Paddepoel te Groningen

• _{Ik wil de komende tijd 1x per maand op zondag met}

een lid van de keyring naar de kerk

Werkwijze

Rehabilitatie

Rol + omgeving

(van eigen voorkeur/keuze)

Vaardigheden + Hulpbronnen

Eigen

kracht Mantelz./soc. netwerk Vrijwilligers Professionele ondersteuning Succes + Tevredenheid Lectoraat Rehabilitatie

Voorbeelden van praktijken

wijkbewoners in Groningen met een

psychische of verstandelijke beperking

• _{‘t Brughoes in Tynaarlo}

• _{Samenredzaam door keyring Opsterland}

• _{Onderwijsmodule voor vrijwilligers in de}

omgang met brugers met een psychische of

Samenwerken in de Wijk

Competenties van de

professional

Oefening 1:

Wat vinden jullie zelf

belangrijk bij het

samenwerken met andere

disciplines (afkomstig uit

andere organisaties)?

Situatie in de wijk

Individu

Gezin

Wijk

Ouders, oma, twee kinderen, kleinkind

• _{Vader werkeloos} • _{Moeder diabetes en}

slecht ter been

• _{Oma dementerend} • _{Zoon LVG +} schizofrenie • _Dochter tienermoeder • _Burenruzie • _{Huurachterstand} 12 verschillende disciplines over de vloer Samenstelling wijk • _{Multicultureel} • _{Weinig sociale} samenhang • _Vergrijzing • _Ontgroening • _{Hoge werkeloosheid} • _{Relatief veel} ‘kwetsbare’ burgers/gezinnen • _{Overlast: 4-5} ‘probleemgezinnen’ 28 organisaties actief

Sociaal Domein: Lokale wijkteams

Awbz

Wmo

Participatiewet

Jeugdzorg

Generalist of Specialist?

T-shaped professional

•

Monodisciplinair

I

•

_{Multidisciplinair}

_{I I I}

T-shaped competenties 1

I = Eigen vakinhoudelijke competenties

-- = Interdisciplinaire samenwerking: betekent dat je niet alleen

vanuit je eigen referentiekader naar de situatie kijkt, maar je ook verplaatst in het referentiekader van de ander en wat jij kan bijdragen aan het

oplossen van een probleem dat de ander ervaart

I - competenties

Inzetten eigen specialisme voor burger/cliënt:

• _{Uitgaan en ondersteuning van eigen kracht,}

eigen regie van burgers (met beperkingen)

• _{Ondersteuning sociaal netwerk /}

mantelzorgers

• _{Ondersteuning vrijwilligers}

Samenwerken veronderstelt

een positieve attitude, kennis

en een aantal vaardigheden

-- competenties

Inzetten eigen specialisme voor collega’s, o.a.:

• _{Communicatieve vaardigheden} • _{Dialoog - multiloog}

• _{Samenwerking: integratief denken &}

overbruggen van leemtes

• _{Creatief denken (out of the box-denken)} • _{Basiskennis van andere referentiekaders}

• _{Integreren van eigen vakkennis in andermans}

werkgebied

• _{Interdisciplinaire consultatie}

Oefening 2:

Basiskennis van andere

referentiekaders: wat zouden

jullie willen weten van je

collega’s met wie je

samenwerkt?

Oefening 3:

Wat zou jij kunnen bijdragen

aan het oplossen van een

probleem die je collega

(andere discipline) in het

wijkteam ervaart?

Wijkteam

Sociaal netwerk

Vrijwilligers

Coördinatie & regie AMW / SJD Wijkagent Opbouw werk Woning-bouw Jeugdzorg / CJG Sociale Dienst Huisarts / Wijkverpl. GGz / VGz Wijkteam Sociaal netwerk Vrijwilligers Teamleider Gemeente

Visie

• _{Eén hulpverlener in één gezin met één plan.}

• _{Eigen kracht en samenkracht}

• _{Midden in de wijk}

• _Ontkokering

• _{Versterking maatschappelijke}

basisvoorzieningen

• _{Generalist in het gezin, specialist in het}

team

Kenmerken goed functionerende teams

• _{Het hebben van duidelijke doelen en het onderling eens zijn}

over deze doelen

• _{Het hebben van goede kennis van (en het respect voor) de}

bijdrage en de rol van andere disciplines, zonder vooroordelen

• _{Het beschikken over vaardigheden in communicatie,}

samenwerking, overleg en conflicthantering

• _{Een complementaire samenstelling van het team naar}

disciplines en rollen

• _{Effectief leiderschap en vergadermanagement, waarbij}

openheid en zelfreflectie wordt gestimuleerd

• _{Het werken met gezamenlijke bronnen en dossiers, die het}

delen van kennis bevorderen

Dilemma’s

Dilemma’s bij het samenwerken

in een wijkteam

• _{Hoe houd je je eigen specialisme op peil?} • _{Verhouding generalisme-specialisme}

Organisatorisch

• _{Onder wie valt het wijkteam; wie is de}

leidinggevende? Financieel

Interdisciplinair werken

in de wijk vraagt

interdisciplinair onderwijs!?

Ontwikkelde modules

• _{Interdisciplinaire samenwerking in de Wmo} • _{Zelfredzaam & Samenredzaam}

• _{Omgaan met burgers met psychische}

beperkingen (voor vrijwilligers)

• _{Governance: sturing door gemeentes}

Relevante websites:

• _{www.invoeringwmo.nl (heel veel over de Wmo)} • _{www.vng.nl/dekanteling}

• _{www.movisie.nl (kennisinstituut voor welzijn en}

zorg)

• _{www.wmowerkplaatsen.nl (website Wmo}

Werkplaatsen)

• _{www.cg-raad.nl/wij_werken_aan/wmo/}

kanteling/index.php

• _{www.zorgwelzijn.nl (platform en nieuwsbrief voor}

professionals in zorg en welzijn)

• _{Google  nieuwsbrief Wmo  je krijgt een wereld}

aan nieuwsbrieven van allerlei gemeenten en instellingen over de Wmo.

Publicaties

• _{Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport}

(2011), Welzijn Nieuwe Stijl; Link naar brochure in pdf-formaat:

http://www.invoeringwmo.nl/sites/default/documenten/Brochure_WNS.pdf

•

• _{Dam C. van & Vlaar P. (2010). Handreiking}

professioneel ondersteunen. Utrecht, Movisie.

• _{Downloaden van http://www.movisie.nl/smartsite.dws?}

ch=def&id=134457

Vragen & discussie

Hartelijk dank voor uw aandacht

en participatie

Lies Korevaar