Bibliotheek Proefstation Naaldwijk A 06 c 81
'STATION VOOR DE GROENTEN- EN FRUITTEELT ONDER GLAS, LAIDWIJK.
Aardappelrassenproefje in verband met het optreden van zogenaamde droogrot op de knollen,19^8.
door:
D.v.Staalduine
Naaldwijk,1955.
C -•• 5 DEC 56
Ole ... .,.., >r .
„. r..vL; v O i ^ j . j . 0 i \ v'- U.U. L>:m '..Tilt.- .'oi;l -'•
a1' ^ë^^^U2êilIës^^n^oefie i n -verband inst h
—fcA X 1 , ' J . L i i. .h-iiljX • i. Ti; GL
• T « " / , , ' C ; . T57n ~ . J
knojlen.^ Jfy&.
Inleiding._
Aangezien in 1947 bij een vroege aardappelrassen proef 'nst verschijnsel in vrij ernstige mate b:'- j verschillende rassen hst droogrot ootraci werd een eenvoudig rassenproefje oogeze'
de genoemde proef -was n.1. geb
;, waarin diverse rassen vergeleken werden. Uit .eken dat de rassen Eersteling, -"-ode eersteling en Saskia, gevoelig voor deze'o.i. physiologische ziekte waren. De rassen
'Dore, Succes en eigenheimer vertoonden in bovengenoemde proef geen aantasting. Vroeger was steeds in verschillende Droeven getracht kunstmatig droogrot-verschijuselcn on de knollen te krijgen. Dit had steeds een negatief resultaat gegeven.
"J-'oen dan ook in 1947 het verschijnsel door de droge zeer narme zomer bij vele kwekers en o het proefveld t- 's-Gravenzanee vrij ernstig optrad was het merk-waardig dat e nice Ie struinen Kode hersteling die tussen net r<..s Geelblom aange-troffen uerdeu in 't geheel geen afwijkende knollen vertoonden. _.ls enige oor-zaak werdaaugenonen dat door de belemmering vin neu zoveel latere en sterkere ras Ge e Tb lom uitdroging van de grond in veel mindere mate moge lijn geweest was.
nangesien het verschijnsel het noest en het sterkst optreedt op zeer lichte zandgrond, na een periode van droog, warm weer werd de hypothese gemaakt dat het verschijnsel een gevolr is van een sterke uitdroging.
Om het uitdrogen van de grond te voorkomen werd de invloed van een stro-bedekking nagegaan.
Opzet.
h e t proefveldije werd aangelegd op een perceel van de n.V. van ^-ijn achter do Sand-Ambachtstraat t e ' s-draven^ande.
Op d i t p e r c e e l lap; i n 1947 h e t proefveld vroege acrdapoelen, waarin i n v r i j e r n s t i g e mate h e t "droogrot" OP de knollen van de rassen h e r s t e l i n g , iUode d e r s t e -l i n g en Saskia voorkwam.
De grond was zeer l i c h t e zandgrond, na de aardappelen i n 1947 nas een na-t e e l na-t gevolgd van sna-tambomen.
De bemesting was normaal en besnond u i t een wagon ruige nest en .1 Kg k . ^ . i en 1 kg 9 x 10 n 23 per lid'". De ruige mest was ondergespit, de kunstmest was bover* opgegeven.
f'otaal werden er 8 r a s s e n in en i n 3 "roepen ingedeeld:
nroei op^enomen.i.v.m net, rxTpen neraen ze
n. Vroege rassen: eersteling, Dore en Saskia. B. kiddeivroege raasen: eigenheimer en Dint je C. Late rassen: nlpha, Furore en hoordeling.
ÜG 3 verschi]lande groepen eerden vele-d zoals de plattegrond op bijlade 1 aan-geeft. <bv werden 2 blokken gemaakt die beiden in 3 vakken ingedeeld werden, üp c.e vakken 1 en 4, 2 en 5) 3 ÖD D werden de rassen in dezelfde volgorde gelégd«
In elk vak kwam dus elk ras 1 x voor.
Van ejk ras werd in elk vakje 1 rijtje van 10 knollen gelegd. De onderlinge afstand bedreep; 50 x 50 cm.ïuééen de groepen in elk vakje werd het late ras 'Furore gelegd, -"-ondom het gehele proefveldje werd eveneens kurore gelegd. 2 April zijn de poters gelegd.
Controle.
Op I9j27 April en 4 Mei we rei. het aantal opgekomen planten gecontroleerd ( zie bijlagen).
Strobede facing.
Op de vakjes 1,3 en 5 is op 19 A O ! stro aangebracht, kr werd gebruik ge-maakt van. lang stro, hetgeen b.v. ook gebruikt wordt om het stuiven tegen te
gaan. Let stro werd voornamelijk tussen dé rijen aangeoracht. Door het met de hand wàt uit te spreiden werd nog zoveel als me -elijk was tussen de planten in de
rij de grond bedekt. De afdekking tussen de rijen bleek later te ziin dan die tussen de planten in de rij. Indien het stro enige weken vroeger was aangebracht was de bedekking van de grond waarschijnlijk meer voIkonen geweest. De planten nu al wat te groot om zonder beschadiging van de planten stro in de rijtjes aan te brengen.
Oogsten.
De rassen werden geoogst toen ze practisch afgestorven waren. Gemakshalve was daarom de indeling van de 8 rassen in 3 groepen aangehouden.
De vroege rassen werden op 6 Juli geoogst, de middelvroege op 6 Augustus en de jate rassen op 23 September.
Bij het rooien is nagegaan in hoeverre het ras en een strobedekking de gevoeligheid voor droogrot doen verminderen.
Van de 8 beproefde rassen bleken alleen d.e rassen eersteling en Saskia droogrotverschinseien te vertonen.
Dit komt overeen met de ervaringen die in 1947 werden opgedaan. Belangrijk is dat het vroege ras "ore weer in 't geheel vrij bleef van enige aantasting.
Zoals reeds uit de praktijk bekend was v/as de aantasting dit jaar belangrijk minder d;n in 1947. Dit bleek ook bij de beide gevoelige rassen,ßersteling en Saskia, OP het proefveldje. Beziet men de 2 blokken afzonderlijk dan blijkt,edat op het Ie blok, vak 1,2 en 3 slechts bij 10 van de 59 struiken ( eersteling en Sas-kia) droogrotverschijnselen op de knollen voorkwam. Op het 2e blok was dit aantal 25 van de 60 struiken.
3
-7ùen mogelijke verklaring is misschien dat naarmate de vakjes meer in het middel van het oerceel Reienen waren de frond minder vochthoudend ward, aus eventueel ster-ker kon uitdrofen. Het is ook ..ogeiijk dat door storende lagen het water minder goed kon opstijgen.
üe strobedekking op de diverse vakjes blijkt een gunstig resultaat opgeleverd te hebben. Opmerkelijkzijn de goede resultaten die verkregen zijn bij het ras
Eersteling, Slechts on vak 5 werden 2 struiken aangetroffen, die er Jast van hadden. Cp ds vakken 1 en 3 kwam bij dit ras geen aroogrot voor, Op de normale veldjes 2,4 en 6 werden in alle rijtjes bij dit ras in minder of mindere mate knollen met droogrot aangetroffen.
Zoals uit de bijlage 5-6 blijkt hadden op normale veldjes totaal 16 struiken of 53£ knollen met aantasting op de met stro bedekte veldjes was dit slechts 2 of 7 %• Bij het ras Saskia was dit aantal resp. 10 op normale veldjes of 33 %
en met stro 7 of 24 ><>( zie bijlage 7""&)
Aangezien de aantasting per struik nogal uiteenliep is het percentage zieke .knollen berekend voor het totaal geoogste knollen van alle struiken per ras.
Het gemiddeld aantal knollen bij het ras eersteling blijkt per struik 22 te gijn, bij S£skia 11. Vermenigvuldigen we nu deze cijfers met het totaal aantal
struiken dan verkrijgen we op de ^erstelingvakjes een aantal van 666 knoll'-.n. 3ij het ras Saskia is dit resp. 330 op de normale veldjes en 319 on de me- o stro bedekte vakjes.( Op vale je 3 waren slechts 9 struiken).
Voor de met stro bedekte vakjes bedraagt dan het percentage door droogrot aan-getaste knollen bij Worsteling en Saskia door slechts resp 1 en 4 ^. Op de nor-male vakjes is het percentage 8 % voor ^ersteling en 9 -° bij SaskiaTHieruit
blijkt dat zonder rfekening te houden r.et de grootte( gewicht) van de knollen een aanzienlijk minder aantasting op de met stro bedekte vakjes valt waar te nemen. On bijlage 5>é>)7 en o is een overzicht gegeven van de. mate van aantasting op de diverse vakjes.
Op bijlage 11 is het totaal aantal aangetaste struiken en knollen per vakje ver-meld.
Conclusie.
Bij ee'o onderlinge vergelijking van 8 aardappelrassen,bleken de rassen Eersteling en Saskia wederom gevoelig zijn xroor het optreden van droogrot
op de knollen. OP de rassen Doré, eigenheimer, Bintje, ^ilpha, "urore en Noorde-ling kwam geen droogrot op de knollen voor.
jJoor een strobedekking van de grond was de aantasting bij de beide
'.•roewe± ce aantasting uincer ernstig was eau in andere .1 créa we] eens iiet geval kan ai ja is wederor;; gebleken dat het ras Jjore ongevoelig is voor de o/..-standigheüen, waaronder bij ae rassen eerste ling en Saskia droogrot optreedt.
ku de -prijs van stro vrij hoog is en het aanbrengen van stro tassei^ a o
struiken vrij veel arbeid vraagt zal het waarschijnlijk veer vroege aardappelteler. in het Westland, die oo beoaaide oercelen veelvuldig last hebuen van droogrot
bij eersteling, het ras Jore de voorkeur veroienon boven het aanbrengen van s tro tussen kersteun™.
£Lj die tot neuen on hun zeer lichte zandgrond. i.v.i":i üorengenoe.::ïde ziekte
teelden, " ',
het ras ideaal iran ..orden aangeraden over te gaan on het ras Dore, ^it ras is n.1. belangrijk vroegen en is daarbij van veel betere kwaliteit, ^cordât het ras vroeger is ijn er veel meer mogelijkheden voor een nateelt. ï.v.a;. de gun-stige resultaten die veraregen werden net de strobedekking zou hni interessant zijn on na te gaan of door boderikartering nagegaan sou kunnen werden of eventueel
storende lagen in het nrofiel voorkomen, die verantwoordelijk zijn voor het soms zeer plaatselijk optreden van deze ziekte.
D. van Staalduine
,ardapDelen r a n a r n i\ Ol'TiiG-clJ-3. 4 normaal ï r c a p p e i e n p a d 3tro Oost •H s t r o c 5 àtro <±OK ,C Oost :.ïest norraaal .lok 1 i'ioor; 'i-iicirij Jr'cLCi
ru;; l a r e
1 S t r o . Veldje A. iter s t e line; Dore S a s k i a 3 . .digenheimer B i n t j e C. Alpha i ' W o r e NoordafLine; 2 Normaal. V e l d j e ;•., i i e r s t e l i n rDoré
Saskia. 3 . e i g e n h e i m e r B i n t j e C, Alpha F u r o r e Noorderling-a Noorderling-a n t Noorderling-a l19A
10 2 05
2 0 0 0 a a n t a l 1 9 / 4 8 5 1 5 0 0 0 0 mgekoifier 2 7 / 4 10 IC 9 10 9 Q Q 8 ongeko.' 2 7 / 4 10 10 10 10 9 10 10 57 1 4 / 5 10 10 10 10 10 10 9 10 ien 4 / 5 10 10 10 10 10 l ü 10 10Bijlage 3
J . Stro.
i
Veldje A . eersteling Dore Saskia 3. eigenheimer Bintje C. Alpha Furore Noorderling 4. Noœmaal. Veldje A. Eersteling Dore Saskia 3. eigenheiçier Bintje C. Alpha Furore Noorderling aantal opgekomen 19/47
02
4
0
0
0
0
aantal 19/47
3
0
3
1
0
0
0
27/410
10
'710
10
7
9
4
opgekç 27/410
10
9
10
7
7
9
7
4/5
10
10
9
10
10
9
10
9
men
4/5
10
10
10
10
10
10
10
10
5. Stro. Veld ie 19/4 onrekomen 27/4- ' 4/5 Kersteling Bore. Saskia -eigenheimer B i n t j e ü l p i i a i<\irore Noord.erli.np: 6 , Normaal.
C
Veldje A. E e r s t e l i n g Doré o aSiCia. B . lui-^enheimer B i n t j e C. Alpha F u r o r e N o o r d e r l i n g 8 O O 4 1 Oo
o
a a n t a l 1 9 / 4 7 1 O 2 O O Oo
10 j 10 j 10 10 o9
10 7 10 10 10 10 10 10 10 Q ODPekov^en 27A|
4/5 10 j 10 9 ! 10 9 I 10 10 10 10 9 10 10 8 10 10i 'eld.-j e 2 . 4 . 6 . Veld-j e 2 . 4 . 6 . e r s t e u n t H o n a aanp;etas-j ~>55 t e k n o l - a l e n por . s t r u i k 5/2/1 2/26 V 2 5 2/25 2 / 2 5 5/22 2/26 3/26 2/1A 4/27 3/28 3 / 1 4 9/23 7/16 a a l . " r a a d i v d;.l | a a n t a s -t i n g . i j i j j ! ! 5/28 ; J j 2/23 ; t 35 - 28 10 2 | - r a a d ran l a n t a s t i n «7 3 s . k . 10 1 s 9 1 « l e 1 1 1 ! 2 z . k . + g 10 j 7 2 7 4 ] * 2 k. «:! Z . iC 10 | 8 | 4 1 ! k 9 ' 4 | g , z . k , 2 z . k , l 4 . 3 1 a. 3 , z.k,z.k,m 7 6 55 -7 3 2 1 7 2 3 2 4 7 ^ 2 2 A 8 9 8 9 8 6 4 1 2 5 5
1
5
8 Ö 7 M-? 1 2 3 2 1 1 1 1 1 1 1 1 1 2 1 3 graad v a n a a n t a s t i n g 2 k . 2 le. 1- V r r + 7 V k , 4 k 2 k in s van aan uasia.ng • z . K . k . k . z . m. k . 2 z . k , s . k k . 45 8 6 6 7 10 1 1 5 5 8 3 5 2 9 3 .\Lt") i-ct'" - 35 2 1 1 3 1 3 2 /-. 1 a 5 . v a n a a n t a s t i n g . 3 z . k . k & 3 k + 1 s m kim,2k+ s rfC JÙ • i.V. • » i C *ll • .'.'"i. * z,m,m, z . k .B i l i a r e 6.
/ter s tek
Veld-je
5Veld-je
5i n g met s t r o .
aangetaste
knollen
per s t r u i k
6/1Ô
3/11
35 - 28
1 1
3 1
> 5 5graad
van
aan-t a s aan-t i n g
z.k«
z.k.
graad
van
aan-t a s aan-t i n g
286 1
2 2
55 - 45
5
4
graad
van
aan-t a s aan-t i n g .
z.k.
Z • K . y Z »graad
van
aan-t a s aan-t i n g
i ' C .45 - 35
6 4
2
graad
van
aan-t a s aan-t i n g .
g + k + s
3 z . k .
2 z.k.
Saskia^Jinriiiaa.!,. liar vs] . d -j e 2 4 . 6 . V e l d -j e 2 4 6 il ange t a s t
F
k n o l l e n 1 p e r s t r u i f > 55 3 / 1 2 1 / 1 2 1/12 2 / 7 3 / 1 1 5 / 1 0 2 / 5 7 / 2 0 8 / 1 2 35 - 2 8 4 1 4 1 3 1 5 1 2 2 1 2 8 3 1 1 1 1 p r a a d v a n a a n -t a s -t i n g z . k . z . k . z . k . k . g r a cU-:, v a n a a n -t a s -t i n g f S g , z . g . , z . l C.+ s [< 2 8 2 2 2 1 2 1 3 2 3 3 55 - 4 5 3 3 3 4 ' 1 5 3 3 2 1 e r a a d van a a n t a s t i n g 2 m + E . k . + s . 3 g j g j i ' i . g g r a a a v a n a a n -t a s -t i n g •7 )-•" .7 1r a- z . ? | z , z . k . 4 5 3 3 4 1 - 35 4 2 6 7 2 2 4 g r a a d v a n a a n -t a s -t i n g g , r,i. g ; 3/ö> + 2 ' g + s s . g + s , m j m , k .b i j l a g e 8 b a s k i a Veld-j e 1 3 . c J • Veld-j e 1 3 . 5 . s t r o a a n g e t a s t e k n o l l e n p e r s t r u i k > 5 5 f 3/9 i / / n • 4 / 1 4 V 7 1/15 2/ 1 1 1/9 2 / 9 35 - 2fe 4 2 1 2 3 1 2 1 2 2 g r a a d van aan-t a s aan-t ! np m., m. f r a a d van a a n -t a s -t i n g % • i'C • y IV * m m 4 28 2 3 3 L ^ 2 1 5 3 - 45 2 2 4 7 3 4 2 1 1 1 2 graad \ van a a n -t a s -t i n g k + s g . , z . g f-raad van a a n -t a s -t ! np;. k . z 45 - 35 1 6 2 4 2 4 2 1 graad. van a a n -t a s -t i n g C.,ia + s 2 z . k + k
iJrpep;re ^ a a n t a s üxrip oi.j oie Eöruiicen s n OD de k n o l l e n . ; :1ers t e l i n g . Normaal. No val-;') e aan t a ] , s t r u i k e n a a n t a l a a n g e t a s t e t o t a a l a a n t a l k n o l l e n .
2 2
4 6
6 6
knollen
4
15
-35
54
van de
tl u ti ti tl ti50
149
173
372
16
16/30 = 53 /•-> aangetaste struiken54/6ó0= 6 ;« totaal aangetaste knollen. met étro bedekt.
ko Takje aantal struiken aantal aangetaste totaal aantal knollen knollen
1 3
5 2 9 van de 29
2/30 = 7k aangetaste struiken
9/660= 1$ totaal aangetaste knollen^ Gem aantal knollen per struik is:
372 + 2Q = 401 knollen : lö struiken = 22
: i U l a g e 10. ü r o o g i o t a a n t a s t i n g L.±p de s t r u i k e n en op de k n o l l e n Normaal. Ko vakje 2
4
6
S a s k i a a a n t a l s t r u i k e n 4 24
a a n t a l a a n z e t4
_ 2 1 ' ä s t e k n o l ] van de u u ti u en t o t a a l a a n t a l kno l i e n43
2447
10 30 " » 114 10/30 = 33 ;-o a a n g e t a s t e s t r u i k e n 30/330 = 9/o t o t a a l a a n g e t a s t e k n o l l e n h e t s t r o b e d e k t . a a n t a l a a n g e t a s t e k n o l l e n t o t a a l a a n t a l k n o l l e n Ho vakje 13
5.
: a a n t a l s t r u i 13
_1
7
,. en 3 9 6 36 ^ 29 14 74 t-7/2Q = 24 > aangetaste struiken14/319 = 4 ;« totoaal aangetaste knollen.
Gem. aantal knollen oer struik is: 114 + 74 = I08 knollen : 17 struiken = 11 i'ox,aai aantal knollen ner 30 of 29 struiken bedraagt resp 330 en 319 knollen.
•i l a - e 1 1
