.
'
~ua
die
Boofpolbatoer u
'a
N..._
BeSIUite
van
Grootraad
Jq. 10. Kuprt.d, 17 Oldober UIL
...,.
...
Nr.M!;~-
~
. , .
_
alt
. ia
verlede
Sa~
.
deur die Grootraad van
die
"
~
Ja
~
... ,. ' ·.. -. . . Dieverpderha8isgebou
...
. ,, .OIMier
-
WMt;diUtiirip
Yaa
prWJ.
D;i
·
.
J.
ftll.Rooy.
L Die On d..,...~, clle ~ tNde ftDdlli«.G,.Ja . , ...
. . . 'ftll .. . . .. ftDdie
..
...
.
~- op ~*-.
ternlia ...
.
I. . .o.a. ...
. . . -JWVjaMahb...-. . . . .. JMt . .CINiau4
dlt . ... die, .... . . cUe
OOf . .
fl'8ldleM
beleldook ... ~ '*lalt:
Ua
Ia dlt noodualcnk dat dleO.B
.
bom pheelen
a1 onttrekaan
dle partypolltlek en dat •YleldlD&' hom ultllultend en aktlef bepaal by · dle berelklnc
van
voomoemde doelatelllnp .BELEID
IS BEG'l'ER
EIVD»IRE-BANDE
..._..~.~-··-...
~.
.
... te.u,te
N.P. _ . telld-olale. .I. Dl4t Qrootrud lien, . .
Poll·
tten
tu1t
n ac11e
o.a;
-
·
ate
WOrtdumule
knltiP
·
propqe-..Die
Ckootnacl beUou dlt c1at die ~ . . .. dielpetl-a.a
taU
~. ODl cUe praktle.e. . . , . ter
venNieDllklq van
diel4eeal
ftD 'D republlek met'a
ele .Afrllcaaue ltaatltelael opdie
lfOild8lq van volklrepriqta
p1e1c na dw Brttae ~tel.-i
ftOrtua moet voorberel deur:'a IDtekeaaar
L
ProJapriDa ftD die 1ulwereI
Oashet
Ia
die
Joapte
pur
re,u111Drelue
ldeul.
web
bale
aawe
latekeure
m
2. e•ta4erlq
vanwr
ltaata-. OMblad
oatvaac.
Venldllea-Die
Kcua8enratlewe
Party vu
llriUuje·
w
111e
w
a1t
•
Mk
plut.Ia
sy ywerom Wr
te
We
u
die~JIU'iF
W
hy IIOIIIDlerm.et
die
hele doel
YUadie ..._.
BdtM bDperiall8me
voor
die
cia&
pkom.
By het
'II ...,..
watdie
propam
. . .
die
Brltse ldeMI'II
_
voorp'll
.
,,Gilldie
r~q
·
·
·
· ·~.eat
. . . , . . Op • ..
iiWdel
Witdie
tndWcieile-~'ltepabli*
. . "''rummid,. - . . . .·-- die
... ..:Ilk
op po-Utlelte, . . . - . . ....
...,np
I
deleaen het
DUDeea
adfeMe
.:
~ ·~···
. . . fnllt . ....
. . . die
. . . ~ ... Yir ... ... &&. ...
YUa
penoae
c-tau.
A8
elke ...
.
late-keaaar
werf, verdubbel ons
krag.
pooot
·
•
woaderllke broedenkap
vu.
die
Brltae
I'Jk •
.tateltoa4
te
behoa
•
te
oatwlkkel."
'
BeDewwu
blmllelileelulte
Ia
,.
Tea
elnde dlt te bewerkatel·Bet u
al1ehelp
f
DM~we~v~~---
... __ ... --
...
---lan&
veelvuldlp ~coa~...-.YaD die llllnlaten YaD die ...
... ekonlnlrrJire IIOdat die
seate-llolldPGib die ... - lean eahrlldrel .... Jaul prolaleme ...
...eatllk
te
beepleek.. v.DimiGJNGS&&AD Die partyverldaar c1at 'n
eko-nCIIDI . . lcODfereuie pbou moet word waarop 'D pmeenakapllke atatellolld8beleld neerpl6 moet word lualce pldbelegtq, baD· del, IDter-atateboDdlwerhut.blg- D&'9'01'11Dc.
Tea
llette INiplelt die pal'tJ' cUe._. 'Mnl vua 'a VerdecJIPDP-na4 vir die BtMeboad;
pmeen-"'mppllce IIIDittn penoaee1
m
die
-....boDd:
en die lltaDdardl·....
...
~... ...
,
.. ..
Dlt .. 'n hele Pft181'a1D om die Brtt. 8tatebolad 'n lewende or-pDaeme te maak; om die vollce
ftD die atateboad Die aelfataD·
dll
te mule Die,m..r
.ameetel· leDde _.. vua dieIJ'Oter
Bribe plleeL BD dltIa
jula hlerdlebeleld VUl 0~ waarteeD npublllrebale
Atrilcuen
teD eaemale plcutIa
Ollldat dlt cUeAbllcaDenollc M DUklaaJe Mlf•
atandltrbeld
neper
.
<Vervo . . op bl1, 8 koL 4.)
GROOTRAAD
·
BESLUIT
TOT
PRAKllES!
·.
OPTREDE
•
'n Beeluit waartll die eerllb
pnldl~
·
~~~ap
ter
bereiJdDi
van
on•
volkabettemmilll
beltw•m
Ia
ea wat 'n
daltleiJk~
melode
van
optrede
aanvaar
reeda
vir
die teenswoordlp
i•
yfJI'Iede
SatenL.paad
ia
moemfon·
tein
deur die GI'OOtftad
ftli
·
dl&
·
~
..
eeaparli
aa~~~eaeem.
Om
uitvoeriug
aaa
-
ldenlie
beelait
'
le
pe
18\
'M1pu.
4ie
.
bealait,
die
uitlluit-like
en
aktiewe
tuk
vall die
0.&
leldiJII
·
- ,
'
.Ut
brlJII
mee, ook
van elke
ofruier
ea
Braad-..
.. _
· ·
, ·
··
·
. . . .
·
.
e
Die
be.laii
.
hoa
.
ia
·
t~at
.
41-
·
·--~ie
pad
Da 01UvoJb
be8temJniDs
die
.
...
.
. .
·~
·
h
dear aJiDal, OJI8MI
meninpvenldlle
oor
UMier
-.ke,-
'
W.t
.
bereld
.
Ia
·
am
~
die partypolltiek
te
breek.
· ..
•
Dit briJII d
.
111mee die
·
eke
.
· ..
...
.
.
.,...
_
' a.b...e
uti-politieke
fi'Ont
uit
alle
blanket
wat
~
beftlld Je~
•
.'
eetJ
'Q
.,.te
plbieke
~
vir
ona
•taat~tuar·.
te
·
le
VOOI'tlat
oaa
lliMier
., ...
.,.,.e vruphlkke beelis.
Die
·~~
·
. . .
0 0 • •~
-····
. . .Afrlllaa8. -
ll:qel8-be81alt
k
~ ~
.
•
I"!1:
X'
i l . . . . - - . . . .Mook '
Ia
die ·
Ilea
tlek,
volpu ...
ftaa
Ia
.
.__
1I
mit ...
tNidlllip
..._cUe
blaake
ea
a'emepd
..._. ...
U . .twill's
Rlls.: . . . IOII ' ' p • • •
,.,....,_.
Elldltalles
... croel.
F..qelssprekead
wat benld Is
Old Doa.
halt
te
roepua
Iller-die
aftakella& YUl 0118P-meenska.pUke toekoldiJ,
wll
die
Grootraad
hom beywer.
Dit
bring
m
ee
dat dit die taak van
elke offisier en lid van die
Bewelfng -voortaan is om
re-krute
te werf vir hierdie front
wat buite di
e
partypolitlek
staan.
Daar word
geea
.
orpalsato-deee eeaheld
beoog
ale,
maar
'n
federule
van utl-partypo.
lltleke ol'pll'lnsles
en
laMvl-dae wat op bale uuler
paate;
IOOIJ
o.a.
repabUiraa...,.
of
h•dhawba1
ftlldie
States
bolld,
mac
venldl, maar
op
lderdle
eea put
ftll.'..U.
JIUQpolltlek
IIUIII8tem
-pwUIIc
18
om saam
te
werll,
om
een hlerdle stebel
ver-YUIIte
kry dear
lets
beten
voordat uder ldeaal· of
Ilea
llaselvenklUe
beaUs sal
~ord.P
·
ARTYPOLITIEK
-
VERERG
.
ER
RASSEHAAT
·
SE
+tAtiN
· . ,
. . . .
.
.,.. die
bal-... teeMor
·
die
Sald-Afrl-...._ ftllr.
Die
worlbe-. worlbe-. worlbe-. _ worlbe-. , worlbe-. worlbe-. worlbe-.worlbe-.worlbe-.worlbe-.worlbe-.
Afdbbaa&
..
.,
....
...
,.,..
..
....
~
.
.,..
..
l b
waarop
s::'
·
pll
..a
wont
op
,...,..~- ftllw.wldl. ...
die
putjJiDN•• . .
pval ..
llle.
IDteeadeel hoef lllemutd
syrepubllkebaae
of
ale-repa-bllkelaM lcleul
te
verloia
Die
ea
ku
elkeea
vooripaa
lilet
die
propapdq
daanaa.
Moet
nog
wag
vir Londense
·
Republiek
·
Verontr'118tini
oor die
,,sroeieade
llfllel'lll~
Ja
die
helnkkiDp
tlll8ell
die
twee
blanke
_
volklgroe~
in
die
1aiaci
li'
..IIIie
Daadel . .
dear
dr.
Malan
ailplj»J.oeek
toe
hy die Natalee ko..-
'ftlllq
pulf
.
op
Ladyemith
toetJe&prtiek
ep
veral 'n
woo:rd aaa
dle
llnp'MJ1'11k..._
.n.
he&. Dr.
Malan het die Oppoailie heakuldi& dat
•1
ftDIIIwooaaeUk
ia 1lir
hlerdie
toednt8
van eake.
Ten unv .... bet
dr, Kalan vei'W)'I na flY venoenendetoe-lpraak verlede jaar ID Durban: ,.Au ..,. • lam& ~die
•*-... llu1lllc •*-...•*-... .
lriMk.
()aplallti& .. . . .. . . llald
...
·Airllcaaen . .. ... ~.. . , . . -die put;)' peUtleb . . . ... wa&
117 ....
die . . . .... - I l l ldeldle pvU
w ... ...
op .. ... . .waa...,.
en die opWelddq f t a ....ve..Wttert._ 10811 ODS. . . ._... ftlltevore uulcoa Jaet.
~
rueebetNJddn&e
Wdie.,...,.
b'd
tot 'a verontrue-teade...a.
venwak
watDle-- . 1
181
ontkea Die, • u petelald·Afrllcanen . . . -- . .
...
~...
llllel ...,_
Ieite
enftl'lloeeMhc
en ...die
1NI'Id1lie....a
YM...
Venolpu bet dr. Kalan
YTf
VIM beantwoord WUrin ~
met
.teJtt felte unptoola bet -dat dienwertn.
nlkl ... betwat
die ... IneniP
ollllla lcDn ~fief Die. Wat cUe tMl, k1,11tueletil
polltlelcerette
vanmn..-.,relceadtill
betnf.
1capen unk•• teeD die reprtq
lnpbrt._ word nle.
APAB'I'H&W VJ:BDfiG
Oolc die QUtheldlbelelcl ftD cUe ~ bet alb met
die
ve~ ftDcUe ...
tedoen Dle,
want:
·
,.Die felte
clal
Ill ,... .... . . die
....
~...
.
...
ep7t
altpvln4 .... Oor . . . eelfde . . ..Mt
llalftllll ...
pverloor,
.
~-.,Die &~beleld
Ia
_
...
nle
dieooi'IMk
f t l l...-oneDl&beld Die, maar .. ln~
deel
'n
matlp.lnYIOecl
IlldJe
akepplna .... ~eld op "'l
&rm,
II'OD.-...
na...-lkaplllce
oortuiPna
en
dlt .... aile bi&Dice ... ln. ... van hlercUe
felt betek ,...
verden ~nodll u
dieOil·
lanpe
·
...-ld&rln&
·
deartur
.
'·
D.
'
llltcbell,
L.V.,
en ..._, 'ft.ltdl•
·
Verenl&de Part:)~ 1D Matal, .... numlllc dat Natal aeolt ua
at•
lkeldbi& ·nn die. UDie leu dlllk ~en
·
bommet
BrlttaaJe
..rbla4
:
Nlll V1B
IIIOU8m
VOOI'tpuacle bet eli'. Malanaanptooa dat cUe ~ ..
repablllceiMe
.talldpat . ook...
.
... ...._ftll
~
...
.
.. ...
... ... .... .. Jtllitr
-alit
PFib l
'
llelilllaala...._
...
,.
.
... ...
IIIIi.~:. . .
~-~...
.
..
.
...
.
....
..,...: . . . ~ q . . .w ...
....
-..
:
..
.
...
,
...
IIPIIIi~--.. ;
'
~
'
dle
':
lli~
~
..
-
-a
n.n•
~·•~...
~~~-. ·
:r-=-...
~-~~
... .o::.
~·~
-
. l
., ... .
?~~-·~
~
....~
--
--
_.
~
_ ,..,--
--
,,'
, ; · · f . 4 . · ·~
.
-
·
<Ve~ op ~bU.~-11081LJ8a1NG
-
VIr ...
VUI.aile
kracte, AfrlbaDe.
of
<Ve....,.. V&llvorlle
kol.>oonaalc w ... Die,
want
10Wel Afrllcanen u llaplalprekend• 'WOrd terunebou u huUeeen-tallc
Ia.OOIISUil
'n Republlek lal kom ID Salcl·
Afrika, ... llep lanp 'D
lcoa-lltltusloaele - deiiiOkra&leee
wee, bet
dr, T. E. 06...-.minis-ter
YaD ... - -verledeweek op Cndoek . . . - ~ ,.Bklcan
tot
pea ander
belllult _MDtoeceveec
dattaa
pvGip~
u
cl&t die ~· dienr-
YaD die koafereasle YaD eenteld•'np Yel'loor bet omdat ~
met
ltetnlddna
tot
Suld-Atrllca
nd•ktelll wat; Ill April . . . In•
·
P"oot8te
-nuptu1c1ce pen LoadeD plaoa 11, leaD 'D lucld1ilclelllce
beWd bet nle. Balle lid wee1 vail die 8tatebond IOn• wdoorlft'CII&Ilk
llteeda meer .aro.d-
der 'D pmeellflkaplllce koniD•·.,Ia ..._ •••• • . , . . . . Salci·Afrllca bet
dUrdle
rea.
Die...
... ., ... teeaet.a4en• JMnhhla YaD die llepte
- *
....
te
'laoa. DieGPI*I·
vnac
Ia 1lep WUUleer claar p-noepame eeulaeld_ . . .YaD die
aec
plmdlcte
muir.
• • q pen Ia steeds
petla
bet min. Dinpe ~ epdie
alflr7k
II& mooatlllrep-..._ Jdenan. A8 felte Gilt- Die vyande van die repubUek
... ...S
die .. . .waa
ver- wll ht' dat dle Nulonale Party••dew. •
Jlll'eletle1e ... oorbautlg moet weea met17
re-...
pead te e1rep v1r lllel'k . . . . ,..-.
publlkelnae beleld.. 0p dlema-wat
'
..._. . .
Ia -weea
Dler kan bulle dle republlek 'n•
,.,,..~
Ma
te
pur jaarnrder
lD die venldet...
.. ....a
eaa11: M wat; leaD f11..a
,
di'JI, aldUII clr. DISqea. By betBLADSY TWEE DIE O.B., WOENSDAG,
17
OKTOBER1951
DIE
O.B., WOENSDAG,17
OKTOBER1951
GROO
'
AAD BE
SLUIT
ET
ODE
Die Gr·ootrand het vcrlcdc ~aterdag die jongste ont-wikkelingc in en buitc die bcwcging in oenskou geneem en dienooreenkomstig sy optredc vir die toekoms bcpanl. In die eerstc pinna is op vcrsoclc van die K.G., wat sy leiersknp in die hande van die Grootrnnd gele het, 'n besluit gcnccm wat die K.G. "'C optredc in sy ondcrsteuning van cenwording van die nasionnle .Afriknncrdom op parlcmentcrc tcrrcin goedkem·.
Soos reeds tcvore dcur die voorsitter van die Grootrnad in Die O.B. beklcmtoon 1s, ''an die Grootraad oortuig dat bier-die optrcdc v. n die bcgm af met sy amptclike t.ocstemming geskied hct. Grotcr c nhcid van die Afrikaner op parlc-mentcre gcbicd
i
tC\\Cns ook deur Die O.B. self hcrhaaldclik verwelkomns
'n versterking van Afrikanerslnanltrng op daardie terrein. D1t is dan ook nouliks nodig om te meld dat hlcrdic bcslult ccnparig nangcneem is.Vnnwcc kritiek van die kant van die K.G.
op
die houding van Die O.B. hct ook dr. Van Zyl sy bedanking a.~ voorsitter van die direksie van die blad in bande van die Grootrnad gestcl.Die
Grootrnnd hct eenparig sy vertrouc in dr. Van Zyl ns dircki
voor itter uit cspreC'k en dnardcur ook dienlgcmene opt.rcdc vnn die blad in verband met hicrdic
nangclcentb
!d
go dgckcUl.DM\D\\ J!.IUU.II\1<; STAPPE
In die derdc plans bet die Grootrnad met die oog op toekomstigc optrcde 'n ecnp rige be luit gcneC'm dat dit die
spc"ificlte tank van die O.B. is om voortaan daadwerklikc
stappc tc docn tcr berciking van sy idealc. Hierdie stappe
is die propagering van die suiwere republikeinse ideaal, die bcstudcring en propagCI ing van die eie Suid-Afrikaanse stclscl, en die skc}.Jping van 'n brec nnti-partypolitieke front wnt hom sal bcywer vir die vcrvanglng van die partystelscl nog binnc die huidige Suid-Afr!kannsc staat. Hierdie bcsluit, wat terselfdertvd die o.n.-leiding nrsoek om dit
sy ultsluitendc
en
nktle\\e
tanl• te man!' om uitvocring aandie gcnoc.mde doeJstclllngt> to gci', knn miskien nog later
blllt die cerste praktlcse stnp
t-c
wecs in die rigting van die\'Cn\csenliking \an oru; republlkelnse strewe. Soos voorhcen in Die O.B. bcklemtoon, het ons in die afgelope twintig jaar wei rcpublikeinse klousules gehad, maar nog gcen dnadwerklike repubhkcin c optredc nie. Vir die partye is, volgcns hul cie verklnring, die vcrkryging van die republiek nie 'n party-aangelecntheid nle: dis 'n sank vir 'n
volk-stcmming. Dnnr moet dus 'n buitc-partypolitieke organisasle wees om die rcpubliek en sy inhoud onder aandag van die volk tc bring met nlle menmg.
MOniLISERING ''AN
JillAGTt;1\laar vcrdcr word tlaar non 'n duidelike en praldiesc mctoclc \nn verncscnlildng \an ons ideaal aangestip -die moblli ering
'nn nile
ltragtc, wat hocwel mi~kien nog nie alma I 'ir'n
rcpnblicl'tc
vinde i:s nie, nogtans mckanrsal 'inll \ir die ln\'Ocring van
'n
staatstelsel wat die ver-ydelcnde pnrtystry<l tusscn Afrikaans-en Jo;ngclssllrekcnd~s
sal !;Umslt soclnt
'crshille
oor beleid beoerk sal wecs totdie beSon<lerc nnngelecnthooe waaroor dnar fundnmcnteel
of by gelccntheld \Cr ldl mag word. l'~n ons t\\~fel nic dnn:raan nic <lnt
ns
dnnreers
'n saamwerk-atmosfoor blnne ons stnnt geskcp \\ord omdnt die stelsel op die beginsel \'ans:unewcrldng cerder
ns
op die ,·an burgeroorlog ben1s, die EnJ;elssllre.ken<les 'eel goneras
wat 'andngvern ng
\\
ortl ook hul bydrac tml lt'ner totdie
\'Oivoerlng van on \Olk s-bestemmlng.ka
Dit
Af
Voor y kongrcs op Ladysmith bet dr. Malan in 'n
boodsknp nnn die Eng t~c van Natal die ,onrusbarendc ngtcruitgang" in die betr kl·ingc tusscn die twee blankc volksgro<'pc bcklemloon. Met harde logikn het dr. Malan nnngetoon dnt hicrclie verslcgting vnn die verhouding nie toegeskryf kan word nan regc1ingsbcleid nic. En dit is hccltemnl korrek. D'e Rcgenng bet clke moontlike middel aangewcnd om die Engel e
in
ons lnnd te paai. Uit die stnanspoor is Engelssprekcndcs, selfa wnt nie eens lid van die rcgPrcnde partyewm,
nle, in die Sennat en ander verant-woordelikc poEisies verhef - soms selfs ten koste van nasionalc Afrikaners in
en
buitc die partygeledcre.Die Rcgcr!ng se bclcid teenoor die Empire kon eerder
'n oorsnnk van besieling as ,·an ontevredenheid vir die Engelssprekendes gcwccs het, want op elkc gebied werk die Regering mee tot verst rking van ryksbande, soos blyk
uit die talle Empire-ltonfcrensics wat maand na maand in Lon den gehou word. l'tlanr
ten
SJl)'te
'an
nile toege\\ ings'a.n
regerlngskant tcenoor Brltse enEng
else sentiment, het die 'crhouding tusen die
tnee
groepe in die jongste tyd,onrusbarend" 'ersl
\Vat is d n di o
It
hirvan?
Dr. Malan noem dit&elf.
lly
se
diti
dl
Oppo iie
wat :ressehaat nnnbltu~.stcnvlllo
van
partypoltiel
e '
In
(Vervolg in volgende kolom)
"V
~~ "D'i~
..
,
o;
···~
o
·
p
··
~;~
"
E
'
~;r]
t
?.
.
~:~
.
,
~~
.
~,~~:
Ill
;:::~~::~·:~~~r:::E
S
wal.
·
Opposisi
c
,
S
t
e
rk R
cg
cri11g
Ek bet ecnkecr 'n berocpspoll-tlkus boor vcrklaar dat as 'n mens wll ngtcrkom hoc stcrk 'n rcgcrlng Is, moct jy cera uitvind hoc swak die opposlsle Is. 'n
Sterk opposlsle betoken 'n swak rcgcring en 'n swak opposislc bctckcn 'n aterk regering. Die stcrlttc of die swakheld van 'n opposlslc hang nie net van sy gctallc a! nic, maar ook ver-nnamllk van die voortretllkhcld van sy lcicrakap en die aan-nccmllkhcid van sy altcrnatlewt'! bclcid, Die stcrktc of swakhcld van 'n rcgcring hang natuurllk ook nlc net af van sy gctallc nlc. maar \'crnaamllk \'&n die wctgcwcndc en bcstuurllke mantrcl9s wnt hy trct en die
bc-kwaambeld van sy lelcrs om propagandlstlcsc munt tc slnan uit blcrdic maatre{!ls.
Met betrckklng tot die buldigc rcgcrlng \\11 ek crken dat sy voormannc ongctwyfcld dae kuns vcrst.nan om .reklnmc tc maak vir hulsclf, hul party en hul mantre{·ls; en twccdcns wil ek vcrklanr dat hy gcsclln Is met 'n swalt opposlsie. 'froucns ck bcskou dnt hlerdlc sci n din rege-ring sc vrrnaamete hatr. Is en
dnt sy sterktc hoofsaakllk dnar-in gele!! Is.
Ek wll vandag vir 'n oomblik stllstaan by Sy .Majesteit sc Opposlsl••.
R
eg
t
•
rin
g
J'm
•
r
0JJJIOSisi
e
Sc
n,
•
leid
ll
it
Dlt Is natuurllk bckcnd dat die Opposlslc In 'n bale ongemak-llke poslslo vcrkecr. Hy MOET die regcrlng opponcer, want dit Is die cnlgsto rode waarom hy bcstaon, Maar hy KAN nic die regcrlng opponccr nlc, omdat die rcgcrlng boofsaakllk sy (die
oppoalslc) sc bcleld ultvoer. Die regcrlng ncem saam met BrlttanJe dccl ann die Korcannsc oorlog. Die Opposisic kan die declnomo nlc opponcer nlc.
Die rcgcrlng hct ondcrnccm om Brlttanje te ondersteun teen die Pcrsc vir die bchoud van die Brltsc olleryk In Pcrsle. Die Opposlslc ltan die stcun nic op-pom•cr nle.
Die regerlng ,sc bcleld is die brhoud van die Brltse konnelt-s!(•. Hierdic belcid l<an die Oppo-sisic nlc opponccr ni<'.
Die rcgerlng se belcld Is on· voorwaardclikc uanvaarding van die d<'mokrallic soos dlt In Suld-Afrlka bekend Is. Dat kun die Opposlsic nle opponcer nlc.
Die rcgcrlng so bcleld Is ver-wcrping \'&n algebcle apartheid en anm·anrdlog \'an die ckono-rnlcsc lnl(:gra.slc van die nle-blankc in die blnnkc hulshou-dlng. Dlt knn die Opposislo nlc
opponcer nle.
Die regcrlng sc bclcld Is aan-vaardlng van die lntemnslonalc kapltallstlesc stelscl. Dlt kan die Opposlsle nlc opponcer nlc..
Die rcgcrlng sc beleld Is
be-strydlng van hervormlng en skerming van gcvcstigdc be-lange. Dit kan die Opposisic nie opponcer nlc.
(Vcrvolg vnn vorigc kolom)
Daarrnee strm ons ,·oJkome
saam en on~t
wil
beklemtoondat dlt die opposlsle
as
lnste l-ling Is wat die ,·ernntwoorde -llkheld In die een;te plaasmoet dra.
Di
e
partystelsel\'erels
'n
opposislee.o
die be-l
a
tln
g
b
eta
l
e
rs
betaal omhierdie OI'Jloslsle in stand te
hou. Nou dat dr. l'lalan
aangetoon het dat die volk vir hlerdie uitgawe geen rente
nie, dog sleg~t laste
In
die Yorm u n volk!tverdeeldheidtcrug onhang, kan die volk
hom
e
l
f
nn bankrotskap reddeur
die
stc~el wat oppo!'lisieter
n lllc van
amptellke oppo-slsl
kap
In stao
d
hou,a
t
teskaf.
En so kan ck aanhou om voor-becldc op tc nocm totdat ek my kolomme volgcsltryf bet. Maar die bostaandc is genocg om din pcnarlc waarln die Opposlslc vcrkccr tc illustrecr.
Midd
e
lmati
g
h
e
icl
J'
an
Oppo
s
i
s
i
c
lei
e
r
s
Dlt Is besondcr intercssnnt om
na te gaan wat die oppostslclcl-ers onder hlerdle omstandlghede gedoen het
en
nog docn. Maar ck vrces hul optrede openbsar oolt die middelmatigheid van die opposisieleiers.Die feite Is dat die Vcrenlgdc Party se leiers nog steeds wclcr om die nuwe wcrklilthcld tc nnn-\'llllr. Hulle veg teen die Nn-!!ionale Party soos by was In die dae van sy opposlsieskap; bulle bou glad nic rekenlng met die
gcdaantevcrwiss ling \\at die
Nasionale Pa'PI:y ondcrgnnn het
scdert hy ann bewlnd gekom bet
nlc. Die gcvolg Is d t die
opposisieleiers sc stryd te n die
r~gering dcesdnc bceltcmnl on-werklik is. Hulle hou no nan
om te skict na 'n skyf wnt I nlt-al vcnvydcr is.
Laat ek nou weer met 'n panr voorbceldc my brdocllng lllus-trcer.
J
/
eg S
t
et>l
l
s
T(•(•n
'
n
Af
ge
l
egc
l
c
llcl
ci
ll
Die opposlsle vertt'l dnl die rcgcrlng 'n .,fasclstlcse dikta-tuur'' wfl lnvocr wat die .,\
ry-beld van die mens" sal vcrnlctlg
Die pure bog. Die regerlng ls 'n
hartstogtcllke kampvcgtcr van
die demokrnslc soos ons hom In
Suid-Afrlkn ken, met die Brltsc partystclscl en parlcmcntcrc
trn-dlslc en al.Die opposlsic vcrtcl dat die re-gerlng 'n rcpubllck gaan ultrocp en die Engclsc hulle taalreg en
nog wat gaan ontnccm. Dlt Is ook pure bog. Die rcgcring sal
noolt 'n rcpubllck uitroep nie. Hy sal nle eens 'n volkstcmminr. oor die sank hou nie, want hy glo dat die rcpublikcine die volkstemmlng sal verloor. Die regcring sal nlmmcr Engclse regtc wegncem nlc, want by sock voortdurcnd Eng e Is e
stem me.
Ek dink die paar voornfgaan-do voorbeeldc is volvoornfgaan-doendc om ann my losers te verduldclllt waarom ek
se
dat die Vercnlgdc Party 'n onwerklike of kunsma-tige stryd voer teen die Na io·nalc Party want hullc bevt'g nog steeds die afgelcgdc opposl-slcbeleid van die Naslonalc l'ar-ty en nic sy nuut-annvaardc rc· geringsbelcid nic.
Dlt is blerdie onvermo • van
die opposisielcicrs om bulle by die nuwe werklikbcid ann tc pas wat bulle middclmaUgbeid opcnbaar. Troucns dlt Is die oorsaak \'lln die opposlsle se swakheid.
G
e
de
e
lt
e
likf
•
P
o
l
i
t
iclu•
Aparth
e
id
In aile blllikheld moct r.k toe-gee dat die opposlsh•lelers d!t rcggekry hct om ecnk••er 'n klnr, teen die rcgerlng In tc bring waardeur hulln die tern•ln vnn die politieke wcrkllkhcid hetrec het. Dit is waar dat die rc>ge-ring 'n belcld van gcdecltell!{c
politieke apartheid vir die Kleur-lingc voorstaan en dlt Is waar
dat die Vcrenlgdo Party dit op· poneeli. Ongelukklg n1oct ck cg-ter by\ oeg dnt ck die
\'erstan-dlgheld van die Vcrenlgdc Party se teenstand bctwyfcl. En ck sal s6 wnt my redo Is.
Ten aanslen van die politleke
rcgte van Kleurlinge Is daar drle standpuntc. Daar is cerstens
dlegene wnt glo dat die Kleur-llnge gclyke pol!tlekc
regte
metdie blankes moct genict. Hullc
die opvocdkundlgc en
ekonomie-sc ontwlkltcllng van die Klcur
-llngc binno nfsicnbarc tyd tot gcvolg snl h(! dat clkc Klcurling stcmgercgtlg sal wccs.
Danr Is twccdcns dicgene wat volle politiekc apartheid vir Klcurllnge vcrlnng en wat ten
en male gcltnnt Is teen K leur-llngvertecnwoordlging in blanke bcstu u rsll ggnmc.
IJi
c M
i
ddcu:cg V c
n
ce
rp
Dnar Is d,..rdens dlegcnc watd !! mlddcwcg voorstann van
ge-decltcllkc polltlcke apartheid vir l{lcurllngc. Hulle bcleid Is om ann die Klcurllnggroep- nle die
enkcllng nlc - bcpcrkte ver-tccnwoordlg ng In blanke
be-stuun~liggamc te gee. Dlt ls die
rcgerlng sc belcid. Hlcrdle
op-lo sing van bcpcrktc
groepsver-tccn\~oordlging "ir die
nic-blan-kcs Is dcur die ou Nattcs sowel
a.s die ou Sappc nnnvnnr en
reeds ten o.anslcn van die
natu-rclle ultg vocr.
Non Is my vrang: wat Is die
oppo isle se bclcld ten annalen
van die Klcurlingc se politleke
rcgtc? Hy bet aldrlc moontllke hcleide reeds verwcrp. tTusscn hakles, hy het dnurdcur die ou Snp·oplosslng ook verwcrp). Uit die standpunt gesien van die opposisic self bcwecr ek dat dit onvcrstandig was vnn die
oppo-slsicleiers om die mlddeweg-belcld van die rcgcrlng te oppo-nccr.
lli
u
l
.·
Op
Tu.·c
(
•
(;t•clag
t
e
s
Manr ck hct nou blctjle afge-dwnal van my bctoog. Ek hetg~ dat die opposlslelclers
on-" crkllke politick bcdryf omdat
hulle die regcrlng aanvnl oor 'n belc.d wat by lanknl prysgcgee bel 'Maar ook In 'n andcr opsig Is bulle onwcrklik. In die
par-lemont kom hullc telkcmale te
staan voor dlo wcrkllkbcld van die rcgcrlng se nuwc bcleld. (Op hul eic pnrty se vcrhoog kan hullc hicrdlc wcrkllkhcld ont-duil{, rnnnr In die parlcment nie.)
l~n In die parlemcnt het die
Ver-cnlgdc Party sc lclcrs herhaal-dcllk hul mlddclmatighcid be
-klcmtoon. Bulle bly hink op twec gcdagtcs. Daar is talle
voorbccldc. IIullc stem saam met die rcgcrlng, ... maar bulle stem dnrem nle saam nie. Hulle
Is vir bloedsulwcrheld, ... maar
bulle Is dnr<:m teen die wette om gcmengdc huwellke en ontug tusscn wit en swart te bclet. En
so gaan dit nan.
/)it
•
V c
r
c
n
igdc Pa
rt
y
Sc
To
c
l
w
m
s
Dlt blyk dat die opposlsic
mnar swakklcs is. Voortrcfilk-hcld Is blykbaar nie 'n kenmerk
van die Vcrcnigde Party sc
lclcrs nlc. Die gcvolg Is
belangc-looshcld en Crustra.sic by die party sc lcdc. Hierdie frustrnsle
opcnba.l'l.r bomsclf op twcc
ver-sklllcnd,. manlerc. Sommige
V.P.-lede sock en vlnd besleling by die Torch Conmmando. Ander !cdc (of mlsklcn dlcsclfde lede)
wil dolgraag nuwe lclcrs vir die party vorcntoe stoot en met lof-bctuigings en vcrligtlng van die oucs ufskeid neem. Dnar het 'n nuwe angs in die ho!S krlnge van die Verenlgde Party posgcvat-die ou Jmollr• i!l bang dRt bulle glad te vrocg ultgespan sal word
om voortaan senadebrood te ect. Maar wat gnnn dan van die Vercnlgdc Party word? Wat
b~rc die toekoms In sy skoot vir Sy Majestelt sc Oppoalsle?
Dlt Is gcvnnrllk om dcesdae
profcct tc spccl. Bale , sleners'' bet dlt reeds ultgcvlnd. Maar
ten spytc daarvan bet ck darem
bale Ius
om
ook 'n slag te pro-fetecr. My voorapellln~ Is:(V(lnolg op bls. S kol. L)
AFGH
t
ugtig m
kl
m
u
·
t
t•
in lnd
W
dit~v
uul'l
ver
<h
·
ink.
Hcrhnnld£' waRnsinnige sc politick van Pnklst.n Hindocs <N mlr 'n land mccrdcrhc1d woon word, dane en SOO land stcun mark In sy Empire Janelen
stu dane- wu blocdlgc tr sics Heyde Tocnagadh volklng van mcdane gcb slcn dat In 'n \'OikstcJ word 11odnt of die prO\' of Pnltlstan Maar Ne hy Engdnn hct, nle oo kommcr nt troepo na gestuur. D Heydcrabnd blocdbnd v nndcr prov skrlkbc\\ind mlljoen M d'c drio pr IIANU Ult die p drie rlvicre hun en dl landbougcbl am•l diu w word l!l ml R)lro<'l, Dlt stan 'n gr<: Pakistan Hlndoes In klanr dat die drle rh ander loop stanland k gens dcsku moelte enVan
Vroei5r o vroel\r) sal Party sc lei regering ,. \'c.rskillcnd van gistcr. tcri{Om sal om tc erltc ring nic K omdat die snamatem. My stand die Vcrcnl toekoms gel met dl Ncit glo die sy tocltoms
D
ie
Ty,tl
ll
adih
nnnvanre rcgtc nvoudlg omdat nomlc-K icur-tyd tot !curling van ge-hcid vir Is om nle die tc vcr -ke be-it Is die rdle o p-cs sowel tanr en lc natu-t is die aanslen oliticke oontllkc <Tussen die ou rp). Uit van die dat dlt ic oppo - ddeweg-te
oppo-cla
g
tes
I oor 'n ysgegee er opslg die par-male te eld van eid. <Op g kan id ont -ent nic.) die Ver -herhaa l-· eid be -ll saam ar bulle . Hulle .. maar 'Cttc om on tug elct. Enty
S
e
pposlsie rtreflik-<'O vc r-ommige esicling . Ander c ledc) van die r bet 'n nge van evat-at bulle al word d te eet. van die ? \Vat koot vir c? deesdae sieners" Maar dar em te pro· is:•
•
DIE
O
.B
., WOENS
D
AG, 17
OKTOBER 1951
BLAD
S
Y DRIE
AFGHANISTAN
NUWE. UITVINDINGS
GLO SPROKIE.SAGTIG
STALIN SE SPRINGPLANK
••
NA INDIE
Da.ar word oo
g
st
ee
d
s
g
espe
kul
ec
r
o
or die
,.fa.ntastie~;ewap
e
os" waarmee di
e
Am
e
rik
aa
n
sc
!
)
r
es
id
e
nt 'n paar wek
e
ge
led
e g
espo
g
bet. K
oerantma
n
ne ver
klaar dat di
e
president
nog kons
e
rwati
e
f w
as
m
et sy stc
llin
g
in ,
·c
r
ge
lyking met
di
e
wcrklikheid.
~,Lcwe
K
as
jmir
,
)
e
we Paki
s
tan!
"
Dit
.
i
s
die hcld
e
r ,
F
anaP
'
Yan
tagtig miljo
e
n P
a
k
is
tan-1\lohanuued
a
n
e
om
v
h·
,
I
c
had
,"
die h
e
ilig
e
oodog
,
klaar tc maak.
As A
m
c
r
·
ik
a
of die
V
.
V
.O. ni
e
t
ee
n di
e
Engel
s
e politick
in ludiC dadelik prot
es
t
cc
r nie, i
s
die dag
nit~me
e
r v
c
r ni
e
dat Paki
s
tan
die vuurh
e
rd ,
·
an
'
n h
e
ili
ge
oo
r
lo
g s
al
w
ord en die hel
e
lndi~;in hlocd sal
verdrink.
Hcrhaaldelik hct ck op die waansinnigc Engelsc buiteland
-sc politick gcwys. In die gcval van Pakistan steun Engeland die Hlndoes <Nehru) ofskoon
Kasj-mir 'n land is wat dcur 'n groot
meerdcrhcld Mohammcdnne be·
woon word, nl. 3,200,000
Moham-danc en 800,000 Hindocs.
Enge-land steun Nehru terwille van sy mark in Indie. Engeland hct
sy Empire daar verloor en daar·
mce sy grootstc geldbronnc. Hy is nic gewillig om die Jaastc oor-blyfsel van sy hcerskappy in
Indie, nl. sy hantlcls- en afsct-gcbicd, ook tc verloor nic.
Toe Engcland in HlH Indii! in twce rykc vcrdeel hct - in Hin-doestan as die land en staat van die Hlndocs en Paltlstan as die
land en staat van die
Mohnrnme-dane - was dit die begin van 'n blocdlge trcurspel. Die provin· sics Heyderabad, Kasjmir N Toenagadh het 'n gcmengdc be· volking van Hindocs en ~4oham·
medanc gchad. Dit was tc voor-sien dat in die drie provinsie::
'n volkstemmlng gehou moes
word sodat die volk Iron beslis of die provinsles by Hindoestan
of Pnltistan moet aansluit. Maar Nehru hct h9m, nadat
hy Engeland nan sy kant gckry hct, nie oor die beslissing be kommer nic en het Hindoe-troepe na die drie provinsic:; gcstuur. Die Hlndoes bet in
Hcyderabad 'n verskriklikc
blocdbad vcroorsnak en in die
ander provinsics 'n onmcnslike skrikbew•ind opgcstel. Mccr as 8 miljoen Mohammedanc het ult
die drie provinsies moes vlug. HA.''D AA..V DIE KEEL
As di<l Himlm1s tlit d<K•n :.al
Pakistan 'n Jndiese Saht\rtl·
woest~·n word en 60 miljo('n )l o-harnlll('du.ne sal huis en hnurd
moet ,·crlaat as bulle nio wil
sterf ni<•. Maar selfs as die Hin
-does dlt op die oomblik nic doen
[!==
~~
~=]
nit:>, is die hclc situasic vir
Paki-stan v~tn so 'n anrd clnt dit
af-hanklik sal wees van Hlndocstan
en dit betoken prysgawc van
vryheid en reg, prysgawc van sclfhcsltiltldng en daanncc hou
Pakistan op om 'n land en 'n
volk tc wces.
Die parlcmcnt van Pakistan hct van sy regering gc!!ls dat die Engclsc gcncraal sir Douglas Grac<'y, wat die hoof is van Pa-Jtlstan se Jeer, sy amp moct nccrlc. Pakistan wit sy slegte posisic nic nog gevaarlikcr maak dcur 'n Engelse gcneranl as die hoof van sy leer te
he
nic.Engeland hct nie aileen sy offi-siere in die leer van Pakistan nle, maar ook in die leer van Hlndoestan.
Strategies gcsien word Hln-doestan nic deur Kasjmir bc-dreig nic, maar wei Paldstnn
aan sy hclc front en mecstc na11 sy belangrlkc spoorwec en strati'
in die \Ycstc.
ltUSLA"JSI>
Ek het in my arllkcl ,Stryd
om Asil!" die Ieser opmerksaam gcmaak op die gevaar dat di,. skaakspclcr in Moskou dam·op
ult is om alle slcutcl- en
ult-gangspuntc vir die inval na Indie in sy hande tc kry.
biecl die riaam van ,North \Vcs·
tern Frontier Province" gedra.
Dll" provin!>ie is die gebied
,·an die ,wildc stamme", dit'
Pathnns. Di~ Pathans is die
wreedste mense in tlie hele
w{l>rt•ld. Eng('land kon dit in
die 100 j!u1r van sy heerskappy
nle reggekry bet om die. 7 mil -joen Pathans ,·ir die beskawing
te wen nic-. Elke Pathan is 'n
lu·ygsman, hy dra sy gewecr al
-tyd hy hom. Sy buis i'l 'n v e!l-t.ing. Jn clke dorp is 'n werk'! -winkel \hmr gewere en untmuni
-~;ie gemaalt word. Hh1 jong s('un wat as 'n man wil l'rken wortl
moet n111 cen \'Un ~>Y ma.ats sc ltop 'n .uJlpt•l a fsklt:l. \\'utter
goric skutt.ers <He l'athans i!!' hlyk daaruit dat hy die appt~l skietery nog nooit 'n ongtwul
plaasgevlml bet nic.
AI•'GJIAI';ISTAN I~ DIE DIEJSS
\',\N RUSI.AND
Tussen die twcc Iande
Paki-stan en AfghaniPaki-stan beers 'n
groot 11panning. Die Afghanc
wat oolt Mohammcdane is maar
onder die invlocd van Rusland staan, beskuldig die Paklstane dat hullc die Pathnns nie aileen vcrvolg nic maar uitroci. Oor Radio Kabul vcrtel die Afghan<! die gmwelikstc stories. Hulle bcskuldig die Pakistanc dat
bulle nlc aileen dorpc maar clke huis van die Pathans onder ka
-nonvuur steck,
Maar die fcit Is dat die bocrc
uit Afghanistan na Pakistan
vlug omdat hullc in Afghanistan geen grond kry nie. Die sol-date vlug uit Afghanistan omdat bulle a! sedert manndc geen salnrls ontvang hct nie t•n hullc vlug omdat hullc met dit! god-delosc kommunlste niks tc doen wil
ha
nlc.\\'at verwng kan word strek van mensg~maakte planete wat
deur middel van beeldradio dill
vynnd vanult die hoogte kan b e-~pied, tot projektiele wat
nan-komende vynndige bomwerper.~
kan ,aan,·oel'', opspoor en nit die
Jug wegsklet. Dan is daar 'n
nuwe soort radar wat die land sal bcwaak teen onvcrwagsc aanvallc uit die lug, loodslosc bomwcrpcrs wat atoombommc rondom die aardc kan dra en
robot-artillcrie wat dcur middel
van clcktronlesc bcrekening met ~n byna 100 pcrscnt noultcurig-held op vllcgtu:c kan skiet. Hicr-die uitvlndings word reeds op massaskaal geproduseer, word verklaar. Daar Is ook sprnke
van atoomkartetsc wat vir tak-tiesc doelelndes gcbruik ltan word.
Die nuwe soort wapens sou van so 'n radikale aard wccs det ministers tans met veel groter optimismc oor verdedigingsakc
praat as 'n tyd gelcdc. Ken-skctsend· van die dinge wat
ver-tel word, is:
,.Dr. Paul Schwartzhopf, 'n voormalige Duitsc wctenskap-likc wat nou In die Vcrenigdc
State is, is bcsig ann iets waarvan opgcwondc
Ameri-kaansc wctenskaplikcs so dat
dit die groot&te nuus sal wees sedcrt die ontplo!fing van die
atoombom.
Dit bly nic net by wapens nie.
Daar word scl!s berig dat 'n
wctenskapllke so pas 'n rcvolu·
sinnere ultvinding bcwerkstcllig
het wat boerdcry oorbodig sal
maak. Daar word gemecn dat
hy die gchcim van sonlig ontdek
hct, wa t bctekcn dat skeiku
n-diges in staat sal wces om pla
n-telcwc in laboratoriums te
kweek dcur middel van kunsma
-tige sonlig en wcl in voldocnde
mate om in aile behocftcs te
voorsien.
, Net Afrikaans
Skep in S.A.
Kultuur"
,lmlien daar \'andaK 'n
Suid-,\frikaam:e kultuur bestaan, dan
vin<l dit uitdrukking in
Afri-kaans. Dit is net in Afrikaans
dat goeie letterkunde geskryf kan word."
So lui 'n stl'lling in 'n onlangsc
artiltd in die Times Literary Supplement <London) oor Suid· Afrika.
'n Lond('llfole uitgcwers
maat-lllmppy hct opdrag aan Roy
Campbell, wat aan Franco sc
kant in die Spaansc Burger oor-log gcveg hct, gcgec om 'n gc-skiedcnis van die burgeroorlog
tc skryf. Die bock is reeds halfpad klaar. Hy het volledlge toegang tot die Spaanse staats-argicf.
_.,.
;:::::-...-:-·-:/_.,. ~-- ~
-.
_., ~.
~ ,.-,..;;;.--
.
•
Uit die provinsie Kasjmlr loop dric riviera, die Indus, die Ihn-lum en die Chenab dcur die landbougeblcd van Pakistan en met die water van dlc riviera word 19 miljocn morge land be· sproei. Dlt betoken dat Hindoe·
stan 'n grccp om die keel van Pakistan hct, Reeds het die Hlndocs in die opcnbaar vcr·
klaar dat bulle gcwlillg is om
die drie rivlere af tc sny en 'n
andcr loop tc gee sodat
Hindoc-stanland kan besproci word. Vol-gcns deskundiges Is dit sondcr moeite en onkostc moontlik.
Tot nou bet nh:•mand hom daarin ,·erhinder nie manr we!
het l'~nF,claml en Uindot'~tun
hom bygcstaan .
Pakistan vorm die 1,600 myl-grens wat Indie teen die opmar.s
van dle Russc bcskerm. Dan: is maar net ecn pick waar 'n
milit~rc mag Ind)(.\ kan binncval en dit is die berugte Kaybcr·pas.
Die Kayber-pas vcrbind Afgha-nistan met Pakistan. Onder die Engclsc hccrskappy het die
gc-Afghanistan is 'n land sonder
nywerhede en aondcr landbou. D!c Engclse het Afghanistan
gc-1
stlg as 'n buff<'rstaat teen Rus· I~a:-.
Von
die
Os
op
die
E.se/
<Vcrvolg van bls. 2 l<ol. 5.) Vroccr of later <bcs moontlilt
vroeer> sal selfs die Vcrenigde
Party sc lcicrs agterkom dat die
rcgering van vnndag heeltcmal vcrsklllcnd is van die opposlsic van gistcr. Sodra bulle dit ag
-terkom snl hullc vcrplig wces om tc erltcn dat hullc die ragering nlc KA..V opponecr nlc -omd:tt die regcrlng met bulle
saamstem.
My standpunt Is derhnlwe dat die Vcrenigde Party. se enigste
toekoms gelec Is In .samcsmelting
met die Nasionalc Party. En ek glo die Verenigde Party saan
sy tocltoms tegcmoct.
·
Di
e
T)~dperkVan
Di
e
Radikalism.e
Ek is hecltcmal bcwus
daar-van dat al die lcde van dle Ver·
cnigdc Party glad nle bereid sal wces om hlerdie tockoms tc
aanvaar nie. Hullc sal bes moontlik dle Torch Commando
\"erkles. 1\Iaar dit is nic net die
Verenigde Party wat bcswaar-dcs sal voorthring nie. In di~
Nasionalc Party is talle mcnse
wat nie die tockoms wat cl$
voorgcskildcr hct sal aanvaar nic; hulle sal liewer die verlcd kics. Ek bedol'l hullc sal liewcr die Osscwabrandwag
En tercg ook.
Die vernaamstc kenmcrk van die partypolltieke era in on land <1910- 193tll is kompromis· makery met die vyand oor bl' glnsels en !deale terwlllc ,,an sctcl::; en hnantjies. Ek dinlt
-en ek hoop dit van ganscr harte
dat d.<' partypolitlekc era fl.
nan! en onhcrroeplik sal afslult
met die hersar.lcBmcltir.g ,·nn die Nat-party en die Sap-party.
Daarna snl 'n nuwc era nttn· brcck. Gcdagtlg &nn d!e twcc bewegings wat in die nuwc tyd-pcrlt die hoofrcllc sal specl wtl cit dit Die. 'l'ydperk vo.n d!e Ra· dlkalisme noem.
land. Sedert sy stigting was die land op ondcrsll~uning aangewys
en Engcland het dit tot 1947 jaar vir jaar gcdoen. Maar toe die
.F;ngclse ult Indle uit is het hullc gct•n pcnnic mccr nan Afghani·
stan gegec ni•). \Vel hct Hindoc·
I
stari die rol van 'n onderstcuner aangcnccm maar net om metPakistan mocilikheid tc maak. Maar N<'hru se ondcrstcuning met geld was vir die armc
Afghanc nlc groot gcnoeg nie. Om nic hccltemal bankrot tc word nic hct die Afghanc by Rusland om hulp aangeklop en
dit natuurlik gekry omdat Afghanistan vir Rusland die springplank nn Indic is.
Op aandrang van Rusland hct Afghanistan op die statebonds-ltonfercnsic versock om aan Pa-kistan nle aileen vrugbare Iande
maar ook die belangrike hawc van Karachi tc vcrltry.
Groot graan- en oliclewcrinsu
deur Rusland hct Afghanistan
afhanklik gcmank van Rusland. Laasgcnoemdc bult die tocstand vcrdcr uit dcur
vryheidspropa-ganda onder die wlldc
hcr:;-stammc tc maalt
l'IHH>AGANDA
D:c bergstammc wat 'n onhc-dwingbarc drang na vryheld het,, val natuurlik vir die :JOort pro
-paganda. Mrmr die Russc be
-lowe bale mecr. Bulle bcloof
ltra~tWI~cs, ho:;pitale, skole en <Vervolg op bls. 5 kol. L>
/tlatV'
lie~
mag wees
ommanoo
-die~
Said·Afrikaanse sigarel
BLADSY VIER
DIE O.B., WOENSDAG, 17 OKTOBER 1951
TAJUEF VIR GEKLASSIFISEERDE ADVERTENSIES:
Hul.ohoudellk& Kenntsgewings:
(Verlowlng, huw.elik, geboorte, ster!geval, in memoriam, gelukwenslng, ens.) ld. per woord; minimum 2/6 per plasing. Vooruitbetaalbaar. VIr herhallngs 2~ pcrsent afslag.
Handelsadvertensles:
Eerste plaslng Zd. per woord. Vir herhaliog>J 25 persent arslag.
Inteken&'eld op ,Die G.B." (verskyn week lilts): 12/6 per jaar of 6/3 per
6 maande. Vooruitbetaalbaar. Stuur s.ulvertcnslcgeld, bestelllngs en tntekengeld nao VOQRSLAG (EDl\lS.) BPR., Posbus 1411, J{napstad.
1\fEUBELS
1\IEUBELS.-Beter Meubels teen bll· llker pryae. Babawaentjles, stootkarre·
tjles, drlewlele, llnoleums, tapyte, ens., ook altyd In voorraad. Oeen katalogus. Meld waarin u belangstel. - VISSJo:R-lllEUBELS, Langatraat 179, Kaapstad.
3/12/11
RADIO
LOUW EN LOUW, dle Beroemde Radlo-tngenleurs, Stasleweg, Parow, verkoop en herstel Radio's en Elektriese Toestelle. Oereg!streerde Elektrlstte tts-aannemers. Foon 9·8435.
Beaoek ons Tak in die Wandel
-rani',
Groote Kerk-gebou, virRadio's, Elektriese Toestelle en
Meubols. Skryf aan ons Po
s-bestellinpafdeling, Phil 1\forkel,
Poabua 2'721, Ka.apstad.
HORLOSIES EN BRILLE
H. J. STEl'N, De VllUersstraat 17,
Vasco, K.P.-Vlr horloslcs en brllle. Verkoop en repareer. Per$oonllke aaon·
dag. 19/9/TK
GRYSHARE
GRl'SHARE herstel, skll!ers vcrwy· der, haregroel bevorder, jong voorkoms verseker, dtt waarborg GR l'SHAAR-WONDER, dte jongste kunsmatige
w~reldwonder haar- en kopvelvoedlngs· middel u. Skadeloos, kleurstofvry, ~~;;·
per bottel, g&!d met bestelllng. BOERE·
G.t:NEES.\UDDELM, .Posbus 4272,
Jobannesburi'. Cl/9/49
Gryehar& en baa.r.l blnne een maand tot natuurllke kleur herstel of geld terug, vry van kleurstot. Bevorder haoregroet, verwyder aktlters. ll/6 per bottel, po.svry. Kontant met bestelltng.
Ole Boerevron, Poabua 111119, lobanne.·
bur&'• GH/6/50
1\'IEDISYNE
Verwyder dtc wortel van u kwaa1 of siekte en herstel u regmattge erCent• GESONDHEID. Ons beskik oor di< mlddels en behandel aile slcktes. Skry!, mllgttng gratis. - BGEREOt::NEt;s.
.IUDDELS, PO:.sbus 4272, Johannesburg,
Al/9/49
SIEKTES en Kwa.le verbnn! Opera
-stes vermy en gesondheid herslel. Waarom dan sal u Ianger ly? Skryt, meld besonderhede, raadpleeg Ute Roere·
vrou, Posbns 7659, Johatmesburg. (Nr. 2)1/9/4!1
...
...
.
....
...
...
O.B
. JAA
RGANGE
J
AARGANG 1949
-1
95
0
N
ou
ve
rk
rygbaar teen
£1
5s
.
e
lk.
P
RAGTIG IN
G
E
BIND
JI
OOR
RAAD BA
l
E
B
EPE
RK
B
ESTEL DUS DADEL
IK BY
:
VOORSL
AG
(EDMS.) BPK.
Groo
te Kerk
-
gebou 703
Kaa
p
s
t
ad
...
...
.
...
...
.
.
...
Teken
1n
•
op
DIE. 0.8.!
Sold-Afrika Is vandar 'n l{oninkryk onder 'n Bribe koninr:
DIE O.B. ver vir 'n R~publiek onder 'n Afrikaanse President.
DIE O.B.
e
Verwerp die Partystelsel wat die volk verdeel en vee vir diePartyloae Ee.nheidstaat.
e
Verwerp verteenwoordiging deur handlangera van poUtiektpartye en ver vir regerlng deur vrye vollrsverteenwoordlcen.
en deskundice beroepsverteenwoordlgen.
e
Verwerp die Kapitalillme en v~ vir 'n Afrika.ner-,·olk•·ekonomie.
e
Verwerp die politleke, maatskaplike en ekonomlese integrasif' van die nle-blanke en ver vir territ~riale apartheid.DIE O.B. wil 'n vrye, eensgeslnde, en welvarende S.A. bou.
DIE O.B. se ideaal is ook u ideaal. Help om dlt te verwesenllk.
~~(o)
ln
te
kenvorrn
~
Neem tl38ebZief my naam op tl3 intekenaar op ,,Die
~
O.B." tot ek u in kenn~ stel om toesending te staak. Hierby ingesluit vind u die bedrag van .............. .
...
..
.
.
.
..
.
.
...
..
...
v
ir
dU!eer.te
..
...
...
.
.
.
.
.. .
maonde.
NAAM
...
...
...
..
...
.
.. .
(Naam en Adres In Bloklettera)
P0
8A
D
R
E
8 ...
.
...
.
...
..
...
.
...
..
....
.
..
....
.. ..
.
.
...
...
...
.
...
.
...
..
.
...
...
.
...
...
...
~..
.
..
.
..
..
...
....
.
.
.
..
.
.
.
....
.
.
....
~•
· · .. · · · H
~
;;d;;o;;;~:.g
:
· · ·
·
·
· · ·
·· ·
~
lntekeqeld: 12/1 per jaar
o
f
6
/
S
per
h
aJfjaar.
~
't'oea ....
bnet
Kommli!81e b)' plattelandae tjek.l.~
~
~~~~~~~~~~~~~~~~~~
Ander
se
Menin
gs
Depatriasie - Beleid
Reeds Oorboord
,
D
aar is in
d
ie afge
l
ope maand nie minder as vier groot
k
o
n
gresse aan
d
ie Nas
i
onale
k
a
n
t gehou
n
ie. Daarna is
e
l
ke Nas
i
o
n
alis na sy buis tevrede met die groot toespraak
van sy
I
e
i
e
r
, 'n groot dosis een
h
e
i
d,
k
or
t
er drinkure vir
so
l
date en gemengde universiteite," skryf adv
.
P
i
row se
N
uu
s
b
rief. Voorts
l
u
i
dit: ,Ons kan aanneern dat daar geen
on
d
er
w
erp onder
d
ie son is wat nie deur
di
e ingestu
u
rde
beskry
w
i
n
gspunte gedek
i
s nie.
,O
u
s moet egter elke burger van hierdie land se aandag
pe
rtin
en
t
daarop vest
i
g dat repatriasie van d
i
e Indiers nerens
to
t <l
ie voorgrond <le
u
rgedring bet nie.
,.Vir ons is dit 'n uitgemaakte saak dat as die regering nie tot die bclcid van repatriasie ge-dwing word nie, die Groeps-gebiedewet die reeds aanvaarde skans na repartiasie is waarheen die Nasionale Party reeds terug
-geval het en waarheen die volk deur partyrcgcring gelei gaan word.
GRONDBESIT
,.Die Groepsgebiedcwet maak 10orsiening daarvoor dat die In-Hers voortaan grondbesit sal
·.uy op plekke waar hulle dit :tooit voorheen gehad het nie, ':Jv. in die Transvaal. Ons ver-neem dat hierdie toegewing ge-loen is om ecnvormigheid van bclcid in a! drie die provinsies wat Indii!rs het, tc verkry, en wat die nature! betref,
ecnvor-.nigheid dwarsdeur Suid-Afrika. Wat die Indlers betref doen die naag hom nou voor hoe lank lie Vrystaat nog buite die om-helsing van hierdie eenvormig-ltcid gaan bly.
,,Die feit dat die Indiers in die toekoms kaart en transport van •iendomme in die Transvaal gaan kry, word verdedig met die ugument dat die Indicrs minder
~eld vir die handel beskikbaar ;al he as hulle eiendommc mag wop. Afgesien daarvan dat die
IndH~r verkies om in die agtcr-buurt en in 'n krot handel te jryf waar 'n scltere tipe kliilnt '1om tuisvoel, is daar die feit dat jy beswaarlik repatriasie
~an preek nudat jy die Indicr
;)ermanensie dcur grondbesit ge-;:-ee het.
01\IVORl\liN G
Dr. Richter, voorsitter van die Nu;,ionale Party in Natal, bet etlike da.e gelede permanent<> imrgersimp vir 'n groot a.antal ln<liers wat s.i. <lit reeds verdien,
in Suid-Afrika bepleit en so-doende die veldtog tot omvor-ming van die publieke opiniE" begin. In Transvaal is d:e wld vir hierdie stappe reeds in Maart 1951 voorberei toe die partyleiers lie BPsketmingsbeweging die dolksteek in die rug toegetlien bet.
Die jongste sensussyfer toon aan dat daar reeds meer IndHirs as witmcnse in Natal is. In Natal beteken die toepassing van die Groepsgebiedewet dus reeds die skeppin~ van blanke eilande in 'n gee! see. lntussen wonder 'n mens hoe ver die huidige re-gering vooruit wil sien, aange-sien dit vir elke kranksinnige reeds duidelilc is dat die Groeps-gebiedewet geen waarborg vir ons blanke toekoms kan wees nie, selfs as dit volgens rege-ringsiening uitgevoer sou word.
Baie Geld
En Min Werk
sittt'l' van die direksie van Sonop in Bloemfontein. Hy het voorts gE"st>:
,Die grondliggende oorsaak hiervoor is in 'n groot mate by die werkgewer en die huidige stelsel te vinde. Werkgewers hct toegclaat dat hul werkers van hul vervreem en geskerming in organisasics en wette gaan soek het. Die wedersydse ver-troue het vcrdwyn.
HAND VAT
,.Die stygende Iewenskostc sal nie beheer of verlaag word deur met wetgewing handelaars en nyweraars se winste te probeer beperk nie - daarvoor sal na-tuurlikc mededinging self sorg.
,.Die oplossing le daarin dat die werkgewer weer sy werker se hand n10et vat - hy moet sy werkcrs in sy vertroue neem met sy vraagstukke sodat hulle weet waar hulle staan, hy moet hul belangstelling win en 'n trots in hul werk opbou,
DEEL IN WINSTE .,Waar moontlik moet werkers op beskeie wyse in die winstc deel. Dit sal hul persoonlike bclangstelling in die onderne-ming aanwakker en hulle harder Iaat werk. Aansporingslone sal kom, of alle arbcidskringe dit wil he of nie.
Mnr. Naude het ook gepleit vir meer belangstelling in die
per-~oonlike sake en prestasics van werkers. Dan sal hulle nie al-leenlik plesier in hul werk vind nie, maar trots en lojaal teen hul werkgewer wees.
VOOR.BEELD
,.\Verkgewers moet altyd sorg dat hulle 'n voorbecld stel. Hulle moet nie soggens die laaste wees wat op kantoor kom en middae die eerste wees wat die gholf-stokke vat en loop nic. Hul1e moet harder en Ianger as hul werkers werk en 'n voorbeeld stel deur nie gedurig die horlosie dop te hou nie."
Skadelike
Monopolie
e
In Die Land
,,Indict~ u seker is dat d!UU' geen, skadelike monopoliee in Suid-Mrika is niE", het u niks t~vrees nie. El< kan u vertel dat skadE"like monopoliee wei be-staan maar in die verlede het ons geen wetgewing geha<l om teen hulle op te tree nie.''
Hierdie antwoord het dr. J. D. Norval, voorsitter van die Raad van Handel en Nywerheid, in Port Elizabeth verstrek aan die jaarvergadering van die Suid-Afrikaanse Gefedereerde Kamer van Nywerhede na aanleiding van die mening wat hulle uitge-spreek het dat die Raad van Handel en Nywerheid geen saak uitgemaak het vir meer anti-monopolistiese wetgewing in Suid-Afrika, wat hy aanbeveel
f
---···
Soos Ons
Lesersl
Di
t
Sien
..
..._
________
...___...._Eed van Trou
In die Pad 1
~lnr. J. Havenga, Maribogo, skryf:
As leek het ek so dikwels in die vcrlede die pen wou opneem, dan laat ek maar weer staan. Maar nou wil ek nie meer Ianger swyg nie.
Ons weet alma! dat sodra 'n kandidaat oorwinning by 'n eleksie behaal het, sy eerste taak dan is om 'n eed af te le of 'n verklaring. Die meeste van hulle le vandag die verklaring af wat as volg lui:
.,Ek verklaar plegtiglik en op
-regtelik dat ek getrou sal wees aan sy Majesteit Koning George VI, sy erfgename en opvolgers volgens wet."
Nou, se my asseblief, hoe kan dr. Malan of watter parlements-lid ook al vandag dit waag om O.B.-lede In die party op te neem. Is ek nou so dom dat ek nie kan verstaan waarom onder ons O.B.'s en onder ons Jeiers diegene is wat gedurig dr.
Malan dit kwalik neem as hy sy pligte getrou nakom onder die beedigde verklaring van trou wat hy afgele het aan Sy Majes-teit?
Wyle genl. Hertzog het onder die partystelsel vir ons dit so ver gebring as wat dit ons toelaat en toe openlik gese die party-stelsel is vrot en uitgedien.
GESKIL
OOR
PETROLPRYS
Daar is 'n interessante klein
oorloggie op die oomblik a.an die gang met betrekking tot die prys van petrol. Die motorhande· laarsvereniging het 'n memoran· dum aau <Ue regering voorgele waarin aange<b·ing word op 'n
verdere verboging in die prys van petrol. Daarenteen voer die A.A. 'n veltog wat daarop gemik
is om die prys van petrol aan die lms met minstens Sd. en in die binneland met sowat 6d. te laat verminder.
Die A.A. se plan behels drie verminderings: Vermindering van die spoorvrag op petrol wat tans 8~d. per gelling beloop teen-oor 4~d. in 1939; vermindering van die winsgrens op petrol en neweprodukte; en vermindering van invoerbelasting op brandstof wat tans 9d. per gelling bedra. Deur middel van hierdie vermin -derings verwag die A.A. 'n be-sparing van £7,250,000 wat hy graag die petrol-verbruiker ten goede wil laat kom in die vorm van goedkoper petrol.
Te oordeel na die dividende wat oliemaatskappye uitbetaal, kan die winsgrens op petrol en neweprodukte gerus aansienllk verminder word.
Oos
-
Duits/and
Word Versterk
Vars Russiese troepe en uit-rusting het in die afgelope maande in Oos-Duitsland in-gestroom. Daar is tans 350,000 Russiese soldate in die gebied teenoor 250,000 'n jaar gelede. Die lugmag is versterk met 'n 1,000 nuwe vegvliegtuie en 'n aantal spuitbomwerpers. ,Die neiging om so min as
moontlik vir so veel geld as moontlik in die }(Ortste moont· like tyd te doen, bet nie alleen ten gevolg gebad dat produksie per man oor die bele wereld ge-da.al bet nie, m:un clat die denr-snee-werker se loon desomlanlts
geweldig toegeneem bet. Van
-daar onder meer die skerp sty
-gings in die lewenskostesyter."
Aldus
m
n
r
.
Fanie Naude, voor·het nie. BEELDRADIO het in die Voortgaande het dr. Norval jongste ty<l so vinnig opgang ge-gcse: maak in Ameril'a dat <lit vandag
.,Ek het nog nooit soveel onsin 'n emstige be<lreiging vir die van hierdie organisasie gehoor bioskoopwese uitmaak. Na b e-nie en indien julle glo in wat rig word, het reeds <luisende bi
o-julle gese het, !ewe julie in 'n sltope gesluit omdat mense ve
r-wereld van sallge onkunde, wat kies om nou in bul huise te sit ek wens dat ek met julie kan en kyk na. hul beeldradio-pr~
dee!." • gramme.