Zelfvoedering van snijmaiskuil in vergelijking met andere voedersystemen : verslag van een studiecommissie

w

PROEFSTATION

VOOR

DE

RUNDVEEHOUDERIJ

Zelfvoedering

v#an

snijmaiskuil

in

vergelijking

met

andere

voedersystemen

j-

,.

Verslag.

m n

-n-

studiecommissie

P R O E F S T A T I O N VOOR D E R U N D V E E H O U D E R I J

Z E L F V O E D E R I N G VAN S N I J M A I S K U I L I N V E R - G E L I J K I N G M E T A N D E R E V O E D E R S Y S T E M E N .

V e r s l a g v a n e e n s t u d i e c o m m i s s i e .

INHOUDSOPGAVE WOORD VOORAF 1. INLEIDING 2. VEEVOEDKUNDIGE A S P E K T E N 2, 1. E i w i t v o o r z i e n i n g b i j h e t v o e r e n v a n s n i j m a i s k u i l 2 . 2. V o o r w a a r d e n voor v o r m i n g v a n eiwit u i t u r e u m 2. 3, U r e u m t o e v o e g i n g a a n s n i j m a i s 2 . 4 . E i w i t w e r k i n g v a n u r e u m i n s n i j m a i s r a n t s o e n e n 2. 5. E n e r g i e v o o r z i e n i n g bij s n i j m a i s v o e d e r i n g 2.

6.

R a n t s o e n e n m e t a l l e e n s n i j m a i s a l s r u w v o e r 2.

7.

M i n e r a l e n e n v i t a m i n e n i n s n i j m a i s k u i l 3, VOEDERTECHNISCHE A S P E K T E N 3 , 1. V o e d e r s y s t e m e n 3 - 2 . M o g e l i j k h e d e n v a n s n i j m a i s s i l a g e b i j z e l f v o e d e r i n g

4. GEBOUWEN B I J VERSCHILLENDE VOEDERSYSTEMEN

4. 1. U i t g a n g s p u n t e n

4. 2. S t a l t y p e n , i n v e s t e r i n g e n e n j a a r l i j k s e k o s t e n v o o r 60 k o e i e n

4 . 3 . S t a l t y p e n , i n v e s t e r i n g e n e n j a a r l i j k s e k o s t e n

v o o r 120 k o e i e n

5. ARBEID E N MECHANISATIE B13 VERSCHILLENDE

VOEDERSYST E M E N 5. 1. V o e d e r m e t h o d e 5 . 2 . V o e d e r t i j d e n

5. 3. K o s t e n v a n a r b e i d e n w e r k t u i g e n

6.

SAMENVATTING E N CONCLUSIES/SUMMARY AND

CONCLUSIONS Blz. 5 6 7 7 7

7

8 8

9

9

WOORD VOOR41;'

G e l e t op de geweldige ontwikkeling i n d e a f g e l o p e n v i e r j a a r , z i e t h e t e r n a a r u i t d a t s n i j r n a i s i n d e t o e k o i n s t e e n b e l a n g r i j k c r o l i n de v o e - d e r v o o r z i e n i n g van d e N e d e r l a n d s e r u n d v e e s t a p e l z a l g a a n s p e l e n . I-Iet i s d a n ook a l l e s z i n s de m o e i t e w a a r d om op b e s t a a n d e e n te v e r w a c h t e n v r a g e n o v e r e n rorid d e voeding v a n d i t produ kt e e n z o goed m o g e l i j k a n t - w o o r d t e g e v e n , H a d d e n d e z e v r a g e n i n e e r s t e i n s t a n t i e v o o r n a m e l i j k b e t r e k k i n g o p de s p e c i f i e k e ~ o e d i n g s p ~ o b l e m e n van s n i j m a i s s i l a g e , t h a n s z i e n w e d a t d e v r a a g s t e l l i n g z i c h m e e r e n m e e r r i c h t o p e e n v o o r h e t r u n d v e e b e d r i j f m e e r i n t e g r a l e p r o b l e m a t i e k z o a l s v o e d e r m e t h o d e n e n v o e d e r s y s t e r n e n , w a a r b i j v o o r a l i n h e t z u i d e n v a n h e t l a n d nogal w a t b e l a n g s t e l l i n g vooT z e l f v o e d e - r i n g v a n s n i j m a i s s i l a g e b e s t a a t . D i t w a s v o o r h e t C o n s u l e n t s c h a p i n a l g e m e n e d i e n s t v o o r d e V e e v o e - ding a a n l e i d i n g om i n o v e r l e g m e t h e t P r o e f s t a t i o n v o o r d e R u n d v e e h o u d e - r i j e n h e t C o n s u l e n t s c h a p i n a l g e m e n e d i e n s t v o o r B o e r d e r i j b o u w e n - i n r i c h t i n g e e n c o m m i s s i e i n t e s t e l l e n m e t a l s o p d r a c h t d e m e t s n i j n l a i s m o g e l i j k e v o e d e r s y s t e m e n z o w e l u i t e e n oogpunt v a n c o n s e r v e r i n g , voeding, b o e r d e r i j b o u w , a r beid e t c . n a d e r t e b e s t u d e r e n .

én

e n a n d e r l e i d d e t o t d i t v e r s l a g w a a r i n d e b e v i n d i n g e n v a n d e s t u d i e c o r n m i s s i e z i j n w e e r g e g e v e n , G a a r n e z e g ik: d e l e d e n v a n d e s t u d i e c o r n m i s s i e d a n k v o o r h e t b e - - s t u d e r e n v a n d e o n d e r w e r p e n e n h e t w e e r g e v e n v a n h u n i n z i c h t e n t e r w i j l i k h e t Pr oef s t a t i o n v o o r d e R u n d v e e h o u d e r i j b i j z o n d e r e r k e n t e l i j k b e n v o o r h e t f e i t d a t h e t d e e i n d r e d a c t i e e n d e u i t g a v e v a n d i t v e r s l a g v o o r h a a r r e - kening h e e f t w i l l e n n e m e n , D e C o n s u l e n t i n a l g e m e n e d i e n s t v o o r Veevoeding, I r . N. R e n e d i c t u s ,

1. INLEIDING

De s t e r k e u i t b r e i d i n g v a n d e s n i j m a i s t e e l t h e e f t t o t gevolg d a t h e t C o n s u l e n t s c h a p i n a l g e m e n e d i e n s t voor d e Veevoeding e e n g r o o t a a n t a l v r a g e n k r i j g t o v e r d e veevoedkundige a s p e c t e n v a n dit g e w a s . E e n s t e e d s t e r u g k e r e n d e v r a a g d a a r b i j i s o. a , of s n i j m a i s k u i l g e s c h i k t i s voor z e l f - v o e d e r i n g e n wat d e v o o r d e l e n v a n z e l f v o e d e r i n g zijn, rnede m e t b e t r e k - king t o t b e s p a r i n g op a r b e i d e n gebouwen,

O p d e C. R. W a i b o e r h o e v e t e Millingen i s u i t v o e r i g o n d e r z o e k v e r - r i c h t n a a r d e m o g e l i j k h e d e n v a n z e l f v o e d e r i n g van g r a s k u i l . Bij kuilen van goede kwaliteit e n h o m o g e e n v a n s a m e n s t e l l i n g w a r e n d e r e s u l t a t e n goed. I n d e p r a k t i j k h e e f t h e t s y s t e e m e c h t e r nagenoeg geen t o e p a s s i n g gevonden.

Z e l f v o e d e r i n g v a n s n i j m a i s w o r d t i n d e p r a k t i j k w e l t o e g e p a s t , v o o r - al i n N o o r d - B r a b a n t e n L i m b u r g , a l b e s t a a t e r o v e r d i v e r s e a s p e c t e n nog v e r s c h i l v a n mening. H e t w e r d d a a r o m v a n belang g e a c h t d e z e l f v o e d e r i n g van s n i j m a i s i n e e n v e r g e l i j k i n g v a n d i v e r s e v o e d e r s y s t e m e n m e t a a n g e - p a s t e gebouwen a a n d e hand v a n e e n a a n t a l u i t g a n g s p u n t e n n a d e r t e b e s t u - d e r e n . De d a a r v o o r i n g e s t e l d e c o m m i s s i e m o e s t h e t t o t a l e m e l k v e e b e d r i j f kunnen o v e r z i e n . De s a m e n s t e l l i n g w e r d d a a r d o o r a l s volgt: I r . W. H. J. L a m e r s CAR B a r e n d r e c h t ( v o o r z i t t e r )

Ing. S. d e Jong CAD Veevoeding, Wageningen ( s e c r e t a r i s ) Ing. H. B o g e r s CAR Z e v e n b e r g e n

P. C r e e m e r s CRA R o e r m o n d I r . H. W. Debets CRA T i l b u r g

Ing. J . A . G e l s I n s t i t u u t voor Landbouwbedrijfsgebouwen, Wageningen

Ing. J . G. A. M i e s CAR Z e v e n b e r g e n

Ing. L . P r i n s e n CAD B o e r d e r i j b o u w e n - I n r i c h t i n g , Wageningen

Ing. L. R o m p e l b e r g CRA Eindhoven

I r . S. Schukking P r o e f s t a t i o n voor d e Rundveehouderij, Wageningen

Ing. H. Stuut CAD B o e r d e r i j b o u w e n - I n r i c h t i n g , Wageningen

M , A . v. d. Ven CRA T i l b u r g

D e Comrriissie h e e f t d a n k b a a r g e b r u i k g e m a a k t v a n d e a d v i e z e n van del h e r e n Ing, M. H , Douna, l A E I - g e d e t a c h e e r d e bij h e t P r o e f s t a t i o n v o o r d e R u n d v e e h o u d e r i j ( P R ) e n Ing. E-I. van D i j k v a n liet P R .

2. VEEVOEDKUNDIGE ASPEKTEN

Snijmaisl<uil h e e f t e e n hoge z e t m e e l w a a r d e e n e e n l a a g v o e d e r n o r m ruweiwitgehalte. De verhouding t u s s e n Z W e n v r e i s bij s n i j r n a i s rriet e e n cls-gehalte van 2'io/o c a , 1 : 13, IIct g e h a l t e a a n v i t a m i n e n en m i n e r a l e n i s l a a g t e r w i j l de s t r u c t u u r g e v r n d e e i g e n s c h a p p e n b e p e r k t zijn. D e z e e i g e n - s c h a p p e n onder s c h e i d e n s n i j r n a i s k u i l d u i d e l i j k v a n g r a s k u i l e n b r e n g e n een s p e c i a l e aandacht bij h e t v o e r e n rnet z i c h m e e , ongeacht h e t v o e r s y s t e e m . 2. 1. H e t op d e j u i s t e w i j z e aanvullen v a n r a n t s o e n e n m e t v e e l s n i j m a i s - s i l a g e m e t eiwit l e v e r t weinig p r o b l e m e n op w a n n e e r 2 s o o r t e n k r a c h t v o e r w o r d e n g e v o e r d . N a a s t e e n z e e r e i w i t r i j k k r a c h t v o e r (330

-

350 g v r e p e r kg) kan s t a n d a a r d k r a c h t v o e r ( l 30

-

150 g v r e p e r kg) v e r s t r e k t w o r d e n . H e t v o e r e n v a n 2 s o o r t e n k r a c h t v o e r w o r d t a l s e e n b e z w a a r e r v a r e n , t e r w i j l h e t bij volledige z e l f v o e d e r i n g m o e i l i j k p r a k t i s c h t e r e a l i s e r e n i s , o m d a t n i e t a l l e koeien t e g e l i j k a a n h e t v o e r h e k kunnen v r e t e n . I n d e p r a k t i j k w o r d t i n d e r g e l i j k e g e v a l l e n h e t r a n t s o e n aangevuld m e t e e n k r a c h t v o e r m e t 2 5 0 g v r e p e r kg. 1,aagproduktieve d i e r e n k r i j g e n d a n t e weinig e i w i t e n b i j hoogproduktieve w o r d t e i w i t v e r s p i l d . De e i w i t v o o r z i e n i n g zou b e t e r u i t g e - b a l a n c e e r d kunnen w o r d e n a l s a a n d e snijinaislcuil u r e u r n w e r d toegevoegd. 2, 2. Voor

O m d e z e t m e e l w a a r d e - eiwitverhouding i n s n i j r n a i s t e v e r b e t e r e n w o r d t u r e u m toegevoegd. A l v o r e n s h i e r o p n a d e r i n t e gaan, e n k e l e o p m e r - kingen o v e r d e eiwits tofwis s e l i n g b i j d e h e r k a u w e r s .

H e r k a u w e r s kunnen a l l e e n g r o e i e n e n l o f rrielk p r o d u c e r e n a l s e r voldoende bouwstenen i n h e t bloed k o m e n , D e z e b o u w s t e n e n z i j n o. m . d e a m i n o z u r e n , b i j d e a f b r a a k v a n eiwit ( v e r t e r i n g ) i n h e t m a a g d a r m k a n a a l . B i j d e h e r k a u w e r b e t r e f t d i t behalve v o e d e r e i w i t voor e e n g r o o t d e e l o o k eiwit d a t i n de pens d o o r d e d a a r a a n w e z i g e b a c t e r i ë n u i t h e t v o e r g e v o r m d i s , h e t zgn. b a c t e r i e - e i w i t . D e z e vorrriing v a n h a c t e r i e - e i w i t s t e l t d e h e r - kauwer i n s t a a t l a n g s i n d i r e c t e weg l i c h a a m s e i w i t op t e bouwen u i t u r e u m e. d. De p e n s b a c t e r i ë n z i j n n i e t a l l e e n i n s t a a t e i w i t t e v o r m e n u i t a m i n o - z u r e n , doch kunnen d i t ook nog doen m e t behulp v a n d e nog e e n v o u d i g e r e s t i k s t o f v e r b i n d i n g a m m o n i a k . In p r i n c i p e kunnen a l l e stikstofhoudende a f - b r a a k p r o d u k t e n v a n h e t v o e r

-

ongeacht of d e z e nu a f k o m s t i g z i j n v a n e i w i t s tiks tof of n i e t - e i w i t s t i k s t o f

-

d o o r d e p e n s b a c t e r i ë n o m g e v o r m d w o r - d e n t o t b a c t e r i e - e i w i t . U r e u m i s e e n eenvoudige s t i k s t o f v e r b i n d i n g d i e h i e r

-

v o o r i n a a n m e r k i n g konit. A a n u r e u m k a n e c h t e r a l l e e n e e n z e k e r e e i w i t w a a r d e w o r d e n t o e - g e s c h r e v e n a l s a a n e e n a a n t a l v o o r w a a r d e n w o r d t voldaan: 1, I n h e t r a n t s o e n d i e n e n voldoende g e m a k k e l i j k e v e r t e e r b a r e o v e r i g e kool- h y d r a t e n voor t e k o m e n e n g e e n t e k o r t e n a a n m i n e r a l e n . 2. H e t r a n t s o e n d i e n t e e n d u i d e l i j k t e k o r t a a n eiwit t e v e r t o n e n , 3 . H e t u r e u m d i e n t g e l e i d e l i j k i n de p e n s b e s c h i k b a a r t e komen. 2 . 3 . i s _- U reurntoevoeging a a n s n i j m a i s l i j k t e e n b i j d r a g e t e kunnen l e v e r e n tot d e e i w i t v o o r z i e n i n g v a n d e koe. E e n s n i j m a i s r a n t s o e n voldoet a a n d e

voorwaarden die voor een goede eiwitwerking van u r e u m gesteld worden; het heeft een duidelijk t e k o r t a a n eiwit, voldoeaade gemakkelijke a a n t a s t - b a r e koolhydraten en het wordt doorgaans geleidelijk opgenomen, De ont- brekende m i n e r a l e n kunnen gemakkelijk toegevoegd worden. Voor de m a x i - m a l e eiwitwerking moet het grondrantsoen n a a r schatting t e n m i n s t e 7 kg d s uit s n i j m a i s bevatten. N a a r m a t e het g r ondrants oen m i n d e r s n i j m a i s be- vat wordt de eiwitwerking van h e t u r e u m g e r i n g e r . De eiwitwerking i s even- eens g e r i n g e r a l s het cis-gehalte van de s n i j m a i s l a g e r i s dan 25%.

ntsoenen

In proeven i s gebleken dat de benutting van u r e u m i n l.iet r a n t s o e n kan v a r i e r e n van O tot TOTO, afhankelijk vari d e rarrtsoensamenstelling e n de voedermethode.

Snijmais, w a a r a a n ureurn toegevoegd wordt, m o e t geoogst z i j n i n het h a r d d e e g r i j p stadium e n e e n cis-gehalte hebben van 25% of hoger. Bij ureumtoevoeging m o e t het r a n t s o e n ten m i n s t e 7 k g d s v i t s n i j m a i s bevatten. E e n koe kan onder gunstige omstandigheden ca. 35 g r a m u r e u m p e r 100 kg levendgewicht p e r dag verwerken. Om arnmoniakvergiftiging, een l a g e be- nutting en miirder s m a k e l i j k voer t e v o o r k o n ~ e n , w o r d t g e a d v i s e e r d niet m e e r dan 2% ureurn op d e d r o g e stof toe t e voegen. Bij 2570 d s i s dit 5 kg u r e u m p e r ton snijmais. De ~TW/vre-verhouding w o r d t door de toevoeging van 13 : l gebracht op ca. 7 : 1,

Wanneer aan d e voorwaarden voor ureurntoravoeging wordt voldaan m a g voorlopig van de volgende v r e - w a a r d e van u r e u m worden uitgegaan. Z u i v e r e u r e u m bevat 4670 N e n eiwit 16% N, Uit I g r a m u r e u m kan

0 , 4 6

:

0,

16

=

2, 875

gram

ruweiwit w o r d e n gexnaak'c. Rij e e n benutting van

7070 i s de v r e - w a a r d e van l g r a m ureum m a x i m a a l 0, 7 0 x 2, 875 = 2 g r a m .

E e n g r a m z u i v e r e ureurn kan dus rriaximaal 2 g r a m v o e d e r n o r m ruweiwit i n h e t r a n t s o e n vervangen, Opgemerkt m o e t worden dat de i n d e handel ge- b r a c h t e v o e d e r u r e u m vaak geen

4 6

m a a r $270 N. bevat.

Snijmaiskuil m e t m i n d e r d a n 25% droge stof bevat m e e s t a l onvoldoende ge- makkelijk a a n t a s t b a r e koolhydraten. Ook kunnen d a n door s a p s t r o m i n g e n p l a a t s e l i j k ureumophopingen ontstaan, Wanneer snijrnais e r g hoog ge s t a - peld wordt kunnen, ook bij d s - g e h a l t e n hoger d a n 25O10, s a p v e r l i e z e n o p t r e - den.

2.5.

Oudmelkte e n droogstaande koeien zullen m e t g r o t e hoeveelheden snijmaislcuil een r o y a l e hoeveelheid e n e r g i e opnemen m e t a l s gevolg e e n o v e r m a t i g e conditie. Dit i s ook het geval bij onbeperkte zelfvoedering van snijmaiskuil. De kans op afkalfmoeilijkheden en slepende meikziekte n e e m t h i e r d o o r toe. Na h e t afkalven kan de l i c h a a m s r e s e r v e gebruikt w o r d e n voor de vorming van m e l k , Dit i s e c h t e r m i n d e r efficiënt dan d i r e c t e m e l k v o r

-

m i n g u i t voer. De vorming van m e l k u i t l i c h a a m s r e s e r v e i s e e n onvaorde- l i g e zaak. Voor jongvee kan het v o e r e n van g r o t e hoeveelheden s n i j m a i s

Uit o n d e r z o e k i s gebleken d a t , t e r voorkoming van s t o o r n i s s e n i n de gezondheid e n d e s t o f w i s s e l i n g e n h e t op p e i l houden v a n h e t v e t g e h a l t e van de m e l k , de t o t a l e d r o g e stof van h e t r a n t s o e n v o o r m i n i m a a l 40% u i t s t r u c t u u r h o u d e n d m a t e r i a a l dient t e b e s t a a n . B i j r a n t s o e n e n m e t a l l e e n s n i j m a i s k u i l eri k r a c h t v o e r z u l l e n w a a r s c h i j n l i j k i n v e e l g e v a l l e n m o e i l i j k - heden o p t r e d e n . S n i j m a i s l i j k t voor wat b e t r e f t d e s t r u c t u u r g e v e n d e eigen- s c h a p p e n voor d e h e l f t op k r a c h t v o e r e n voor de helft op hooi. Wanneer bv. 10 kg d s uit s n i j m a i s k u i l w o r d t v e r s t r e k t w o r d t 5 kg s t r u c t u u r h o u d e n d m a - t e r i a a l toegediencl. A l s n a a s t d e z e s n i j m a i s k u i l e e n flinke h o e v e e l h e i d k r a c h t v o e r ( m e e r dan 5 kg) w o r d t gegeven, z a l n i e t m e e r a a n d e m i n i m a l e behoefte a a n structilurhoudend m a t e r i a a l w o r d e n voldaan. O m d e z e r e d e n w o r d t g e a d v i s e e r d k o e i e n m e t e e n p r o d u k t i e boven 20 à 25 kg m e l k p e r dag n a a s t s n i j m a i s s i l a g e 2 à 3 kg d r o g e stof u i t lang m a t e r i a a l (hooi of goede g r a s k u i l ) te v e r s t r e k k e n . 2.7. m a i s kuil, T e n e i n d e e e n i n d r u k t e geven v a n d e m i n e r a l e n - e n v i t a r n i n e - g e h a l - t e n i n s n i j m a i s k u i l w o r d e n i n t a b e l 1 d e g e h a l t e n i n s n i j m a i s k u i l v e r g e l e k e n m e t d i e i n g r a s h o o i e n g r a s k u i l . T e v e n s i s d e n o r m v e r m e l d , T a b e l 1. G e h a l t e n a a n m i n e r a l e n e n v i t a m i n e n G r a m p e r kg d s Voederxniddel P M g S C l S n i j m a i s kuil 2 2 , 5 2 , 5 1 , 4 1 , 2 2 , 5 Hooi O 5 , 3 3,O 1 , 8 2 , 6 1 3 , 5 V o o r d r o o g g r a s k u i l 1 6 , 5 3 , 5 2,O 12, 8 N o r m

,

5 i- 5

5

4

( 2 - 3 ) -

-

H e t g e h a l t e a a n d e b e l a n g r i j k s t e m i n e r a l e n i n s n i j m a i s l i g t nogal wat l a g e r d a n i n d e g r a s l a n d p r o d u k t e n . W a n n e e r u r e u m t o e v o e g i n g a a n s n i j - m a i s opgang m a a k t , i s h e t w e n s e l i j k t e v e n s r n i n e r a l e n t o e t e voegen. Toevoeging van m i n e r a l e n e n v i t a m i n e n a a n k r a c h t v o e r i s m o g e l i j k ; d i e r e n d i e weinig of geen l w a c h t v o e r k r i j g e n ( o u d m e l k t e e n d r o o g s t a a n d e k o e i e n e n jongvee) ontvangen d a n e c h t e r ook weinig of g e e n m i d e r a l e n e n v i t a m i - nen.

B i j v e r g e l i j k i n g v a n d e gehalten van s n i j m a i s k u i l m e t d i e v a n hooi e n kuil of m e t d e g e s t e l d e n o r m , b l i j k t d a t b i j s n i j r n a i s e e n aanvulling no- dig i s p c r kg d s van l , 3 g Na, 2 , 5 g C a , l , 5 g P, 0 , 4 g M g , e n 2, O g s p o - r e n e l e m e n t e n , E e n m i n e r a l e n m e n g s e l m o e t b i j toevoeging van 2% op d e d r o g e stof ( b i j 25% d s i s d a t 5 kg p e r ton s n i j m a i s ) , p e r kg t e n m i n s t e b e - v a t t e n : 125 g C a , 50 g P, 7 0 g Na, 20 g M g e n 10 g s p o r e n e l e m e n t e n m i x . I n v e r b a n d m e t m o g e l i j k e t e k o r t e n a a n jodium l i j k t h e t r a a d z a a m a l s n a t r i - u m b r o n g e j o d e e r d keukenzout t e g e b r u i k e n , t e r w i j l i n v e r b a n d m e t d e z w a - v e l v o o r z i e n i n g h e t m a g n e s i u m voor e e n d e e l d o o r m a g n e s i u m s u l f a a t kan w o r d e n g e l e v e r d .

3 . VOEDERTECHNISCHE A S Y E K T E N

A a n zelfvoedering z i j n d e volgende v o o r w a a r d e n e n b e p e r k i n g e n verbonden:

a. E r m o e t s t e e d s voldoende v o e r v o o r r a d i g zijn, zodat o n b e p e r k t g e v o e r d kan worden.

b. Het v o e r m o e t homogeen van s a m e n s t e l l i n g z i j n , a n d e r s n e m e n de " b a a s k o e i e n " h e t b e s t e v o e r e n m o e t e n d e a n d e r e k o e i e n het m e t s l e c h - t e r v o e r s t e l l e n .

c. W a n n e e r m e e r dan é é n s o o r t v o e r i n z e l f v o e d e r i n g w o r d t v e r s t r e k t kan het g e b e u r e n d a t d e d i e r e n a a n e e n b e p a a l d e v o e d e r s o o r t d e v o o r k e u r geven. B i j kuilvoer kan d a t b e t e k e n e n d a t bijv. van de ene kuil m e e r w o r d t opgenomen dan van d e a n d e r e , w a a r d o o r b r o e i kan o p t r e d e n i n d e kuil w a a r v a n weinig w o r d t opgenomen. R i j g r o t e k w a l i t e i t s v e r s c h i l l e n t u s s e n beide v o e d e r m i d d e l e n k a n ook h e t r e e d s o n d e r b. genoemde p r o - b l e e m z i c h voordoen.

d. Voor z e l f v o e d e r i n g d i e n e n b i j v o o r k e u r sleuf s i l o ' s b e s c h i k b a a r t e zijn.

3.1. N a a s t h e t s y s t e e m v a n z e l f v o e d e r i n g z u l l e n i n d i t r a p p o r t d e s y s t e - m e n v a n v o o r r a a d v o e d e r i n g e n g r o e p s v o e d e r i n g w o r d e n b e s p r o k e n . T e r verduidelijking w o r d t e e n k o r t e b e g r i p s o m s c h r i j v i n g v a n d e v e r s c h i l l e n d e s y s t e m e n gegeven. G r o e p s v o e d e r i n p - - - * - - - O n d e r g r o e p s v o e d e r i n g w o r d t v e r s t a a n h e t voor d e koeien b r e n g e n van h e t v o e r , t e r w i j l e r p e r d i e r voldoende v r e e t b r e e d t e aanwezig i s , z o d a t a l l e d i e r e n t e g e l i j k kunnen v r e t e n , R i j d i t s y s t e e m b e s t a a t d e m o g e l i j k h e i d om t e r a n t s o e n e r e n , t e r w i j l h e t v o e r i n p a s s e n d e h o e v e e l h e d e n o v e r d e v e e - s t a p e l k a n w o r d e n v e r d e e l d . Voor r a a d v o e d e r i n g M e n s p r e e k t v a n v o o r r a a d v o e d e r i r i g warineer h e t v o e r w o r d t gede- p o n e e r d op e e n voerpl.aats w a a r n i e t a l l e d i e r e n t e g e l i j k kunnen v r e t e n . W o r d t e r v o o r g e z o r g d d a t e r s t e e d s v o e r b e s c h i k b a a r i s dan s p r e e k t m e n van o n b e p e r k t e voor r a a d v o e d e r i n g , De m o g e l i j k h e i d t o t r a n t s o e n e r i n g i s b i j dit s y s t e e m n i e t aanwezig, De b i j xelfvoedering o n d e r a t / m d g e n o e m d e v o o r w a a ~ d e n e n b e p e r k i n g e n gelden ook b i j v o o r r a a d v o e d e r i n g .

Z e l f v o e d e r i n g

B i j dit v o e d e r s y s t e e m n e e m t h e t v e e h e t v o e r r e c h t s t r e e k s op u i t d e v o e d e r o p s l a g . H i e r v o o r i s e e n s p e c i a l e v o e r o p s l a g nodig. I-Iet vee i s d o o r e e n v e r p l a a t s b a r e a f s c h e i d i n g ( v o e r h e k ) van h e t v o e r g e s c h e i d e n , Ook b i j d i t s y s t e e m i s e r e e n b e p e r k t e v r e e t b r e e d t e p e r d i e r b e s c h i k b a a r , wat w e e r m e t z i c h r n e e b r e n g t d a t r a n t s o e n e r i n g niet m o g e l i j k i s .

3 . 2 , II

_---

var1 _{z e l f v o e d e r i a}

S n i j m a i s s i l a g e i s horriogeen vaii s a m e n s t e l l i n g e n m e e s t a l van goede kwaliteit, D e opname van s n i j m s i s s i l a g e z a l pep t i j d s e e n h e i d h o g e r l i g g e n dan bij g r a s k u i l . B i j gdnzelfde v r e e t b r e e d t e a l s bij g r s s s i l a g e z a l e r d a a r - d o o r m o g e l i j k m i n d e r v erdririginig plaatsviladen van v a a r z e n e n koeien d i e l a g e r i n d e s o c i a l e r a n g o r d e s t a a n . T e n o p z i c h t e v a n g r a s k u i l l c v e r t d e opslag e n c o n s e r v e r i n g vasi s n i j m a i s rriinder p r o b l e m e n op. De o p s l a g r u i m - t e k a n n a m e l i j k i12

6611

k e e r gevuld worden. E e n n a d e e l van s n i j r n a i s s i l a g e

i s d a t n a a s t dit produkt 2 à 3 kg d r o g e stof u i t s s t ~ u c t u u r h o u d e n d i n a t e r i a a l z a l m o e t e n w o r d e n v e r s t r e k t , Dit I c v e r l w e e r h e t b e z w a a r op van h e t v e r - v o e d e r e n vaui twee s o o r t e n r u w v o e r bij z e l f v o e d e r i n g .

V e r d e r i s liet o n b e p e r k t v o e r e n v a n s n i j r n a i s k u i l a a n d r o o g s t a a n d e e n oud- m e l k t e k o e i e n e n joligvee a f t e r a d e n i , v, m , e e n te s t e r k e v e r v e t t i n g ,

4. GEBOUWEN BIJ VERSCHILLENDE VOEDERSV:1;TEMEN

--p

-T e n behoeve van de r e e d s in de inleiding genoemde p r o b l e e m s t e l - ling t e n aanzien van d e bruikbaarheid van snijxnaiskuil voor zelfvoedering heeft d e s t u d i e c o m m i s s i e voor het v e r k r i j g e n van e e n goed inzicht i n de vergelijking van d e v e r s c h i l l e n d e v o e d e r s y s t e m e n e e n a a n t a l uitgangspun- ten vastgesteld. Bij d e z e vergelijking zijn ligboxenstallen voor 40 r e s p . 120 koeien betrokken,

In verband m e t veevoedlcundige en a r b e i d s o r g a n i s a t o r i s c h e p r o b l e - m e n bij zelfvoedering van jongvee zijn d e z e d i e r e n i n d e z e studie buiten be-

schouwing gelaten.

De gebouwen e n d e inrichting d a a r v a n voor 60 r e s p . 120 koeien w e r d e n vergeleken bij d e volgende v o e d e r s y s t e m e n

-

groepsvoedering

-

voorraadvoedering

-

zelfvoedering Gezien het f e i t dat bij zelfvoedering e e n onbeperkte voeropname door d e d i e r e n mogelijk i s , wordt bij de vergelijking van d e v e r s c h i l l e n d e bedrijfstypen ook e e n ligboxenstal m e t v o o r r a a d v o e d e r i n g opgenonien.

Ook bij dit l a a t s t genoemde s y s t e e m kunnen de d i e r e n h e t voer i n onbeperk- te m a t e opnemen, hetgeen bij groepsvoedering i n veel m i n d e r e m a t e h e t geval kan zijn.

B i j d e vergelijking van d e verschill.ende typen ligboxenstallen e n v o e r s y s t e m e n zijn de volgende uitgangspunten aangehouden:

a . Veebezetting 59-60 r e s p . 1.20 melkkoeien (plannen A e n B). b. Arbeidsbezetting

_{---".--...---}

: voor d e bedrijven m e t 5 9 - 5 0 koeien é é n man,

m e t 120 koeien twee m a n ,

c. Staltypen en v o e r s y s t e m e n : (59-50 e n 120 koeien)

-

s t a l m e t voergang e n groepsvoedering binnen (zie bijlage tek. A1 e n R 1)

-

s t a l m e t voergang e n voorraadvoedering binnen (zie bijlage tek. A2 e n B 2 )

-

s t a l m e t buitenuitloop e n zelfvoederjng s n i j m a i s 4- groepsvoedering v o o r d r d o g g r a s (zie bijlage tek. A 3 e n ~ 3 3 )

-

s t a l m e t buitenuitloop e n zelfvoedering s n i j m a i s -t voorraadvoedering voor d r o o g g r a s (zie bijlage tek, A 4 e n

W4),

De v r e e t b r e e d t e per koe b e d r a a g t bij d e v e r s c h i l l e n d e v o e r s y s t e m e n :

-

Groepsvoedering binnen e n buiten : min. 60 cm.

-

Voorraadvoedering binnen : voergoot 30-40 c m ; buiten ruif 1 5 - 2 0 cm.

-

Zelfvoedering : ca. l 5 cm.

Bij s t a l l e n m e t zelfvoedering van snijrnais w o r d e n de droogstaande d i e - r e n op e e n afgescheiden plaats a a n e e n v o e r h e k gevoederd (groepsvoe- d e r ing)

.

d. Stalgebouwen:

w . . " - - - - w - -

-

Alle staltypen zijn g e s t a n d a a r d i s e e r d e gebouwen m e t e e n ongeisoleer

-

d e ligboxenstal, t e weten houten gepotdekselde wanden en a s b e s t c e - m e n t golfplaten.

Db:

b e d r i j v e n m e t 60 koeien hebben een ingebouwde m e l k s t a l , die m e t 120 koeien hebben e e n v r i j s t a a n d melkhuis, w a a r i n

t e v e n s e e n a p a r t e w a c h t r u i m t e i s o n d e r g e b r a c h t . De m e l k s t a l e n d e b i j b e h o r e n d e r u i m t e n z i j n voldoende g e i s o l e e r d . Uitbreiding van de

stal. i s mogelijk.

- In d e plannen z i j n b i j d c m e l k s t a l v o o r h e t b e d r i j f s t y p e m e t 60 k o e i e n é é n en voor 120 koeien é é n g r o t e of twee k l e i n e r e aizonderirigsboxcn b e s c h i k b a a r , Flierin kunnen t i j d e l i j k koeien w o r d e n a f g e z o n d e r d , d i e bijv, na h e t m e l k e n behandelcl w o r d e n e n d a n w e e r t e r u g k e r e n n a a r de

s t a l . D i e r e n d i e l a n g e r a f g e z o n d e r d m o e t e n blijven w o r d e n n a a r e e n a n d e r e r e e d s a a n w e z i g e s t a l r u i m t e o v e r g e b r a c h t , Bij t o t a l e nieuw- bouw z i j n voor h e t afkalven van d e k o e i e n , voor d e z i e k e d i e r e n e n voor d e jonge k a l v e r e n m e e r d e r e r u i m t e n nodig.

De l o o p p a d e n v a n d e k o e i e n z i j n i n d e staklei? u i t g e v o e r d a l s r o o s t e r - v l o e r , e v e n a l s d e g e h e l e w a c h t r u i r n t e i n h e t v r i j s t a a n d e mellzhuis. De l o o p r u i m t e n buiten z i j n v o o r z i c n v a n d i c h t e b e t o n v l o e r e n m e t enke- l e k l e i n e g e d e e l t e n a l s r o o s t e r v l o e r , De m e s t kari h i e r o p worden. g e -

s c h o v e n en komt d a n t e r e c h t i n de lcelders in h e t stalgebouw,

- O n d e r d e r o o s t e r v l o e r e n z i j n k e l d e r s a a n g e b r a c h t m e t e e n d i e p t e van m a x , l., 50 m , Door de g r o t e r e m e s t o p s l a g i n p l a n I31 i s h i e r d e k e l - d e r d i e p t e op 1, 30 r n aangehouden. Voor 3 niaandetl i s e e n m e s t o p s l a g benodigd v a n r e s p . 270 m 3 (60 koeien) e n 540 m:? (120 koeien). H e t

e v e n t u e l e t e k o r t a a n r n e s t o p s l a ~ i s i n d e k o s t e n b e g r o t i n g v a n d e s t a l - l e n g e w a a r d e e r d t e g e n f ~ 0 0 / r n

.

Voor h e t m e n g e n van de m e s t o n d c r cie r o o s t e r v l o e r e n w o ~ d i , e e n m i x e r g e b r u i k t .

-

In d e s t a l l e n e n op d e l o o p - e e t r u i m t e biliten z i j n eenvoiadige v o e r l ~ e k - k e n (twee h o r i z o n t a l e buiten

/

z w e e d s v o e r h e k ) aanwezig. Voor z e l i - v o e d e r i n g u i t d e sleinföilo's z i j n voor 60 e n 120 koeien r e s p , l of 2

s t a l e n v e r p l a a t s b a r e v o e r h e k k e n b e s c l l i k b a a r , 13ij d i t v o e r s y s t e e m i s t e v e n s gereïcend op r e s p . I e n 2 v e r p l a . a t s b a r e r u i v e n t e r b r e e d t e van 9 , 00 m voor v o o ~ r a a d v o e d e r i n g van v o o r d r o o g g r a s , D e z e r u i v e n b e - s t a a n u i t s t u k k e n v a n 3, 00 m e n e e n r n o r s b a k m e t d a a r b o v e n e e n g r o - t e v o o r r a a d b a k d i e a a n cle v r e e t z i j d e i s v o o r z i e n vali e e n bouwstaalnet. De k o s t e n voor d e nodige h e k w e r k e n i n e n biniteri de s t a l l e n , boxai-

s c h e i d i n g e n , w a t e r v o o r z i e n i n g e n e l e k t r i s c h e v e r l i c h t i n g z i j n i n d e b e g r o t i n g opgenomenul,

-

Het rnellcen vindt p l a a t s voor

60 koeien: in e e n 8 s t a n d s v i s g r a a t m e l k s t a l m e t m e e t g l a z e n ( p l M 8 ) 120 koeien: i n eer] 12 s t a n d s visgraatmel.ksLa1 m e t m e e t g l a z e n e n a u t o -

m a t i s c h e a i l i e e r n a p p a r a t u u r ( P I M 1 Z),

-

Het k r a c h t v o e r i s o p g e s l a g e n in e e n bulksilo (buiten) v o o r z i c n v a n vlj- z e l t r a n s p o r t n a a r d e voerautorriaten.

-

De s l e u f s i l o ' s voor z e l f v o e d e r i n g m e t e e n wandhoogte v a n 1 , 25 m z i j n opgebouwd u i t e e n spouwmnurlconstruceie, w a a r b i j d e spouw i s o p g e - vuld m e t beton e n v o o ~ z i e n van de nodige wapening. De sleuf s i l o ' s voor g r o e p s - e n v o o r r a a d v o e d e r i n g m e t e e n wandhoogte v a n 1, 50 m b e s t a a n u i t s t a l e n k o l o m m e n , w a a r t u s s e n s p o o r b i e l z e n of Iioulen b a l - ken z i j n g e m a a k t ( z i e b i j l a g e I ) . I n d c s i l o ' s l i g t e e n gewapende b e t o n - v l o e r m e t e e n a f s c h o t v a n o n g e v e e r 1

%.

O n d e r d e r i j k u i l e n i s e e n plaat v a n gewapend beton,

e. Voedermiddelen e n -opslag :

- - s - - -

-

voeropname 10 kg ds/koe/dag, t. w. 8kg u i t cnijmais en 2 kg uit v o o r - d r o o g g r a s , 180 staldagen. a a n t e houden m3-gewichten: r i j k u i l 160 kg d s / m 3 (voordroogkuil) s l e u f s i l o 200 kg ds/rn3 ( s n i j m a i s )

-

Benodigde hoeveelheid v o e r : 60 koeien 12 0 koeien s n i j m a i c : 87 ton d s = 435 m 3

-

173 ton d s = 865 m 3 v o o r d r o o g g r a s : 22 ton d s = 150 m 3

-

44 ton d s = 300 m 3

-

Benodigde o p s l a g r u i m t e n : h0 koeien 12 0 koeien

.

.

Z e l f v o e d e r i n g : 2 s l e u f s i l o ' s

9

m b r e e d 4 sleufsi1o's 9 m b r e e d , 1 9 m P a n g w . v . 3 r n a f - 1 9 m l a n g w . v . 3 m a f - loop, wandhoogte 1 ,Z5 m loop, wa.ndhoogte 1,25 m , gem. 1, 50 m , gein. 1 , 50 m ,

totaal 435 m30 t o t a a l 870 m3,

G r o e p s v o e d e r i n g : 1 s l e u f s i l o

9

m b r e e d , I s l e u f s i l o 10 m b r e e d , 32 m lang w, v, 4 r n af

-

52 m lang w. v. 4 m af

-

loop, wandhoogte 1 , 50 m loop, wandhoogte 1,50 m gem. 1 , 7 5 m , gem, 1, 75 m ,

t o t a a l 440 m 3 . t o t a a l 9 10 m3.

: 1 rijkuil op betonplaat 2 r i j k u i l e n op betonplaat 6 m b r e e d , 25 m lang

6

m b r e e d , 25 m l a n g gem. hoogte 1 m , gem. hoogte l m . t o t a a l 150 m 3 . t o t a a l 300 m 3 .

Opm. : Voor d e vulling van de s i l o ' s i s e e n v e r h a r d v o o r t e r r e i n nodig min. 8 m , D e z e i s eventueel t e c o m b i n e r e n wiet de l o o p - e e t - r u i m t e van d e koeien vóór d e zeEfvoederingssilo's.

-

Afdekking s i l o ' s e n kuilen :

Sleufsilo : l a n g s binnenkant s i l o e n o v e r de s n i j m a i s é é n l a a g z w a r t

PE

O, 15 m m m e t d a a r o v e r h e e n e e n l a a g P E O , 20 m m ( z w a r t of wit).

Rijkuil : 2 l a g e n P E 0, 15 mwi ( z w a r t ) eventueel bovenste l a a g w i t P E O, l 5 mm.

4.2.

Rekening houdend m e t de genoemde uitgangspunten z i j n e e n v i e r t a l ontwerpen van ligboxenstallen g e m a a k t , t e weten:

A l : 2 -t 1 r i j i g e s t a l m e t voergang e n g r o e p s v o e d e r i n g i n de s t a l , v r e e t - b r e e d t e ca. 60 c m p e r koe;

A2 : 3 - r i j i g e s t a l m e t v o e r g a n g e n v o o r r a a d v o e d e r i n g i n de s t a l , v r e e t - b r e e d t e c a . 40 c m p e r koe; A3 : 4 - r i j i g e stal. m e t buitenuitloop, w a a r op z e l f v o e d e r i n g v a n s n i j m a i s en g r o e p s v o e d e r i n g v a n v o o r d r o o g g r a s , v r e e t b r e e d t e r e s p . 1 5 e n 6 0 cm p e r koe; A4 : 4 - r i j i g e s t a l m e t buitenuitloop w a a r o p z e l f v o e d e r i n g va.n s n i j r n a i s e n voor r a a d v o e d e r i n g van v o o r d r o o g g r a s , v r e e t b r e e d t e r e s p . 1 5 en 15 cm p e r koe. In t a b e l 2 w o r d t e e n o v e ~ ~ z i c h t g e g e v e n v a n d e g r o o t t e v a n d e s t a l g e - bouwen, d e benodigde v o e r - e n m e s t o p s l a g e n de e r f v e r h a r d i n g . Uit d i t o v e r z i c h t blijkt d a t :

-

h e t b i n n e n v o e r e n e e n g r o t e r e s t a l ( c a , 200 m 2 ) v r a a g t dan d e s t a l l e n m e t b u i t e n v o e d e r i n g - h e t t o t a l e o p p e r v l a k voor d e s t a l l e n m e t g r o e p s v o e d e r i n g ( A l e n A3) o n g e v e e r g e l i j k i s

( 9 ,

8 rn2 p e r koe)

-

d e s t a l m e t z e l f - en v o o r r a a d v o e d e r i n g (A4) h e t g e r i n g s t e t o t a l e o p p e r - v l a k v r a a g t (7, 8 rn2 p e r koe) T a b e l 2, Gegevens b i j v e r s chiilende s t a l t y p e n Staltype A l A2 A 3 A4 l , A a n t a l koeien 2. V r e e t b r e e d t e p e r koe i n c m 3. Gebouwopp. i n ni2 i d e m p e r koe 4. L o o p - e e t r u i m t e buiten in m 2 i d e m p e r koe

5. Totaal opp. van 3 e n 4 i n m 2 i d e m p e r koe 6. V o e r o p s l a g : s1 euf s i l o ( s ) i n m 3 p l a a t r i j k u i l in m 2 v o o r t e r r e i n s i l o ' s i n m 2 7 , E r f v e r b a r d i n g incl. buiten- v o e r g a n g i n m 2 8. T o t a l e v e r h a r d i n g b u i t e n d e s t a l e x c l . d e s i l o ' s i n m 2 9. M e s t o p s l a g i n m 3 1) De l o o p - e e t r u i m t e I s , d o o r d e z e t e c o m b i n e r e n m e t h e t v o o r t e r r e i n van d e s i l o ' s , 8 xn b r e e d geworden. De h e l f t h i e r v a n i s gerelcerid b i j h e t s t a l - gebouw e n de r e s t bij d e s i l o ' s . 2 ) H e t t e k o r t a a n m e s t o p s l a g i n d e plannen A 2 , 3 e n 4 i s i n d e k o s t e n b e g r o - ting g e w a a r d e e r d t e g e n f 100,

- -

p e r m 3 .

In tabel 3 z i j n d e i n v e s t e r i n g e n v:,or d e v e r s c h i l l e n d e s t a l l e n , i n - r i c h t i n g , v o e r o p s l a g e n e r f v e r h a r d i n g , a l z o n d e r l i j k e n t o t a a l , volgeris p r i j J - n i v e a u v o o r j a a r 1 9 7 3 , w e e r gegeven. T a b e l 3. B e g r o t e i n v e s t e r i n g e n v o o r 60 koei.en i n g u l d e n s . p.pA--

-

__W--- ---~---.---"----~"---

%

j a a r - S t a l t y p e A l A2 A 3

P,

4 l i j k s e ---p-p---- k o s t e n S t a S t a l e x c l , v l o e r e n i n d e looppadeli 69. 550 63. 890 45. 390 45. 390 R o o s t e r v l o e r e n l o o p p a d e n L o o p - e e t r u i m t e b u i t e n H e k w e r k e n l o o p r u i m t e V o e r h e k b u i t e n V o e r h e k z e l f v o e d e r i n g V o o r r a a d r u i f W a a r d e r i n g e x t r a m e s t - o p s l a g I n r i c h t i n z : M e l k i n s t a l l a t i e 16. O00 16. 000 1 6 . 0 0 0 16, 000 1 3 B u l k s i l o m e t v i j z e l 8. 500 8. 500 8. 500 8 , 500 1 3 M e s t m i x e r -. 9 00 --.-

₀

- O0

9

00 900 2 2 2 5 , 4 0 0 2 5 . 4 0 0 2 5 . 4 0 0 2 5 . 4 0 0 Sleuf s i l o

( J )

P l a a t v o o r r i j k u i l V o o r t e r r e i n Af r a s t e r i n g s i l o ( s ) E r f v e r h a r d i n g T o t a l e i n v e s t e a p -I d e m n e r koe Hieriait b l i j k t d a t t u s s e n d e s t i c h t i n g s k o s t e n v a n a l l e e n d e gebouwen b e h o o r l i j k e v e r s c h i l l e n v o o r k o m e n , B i j h e t n i e t w a a r d e r en v a n d e e x t r a m e s t o p s l a g i n p l a n A 4 b e d r a a g t h e t v e r s c h i l t u s s e n d e plannen A l e n A4 f 2 7 . 2 5 5 ,

- -

of f 454,

-.-

p e r koe. D i t g r o t e v e r s c h i l w o r d t o. a. v e r o o r z a a k t d o o r b e t g e r i n g e r e bebouwde o p p e r v l a k e n h e t eeiivozzdige v o e r s y s t e e r n .

Door de w a a r d e r i n g van d e e x t r a m e s t o p s l a g i n plan A 4 s t i j g e n h i e r de bouwkosten m e t f 1 5 0 ,

- -

p e r koe.

Bij d e t o t a l e i n v e s t e r i n g i s plan A 4 1 6 % goedkoper d a n plan A l , h e t - geen toch nog e e n behoorlijke b e s p a r i n g i s .

De j a a r l i j k s e k o s t e n voor d e v i e r s t a l t y p e n z i j n i n t a b e l 4 v e r m e l d . De a a n g e n o m e n p e r c e n t a g e s voor a f s c h r i j v i n g , r e n t e , onderhoud e n v e r z e - k e r i n g komen o v e r e e n m e t de a l g e m e e n aangehouden n o r m e n .

I-Iet v e r s c h i l i n k o s t e n bij d e s t a l l e n m e t binnenvoedering ( A l e n AZ) i s z e e r g e r i n g nl. F 4 ,

- -

p e r koe. De v r a a g kan d a n ook w o r d e n g e s t e l d of voor d e z e b e d r i j f s g r o o t t e , gezien d e b e p e r k t e mogelijkheden, v o o r r a a d v o e - d e r i n g wel v e r a n t w o o r d i s .

Met d e eenvoudige s t a l o p z e t ( A 4 ) i s i n v e r g e l i j k i n g rnet d e s t a l l e n m e t binnenvoedering e e n behoorlijke b e s p a r i n g op de j a a r l i j k s e k o s t e n t e v e r k r i j g e n nl. o n g e v e e r f 4 0 ,

- -

of 1 3 % p e r koe. I-Iet e v e n t u e e l l a t e r bijbou- wen van e e n v o e r p l a a t s m e t g r o e p s v o e d e r i n g i s h i e r b i j g e m a k k e l i j k t e r e a - l i s e r e n .

T a b e l 4. J a a r l i j k s e k o s t e n voor 60 koeien i n guldens

%

v a n Staltype A l A 2 A 3 A 4 inve s

-

t e r i n g S t a l m e t v a s t e i n r i c h t i n g 10. 8 2 7 10. 2 3 3 9 , 2 8 5 8. 8 1 9 1 l M e l k i n s t a l l a t i e 2. 0 8 0 2. 0 8 0 2. 0 8 0 2 , 0 8 0 7 3 Bulksilo e n v i j z e l 1. 1 0 5 1. 1 0 5 1 . 1 0 5 1 . 1 0 5 1 3 Me s t m i x e r l 9 8 1 9 8 1 9 8 1 9 8 22 1 4 , 2 1 0 13. 6 1 6 1 2 . 6 6 8 12. 2 0 2 O - Sleuf s i l o ' s 1 . 6 4 9 1 . 6 4 9 1 . 6 5 5 1 . 6 5 5 1 2 P l a a t voor r i j k u i l 342 3 4 2 3 4 2 3 4 2 1 2 V o o r t e r r e i n 274 2 7 4 3 8 3 2 5 6 1 2 A f r a s t e r i n g s i l o / k u i l 5 1 5 1 7 1 1 0 P l a s t i c f o l i e 5 7 4 5 7 4 6 7 8 6 7 39 8 1 0 0 T o t a l e j a a r l i j k s e k o s t e n 1 8 . 1 3 1 17. 5 6 0 16. 3 5 6 15. 5 0 0 I d e m p e r koe 3 02 2 9 8 2 7 7 2 6 3

-

4. 3. Staltypen, i . n v e s t e r i x e n en &arXj.&se _{.--- -.--.~-,-.---. --.,-} kosten voor 120 koeien

---,-"m"-.-'"-"---wp--

Ook voor (Ieze t>edrij£sornvang zijn, r e k e n i n g houdende m e t d e e e r - d e r genoemde ~litgangsl>uu~~ten, een v i e r t a l ontwerpen van ligboxens talleri gemaakt t. w, :

B1 : 2 -t 2 ri.jj.ge s t a l -wiet voergang e n g r o e p s v o e d e r i n g in d e s t a l , (vreetbireedte ca, 6 0 crn p e r koe);

B2

: 3

+

3 riji.ge stal. .met voergang e n v o o r r a a d v o e d e r i n g 1.17- d e s t a l , ( v r e e t b r e e d t e ca., 40 crrl p e r koe);

B 3 : 4 r i j i g e s t a l va11 snij~~;la;js e n g r o e p s v o e d e r i n g van v o o r d r o o g g r a s , ( v r e e t b r e e d t e r e s p , 1 5 en 00 c m p e r koe);

B4 : 4 r i j i g e s t a l mei. buitenuitloop w a a r o p zelfvoedering v a n s n i j m a i s e n v o o r r a a d v o e d e r i n g van v o o r d r o o g g r a s ( v r e e t b r e e d t e r e s p , 1 5 eri 1 5 c m p e r koe),

B i j d e z e bedrijisoxnvar~g w o ~ d e n d e

dj

e r e n i n d r i e groepen gehuis- v e s t e n gevoederd rrl. twee produktiegroepemn. cn e e n g r o e p d r o o g s t a a n d e koeien, D e laakst genoeande g r o e p w o r d t i n d e s t a l l e n m e t buitenvoedering op een a p a r t e pldrats gevoederd.

Voor d i t g r o t e a a n t a l Zcoeien i s e e n v r i j s t a a n d melkhuis aanwezig, w a a r i n een waciitruimte v o o r z i e n van @ere r o o s t e ~ v l o c r voorlcornt, Een d e r -

gelijkmelkkiuis heeft voor d e z e bedrijfsgr-ootte voordelen cn z i j v e r g r o o t de rnogelijkhed e n bij een 1aLer e s t a l a ~ i t b r e i d i n g ,

Tabel S geeft een o v e r z i c h t van g r o o t t e van

dc:

stalgebouwen e n d e benodigcle v o e r

-

exx rnestopslag ex1 e r f v e r h a r d i n g ,

Tabel 5, Gege?vena bij v e r s c h l l e n d e stal.typen voor 1 2 0 koeien

. _ _ _ " - , _ l l l / _ _ _ - , - ~ . - . . - ~ ~ ~ ~ ~ ~ - " . . ~ " - - - ,-m--*-.e- ".-s" --w-,m-,-*---**" ss,--.,,--.,-m--

--.-

v,.-w S"clt.ype D 1 B2 B 3 B4 l_----,..~.-~__n.l_l l_Y_"_II1.- _I__-.--,__X--- "-m-" --..--m "---~ ,-...-..-.- ".-- --..- --"".'--~,---"---.--- 1. Aa.ntal koeien 120 1. 20 1 2 0 1 2 0 2. V r e e t b ~ e e d t s p e r koe 3r.1 crn 3. Cyebouwopp. i n r n 2 Idem p e r kae 4. L o o p - - e e t r u i m t e brxatex~ ixi rn2 i d e m p e r koe

5, Totale opp, i n m2 van 3 en "k

idern p e r koe

Q.

Voeropsl.ag: sl.euf s i l o s o i n ui3 9x0 910 8'1 0 87 O platen r i j k u i l i n mi2 300 300 3 0 0 3 0 0 v o o r t e r r e i n s i l o ' s j.n m L 112 1. 1 2 288 220 7 , E r f v e r h a r t l l n g incl., b~.aitenvoergang in. m2 6461

619

498 138 8. Totale verhu~dimig buitera d c s t a l excl,

de s i l o ' s i n rriz 758 7 3 1 1 1 5 8 578

9. M e s t o p s l a g in m 3 540(2) 546 410(3) 4 1 0 ( 3 )

(1) O o k h i e r i s d e l o o p - e e t r u i m t e , d o o r d e z e t e c o m b i n e r e n m e t h e t v o o r - t e r r e i n v a n de s i l o ' s 8 m b r e e d g e w o r d e n , D e h e l f t h i e r v a n i s g e r e k e n d b i j h e t s t a l g e b o u w e n d e r e s t b i j de s i l o ' s .

(2) Voor d e benodigde m e s t o p s l a g i s h i e r e e n k e l d e r m e t e e n d i e p t e van 1, 30 m b e r e k e n d .

(3) H e t t e k o r t a a n m e s t o p s l a g i n d e z e p l a n n e n i s i n d e k o s t e n b e g r o t i n g g e -

w a a r d e e r d t e g e n f 100, - p e r r n 3 .

O o k h i e r z i e n w e e e n g r o o t v e r s c h i l i n d e g r o o t t e v a n d e s t a l g e b o u - wen. T u s s e n B 1 e n B 4 b e d r a a g t h e t v e r s c h i l r u i m 3 m 2 p e r koe.

ij-de

v e r g e l i j k i n g v a n h e t t o t a l e oppervlak< a a n s t a l g e b o u w e n b u i t e n u i t l o o p b l i j k t v e r d e r d a t d e s t a l l e n m e t g r o e p s v o e d e r i n g (B1 e n B3) e n d e s t a l l e n m e t v o o r r a a d v o e d e r i n g (B2 e n B4) o n g e v e e r g e l i j k v a n g r o o t t e zijn. B i j B 3 e n B 4 i s d e a a n w e z i g e r u i m t e v o o r m e s t o p s l a g b i j e e n k e l d e r d i e p t e v a n 1, 5 0 m voldoende v o o r 2 m a a n d e n . Sn t a b e l 6 z i j n d e i n v e s t e r i n g e n v o o r d e v e r s c h i l l e n d e s t a l l e n , i n s i c h - t i n g , v o e r o p s l a g e n e r f v e r h a r d i n g , a f z o n d e r l i j k e n t o t a a l v o l g e n s p r i j s n i - v e a u v o o r j a a r 1 9 7 3 w e e r g e g e v e n . H e t v r i j s t a a n d e m e l k h u i s m e t e e n c o m p l e t e r o o s t e r v l o e r i n d e w a c h t r u i m t e v e r h o o g t e n i g s z i n s d e i n v e s t e r i n g i n v e r g e l i j k i n g b i j h e t i n de s t a l bouwen v a n d e m e l k s t a l e n d e d a a r b i j b e h o r e n d e r u i m t e n . Sn v e r h o u d i n g t o t d e 2 Jr l r i j i g e s t a l , z o a l s d i e v o o r h e t b e d r i j f m e t 60 k o e i e n i s o p g e z e t , i s d e 2 3. 2 r i j i g e s t a l v o o r 120 k o e i e n p e r koe g o e d - k o p e r . H e t v e r s c h i l i n d e b o u w k o s t e n v a n d e s t a l g e b o u w e n m e t b i n n e n - of b u i t e n v o e d e r i n g i s d a a r d o o r g e r i n g e r g e w o r d e n . H e t v e r s c h i l i n k o s t e n t u s s e n d e p l a n n e n B1 e n B 4 ( e x c l u s i e f d e w a a r d e r i n g v a n d e e x t r a r n e s t - o p s l a g ) b e d r a a g t j 38. 805 of f 323,

-

p e r k o e , h e t g e e n f 120,

- -

m i n d e r i s d a n b i j d e v e r g e l i j k i n g v a n A1 e n A4 Dit g e r i n g e v e r s c h i l k o m t t o t u i t i n g b i j d e v e r g e l i j k i n g van d e t o t a l c i n v e s t e r i n g . H i e r i s p l a n B 4 nog m a a r 11% g o e d k o p e r d a n p l a n B1. D o o r d e w a a r d e r i n g v a n d e e x t r a r r i e s t o p s l a g i n d e p l a n n e n B 3 e n B4 s t i j - gen d e i n v e s t e r i n g e n m e t f 110,

- -

p e r koe. D e a a n w e z i g e m e s t o p s l a g i s b i j B3 e n B4 voldoende v o o r e e n b e w a r i n g v a n r u i m t w e e m a a n d e n . Wat b e t r e f t d e s t i c h t i n g s k o s t e n k o m t d e s t a l r n e t v o o r r a a d v o e d e r i n g binnen r e l a t i e f g u n s t i g u i t d o o r h e t g e b r u i k v a n b e i d e z i j d e n v a n d e v o e r g a n g .

-

20

-

T a b e l

6.

B e g r o t e i n v e s t e r i n g e n voor 120 k o e i e n i n guldens. S t a l t y p e % j a a r - B1 B2 B 3 B 4 l i j k s e k o s t e n S t a l e x c l . v l o e r e n i n l o o p p a d e n R o o s t e r v l o e r e n l o o p p a d e n L o o p - e e t r u i m t e b u i t e n Melkhuis m e t r o o s t e r v l o e r H e k w e r k e n l o o p r u i m t e V o e r h e k b u i t e n V o e r h e k z e l f v o e d e r i n g Voor r a a d r u i f W a a r d e r i n g e x t r a m e s t o p s l a g

M e l k i n s t a l l a t i e 32. O00 32. O00 32. O00 32. O00 1 3 B u l k s i l o m e t v i j z e l 10. O00 10. O00 10. O00 10. O00 1 3

M e s t m i x e r ( s ) 1. 800 1. 800 900 900 22 Sleuf s i l o ( s ) 22. 890 22. 890 27. 590 2 7 . 590 12 P l a a t v o o r r i j k u i l 5.700 5. 700 5, 700 5.700 12 V o o r t e r r e i n 2, 130 2. 130 5.470 4. 180 12 A f r a s t e r i n g s i l o / k u i l 880 880 1. 300 1. 240 10 31.600 31.600 40.060 38.710 E r f v e r h a r d i n g 12.275 11.760 9 . 4 6 0 2.620 12 T o t a l e i n v e s t e r i n g 264. 090 240. 890 249. 510 234. 840 I d e m p e r koe 2. 201 2. 007 2. 079 1. 957 De j a a r l i j k s e k o s t e n v o o r d e z e v i e r b e d r i j f s t y p e n z i j n i n t a b e l 7 op- genomen. B i j d e z e b e d r i j f s o m v a n g is h e t v e r s c h i l i n d e k o s t e n b i j d e s t a l - l e n m e t b i n n e n v o e d e r i n g (B1 e n ~ 2 ) g r o t e r g e w o r d e n nl. 8Y0, t e r w i j l h e t v e r - s c h i l t u s s e n p l a n B 1 e n B 4 s l e c h t s weinig h o g e r i s , nl. 9, 570.

- 21 - T a b e l 7. J a a r l i j k s e k o s t e n v o o r 120 k o e i e n in g u l d e n s S t a l t y p e

%

v a n B 1 B2 13 3 B 4 i n v e s - t e r i n g - S t a l g e b o u w : S t a l m e t v a s t e i n r i c h t i n g 1 9 . 4 0 6 1 6 . 9 1 0 1 7 . 2 8 0 1 6 . 5 6 7 1 ; M e l k i n s t a l l a t i e 4. 1 6 0 4. 160 4. 160 4. 160 1 3 B u l k s i l o m e t v i j z e l 1 . 3 0 0 1 . 3 0 0 1 . 3 0 0 1 . 3 0 0 1 3 M e s t m i x e r 39 6 39

6

1 9 8 1 9 8 22 O p s l a g r u i m t e n : SI euf s i l o t s 2 . 7 4 7 2 . 7 4 7 3 . 3 1 1 3 . 3 1 1 12 P l a t e n v o o r r i j k u i l 6 84 6 84 6 84 684 12 V o o r t e r * e i n 256 256 656 502 12 A f r a s t e r i n g s i l o / k u i l 8 8 8 8 130 124 10 P l a s t i c f o l i e 1 . 0 7 9 1 . 0 7 9 1 . 3 5 7 1 . 3 5 7 100 E r f v e r h a r d i n g 1 . 4 7 3 1 . 4 1 1 1. 135 314 1 2 T o t a l e j a a r l i j k s e k o s t e n 3 1 . 5 8 9 2 9 . 0 3 1 3 0 . 2 1 1 2 8 . 5 1 7 Idem p e r k o e 2 6 3 242 252 2 3 8

5. ARBEID EN MECHANISATIE R I J VERSCHILLENDE VOEDERSYSTEMEN B i j h e t u i t h a l e n e n h e t v o e r e n v a n h e t r u w v o e r i s g e s t r e e f d n a a r e f f i c i ë n t e en p r a k t i s c h e m e t h o d e n , d i e g e e n hoge i n v e s t e r i n g e n v e r g e n . D a a r o m z i j n t o r e n s i l o ' s e n a u t o m a t i s e r i n g b u i t e n beschouwing gelaten. Het u i t h a l e n v a n d e s n i j m a i s e n h e t k u i l g r a s g e b e u r t é é n k e e r p e r twee d a - gen. Dit h e e f t b e h a l v e e e n b e s p a r i n g a a n t i j d t e v e n s h e t b e l a n g r i j k e v o o r - d e e l d a t d e zondag k a n w o r d e n o v e r b r u g d . Ook m a a k t dit e e n v e r g e l i j k i n g t u s s e n de v e r s c h i l l e n d e s y s t e m e n b e t e r m o g e l i j k . B i j d e b e r e k e n i n g e n i s u i t g e g a a n van e e n o p n a m e van 8 kg d s p e r koe p e r d a g u i t s n i j m a i s k u i l e n 2 kg d s u i t voord:rooggraskuil. 5. 1. V o e d e r m e t h o d e n D e t i j d e n voor h e t v o e r e n b i j d e v e r s c h i l l e n d e s y s t e m e n w o r d e n v e r m e l d i n t a b e l 8 e n b i j l a g e 2. A l G r o e p s v o e d e r i n g binnen I-Iulpmiddelen:

-

l o s w a g e n

-

h y d r a u l i s c h e k r a a n - s i l o v o r k

s én

k e e r p e r t w e e da.gen w o r d t 3600 kg s n i j m a i s m e t d e k r a a n o p e e n l o s w a g e n g e l a d e n e n m i d d e n op de v o e r g a n g g e l o s t . P e r d a g w o r d t de s n i j m a i s t w e e k e e r g e v o e r d e n t w e e k e e r bijgeveegd. H e t k u i l g r a s w o r d t é é n k e e r p e r t w e e d a g e n u i t g e h a a l d e n m e t d e s i l o v o r k i n d e s t a l g e b r a c h t . P e r d a g w o r d t h i e r v a n é é n k e e r g e v o e r d e n é é n k e e r b i j g e v e e g d . A2 Voor r a a d v o e d e r i n g -mbinnen ---- -H u l p m i d d e l e n :

-

l o s w a g e n - h y d r a u l i s c h e k r a a n

-

s i l o v o r k H i e r b i j w o r d t h e t v o e r e v e n e e n s e e n s p e r 2 d a g e n u i t g e h a a l d e n d a a r n a zodanig l a n g s h e t v o e r h e k g e b r a c h t , d a t d e d i e r e n d i r e k t h e t v o e r kunnen opnemen. D e e e r s t e dag w o r d t h e t p r o d u k t d a a r n a nog é é n r n a a l l a n g s h e t v o e r h e k g e s c h o v e n , t e r w i j l d i t de t w e e d e d a g nog t w e e g e e r g e b e u r t plus nog é é n k e e r bijvegen. D e z e l f d e m e t h o d e w o r d t t o e g e p a s t b i j h e t v o e r e n v a n v o o r d r o o g k u i l l a n g s e e n g e d e e l t e v a n h e t v o e r h e k . H e t v e r s c h i l i n t i j d t u s s e n g r o e p s v o e d e r i n g e n v o o r r a a d v o e d e r i n g i s n i e t a l t i j d g e m a k k e l i j k t e o n d e r s c h e i d e n . E e n v e r s c h i l v a n 29 m i n u - t e n p e r dag w o r d t h i e r v e r o o r z a a k t d o o r h e t v e r d e l e n vóór d e k o e i e n e n w e l d o o r e e n g e r i n g e r a a n t a l k e r e n ( e r w o r d t i m m e r s e e n v o o r r a a d g e v o e r d ) , w a a r b i j d e k o r t e r e l o o p l i j n e n t e v e n s i n h e t v o o r d e e l v a n de v o o r r a a d v o e d e r i n g w e r k e n . A 3 Z e l f v o e d e r i n g ---m--- -mv a n s n i j m a i s k u i l ---- -e n g r o -e p s v o -e d -e r i n g v a n v o o r d r o o g k u i l buit-en -------------------------------------m- -H u l p m i d d e l e n :

-

s i l o v o r k - m e s t s c h u i f

De voordroogkuil wordt eveneens &&nuuiaal

per

2

dagen uitgehaald e n

bij d e voederplaats gedeponeerd, Elke dag wordt

4611

keer gevoerd,

w a a r n a het prodttkt nog Aénmaal, wordt bijgeveegd,

Bij zelfvoedering van de sriijrnais v e r v a l t het uithalen, het t r a n s

-

p o r t e n het voeren, Hiervoor i n de p l a a t s komt het wegachuiven van de

m e e t

m e t d e bijkomende werkzaamheden. Dit v e r e i s t i n dit

geval

9 ,

5

miwuC per dag,

Om

de mestschuiven s n e l e n goed t e 1ëUnnen

cldoen i a

het noodzakelijk dat d i t zoveel, mogelijk rechtlijnig e n zender

handwerk

kan gebeuren, De benodigde tijd b n dan e r g beperkt blijven,

A4 Z e l f v e e d e r i n van snijmaiekuil,

I I I I Y I U U P W L W I P W I P 1 I I 1 I I 1 Y I

e n v o o r ~ a a d v o e d e r i

van voordrocrggrae buiten

~ I P I U I Y I I Y Y " ~ W ~I~I Y6 ISP Y L Y W I W I Y I W Y I U Y I - I

Hulpmiddelen:

-

voorlader

meetschuif

Het k u i l g r a s wordt

bij

dezie methode m e t

d s

s i i o v o ~ k

m e t

af8chuEF-

h e k a a n de v o o r l a d e r

&&n.

k e e r p e r twee dagen r e a h t s t r e e k s i n

de

~ u f f

gedeponeerd, Voeren

a n naverdelen i e b i j d a a s methode n i s t

fisdi@,

Het ~ e h o o n m a k e n

van s i l o

en laopruimte kaui h i e r in s e n i e t s k o ~ t e r e

tijd gebeuren omdat geen voerhek aanwezig i a e n omdat da d a a ~ b i j

b @ =

horende I s o p r u i m t e ook vervalt,

81.

O r e e p ~ v o e d a r i q

binnen

I=-P Y i l l S * P P I I l I n A I L Y - a P

Hulpmiddslen:

d

lioewagon m e t ~ i i i j a f v a e ~

h y d r a u l f ~

ehe k r a a n

-

1 ~ j i I 0 ~ 6 ~ k

Om

bij

de

g r o e p m e t

l 2 0 koeien

6 t h

koor*

per

twee

d a g ~ n

v o ~ m u l t

te

kunnon halen m o e t rekening w o ~ d e n

gehouden m e t d e o p e e ~ v s l g l ~ g

van

de

w a r k ~ a a m h e d e l i , Ook dient do

voerg&ng

w i j to blijven9 s m d a t

@ @ R

isawagon m e t tilijafuaeii

wordt

gebruikt, Het uithalen

en

i n

da

taf

b ~ e n g e n

van kuilgrao g e b e u ~ t

a a k h i ~ r

met

da ~ ~ f l s v o r k ~

T ~ P

vve~duide-

lfjking hot vslgekida:

' 8

m a r g e n ~

wa.

het melikan kuilgras u i t h a l m

en

w s o ~ ~ a o ~ ;

-

hierria n s g m a a l ~ j

486 kg

í m i l g i i a ~

uithalen e n bulten do

stal

ep

de

sile-

v s ~ k

latefl a t a a n tot

de

volgwìde

dhgg

d

v a ~ v e i g e n s

eon wagefi ~ i n i j m a i b

(36813

kg) u - i t h a i e ~

@n

~ e e h t e t ~ e e k e

VORT

d@

k@@i@fi

b r ë ~ g w l ;

a

alg

de

wage3fi

leeg

i 8

kgl-r geladefi i n i ~ ~ d e ~

v0614

de

v81gefide dagg

Omdat

met

elke wwagen

de

anijm&ie

ideo@fi~ri

vee-

d@

kseie-i

w w d t ge=

b r a c h t ,

is

psf dag d&n k e e r a a ~ ; ~ ~ e h u í v e f i

v s l d @ e ~ d e *

$3

2

_q~_+adöe$q@liikig-bipxrgg

- - - - m - - -

Huipmiddei@ni

-

ibktwagm

-

hydfguiis ehe k w a n

-

kiiav@?k

~ & k i

k e w

per

twee dagen w u d e f i twee

wdgefii3

met

eik

9600

kg

gaij-

maiëkiiil

uitgehaald,

up

ë s ~

uosrgdng p e l a s t

@H

de

cre'ysts

deg

6 t h

kerf

bijgesehuvefi,

DG?

tweede dag twee

keer

bijsehuive'fi

e%

$BB

keef

biju@=

gefl,

D e ~ @ f f $ @

knsthlirde w6i-d.t t @ @ g @ p a ë t

bij

het

v@efP@fi

va^

het

hiig~ik8

laags

e e n

gedeeite

vati

het v s e ~ h e k ,

B3 Z e l f v o e d e r i n g v a n s n i j m a i s e n g r o e p s v o e d e r i n g v a n v o o r d r o o g g r a s

_{. . .}

H u l p m i d d e l e n :

-

s i l o v o r k

-

m e s t s c h u i f E v e n a l s b i j A 3 w o r d t d e v o o r d r o o g l i u i l é é n m a a l p e r 2 d a g e n u i t g e - h a a l d e n l a n g s h e t v o e r h e k g e b r a c h t , w a a r n a e l k e d a g h e t p r o d u k t e e n - m a a l w o r d t g e v o e r d e n é é n k e e r w o r d t b i j g e v e e g d . D e t i j d v o o r h e t s c h o o n m a k e n v a n l o o p - e n e e t r u i m t e n i s 11, 5 minuut. I n v e r g e l i j k i n g m e t m e t h o d e A3 v a l t h e t o p d a t d e v e r s c h i l l e n i n tijd n i e t e v e n r e d i g t o e - of a f n e m e n m e t d e s c h o o n t e m a k e n o p p e r v l a k t e . D i t w o r d t v e r - o o ~ z a a k t d o o r h e t r e l a t i e f g r o t e g e d e e l t e v a n d e t o t a l e t i j d v o o r h e t w e r k d a t b e s t e e d m o e t w o r d e n a a n b i j k o m e n d e h a n d e l i n g e n . B4 Z,elfvoedering v a n s n i j m a i s e n v o o r r a a d v o e d e r i n g v a n v o o r d r o o g g r a s

_{. . .}

H u l p m i d d e l e n : - v o o r l a d e r

-

s i l o v o r k m e t a f s c h u i f h e k - m e s t s c h u i f D e w e r k m e t h o d e is h i e r b i j d e z e l f d e a l s b i j A4, m e t d i e n v e r s t a n d e d a t d e d u b b e l e h o e v e e l h e i d (960 kg) k u i l g r a s i n d e ruif g e b r a c h t m o e t w o r d e n . H o e w e l b i j g r o e p s v o e d e r i n g b i n n e n ( A l , 131) e n v o o r r a a d v o e d e r i n g b i n n e n (A2, B2) h e t v o e r v o o r t w e e d a g e n w o r d t u i t g e h a a l d , w o r d t v o o r d e v e r g e l i j k i n g v a n d e v o e r t i j d b i j d e s y s t e m e n i n t a b e l 8 d e t i j d i n m i n u t e n p e r d a g w e e r g e g e v e n .

Tabel. 8. T i j d v o o r u i t h a l e n , v o e r en, b i j v e g e n , b i j s c h u i v e n v a n s n i j m a i s kuil

_-

e n v o o r d r o o g g r a s e n v o o r h e t mestschuiverri. v a n l o o p r u i m t e n bui

-

t e n i n m i n u t e n p e r d a g ( z i e v o o r s p e c i f i c a t i e bijl. I1 e n 111)- 7 --- S t a l t y p e A l A2 A 3 A 4 U i t h a l e n s n i j m a i s 18, 5 17, 5

-

-

U i t h a l e n g r a s k u i l 10,

-

10,

-

9 ,

-

9,

-

~ o e r e n / n a v e r d e l e n b i j v e g e n m a i s 26,

-

79

-

-

-

~ o e r e n / n a v e r d e l e n g r a s k u i l 11,

-

5 ,

-

11,

-

M e s t s c h u i v e n

-

-

10,

-

8, 5 T o e s l a g ( c a . 10%) 6, 5 3,

5

3 ,

-

2, 5

--

T o t a a l 72,

-

43,

-

33,

-

20,

-

w. v. t r e k k e r - m i n u t e n 31,

-

31,

-

21,

-

19,

-

S t a l t y p e B 1 B 2 B 3 B 4 U i t h a l e n s n i j m a i s U i t h a l e n g r a s k u i l ~ o e r e n / n a v e r d e l e n m a i s ~ o e r e n / n a v e r d e l e n g r a s k u i l M e s t s c h u i v e n T o e s l a g ( c a . 10%) T o t a a l w. v. t r e k k e r - m i n u t e n 36,

-

32,

-

-

13, 5 13, 5 13, 5 12, 5 49

-

12,

-

-

11,

-

5,

-

21,

-

b

-

11, 5 10, 5 6, 5 6, 5

----

5,

-

2,

-

71,

-

69,

-

Cl, - 25,

-

56,

-

52,

-

29, - 25,

-