C.J. Vos
Column
Eurobarometer
Op donderdag 12 maart was het dan zover. Op die dag heeft Europees commissaris Vasso Pa- pandreaou in Lissabon het jaar voor de veilig heid en de gezondheid op het werk officieel ge opend. Dit onder het motto: ‘Europa 1992, sa men werken aan een betere werkplek’ en met het doel de Europese burgers te ‘sensibiliseren’. Ter verhoging van de feestvreugde zijn bij die gelegenheid de resultaten gepresenteerd van een Europees onderzoek naar de beleving van de ar beidsomstandigheden. Dit onderzoek was geba seerd op een representatieve standaard-steek- proef (Eurobarometer) onder 12.500 responden ten in de twaalf lidstaten, waarvan ruim 1.000 in België en bijna 900 in Nederland.1 Kort enkele onderzoeksresultaten, met speciale aandacht voor Belgische en Nederlandse cijfers. Van de 150 miljoen EG-werknemers is 40% van oor deel, dat het werk de gezondheid aantast of zou kunnen aantasten. België en Nederland zitten met 37 resp. 30% nét onder het Europees ge middelde. In totaal zegt 14% persoonlijk slacht offer van arbeidsongevallen of beroepsziekten te zijn geweest en 38% kent collega’s die een arbeidsongeval hebben gehad. Wat de top vijf van gezondheidsbedreigende factoren betreft blijkt in Europa stress de koploper te zijn (48%; Be. 56%, NI. 41%), op de voet gevolgd door rugpijnen (47%; Be. 41%, NI. 44%). Daarna volgen spierpijnen (33%; Be. en NI. beide 19%), visuele problemen (27%; Be. 20%, NI. 18%) en algehele vermoeidheid (26%; Be. 29% en NI. 22%). Ondanks het bestaan van deze arbeidsri sico’s meent maar 14% van de Europese werk nemers slecht geïnformeerd te zijn over de ri sico’s en de preventieve maatregelen op dat ge- *
* K e e s V o s is l i d v a n d e r e d a c tie va n h e t T ijd s c h r ift v o o r A r b e id s v r a a g s tu k k e n .
bied. Gemiddeld vindt 53% dat verbetering van veiligheid en gezondheid tevens bijdraagt aan verhoging van de efficiency op het werk, terwijl 83% (Be. 85%, NI. 91%) tevreden is over de bestaande veiligheidsmaatregelen. Wat betreft het treffen van preventieve maatregelen wordt algemeen het meest verwacht van de eigen onderneming (64,5%) en de werknemer zélf (22%). De Belgen en de Nederlanders zien min der dan gemiddeld een preventieve rol voor de nationale overheid, terwijl de Nederlanders méér dan gemiddeld wijzen op de eigen verant woordelijkheid van het bedrijf en de werkne mers.2 De EG speelt hier (met nog geen 1,5%) nauweüjks een rol. Hierdoor is het des te op vallender, dat men alom positief is over de rol van de Europese Gemeenschap. Gemiddeld is 94% vóór EG-regelgeving (Be. 97%, NI. 94%, met als uitschieter naar beneden Denemarken met 68%). Van de ondervraagden verwacht 47% van de Nederlanders en 57% van de Belgen (vs. 30% van de Denen), dat EG-regelgeving de ge zondheid en veiligheid op de eigen werkplek kan verbeteren. De Engelse cijfers blijken nau welijks van de Europese gemiddelden af te wij ken. Maar misschien staat de Eurobarometer wel vaker op ‘mooi weer’? Voor minister De Vries (óók in Lissabon) waren de onderzoeksre sultaten aanleiding te constateren, dat Neder land er niet zo ongunstig afkwam. Daarmee is niet gezegd, dat een Europees jaar voor Neder land (én België) een overbodige luxe zou zijn. Noten
1 Commission of the European Communities, Europeans and health and safety at work; a survey, Luxembourg 1992.
2 Deze gegevens komen in grote lijnen overeen met eer der Nederlands onderzoek. Zie: Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid, Integraal Beleidsplan Arbeidsomstandigheden, Den Haag, december 1991.
