Paasexcursie 2012, Zuid Touraine, Indre-et-Loire, Frankrijk

AFZETTINGEN WTKG 33(4),2012 80

Paasexcursie

2012,

Zuid

_{Touraine, Indre-et-Loire, Frankrijk}

Leonard Vaessen ¹

De deelnemerswarenDavidBaron,Tonvan

Eijden,

Colin

van

Elderen,

Paulus de

_{Graaf-Rutteman,}

BenenJoke

Nie-land,

Eddy Spijkerman,

Henk-JanvanVlietenLen Vaes-sen.

Eddy

wasdeze keer decontactman in

_{Nederland, bij}

wie menzich kon opgevenenLen deed de

voorbereidin-genter

plaatse.

Pauvrelay,

gemeente

Paulmy

Zaterdag

7

_april

om 10uur washet verzamelen op de

cam-ping

vanGrand

_Pressigny.

Van hieruit

_zijn

we

gezamenlijk

naarde negen kilometer

noordelijker gelegen

oude groeve

bij Pauvrelay,

in de_gemeente

_{Paulmy gereden.}

Hier konden we

vrij

terecht. Voor de kleine groeve kon ik deze keer geen

toestemming krijgen.

In de oude groeve is echter dezelfde

afzetting

ontsloten als in de

_kleine,

ermoestalleenwatmeer gegraven wordenom

bij

de

_lagen

tekomen.

In de

_zandgroeves

hier

bij

het

_{gehucht Pauvrelay zijn}

de ‘sa-bles

_{coquilliers grossiers’}

vande faciesPontilévien

_ontsloten,

deze

_{zijn afgezet tijdens}

het

_Langhian,

Midden Mioceen. Voor meer

_{stratigrafische}

details zie

mijn

artikel uit 2007. Tussen de oudeende kleine groeve,

ligt

nogeenhele_grote

zandaf-graving

waarvande

_exploitatie

verleden

_jaar

is_gestopt.Het

betredenvandeze

_afgraving

is

altijd

ten_strengsteverboden

geweestenis datnunog. Erstaanzoveel borden inenrond de groeve die dit aangeven dat het niet slim is dezete

nege-ren.Deze

zandput

wordtnu

dichtgestort

met

puin

enklei. De

_westelijke

en

noordelijke

wandvande oude groeve

zijn

nog

goed toegankelijk

enineen

heerlijk zonnetje

werder

stevig

gegravenen

gezeefd (foto

1en

2).

De

_oostelijke

wand vande groeve is

begroeid

enhet stonker

vreselijk

vanwege eendassenburcht dieeris

gevestigd.

Indezegroeveiseen

pakket kalkhoudende,

grijs-gele,

slecht

_gesorteerde

_grove zanden

_ontsloten,

soms zelfszeer

grof

met nestenstenen; vuursteen, verkiezelde kalkstenenen somssponzen

geëro-deerd uit het

_{onderliggende}

Senoon. Grote

_exemplaren

van deoesterCrassostraea

gryphoides

komen hierin ook

regel-matig

voor.Verder veel

afgerolde

enniet

afgerolde

schel-pen,

bryozoën

en

_koraaltjes

meteen

Langhian

ouderdom. Restenvan

vertebraten,

zowel land als

_{marien, zijn}

zeld-zaam. Toch

zijn

er hier

tijdens

de excursie wel enkele

haaientandjes gevonden.

De molluskenvan

Pauvrelay

be-staanuit benthischevormen, onder andere bivalven soor-tendie

_tijdens

hun levenaanhard substraat vastzitten zoals Arcanoae

_{biangulina (D’Orbigny, 1852),}

Barbatia

vincen-ti

_(CoufTon,

_1905),

Barbatia barbata

_(Linnaeaus,

_1758),

Barbatia

_{polymorpha (Mayer, 1868),}

Striarca lactea

(Lin-naeus,1758),

Chama

_{gryphoides Linnaeus,}

1758,Cardita crassa

Lamarck,

1819;

of endobionten

_(ingegraven

in het

zand)

zoals Anadara turoniensis

_{(Dujardin, 1837),}

Glycy-meristuronica

_{(Mayer, 1868), Glycymeris}

nummaria

(Lin-naeus,

1758), Glycymeris

texta

(Dujardin,

1837),

Venus subrotunda

_Defrance,

1828. Van

_Glycymeris

bimaculata

(Poli 1795)

worden meestal alleenmaarbrokstukken ge-vonden. In destenenkan Barnea sp. worden

aangetrolfen.

Bij

de

_{verspeelde gastropoden zijn}

vooralconussen en

cy-praea’s populair bij

verzamelaars. Kleine

_exemplaren

van Conus

_{dujardini Deshayes,}

1845 komen

_regelmatig

voor en somskomteen

exemplaar

van eencypraea

(Schilderia

sp.)

uit het zand

_{tevoorschijn, begeleid}

met

vreugdekreten

vande

gelukkige

vinder.

De niet

_{verspeelde gastropoden zijn}

vanhet benthischetype.

De DiodoraenPatellasoorten leefden

_vastgehecht

_{op de}

stenenvande

klifkust,

evenals

_Serpulorbis

arenariusen an-dere Vermetidae. De

_aanwezigheid

vanPotamides

wijst

op eenabnormaal

_zoutgehalte.

Dat dezesoortenin

_Pauvrelay

redelijk geconserveerd zijn,

nieterg

gerold,

duidt opeenkort

transport ineen

hoog energetisch

milieu.Alles

wijst

erop dat de

_Langhian

faluns in

_{Pauvrelay zijn afgezet langs}

een kust bestaande uit Senoonkliffenmeteenmin ofmeer

stei-le

_helling

ineen

(sub)tropisch

klimaat

_(Lecointre

_1947).

2(rechtsonder).Pauvrelay.Graveninde_westelijke groeve-wand.Ookde excursieleider(voorgrond)kon hetweerniet

lat-enomzakken te vullen.(Foto EddySpijkerman)

Enkele

_{jaren geleden}

kon ik nog zeggen Paasexcursienaar het Loirebekken

_{(Vaessen, 2007)}

omdatweook nog

vind-plaatsen

inde facies

Savignien

enfacies Pontilévien had-dentennoordenvande Loire enrond Manthelan.Helaas,

die

zijn

ernietmeer. Slechtstwee

vindplaatsen zijn

nog

toegankelijk,

een

bij

Fèrriere

Largon

en een

bij Pauvrelay

in de_gemeente

_Paulmy.

Beide in de

_zuidelijke

Touraine. Dat waswel anders toen we in 1976voorde eerstekeer

in het Loirebekkenneerstreken,toen haddenwe minstens tien locatiester

_beschikking.

Maartoenwaren weookmet

veel meermensen,overde 30. In 2007 hadden_we nog

vijf

vindplaatsen

ter

_beschikking

en waren wemet20 verzame-laars. Dit

_jaar

waren we met_{negen verzamelaars. Je kunt}

dus zeggen dathet aantal

vindplaatsen

zich heeft_aangepast aanhet aantal

_{excursiegangers.}

Of is hetsomsandersom?

In 1976zaten _{alle excursiedeelnemers op de}

_camping

in Grand

_Pressigny

intentenofcaravan

(zie

foto in

_stukje

van Anton Janse in

Afzettingen

33

_(1),

pag. 16).Nu zatener tweedeelnemersin een vandetwee

_huisjes

die sinds kort

op deze

camping

staan

_(zie

_{foto 2 op}

_pagina

16 van An-ton’s

_stuk),

twee stondenerop de

camping

meteen

cam-per, tweezaten erin eenhotel in Tours

₍₆₀

km

noordelij-ker)

tweezatenerineenhotel in Chatelierault

₍₃₅

kmten westen vanhet

_{excursiegebied)}

en

één,

de excursieleider

en nu

verslaglegger, sliep

gewoon thuis in Petit

Pressigny,

midden in het

_{excursiegebied.}

1 (rechtsboven).Pauvrelay, Paulmy.Overzichtoverde oude groeve. Paulus ligtop dewestelijk helling. Figuurtjebovenin netonder de rand vannoordelijkehellingis Henk-Jan. (Foto

AFZETTINGEN WTKG 33(4), 2012 82

Les

_{Verdaux, gemeente}

Ferrière

_Larçon

Na de lunch vertrok het hele

gezelschap

naarhet acht ki-lometernaarhetoosten

gelegen

Ferrière

_Larpon.

De

vind-plaats bij

Ferrière

_{Larpon ligt}

ongeveertweekilometerten

noordoostenvanhet

_dorp,

rechts vande D96

richting

Es-ves-le-Moutier.

_Ongeveer

200meter

voorbij

de

_afslag

naar de

_boerderij

‘

LaPlacette’ iseenkleine

zandweg

naarrechts die uitkomtopeenverwilderd

grasland bij

een

bosje.

Het

bosje ligt

ineenoude groeve. In dit

bosje zijn

in de wan-den_vande

voormalige

groevegatengegravendoor verza-melaars. Ook buiten het

_{bosje zijn}

_gatentevindenenwel

links_{achterin op het}

_{grasland (foto 3).}

Deze locatie wordt

aangeduid

als Les Verdaux

(zie

Vaessen 2007_{voor meer}

details).

Ook hier

_zijn

de ‘sables

coquilliers grossiers’

van de facies Pontilévienontsloten.

Inde tuin van de

boerderij

‘La Placette’

ligt

ook nogeen

kleine groeve waarin de facies Pontilévien is ontsloten, maarik

_kreeg

deze keer weergeen

toestemming

om erte verzamelen.Nu_{waren er}

_{bijen necrgcslrckcn}

_endie

moch-ten niet verstoord worden. In 2009

kreeg

ik geen

toestem-ming

omdaterwaterin de groeve stondendat werd door de

twee

paarden

als drinkwater

_gebruikt.

In 2007_was ditwater

dooronze

graaf-

enzeefactiviteiten

_ernstig

vervuild zodat

het

_{lange tijd}

door de

_paarden

niet als drinkwater kon wor-den

_gebruikt.

Nu stondergeenwatermaarzatener

bijen

en

die

_{zijn tegenwoordig}

_heilig

verklaard. Dollfus &

_Dautzenberg

₍₁₉₀₂₎

geven op

pagina

25 van

Memoire27een

profiel

van de oude groeve

bij

‘La Gran-de Varenne’ welkenet ten oostenvan‘La Placette’

lag.

Het

lijkt

eropdat het

pakket

datnuin ‘La Placette’ nogtezien

is de “Sables blanc

fin,

a

Bryozoaires” zijn

meteendikte

van3,50meterenhet

_pakket

datnunogtezien is

bij

‘Les Verdaux’ de “Sables

_grossier,

_Jaunatre,aVenus clatharata”

zijn, i

Venus clatharata

Dujardin,

1837 iseen

junior

syno-niemvoor Venus subrotunda

Defrance,

1828. Deze komt inderdaad

_redelijk

veel _voor in ‘Les Verdaux'. Daarnaast ook veelsoortendieweookin

_{Pauvrelay gezien hebben,}

al-leen is de conservatietoestand hier veelbeter,nietzo

_gerold.

De zanden

zijn

hier

_{waarschijnlijk}

in_eenwat

_rustiger

mili-eu

afgezet,

ineenbaai

afgeschermd

vande

golven

en

stro-ming (Lecointre

1947).

Wat hiermeervoorkomt

zijn

kleine Muricidae zoals:

_{Hexaplex bourgeoisi (Toumouër,}

_1875),

Ocenebra vindobonensis

_{ligeriana (Toumouër, 1875),}

Spi-nucella

_{angulata (Dujardin, 1837),}

Favartia

suboblonga

(D’Orbigny,

1852)

en

natuurlijk

veel trivia’sen

regelmatig

eencypraea,somszelfvan

behoorlijke afmetingen.

Wat ik

voorbij

zag komenwasin ieder

_geval

eenfraai

_exemplaar

vanSchilderia columbaria

(Lamarck,

1822)

en van Schil-deria decorticata

_{(Defrance, 1826).}

Eenvandezewas ze-ker

_{bij mij}

in de zeef

_{terechtgekomen}

als ik nietwas voor-3. LesVerdaux,FerrièreLargon.Met z’nallen in hetgatin hetgrasland. (Foto EddySpijkerman)

83 AFZETTINGEN WTKG 33(4),2012

gekropen bij

het vullenvandezeven,nu wasJoke de

gelukkige

enkonik slechtstandenknarsend toezien.

Tja, eigen

schuld dikke bult heet dat dan. Door het

regelmatig

vindenvanzo’n mooie cypraea is

Eddy

ter

plekke

bekeerd totKALK, daarvoor deed

_hij

al-leenmaar aan vandiezwarte

pinnetjes.

Op

foto 4 is dat

_duidelijk

tezien. Haaientanden

zijn

zeer zeldzaam op deze

vindplaats,

dus het zeefïana-tismemoetwelvoorKALK

zijn.

Tollaatin de

_namiddag

werder

stevig doorgewerkt.

Daarna werderdooreendeelvande groep in het

stam-café ‘Bar

_{Préhistorique’}

in Grand

_Pressigny

_nogeen

biertje gedronken

omhet stof wegte

spoelen.

Meigné-le-Vicomte

/

Channay-sur-Lathan

Zondagochtend zijn

DavidenColin vanuitTournaar een vande laatste

_vindplaatsen

metFacies

_Savignien

gegaan. Het

is,

of beter

_gezegd

_was,eengrote

zandaf-graving

net tenoostenvan

Meigné-le-Vicomte.

Daar waarde D3 uit de

_{richting Channay-sur-Lathan}

_overgaat in de D140naar

Meigné, ligt

de_toegangtot_{de groeve.}

Tij-dens de excursievan2009wasdeze groeve nog in

bedrijf.

Nu troffen DavidenColin alleen nog wat

_storthopen

aan en wasde groeve zelfnagenoeg

geëgaliseerd. Op

de

stort-hoop

vondenzenogwat

_fragmenten

en een

bijna

hele

Gi-gantopecten

ligerianus (Dollfuss

&

_Dautzenberg,

1906)

(foto 5).

De ouderdomvanditmateriaal is

waarschijnlijk

ook

_{Langhian (Courville}

&

_{Bongrain 2003).}

Derestvan degroep

ging

weernaarFerrière

_Lanjon

om hier verderte_{graven op}

jacht

naarSchilderia’senander

4. LesVerdaux,Ferrière Largon.Eddyhard_{op weg naar}eenprachtigeCypraea,vanKALK !!(Foto ColinvanElderen)

Gigantopecten ligerianus (Dollfuss&

Dautzenberg, 1906)uit de groevebijMeigné-le-Vicomptemetfacies Savignien (Langhian).(FotoColin vanElderen)

AFZETTINGEN WTKG 33(4), 2012 84

mooi

_{spul. Tegen}

de

_middag

kwamen DavidenColinook aan.JokeenBen hieldenhet in de

_loop

vande

_middag

voor

gezien

en

gingen

eenbezoek

_brengen

aanhet kasteel van Grand

_Pressigny

met

zijn prachtige

collectieaan

prehis-torische

werktuigen

vanvuursteen. De streek rond Grand

Pressigny

staat netals

_Rijkholt

in

_Zuid-Limburg

bekend_om

zijn werkplaatsen

waar

tijdens

het Neolithicum

_werktuigen

uitvuursteen werden

gemaakt

dieoverheel West

Europa

verspreid zijn teruggevonden

in

_{nederzettingen}

uit die

_tijd.

Derest bleef nogtot_tegendeavond,onder een

heerlijk

voorjaarszonnetje

zakken vullen in ‘LesVerdaux’.Colin

en David vertrokken toennaarhun hotel in Touren

twee-de

_paasdag

weer

richting

Nederland.

_Eddy

enPaulus

zoch-tenhun hotel in Chatelleraultweerop enkeerden tweede

paasdag

ook_terugnaarhuis.

Zondagavond

werden

_{Rieja (mijn}

vrouw)enik

uitgenodigd

om op kostenvan de excursiedeelnemersvan een

etentje

te

genieten bij

hetrestaurant ‘Chez Grand Ma’ inGrand

Pressigny,

dit werd in dank aanvaard. Het diner werd

ge-nuttigd

in het

_gezelschap

van

Joke, Ben,

TonenHenk-Jan.

Nogmaals

dank hiervoor.

Op

tweede

_paasdag

vertrokken ook de deelnemers die in Grand

_Pressigny

zatenhuiswaarts.

Determineren

Bij

het determinerenvande

uitgebreide

falunfauna kan voor de Bivalvia

gebruikt

worden

_gemaakt

van; Dollfus,

G.-F & Ph.

_Daulzenberg,

1902-1920.

_{Conchyliologic}

du Miocène

_Moyen

du Bassin de laLoire,Mém Soc. Géol. France

_{Paleontologie,}

Mém. 27.

_Aangevuld

met Glibert M. & L. van dePoel,

(1965-1970).

Les Bivalvia fossiles du

_{Cénozoïque étranger,}

deel 1-6,

Verhandelingen

Kon.

Belg.

Instituutvoor

Natuurwetenschappen,

tweede

_reeks,

delen77,81,82,83en84. Voor de modernere nomencla-tuur en omde

foutjes

vanD&Dte

corrigeren.

Voor de

_Gastropoda

kan

_{gebruikt gemaakt}

wordenvan:

Gli-bert, M., 1949en1952.

Gastropodes

du Miocène moyen du Bassin de laLoire,2

_{delen. Verhandelingen}

Kon.

_Belg.

Instituutvoor

Natuurwetenschappen,

tweedereeks,deel 30

endeel 46. In dit werkvoert

hij nogal

eens

onnodig

nieuwe

soortenenondersoorten inen

vergiste hij

zich weleens.Dit

corrigeert hij grotendeels

in

_zijn

serie

_{‘Gastropodes}

fossi-les du

_{Cénozoïque’ (Glibert,}

M.

_1960-1963,

7

_delen).

Ver-handelingen

Kon.

_Belg.

Instituutvoor

Natuurwetenschap-pen, tweedereeks,delen

_{61,63,68,69,70, 73,74.}

Moder-nere literatuur zal echter ook

geraadpleegd

moeten wor-denvoorde

juiste

moderne

_naamgeving

vande generaen

omtaxonomische

slippertjes

te

corrigeren.

In

_Afzettingen

heb ik

_onlangs

deconussenal

gereviseerd

(Vaessen,

2010).

Onlangs

verscheen in Cainozoic Researcheenartikelvan

Fehse&

_{Grego (2012),}

waarin ook de Eratoidaevanhet

Langhian

van het Loirebekken worden behandeld. In dit artikelstaat

bij sommige vindplaatsen

in het

_Loiregebied

dat de

_afzettingen

een Serravallian ouderdomhebben,dit is echter nietzo.Alle midden-miocene

afzettingen

van ge-noemde

_vindplaatsen

in het Loirebekken hebbeneen

Lang-hian ouderdom.

Glycymeris insubrica,

G. _{cor, G.} violacescens of tochG. nummaria?

Frcddy

vanNieulande

(2009)

heeft in

Afzettingen

de

Gly-cymerididae

vande Loire behandeld. In dit stuk wordt,wat

ik hierboven

_Glycymeris

nummaria(Linneaus, 1758)noem

nog

Glycymeris

insubrica

(Brocchi,

1814) genoemd

enstaat

denaamG. nummaria

bij

de

_synoniemen

evenals denamen G.cor

(Lamarck, 1805)

enG. violascens

(Lamarck,

1819),

in deze laatstenaamziteen

spelfout

diemeervoorkomt in de

_literatuur,

zie later.

Waaromnoemik dezesoortnu

Glycymeris

nummaria

(Lin-neaus,

1758)?

Dit is in

_navolging

van Markus Huberdie in

_{zijn Compendium}

ofBivalves, 2010

_uitgegeven

door

ConchBooks,

Hackenheim,

op

pagina

580 het

_volgende

schrijft

over de taxonomievan dezesoort,die

overigens

nog steeds

algemeen

in de Middellandse Zee voorkomt

(originele

tekst in het

_Engels).

“De taxonomie is

_hoogst

verwarrendenin het verleden

zijn

veelnamen

gebruikt

Reeve

_{(1843) gebruikte}

Pectunculus violascens(err.pro P. violacescens

Lamarck,

1819);

Hidal-go

(1867) gebruikte

Pectunculus

_{gaditanus; Lamy (1912)}

gebruikte, gebaseerd

op fossiele

MNHN-Parijs

types, Pec-tunculuscorLamarck, 1905;Nicol

_{(1945) gebruikte}

Glycy-meris nummaria

(Linnaeus, 1758); Pope

&Goto

₍₁₉₉₄₎

ge-bruikten Arca insubricaBrocchi, 1814. TenslotteCLEMAM

gebruikt violacescens,

maarzetervier ouderenamenmet

vraagtekens bij:

nummariaen

pallens

van

Linnaeus,

Cardi-um gaditanCardi-um

Gmelin 1791 eninsubricaBrocchi,

1814).”

(Bij

controlevan de CLEMAN gegevens op 6-11-2012 bleek PectunculuscorLamarck 1805 ookmeteen

vraag-teken in deze

_lijst

te staan

(LV)).

Huber

_schrijft

verder:

“Hier is Arca nummaria

_Linnaeus,

1758

geselecteerd

als de valide oudstenaam:

- Linnaeus korte

originele beschrijving (OD)

isaccuraat

genoegom de karakteristieke

eigenschappen

van een

juveniel

mediterraan

_exemplaar

teherkennen.

- In doos 165

gemarkeerd

als nummaria in de London

Linnean

_{Society Collection,}

eenenkele

klep,

met inkt

gemerkt

152, representeert het

_holotype.

-Nicol

(1945)

_en

Dodge (1952)

_geven

duidelijk

toedat nummariaenviolacescens identiek

zijn.

Echter

_Dodge

negeerde

de

_analyse

van

Lamy (1912)

ende

uitspraken

vanNicolen

accepteerde

denaam vanLinnaeusniet.

Hij

dachteenstabiele nomenclatuurbetervandienstte

zijn

door denaamviolacescensvanLamarckte

gebruiken.

Tegenwoordig blijkt

dat

_Dodge

met

zijn

‘non-decision’ de stabiliteit in gevaar

brengt,

zoals

_blijkt

uit de vier

₍₅

LV) vraagtekens

in CLEMAM. Door de Londense ty-pesvanLinnaeusteaccepterenwordt het irrelevant of er aan

getwijfeld

moet worden of Gmelin’s

_gaditanum

uit 1791 hetzelfdeis,of Lamarckscoruit 1805een va-lide eerderenaam was enof insubricavanBrocchiuit

1814eeneerderenaam was voor

violacescens,

dit

sta-biliseert de nomenclatuurvandeze soort.”

TotzoverdetextvanMarkus Huber in

zijn

85 AFZETTINGEN WTKG 33 (4),2012

Aangezien

bovenstaande

_{verhandeling betrekking}

heeft op eenrecenteMiddelandseZeesoortis het nog de vraag

of de fossielen uit het Mioceenvande Touraine onder de-zelfdenaamgevangen kunnen worden. Dit

lijkt mij

het

geval

want behalvedenaam Cardium

_gadilanum

Gme-lin, 1791 duiken alle anderenamenop in de literatuur die

gaatoverde bivalven-faunavanhet Midden Mioceenvan de Touraine. Gliberten vande Poel

_{(1965) gebruiken}

al denaam

Glycymeris

nummaria

_(Linnaeus,

₁₇₅₈₎

evenals

Agnès Lauriat-Rage (1981)

en noemencor,insubricaen violacescens als

_{jongere synoniemen.}

Latenwe

hopen

dat erdoor het

_gedegen

werkvanHubereeneinde is

gekomen

aandit taxonomisch

probleem.

Literatuur

CLEMAM:

_{http://www.mnhn.fr/base/malaco.html,}

CLE-MAM-authoritative database of the marine mollusca of

_Europe

and

surrounding

areas. Hosted

by

MNHM, Paris,

concepted by Jacques

Le Renard.

Courville,

Ph.&M.

_Bongrain,

2003. LesPectinidae miocè-nesdes faluns

(Ouest

de la

_France).

Intéréts

biostrati-graphiques

des associations. -Annales de

Paléontolo-gje

89: 125- 151.

Dollfus, G.-F & Ph.

_Dautzenberg,

1902.

_{Conchyliologie}

duMiocène

_Moyen

du Bassin de la Loire.-Mém Soc.

Géol. France

_{Paléontologie,}

Mém.

_{27,2 parties.}

Fehse,

D.,& J.

Grego,

2012. Contributionstoeratoid sys-tematics

_{(Mollusca, Gastropoda, Trivioidea),}

5. Middle

Miocene,

BadenianEratoidae from Borsodbóta

(Hunga-ry).

- Cainozoic Research 9

(1);

15-63.

Glibert,

MaximeetLuc vande Poel 1965. Les Bivalves Fossiles du

_{Cénozoïque Etranger.}

I Palaeotaxodontaet

Eutaxodonta.- Mémoires Mus.

Roy.

Hist. Nat.

Belg.

Série2,Fase 77: _{112 p. Bruxelles.}

Huber, Markus,

2010.

_Compendium

of Bivalves. 901 _{p 1} CD.

_{ConchBooks, Hackenheim, Germany.}

Lauriat-Rage, Agnès

1981. Les Bivalves du Redonien.

-Mém. du Mus. Nat. D’Hist. Nat. Nouvelle

série,

Série

C,

lomeXLV,173 p., 16

planches.

Paris.

Lecointre, G.,

1947. La

Touraine, géologie régionale.

250 p., 2de druk 1978.

Uitg.

Herman,Paris.

Nieulande, Freddy

van, 2009.

Samenvatting

vande

lezing

over

Glycymerididae

vanhet Loire

gebied, gehouden

op 22 november 2008.-

Afzettingen

WTKG 30(1):27-31. Vaessen,Leonard 2007. De ‘Faluns’van het Loirebekken.

-

Afzettingen

WTKG 28

(3):

51-61.

Vaessen,

Leonard 2010. De Conussoorten uitbet

_Langhian

vanhet Loirebekken.-

Afzettingen

WTKG 31

(1):

5-15.

'Leonard

Vaessen,LesBonins, 37350 Le Petit

_Pressigny,