VJERDE JAARGAKG
.
\VOENSDAG
.
ll1 1\IAA
HT
l94
:S
K
o
.
J6.
AIITffi
01
j
1!11
~@1""
Ice
rrll
(?;
Rliil
rr
@(f)
fnu;mm
llllll~
~
V
rrrr
OJao
WEEM
DAADWJERKILIK
DJEEJL
ll
N §IIRYD OM V1Elrt»
JBSJEW
A~llNG
Die
Ossewabrcmdwag
is
N~(~dsbesig
om
die
:;tryd
aan
te
lw
oop t
ee
n
d
ie
VJanclv
an
otiSva
d
e
rlonclsbodem.-
gt·ond·
vers
po
e
lin
7.
Ui
erdie
stryd
l
'
iild
pl<ws
nie in
woord(>
nie,
moar
in
sweet
e
n
(lrbeid.
i
n
ge
t·oige
'n
brief
aau
die Departe
m
e
nt
van Lall(lbou
en
Bo:sbou
:nwrin
d
i
e
G
.
B.
~edie
11
st
e
aangebit>d
u
:
ord
in
di
e :;
t
ryd
tePne
r
os
i
e.
i.-;
di
e s
tafoffisier
van
die
Boe
rc•
je
u
g
in
h
e
11
nis
gct;tPl
dat
die
De
p(lrtcme11t
voortaon
prakti
ese
voorligting
sal
v
ers
lwf
tnwr dir>
Boere.ieug
e
n
0
.
11
.-
wag
laertr
e
k
l.-ings
J
wu
.
Deel van
die
lotrsus
wat;die
la
c
rgang
e
r
s
mo
et oudergaa
n
,
i
s v
eldbctvaring
.
Op
all
e
lae
rtr
ekki.
n
gs
H
:
ord
lt>.~ingsoor die
onderwerp
gehon e
n nou
is dam·
reeli
n
g
s
getref dat. '
n
bemnpte
vm1die
D
e
parte
m
e
n
t
p
r
akti
ese
voor
-ligtin
g
sal gee op di
e ree
hs
la
e
rtrekhin
gs
wat
g
e
d
u
rcntle
Maori
,
April
e
n
]
l
ei sta(
m
ge
hou t
e
u;ord.
Ajgesien
van
hi
er
di
e
o
]l(l
e
nwming is daor
ook
'11acmbod
aan di
e
Dc
po
r
t
e
ment
,
gedo
e
n om
die terrein
li(/11
A
majuba
, wat
in
0.8.-b
e
s
i
t
is
,
te
ge
bruif..· vir
proef·
nem
i
u
gs in
verband
met
veldbewari
.
ng
.
A
anges
i
en
hierdie
t
errein
sow
e
l ber
g
-
a
s
vlakte-
·
veld
e
n :;o
wcl
.soet
a
s
stwr
d
ele
h
e
t
, wm
·d
dit
.
as beson
,
cter
geshih
geag
vir
d
e
r
gelif:e proefnem ings
.
'
n
Ampt
e
naor
va
n
die• Departernent
hct dan
ool.-
r
eeds
'
n
b
t
>
so
e
h
am:
di
e
berg !:ebr
h1
g
e
n
l~·ashoar
'
s
in
genom
c
m
et
tmt
daar
a
l i
n
hicrdie
ri~tiugd
e
m
· die Oss
e
tcobrondu
:
ag
Lot
sta11cl
gel>ring
i
s
.
Daar
i
.
.,
b
es
luit
dat
h
oo
flwmdt.
A
.
P
.
van
{Jeerd
e
n
v
an
,
die
B
o
e
re
jeugstaf voortamt
p
erman
ent
te
A
majubo
:wl
woon om
toe:sig
oor
die-
te
rr
e
in
t
c
h
ou.
·
D
aw·
so[
ool.-
ger
ee
ld
lam·
tr
ek
kint;s
v
an
di
e
O
ssewabrcm.dwag
en
die Boerejeug
geiwn
w
ord
om
lw
l
k
r
o
gte
le
wy
aou
hi
m
·di
e
bc!augril•e
JH·oefnemiugs
.
Dit~lwtt.e cu
kam
p
gerietvc
wat
d
e
u
r
die Boerejeu.g
op
die
ll
)
rrein
acmgeb
riug is, sol tot;
bs
hil.
·kin
g geSc'el
lWrd Nllld
iegene
zcat
die
kur~usu
:
il
o
nd
er
g
actll
.
Di
e
Ossewabrcmdu:ag.
wat
ree
ds
etlike
jore
b
e
sig
i~m
et
sy ve
l
.
db
e
1
varingsbeleid
br
Auw
}uba
,
is
die een;tP
u
e
w
eg
i11
g
wat
uit
. die
volt.-
se
lf daad
H'e
rldilw aandag aan h
icr
di
e
vraag-Mrt
l•
g
eslte
u
h:
lw
t.
Ook
lWlr>wee
r neem
,
h
y
di
e.
L
e
idin
g
rl
e
ur
.o.:y
rli('nste lotbeshikking
fe .'itel iud
ie
diens
t'atl on::laud.
l'ITI\'ODIGii'\GS
ln 'I) fot".,Jir:li\1\
t"
Bt>lh il!(' (in!,hla<l:::)
'
'
'
N')
lwt die \djunk-lwmmar:· flau(~t·nt•ra:ll '1'1\1.1.., ua l!itn Hlit;iuo.s 11 at ~;cri~ i'\ nan d.ie le-i.er:: ~an die 1111 sionaaltr•··,..iJH]I• poliiiel.:e sroOJtt'.(iP('JI Yl'rdC'l'-(' ])('somlerhcde i~ '"r·
:-;trel< ni(•, maar ycrneem wor,li dat
<lie nil no<li£dn~s sltriftclilr a:m die <HHk'L'Sii<'il' ICil'rS J.;'01·ig is.
GROOT
LA~'AAIOOG
\\1~~IG
WOL
,.Die huL!Iic;:- aa!H.Inidin~:-. iii dal. di<'
parloment ten mi.JJ~tll to! laa! iu J)L!'i·
maar11l sa1 sit. l;(•tl(' is huif<'n~cwooJ: SJ>raal<saam, en in die ~(';; welw wat di<' ''oll;sraad lol, •<ht:-Y<·r ~osi! hct, is
mnnr stadig go-ron! cr" .- C:q>o A r~us.
OSSEWArB~ANDWAG
SAL
WEN
Adjunk=~(.G.
op
~ood
epo
ort
'n Aangenamc Yenassing het die
offisicre van die kommando Roo<le
-poon (\\.itwatersrancl) tebeurt geYal
op 21 Fchruarie. toe hulle besoek is deur die Ad.iunk·K.G., wat tcr elfdcr
ure ·n uitnodi~in~ Win genl. Grobler,
StafhooC \'an Gel>icd E. aanvaar het
en h·om ,·eq;c-scl hc-t na die v~rga
dering.
h1 'H /lr~it'loulic• J'Cdo hct die
Atijnnk-1\.(:, daarop gol\'ys ,uaL die
loelioms rir <lie OsscwahrmJ.ilHag en ilaarom ool\ Yir dio .AirilmJH)rdom
'n sliitter!'utk oon\iHning in ilio
SI{OOI dra.
Op die platteland hccrs algcmeue
omcnedenhcid -omclal die Regering
die produscnle en die YerbnJiken;
kontrolect· en nie die mildelmannc
nie.
Ook in die groot. !;tedc ontwikkel
ont.el'redcnlleid in die werkcrsgele
-dere weens die haglike ckonomicse
,·erdrukltin;; ''';wronclor die workers gcbult gaan. Die werl<ers wat hnl
belangc prollecr bcskcnu llet deur mic!del van valwnicr;, hct gelecr uit
die >Onl.:lngse geskiedcnis dal 'n wer
-kersorganisasic waL nio by hul Volk ingeskakcl is nie, 'n lekker skyf is
vir die kapitalb.
•n Bon•l~:;cnoof:>lmJl tnssen die
13om: cu .tli(' Wcrli:cr i!' dus om·cr· lllyrlclik <'n in lii('rdic lJOn(lgouoot·
S1\ajl
J
c "\
i1· OilS rolir O]lg"CSlnit ilie·selide oorwinnint.;< na( on~ in 192-l
11ebaa I J1c1.
Voorts hct. die Adjunk·K.G. daarop
gewys dat slogs 'n part.ylosc org.a
ni-sasic soos die O.B. vir die Yolk iets
Yan blywcnde waarclo Lot stand kau bring.
,.Genl. Smnls Jmn nie bcstaansvei
-ligheid aan dio Lcruggel<eerde solda
-te besorg nie. want die ma.:tlreels wat
daa n·oor noodsaaklik is, sal ind rui!\
teen die belange 1·an groepe en per
-sone Yan wie se stemmc die 8erste
:\linister sc party aibanklik is vir die
magsposisic. Ewe magteloos f.:tl sy
i\lajesteH sc Opp:>sisie wces, want.
hullc staan op diesclfde basis, die
slembus. Slogs cen organisasic in
S.-.'\., nl. clio O.B. kan hierclie laud
van ondcrgang red," llel t.lie :\.fCC.
verklaar.
,.1\s cnigiets vir 1ticrdi•c \-olk go·
doen moeL word dnn moet ons !;aam-wcr·k," het die .\djunk-K.G. bcsluit.
,.Ons sal. indien nodig. ,-:w die ou
stelscl gcbruik moeL maak .om hom 'n
uitklophou we lC dian en ·n nas
io-nalc !'Osiale ~esagst:tat in sy pick tc
resti~.'' (Tngestuur).
ll~~t®WJllilil ~IE
~~IER~~f: fffi~IID&W~{
11'1\'oo .Tohaunesburgso aigeraunlig -dcs na die on Ia ng gehoue kougrE'~YllU die ,Spriogbok Legion" in l\.:WJI·
·tud, hot JJckend gemaak dat llullc
l1cdaul; as l(',<:le ra11 di<:- ,T,cgion".
Hulle i~ sit· (: . . \llm cu mur . . \. };, ;·. l:Ol)in on. Uullc ltct "\Cl"id:o.ar llat
1wllt• in die. T,e;;iou 'n nr;<~nisa:-.i.e gesicn het ''at, (.] ie lJolaugc 'tnt II ic
oudsoltlato moes b.ehartig, muar 011 die lroniercnsie hot geblrk da{ dil
ni l;s a n!lers as 'n kommunistiesc 110·
litiel;e orgmtisasic OJHlcr <w1unautol Tan onil-soldrlt.e-hclnnge is uie. ~Y rir;·
tiug is so "Hlrrcgaaudo, ook wal IJotrcl" goi)·I;sto"llinr; UH:t nie-blaukc~, <.lat lllrilc Yeri>li!! yocl om te IJetlau.l,,
1. VERMENG
VAN
DIE BESTE
BLAAR.
2. DIE ALLERBESTE MA·
NIER
RYPGEMAAK.
0
O
ok
V kan hie1·die
bu£tengewone genot
en
tevredenhe
id
'l''!NllE
D
I
E
O
.
B.
, WOENSD
AO
,
14
1\
l
AAR'l'
HJ4:j
A
.V.
B.
O.B
t,yt;hesorgers, Ora istN·nmal>ers, Bcg:ra in is,·ersel,ema rs
BI,QE)U.'O:XTElN - ri{WfOJUA
1:30 11'al\l;c
Verrig
V
olJ.·scli
P
ns
!
Le
ning·s
v
ir
gesalari
ee
rd
e
persone v
e
rkryg-
b
aar
.
'l
'
e
nn
e
1titers
bilW~.H
A
ADPLEEG
SAS
B
Ai\"K
P AARL
: -
P
o
s
h
us
2
66
WORC
ESTER:-
Pos
hu
s
57
l
{
A
A1->STAD:
-
Posbus
23
87
0 Jlou hierdi!' a!lvertcnsil.' dop ,·ir nanlrondigings Yllll :~Ill.' Jl:l~· YCr·
i'l•ene Airilmnn~" Bof'kr.
0
ROOTDAG EK AAXllGI.OOlt
deur Paula - ~/C, posge1d 6d.
ROODSK\P LI'l' Dm X AG
deur Anrttc }focke- G/G, posgeld 4d.
nJE PAn YJ.::UDJm (hcrclruk)
<leur Elise Mniler-li/C:, posgeld 4d.
El\: 'N SA)UniTA.\NSE VJWU
(berdruk)
deur Elise 1fnller·-G/G, posgeld 4d.
THE Bl~llGll:UN - G/G, nosgeld 1d. Nnwe Springboli-llibliotl'cl; 0
PRO
ECCLESIA-BOEKHANDEL
Po
s
b
u
s 29,
-
Stellenhosch
.
~~][@iiTil~~
oflD
§®
(G@
®~~
9
0®
rwllll11
1Dl
i
iDl
g
(G
~Kll~
o
§
ITffiill
ft
lln
,Die tyd ttias
nog
nooit so ryp
z
:
ir
'
n
e
k
o
uomi
e
s
e o
:n
·
1
ve
nt
e
ling
onde
r
I
e
iding v
a
n d
ie
Osselcabrwult
v
ag a
s vandug
ni
e, e
n hie;d
i
e om-wentel
ing
sal
bewer1~stelligword
d
em
·
middel v
an bu
il
e
p
a
rle
ment
ere
optu-ede",
het A
cl
ju
nk
-
h:o
n
t
-mandant
-gen
eraol
.8.
A.
S
mith
,
verlede Dond
er
cla
g vaor
'n
groot g
e
hoor op
R
enville
·
verMaar.
Die vergadering is
gelei
d
e
ur g
e
nl.
G
.
Reti
e
f
,
en
g
e
o
p
en
m
e
t gebed
deur
lwmdt. ]
. A
. Strauss
.
D
i
e 0.
8
.-
or
l;
es onder
Leiding van
komd
t.
S
.
}. Swcmepoel
het
·
weer
~oosg
ewoon-lik puih
nws
iek geh>we
r
.
Daar is
by
d
ie g
elee
n
t
;
/t
eid oo
k
f
onneel
afsk
eic
l
g
enemn
·
van
jeugkonult.
P
.
}
. T
a
l
jaar
d
,
w
ut
b
e
noem is to
i
stafhoof v
a
n
die Boereje
u
g
m
et
sUw11p
le
'k
te
Potclz
e
fstroom
.
Genl. Smith het verwys na die plei-dooie vir samewerking kort gelede in
Die O.B. en het sy teleurstelling uit
-gespreek dat daar juis nou van die kant van die H.N.P: bevel' gegee
word dat O.B.-lede van 1 Mei af uit
-geskop moet word uit die party. ,.Dit skep die indruk dat hierdie mense nie met u wil saamwerk nie". Gelukkig is dit nie die volk wat so dink nie, maar net c.nkelinge, en danrom be!ltaan die hoop dat die begeerdo eenheid nog spoedig verlu·y sal word. Die Ossc•
wab1·andwag het juis so pas
uitnodi-gings gerig aan al die leiers van po· litieke groepe wat teen die reg>e -ringsparty is, om 'n b1·ee volksfront
te stig.
Die weg tot ons vryheid Jc beslis nie langs die partypolitieke stembus
nie, het genl. Smith beklemtoon en
gevra hoe oorwinning bchaal kan
word wanneer jy op stemme bou en
dan nog republikeinc uitwcrp uit jou
gelcderc. Dit is niks anders as
be-drag nie. Gelukkig is die toestande vandag so dat mense wat nog teer op
volksverd<-ddheid, eerlang gedwing sal word om samewerking te sock. Daarom stcl die Ossewabrandwag
nou aile pogings in die werk om
groepe wat op parlementere gebied
teen mckaar veg, hoewcl hulle eners
vocl, te verenig tot ecn groat front.
GROOT GELEENTHE!D
Ten spyte van <>lies wat gebeur,
gaan die Afrikanervolk die dinge ve
r-wesenlik waarna hy streef. Nog nooit
was die kanse op oorwinning so
groot as vandag nie. In 1914 was daar
bitterc verdeeldheid en in 1918 het
Duitsland die oot·Jog verloor, maar in 1924 het nasionalisme oorwin, hoe·
wei dit nog met die gcbrekkigc p ar-ty-middcl geskiecl het. Daarom was die oorwinning nie grondig en duu r-saam nie. Maar vandag het die volk
'n Ossewabrandwag en het hy 'n
ijJ
i
~o
9~
l~
<Ox
~t
Armd~rt
f\Y
TI@l@lrrn
cdl
R{
i
<e~
.\1 die ta.kko ran .lie JLX.P. in
I\nntllnnd i deur ,llic ::cliretari-.. in
li:cnnis r;estel tlat Jrul!c die 1Jcpalin!;
dat. gceu 0.13.-lid lit! ,·au die
pa
rt
s
mng' wecs nie, t us sen I lU ci en 1:; J uni,G· moet 11ihoer,
Die 1iruithol·ing, m:d hict:dic aau· l<ondiging docn, vcrldnnr dat Nasio·
nalisto wat 11og
liu
mn die Ossewa· hrnndwag is, !!:Cun snl word,oi
hnlicnon bereid sal wcr-; out O(l JlOJitielw
cu \'illlerlandsgebicd t rou i" woes nrl
nan die :1\asionalc Party". l'e•·sone
wat hier1lie keuse uie ten :;nnsie Tau die H .N
.
r
.
wil do on uic, se name sa Imet die reol'gauisnsi{::, wnt iu l!ierdio t:yd uitge"Toer word, ni!' weer opge·
neem word nie.
,Dnar is geen kwcssie vnn we;;·
jnag oi uitskop Yau hierdie lede ...:...
die I.Jeslissing bents in elk geTnl l)y
die persoon self", verl!laar die bla•l.'
magtige pers, a.s alma! maar IUet wil
saamstaan en die party.verdc,eldheicl
verwe!rp.
GOIE~E
Spr. het verwys na die beleid van
Kruger tydens die anncksasie van
Transvaal. Hulle hct toe geweier om
saam met die veroweraar in dieselfde
landsbestuur te dien, maar h.ct in
plaas daarva.~\ die vo!k gemobiliseer tot vc.-set. En dit was hiel'dic gem,o•
'biliscerde volkswil wat agtcr Ama·
juba gesit het, wat die oorwinning bcsorg het. Daarom wil die Ossewa
-brandwag vandag die volk voorbet·ei
en dissiplineer om enige middel te
gcbruik wat die omstandighede bied
vir bereiking van sy ideaal. Daarom
is hy ook bereid om by die stembus
te veg. maar dan as 'n volk en nie as
'n party wat teen ander volksgenote vcg nie.
G
IE
[P(
fEED§
KAIP
is
onmisbaar vii" goeie
werlt.
U
toel<om
st
ige we
l
vaart het ool<
,goei
e
gs~reeclskmp9p1111od
ig
-BUtTE PARLEMENT
Nogtans is spr. volledig oortuig
dat die oorwinning behaal gaan word
deur buiteparlementere optrede, en
daarvoor is die kanse so gunstig soos nog nooit tevore nie. Die O.B. hct die idee Jaat posvat van ek is my broer se wagter. Hierdie gcdagte
word al selfs deur die kapitaliste
nu.gese, so sterk het dit geword. Maar
hullo is onmagtig om dit uit te leef,
e" nt:\ak 'n gemors danrvan soos blyk
u1t hulle beho::e>··stelsel van die voed·
se!. J y a~t 'n volledige omwenteling
nodig om hie,.die ideaal te vcYwcsen·
lik. Vandag ly die volk hanger te
middc van oorvloed en word lewens· middele nog vir vreemdes uitgcvoer.
Hierdie dingo gaan die O.B.-gedagte
~teeds zte<"ker maak, en die ,omstan
-dighede ga.an die verwerpe1·s van ons bc;::insels nog naak laat staan. Die O.B. het vandag die beste brein op
ekonomi.,se gebied w:>t die Ieiding a~ngee . . 4.mptenarc wat so pas deur
die regering uitgesl<op is, vind hullc
tuistc in ons ckonor:niese raad. Alma! dink al vandag eners oor die
sosiale vraagstukke, en dit is nog net wanneer die leiers eh organisasies
teen mekaar gcstel word, dat daar
getwis word. Hierdie eenheid buite
die partypolitieke getwis, sal 'n mag·
tigc faktor word om die omwenteling
tcweeg te bring. As voorbeeld van 'n
dergelike omwenteling, maar op poli
-tieke gebied, noem spr. die stryd om
die goudstandaard. Genl. Hertzog
was beslis om dit tc handhaaf en hy was bereid om die spekulasiewinste
tc konfiskeer, dog toe het die
boere-bevolking begin eis dat van goud
af-gestap moet word. Dit was nog maar
net 'n buite-pa.rlementere eis en die twee partye het in meltaar se arms
geva! - 'n politieke omwemtelinff.
Dit was 'n poging om
partyvc!rdeeld-heid te b,owe te korn ten einde die hoof te bied aan ekonomiese ont·
wrigt!ng.
En vandag? Vandag is die kanse
nog vee! gunstiger om deur buite·
parlememere optrede die regering tc
skud tot in sy fondamente. Hierdie eltonomiese omwenteHng met die
O.B. en sy pbnnm·aad vooraan, sal
k·om uit die boe'rcbevolking en aan• sluit by die arb-eiders om so te groei
tot £<en groot mag. Na die vorige
oorlg het die boere nog die arbeiders
gaan skiet roe hullc in verset gekom
hct. Hierdie keer gaan hulle onder O.B.-leiding saarnwerk en oorwin.
Elke dag vorentoe word die om·
standighede meer gunstig vir hierdie buite-parlemcnterc optrede. Ons sal
binnelco'rt 'n blad in clkc provinsie
he, en ook het die O.B. reeds m:>.Sji·
nerie bestei vir 'n dagbladpcrs . .,Be· sef u u krag, hesef u u voorregtc en
ge!centhcde en besef u u plig in sulke
omstandighede?" het genl. Smith
ge-eindig.
)lnr. Dirk Ilertzo; Yan Pretoria sl,ryf:
In die Desember-aflewering Yan
,Kort. en Goed' skryf die redakteur, dr. JijalmaT Tlci(z, 'n stukkie oor enc
Sonawr Bilbo, bttrgcmeeswr van die
Amcrikaansc hoofstad Washington.
Elt haal aan daaruil: , ... die boere was bitter daartcen gelmm sodat !Iul
-Ie selfs sover ;:-e;;:ann hct om die di p-baklte met dinamic[ te ,-ernie!. :'-laar
Dilbo het pal gesta:tn en hulle moes dip. Wel, toe hy hom hierdie keer
weer as Goewerneut· vC'rkicsbaar stel.
hcl nl die bocrc teen hom geslem.
,,Eienaa.Tdig is llil dus, dat t•oc hy
werklik 'n slap gedocn hec wat in b e-lang van die sta(lt was, diL hom dir \'Crkiesing gekos het''.
Die geagte slnywer noem dit .,-eien· a:trcli'-':". Persoonlik heskou ek dit as ti~)ies yan hoc ·n staatsman met
con!~e mate van vcrantwoordelikheids·
bescf daur die demokr.:\sie verongeluk word. :C·it is onnron!. so vcrstandig :1s
om tc vedang dat 'n pa sy kind se
~ocdkGuring moet Jo·y om hom kas
ter-olic in te gee as hy sick is.
Of dit nou 'n bevel is om te dip
teen boslulse in "' mcrika, of grond te bewaar teen vcrspoeling In Suid·
.\frika, -of belastinzs tc betaal op
oorwiuste waar oolml, geen maatreel ,,.,~tt nie omuiddellike resultate laat
hlyl<, sal ooit populi~r sonoeg wees 0m vir jou gcmiddelde vers1gtige de· mokratiese politikus 'n veilige pro!lO
'
D-IE O.B., WOENSDAG, 14 MAART 1945
DBIE
Staat~beleid
Kan
N
ie
Lailge
r
Deur
PLUIMVEE
Ole Beste Flmla om u PLUIM:VEE,ElEBS en' ander PBODUKTE aan te
etvur ls:
On
l'l
undige
Pr
aters
Be
paal
W
e
rd
C. M. ELOFF EN KIE. (Edms,) Beperk \IOBEI\IABX (Poabas 7184) NEWTON---
·
---
,
,Ons kan ni1e rneer fuelaat nie dat dile politiek sal be
-staan uit 'n onderlinge stryd tussen partye wat daarop
toege-spits
~
om rnekaar uit te
oorle
in plaas van gesarnentlik
'
<tie
·
staatsw~k
te
bevorder
"
, verklaar
·
prof
.
L.
J.
du PJ
i
essis, Ieier
van
die
O.B.
se ekonorniese front, in ronde1·staande ar'tikel in
Die V.aderland.
'
t-.__ --- -- _ _ •Terwyl ons dit oor die toekomstige ordening van ons saJllelewing_ gr o-tendeels eens is, behalwe dat so
m-mlge meer ra'dikaal dink as and-ere,
is da.a:r tog nog groot v~rskil oor
die politieke organisasie wat d
aar-by pas. ,
Ver.a·l is dJar baie wat nog dinlt,
dat ons die nuwe nasionale samel
e-wing en die· nuwe sosiale ekonomie
kan verbind met die besta.ande po
li-tieke masjinerie.
Die redes vir hierdie opvatting is
dan b.v. dat hierdioe masjinerie aan
-sluit by ons volksverlede mits ons 'n
paar vreemde uitwasse verwyder, of
dat dit a.s gevolg van die huidige
oorlog scevierend die toekoms sal i
n-gaan. · '
Altwee hierdie redes is egter son
-der vaste grond: die parlement~re
partystaat is selfs in sy republlkeinse
vorm nie 'n subvere vrug van ons
volksverlede nie, ,ma.ar grotoendeels 'n produk van die Franse en Ameri-kaanse rewolusie-invloede van die
18e eeu. Qok is dit nie vir die toe
-·Prof. L. J. du Plessis wat so pas
benoem is tot -Ieier van die Oss eivu-brandwu.g se elwnomiese front, se:
,,;Ek hct finaal gekies".
'
Word Ons
VIe-is in See Gegooi
?
Terwyl hnis-vroue ur·elanli in lang tone -voor die slag.Jmlse in Kaap-stad staan ten einde 'n stul•kie vleis -vir die Jmisgesinne in die hande te 'kry, spool die see stukke -vteis op tliestrand_e van Tafelba,ai nit. .
Dit is die @liltuienis -van mense wat beweer daf, bulle self _gesi'en ltet
:'h:oe -dat die branders die vleis ann die seestrande uitl~·wer.
mt-blyk nit na-v·raag dat me-er ·yJeis nan skepe gelew.er. word as wat -vcrbruik limn word. Die -vleis wat op llie st.ronde uitspoel, is 'glo ou
voor-rad.e wat oor-boord gegooi wo~ wanneer varse ingeslce.ep word.
So'n .dit waa'r' wees dat die Snmts-Pnrty~ewind die ,\:frilmneTvollr
sy 'VIeis ontneem ten .eind·e VRATE-voo~ratle aan Empire-sltepe en -troepe
te
voorsien 1koms i v-ersekerd nie. Inteendecll in hleroie krislst.yd werk dlt alleen nog ontdat ·dit nte meer werk nte, nog in Eugeland, nog i~ :\.nterilta, no,g ook in Suid-Afrika.
WEN VELD
En mee'J' en meer begin die gevoel
nld wen dnt dit nie meer lum w,erk nie. Selis ons Suid-Aftiknanse rege·
ring se hem·onningsgesinde amptena-re en ondersteuners be-gin blykbnar
~sef dnt al Jiulle pragtige ltervor-.
mi_n_gsplanne gesaboteer word dear die on~teuelde ,en ,·erwarde teestantl
Yan bot-sende belangegroepe wat lm· '
pifaal .en stemme belreer.
Wel is daar waardevolle elemente
in dle ou stelsel wat ons ~ie graag
s.ou. wil prys gee nie, soos die reg
van 'n man om s~ eie lewe in sy
eie kring te ilel, die reg van allerlei gesonde !ns.tellinge •e.n organisasies
om bulle eie bestemming na eie aard
· uit te I ewe, die reg v.an · die volk om invloed op sy regering uit te oefen en ontslae te raak van ongeskikte
ge-sagdrae•·s.
](aar groot -veranderinge is nood·
saaklik. Ons kan b. v. nie meer toe-laat nie a·at die politick sal bestaan uft •n onderlinge stryd tussen partye
wat darrrop tocg;e-spUs is om melma-r
nit te oorlC in, plaas tan g.esaamlil\ die staatswerk te benrder. N og minder lmn toegelaat word dat enige inwoner van die land geregtig sal "lv.ees om segg.ens'kap uit te oefen in die IVOlkspolitiek terwyl by moontlilc
'n onverbiddelike volksvy,and en ·n permanent.e volks'Vreemde is.
1'erder lmn die suu\ltsb·eieid van die
toelilems nle me~r bepaal word Ueur onkundlge pnrlell\entere praters nie, maar a.lle.~m d:eur persone wat ·bewys
selewer ~t
dat
lmlle in enige v.e-rtal{· ldn,g gesaghebbend en persoonlilc in·tlem betrokke is.
Dte noodsaaldiloo omsetting van ons sn.melewing sal -vereis 'n vaste
hant\, 'n ltelder hoof en In onv er-deelde hart, maar ooJ~: 'n n011e
saamwe'rldng en voile onderlinge
-vertro11.e tt1ss·en die staatshoof met a-1 sy ond.e-rgesldktes en die· voll'
a
s
geheel in sy -verskillen.de Iae en "\'ertakkinge. ·VOL~SLEIER NODIG
Dit b-e.teken dat on\ 'n volksleier nodig het en 'n volksbeweging wat
as eenheid met hom saamwerk oro
die l>=>litieke eenheidsbeleid uit' aile vertaltkinge van d~e volkslewe te voed en weer in .~1 daardie vertakkinge toe ;te pas.
So-iets kan ons aileen kry wanneer
die ou politieke organisasie 1finaal sy
bankrotskap bewys boet en die nood
van die nuwe tyd tot gesaamlike ]{risisaksle dwing; en dit sal kom
nee, dit 'is' alreeds op koms. '
Immers, om ons maar tot S uid-Aifrika te beperk, di.t is duidelik dat
die huidige regering besig is om
.in-melcaal' te StOlt, en ongetwyfeld sal
die eerste windvlaag van die
na.-·oorlogse ellendoe die proses v•:>ltooi.
En wat dan? Op sy kunstigste vi\'
die bestaande stelsel k.a.n die opposisie
dan die regering oorneem. Maar hoe lank. sal die bly staan, gesien die feit
dat by, afgesien van tydelilce , vol-magregering" op oorl·:>gsmodel en die miskien moontlike vervanging van goewerneur-generaa.l deur president,
beloof om die bestaande politieke stel
-·Sel in stand te hou? ...
Dit beteken tog seker da,t hy geen luagtige stap sal durf doen nie, uit
vrees vir die •opposisie van binne- en buiteland. En as die moeilikhede dan aangroel, soos se!<er sal gebeur, is 'n
tussenverkiesing voldoende om hom
in ·duie te la.at stort, as daar nie al eerder 'n rewolusie ui.tgebreek het
nie.
Maar as hy nie daarin slaag om die
bestaande regering te vervang nia,
dan is daar geen parlementere oppo -sisie meer wat ,k.-an intree nie; dog slegs een of ander rewolusionere ko
m-b!nasie wat sterk sosialisties gekleur
sal wees, en die sal ·seker wei baie
gou die parlementarisme opdoek. PI,-i\N<REGimrNG
Een of ander planr•egering is dus onvermydelik om in die naaste toe -konis orde uit die k'llmende chaos te
skep. Die vra.ag vir ons is maar net om daardie planregering so gesond moontlik te maak.
En daarvoor is daar v•eral twee wee oop, wat .tegelyk bewandel kan wocd.
Die een i~ om die nasi•:>na.ll-'1-gesonde clemente ryp te maak vir die nuwe tyd · wat aksie sal vereis in aUerhan -de vorme en van baie radikale aard,
ryp vir nuwe dinge soos 'die ou R
o-meine ges~ het, en om hulle geleide
-lik vir di·e aksie-~yd te l(onsolideer
en om dieselfde clemente te on~·ani seer vir eenvormige parlementere ak-. s:e die c•:ll'winning kan behaal ni·e,
maar tog een van tw-ee dinge. kan
ver-selter, nl. Of die_ opposisie verhind•er
om te gou aan die mag te kom- wat
al)een heilsaam k.an werk in die
eind-resultaat - ·of hui~· dwing tot
'n
g~a-mentli1ie al~:sie waardeur die elelisie gewen ]ran worn met die docl' om die heW. parlementarisme langs · konstitusionele weg op te ruim, so· dat die pad oopgemuak lian ·word 'l'ir
die noodsanlllike llervorming, wat in
genl. llertzo,g se r.eeds genoemdo
boodska]> soos voJg· saamgo--mt word:
I
11llerskepping op die basis van 'n
Ol!ristelik-Nasionnle,_ Re}mbli1teinse gesagstaat... volgens begiusels ...
'f.an 'n Suid·Amlutans-nasionale en -sosiale aard, wat slg aan}las by die
... QpYatting.e ... van .die Afl·ilmner· -volk ·en wat streef na die hoogst
e-en mees algemeen uitgebreille mate van voll;:sgeluk en voll~:swel'vaart,
beide geestelik en stoilik.''
Ten slot.te word die le,ser versoek
om aan te neem, wat \Vaar is, nl. dat die skrywer hiervan geen Smutsiet
of Hertzogiet of Malaniet is nie, geen politikus •:>f nasionaal-sosial.!fl nic,
m.~ar 'n professor in staats- en regs
-leer wat nog nooit iets anders wou
wees as Afrikaner, Republikein en Calvinis nie, maar wat op die v-ersoek
VjLn dr. Malan om te kies tussen die Herenigde Nasionale Party en die Os -sewabrandw.a:g sonder twyfel finaal laasgenoemde gek!es h•et.
~
KOMDT.-GE
N
ER
A
AL QP
STELLE
N
BOSCH
l)ie J\.ommandnnt-gen.eraal 'en rlie Adjunk-kommandant-generaal s'(lreek
Su.terdag, 17 Maart, om 8 n.m. 'n ''er·
gade'ring toe in die stad:saal van Sfel· lenbosch.
BOLAND BOTTELSTOOR
HOOFSTRliT '18PAARL
Foon 984ONDERSTEUN ONS
ADVERTEERDERS
Excelsior Wyne
Brandewyne
en
VLAKTEPLAATS-STASIE. Posbus 1 - ·Foon 90ZTel. Adr.:_ EXOELSIOil.
Aan EXCELSIOR Wyne is toegeken drle Silwer bekers en verskefe Eerste Pryse op die Jaarlfkse Westelike Pro -vlnsle ~e Wynskou. PR II:"S J, YS : \Vl'NE: Speslaal (Soet) 2/6 Wit Jerfplko . . . . . 1 1/9 Rool J'erlplko . . . . . . . . 1/9 Malmsey . . , . . . . . . . 1/9 Wit Soet Muskadel . . . . . . 1/8 Soet Port . . . . . . . . 1/8 Port . . . . . . . . . . . . , . 1/7 Pontak . . . . . . . . . . . . 117 Worcester Hock . . . . . . . . 1/7 Spesfale Sjerrle (Sc eterlg) . . , . 1/7 Sjerrle . . . . . . l/6 BltANDEWYNE: A 1 . . . Boegoe .. •. LIKEUilS: . . . . 8/· 7/6 Kersle • . . . . . . . 6/6 Yan der Hum . . , . . . . . 6/6 Creme de Menthe (Pepperment) 7/6 JENEWER .. . . . . . . . . 7/6 JENEWER-LIKEURS: Lemoen • . . . • • •. . , Suurlemoen . . . . • . . 7/6 7/6 JLLVEKRAJU (Cocktail) 4/-11 /-8/6 8!6 8/6 81-7/6 7/6 7/6 7/6 7/ -l\IOSKONFYT .• 1/6 6/6 (In karbae aileen) GELIEWE DA.AltOP TE LET. Klfanto kan voorsfen word van enigo aantal · bottels van enlge soort wyn, brandewyn eo llkeurs, mlts d!t 'n kfs.sle van 12 bottels Is. Moskontyt egter, word net Ia 12 bottels en 4 gelling hoe -veelhede verskat.
Bestelllngs word slegs Ultgevoer KONTANT, andersfns sal bestellings na die naaste staste gestu\11' word.
Die volgende deposito's moet bestellings ver· gesel nl. 20/- per vaa·tlle 10/- per karba. en
f!t- per klssfe -en bottels. Genoemde bedrae sal vergocd word sodra lei! houers in goele toeste.nd terug ontvang word, spoorvrag be -taald na Vlakteplaats-stasl~.
WA.NNEER LEil HOUERS TERUGGE -S,l'UUlt WORD, l\IOET' ETDI:ETTE NIE VEil\VYDER WORD NIE.
IS U liAR BAlE BESKADIG IN 'N ONGELUK?
Bring dlt na. ons en slen dJe resultaat ! !
RO
E
LOU
BARRY (Edms. Bpk
.
ROBERTSON - l\lONTAGU - :l:lONNIEVALE - LAlNGSBUR<1 • .._
Ons spesfallseer In bakwerk, vera! ongeluk en megMliese herstelwerk, en smeer van Agente vir: Ford, Firestouebande en Plaasgereedskap.
VINNIGE EN DEEGIJXE DIENS GEWAARBORG.
-:'
Afgesien van moeilike omstandighede
het on
s
groot voorrade wat ons instaat
stel om die kieskeurigste man te
voor-•
sien van
'
n netjiese pak klere. •
V
J\N
Z
\'
LS
n'n~:
KLEREMAKERS
DIE
/
PAARL
Karre.
Alornbekend tJir hul opregte en billike behandeling
I
DIE O.B., WOENSDAG, H J\.!.AAR'r J!l45.
Uit
Eng
e
l
a
nd
.,El< is nie bcrci•l om toe te laat dat llrittanjc IJcpcrl• word
tot minder a l>Y onmlddellike ,·ciJigl•eidsrescrwes aau 'ocdscl ~en
olie helwl"e in gcnlllc waur !mile sekerlili en spocdig n:nnng 1\nn
word nic'', hct Churr.ltill kort gt'lcdc in clie llritsc parlcmcnt
gesc. Hiermce het by 'n mantstaf necrgele waaJ'\':>lgens die B:·it"c bydrae nan lewensmiddelc tot
sr
bondgenote beperk word. Ann dia onmiddell!ke voedsclreserwes \'an die land s.:tl nie gevat wol'linie, lui die versekel'ing aan die Br!tse volk.
Hicrdie rnaatstnf in 'n kapitalistiese land kan deur die Suid·
Afl'iknanse burg'Cr bejei:in word. Behal we dat dit Britse tradisie 1S
om sy eie volk saver .as mooontlik te spaar in tye van oorlog cleur Iiefs die hulpvolltere voor .tc stoat op die sla.;veld, moet hierdie
aan-gekondigde \'Oedselbeleid ook toegeskryf word aan die feit dat die Britsc kapitalis darem nog di6 mate van ewewigt!gheicl behou hcl
dat by beser da,t lly sy manneltrag vir die duur van die oorlog <.L:nem
te ete moet gee iudien hy iets uit hulle wens te kry.
GEJ,D NIF. TilER
So 'n bewecgrede geld naluurlik nie in Suid-Afrika nie, \·; ic-se oorlogsmotief, soos verteenwoordig deur 'n party, in die ecrst.c
plaas ge!·ig was op slaafse Empirc-dil'ns. By ons besiaan da:.1r dus geen behoudende oorweging soos die wat Churchill aangekondig bet nie. Tir Suid-Airi!ca, soos rerteeuwoordig deur 'n poUiiel.c )Jart:r,
maak •lit geen rer. Jill oi .danrtlic Empire-dicns iu tcrme Ynn mam•c·
krag dan wei in terme ,·nn •n seliopgclcg<le ;oll•srns ter cr.e van die Empire gclewer word nie - solnnl< dit ma:1r diesclidc loi
;an llritse stantsmannc iuoes. Daarom dat die partrpolitieke ower· heid In ous lnnd in stnut is om 'n dreigement ·rnu Amerikn dat as ous
nie 85 perscnt Tun ons rocdsel uitYoer nie, l•r geen blildties rir
die 1lilYoer mn dnnrdio S5 persent -roc.dsel sal lcwer nie, we'rlilik as 'n <1rcigemcut op te ueem en berei1l is om terwille Tau die blild>!es die gcrmagde TOedsel
t
e
lewer,sells
nl betoken dit hon-gersnood in die lund!
Hoe dit ook al sy, die volk van Suid·Afrika sal dankbaar waes ·:lS hy maar net hierdie kapitallsticse maatstat' wat in Eng:!·
land geld, op homself toege),)as kan kry solank hy uitgelewer bly
ann hierdlc par.t.y wat hom van die ander slegs daar!n on<lersk~i
dat hy op Bl'i.tse in plans van Afrikaanse of werkcrscntiment ~·.angcwys is oru in die kussings tc kom.
••n••••••-••u•·•n•••• '•• .. ·~•••••••••••••••uoo .. -:",,.;,.,, .. ,,,,, .. ,,,..,,,,, . . . , ... ,,,, .. ,,,,,, ~oooouoo••--••
Gt•oot moontlikhede vir die Ossewa -brandwag in die generanlskap van De
Aar, wat. ':1 bnie uitgestrekte gebied
dek, word in die vooruitsig g-estel deur
gcn!. J. de Yos, stafhoor ,·an d!e
Or~:misasiehoofkwanier. nadat by so pas teruggckeer hot ,·an ·n besoek aan hierdie omgcwing. Gen!. De Vos ,·erklaar dat daar -oral oodanks 'n drukkende droogte groat belangstel· ling in sy vcrgaderings gestel is oak deur mense wat nie aan die Beweginl!
behoort nie. Ily ltel ool• g-cleentheill
gehad om met hnitestandcrs in ann -raking te 1-om C"n wns "'e1·ras om to
mer!; hoe hicrtlie mense die belei1l
Tan die Ossewabrnndwng - iu bnle gen1lle oubemts - nnnhnntl'. Dlt Is 1lnn ook Tnnseli'sprclientl dat groot g,!l'tnlle na die Ossewnbnmdwng snl
stroom sodru bulle lwnnis maali met
,die amptelilw belei1l ''1111 dio fi(lwe·
ging, mtL denr ulnwl aange,•oel wor1i
liS dlo euigste OJJlossing.
Genl. De Vos bet in sy toesprake beklemtoon dat da.ar 'n verandering
aan die kom is. Die huidige stelsel
van bebeenade ens. is alles voort.e· kens \'an so 'n verander!ng. Dit. i;, dus nie mear 'n vraag oi daar so 'n ''eranderlng sal pla."\svinl ule, maar
boe en deur wic dit gedoen word. Om te Terhoed dat dit 'n kommunislies.c ,·erandering sal wees, meet daar in die ecrste plaas eenheid onder die blankes \'an ons land bewerkstellig
word. Dit "il die Ossewahrandwa!;
berC"ik deur S)' Jlarlcmentere Toll•~·
iront wat ecrs die Airikancrvoll~ iu
gebeel wil h~wceg tot snmewerldn~,
waarnn auder oplosbare clemente
Tanself sal toetree. Die O.D. se beleid
was dan neg steeds om nader te trei; en niemand ,,·r:g te jnag ni<~. So 'n
beleid meet lei tot eenheid. In die
f we cue plans moet die pnrtypolitiel;
omTcr gewcrp word. Dnar sal moet
weggebreel• word Tan die foutc nm
clie one en 'n nuwe orde gegrond op
sosiale geregtigheid moet ingCYocr
word.
Gen!. De Vas was vera! ingenomc
met die goeie gehalte offisiere wat
11y aangetref het. Hy het naamlik ook geleentheid gehad •om met die
offisiere van die om! iggende plekke in aanraking te kom. Op Hopetown by voorbeeld bet die kommanclant 'n
organ!sasie feitlik uit niks opgeb<lll
wat reeds so heg is dat da.ar geen
partypoliticke organisasie meer be· slaan nie.
GESLAAGDE Ul'l'S'l',\I,LlNG
Petrus van Emmenis se te
ntoonstel-ling van skil<lerstukke, in K.:latlsfad,
waarvan daar 'n aankondiging in ens blad verskyn bet, was 'n \'Olslae suk-ses. Die kunstena.ar is g·oed bekend
by O.B.-lede Tir die mooi kunsstukke
wat by in die Yerlede aan die Bewe
-ging geskenk bet.
••• - ·· Oco 0 0 ' •o•o H'O • ••• • - •• •ooo• • -•- • • • • #''' ' ' §?
Dot
IB®~~al
om
Bli]
Die
Adv~tr~~eF
::lfel'. Syhin 'l'homas ,·an Henrystraat,, Bloemfontein, skryl: . . . . . . .
,Ek wil u on u personeol hedanl• Yir <lie nitstel•endc dienste anu
lilY gclewer. Tullo en lnlle nm my IJiente het ek te llnrtke a~H• flie a11Yerteusie wnt elc in n bind geplnas h.ot. El' was "\'ir •n panr wel'e op
·yaknnsie gewccs en intusscn het die werl• so vinnig tocg.enecm as geval.g
Hll die advortensie In n blad dnt el' non genoo.dsnal' sal woes om (ltc
advcrtonsie ,·ir 1yd en wrl tE' lwusellcor",
Die O.TI. is so 'n go·eie ndrcrtensie-mctlinru dat I1y eiutlik f;JWde
ly dua"rdenr!
DIE O
.
B.
, W
OE
NSDAG
,
lt1
MAART
194~(Deur Prof. J. A. Wiid)
In sy onlangs<' ,·erdediging van die Ynlta-besluite in die Britse laerbuis
het premier Churchill ook 'n paar
gedagtes oor die nuwe wereldorgan:
-snsie wat reeds i:1 Dumb:nton Oaks
antwerp Is, kwyt geraak. Hiervolgens
sal die verna:~mste las om nede en \'elligheid te handltaaf op die skouers
van die grootmoondhede rus. By die
samestelling nm die nuwe wereldor· gan!sasie meet dan r, volgens Church·
ill, met hierdi·<l spesiale \'Crantwo
or-clelikheid van die grootmoondhede
re-l:eniug geltou word.
Die Bl'it.se premier se bcklemtoniug
van die , ''arl.L:tamste las'' en die ,.spcsialc verant.woordelikheid" wat Ol) die skoucrs van die grootmoon
d-hede t·us, sowel as sy verwysing ua
,<He mocilike kwessie van slemprose·
dure," is insiggewend. Dit is duide
-lilc clat. die g'r•oolrnoondhede - daar snl ma.:tr glo drie van bulle wees na di·o oorlog-wnt die ,vernaamstc las'' en die ,Sl>esiale VCl'lll1lWOO!'delik·
heicl" drn, o:>k die hoofseggensknp sal
h&. Ouder die ,moeilike kwessie v:~u
stelllJ)l'Osedure'' UlOOt ons Yerstaan
die swettcrjoel klein staatjies wat die
"I em l'l'l' in die nuwc wereldorgani sa-sie ;:-aan wees. Elkeen ,·an die drie grootmoondhcde t.w. die Sowjet-Cnie.
die \'crenigde State Tan Amerika e:1 Groot-Brittanje is dan ook op die
oomblilt besi;; om son)al \'an hierdie
, stem,·ee'" ,·ir homself te werf as maar moontlik is. Dat dit by hierdie) werwing en gebruikmaking van
, stenwee" nie die ,·rre l•euse en die
nve wil ,·an die klciu Talkies is wat
die deurslag gee nie, soos die letter
en di•o ;;ces van die Atlantiese
Hand-ves iu die vooruitsig gestel het, maar
die magspolitiek van die groorruooud
-hede, !)ehoort reeds nou al vir clteen
wat uic s!·enclc-blind is nie duide!il(
le wees. Vaudaar dan ook die Yalta
-besluit dnL verteenwoordigers van al
die uVcrenigde Volke wat teen 1
~Iaart l!l45 oorlog verklaar h>et teen
Dtlilsland of Jap.:ln en wat die ver
-1\laring van die Verenigde Vo1kc se
(Yalta) konferensie <:mderteken beU',
die komende konferensic in San Fran -cisco sal bywoon. Die konferensie van San Francisco word dus as lokaas
en as drukmiddel gebruik teen die
klein SL:J.atjies wat tot nogtoe pro
-beer het om 'n ei·e slandpunt teo
opsigte ,·an die oorlog te handhaaf.
DIE )lOEII.II~E KWJ·:SSIE Y.\.X
S'l'BlLPlCOSEDt:R.t:
Dit Is moomlik dat ,die moeilike kwessie '"an stemprosedut·e'' waan·a:1 Clmrch!IJ melding maak maar waar -o:>r hy geen inligting l'erstrek nie,
l.wofs.:taklik van tweel'lei aard is.
Eerstcns is w;tarskynlik die vraag \'an stemreg in die ouwe wereldorgn -nisasie. \Vatter afhanklike of hali·
outonorne ge\\-estoe sal stemgeregtigde
lcde wees 'I Sal die verskillende Sow-jct-republieke en onmondige Bdtse lwlonioes soos Rhodesi!i of l•'ranse ko· lonies in Afrik<t soos Algiers en Tu-nesi~ stemgeregtigde lede van die
nuwe wereldorg.anisasie wees?
Belangril,er as di-e vra.ag van lid· ruaatskap is waarskynlik die stempro -sedure in die nuwe wereldorganisasie
self. Ons kan aanneem dat hierdie
llUWe wcreldorg.anisasie WRarskynlik
uil twee dele sal bestaan, nl. 'n ver· gadering (assembly) waarop elkeen ,·an die \'erenigde \'olke sluing sal
he en 'n raad (council) waar die
drie groounoondhede die hoogste
,,·oot·d sal ,·oer. Op di·a ,·ergadering sal ber.:ladslaag en besluit word maar
die uitvoering sal by die rand berus.
Dit is moeilil{ denkbaar dat die
stem-prosedure in vergadering en rand d!e
-seltde s:tl wees of dat ·n bcsluit in die een or ander liggaam met 'u
gewone mccrdcrheid \':\1\ stemme
aan-gcneem sal word. Indien dit s-o was dan sou Churchill die k"'cssie van stemprosedure ni•e .,'n moeil!ke'' ge·
nocm hot nie. Dit lyk waarskynliker clat elk van die dl'ie grootmoondbede in die nuwc w&reldorgan!sasie sy eie
magsposiesie teenoor sy medelcde sal probeer handhaaf. Dit sal ons dus nie
verbaas nie as ons later verncem dat in die vergadering of in d!e raJ.d Yan die lliiWe wereldorganisasie 'n besluit b.Y. alleen met. 'n twee-dcrde meerderheid of selfs unanieru aang-e· neem moet word om geldig te kan
wees. Dit is in elk gcval haie w.aar· skynlik dat die .,moeilike kwessie van stemp~>osedure" by Yalta so serccl 1s
dat die eie belange van elk van die drie grootmoondhed-c in die nuwe
wcreldorganisnsic die bestc beskerm
~au word. Dat die bcste stemDros e-dure in die geval van wet·klike en
ernstige belange-botsings tussen die
grootmoondhede ·oak tnaat· 'n gebroke
1·iet gaan wees, stann ewewcl nou reeds ,·as.
DIE l'OOLSE DmU.l\.EL NOGEENS In Chu1·chill se ,·crded!g!ng van
die YalL:t-besluite voor di-e L."\erhuis
word a.m. die merkwaardige hoop uitgespreek ,dat dit vir aile Pole wat ·onder Britse bevel gcveg het, moonilik sal w·ecs om, as hulle dit begecr, die burgerskap in die vry
-heicl van die Britsc ryk te Ycrwcrf''.
Vir Poolse patriotte - en Poolse pa-triotisme kan erg bartstogtoelik woes
- wat nic knn begryp dat. die Brilse waarborge van 1939 aan Pole nie rueer
bestaan nie, dat die Britte in 19·15
n·<>g minder as in 1939 in staat is
om hiCJ·die waarborgoe uil te veer eo
dat die Poolse Mfere vandag geen
Britse nie maar R ussicse aangeleent· heid is, sal hicrdie aanbod van
Churchill verbyst•erend wees. VIr
bierdie Pole wat die magsverskuiwing
in Europa nie begryp nie maar Poolse
ellende en lyding en die Britse waar-borg v::tn 1939 onth<>u, sal h!erdi<!
aanbod ,·an Britse burgerskap en
Britse vrybeid in ruil \'ir 'n eie
onaf-hanklike Poolse burgerskap en Poolse
vrybcid niks mindcr as grenslose
llritse domheid en arrogansie wees
nie. Hierdie Pole bet seer seker nie
in 1939 die wapens teen Duitsland
opgeneem nioe om Poolsc burgerskap
vir Britse burgcrsl\ap te ru!l uie. Dit is aileen Pole wat dcur wrede ont-nugtering nugter geword het, w.c.t
vandag noodgedwong-e met 'n knop iu
die keel en 'n traan iu die cog bier-die vcmed·erende en bcledig-ende
nan-bod van Britsc burgerskap sal nan· ,·aar.
Q Sal
u
ooiL 11 roll;sideual bereik as u nie n cuit:>Stc mondshtk help nie1B
E
lANGR~K
lE
VERGADfERING
Stad~a~
l
,
St~ll~nbo~<ehj)
SA TERDAG, 17 MAART
om
8-uur n.m.
Sp
r
1
ekexs:
K
O
M.
-GE
tV
L.
DR
.
}
.
F. }
. V
AN RENSBURG.
A
D}V
l
\'K
-KO
M
.
-
GE
NIL.
].
A.
SM.
lT
ll
.
(O.B.
-
blaasorl•es
,
Kaapsta~sal optl·ee)
.
AL
L
E
BRAND.W AGTE: OP U
P
O
S!
r
D.J~_O.B...:,
_
WOENSDAG,
_14
.
M-~-~R:_T_1_945Vrystaatse Vroue
Trek
Laer aan Valsrivier
I
Bostaande foto
'
s
is
grepies uit di
e
~eslaagdevrouelaer wat
van
13 tot 16
F
ebruarie
naby Kroonstad
gehou is.
NEEMTOE IN
POPULABITEIT
VYF
...LINKS staan die netjiese noodhulpafdelin.g
wat verantwoordelik was
vi
r
,
di
e
ges
ondheid
van
die Caer. In d
(e
MlDDEL
is
die
ere-wag
wat die K.G. by
sy
aankom
s
verwelkom
het. aan die punt
van
di
e
brug.
Saam met die K.G. stap di
e
Hoofv
r
ou,
genle.
mev. C. Meyer.
REGS is die hooftent
wat
bewaak word deur ttcee
wagte
w
at
flink op hul pos staan.
IN
'5
VEBANDEBENDE
WIRELD
V erslag van Vrouekamp
Die Vroue van Gebied C he.t vanaf
13 tot 16 Februarie 'n baie geslaagde
kamv 101] die w.alloe van die Valsrivler
te Kroonstad gehou. Die lloofvrou
van die Gebied, genl. mev. C. Meyer
het self die bevel g>evoer.
Die Erewag, ondet· bevel van
wag-hoofkommandant D. Wolfaardt, het
die kamp bewaak, lerwyl · die vroue
&elf 'n fllnke .wag "Vir diens in die
kamp geVI!lrm het onder ~eiding van
hooflcommandante Van der Merwe.
Dan was daar 'n noodhulpafdeling,
onder bevel van
ast.-hoofkomm.andan-t-e Van Rooyen. Drie vroue,
ast.-hoofkommandante ,Groenewoud en
Brandwagte Dippenaar en Wernich,
was verantwoordelik vir die kokery.
Ds. Bosman van Kroonsta.d het die
opening waargenoeem deur skriflesing
en gebed, waarna genle. Meyer
wei-Iromswoorde tot die 130 kampeerders
gerlg hoet, asook die Volksorgoffisier
en die Generaal van Generaalsk.ap 7.
Speslaal is verwelltom dr. Jeanne
Rousseau van Bethlehem, wat saam
kampeer het en vrywillige diens in
die Noodhulp,tent gelewer het.
Die res van die dgg was in beslag
geneem deur sangoefening, 'n lesing
deur dr. Rousseau oor tuisverpleglng,
en, in die aand die verooning van
die rolprent ,,Die Ontwaakte Afri
-kanerdom".
Die volgende dag het die vroue 'n
Poli~ieke
Slagoffers
van 'n Partybewind
Ond·glllnJ. F. A. Coetzee
Is op 4 Nov. 1941 te i\Iellville,
Jo-hannesburg, g,earreste.er, wnar hy •n
generanl vnn die O.B. was, en gern
-te·rneer. In A11g. 1943 op pl.ansparooJ uitgelant. n1aar vandag t.erug in Jo·
hnnnesburg waar b:y 'n betrekking
kon aanvaar.
,Eli sal my mede·Ai'rlkaner nie in
dLe stryd verlant en hom nie aan die
vyand uit.lewer nie''.
voorlesing gehad deur dr. Meyer,
me-diese dokter van Kroonstad, sowel as
deur dr. Rousseau.
In die middag was daar 'n
demon-strasie oor die ma.ak van wolknope
deur ast.-hoofkommandante
Grobbe-laar. Na die aankoms van die hoof
van die Volksorga(deling, genl. G.
Cronje, hl(lt hy sy eerste lesing gehou
oor die betekenls van volksorgwerk,
met 'n voortsetting d.aardie aand.
Kommandante Prinsloo bet
gede-monstreer oor die maak van sonhoede, leergordels oen ander leer
ornament-jies. Die K.G., Adjunk K.G. J. A.
Smith, febietlsgeneraal C. L. de Jager
en genl. Kriek van die O.B.-W.ag is
in die Kamp ontvang. Bale
indruk-we),!:kend was die erew.ag wat die
vroue aan die end van die hangbrug
gevorm het, die vlagparade en die
verwelkoming.
Dle A.K.G. het gas~ ons staan op die
drompel van di.e verkryging van •n
dagpladpers wat van groot betek.enis
vir ·dle propagerlng van ons idees
sal wees. Ons sal aile mlddels aan·
lvend om 1'8D dJe Emplre·aanbangers
ont~Iae te raak.
In die aand bet die K.G. gepraat, en ~ral gewys op die groot gevaar
van die kommunisme. Die La1!r is
verder toegespreek deur dr. P. J.
Meyer, wrn. hoof van die Arbeidslaer.
Die kamp was ook 'n groot
fin.an-slele sukses. Die volgende persone
wat onkos~e gehad bet i.v.m. die kamp
het bulle Ueks weer teruggegee om
In die Noodhulpfonds ge11tort te word:
.Ast.-)loofkommandan.te Groenewoud,
~5; hoofkommandant Van Niekerk,
£10; kommandant Pretorius1 £4 •an
kommandant Ferreir.a: .£7-10-0.
Ast.-hoo(km::qmandante Myburgh het as
kwar:ticl-meesteres opgetree, en haar
bale flink van baar taak.., gekwyt.
Die moo! bedraggle van £81 kon aan
die Gebiedsgeneraal oorhandig word
om in die Noodhulpfonds namens die
Vrouekamp gesbort te. word.
Spesiale melding moet gemaak
word van die uitsiekende dienste
ge-lewer deur Ast.-hoofkommandante
F'erreir.a, hoofkommandant Van
Nie-kerk, komdt. Ferreira en die Kroon
-stad-Jrommando's.
BOEREJEUG
W
AKKER OP
VRYBURG
Juegh•oofkomdt. L. van der
Mer-we, van Gebied C, maak in sy
ver-slag melding van die uitstaande di.en
-s.te wat deur die Boerejeug van
Vry-burg gelewer word. Jeugkomdte.
mev. M. C. Wessels hou met behulp
van die Boeredogters . elke tweede
Vrydag1 'n kafee op die dorp (die
1and~r Vrydae hou die
'troue-komman-do dit). Hiermee same! sy gemid·
deld tussen £10 en £12 per maand in.
Jeugkomdt. A. B. Woessels is fluks
besig •om met sy seuns die eie
kamp-terrein te verfraai. Daar word ge
-hoop dat die kaart en tra,nsport van
die terl'8in binnekort In l die hande
van die Boerejeug sal wees.
SPRINGBOK MEUBELS
Die HUIS en KA.NTOOR
--
MEUBELEERDERS
Ons bled aan Meubels vau Kwalltelt
teen billike pryse.
BESOEK ONS OF SKRYF OM
BESONDERHEDE.
J'
ictoriaweg 171
WQODSTOCK.
Ta·kbesigbeid :'
\
Jan Phlllipsgebou, Lady-Greystrnnt,
PAARJ,.
Foon 929.
Suld-Afrlka ontwlkkel snel. Groot na-oorlogse ultbreldlngskemae deur
Sta&ta-departemente en nywerheldaonderne·
rnings sal nuwe voorultalgte ann
OP-GELEIDE manne bled.
7fommondtp
-SIGARETTE
ROND OF. OVAAL
&HU7S
Ondersteun
.On.-;
Adverteerders I
DF.FfiGE
SOMERSHOEDE
in
groot
.
verskeidenheid
by Parow 1e Hode:me DA.J[ES.MODISTE Vooxttekkenveg- PAROWManne
n!e - en u hoef ook nie. Die gehelm van sukses I! In OPLEIDING opge-a)ult.
U kan vandag die beste opleld!ng be· .Manne en vroue met amb!sle het dlt kom wat nog oolt In Suld·Afrlk& a.an reeds opgemerk - hulle berel bulle lemand a.angebled Is - opleldl!lg o11der
NOU reeds voor te11 el11de die betrek- deskundlge Ieiding van voltydae en king wat wetvaart meebrlng, te kan deeltydse lektore van dle T.A-K.K. -oeklee wa1111eer dle gelee11theld hom Afrika se grootste en suksesvolste kor-aatlbled - 'n goe!e poals!e, geld om respo11de119tekolleges. Ho11derde studen·
goed van te teet, ve!llgheld vir hulself te van T.A.K.K. beklee reeds !llvloed-en hul ge~~tnne. ryke en goed besoldlgde betrekklngs. wat doen u daaromtrent? u wil nle U lean In bulle sukses deel as u NOU argter'bly by jonger, energlcker m&nne h&ndel.
Skryf
om
PROSPE[(.TUS
en
VRY
advies vir
toekom'splanne.
TRANSAFRIKAAN'SE
KORRESPONDENSIEKOLLEGES
.
Departemeat O.B., Bna MO, PB.E'rOBIA. 8013-1-
'"""~
'"
wa.arby tngelyf 1S Un!Versltelt.s· ttorr.espondenslekursusse (Edlns.) Bpk., Pretoria en Helpmekaar·
Korrespo11denslekollege T.o.,
