Intern OE-rapport
Ename – Lijnwaadmarkt 48
Beknopt prospectieverslag.
Terreinwerk & rapportage Vera Ameels
Administratieve gegevens:
Provincie: Oost-Vlaanderen Gemeente: Oudenaarde - Ename Adres: Lijnwaadmarkt 48
Kadaster: Afdeling: 4de Sectie: A
Percelen: 0174H, 0174K
Opgraving Prospectie
Vergunningsnummer: 06/186 Naam aanvrager: Ameels Vera Uitvoering: 10/07/2006
Naam site: Ename – Lijnwaadmarkt 48
Lambertcoördinaten (Lambert 2008): X= 98258 Y= 171828 CAI – referentie : Locatie 156430 - -Zwijndries I
Agentschap Onroerend Erfgoed
Phoenixgebouw
Koning Albert II-laan 19, bus 5 1210 Brussel
Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt door middel van druk, fotocopie, microfilm of op welke wijze ook, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever.
Copyright reserved. No part of this publication may be reproduced in any form, by print, photoprint, microfilm or any other means without written permission from the publisher.
Inhoudsopgave
1 Inleiding - voorwerp van het onderzoek
2 Situering van het onderzoeksgebied
3 Archeologische gegevens
4 Besluit
5 Bibliografie
1. Inleiding
Naar aanleiding van de sloop van een bestaand gebouw gelegen Lijnwaadmarkt 48 te Ename – Oudenaarde en de daaropvolgende nieuwbouw van een appartementsblok door Raif Construct nv werd een beperkte prospectie uitgevoerd. Dit om na te gaan of op het terrein archeologische sporen dreigden vernietigd te worden.
2. Situering van het onderzoeksgebied
Het perceel is gelegen in de provincie Oost-Vlaanderen, gemeente Oudenaarde , in de dorpskern van deelgemeente Ename, op de hoek van de Lijnwaadmarkt en de Zwijndries.
De locatie staat in de CAI geregistreerd als Locatie 156430 – Zwijndries I.
Fig. 1.1 Sint Laurentiuskerk 1.2 Sint Salvatorabdij 1.3 Huis Beernaert 1.4 Lijnwaadmarkt 48
Fig. 2 - Lijnwaadmarkt 48
3. Archeologische gegevens
Aan de straatzijde van de Zwijndries zijn geen sporen meer aanwezig door de aanleg van een
huiskelder. Wel geeft het westprofiel na het verwijderen van de keldermuur (richting Lijnwaadmarkt) de terreinopbouw weer. De recentere verstoring, gekoppeld aan de sloop van het bestaande
gebouw, bovenaan, dekt een oude cultuurlaag af. De moederbodem onderaan vertoont een sterke bioturbatie.
In de tweede helft van het perceel, werd een sleuf getrokken van 20 bij 3 meter. Hierbij werd de bovenste puinlaag weggehaald en leek alles erop te wijzen dat ook hier enkel een vrij
gehomogeniseerde cultuurlaag (60 tot 80 cm dik) zich uitstrekte over het ganse perceel.
In de onmiddelijke omgeving werd een gelijkaardige cultuurlaag (zij het minder dik) aangetroffen te Ename Sint Laurentiuskerk en Ename Huis Beernaert .
De Sint Laurentiuskerk (Fig. 1.1), de huidige parochiekerk, is gebouwd in de portusperiode, rond het jaar 1000. Voor de restauratie werd de volledige kerk archeologisch onderzocht. De oudste sporen zijn er een aantal Romeinse perceelsgreppels en kuilen, afgedekt door een romeins
/vroeg-middeleeuwse akkerlaag.
In de tuin van het huis Beernaert, nu het Provinciaal Archeologisch Museum (Fig. 1.3), werden bij opgravingen in 1992 en 1993 grachten aangesneden uit de volle en late Middeleeuwen. De grachten snijden duidelijk een oude cultuurlaag.
Op deze twee lokaties wordt de cultuurlaag dus respectievelijk in de romeinse periode/vroege Middeleeuwen en vroege/volle Middeleeuwen gesitueerd.
Een kleine proefput, halverwege de sleuf, van 1,5 bij 1,5 meter leerde ons echter dat onder de cultuurlaag nog oudere sporen bewaard bleven. In de moederbodem tekende zich een deel van een kuil af. De vulling bestond uit sterk heterogene grijze zandige leem met stippen oker zand
(moederbodem) en met verspreid enkele houtskoolspikkels. De heterogeen gevlekte vulling met verspit brokjes moederbodem det vermoeden dat we te maken hebben met een snelle dichtwerping na de uitgraving van de kuil. Deze kuil tekende zich af op -1,60 meter ten opzichte van het huidige maaiveld.
Slechts 2 scherfjes, 1 in grijs aardewerk en 1 in roodbeschilderd aardewerk, werden teruggevonden in de vulling.
Fig.3 Profiel richting Lijnwaadmarkt
Recentere verstoring (gesloopt gebouw) bovenaan, cultuurlaag en moederbodem met sterke bioturbatie.
Fig.5 Kuil bewaard onder cultuurlaag
4.
Besluit
De waarnemingen zijn weliswaar beperkt maar geven wel aan dat zich in deze zone van de dorpskern van Ename nog oudere archeologische sporen bewaard zijn onder een vrij omvangrijkemiddeleeuwse cultuurlaag.
Verder onderzoek bleek niet mogelijk.
5.
Bibliografie
Ameels, V. , Moens, J. en De Groote, K. 2012: Sporen van vol- en laat-middeleeuwse bewoning in de Abdijstraat te Ename, Archaeologia Mediaevalis 35, 4-7Callebaut, D. 2010: Ename and the Ottonian West border policy in the middle Scheldt region in De Groote, K., Thys, D., Pieters, M. Exchanging medieval material culture. Studies on archaeology and
history presented to Frans Verhaeghe, Relicta Monografieën 4, 217 – 248.
De Groote, K. 1999: Ondergonds Ename , De museumtuin archeologisch onderzocht, Ename 974 11, 4.
De Groote, K. 2008: Middeleeuws aardewerk in Vlaanderen, Techniek, typologie, chronologie en
evolutie van het gebruiksgoed in de regio Oudenaarde in de volle en late Middeleeuwen (10de – 16de