H2 Massa en volume
Geef een berekend antwoord op het gevraagde aantal significante cijfers. 200,1 heeft 4 significante cijfers en maar 1 decimaal
0,2001 heeft 4 significante cijfers en 4 decimalen
0,0020 heeft maar 2 significante cijfers en 4 decimalen
Rekenen met getallen tussen 1 en 10 is te bevatten (op je vingers na te tellen…) Wetenschappelijke notatie haalt machten van 10 uit grote of kleine getallen om tussen 1 en 10 uit te komen.
2000 wordt dan 2,000 x 10 3 vaak zie je op rekenmachines 2 x10 3 of 2 E+3 0,020 wordt 2,0 x 10 3
Eenheid of grootheid
L= 2 m dus: grootheid = getal x eenheid SI-stelsel , meter, gram, seconde
Geef na een getal de eenheid ! dan zie je pxV =
Procenten: Frans per honderd = pro-cent (Asterix: centurion 100 soldaten} 3 linkshandigen per 50 mensen dus 6 linkshandigen per 100 dus 6%
% = deel/geheel x 100% of aantal per 100
Meerdere typen
Massa% aantal massadelen per 100 massadelen x 100% = deel/geheel x 100% bijv aantal g /g totaal x 100%
Schrijfwijze m% of m/m % of massa%
Vol% aantal volume delen per 100 volumedelen x 100% Bijvoorbeeld mLe thanol per mL totale oplossing x 100%
Schrijfwijze v% of v/v % minder correct maar veel gezien: vol% m/v % gram per 100 mL x 100%
lijkt op dichtheid g/mL maar
dichtheid is massa totaal / volume totaal (zout+water) en m/v % is massa zout per 100 mL
handig bij maken van oplossingen omdat je alleen hoeft aan te vullen. bijvoorbeeld: 4 m/v% suikeroplossing betekent
4 gram suiker aanvullen tot 100 mL
Bij 4 m % moet 4 gram met 96 gram water gemengd worden !
Monsters: Als je 50 mg goud nodig hebt van een monster met maar 10 m% Au
dan moet je 10x zoveel afwegen dus 500 mg monster Factor 100%/10%=10 dus als er minder inzit moet je er meer van nemen !( omgekeerd evenredig)
In een voorschrift staat: Neem 30 mg zout van een monster met 25 m% zout. Boerenverstand: er zit 4x zo weinig in dus neem ik 4x zoveel = 120 mg afwegen. Of: factor = 100%/25% = 4 neem 4x zoveel 4x30 mg = 120 mg.
Dichtheid: bij 4,2 oC geldt dat de dichtheid van zuiver water het kleinst is. Bij andere temperaturen neemt met volume toe bij dezelfde massa. Degrootste dichtheid is 1,000 g/ml. (eigenlijk per cm3.
Warm water drijft dus op kpud water. Als het water van een meer lekker warm aanvoelt is het op diepere delen kouder.
Vet en olie drijven op water.
Metalen en bijvoorbeeld hardhout zijn zwaarder; grotere dichtheid. Vloeibaar kwik heeft een dichtheid van 13,6 g/mL
- p = m/v rho = massa per volume
- vaak gebruikte eenheid: eenheid g/mL of Kg/L - ppm = mg stof per L oplossing
20 ppm suikeroplossing betekent dan 20 mg suiker per liter oplossing of 10 mg suiker per halve liter oplossing Werken met dichtheid
Gebruik p = m/v of p.v = m of v = m/p
Meng mengt 100 g olie (0,5 g/mL) met 300 mL vet (1,5 g/mL) Bereken totale dichtheid en m% olie
100 g olie weegt 100: 057 = 200 mL g olie
300 mL vet heeft een massa van 300 g x 1,5 g/mL = 450 g vet
Totaal:
100 g olie van 200 mL olie 450 g vet van 300 mL vet ---550 g mengsel van 500 mL dus p =550 g /500 mL = 1,1 g/L
- m % olie = 100 g / 550 g x 100% = 22,22 m% olie - v% olie = 200 mL/500 mL x 100% = 40,0 v% olie
- m/v % olie = 100 g olie per 500 mLtotaal = 20 g/ 100 mL ofwel 20 m/v %
Procenten !
Een grote voorraad zetmeel van 0,5 % raakt op. Er moet 10 Liter gemaakt worden. Jij krijgt de vraag dit te bereiden !?
Eerste gedachte moet zijn: wat voor soort % ? massa% of m/v % ? Stel massa%
0,5 m% is 0,5 gram zetmeel op 100 g oplossing. 10x 10x 5 gram zetmeel op 1000 mL = 1 L 10x 10x 50 g zetmeel op 10 L oplossing Stel 0,5 m/v % dan 0,5 g zetmeel op 100 mL oplossing 5 g zetmeel op 1L oplossing 50 g zetmeel op 10 L oplossing
Moet je nu 50 gram zetmeel in 10 L water doen (klopt niet helemaal omdat ….? of
50 g aanvullen totsat je 10 L oplossing hebt !!!
Mindmappen
