Gercglstreer aan die U.P.K. as 'n Nuusblad.
JODE ERKEN
DEELNA~E
AAN NJEUJRENIBSEJRG
Die
afleiding v
an
Die O.B
.
. uit
die persbcrigte omtrent ]nli
u
s
Streicher
en Sauckel se
nitlatings
tee~z.
die
]ode to
e
lmlle na die galg
in
Neurenberg gebring is
, nl
.
,
dat die Duitse
leiers
amt die
]ode
uitgelewer
is
vir wraalcneming, w
o
rd
non bevestig
d
eur
'
n
artikel
in
'
n
.Joodse
blad,
Zionist Record
,
tvaarin onomwonde gespog
word met
di
e
aandeel
·
wat
die .lode
in
die
ve
rhoor
en
teregstellings
geneem het.
Jrg. 6. KaapstJld, Woensdag, 20 November 1946. Nr. 2. Dat soiets gebeur het op 'n tydstip wanneer die Jode in die
hele Europa vervolg word en daar in alle dele van die wcreld
'n gevoel teen die Jocle begin oplaai, is cen van die onveran t-woorclelil•ste dade wa.t die Ge-a.llieerdes nie teenoor die Duit-se leiers nic, maar teenoor die Jodc self gepleeg het.
was 'n Joodse. Amptelik het
aile nasies wat onder die Nazis deurgeloop het, afgevaardigdes na die Paleis gestuur, die Jode was die enigste uitsondering. Hulle is nie erken as 'n voll< wat die reg het om hul stem in die beskuldiging teen die Nazis te verhef nie. l\·ia.ar in werldil\11eid hct 'n aansienlil<e
aantal Jocle cleel uitgemaak van byna ell'e afva.ardiging en be -langril•e poste in die vervol-gingspersoneel en die adminis-tra.sie van die hof bcldee.
wels hoor hoe die verduideli-ldng in Jiddish gefluister word.
Die private toU\e van die re g-ters was Jode, 'n a.ansieulil{(} aantal van die wetsadviseurs van die vervolgers ,·an die
,.Vier G1·otes", was ,Jocle en ten
slottc was 'n groot aantal van
die pe1·sverteenwoordigers wat
deur die versl<eie Iande gestuur is om versla.g te <loen van die verhoo1·, oo·k Jodc."
SrE1ndlim rerrrdt
1B
rring
Urruice
Jlrm
Skand!e
C=fl((J;tp®D({J)$~ La;gdluceUil~
M~tt
!Errn~~ce
VDffcegttlViff~
Die artike~ wat geskryf is deur •n Joodse I<Orrespondent in Duitsland, verklaar dat die Jode die grootste aandeel in die verhoor en voltrekking
van die vonnisse gehad het. Sowel die regsadviseurs en vervolgers as die tronkbe -amptes was Jode.
Die Britse voorkeur-beleid
van die regering het hom die
afgelope week lelik op die neus laat kyl< toe sy Britse Avro York-vliegtuie van die Spring-hol<lugdiens hy herhaling uit orde geraak het sodat sy pas
-sasiers selfs tot 'n week laat in Johannesburg aangekom het.
Twee andcr vliegtuie moes die
Avro York te hulp snel om die passasie.rs te vervoer, maar ook hulle het in die moeilikheid ge-raak.
Die Avro York het in Kar-•
toem bly steek nadat daar moeilikheid met sy stuur on
t-staan het.
Die Avro York-vliegtuig van die Springboklugdiens wat die
-selfde weel< uit Johannesburg na Brittanje moes vertrek, kon
eers drie dae later vertrek
om-dat 'n nuwe motor aangebring
moes word.
Gedurende die week '.vat hierdie vertraging
voorafge-gaan het, het twee Avro
Yol'l<s meer as 'n dag laat
op die J ohannesburgse vlieg-velcl aangekom. Dit het op sy beurt weer die vliegtuig wat na Londen moes vertrek.
vertraag.
Dieselfde storie het hom
ge-durende die afgelope dae her-haal, toe die Avro York wat verlede Donderdag na Londen
moes vertrek, eers Saterd
ag-oggend uit Joha.nnesburg kon
opstyg. Die Avro York wat
verlede Maandag na Engeland,
moes vertrek, kon eers gister wegkom. Sy vertl·aging is ver
-oOI·saak deur die feit dat die
Avro York wat uit Brittanje'
na Suid-Afrika moes vertrek;
ook vertraag is.
Die Britse Avro
York-vlieg-tuie is deur die Unie-regering in gebruik geneem in weerwil
van die feit dat hulle geweet het dat die Ameril<aanse Sky-master-vliegtuie beter diens !ewer en ook meer passasiers vervoer. Die Britse Avt·o Y orl<-vliegtuig vervoer 12 passasiers
op 'n l{eer en neem gemiddeld 62 uur vir 'n re!s tussen ,J ohan-nesburg en l,onden, terwyl die Amedl<aanse SJ{ymaste1· 40 passasiers vervoer en dieselfcle
afstancl in 27 utll' afle.
Die skilpadgang van die
Britse produk het die regering
genoodsaak om 'n Skymaster-diens langs die Avro York-diens
in te stet omdat die Britse pro-duk herhaaldelil< gefaal het.
Die amptelike omslagtigheid in verband met die lugvervoer is verlede week op die ve r-keerskonferensic in Johan nes-burg de~1r die direkteur-g
ene-raal van internasionale lug-vaart gelaa.lc Hy het verklaar dat dit vier dae neem om 'n
kaartjie vir 'n lugreis te kry
wat slegs tien minute duur. Op
'n reis tussen Londen en Syd-ney moet die loods van 'n vlieg-tuig 1,200 vorms invul. Dit veroorsaak geweldige
verti·a-ging.
Die geregshof van Neuren· berg was 'n internasionalc hof, verklaar die blad en beklem -toon: ,Die mees vooraanstaan-de nasionale g1·oep in die Ne u-renbergse Paleis van Justisie
M
yll
'!'OLliE
,l\·[eeste van die toll<e wat. die versl<illende afvaardigings vergesel het, was Jode wa.t die
vier tale waarin die verhoor gc-voer is, magtig was.
,!\'let tye het die tollw in die
hof uitsluitlik nit Jode bestaatl (,Goyim-rein"). Mens Jwn
dik-X'
'n Amerikaanse Locl<heed Nept-une-vliegtuig het verlede maand die wereldrelwrd geslaan met 'n ononderbrol<e vlug van 11,237 myl wat hy in 55 uur 18 minut.e afgele het. Die foto toon hoe die vliegtu.ig die Jug· ingehelp word met vuurpyle. Dit is vliegtuie soos h..ierdie
waa.rmee V.S.A.-offisiere spog dat huUe 'n atoombom or> enige stad in die wereld lca.n a.fgooi.
Ji11rnclt~~
rs~
~e
.Aat:m®~~~ll
JlllEt
~\fV~rrt£~~lrk
In clie afgelope wel'e het die owerheid <lit telkens
noodsaa.k-lik geag om ldopjagte op J n-dierwinkels in Transvaal uit t:e voer om beslag te le op die
slmars voedselsoorte wat hulle
opgaar en teen swartmari'JlQ'
-se verlwop. Amptenare van die kantoor van voedsel en prysbeheer het dit weer no-dig geag om 15 winl<els in die Tndiese winlwlbuurt van
Ver-eeniging <leur te soel<. Daar is beslag gele op Iwol,-o.lie, tee, suil,er, rys en gekondenseenle
melle D!e meeste van die goe<i was weggesteek In een win-J,el het die amptcnare soveel as 5,000 pa.kke J,erse gcvind. On-der die seep wat gcvind is, is idste bel<ende seep waa.roncler duur voor-oorlogse toiletscep.
Soortgelyl'e klopjagte wat iliese.lfde resultate gelewer het.,
is et.like welte gelede nan die
Rand en op Rustenburg uitge-voer.
VERBRO
K
KE
L
DES
SAJL
SELF
MOET
SORG
Die Britse regering is van voorneme om selfregering aan
1 drie provinsies in die
Brits-besette deel van Duitsland toe
te ken. Die planne is reeds. in die hande van Duitse hoofde
en dit sal op 1 Januarie in wer-Jdng tree. Die verantwoorde-!ikheid vii· die bestuur en voed-selverslmffing aan 22,000,000 mense sal dan op die slwuers van die Duitsers rus. Die be-stuur van die provinsies is g e-skoei op die beginsels van die Australiese konstitusie.
ANTW
O
ORD
O
P
GERUG MET
AANDJEJLJE
Mnr. A. H. Stander van Gra.aff-Reinet het besluit om
100 aandcle as eerst.e I>aa.ie-ment van 1,000 aandele in Perslwr te neem as antwoorcl op 'n gerug wa.t in scl<ere ]{ringo vcrsprei word as sou hy die Ossewabramlwa.g wil bedanl<. Daarmee hoop hy sal die storie vir goed die
J,op ingesla.an wees.
GROTER
'
VIUENDSKAP
TUSSEN
IN
DIE
EN R
U
SJLA
N
D
Die Indiese regering het aan -gelwndig dat Rusland hom be-reid verk!aar het om diploma -tieke verteenwoordigers met Indic te ruil. Die Indiese af-gevaardigdes op die V.V.O. is ook verseker dat hulle die h eel-hartige steun van Rusland sal geniet in die poging om li,d van die Veiligheidsraad te word.Die Jode was die skakel tus-sen die verskillende volke wat
daar teenwoordig was, verldaar die blad. Die Jooclse ge
meen-skap in die Paleis ,ian Justisie
was goed saamgesmee en het
die wydste sosiale kring ge-~
vorm. ,Duitse en Oostenrykse Jode wat na die meeste Jande
gevlug het, was die werklike meesters van die tegniese werk by die Paleis.
TRONJmEAMP'l'ES
,Bynn. a! die ondervragings van die beslwldigdes is gedoen deur Joodse offisiere van die
Ame1·ikaansc leer, en dit was aangenaam om te s!en dat die ve1·ldaring van Gi:iring onder -tel>Cit is cleur maj. Joseph Co -hen, da.t Rippentrop se bely<le-nis <leur luit. Abraham Schwartz afgeneem is en dat Streicher sy getuienis in die
tronl' voor luit. David St.ein af-gelo hct," aldus die lwnespo n-deut.
.,Die inligtingsdiens van
die hof aan al die Duitse koe -rante in die besetti
ngsgebie-de, is beheer deur !<apt. Stricker (seun van 'n voo r-aanstaancle Venisiese Zionis, Robert Stricker, wat deur die
Nazis vermoor is).
Die meeste van die tronl,be -amptes met· \\-le die Nazis in aanraldng g·ekom het, was Jode
van die Amerilmanse leer ,,·at
dit baie duiclelik aan <lie 1'\azis
gest,el het clat bulle Jode is."
Ook hul briewe is deur Jode
gesensor.
In die artikel word ver-ldaar dat die Duitse leiers
baie verbitter was oor die feit dat Jode hulle opgepas
het, maat· dat clie Jode llit as dee! van hulle siTaf beslwu het.
Jode het ook die getuienis teen die Duitse leiers voorbe -rei. Die klag van die Jode is nie as 'n geheel ingedien nie, maar broksgewys saam met die van ander nasies.
DUI'rSE VOLl(
Die Duitse voll< het baie gou te wete gekom dat die Jocle tot
'n groot mate lJ.y die verhoor ingeskakel is, verk~aar die blad. Oral in die besette gebiede het
die Duitsers die feit bespreek dat die Jode besig is om wraak
te neem. Die Duitse voll< is daa.t·van oortuig dat die Ame-rilmanse regter Jacltson nie -mand anders !s as ,die Joocl Jacobson," dat die Brltse ver-volger, sir Da,·id Maxwell Fife, ,dio verbloemde Jood David
Fifenheim" is, vervolg die
)\Or-respondent.. Hnlle beslwu reg -ter Lawrence as die tipiese Jood, Lowenhertz.
_B_LA_·
_o_s
_
·Y
__
T_v_V_E_'E_· ____________________________________o
__
rE_•_O_._T~~ .. ~~~~O~E~~~N~S~D_A_G_._2_0 __ N_O_Y __ E_M_B_E_·R_._l_9_4_6_. ________________________________________ ___Dunt§e
f
ab1rieke
1Prod1Lll§eer Vet
Vir
Ruslali1d
Rusland is bc~ig- •ln1 die Duitse el.-onomie op groot sl<aal \'ir
!.y cie \'Oord('(·l nan tc wend. AI die fabriciH: in Oos-DuHsland het nou in Rus"lit·~<· hnnt11· of Russiesc bchc•'r oorgegaan, ond er-\\yl die groot!.te g-<·tl(•('ltc \'an die produksic-opb1·cugs na Rusland \'cn·oer word \\:ll\r dit uitslnitlil' tot Rnssicsc voordeel
aang<'-wcnd word.
Sowat 70 perscnt ,·an die fa
-brieksopbrengs wor·d na Rus -land gcneem as herstelbeta
-Jings tcrwyl die g-r·ootste ge
-deelte van die orige tlertig
per-sent bestec wot·d nan die on-derhoud \'an die Russiese sol-date in Duitsland. Uic Dttitsc
burgers in hienlie besettin gs-gebied het dus gt•en hoop orn hulle aUcrnood'>aaldikstc be -staansmidd<'ll' in die hande tc
kry nic.
Die fabriel<e slaan alma! o n-der Russiese beheer. Hulle word op dric maniere beheer, nl. direk deur die Russiesc militcre owerhcid, 'n gedeelle word dirck ,-anuit :-.roskou be -heer terwyl die res deur 'n pas ge,·ormde Sowjet-Industrii:ile Korporasie beheer wo1rd, skr~·f
'n I<Onespondent ,·an die Le n-dense Times.
Die gocdere word gebruik vir die ondci'I10ud van die rooi leer in Rusland en Duitsland. Aile
sleutelbedrywe staan vandag
onder Russi.ese ):)cheer en dien Russiese belange.
Die Russe is besig om ltar-telle op te rig en beskou dit as die beste manier op die
fa-brieltswese in die modeme eko-nomie lot sy reg te laat I<Om.
In die ,·erlede het hulle dio l lat·-tclle van \Teemde moondhcde ,·1'.-oordeel en aangc\'oer· dat
dit alleenW• dr politiclw
voor-del'! aangewend word. Die stig -ting ,·an Russiese kartelle in
Duitsland het met groot ge
-hcimhoudL'1g plaasgevind.
lXDOXESIE 'WORD REPv·
BLIEI\:: Ka samesprcldngs het die K cderlandse en Indonesiese verteenwoordigers oorcengekom dat Indonesie met inbegrip van Ja\·a en Soematra as republiek erlten word. Hierdic oorce n-koms is ,·oorafgegaan deur bin-nelandse oproer teen die
aan-wesigheid van Nederlandse sol -date in IndonesHi.
SM
UTS
llETIG SOWJET
.. Rusland handhaaf twec
!.tandanrdc van gedrag - cen
\'ir homself as grootmoondhcid
<'II 'n under vir ldcinmoondhe<lc soos uid-Afril<n," hel gent
Smuts ,·crlede wee I< oor die
Ameril<nanso radio geso met verw:n;ing na. Rusland se hou
-ding oor die inlywing van Su
id-\\'CS.
.. i\let die oog op sy eie ,· ei-ligheid, sondcr mcer en sonder om iemand anders tc raadpleeg,
Jyf Rusland groot gebiede soos die Kuriles in, maar as Suid
-ACril<a, met die oog op eie vei-lighcid die saak van Suidwes
-Afril<a by die V.V.O. ter sprake bring, hct Rusland slerk be
-sware daartecn. Moct die
we-reid dan afsonderlike reels \'an
optrccle crkcn vir sterl•es en swal<kes waar dit veiligheid aangaan ?'', hct hy geVI·a.
---~·-~---
--VOEH IN
Die Unie-Dcpartement ,·an Gesondheid het op<lrag gegee dat die amptenaar van die de -partcment wat tans in Bri t-tanje is, ondcrsoek moet instel na die moontliltheid om ve r-plecgstcrs uil Engcland en an -der Europcse Iande na
Suid-Afril<a in te voer om die
te-I<Ort in Suid-Afrilta aan te vul,
volgens 'n aankondiging deur dr. H. Glucltman, Minister van Cesondheicl.
JHl©lllil
~
~~$lliDl$tll
frllll
ml [
t~®
W
e1nke
ASllffi
Sftat©lK
Die A.frilcnanse Handelslnstit11nt hct hom in ·n ,·crldaring sterlt uitgelnnt teen die moontlilte devaluasie ,·an die Suid-Af
ri-kaanse pond om die goudmyne nwt hut stygende koste tegemoet
te !com.
Die Handelsinslituut gee toe dat daar 'n aansienlike sly -ging was in die koste van die goudmynbedryf scdert 1939, wat gclyk staan met 38 per
-sent tecnoor 'n styging van 15
persent in die prys van goucl.
Dit het die goudmyne swaar
get ref.
Devaluasie kan alleen in 'n1
noodtoesland plaasvincl, lui tlie verltlaring.
Die Handelsinstituut be\'eCI aan dat die staat onmiddellilt aandag aan die goudmync gee en ,·erhoed dat die koste van die goudmyne ,·ercler m dte hoogte styg. Indien van die myne moet sluit \'anwec die hoe produltsiekoste, sal dit die elwnomie van die land naclelig tref.
Die Instituut doen selterc maatreels by wyse \'an wenl<e aan die hand vir 'n doelbewus -te regeringsbeleid.
Hy be,·eel aan dat daar nie vC!·dere verhogings \'3.11 lone
loeg·eiaat moet word nie. Oil
is in die werl<ers se cle belang.
Indien die lone verhoog word, sal dit die terugslag verhaas.
LAER WINSTE
van swaltker myne uit die win s-tc ,-an die ryk myne as laaste slap, word aanbeveel.
SCNOEMANELLO
DRANK
VIr Kwalltelt en Tevreden
-held dle Goedkoopst0
KOOP
2~
:!1DKJRJEK
TEEN
"'-7 ::";;i"~
GJR(}(}1['.,
-~ >.,...
o ~NIBLANDEL§.
~.., 0 .0.!:PRYSE
~ ~::! l'VYJ\"E: Fonkelwyn . . . . . . . . 7/· Le"·enil""Yll . . . . . . . . 3/0 Vermouth .. . . .. . • .. 3/·Banek.raar - CocktAil . . 61-SOET WY:'o"E:
Llkeurwyn en Ou Port . . 2/0 Ou Wit Port en Sauterne 2/6 Port, Roo! Soet Muskndet, Wit Soet Musko.dol . . . . 1/8 Jerlpl!;O. Rool CD Wit . . 1/9 Woce.ter Bock CD Ponlak 1/1 SIEBRmS:
.unontel!o.do (Dro6). Kimberley
Klub (DroOl Ou Brulll (Soe·
tertg). Ou Oloroso (Soet) 2/9 ~uo (Soot) . . . . . . . . 2/6 Speatalo (Socterlgl . . l/6 BJcrrlo (Sootrtg) l/0 li)BOJll WYNE: Burgunrty . . . . . 1/9 Clt>rlll en Wit Droll . . l/6 fllii.ANDEWl'NE: ~~
F
>~ 0-=
=~
"'
{;(lr.· ~"""'
0.;~ 111· 8/· 8/0 1/b 10/-7n
6/~,O
N
S E
N
lG
S
T
E
V
A
D
E
H
L
A
N
D
'
S£ HOF
i
\'
IEY
H
0
aJJ
dl
c
G
ceff
[(ll~er[(J]~errdlce
Tweedens, op die snkC\\'Iireld
rus daar 'n verantwoordcli
k-heid om die Iewcnsl<oste deur
middel \'an Jaer winsgrensc en gevolglike laer pryse af te bring. In<lien sakemanne dit nie wil doen nie, moct die re -gering dit doen. Super do t..u~o Do Luxo . . . . .. •· Etutrn SpcaiiUll . . . . . . 8/0 7/6 7/· 616 7/6 89/· 87/• 86!-F.C . . . .. . . In 'n toespraak voor die Ka
-talse Verenigde f'arty-Kongres het min. J. H. Hofmeyr· met verwysing na die lndicrpro -bleem in Suid-A frika \'erldaar dat die kleurproblcem \'an die
t;nie. ·n Haagstuk 'an beson -dere karakter rs. ..Ons sc dat
mensc buite Surd-Afrika nic
ons ,-asse-problcme ,·crstaan nie. Die rede daar\'OOr is om -dat die probleme ,-crsldl ,·an die van andcr Iande.
W ({))rrd fB[UJrgremrsce$ltcer
Buchu . . . . IEJio"EWF.U .• . • • . . . wrnvns: 7/6~~
<&nn
H
©of$tt(Q]d/
As 'n \'erdere optrede moet die regering die styging van spoorwegtariewe ,·ermv. Die oniangse verhoging van" 20 per· sent, meen die Instituut moes nooit plaasgcvind het nie. Die tariefdisluiminasie tref die goudmync oolt swaar.Creme de Cacao . . . . 7/0 Ooue MnDderln. Curacao, Kummct. Pleoaog, Persl<e, AppCll<OOO . . , . . . . . 7/
-NnoltJ!O . . . . . . . . . . 010
&crete, Any8. Gemmer, Lemocn. \·e.n der Bum. Pepermeot . • . . . . . .
,,DiL is by \'O•ll'bccltl nic 'n land ;.oos Jmli(: \\1\111' die
wit-roan 'n trel>voi:t i!- nil'. Dit is
'n land ''at g,,,ldl< lo, ''ir pe
r-manente blnnl<c bl'woning. Dit
is al vad<'r·land ''at ons I; en,"
hci hy ,·rrkluur·.
Die eer·stc burger van die hoofstatl \'an <lil' Unie is 'n oud -geinternecrde ,-an Kofficfon-tein. H,· is mnr. D. P. van Heerdcn ·wat ,-erledc wee!< tot
burgemcl'stcr n~rldcs is nadat
min. Sturrocl< geweier bet om die bcnol'ming ,-an mnr. A. B. Sidey, 'n Arbeiders-Jmndidaat wat nwt die Fcderasie sa.am-\\'erl<, too to Jaat, omdat hy 'n
spoorwegamptcnaar is.
In sy toespraal• by gelcent-heid "an sv instelling het mnr. Van Hecrden beklemtoon dat
UJ
lliifl~~~Ir®hrficil
Wlf
~1£
W
~tr®un@
cerr® ~~
&®w®Ik~
al\!
Di<' nocHI~aaldildteid om die :-;uill-Afrilat.-Wet te wysig ten einde ann tc· pa .. hy die verandcrdc omstandighede is \'crlt:dc week
deur ach·. A. II. Uroel<sma, gc\\'1''<1' pr·ol>urcur-generaal ,-an J {aap-land, \'OOI' llit• •·cg,.medicse vrrcniging bcldemtoon.
Dr. Brocl<sma het gese dat die Suid-Afnl<a-Wet ,·an 1910 gecn rekening- gehou hct met baie sake wat ,-andag ,.an n
a-sionale belang- is nie. Dit het by voorbeeld nic rekening
ge-hou mel clic feit dat ons cl<o -nomiese, industricle en maa t-sl<apliltc gcbOtt rus op die vier )1oekslcne van behu ising, hos -pitaalwesc, doeltreffende ve
r-spreiding van vocdsel en gcs on-de ondenvys nie. Hicrdic sake,
wat tussen die pro\'insiale rade
en plaaslil<e besture \'erdeel is, het fcillil< alma! sake van na -sionalc belang geword. Die skouspel dat provinsiale rade en plaaslilte beslut·c veg om hul greep te behou op mngte wat aan hulle \'Crleen is, is in sekere opsigte vermaal<lik. maar dit het ge\'aarlike aspe k-te. Daar is botsmg tussen pro -\'insiale en plaaslikc beslure en
gesamentlike botsings van die plnaslike en provinsiale besture teen die sentralc regcring.
EEX HOOFSTAD
Ad,·. Broeksma het ool< g e-pleit \;r die afskaffing ,-an die stelsel van twee hoofstede. Dit veroorsaak onnodige onkoste. Indien daar een hoofstad is, sou die staatsamptenare met ee n-derde venninder !ton word. Dit is 'n baie belangrilte aspelt, het hy gese, met die oog op die huid1ge tekort aan amptena-re. Spr. het ook ,-oorgestel daL Sttid-Afrika 'n soot·t Geheime Raad soos Brittanje in die Jewe
roep om ouer manne wat onde r-vinding opgcdoen het en nie
begerig is om aan die
party-politick deel tc neem nie, l<ans
te gee om as 'n gekose rand by te dra tot die slandvastigheid
\'a:~ die staat.
daar geen rasse-dislniminasie gcdurende sy an1pslermyn sal wces nie. Die Federasie, wat tans die beheer in die r·aad het. het dan ool< in teenslelling met die Engelse P.C.U. se beleid verlede jaar, die grootste mate ,·an reg,·erdigheid aan die dag gel(! deur vier uit die agt ,·oo r-sitlerskappe \'an komitees aan die P.C.U. te gee.
De11r hierdie stap hct die Fe -llor·a.slc 'n vordoro bydrnc ge -Iewor· tot die poging om pat·ty -politiek 11lt. (lie stndsraad van die• hoofstnd te !ton. Die Instituut ag dit vicrdens noodsaaklilt dat die staat en openbare en semi-openbarc lig -game moet oorgaan tot 'n b c-plande anti-sikliese bestendi
g-heid. waardeur uitgawes in tyc
van voorspoed. soos tans, lot 'n minimum beperk kan word. 'n Grotcr meganisering en doeltrcffender bestuur vit· die
goudmyne asook subsidicring
0/0 • £N E\f'ER-LtRCCRS:
Lemoeo eo Suurlemoen 7/6
5% of 1/- per t !lhlAC =nneez
B.ot>-tcnt mot Best~lllng gtGtnor w-ofl!.
Voerc by ll/· vir W..ale en bottdn, eo
IG/- vir vnniJie wnt .-ergoed onl word by ti)nlr:ocnd.tng. Word verkoop to IS·
boUel-ltlsoleo of /l-gelllng-vantJies ot
lfi~C..r. 0 kloslea mn 12 botlel ltru>
\''yn. 8rRn4ewyn. Jenewcr. Llken.r,
Ven:noutb en llnoekr!\.nl bevnt. -TNtne: lt.~t.n. ptno trelnRCid on o:r·
lync. K.B.A. ptoo trelnl:onun!Jlolo.
'I.O.S. OUDTSflOORN.
Beste! van
Jl[
ffi
GJF'...N§
~us 142 0
§CHOEMAK
OUDTSHOORN
I
Gebruik
p;DIE
O.B."
om u
vriende met Kersfees
geluk
te wens
,.
DIE O.B
.'
' van
18
Desember sal u
Kers- en Nuwejaarsgroete aan u
vr
iende
oor die
l
engte en
breedte van
Suid-Afrika
bring.
Die
k
oste
is
s
l
egs 3s
. vir
24 woorde
of minder:
1 d. vir elke addisionele woord
Vul
o
nde
rstaande koepon dade!tk
in
en
pos dit vroegtydig.
SLUITINGSDATUM
10 DESEMBER
.
A an VOORSLAG (EDMS.) BPK.,
Posbus 28, STELLENBOSCH.
Geliewe onderstaande Kersgroete in ,,Die O.B."
w.1arvoor ek po•swisseljtjek van ... insluit.
van 18 Dcsernber t·e p/aas,
•• •• • 0 • ••• •• • • • •• • • • • • •• • 0 • ••• • • •• • •• • •• • • ••• • • •• • • • • • •• • •• •• • • • •• •• • • • • • • 0 • • ••• •• • • •
DIE O.B., WOENSDAG, 20 NOVE.lviBER 1946, BLADSY DRIE
Sa~
·
N(
~ft
S
temm
V
~
il~1sfrom1t
VEr
.,·wat my die meeste get r·cf het gedurende my reis <leur die generaalsl,ap van George, "'as die vasberadenlteid van die Bramlwagte om nie weer by 'n party-verl<icsing en vir 'n par-ty-l•an<lida.at to gaan stem nie;
oolc is daar hcclwat mcnsc bui
-te die O.B.-verband wat die
-selfde sienswysc toegcdaan is,"
hot mnr. E. J. H. Smit.h, O.B.•
organiseerder, !n 'n ondcrhoud
aan D!c O.B. verldaar.
Uit die vrae wat die mense
m~ gestel het, en uit die alge
-mene gevoel wat die Jede van die O.B. geopenbaar het, het ek
die indruk gekry dat dit 'n
streng bevel sal kos om die mense te beweeg om te gaan stem." Mnr. Smith het verklaar dat die reorganisasie nou weer in die haak i::~ en dat dit die mense met nuwc moed besiel het. Die volgende plekl'e is besoek:
!PrceV:.orff<CJJ
Werk
Vir
K
er$fe~$
(Eie Korrespondent.) PRETORIA. - Die Brand· wagtc van komdt. H. van derWalt (Pretoria-Moot) het nog steeds die slwuer aan die wiel.
Die wceklilcse volkspele, wat
gedurende die koue maande ty· dclik gestaak is, is so pas weer hcrvat. Die kommando het nou
'n voll{spelelacr gestig en hulle is van voorneme om van die weeklikse byeenkomste 'n groot
sukses te maak en sodoendc
gesonde aileiding aan Brand -wagte te verskaf. .
Verder is die kommando, Ill
samewerldng met die dames
onder komdte. Eloff, hard besig om te organiseer vir 'n verskei·
denheidskonsert wat op 30 No
-vember in die Masonicsaal. Villieria, sal plaasvind. Die
middag sal die jongspan ont·
haal word, deels oo\{ met die
oog op nuwe !cdc vir die Boere
-jeug. Die doc! van die aand ~e verrigling is om geld wat dte mans- en vroueJwmmando's vir
algemene organisasielwste moet bydra, in te same!.
Hierdie Jwmmando's-hct ook
op 'n onlangse Offisiersraad be
-sluit om 'n el<tsra poging aan te wend om vir die Kerstyd wat voorle grote1· bydraes · vir die Noodhulpfonds in te same!.
P
OTGI
E
T
E
H
S
H
US V
O
L
G
E
JE
S
DRl
f N
A
UEOUGA
N
IS
A
S
I
E
Genl. M. M. Smith, organise -rende stafhoof van Gebieds -kwartier F, en genl. G. F. C. Gibson, hoof-generaal van F1-2_10, het 'n gcslaagde reorgam-,
sasiereis cteur generaalsl{ap
FlO afgele. Altesaam is. ~aar
10 vergaderings en offlsters·
samesprekings gehou. Kom
-mando's wat in die verlede te uitgestrek bevind was, is nou verdeel sodat offisiere bet~r
hulle pligte kan uitvoer. D~e
generaalskap bestaan nou tnt
dertien manne-kommando's met
aanvullende vroue-kommando's.
Die I<Ommandorade van sewe
van hierdie kommando's is vol·
ledig saam- en ingestel. Van
die ander J<emmando's is of dte manne-afdeling Of die vroue· afdeling in die haak.
Offisiere is oral ywerlg aan
die werk en verwag word dat die generaalskap, na 'n rus·
periode, weer sy ou geesdrif,
krag en volharding aan die dag
sal ]e. Dit was 'n pulk gene -raalskap en sal dit seer seker weer word. - (Ingestuur.)
Knysna, Middelrug, George,
Outenikwa, Grootbra\{ en M os-selbaai. Op !llosselbaai is t.\\'cc l<ommando's \'>'eer op die been gebring. Aan die hoof van die
manne-kommando staan komdt. W. J. Zietsman, tenvyl komdte.
mev. J. E. de Villiers die Ie i-ding van die vroue op haar
ge-neem het. Offisiere in al die afdelings getuig van moed en ywer vir die volksaalc Oc -tuienis van die bloci van die O.B. is dat komdt. A. F. Meyer
van die Georgc-lwmmando na clie besoek van mnr·. Smith nan
-seek gedoen het om 600 Jede
-kaarte.
,Die gedagte van beroeps
-Yerteenwoordiging in plaas van partyverteenwoordiging vind vera.! byval onder die mense
wat e!{ besoek het,'' het mnr.
Smith gesE!. ,Van een ding is hulle vas oortuig, nl. dat die
oorwinning oor die imperialis -tiese regering aileen verkry kan
word as aile nasionaalvoelende groepc saamwerk J:>y die vol
-gende verldesing."
Hierdie afdelings sal binne·
kort 'n Boerevolksdag hou en
die organisasie hiervan gaan
met groot geesdrif gepaard.
Hulle is reeds besig met die stigting van •n O.B.-orkes.
GROOT
F
E
ES
T
E
P
A
ARD
JE
K
R
AAL
Die Paardekraalfeeskommis
-sie versoek dat persone wat die groot fees van 14 tot 16 De -sember wil bywoon, liefs hul plel<l<e vroegtydig op die ter·
rein moet bespreek. Bespre
-ldngs vir staanplek en tentc word tot 26 Nov. ingewag. Daar is twee tipes tente vir feesgan
-gers beskikbaar, nl. 'n groot Markeetent van 15 by 30 voet
waarvan die huurgeld £4 vir die
duur van die fees sal wees, en
'n vierkantige tent van 14 by
· H voet waarvan die huurfooi £1 lOs. is.
Bestellings moet skriftclik geskied aan: Sekrctaris, Paar· dekraalfeeskomitee, Beginstr.
5, Krugersdorp. 'n Deposito
van £1 moet bestellings ver
-gesel.
Feesgangers sal vir drie dae
voorsien word van eetwares. Kookgeriewe sal verskaf word.
Daar sal ool{ 'n jukskeitoer
-nooi afgespeel word onder die organisasie Yan die Juksl<e
i-bond. Spelers word in 'n spe
-siale tentlaer gehuisves. Volksvaders en -moeders wat iR 1880/1 klippe gele het op Paardekraal, asook oud-stry
-ders, oud-artilleriste. oud-po li-sie van die Z.A.R. en oud-ver -pleegsters sal cregaste by die fees wees.
D
1U
iTSEJRS BRAN
D
lF
AB
R
IEK
JE
AF
Sabotasiepleging deur die Duitsers onder die besettings
-owerheid van die Russe het so
'n omvang aangeneem dat die hulp van die Russiese soldate ingeroep moes word om die fa
-brieke te bewaak. Dit is ge· doen as gevolg ,·an die jongste brand en twee fabrieke in Sakse. Die Klaus-tekstielfabriek in Plauen is deur brand vernietig tcrwyl 'n tweede brand binne
tien dae in die Hi:isch-selulose
-fabriek uitgebreek het. Die
brande is vermoedelik gcstig deur Duitse brandstigtings -groepe wat hulle daarop toel8
om die vyand te saboteer. Vyf
ander fabrieke is vroeer hler
-die maand afgebrand.
Prefr.or B@""MooV:.
H ou
t@erfr.rek
(Eie Korrespondent.)
PRETORIA. - Die Brand ..
wagte van kommandante Jos.
J. Prinsloo en Hendrik van der \Valt hct onlangs 'n besonder geslaagde kamp gehou tussen bosryke natuurskoon op 'n plaas in die Pretoria-distril<. Kommandant Prinsloo was of
-fisier-in-bevel terwyl komdt.
Van der Walt as kampkom -.mandant opgetree het. Wag
-komdt. Hickman van Kaa
p-land. wat in verband met sal<e
op Pretoria was, het ook die
!<amp bygewoon.
Met die aanvang \·an die ver
-rigtinge het komdt. Prinsloo
die Brandwagte toegespreel<.
Die doe! van die O.B., het hy
gese, is om die Afrikanergees
wat tydens die Ossewatrcl{ tot uiting gelwm het, in stand te
hou. Ons werl< is om die wiel aan die rol te hou - en een van die beste manicre om dit te doen is deur in plaaslike groe-pies laertrekke te hou en so· doende die ontwaakte Afrik
a-nergees wakker te hou.
Die Jaertrek het die gebruik·
like vlagparades ingesluit, ve
r-gesel van Skriflesing en gebed.
Verder is die tyd nuttig deur -gebring met uitstappics en
swem. Kommanda.nt Hickman het waardevolle hulp verleen by die versldllende parades en het ook die aand om die kampvuur 'n Jesing gcgee oor die saluut en die pligte van Brandwagte en offisierc.
K omm(Undlo
We~r
Aan !Bew
e
eg
PRETORIA. - Ka 'n rustyd van etlil{e maande het kom·mandantskap F4f2, onder die bel<wame Ieiding van komman-, dant Prinsloo, wat so pas hier -die Jwmmando oorgeneem het, weer met volle ywer aan die werk gespring. Op Maandag, 21 Oktobcr, het die kommandant en adjudant begin met die reorganisasie van
die Kommando. Dieselfde aand nog is 21 lede geskakel.
So vilmig het die kommando
gedurende die volgende week uitgebrei, dat binne 10 dae na die eerste lid ingeskryf is, 'n
byna volledige kommandoraad
saamgestel kon \vord, en 'n eerste laertrek gereel is vir 2
November.
'Waglwmmandant Hicl<man
van Kaapstad, wat teenwoordig
was, het vera! baie belang
ge-stel in die houlsoortc met die oog op draaiwerk, ens. vir 8 Augustus - wat op hierdie
bosveldplaas nog in oorvloed te kry is. Mnr. Kocl{, die eienaar van die plaas, het die komman
-do dan ook genooi om hout vir
hierdie doe! te kom haal. Die
kommando is hom baie dank
verskuldig hiervoor en sal se·
ker van sy aanbod gebruik maalc
.Die Jwmmando soek tans na
'n geskil{te plcl< waar sy lcde
cen of twee keer per week kan vergadcr vir die vervaardiging
van a1·til<els vir Fondsdag 1947.
- (Ingcstuur.)
l\10STERDGAS BY P.E.: 'n twccde ongelul{ waarby vissers deur mosterdgas brandwonde opgedoen het, het verlede week
in Port Elizabeth voorgekom toe nie-blankc vissers vier kon
-kas mosterdgas wat deur die
rcgcring in die see geberg is. ln hul visnette opgehaal het.
Agt naturelle het brandwonde
opgedoen. In Julie van hierd!e jaar is versl<eie vissers ook be -handel nadat hulle op 'n soort· gelyl<e wyse wonde opgedoen
het.
Stuur u POS.CESTELILINGS vir
o
KA.t~TOORBENODIGDHEDEe
n
o
SKR
YF
B
EH
O
EJFTE
:5
na
S
OL
IH
S
V
AN N
I
EKEHK
<.iroote .Kerkgebou, Parlementstraat, EA.U'S'.rAD - Foon 27017
MAJROCAGIENISK
AIP
.. A
VIROEE
P
~ORE=
M
AR
K
KAA!P'
S
'fiD
0
IBetallog geskiefl onmlddelllk weekllks, maamlellks of ooos verlang @) IBeste heersende pryoo
ro/IJINNA.
AR
lEN
VAN
S
C
H
OO
R
D
ff
E
f'
A
IR!l!Oi\'T
BI
O
-
P
S
lGO
LO
GJESE
N
A.
V
ORSUVG
S
-SAN
A
1'0RUA
virg
eestel
i
.
ke,
·
v
e
r
stand
e-l
ike
e
n rno
r
ele h
c
r
-a
c
m
p
as
si
ng
i
n
ont
:
w
r
i
g
-t
e
l
ew
e
n
s
m
ns
tandi
g
-h
ede
.
0 Kom raadpleeg of skryf ?.an ons. HOFSTRA .. :\T, 26, K-\APSTAD. I'oon 3·1 i88.U{CB
n
~~lf~~~
~
([t<~nrtZun~~
MET
O
.
B
.
·
WAP
EN
Vier \'Crskillende kaartjies met. die volgcnde on twerp:
(1) O.B.·\\·apen in t\\'ee ldeure gedruk; (2) O.B.-wape
n-ontwerp deur 'n O.B. in die Sentrale Gevangcnis antwerp; (3) en (-1) Diere sketse in twec klcurc met wapcn binne
in en bypassende slagsprcuke.
~lET l(OEVERTE 4/6 per dosyn posny.
S
O
N
D
JEH
W
AP
E
N
REEKS A - Met verskillendc bewoordings en verskil· lendc ontwcrpe. Gedwl' op l<uns-karton in drie Jdeut·c.
Ontwerpc van Suid-Afril<aanse Blommc en Tonele.
Groottc 4 ·~~ x 5 dm. :Met lwevcrte van 'n baie goeie
kwalitcit.
5j6 l:'ER DOSY:'oi' - POSV.RY
REEKS B - ~let verskillende bewoordings en versl<il· Jende ontwerpe, in drie k!eure gedruk op kunspapier. Grootte 3 ~~ x 5 dm. Met koe\'erte.
2/9 PER DOSY~ - POS\'RY
REEKS C - ;vrct verskillende bewoordings en yersl<ill
en-Jendc ontwerpe, gedruk in relief in ldeur op harde
J<arlon. Met Jweverte.
4/6 PER DOSYN- POSVHY
P
ro
POSBUS 29 - STELLENBOSOH
Die 0 .B
.
is
d
ie Adver
t
e
nsi
e
bla
d
v
an
di~
to
e.
koms
.
Geb
r
uik s
y ge-
kl
ass
if
isee
r
de Twl
omme.
BLADSY VIER DIE O.B., WOENSDAG, 20 NOVEMBER 194.6.
----
----
---
---
----
--
--
---
--
----
----
--
--
--
--
--
--
--DIE O.B., WOENSDAG, 20 1'JOVEMBER 1946.l\fm:. A. H. Broeksma, K.C., gewese prokureur-generaal van Kaap1and, het onlangs voor die Regsmediese Vereniging interes-,
sante uitlatings gedoen. Sy uitlatings verdlen aandag omdat dit '.n annduiding is van die rigting waarin ~'rye manne dink - manne wat nle die mondstuld;:e is van ltierdie of daardie politieke party nic.
Vir O.B.-Jcde is mm·. Broclcsma se uitlntings ool;: intc -J'essant omtlat <lit vir hullc bewys !ewer van die aauldank
wat die O.B.rbcleiu vind in !cringe geheel buJtc' O.B.-,·erbantl.
Mnr. Broeksma het dit gehad oor die noodsaaklil<heid om die Suid-Afrika-Wet te wysig.
Hy het gewys daarop dat hierdie wet 'n noodlottige konflil< veroorsaal< ten opsigte van die vier hoekstene waarop ons ekono -micse, industriele en sosiale struktuur rus, nl. behuising, ho spi-taaldienste, behoorlike distribusie van voedsel, en deeglike opvoe -ding.
Hier(Ue aangclecuthcdc wat vandag van ecrstcrangse nnsi o-nale belang is, word deur die gromlwet opgedra nan I'ro,insiale Rade en plaaslike bcsturc. En die tragiese feit is dat die Pro -vinsiale Hade en plaanlil•e bcsture melma.r in die hare vlieg en later \veer gesamentlil' opruk teen die Unie-regering. Daar is dus 'n tragicse botsing in ons vollcslewe t.o.v. hie1·die vier funda-mentele mt:oionale behoeftes.
As voorbeeld van die Crustasie en onmag wat uit hierdic bot -sing vloci wil Die O.B. sy lesers verwys na die eierdanse van die huidige :Wfinister van VoTksgcsondheid wat selfs sy eie. verslag
(Gluekman-\·crslag oor Nasionale Gesondheidsdiens) moes ver-werp in die aangesig van die teenstand van die Provin:;iale Rade
en plaaslilce besture. DESlW :\'DlG:E RRAGTE
Mnr. Broel<sma het voorts aanbeveel dat instede van gel<ose komitees wat l<om en gaan daar ·'n permanente raad, min of meer op die lees van die Britse Geheime Raad ingestel word. Dit sal
die regering in staat stel om ueslrundige lcragte te lwopteer op die gebied ·van f1andel, nywerheid en aile under gcbiede W<k'l.r
probleme vir oplossing wag. Op hierdie w)•se !can manne van
C(vn.ring, wat onder die httidige stelsel op clio raldte weggcbere word as hulle nie ann die partypolitielc wil tleelneem nic, hulle land en vo!lt in 'n lwnsultatie\\·e en raadge\\·ende hoedanigheid dlen - tot voor<lccl van die hui<lige stelsel van regering.
Om te wys hoedat mnr. Brocksma se gedagtes by die O.B.-koers aansluit haal ons punt twee van die Beleidsverklaring van die Ossewabrandwag volledig ann:
,Om die huiclige parlementere, provinsiale en munisipale
instellings tc ven·ang, moet duar een l;ragtigc en deslmndigc gcsagsregering wees oor die hele land, met inslca.lceling van ware Volks- en bcroepsvcrteonwoordigiug op alle gebicdc on in aile belangc."
Die wysiging in ons staatstelsel wat mnr. Broeksma aanbe
-veel is 'n stap in die regte rigting. Maar dit gaan hoegenaarnd nie vcr grnoeg nie. \Vat no(lig is, is nie lwl-hervorming nie, maar 'n algchelc verandering Yan die bestaa.ndc en uitgeiliende parlc-mentiire stelsel.
§
lill
i
&
w
e
s~
Afrika
Die bespreldngs in die Verenigdc Volke-organisasie oor die Unie se aansoek om inl)'"ing van Suidwes-Afrilta het 'n paar dinge baie duidelik na YOre gebring. Die ecrste is daL die Unie se bydrae tot die internasionale gcwol<lpolitielt totaal buiJe verhou-ding stann met die crkonning en rcspelc wat ander volke ,·ir die Unie as sOC\\'Creine staat het. Die smalende opmerkings oor die Unie se waardigheid en bekwaamheid \·an die kant van sekere buitelandsc state, waarmec selfs Amerika hom vereenselwig het, het nie aan 'n hoogste diplomaticke vergadering herinner nie, maar aan die secpkis-pt·opaganda van die Kaapstadsc Parade, As dit die agting is waarmee die Unie se soewereinitcit bejeen wor·d in 'n bond van oorwinnaarsvolkc, moet dit ,·ir elkeen wat nog getwyfcl het, duidelik word dat die Unie homself ooreis het
met sy oorlogspoging.
En hiermcc hang saam die tweede punt: Die samestelling van
dle na-oorlogsc wereld vandag is van so 'n aard dat een gemee n-sl<aplil'e voll<ebond vir die aardbol 'n onnatuurlike en magtelose onding is wat sy einde ,·eel gouer teg-=:moet snel as die ou Volke
-bond Yan voor die oorlog. Dit word geslaaf deur genl. Smuts sc dreigement om Suidwcs in elk geval te behou ongcag die
bcsluit ,-an die V.V.O.
Die volharding in goedkoop aantyglngs ten spytc van die don\!erende urgumcnte wat genl. Smuts aangevoer het, en lansgenoemde sc onvermoe om dle teenstand met Jwue logll<a te breek, hct gcnoegsame bewys gelewer dat geen snnl<
~~~
CllilE
lD
9
~@(B1
£Lmrn5~~lW
~~
W
mJ~~ ~tE b~~~~1fi£~
'n Een Janie het die AfriJ ;:a-nerdom fei tlil< sy hc!c gewig op die lwlturele en lwnsti tusio-nele terrein ingegooi. Aan bierdie shyd het die Afril<anet so\·eel krag en tyd spandeet· dat daat· vii· die andct· take
haas gcen 1uag en aandag afge-staan is n.le. Sosialo werk is grotendeels deur die !eerie en liefdadigheids!nrigtings gcdoen. Dit het nou die taak geword om daardlc ,·crpligtinge wat; ons voorgangCI·s noodwendig Jlnlcs moet laat lo hot, aan te pale en tc volvoer.
Die Jandsel.!n was in die ver -lede die ongeskoolde werker en vir bykans 'n halwe eeu was die uitlander - en vcral die jood - die baas, van wie hy afhanklik was. 1\Iaar as die Afrihaner dan die meerderheid van die wcrleers ttitgemaak hct, wat vir 'n gcbiedcude u ood-saaldildtcid is dit nie vir die
Afrilmner om clie sosialistiesc standpunt as 'n voll<spolitieleo vunselfsprelcendheid te aan-vaar!
DIE ONTWAKING Die Arbeidsfront van die Os-scwabrandwag is 'n nasionale poging om die skeidsmuur tus-sen ,politick" en ,,ekonomie" in die gedagtegang van ons volk te sloop en om sull<e voUcslaag-te wa.t nle dringcn<l on gcbi e-dcutl op ande1· fronte vereis word nio, in to span in die stre -we van die Afrilmnerwerker, in sy stryd om behuising en kl e-dings- en voedingsmiddele . . . Jwrtom, in sy stryd om die b c-staan.
Nou wil die uitbuiters ten heme! skree dat hulle die slag offers van 'n ,,nasionaal-sosia-·
listiese sameswering" word; orals speur hulle nou ,.onder
-aardsc en ondermynende krag-te" wat hu! tot dusver onbe
-teuelde uitbuiting wil kortwiek. Sulke geskreeu en geweek1ag laat ons koud. Ons hrt geleer - weliswaar ietwat laat in die voor hierdic wcreldrancl op vef.dicnstc behundel word nie, maar tlat daar twee werelde is - 'n blanlee Wcste en 'n nie -blanke Oostc wat met gecn lo-giese argmnente uancen gr-smee !can word nie. Dlt het oolc bewys do.t die soetsappige libe -ralisme ,·an sekere westcrse voii{C 'n gedugte bonclgcnoot van die oosters-bolsjewlsticse
lwnstellasio is, wat blyleba.a.r nog lanle gedulcl sal word om sy vyfclelwlonnc-werle fe verrig. In sulke omstandighede skyn dit nou al belaglik te wecs vir Suid-Afrika om Ianger vertroue
te he in 'n internasionale orga-nisasie wat meer 'n instrume11C van oosterse oorheersing is ns van onpartydige beregting.
vVat die inlywing van Suid·
wes-Afrika self betref, voel ons dat dit ·n saak tussen Suid -Afrika en Duitsla.nd is en ni~
van 'n Jcombinnsie waarin Rus land, Sjina, Indie en Cuba bly lt-banr die grootste seggenskap het nie. Dat Suidwes uit aile praktiese oorwegings by dk Unie hoort, netsoos Oostenryl< bv Duitsland, kan nouliks weer
spree!< word, maar per slot van sake sou eensydige inlywin~
Suid-Afrika op gelyke voet mel die Btitse imperialisme stel Dit kan alleen verhoed word deur Suidwes dec! van die Unic te maak Juagtens 'n reeling
met Duitsland selL Tot dun sal dit in elk geval verstandig wees om dit te behou as man-daatgebied, soos genl.. Smuts
te kenne · gegee het, !I ewer as om dit In d!e skoot van derde partye le laat val wat daar nil<s mee te make het nie.
dag geleer - dat 'n idealisme wat nio met sy voete in dle wcrl<iil<heid stam~ nic, min pral;tiese waa1·de het. Dat 'n volk 'n siel het, wil ons gercde
-Jil<: erleen en toegee; maar dan ook dat hy 'n liggaam het en dat daardie liggaam besker-ming nodig het.
WERKLIIUIEIO Is dit alles ,.sosialisme" ,.Nasionaal-sosialisme"? Ons stel belang nie in die een of an-der woord met al sy betekenis -se en bybetekenisse nie; ons stet belang in lewensnoodsualc -lil<o en ooglopendc foito, soos
~~~0~~~0000~~~
~
Oo
li3
A3
e
l
eid
~
~0000~00~00~000~~
armoode
e
n
verarming en dievlug na die stede, waar boerc
-seuns en boeredogters hulle
brood moet gaan verdien en by die vreemdcling as dagloners gaan werh: sock DaRI·om stcl ons ook belang in die gebie
-dende noodsaaklikheid om vir hierdie tr·ckkcrs na die stede werk te laat \'Crskaf, met o r-dentlike arbeidsomstandighede en leefbare lone sodat die l<o -mcnde Afrllcanergeslag-, hul
ldnders, gesond na liggaam en na siel l<an wces.
Ons probeer nie, soos die slim mense, wat meen dat blote woorde salig maak, om die
Afri-lcanerdom op die altaar van een of andet Sjibbolet of woord tc
IE! nie . . . veclmeer is ons be-reid om soYeel van enigc leet· -stelling oor to ne<'m as wELt n
o-dig is vir die wclvaart van hie r-die voJie - en soveel van enige loorstelling tc venverp as wat nodig is vir die bc\'eiliging ,·an hicrdie Yolk, afgesien daarvan of die stigters van die leerste l-Jinge in hul lan(le en in hul om -slanclighede die dinge met huid en haar gesluk het of nie.
GEEN ,ISME" As dit dan nasionaal- sosia-lisme is, dan so ons dat <lit vi.1· ons nie 'n elwnomlese tcorie .is nic; vir ons is dit die gees waarin volksgenote bymekaar-sta.an en die onderlinge trou teenoor mekaar bcwaar, met eiebclungo i(l die regte pers -pel<ticf gesien, nl. on<iergesldk aan die belange van die gc
-meenslmp.
HEIS
PR
OGRAM
WANT DIE OSSEWA -BRANDWAG BAKLEI NIE VIR 'N ,ISME" NIE: HY BAKLEI VIR DIE BEVEI
-LIGING V AI'\ 'N VOLK SE VOORTBESTAA'X EN HY SAL SOVEEL V A='i ENIGE .,ISl\.fE" OORNEEM OF
VERWERP AS WAT NODlG
MAG BLYI< IN DIE STRYD OP HANDE.
So by voorbceld Yerwerp ons in die kapitalisme nie die b e-legging \'an geld vir sekere el<o -nomiese en nuttigc produksi e-resultate nie; maar ons ver -werp wei die verclraaide en tans heersencle beskouing dat die geld die skepper is \'an werks-geleenlhede (.,sender kapitaal kan daar nie arbeid wecs nie'') tcrwyl die waarheid daardeur op die lcop gestel word. want inderdaad is dit. die atbeid wat die geld en die profyto en diwi-dcnde skep.
Hoe dikwels hct ons nie
gc-hoor nie: ,Ja, maar die Jode of wic ook a! het die l<apitaal in die land gebring. Dit het ·:ir die Afrikaner werk \·erskaf". Veronderstel dat die immigrant werklik geld in die land inge -bring hrt - wat meestal nie kon-ek is nie - dan ontstaan die vraag: ,Hoekom het hy dit gedoen ?" Die antwoord is na
-tuurlil<: ,Om geld te maalc" .,Hoe?" ,Uit die arbeid wat hy met die eerste klomp geld huur natuurlil<. Hoe anders? Met ander woordc, dit is die arbeid wnt die geld geskep het en nie die geld wat die arbcid ,,ver -skaf' het nie.
Daar Je die knoop waarom ons teen die kapitalismc geneig is: omdat die lmpitalismo dje slcepsol as l'<'gter en baas oor sy skepper wil stcl; by wil die geld !nat IJaa.c; spec! oor die
mens, oor· <lie \~erl{er wat. die geld moet maak
As kapitalistiese werkgcwers aan ons wil \'OOI'gee dat hulle die gelag betaal en huJJc de r-halwe die scggenskap gaan he. dan maak dit op ons min
in-druk. \\'ani dis Jtie hullc wat met die na.wec en gcbrolee mense en mynteringlyors en wat dies merr sy gaan sit nie, maar wei <De ,-olk as geheel.
Die Indiese wcrkluagte wat deur die suikerbaronne ing c-voer is in die '70 of so iets en wat nou 'n Asiateprobleem vir die hele blanl<e ras in ons land geskep het, is ·n goeie voo r-beeld. (Word ven·olg.)
GENERAALSKAP A5
Hoofl<omdt. vV. R. Laubscher sal openbare vcrgaderings toe
-sprcek onder beskerming van die Ossewabrandwag, op die \·ol·
gende plekke en datums:
-OUDTSHOOR:.'\. 27 l\"oYembet om 8. nm. - D.ril>:aal KAllfXASSIE. 28 l"ovcmbcr om 8 nm. - Vadorg~Lwe. BUl·'FELSDRIFT (Dlst. George), 29 Novombe•· om 7 nm. VOORBEDAG-li1A'I'JIESRIVIER, 30 Nov. 8nm. - lierl•
-saal ...
u'"NIOl'\DALE, 2· Desember om 'i.45 mn. - \"oortrekl>ersaal. WILLOWl\lORE, 3 D<'scmber.
DE RUST, 4 Dcsember om 8 nm. - J(erhsaal.
Waar plckke en tye nie aangegee is nie sal dit plaaslik be· kend gemaale word.
O
.
B.QK
ersfee$k((J~rtjies
VI
E
H
VERS
K
ILLEN
DE PH
A
GO
NTWE
KP
E
MET
O
.
B.-W
APEN
4
/
6 per
dosyn
,
m
e
t
ko
eve
rt
c
B
este
l
:
BOERE]EUG-UOOFK
W
A
R'T
ff
ER
--
----
-
-
-
-
---
-
---
-
--
-
D
~
IE
::
!.~O~.B.
,
WOENSDAC, 20 NOVEMBER 19·16.- -
-
-
-
- -
-
- -
--
BLADSY VYFlEer
Mnr. Isak le Grange, \Var
m-waterberg. skryf:
Ek moet my selfopgelegde swye verbreek om protes ann
te teken teen die skynheilige
sedepreek waarop die Boe re-jeug getrakteet· is onder die op
-skl'if ,i';eurenberg''. Mens sou
soiets oor die hoof kon sien as jy dit in persorgane \'all die
sogenaamcle demokrasie gelces
het. Maa1· in Die O.B. as
monel-stu!< \'ir ·n Beweging wat min-stens ,nasionaal en sosiaal \·an aard'' sou wecs. kry jy dit te lees in dieselfde uitgaaf waar
-in die huldiging prominent
ge-plaas word wat politieke ge
-vangenes uit die tronk ,·an Pre
-toria aan die Duitse leiers
bring, en waarin as O.B.-beleid
,·erklaar word: .,Die klas of be
-roep van 'n man of vrou kan
oornag verander, maar sy
bloed, sy ras, Is iets wat deur God bepaal is en dit is onve
r-anderlik.''
Sonder om dieper op die saak
in te gaan wil ek aan die slu
y-wer die naag stel in \'erband met sy \'erwysing na wyle dr.
Rosenberg of dit nie gebeurlik
is dat 'n mens sy geloof ook
oOI·nag sou kan veran<lcr nie.
Die begrip ecr is 'n rassebe
-grip. Xiemand minder as die ,heidense" Rosenberg het dit glansryk !<lam· daargestel as hoogste waardc Yan Cermaan-se eie-goed die behoudencle be -ginsel wat al ons ander waar
-des oorskadu. As jy jou eer
verloor, verloor jy alles. Dit
mag ,.onchristelik" wees, maar
dit getuig sekerlik nie \'an
ont-aarding nie as daar vandag nog witmense gevind word wat sooR
hul vroegslc voorouers die dood
bo oneer en selfmoorcl bo skan
d-dood verldes. So het ook die
Boerevolk onder Paul Kruger
eervol nasionale selfmoord ge-pleeg in tcenstelling met die
Afril<anervoll< ,·an vandag wat roemloos die skanddood vnn
,·erbrokkcling. ,·erbroedering
en \'erbastcring tegemoet gaan,
omdat die begrip van eer by ons verswal< het. - (Verkort.)
(Die Boerevolk het nie sel( -moord onder Paul Kruger ge
-plceg nie, maar het byna tot
die dood toe bly veg en daar
-dcur juis sy !ewe en sy eer ge -red. Yerder: Die eer \'an God
is vir die Christen die hoogste eer; waar die O.B. wei deeglil<
,.nasionaal en sosiaal'' is, volg
,.My Voll<" nogtans na ,My
Cod" in sy leuse.- Red.)
Die
Ke
er
sy
}'.tnr. A. F. Sdlmidt, Bl
oem-fontein, skryf:
In Ole Boerejeug ,·an 6 Xo\·.
het iemand 'n artikel oor );eu
-renberg s-esl<ryf.
Laat my toe 'n paar aanmer
-kings te maak oor die dee! wat hy noem Die I<eersy:
1. Die inval in Holland.
\Vect. die skrywer dan nie dat die Hollandse regering t
oege-laat. het dat H. se neutraliteit
keer op keer deur die Geallieer
-des geskend word nie? Oat
ben1gte Britse spioene ,·anuit
Holland deur die vyancl
opge-vang was en uit hulle papiere tot die oortuiging gel<om het dat H. se neutraliteit maar net skyn was?
2. Noorwee.- Weet die
skry-wer clan nie dat die Britte eer s-te Noorwee se neutraliteit ge-skend het, en weet hy ook nie
wat hul doel was nie?
3. Denemarl«~. - Ja, dit was oorlogsnoodsaakhk, maar weet
hy clan nle dat. die vyand maar
net die Ceallieerdes daar voor -gespring het nie? Vergelyk
bietjie die toestande in Dene
-marl((~ gedurende en na die ocr
-log met plekl<e waar die Ge·
allieerdes geheers het en nog heers.
Hy wil tog nie beweer dat Duitsland die oorlogsteiTein
uitgcb1·ei het omdat hy sy sol
-date rtie elders kon gebruil< nie.
Dinl< hy dan nie ook aan Ys
-land, Iran, Cassablanl<a en die Portugese eilande nie?
1. Hy se hy dink aan die Ko n-sentrasiekampe. \Vaar? Hier in Suid-Afrika waar duisende
onsi<Uidige, weerlose vrouens en l<indcrs omgekom het? Neem
die getalle \·an be,·olking hier en daar en vergelyk.
!'i. Dr. Rosenberg was 'n on
-geiO\\ige ja. Jammer maar
weet die skrywcr
ho
e
\·
e~
J
onge -lowiges hier regeer? - (Ver-kort.)
Nuus?
Mnr. H. Smith van Kaapstad
skryf:
Xa aanleiding van dr. Van
Rensburg se Paarlse toespraak,
waarvan daar 'n berig in die Cape Times, dog nie in Die Burger nie \'ersl<yn het, sou
onclerstaande ge\'olgtrekkings
onbillik wees?
(a) Die huidige bewind is die
Ossewabrandwag so ,·yandigge
-sind dat hy honderde ,·an sy
lede in krunpe en tronke ge
-stop het.
(b) Hy het die O.B. uit die
staatsdiens en staats-on<le
r-steunende liggame ,·erban.
Nogtans besl<ou die rege
-ringspers O.B.-Yergadcrings en
-toesprake \'all sy leiers van so
-vee! nuuswaarde (soos dr. Van
Rensburg se toespraak in die
Paarl) dat hulle dit publiseer.
Watter vyruHlsl<ap gaan die
H.KP. of V.P. teenoor die O.B. openbaar wanneer hy aan be
-wind kom, indien hy nou reeds
as opposisie wat O.B.-stemme nodig het, weie1· om laasge -noemde 'n plel< in sy berig-ge
-wing te !aat toekom, soos die
geval was met bogenoemde toe
-spraal<?
\Vant of ons met dr. Van
Rensburg saamstem of nie nogtans bly sy toespraalt be
-langrik \'anuit die Volkseen
-heidoogpunt beslwu.
GEEL
M[JELlKPAP
VIR
KO~ING? Mev. G. J. Loui·ens, dist.Bethlehem skryf:
Ons sou graag wil weet of
die Britse koning as hy Suid
-Afrika aanstaande jaar besoek
te\'rede sal wees met broodlose
\'lcislose en teelose dne. Sal h;
semelbrood, gee! mieliepap n
rooiboste net so geduldig
aan-vaar soos die g-rootste dee! van
die bevoking dit doen? Indien nie, waarom moet die huis\'rou
van Suici-Afril<a dan daannee
tevrede wees? Sy het tog g ro-tcr reg in die land wat haar \'a
-ders met bloed gekoop het as die koning van Brittanje wie se
voorouers kom roof en plunder hcl. Tot walter \'OOrdeel was
die Britse koning al ooit \'ir
Suid-Afril<a?
Hoeveel Afl'ikanerouers gaan
toelaat dat hulle ldnders be
-smeer word met medaljes ter
e1·e \·an die koning ,·an Eng-e
-land? Hoe,·ecl ouers sal toe -Jaat dat uit die kele van hulle kinders die gesanik \'an .,God
save the King'' weerklink?
-dit is tog nie ons bede dat God hom sal behoecl nie. - (Vcr
-koi·t, Red.)
Brandwag, V1·yburg, skryf:
Ek was ,·erbaas om in u l<O
-Iomme ,.Die Keersy·• aan die
Boerejeug ,·erduidelil< te sien.
Martin LuU1er was ·n goe!e
Duitser en ek wonder wat hy persoonli11. in die gcvo.l sou gese het. Sckerlik was hy groot ge
-noeg dat hy die grootsheid van
die heldedom Yan die Duitse
leiers van die laaste maande nie teenoor buitelanders sou
probcer verkleinee1· het nic. Die
Duitsers sal en l<an self met
hul eie mense in die toelwm~
weer reg l<om.
LI
EF VIR
STEM!\IE
Kapt. Henri Slegll<amp.
D.T.D .. Middelbu,·g. T\·J. skrvf:
Ek is nie haatdraend ~ie. maar as mens gedurig met
l<llppe l;'cgooi word. gooi jy na
-tuurUk terug en met die doe!
om rank te gooi.
Op 25 Oktober 1.1. het dr.
~'!:alan 'n toespraak op Rede
-hnghuis gelewer (·n die O.B. weer anngeval. Dit is a1 waar
-OOI' hy kan gesels, want ,·an
~at die Republic!< in die yskas lS, het hy nil<s anders om oor
t~ gesels rtie. Dr. ::lfalan wil me erkenning aan 'n orl;'anis
a-Sie soos die O.B. gee nie maar hy is baie gretig om 011; ste
m-me te l<ry.
Ek het darem ook al bietjie onden·inding opgedoen, en
O.B.-vl'iende moet tog nooit
hensoppers wees nie. As die
H.X.P. wil \'rcde maak en ons ook erl<en as goeie Afrikaners
goed en wel, maar dan moel
dr. J\Ialan dit eerlik erl<en en
sy woorde waarmee hv die
O.B.'s uitgesl<op het, 0'penlik
terugtrek. Die vraag is net o(
hy dit sal doen. want hv staan
ook maar onder sy lui.tenante
en 'n sterl< wil b<!sit hy nie.
Mens kan nie \·ir jou Iaksman
stem nie. Ons word nou ee
n-~aal gehaat en as ons nou no;:;
VII' dr. Malan (ons laksman)
stem en as hy die meerderheid
<)('Ill' ons slc>mmc> hc•haa.l, hoc>
sal dit dan met die O.B. gaan? Ons sal \'ernietig word.
, Dr. Malan se hy het die voll< l1ef. Ek glo dit nie. Hy het
net ons stemme lief. Om te be
-~ef wat werklike kameraadskap
IS, moet dr. Malan en ad\·.
Strydorn ,Sonder Ccwere" lees.
Sonder die hulp van ande•·
organisasies sal u nooit die r e-gering in die hancle kry nie.
Ek is bly dat ek alreeds be
-jaard is en nie die ellende hoef
te. sien wat deur 11 styfkop
pig-heid \'eroorsaak gaan word en
Afrika in ·n basternasie gaan
dompel nie. Dit is vi•· my swaa1·
om te glo dat u ooit predil<ant
was.
GEVA.t~GENISFONDS
Verdere bydraes tot die K os-fonds vir aangeldaagde A f
ri-ltanei'S word met dnnl< erkcn.
Reeds erken £64-7-0: ·n
I<lompie ,Goeienaand Boere"
per mm·. A. van Zyl,
V
ente
rs
~
pos £ 12; per mm·. D. G. Steyn (F3bl) £5: mnr. H. J. v. d.
Hee\'er, Rustenburg £1: mej.
Swanevelder, P1·etoria 10/-;
mev. •K. Delport. Vryburg 10/-;
mnr. en mev. Dance!. Pretoria 10/-: per me\·. Herman de
Wildt 15/-; mcv. Erasmus en
\Tiendc. Boshof £1-5-6; mev.
Lategan, Constantia, Kaap £1;
Heidclber·g-::l'fanne- en -
Vroue-kommando's, per me\'. ::If. A.
Gouws £2; T. van Eedcn. Roo
-<lebloem 7/6. Totaal £89-5-0.
l{O:o; VIR DUIT EnS: Die eer·ste hesencling graan na die Brits-besettc dcel \'an Ouits -land het \'Ct'lede wee!< daar
aangclwm om die hongersnood
effens te verlig. Djt slult 'n besending van 500 ton grnan in
wat m Hamburg aan wal gesit
ts en 1,000 ton g1 a an \'anult
Amel'll•a wat. in Rotterdam
aangekom hel vir verspreiding
in die Ruhr-gebied.
D
IE
KUNS VAN DIE
MEESTER
••
•
O
l
e k
o
k
sekonnls bopacl
die wnnrdo vnn U maa
l
So
ort
gol
y
k
o
dosk
u
ndlgheld
ver
sekcr
U
vaildie waa
rd
o vun
Ko
m
mando-slgnretto.
!':pesiale Annbol) in
DAME
S
HA
N
OSAKKE
Egte leer. met leer uitge\·oe,·.
teen presies di<' prys wat u.
wil betaal.
0
1\.01\! S:Er<ER NA
Stey011~
DIE l\IODEWTh"'KEL PAROW
Be
sker
m
u
Oe
Bring u oogarts se voorskrlf na ons. Laat gekwalifiseerde
Voorskrif-Oogkundiges u be-dien.
Wa
hl,
l
awrenc
e
E
N
K
iE.
BRILl\lAKERS
Adder!eystrant 120a, Raapstad Foon 22408
TELEURGESTELD?
PRETOJHA
-
MA
RK
0Wo
f!!J JF\)
P.R
.H.
Produ,.c·ntc. ,tmu· u Pro-dul•te, Eeicr,;, Hotter <'II
Lewcnde Hawe na. ons. (Ont\'angs-agentc ,·an alle slagvc>e Yi1· die \'leis -l;ontrolcou,·) Ons hct ·n garnnsie ,·an £2,500 by die Rrgering.
WEBB EN
PRETORI
US
Pretoria se Oudstc enGroolstc :unrtmgcntsl<a(l
A.V.B.O
.
B
.
Lykbt'sorr;ers. Ornt~5tceomnkcre, JJt.·~ratnJs' cr!"C'ker·aurs Bloemfontt'in - Prctor1t11 130 Tnluto \Vnfol u mJsldcn lnn.stc Jnnr triNJrgest('lll , Rnet'! !\1oet. ulo lnnt ctlt \\Cer vanJnar «~~e~r ,:.~fl'<'~lr~nkJrq tc- Lant nnnt:Ncom
ornuuJc~ nlfU\It tlcur \'andnJ: u hestNihl~ f_n t ~ • an nou ... nl seke.r vnn u
u , .. e-rlang dat nf~rstuur moet. \\'(lrtl cc e (lf:1lt~r. \ ern;chl die datum wunrop ' I sal nrl Q d H fJ;t•lcwcr wor l
MAAK CI:;tlHUIK VAN ,HIBHilll:: GELI!:ENTHEID EN VOORKOM '·
TELEUHSTELLl:-:C ! ! lPRYSLYS \vVNI!:: Bpc3l8.BI Soot Ou Port . . .'.' .' .' : : Hoot eo Wtt Jer!p!l<o .. Root eo Wit -:,ralm~ey . Roo! eo Wit Mwokadel Soet Port . . . . . . . . Port, Pontak, Worcester Bock en Spc~lale SJorrlo Goue SJcrrto (Drooc) ..
Ou Bruto SJarrle . , .. .,Cocklllll" .. Vcrmoutll ( Droog eo Soct) OROE \\'\'NI~: Swnrtbeq: SJerrle Boergonjc (Hoot) ..
Rleel!n~ eo Droll Wit
PO ... KEL\\'YNE: Grand Spumnnte Vonkcl Bocr~onJe · · 2/0 2/U l/9 1/9 1/8 1/8 1/7 1/6 2/3 4/ -2/0 ~/6 1/9 1/6 10 /-(Droo~;) 8/6 Oraodc Splcodore . . . . 7/6 11 /-8/0 8/0 8/ -8/ -7/0 7/ -PRYSLYS Aur,r:t V.S.Q. (SICj:S 3 1>0!tcls per bc•tellfng 10/ -~oynll . . . . . . . . . . ll/6 ure <a • • 810 A.l . . .. 81_ Boecoc . . 116 L.llO~OHE: Pepermcnt, Pf<'snn~, A I>PClkoos or Pcrske
Kcralc, Van <!er Hum
Cemmer, Any~, ;\'nelt)ies Droo. Lemoec ea Suur -lcmoeo 7/· 6/6 7/0
\'001<\\ ·\.o\HilES: (I) \'oel' by 20 - <>' '
respcKt1cwelnc Hl~r,tfc depo~•to.q word. :a.th·lu~r
.
.
"·u~t1.i<' ('n klssie met bott~lstnnouor", spoorvrag lwtn:tld VJ:tl<tcplnnts·Stasfc •[;fo'~ op ootvan~o \'8.0 JcU nit 12 l>ottcls of 5 (;Clllngs (ot •n ~~~; .. ~nn~ ic .h cstellfngs mocl bestann
. . , I<omant of K u.~.' ~ 'nnns~~,·~~~:~lt (3) All~ bestelllncs
~OI:;T :-;a; \'EH<:r:F:T 0~1 DIE DATU~\ W RO.> .
ArGi;STUUR .\!OET WOKD I:>!
U
IIH~E-;.. ~!'} U!'OEM . VERL!'>I,\NO DIT F..EXCELSIOR
WY~!HAKERY
(Eums.) flplc
