Archeologische opgraving Leuven - Half Maartstraat (Sint-Geertruiabdij). Addendum bij ARCHEOBO-rapport 2012/08.

A

RCHEOLOGISCHE OPGRAVING

L

EUVEN

–

H

ALF

M

AARTSTRAAT

(S

INT

-G

EERTRUIABDIJ

)

A

ARCHEBO-

2012/08

A.

D

&

J.

C

F

2013

ARCHEBO-RAPPORT 2013/03

C

OLOFON

Opgraving Prospectie

Vergunningsnummer: 2012/501

Datum aanvraag: 17 december 2012

Naam aanvrager: Annika Devroe

Naam site: Half Maartstraat, Leuven

Project

Archeologische opgraving – Leuven, Halfmaartstraat (Sint-Geertruiabdij)

Opdrachtgever

Stad Leuven

Professor Van Overstraetenplein 1 3000 Leuven Opdrachtnemer ARCHEBO bvba +32 (0)491/74.60.77 Merelnest 5 info@archebo.be B-3470 Kortenaken, België BE 0834.280.172 Stuurgroep

Katrien Deckers, Stad Leuven Piet Stevens, Studio Roma cvba Annika Devroe, ARCHEBO bvba Jan Claesen, ARCHEBO bvba

Els Patrouille, Onroerend Erfgoed Vlaams-Brabant Marc Brion, Onroerend Erfgoed Vlaams-Brabant

Projectuitvoering

Annika Devroe, ARCHEBO bvba Jan Claesen, ARCHEBO bvba

ARCHEBO-rapport 2013 /03 ISSN 2034-5615

© 2013 ARCHEBO bvba

ARCHEBO aanvaardt geen aansprakelijkheid voor eventuele schade voortvloeiend uit het gebruik van de resultaten van dit onderzoek of de toepassing van de adviezen. Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag vermenigvuldigd of aangepast worden, opgeslagen worden in een geautomatiseerd gegevensbestand, en/of openbaar gemaakt worden in enige vorm of wijze ook, elektronisch, mechanisch, door fotokopie of enige andere wijze, zonder voorafgaandelijke toestemming van de opdrachtgever.

Inhoud

4

A

DMINISTRATIEVE FICHE

Opdrachtgever Stad Leuven

Uitvoerder ARCHEBO bvba

Vergunninghouder Annika Devroe

Bewaarplaats archief ARCHEBO bvba Bewaarplaats vondsten Stad Leuven

Vergunningsnummer 2012/501

Projectcode LEGE

Vindplaatsnaam Sint-Geertruiabdij

Locatie Provincie Vlaams-Brabant

Gemeente Leuven

Deelgemeente Leuven

Plaats Half Maartstraat

Kadaster Afdeling 1, sectie A, perceel 491H2

5

Beschermingen monument: voormalige Sint-Geertruiabdij (Thiryvleugel en resterende vleugel van de voormalige abdij)

Stadsgezicht: voormalig Sint-Geertruidomein Begin- en einddatum terreinwerk 11-02-2013

Grootte projectgebied 791 m² Grootte onderzochte oppervlakte ca. 17,5 m²

6

1. I

NLEIDING

De stad Leuven plant de restauratie en de herinrichting van de pandgang, de kapittelzaal en de crypte van de Sint-Geertruiabdij. Het is de bedoeling om de pandgang te reconstrueren als blijkt dat er nog voldoende materiaal aanwezig is op het terrein om tot een verantwoorde reconstructie te komen. Vermoedelijk komt een nieuw volume op de plaats van de kapittelzaal. In december 2011 en maart 2012 werd reeds een archeologisch vooronderzoek uitgevoerd door ARCHEBO bvba.

Naar aanleiding van stabiliteitswerken dient een sleuf gegraven te worden voor het gieten van een betonnen sokkel. Deze graafwerken dienen archeologisch begeleid te worden.

De opdracht werd toegekend aan ARCHEBO bvba in november 2012.

De vergunning werd afgeleverd op 17 december 2011. De archeologische begeleiding werd uitgevoerd op 11 februari 2013.

Dit document vormt het eindrapport van deze opdracht.

Aangezien dit onderzoek volgt op het reeds uitgevoerd vooronderzoek en hier reeds een rapport van opgesteld werd, zullen hier enkel de archeologische resultaten besproken worden. Voor de algemene situering, bodemkundige situering, geplande ruimtelijke ontwikkeling en archeologische verwachting verwijzen we graag naar het ARCHEBO-rapport 2012/08 waar dit uitvoerig aan bod komt.

2. P

ROJECTBESCHRIJVING

Doel van het onderzoek is een archeologische evaluatie van het onderzoeksgebied. Hierbij moeten volgende vragen beantwoord worden:

 Zijn er sporen aanwezig?

 Zijn de sporen natuurlijk of antropogeen?  Hoe is de bewaringstoestand van de sporen?

 Maken de sporen deel uit van één of meerdere structuren?  Behoren de sporen tot één of meerdere periodes?

De opgeleverde eindproducten omvatten (in overeenstemming met de minimumnormen en BVW):

 Het eindrapport

 Het werkputinplantingsplan

 Sporenplannen

 Het onderzoeksarchief, met onder meer:

 Inventarislijsten vondsten, sporenbeschrijving, plannen/tekeningen, foto’s  Dagboek

 Rapport

 Foto’s, plannen/tekeningen, profieltekeningen en beschrijvingen  Vondsten

7

3. M

ETHODE

Voor de stabiliteitswerken diende één lange sleuf, parallel aan de westelijke pandgang, gegraven te worden. Deze was 90cm breed en 17,5m lang en diende ongeveer 70cm diep uitgegraven te worden. De sporen die werden aangetroffen werden opgekuist, gefotografeerd en opgemeten.

4. R

ESULTATEN

Er werden 2 sporen aangetroffen in de werkput.

Spoor 1 betreft een bakstenen muur die haaks op de pandgang staat. Ze bestond voornamelijk uit bakstenen, maar bevatte ook een natuursteen. Deze muur kwam reeds zeer ondiep naar boven (ca. 30-40 cm onder het maaiveld) en op de noodzakelijke diepte voor de aanleg van de sleuf was ze reeds verdwenen. Het gaat dan ook om een recentere muur die mogelijks met de magazijnen uit de 20ste eeuw te maken heeft. (zie ARCHEBO-rapport 2012-08, verkoopaffiche uit 1911)

Fig. 1 Foto van spoor 1. (ARCHEBO 2013)

Spoor 2 vormt het begin van een bakstenen muurtje. Aangezien we niet dieper konden graven, kan moeilijk aangegeven worden of deze muur verder liep en hoe diep deze ging.

Fig. 2 Foto van spoor 2. (ARCHEBO 2013)

8

5. C

ONCLUSIE

Tot ongeveer 70 cm onder het maaiveld is de grond grotendeels verstoord en was er één recenter muurtje aanwezig (S1). Deze muur begon ongeveer op gelijke diepte als M1 in WP1 van het vooronderzoek, maar in tegenstelling tot deze muur die vrij diep ging, was S1 reeds op 70 cm onder het maaiveld verdwenen.

Men kan bovendien opmerken dat vanaf deze diepte (70 cm –Mv) hier en daar een minder verstoorde laag zichtbaar wordt. In deze laag bevond zich de aanzet tot een muur (S2) maar deze kon niet verder onderzocht worden. Deze muur komt qua diepte niet echt overeen met andere muurniveaus die tijdens het vooronderzoek werden aangetroffen.

Zowel de verstoorde bovenlaag als de onverstoorde laag vanaf ongeveer 70 cm onder het maaiveld sluiten aan bij de bevindingen van het voorgaand vooronderzoek. Mogelijks zijn er dus wel archeologisch relevante sporen dieper aanwezig.

6. B

IJLAGEN

Fotonummer Werkput Oriëntatie Overzichtsfoto Spoor Opmerkingen

Datum

001 1 O S1 11/02/2013 002 1 Z S1 11/02/2013 003 1 Z S1 11/02/2013 004 1 Z S1 11/02/2013 005 1 O S2 11/02/2013 006 1 O S2 11/02/2013 007 1 ZO S1 profiel 11/02/2013 008 1 O S1 profiel 11/02/2013 009 1 x 11/02/2013 010 1 x 11/02/2013

FOTOLIJST

P

LANNENLIJST

-Dijle-Werkput 1

Opdrachtgever

Merelnest 5

B-3470 Kortenaken

+(32)491/ 74 60 77

info@archebo.be

Opdrachtnemer

Februari 2013

PLAN 1

Legende

ARCHEOLOGISCHE

OPGRAVING

LEUVEN

-SINT-GEERTRUIABDIJ

Opdrachtgever

Merelnest 5

B-3470 Kortenaken

+(32)491/ 74 60 77

info@archebo.be

Opdrachtnemer

WERKPUTINPLANTING

Legende

opmeting: Jonas Artois Landmetingen

Stad Leuven

Professor Van Overstraetenplein 1

3000 Leuven

werkput archeologische begeleiding

19.29 18.57 18.51 18.51 18.44 18.44 18.41 18.47 19.14 19.16 19.13 19.16 19.22 19.24 19.29 19.28 19.31 19.30 19.23 19.21 19.10 19.19 Betonbuis Gresbuis

Werkput 1

Opdrachtgever

Merelnest 5

B-3470 Kortenaken

+(32)491/ 74 60 77

info@archebo.be

Opdrachtnemer

Februari 2013

PLAN 2

Legende

ARCHEOLOGISCHE

OPGRAVING

LEUVEN

-SINT-GEERTRUIABDIJ

Opdrachtgever

Merelnest 5

B-3470 Kortenaken

+(32)491/ 74 60 77

info@archebo.be

Opdrachtnemer

SPORENPLAN

Legende

opmeting: Jonas Artois Landmetingen

Stad Leuven

Professor Van Overstraetenplein 1

3000 Leuven

bakstenen muur spoornummer