Proefstation voor de Bloemisterij Linnaeuslaan 2
1431 JV Aalsmeer, tel. 02977-52525
De houdbaarheid van Gerbera
Onderzoek ten behoeve van de 'Referentietoets' PROEFVERSLAG 2712-1
/ /
a
V
,. * Bk***».««/» Ir. A. de Gelder M. van Klink november 1988 ^ ^ ^6
^1. Inleiding
Eind 1987 is het idee gelanceerd van een 'Referentietoets' als eerste fase in het gebruikswaarde-onderzoek bloemisterijgewassen. Onder referentietoets wordt een onderzoek verstaan op een voor een gewas essentieel kenmerk
in een tijdsbestek van enkele maanden. Dit idee is aangeslagen bij het bedrijfsleven dat hier veel voor voelde.
Begin dit jaar is voor Gerbera een uitvoeringsvoorschrift opgesteld, waarover met tuinbouworganisaties is gesproken zodat op 1 juni met de uitvoering
kon worden gestart. Bij de Gerberaveredelingsbedrijven bestond echter ernstige kritiek op de gekozen opzet, maar zij waren wel bereid aan een verdere
uitwerking en verbetering mee te werken. In de maanden juni t/m augustus is daarom een aantal proeven uitgevoerd om de punten van discussie in de opzet te kunnen inpassen.
Deze punten waren - er wordt geen transport toegepast
- de afschrijvingscriteria zijn niet eenduidig - er wordt geen rekening gehouden met Botrytis cinerea
en bacteriën
In dit intern verslag wordt een overzicht gegeven van de proeven.
Daaruit worden vervolgens enkele conclusies getrokken. In overleg met de Gerbera-veredelaars zal op grond van deze resultaten de opzet van de 'Referentietoets' worden aangepast.
Werkwijze algemeen
Voor alle hierna beschreven experimenten zijn de bloemen geleverd door bedrijven. De bloemen werden 's morgens geoogst, droog in de doos
verpakt met interieur en direct getranporteerd naar het PBN. Daar werden de bloemen op een lengte van ongeveer 40/45 cm afgeknipt en 20 uur op water met 0.5 ml/l chloorbleekloog geplaatst.
2. Transport
Gerbera's worden droog getransporteerd in dozen. De vraag, die gesteld kan worden is: Wat is het effect van dit transport? Vooral als blijkt dat in de praktijk klachten voorkomen over de conditie van de bloemen na transport, (slappe bloemen)
Transport bij Gerbera lijkt vooral een zaak van vochtverlies. De stressfactor is droogte.
Om het effect hiervan op de presentatie van de bloemen te bekijken zijn de volgende experimenten gedaan.
Aanvangsda tum Rassen
Bloemen per ras Behandeling
Beoordeling Aanvangsdatum Rassen
Bloemen per ras Behandeling Beoordeling Aanvangsdatum Rassen
Bloemen per ras Behandeling Beoordeling
7/12/87 20 4
uitdrogen in uitbloeiruimte bij 20 °C en 60% RV 1 = hangend in interieur 2 = staand in reageerbuisjes visueel 15/12/87 7 2
uitdrogen in uitbloeiruimte bij 20 °C en 60% RV hangend in interieur
meting gewicht 6/06/88 10 48
uitdrogen in uitbloeiruimte bij 20 °C en 60% RV hangend in interieur
meting gewicht door bij start en na 24, 48, 72 uur van steeds 12 bloemen het gewicht bepalen visueel
D Aanvangsdatum Rassen
Bloemen per ras Behandeling
beoordeling
Aanvangsdatum Rassen
Bloemen per ras Behandeling 20/6/88 7 24 voorwateren. 1 = met chloorbleekloog 2 = zonder chloorbleekloog
uitdroging in uitbloeiruimte bij 20 °C en 60% R.V hangend in interieur gedurende 24, 48 en 72 uur visueel
11/07/88
5
-uitdrogen in uitbloeiruimte bij 20 °C en 60% R.V
Beoordeling
1 = liggend in open doos 2 = liggend in dichte doos uitdrogen in koelcel bij 5 C 3 = liggend in dichte doos meting gewicht
2.2. Resultaten transport Bij alle experimenten is + = stevig
- = slap * = verkleuren Experiment A. Uren na begin: Ras Adamant Appelbloesem Bi smut Citrus Clementine Delphi Eoliet Extase Fabio Fleur Fredigor Geelzwago Hildegard Joyce Jura Kareel Kornelijn Matador Nova Rozamunde Behandeling 1 Bloempresentatie tijde 14
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
++
+
-+
+
+
+
+
+
m s uitdrogen. 24+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
-+
+
+
+/-+
+
32+
+/-+
-+
+
+
+/-+
+
-+
+
+
-
+/-48 +/-
+/-
+/-+
+
-+
-
+/-
+/ -Behandeling 2Doorbuiging steel tijdens uitdrogen 14 45 180 90 180 180 24 180 45 180 180 135 180 180 90 135 45 180 135 180 in 32 180 180 120 180 135 90 45 180 180 180 .(gemiddeld) 48 90 180 180 120 gebroken 180 135 gebroken 90 180 180 0 gebroken gebroken 180 180 90 180 180 135 gebroken 180 180 180 gebroken Overige opmerkingen:
- De doorbuiging van de steel kan diverse vormen hebben, * Doorbuiging over de gehele lengte.
* Doorbuiging over een klein gedeelte boven in de steel. * Weinig doorbuiging, overgaand in knik of breuk.
Experiment B
Relatieve gewicht en presentatie van Gerberabloemen van zeven rassen tijdens uitdrogen. Aanvangsgewicht na voorwateren = 100%
Uitdroogtijd Ras A B C D E F G in uren Gewicht 25 80 80 83 81 71 83 80 49 68 67 71 70 58 72 68 Presentatie 25 49 _ Ä
-+ -+
+ +
_+
-Experiment CRelatief gewicht en visuele beoordeling bij tien Gerberarassen tijdens uitdroging.
Periode van uit-droging in uren Ras Adamant Appelbloesem Delphi Fleur Fredigor Geelzwago Hildegard Joyce Nova Rozamunde Gewicht 24 90 82 83 83 84 87 83 82 83 89 48 73 79 75 74 78 78 77 72 71 78 72 63 63 66 62 66 68 68 60 58 64 Presentatie bloem 24 48 +
+
+ +/-+ */-+ */- ++/-+
+
+/* */-+ 72 — - */ - +/- */ -Doorbuiging steel 24 48 45 180 90 180 45 90 + 180 90 180 + 90 180 180 45 180 180 180 90 180 72 180 180 180 180 180 180 180 180 180 180Experiment D
Presentatie en visuele beoordeling bij zeven Gerberarassen tijdens uitdrogen.
1 met chloorbleekloog Periode van Ras Cora Delphi Fame Fleur Horizon Rozamunde Video uitdroging Presentatie bloem 24
+/ -+ + +/-48 _ - */-
+/-72 _ - */ -Doorbuiging steel 24 45 180+
+
90 90 90 48 180 180 180 90 180 180 180 72 180 180 180 90 180 180 180 2 zonder chloorbleekloog Periode van Ras Cora Delphi Fame Fleur Horizon Rozamunde Video uitdroging Presentatie bloem 24 +/-
+/-+
- +/-48 _ - */ -72 — - */ -Doorbuiging steel 24 90 90 90 45 90 180 90 48 180 180 180 45 180 180 180 72 180 180 180 90 180 180 180Experiment E
Relatieve gewichten bij drie manieren van uitdrogen van vijf Gerberarassen. Tijd in uren 0 Dagen | 0 ! Behandeling 1. Delphi 100 Joyce j100 Jura |100 Rozamunde 100 Video 100 Behandeling 2. Delphi 100 Joyce ! 100 Jura ! 100 Rozamunde 100 Video 100 Behandeling 3. Delphi ; 100 Joyce 100 Jura |100 Rozamunde 100 Video : 100 i Gemiddelde Beh. 1 100 2 3 Totaal gem. 100 100 100 24 1 88 86 86 87 88 92 92 91 92 91 97 97 97 97 97 87 92 97 92 48 2 77 74 75 77 79 81 82 79 83 81 95 95 94 95 95 76 81 95 84 72 3 70 65 66 70 72 79 80 78 82 80 93 93 92 93 93 68 80 93 80 96 4 63 57 58 63 66 74 75 73 78 75 92 93 91 92 92 61 75 92 76 120 5 55 47 49 54 58 68 68 67 72 70 90 90 88 90 89 53 69 89 70 144 6 48 40 40 48 52 62 62 61 67 64 88 89 87 88 87 46 64 88 66 168 7 58 57 57 63 60 85 86 83 85 84 * 59 85 * 192 8 52 52 51 58 54 83 85 82 84 82 * 53 83 * 240 10 43 40 40 49 45 81 82 79 82 79 * 44 80 * 312 13 30 29 27 35 32 78 80 76 80 75 * 30 78 *
G e ti/ i e
H T 93
>°
y o 4o SO "2.0 C „ (30 Sc> c . V•DftGEM
RELFVTÎEv/E <SE*.Oictt"^S ftTN ftr\E. G£ftße«ft GLO&HEN B"^
oe<*scriiu-L E N D E
e > e w f l d « c o M o i x i e s
Overige opmerkingen:
Bij lange bewaring bijv. meer dan 96 uur droog in open doos (beh.1) -worden de stelen weer hard, maar nu door droogte.
- " Joyce' vertoont snel slappe bloemen.
- Botrytis in dozen met dichte deksel bij 20 C en 60% RV na vier dagen. - Bij bewaring bij 5 C komt na twee weken Botrytis voor.
Conclusies/aanbevelingen
Uit de proeven blijkt tussen de rassen een groot verschil in zichtbare
achteruitgang, wat niet tot uiting komt in de relatieve gewichtsverandering. Doorbuigen van de steel is niet gerelateerd aan slappe lintbloemen.
In het algemeen treedt een slappe steel wel iets eerder op.
De uitdroging bij de in experiment E toegepaste methoden verloopt op gelijke wijze, al is de snelheid van uitdrogen verschillend. De mate van zichtbare uitdroging wordt enigszins beïnvloed door de seizoenen.
Rasverschillen in mate van gevoeligheid voor slappe bloemen en stelen is door ophangen in interieurs in een ruimte bij 20 C en 60% RV
duidelijk te beoordelen. Hierbij moeten bloem en steel afzonderlijk worden beoordeeld. Beoordeling moet zowel na 24, 48 als 72 uur plaatsvinden. De uitdroging moet steeds gerelateerd worden aan bekende rassen.
3. Herstel en uitbloei na transport
In de vorige paragraaf is alleen het effect van uitdroging op de presentatie van de bloem na 24, 48 of 72 uur beschreven. Belangrijk is echter ook in welke mate de bloem blijvende schade heeft opgelopen als gevolg van uitdroging.
Om dit te beoordelen is een uitbloeiproef gedaan met de bloemen van experiment C.
Voordat de bloemen echter in de vaas geplaatst konden worden moest de steel weer enige mate van stevigheid hebben. Daarom zijn de bloemen eerst bij 20 C in het interieur in het water met 0.5 ml/l chloorbleekloog gehangen. Van de stelen is een klein stukje afgeknipt. Na vier uur zijn de bloemen weer afgeknipt en in de vaas geplaatst.
Ook in experiment A is gekeken naar de mate van herstel na 48 uur droog. Algemeen komt hierbij naar voren dat vier uur herstel vrij kort is; de stelen zijn nog zeer slap. Op de vaas zijn na 24 uur de stelen echter weer volledig hersteld.
De voor herstel nodige periode is afhankelijk van de mate van uitdroging. De lintbloemen herstellen sneller dan de steel.
Bij de bewaring van 72 uur in experiment C werden de stelen bij enkele
rassen niet meer recht. Bovendien was er sprake van zichtbare beschadiging van de steel; ingedroogde plekken. Bij enkele rassen kwam knik voor.
Ook in de hierna beschreven proeven is steeds een herstelperiode toegepast. Hierbij is soms geen chloorbleekloog toegevoegd aan het water. Dit leek de snelheid van herstel te vertragen.
In experiment C is na het herstel vervolgens de uitbloei beschreven. Hierbij zijn aan de waarneemster, die dit werk voor de eerste keer deed, geen
instructies gegeven over de te beoordelen kenmerken. De opdracht was om de bloemen bij het uitbloeien te beschrijven en de waarnemingen dagelijks te noteren, totdat de bloem uit elkaar zou vallen.
3.1 Resultaten 'aantal J bloemen |met kromme Ras stelen verkleuring aantal gemid. bloemen aantal dagen tot
ver-vorming Aantal bloemen per gemid. reden van afschrijven aantal Steel
dagen slap rot tot
Bloem
slap uit indro val ging Gemid. aantal dagen tot af-schrijven Periode van uitdrogen : 0 uur
Ada App Del Fle Fre Gee 11 9 3 12 3 12 14 6 4 6 7 6 6 12 Hil, Joy; Nov Roz 4 12 6 7 7 1 8 8 18 16 4 11 -8 7 13 12 12 12 10 -8 12 12 -12 9 2 1 11 12 3 3 9 16 9 16 11 12 18 18 13 16 Periode Ada App Del Fle Fre Gee Hil Joy Nov Roz 11 4 3 -5 5 11 12 11 12 van uitdrogen -9 12 -11 13 4 6 -2 13 10 11 10 4 4 9 : 24 uur 3 5 8 7 -10 6 7 6 -3 -7 1 4 1 11 9 2 -2 -10 2 6 -2 11 3 6 -2 1 -8 -12 -5 5 -3 10 14 10 15 8 13 13 16 10 12 Periode Ada App Del Fle Fre Gee Hil Joy Nov Roz 12 -4 -4 -4 -12 van uitdrogen : -11 7 -10 11 i 6 9 i 5 12 9 9 12 5 9 9 48 uur 3 6 5 3 3 6 -5 4 12 -2 5 4 -10 3 11 11 2 8 -2 11 10 6 9 4 6 3 -8 14 8 11 10 9 14 12 9 12 Periode van uitdrogen
Ada App Del Fle Fre Gee Hil 3 4 -6 -12 Joy 5 Nov 5 Roz 3 -6 9 -12 4 -4 11 6 7 11 2 12 1 : 72 uur 3 [ 2 ! 1 3 3 3 -4 3 5 -4 -5 -3 -11 5 10 -8 11 9 12 12 8 12 4 11 5 -10 8 10 8 9 10 9 14 9 9 8
11
Algemene opmerkingen:
- Bij 72 uur geknikte stelen bij ' Adamant'(3),' Appelbloesem'(2),' Fleur'(l), 'Fredigor'(ó), 'Hildegard'(3), 'Nova'(3), 'Rozamunde'(2)
- Ondanks de knik bleef de bloem vaak turgescent.
- Fredigor had bij 72 uur bewaring bruine vlekken op de steel. - Botrytis kwam in deze proef slechts weinig voor.
- Bij 48 en 72 uur bewaring van 'Rozamunde' groeide het hart niet meer uit. Dit bleef plat en lichtgroen. Bij andere rassen stopte de ontwikkeling van de meeldraden.
Conclusies/aanbevelingen
De niet geïnstueerde waarneemster noteerde dezelfde eerste verschijnselen van veroudering als de in het gebruikswaardeonderzoek gehanteerde
criteria.
Als op deze criteria wordt afgeschreven is de rasvolgorde in houdbaarheid anders dan als gewacht wordt op slappe stelen, bloemen e.d.
Uitdroging gedurende 72 uur leverde bij veel rassen blijvende schade op. Bij lange bewaring worden slappe of rotte stelen en slappe bloemen de
belangrijkste criteria voor afschrijven. Dit wijst op meer schade als gevolg van bacteriën (Geblokkeerde wateropname).
Als we deze gegevens combineren met de mate van uitdroging lijken Gerbera's een uitdroging van ongeveer 25% goed te kunnen doorstaan. Bij meer dan 25% uitdroging treedt vermindering van houdbaarheid op. Ondanks gebruik van chloorbleekloog treedt toch na verloop van tijd bacteriegroei op.
4. Bacteriën
In de inleiding is als kritiek punt vermeld dat er in de 'referentietoets' geen aandacht wordt besteed aan de gevoeligheid voor bacteriën. Bij het in de vorige paragraaf beschreven experiment C is geconstateerd dat bacteriën wel optreden, ook bij het gebruik van chloorbleekloog. Daarbij leken ook verschillen tussen rassen te bestaan. 'Delphi' werd bijvoorbeeld snel aangetast en vervuilde het vaaswater.
Omdat tot nu toe bij rasbeoordelingen zo schoon mogelijk is gewerkt is in een aantal experimenten gekeken naar het effect van het niet gebruiken van chloorbleekloog als bactericide op de uitbloei. Hiervoor zijn de volgende experimenten gedaan.
Bij alle experimenten een toevoeging van 0.5 ml/l chloorbleekloog gebruikt.
Experiment D (zie ook hoofdstuk 2) Aanvangsda tum
Aantal rassen Bloemen per ras Behandeling Vaasverdeling Toepassingen Beoordeling Experiment F Aanvangsda tum Aantal rassen Bloemen per ras : Behandeling : 20/06/88 : 7 : 24 : voorwateren 1 = met chloorbleekloog 2 = zonder chloorbleekloog
uitdrogen in uitbloeiruimte bij 20°C en 60% RV gedurende 0, 24, 48 en 72 uur
herstel gedurende vier uur hangend in interieur in water
I = met chloorbleekloog II = zonder chloorbleekloog bloemen in vaas met water + = met chloorbleekloog - = zonder chloorbleekloog
per combinatie van behandelingen twee vazen met drie of vier bloemen per vaas
de volgende combinaties zijn toegepast: A = 1 I + B = 1 II + C = 2 I D = 2 II -visueel 11/07/88 5 120 voorwateren Toepassingen Vaasverdeling Beoordeling 1 = met chloorbleekloog 2 = zonder chloorbleekloog
3 = met chloorbleekloog en Tween 20 0.1 ml/l herstel gedurende vier uur hangend in interieur in water I = met chloorbleekloog II = zonder chloorbleekloog vaaswater + = met chloorbleekloog - = zonder chloorbleekloog
De volgende combinaties van behandelingen zijn toegepast: A = 1 I +
B = 1 II C = 2 II D = 3 II
-uitdroging in uitbloeiruimte bij 20 C en 60% RV gedurende 0 en 48 uur
per ras/per behandeling twee vazen met vier bloemen per behandeling zeven vazen met van ieder ras een bloem uitbloei visueel
mate van verslijming van de steel
Experiment G
Aanvangsdatum Aantal rassen Bloemen per ras Behandeling Toepassingen Vaasverdeling Beoordeling 1/08/88 7 75 of 100 voorwateren 1 = met chloorbleekloog 2 = zonder chloorbleekloog
herstel gedurende vier uur hangend in interieur in water I = met chloorbleekloog II = zonder chloorbleekloog vaaswater + = met chloorbleekloog - = zonder chloorbleekloog
De volgende combinaties zijn toegepast A - 1 I +
B = 1 I C = 2 II
-uitbloei in -uitbloeiruimte bij 20°C en 60% RV na bewaring gedurende 0 en 48 uur
bloemen afzonderlijk in buisjes visueel
•O rt c « • •H AJ CU B c eo AJ x : M m o o U M •g cT d - j VJ * < - I 3 & u s d o o aj qj co . - f w E UJ J 3 0Î ^3 c i-t A J eu tu a . C T) D fl n ai A I H < P m tn CM «H T) « C I S -H AJ a) m u G g c t o •H OJ O M (1 > > 60 « T3 •o SP "i c a; * J 00 t * 3 a; t H i H <u . * - u u c « C 9 c
l
o d eu 6 0 T3 - J v T O H \ 0 O N v j 1 I - * I I r-t - I I I 1 I I I I I v£> | \o t *~* < n S H O O N < î > n I I \D I I 1 I i r i r .—N i i 1 -tf <t l i en m (*>- ON Ov - H O NO vO I t CM i i i en I I I H M | | ^ -<r 1 r i r i <r \0 r-* ON O r* m \ o 1 I I I I I v f 1 I I CM | f I v f v o i i v o - * > £ i m .-< t t m <t r- NO •-< c i i <r VD i \ o m CM i <± vo i-t m i CM r vo < t —< f ^ . c M i i m - * c M m m .-i r < j vo i-i t n c M n i m s D i 1 1 1 <—i T i t -< 1 l w t i i 1 ON I ^ | t | I 1 1 ^ | VU ON I I 1 --• I I I 0 0 I 1 r-- | I _ < 1 1 1 ^ 1 • > 1 -—• f 1 ÖOCM I t <r 1 I 1 u I l I ^—• 1 n,—* .—» b o n I i ^ t I c i 9 eu u rH s a; u C U M i H S e U M N T } 0 J V v < H B C Ü U N * T 3 dj U rH 1 * ** T—T • W M l^* "VJ M/ H 1-^ a&, a m 3 -ri 3 u U J M tV \J \U ** F * l Q UJ O O C U n j r - I Q O - H O Q 0 l c 9 . - < O O - H O O 0) CO i-l h N -5 3 O -H M Cù > t > T3 «J d « -A •H U U u 0 c &o u x: - ^ « o o S 3 . p 3 3 d (1) > u - - ) eu - H d o o 01 tO r-4 eu « o . - ( d X> rt > i H « C H U Cl O C T ) 11 m in u < u m U 6 0 • o c f d - H • H 6 0 AJ - H —i m 3 > a. « i - t m M AJ eu O fi u a. a. « .-H en •H - d rt d Oî | S -H JJ 01 •H Ui C s d 60 tu o eu g j g1
u 3 eu . H •S Só 8 d •a S . u eu d o CU Ù O *os.
<! S en eu SU I C l •—I C l CJN ON b"1 I 1 - * M5 I I CM I CI I I I 1 i-t Cl I vD I CM u") n cN N CM eft < • \ o o O N m ^ o r ^ r - » 1 I t I I Cl I I I * * I I I Cl N O N r l O ^ f l m l I m | i l ! ^ w4 | I *—» I I 1 I I I -H I I I | ,—4 | »—• I | I n n n ! - J l i c i r i i i c N i-i * * i i i l c i < r \ o < r i * o v o c i c i c i - * i v o * * m m H n H n * N VO VU I I < J C I C M t n i i i v o < r ^ - i n < m i m H N m o i i u " \ v o c N < t \ o i v o m m > - i I » M t t r-t I 1 ^ 1 I ^ « • r -—« i i i l l ^—i t t i 1 I I r- | 1 I I ! ON | I ,-< i i r r- r i ^ I C l l l i O t>o t i i <r I I I 60 i i i <* i i Cl M i i i m i t CM • H O tn -H x : u N ö o 3 X nî a ai 3 - H M o a m a < ' ' " D U N -a " ' U N 3 -H CU h S - 2 ii u n 8 m b Q 11 S r i O O - H O O g ) ( 3 r ^ O O - H O O j U è B r - t O Q ^ U û b t u d tf > H U O I i - & - a B ! > H U Û f c t a M p a > t l N «T ß H | eu u15
i—i 4-i - n S 3. C - H u •<-) 3 > ai 01 ex t J 0> Cfl 1 e r i u m ui u u s c M •H iu o M a • H - H M l \D r*. en vu <r 00 m I I I I I - f r CM 1 - H 1 « ^—1 a r .-H m 1 1 1 1 CM < r i n < * Û - r 1 CM 1 w 1 1 < r i 1 1 1 1 o 1 c o i o I 1 1 c i I i-H 1 co a . a 3 «H nj a) . ^ H 9 O ^ N - o O Q 4 > c 3 i - H O O - H <r r-. <r s r <r m 00 I I I I I r H I I I 1 I I I I 1 - 3 - 1 I r - l N - i t r - r * v o 1 0 m I < r 1 l l l CM l I I \o 1 r» 1 *o l I I I r- 1 r- 1 I p i I I r-l I r-l I ! 1 a 1 *H O _ I X I M N B O co ^o en <t <r CM <r 1 l l l l l i 1 1 l l l 1 t l CM 1 1 1 1 CM <r VU m so < m < I C M I I <T «-H \ I I I I I I I I I 1 I I I I <u u 88 U N B O 3 *H CO (U a> n N "O r-i s a; w N *a _ . , -Ol 3H O 0 > H O Q O f C O r - t Q Q - H O t ó p M B p < Ï > H O Ö P nrx . 3 ï e r f > <• <T N - T <f H Ov I I r H I I I I I I I I I 1 I 1 CM I CM CM I \0 \o m vo *£> ""1 vo r--I 1 r--I r--I W 1 H H I 1 1 ^ I 1 I r » a t 1 •— i i i o op 1 I I .-< I I I CO C CO T H O „
a
X V* N S O cfl O . gj 3 -H co (U Q > M r H 9 O J i - l N t J O Q O l C O i H O O - r - * •* a. • H 00 C - H . * t --H a d> O Q> H > 4-1 CO 0» •O 0) 0 c - H - H nge n epe r br u fi 4J u M 00 3 >-i O 3 0J O g M CM O CU C c 0 t-H X 0) i H eu •i eu T - ) X •M O . 01 0 x: 0t 6 0 CU i - t » • C C „ <U - H » S (8 CD O X (0 H • * i J O . g 6 0 •«-) 1-) ' S i H - H Ti CU Q _ÇU < « « - O V T3 I I I16
«S 3 C t*Q *-» x " eö O O T3 -U « •s s* C - H •H. ÙÛ C 0) U H > - H Q •n s > C ü O (0 U (0 H H 9 iu x w .-n C ai > O »H •-t J* Q . u ai ci a c o u m rt ai w H •< U CO CO • H 1 3 « C ai o S g « M S • H 00 ^ U • tu ÇO »H N fN N O 00 C f t ^ I I CM | 1 •—• I O î û M n N N O N n 1 I I I • .—• VO N tf) N 10 r* in I • •—< I • I 1 N M O i O ' O ' î O I I I I I I I I I I •» tH I I rH CM | | rH | rH l l l l l l l l l l l l l l H ^ I ( N C M H - T tfl i m ^ H i - t l l t T ) I en I I I I en I en ï I I I <r m CM CM i ** en m N 1 vo i n - r »o ( s o - r v o ^ >o o m « o n t o i ^ m - r m l 1 1 <r CM 1 I 1 r~ r^ i ON r H I 1 0 0 | 0 0 r H m l 1 1 -o- m I I I I r - I r i | 1 I I r » 1 I r H O r H | | I T | \ O C O \ O I I I H U l H 00 r-4 1 1 m 1 CM n 1 I » f~~ • • 1 I I 1 r— • i— I I CM 1 en 1 • I I 1— I I I I I I •— • I I Qa
S. a 'S.. .13 3 \8& lu U. X Ou > c B O t h p L . U U N T3 h. « . a oti > tS Q b- CT3 n i C (O T i e tö « 00 cO •u • U O •M O u c J = o (A £ • H C r l DO > H U t~i to to Cfl C i H * J û> 0) O . c TD eu co cfl CD - U r H <ç M to to * U cfl fi • H U OJ öp B C 00 C dt eu rO • H M ( a i î
u
41 C 0 > 5 M ta ja • H S) O (tf 1H 00 cfl TJ 3 cfl rt H 51 * -£2 1 _ÇU (U C O T ) > CO r H CN v T CN CN 0 0 l <r 1 en r*. I l l I l n 1 c o n < f en co M vo m o\ o <r ON es 1 I i *-* m I I i I I \0 y£> CO CN m r- r - m r^ 1 r-» CM t a o\ <j\ I CN I I CN I I I I I < - m CO CM s r \ 0 CN vu vu sD m en 1 u-i 1 N r i 1 i n 1 - a - l i - T c n r** 1—t r*- f > vo r** cy» r- r*- T-H i r ^ r ^ o o r ^ . C N V O C O O O O O en en 00 00 m 1 co es n CM I O M A I N I 0 0 tr> | r^> <r "A cN en 1—1 1 en 1 m m l l -—• • t r- -<r r-» I -q-r* 1 iH m «q-1 en «q-1 en CN I c o r x 00 crj I 00 r* vo i>* I C M O Cft N OÙ 00 60 C G ß •H -H -H « I m c o v o o o a | m o o 1 m m 1 vooo l N tO W «] & to S. ce) a . cd CD H >> H N T3 CD r-j >^ u N TJ CD r-j >» h N T3 O t y O S O - H 0 J U 0 3 0 - H O fl> O 3 O «ri o l m r* <• r*. O a) O 3 O -H H Q •") «1 PS >a
T3 r H «-I ' • Û cfl C (0 • B ff 00 AJ , eu « cd o C O _ fl) « H i 3 > a. • F } (u 4-1 <U eu C T3 ai £ 2 § ai c o > 3 "S 91%331
« c o r H m - * r H CN N H 1 n 1 m 1 00 1 1 vo u-j es m r* <r en 1 m en m en 00 en m tü I CN 00 CN m a . co 0) r-t >> H N • O N P i o c n l vo 1 ex m I I l t l vo so 00 l en N I « Û ^ N r H r-- e n t - t r * 1 v£> I <r r-1 I r-l rH l o vo r- 1 r* -^r rH CN es 1 00 «O " * C^ N. m 1 rH r^. I I I I I 00 *o 00 I 1 r». cN m r** 01 U 1 r H | U"l CN « O H I N H • ^ • r H l r - r H r H v D o o e n v O CN r » 00 -3" r^ N vo co e\i N ft I r^ 00 en vo I r** r-* | r-» I r* 00 cN 00 £!• CO M * (Q M4 IU CD r-H >-. »J N *0 d ) H > \ M N T J ^ «"i >"> Ü ti * ° o a i o 3 0 - r i o < y o 3 o -H P Jï o 3 <3 r '17
Algemene opmerkingen
- Enkele bloemen hebben last van een rotte plek in het hart, de bloem valt al snel uit.
- Met Tween 20 voorbehandelen geeft geen chloorschadebeeld op de stelen.
Gemengd op vaas.
Gemiddeld aantal dagen tot afschrijven
Toepassing 0 uur A B C D 48 uur A B C D Del 13 7 10 8 12 6 7 8 slijm 6 7 5 6 6 7 7 6 Joy 15 14 17 13 14 10 8 11 slijm 3 6 -3 7 7 6 6 Jur 13 11 13 11 12 10 7 9 slijm 6 7 3 5 -3 7 6 Roza 15 9 13 7 13 8 5 7 slijm 7 -5 7 -6 5 7 Vid 15 10 13 13 14 6 5 9 slijm -3 -4 5 4
Bij 'Video' komt een grote spreiding in de waarnemingen voor als gevolg van knikstelen een tot twee dagen na het in de vaas plaatsen. Vooral als de bloemen twee dagen uitdroging hebben gehad.
r i a, 1. : f i o w f c a l toioe-vwe^ o-i a p . c ' ' H « . ü e r \ ^ a . ° - i c'-i-é e t c ol^cxe^ Vs; C L CL CL
LL
S
£ 1 6
8 - L CX-1», 4 o -r -** c v c-1 t ^ ^ _ £ > _ j 3 . v i 00 V l O E O ifi (Tv 1 1 I I I I I Ir» v* <r> ? Î -P E L -P H I < ^ ^ JJ V, ft, ..RQ2ft.riuM.De 0 j : ^ 1 I I r I 1 r 1 11 1 U ^ -o z l O ^ C E 2M<?fl„ ! 19Experiment G
Verouderen = verkleuren, vervormen en verschrompelen. Steelproblemen = slappe steel, slappe bloem en knikken.
Steelproblemen
0 uur I 48 uur
aantal gemid. | aantal gemid.
dgn j dgn Verouderen 0 uur aantal gemid. dgn 48 uur aantal gemid. dgn Toepassing A Toepassing C Ras Delphi Joyce Nova Roza RozaF Fleur FleurS 12 11 -9 13 6 — 9.7 6.2 -5.8 4.5 6.3 — 1 16 14 -7 8 7 3 9.6 7.8 -4.9 3.9 6.0 4.3 4 5 12 3 3 10 16 9.0 9.2 6.1 10.0 6.7 10.0 8.7 -2 12 5 8 9 9 -8.0 7.6 6.0 7.4 9.2 7.6 Toepassing B Delphi Joyce Nova Roza RozaF Fleur FleurS 14 1 3 7 5 5 1 9.2 7.0 5.7 7.4 4.4 7.6 3.0 ' 14 3 3 3 6 6 2 10.6 8.0 7.3 4.7 6.2 6.7 8.5 2 15 9 5 11 11 12 9.0 8.9 7.4 11.6 7.0 10.3 8.9 2 13 9 9 10 10 8 8.5 8.7 8.1 7.1 7.0 8.6 9.6 Delphi Joyce Nova Roza RozaF Fleur FleurS 16 1 -4 5 2 -6.6 6.0 -5.8 4.6 9.5 -14 1 -8 11 4 2 10.0 3.0 -5.5 5.3 8.5 7.0 -15 12 8 11 14 16 _ 8.9 7.3 9.6 7.2 8.6 7.8 2 15 12 4 5 12 14 8.0 8.1 7.3 6.8 6.8 7.9 7.9 Algemene opmerkingen
- Er is kritisch afgeschreven. Verkleuren e.d = weg
- 'Joyce' geeft een chloorschade-beeld. De stelen worden licht van kleur en rotten weg. In de bloemen verschijnen donkere randen.
- In 'Fleur' kwam een aantasting met luizen voor.
Conclusies/aanbevelingen
- Als niet in alle fasen van de uitbloeiproeven chloorbleekloog wordt toegepast, treden veel meer problemen met bacteriën op. Dit uit zich in meer slappe stelen en slappe bloemen.
- Er zijn duidelijk rasverschillen in gevoeligheid.
- Bij bacterievervuiling kan zeer vroeg al knik optreden ('Video'). Dit wordt sterk verhoogd door 48 uur uitdroging (slappe steel)
- Vroege knik kan te maken hebben met de mate van hol zijn van de steel. - Bij vroege knik is de steel inwendig nog intact. Bij late knik
(na ongeveer acht dagen) is de steel inwendig verslijmd. Vooral boven het wateroppervlak is dan sprake van bruinaantasting in het weefsel. - Verschillen tussen rassen voor bacteriegevoeligheid zijn het best
zichtbaar als vijf bloemen van een ras bij elkaar in de vaas staan. Er is dan sprake van een cumulatief effect. Bij rassen door elkaar of afzonderlijk op buisjes is dit afwezig.
- Voor het maximale vaasleven bij een schone behandeling kan beter met bloemen op afzonderlijke buisjes worden gewerkt.
5 Algemene conclusies voor aanpassing 'Referentietoets'
- Het herstelvermogen van Gerbera's na langdurige droogte is zeer groot. Transportschade treedt pas op na extreme uitdroging die al veel eerder verlies van bloempresentatie en zeer slappe stelen laat zien.
- Voor herstel moet een voldoende lange periode van hangend in een interieur worden toegepast.
- Verlies van presentatie is te beoordelen door bloemen, na voorwateren met chloorbleekloog, onverpakt in een ruimte te hangen bij 20 C en 60% RV gedurende 48 uur. Daarbij is te beoordelen op slappe bloemen, slappe stelen en verkleuring.
- Het maximale vaasleven is het beste te beoordelen als steeds
cloorbleekloog wordt toegepast en de bloemen individueel op vaasjes staan. Afgeschreven wordt op geknikte steel of slappe uiteenvallende bloem. Verkleuring, vervorming en verdraaiing van de lintbloemen dienen wel te worden waargenomen, maar zijn geen reden van afschrijven.
- Bacteriegevoeligheid is te beoordelen door bij voorwateren wel chloorbleekloog toe te passen en daarna de bloemen met vijf bijelkaar op water in de vaas te plaatsen. Aan het vaaswater wordt geen
chloorbleekloog toegevoegd. Hierbij kan een bewaarperiode worden toegepast, maar in dat geval kan een slappe steel leiden tot veel vroeg geknikte
stelen.
- Voor Botrytis is nog niet naar een oplossing gezocht, zodat hiervoor nog geen aanpassing van de 'Referentietoets' mogelijk is.
Als deze aanpassingen in de referentietoets worden verwerkt betekent dit dat per proef ca. vijftig bloemen per ras nodig zijn:
tien voor uitdroging, twintig voor individuele beoordeling, twintig voor bacterietoets
Tevens zal een systeem van onderlinge weging van de diverse eigenschappen moeten worden opgesteld om tot een oordeel over de houdbaarheid te komen.
