Vergelijking van sla-kruisingen en -rassen in een koud warenhuis, 1961-1962

(1)

do

Bibliotheek Proefstation Naaldwijk xl 06

w

73

Vergelijking slakruisingen en -rassen in een koud warenhuis#196l-1962.

door:

W.P.van Winden

tOEFSTATION VOOR DE GROENTEN- en fruitteelt ONDER OLAS, TE NAAIDWIJK.

Naaldwijk,1963

(2)

Proefstation voor de Groenten- en Fruitteelt onder Glas te Naaldwijk

Proef: VERGELIJKING SLAKHUISINGEN EN -RASSEN IN EEN KOUD WARENHUIS. P.N» IV - 10 Plaats: W 2

Jaar: 1961 - 1

Inleiding

In deze proef werden een aantal door de handel aangeboden rassen gezet, om deze onderling te kunnen vergelijken. Een ander doel van deze proef was om in een aantal slakruisingen verder te selecteren onder de omstandigheden in een koud warenhuis. Verder werden in een deel van de proef de behandelingen niet afgedekt, afgedekt met plastic en afgedekt met plastic + grondverwarming opgenomen, om na te gaan of de sla door deze behandeligen verschil len in ontwikkeling en kwaliteit te zien zou geven.

Opzet

De proef werd opgezet in drievoud in een koud warenhuis. Van de nummers 61255 tot en met 61280 en nummer 61388 werden tijdens de vorst twee parallellen afgedekt met plastic; aan één van deze parallellen werd bovendien een grondverwarming toegevoegd. De grondverwarming lag 40 cm diep en de buizen lagen 80 cm uit elkaar

De gebruikte kruisingen en rassen waren:

61255 en 61256 F^ May Princess x Regina

61257 t/m 61262 F^ May Princess x Proeftuins Blackpool

61263 t/m 61268 F^ May Princess x Type 39

61269 t/m 61273 Proeftuins Blackpool x Interrex

61274 t/m 61280 en

(3)

2.

Verder werden in deze proef opgenomen 19 handelsrassen. Hierbij werd geen plasticafdekking en geen grondverwarming ge bruikt. De gebruikte rassen waren:

Kloek (blank) Secura Profos Delta Amplus Agil o Deciso No. 6179 No. 6180 Vitesse Proeftuins Blackpool No <, 102 Beauty Carina Interrex No. 31 A Aurora Type 57 No. 124 C.W. Pannevis Gebr. v.d. Berg tl R. Zwaan it Gebr. v.d. Berg R.Zwaan tt J.A. Zwaan 11 11 R. Zwaan h Delft Naaldwijk no, 11 Rotterdam h Naaldwijk M Rotterdam it Leidschendam 11 11 Rotterdam tl Loosduinen Wageningen Poeldijk 61375 61378 61379 61380 61381 61384 61385 61389 61390 61395 61396 61399 61400 61402 61409 61410 61418 61254 61037 Rood en Co. I.V.T. A. Vogelaar

Ook werden opgenomen 21 rassen voor de Raad van het Kwekersrecht. Dit waren: C0W0 Pannevis Kloek Kordaat 2 Kwiek May-krop Ventura No. 279 (Mato) Kordaat 1 No. 428 No. 435 No. 999 May Princess No. 130 (Ancora) Regina Meikoningin May-fair Alma Delft no. Nunhem C.V. Pannevis Haelen Delft R. Rood en Zn, Ho v. Kampen R. Zwaan tl Pijnacker Rotterdam Nunhem Haelen 61373 61372 61374 61376 61382 61391 61392 61393 61394 61397 61398 61404 61406 61408 61415 61416

(4)

3. No. 5 (Rapide) Kordaat R. Zwaan C.W. Pannevis Rotterdam nn. 61025 Delft " 60544 Rotterdam " 60863 No. 125 (Tinto) No. 137 (Valore) M.P. 850 R. Zwaan Abr. Sluis I» _" _{" 6O864} Enkhuizen " 601025 Uitvoering

Op 9 oktober werd gezaaid en op 30 oktober werden de planten in een perspot gezet. Op 17 november werd de sla uitgepoot.

De plastic-afdekking had plaats van 17 december tot 4 januari, van 30 januari tot 2 februari en van 21 februari tot 8 maart.

De perioden, waarin door middel van grondverwarming de tempe ratuur werd opgevoerd lagen tussen 17 december en 19 december, tussen 29 januari en 5 februari en van 9 februari tot de oogst van de sla.

Op 9 maart werden de kappen 6 en 7 (met grondverwarming + plasticafdekking) geoogst, op 23 maart de kappen 5, 8, 9, 10 en 11 (met plasticafdekking) en op 30 maart de kappen 1, 2, 3 en 4

(zonder plastic of grondverwarming). Temperatuurwaarnemingen

Regelmatig werden de lucht- en bodemtemperatuur opgenomen. De grondtemperatuur werd opgenomen op 12 cm diepte. In de parallel

met grondverwarming werd de temperatuur +10 cm naast de buis ge meten. Het de gemiddelde minimum luchttemperaturen (index) en de

gemiddelde luchttemperaturen om 9 uur v.m. (vloeistof) zijn deze

(5)

4.

Ter verduidelijking zijn de gemiddelde maximum- en

minimum-V>J ro V>J ro ^ V>J ro vjg ro V>l CD cd CD CD CD CD CD CD CD CD CD CD CD p. P-

QJ

p. P- P^ p. P- P^ P- P- P- P- & CD CD CD a> CD CD CD CD CD 0 CD CD 0) O O O O O O O O O O O O O O • • O • • • • • • • • • • _P & p-& c_j. p. (D P CD p CD O

S

; » ₄ _s_:

O*

₄ _{S s} _p ₅ O _{CD CD}< C+- _£ P

B B

P 4

o1

OJ H- CD CD H- 4 4 0 Ot ï» CD

ro

N> —± _k —* —A _k —A _*. _X —B 4^ vo vo

4*

v_n -J vo CO O ro O O H- H- • • • e • O •

O

e • e • O O _B 3 CD --O VO V>J 4^ ON ro vo O V_M CD Vjl P pu M & CD P r*i w

9

Î3-t H- c+ ro O O O ro no t V>J O -p* ro V>J c+ O O • • • e • O O O • • • H- CD V>J v>4 CD vo -«4 03 V>4 V V>4 ON V>1 VJI CD 0 S P

V

3 • 03 (D ^ B M o ^ O —V VD (ï V-"

—k vo VJI vn a\ ON _P* VJI ro —k VJI ON on H- p

• O • • O • • • O • • * •

0 CO O

k O O ro ON V-M VO a ON vo V>4 O 0 <+ Sr" 4 O C+-v—«• Hj c+ CD B •ö _O O N W HJ C SD 4 33 (jij p, JD CD t-i (D M

_B

as 4^ VJl CT\ ON ON CT\ -P* V>J -»4 —0 ON O 4 M H-• H-• O O • • • e O O • • • _{CD P^} VJI —* vo V* O ro O ro vn V>4 vo VJI P-tJ M P> <! ' 1 (D œ so l-i M 4 cû P" Si c+ CD • H-O

n

UJ O •ö 3 I-1 p> p-f» 4 c+ Cfl 3> CD e+ H

_H-

M B M "d -0 _e vji 4^ _• _O _e V71 ON ON ON -P» ON ON O CD CD • O • • • O • O • po M 4 VJI CD a\ 4^ vo O V>J ro -P» ro VO -P* -Ê* Hj |TO 3> P- |TO c+ (D |TO P P 4 H-3 .—. OtJ vû p (0 p ts P 4 •ö 4 '—^ + H s» —* pa I-1 V>J VJI V>4 O CD vo vo K _CD OD CD JJl [0 H O • O O • • • O • 0 • h tt (D ON vo —* —* ON O CD VJI CD CD VM O H • 1—1 3 O p. pj M <5 Hj CB p. 4 • < m 1-3 _P> O* Ol Q (D

a

H- P-tD M P-(O P 0 &* C+-1 (B ö 0*5 _H O ts p-c+ CD B •ö _CD 4 _fo c+-c ₄ CD 3 •d _CD 4 P-CE> O P> P-a>

(6)

Ter verduidelijking zijn de gemiddelde maximum- en minimum

temperaturen en de gemiddelde luchttemperaturen om 9 U-U-1" v.m. in

grafiek 1 op "bijlage 1 weergegeven. De gemiddelde grondtemperaturen zijn in grafiek 2 op "bijlage 2 nog eens gegeven.

Uit "bovengenoemde cijfers komt naar voren dat de gemiddelde minimum luchttemperaturen in de 3e decade van december, de 1e decade van januari, de 3e decade van februari en de 1e en 2e decade van maart onder het vriespunt lag. Hiervan was geen invloed op de ontwik keling van de sla te zien.

De grondtemperatuur in parallel 2 "benadert die in parallel 1 het meest (of is zelfs iets hoger) in die perioden dat niet met plastic werd afgedekt. In de periode met afdekking is deze temperatuur iets lager dan in de niet afgedekte parallel.

In de parallel met grondverwarming in plasticafdekking was de grondtemperatuur in het "begin reeds hoger (1 à 2°C) dan in de beide andere parallellen. Een oorzaak hiervoor is niet gevonden. In de loop van februari tot het einde van de oogst liep deze temperatuur

o op tot boven 13 C. Oogstgegevens

Bij de oogst werd de sla gesorteerd in A, B, C, vellen en gerande sla. Gerande sla kwam maar bij enkele nummers voor. Van de nummers 61255 t/m 61280 en 61388, waarvan tijdens de vorstperiode één parallel alleen met plastic werd afgedekt, en één parallel met plastic werd afgedekt waarbij bovendien nog de grondtemperatuur werd verhoogd door middel van grondverwarming, zijn de sortering in procenten en het gemiddeld kropgewicht van de drie parallellen in tabel 2 gegeven. Van de andere nummers uit deze proef zijn de sortering in procenten en het gemiddeld kropgewicht van drie parallellen gezamenlijk in tabel 3 opgenomen.

(7)

ONONONONGNÖNONONONONONüNÖNONONONONCNaNONONONONONONCSNCN _{V 1 k k k k k i k L k V V 1 V L k _A _ V V k. V V L . V. _ V V.} v>Jtv>iv)roiN)roiN)[orofv>roiv)rv)roi\)rv>r\Dfv>rv)roroi\)roiv)roiv)iv) _{co oo—}_{j—j—o—]—j—j—j—j—j—j}_{ononononononon}_O_{nononvjivjivjivjivji} 00 ovo CD —J ONVJI 4=» V>J l\3 —*• O N£> CD —J ONVTI 4^. VM ro -»• O VO CD —J CSNVJl ™ _ 1 1-3 «c •ö (D VW VO —] 1-3 «<! :>ö 0) VM V-O 3 _CD p *§ O 3 _w Cl-CD H 4 _O bd

>n

O

: o

P

c+ CD ₄ 4 CD M -fs> s S P s •d 4 H-p s O _CD w CO 1-3 «< :^d CD V* vo hrj bçj : p •tJ 4 H-_p : o _CD w CQ •r) 4

î

bd _M • ttf O O : p Hd 4

H-P

: o _CD CO CA W CD OtJ : h-

_P

p 4^ —J _{V>J-iVJllN30-»'4^-}CT\ W\jj MOI k VN 4^. Vw -P* rororo—oro4*-N_nvjiv>ivoCDO

CD

ON

\M

KTI ro

-»• ->• ON O\ VM 4*--Ê» ro —j V>J vn vji ONONVJIVJI4^VJI4^—J —' ro —j -p*. ro VH vn iv>

VO 4^. VJI C0 VN 0D 4^ CD -* —J OW O VW 4^ O O\—J —J CD'OL KO vo —J v>i ro

OD VJI O K) VO 4=»- CD VTI ro —J CD N> -» 4=* -* O CD VM -1 ro • IV) IV) (V) IV) —J CD O CD 4^ • VJ1-^4=>.VJ1I\>—J-»04^ CD NO

4^.4^. -»4^ O ro vu va O vm vm vji 4^. i\3 vji —o vn vm vn _{-»0\-JO\COUlOOOOVÛWMA-»-JVOOmOONVOO^-'Wa)}

cd

4^ O O on O ro vn w <p 4 CD _{o s} hd • S3 _CD

K

v*

vn VU VJI ro —] 4>-4^-vnVNCD4*-4*IV>IV>IV>4^->-J O VO ON 1'-ir0CDr04^-ir0IV> I V>J -1 • O vjj (O vn VJi 4*- VW CD 4=* 4=* 4*- VW

00 O —J Nû —k —^ O —4 V-Tl —] ro CD 4^^100N03MDV>JOJ-»04 rv> vnvMVn4^vnv>J4i.-£».vn4^ W MVH -» O ON ONVN

vn-'v>4-i-i-».-*-»tv>vNv>i-iroiv)v>iv>j-*ON4s>.v>4V>JvnvnoN

OD VJI CD VO IV)4b.vJl o—J—J

CD

CB4^-»-iVXUl-i^ CD VN 4*- —J O 4^ 4^ VM —J

VJI O M O vn Oi -» OOI VW IV)

ro-p»4^ on vn vn a>—J4^

Onvo ro vm on vn o od vn ro ro—j iv> vu vn o VJI vn ON vw —3 ON vw 4^> On CT\—J vn —j ro ro v* 4^ o^ui VaI 4^. CD —3 —«1 O

w O H CD O g t3 • X} CD s —J CO —3 VJl —J —J ON —3 CD OD \o VJI 4^- —^ ro —4 ro ro

-iV>IVO CD 4*. -p» MD ONVjJ \>IVJî-^-V>lVniV)l\30—J-p» 4^ -»• O CO CD —* VO ro on vn ON _» _1 IV) _i -1

4^» —J —J MD —J 4^-g—]U1 ONO cr\4i- 0*01*OJ04 ro-»-1 vw"Oivjivn4^4^rov>j -T» ON-—J V£) , I —J \->J ONV>l vo —a

IV> VM

vo vjJ 4^ vn ro vû VJl~J^û4^ 0DU1VJ1VÛ ro l\)4^ —». VJJ _l _l l\J -i 03 VM

O vn VJI VM rv» VJI 4^

VJi ONON-P>.V>I rooJVM4^v>ivnvw rovw4^oj CDVM

~J4^0WUlUlJ^O\WCDONrO-^OUlU<VÛONM —* —» O d vx O a> VJI iv) iv) vn v/1 o ro

« 4 O 'd (3*3 _®

f-1-3 P ty CD ro 3 00 p 0 Hj ₄ a»3 _{CD CD}c+ P _{CD H-}4 pr P c+ CR3 S H-CD P ch •Ö 4 _M_O P O CO CD c+ P M- crt" O CD P + _CD ®3 P 4 _O_0*3 P CD P S < H* CD P 4

_K

P _CD P M 4 P S H-?r P 4 CR3 _s0 •Ö • ot) CD s: H-O £3-ch H-P CR3 ₄ P

B B

CD P < P P P" H-CD c+ P Hj nv, CD P. _CD K c+ 3 P H> 0<5 _CD P-CD ÎV c+

S

_CD c+ M S» _CÛ c+- H-O Q 3

(8)

5.

Uit deze tabel komt naar voren dat er in de parallellen 1 en 5 geen B sla werd geoogst, terwijl in de parallellen 1 en 2 geen ge rande sla werd geoogst. In parallel 3 "bleef het optreden van rand tot enkele nummers beperkt.

Parallel 3 (met grondverwarming + plasticafdekking) werd op 9 maart geoogst, parallel 2 (met plasticafdekking) op 23 maart en parallel 1 (zonder plastic of grondverwarming) volgde op 30 maart.

Van no. 61262 ontbreken de oogstgegevens in parallel 3«

Het gemiddeld kropgewicht in parallel 2 is - op 3 uitzonderingen na - hoger dan in parallel 1.

Voegen we de A en B sortering van par. 2 bij elkaar, dan is de sortering van exportsla behoudens enkele uitzonderingen hoog. De A sortering in par. 1 en 3 ligt zeer ongelijk. Bij de nummers 61258; 60259» 61260 en 61273 in par. 1 kwam geen A sortering voor, evenals bij no. 61256 in par. 3« Een uitzonderlijk hoge A sortering kwam voor bij no. 61267 in par. 1, bij no. 61270 in par. 2 en bij no. 61271 in par, 3.

Parallel 3 geeft, op enkele uitzonderingen na, bij een vroegere oogstdatum een goede sortering. Het gemiddeld kropgewicht is op een enkele uitzondering na, lager dan dat van par. 2, en voor 50fo ook lager dan van par. 1.

Van de andere nummers zijn de sortering in procenten en het ge middelde kropgewicht in grammen van de 3 parallellen bij elkaar in tabel 3 gegeven.

Tabel 3» Sortering in procenten en gemiddeld kropgewicht in grammen

( 3 parallellen)

No Sas A B C Vellen gerand kropgew. gem.

61254 Type 57 62 _{4 20} ₇ ₇ 163,8 61374 Kwiek 23 14 52 11 139,0 61375 Kloek 36 16 20 28 _135,4 61376 May-krop 5 - 60 35 99,5 61378 Secura 44 10 32 14 148,2 61379 Profos 44 12 22 22 _141,3 6138O Delta 32 49 19 134,4 61381 Amplus 45 17 29 5 4 145,2 61382 Ventura 13 19 28 40 122,5 61384 Agilo _{20 12 59} 9 129,9 61385 Deciso 30 25 36 9 157,7 61389 No. 6179 17 5 65 13

(9)

137,-6.

Vervolg van tabel 3«

No Ras _A B C Vellen gerand kropgew. gem.

61390 No. 6180 30 9 54 7 143,8 | _j 61391 No. 279 (Mato) _{7 18 43} 32 115,8 I 61392 Kordaat 1 31 - 48 21 136,2 ! 61393 C\J «cj CO -• O £3 34 27 34 5 147,5 61394 Noc 435 36 23 29 12 149,8 61395 Vitesse 32 17 39 12 140,3 | 61396 Proeftuins Blackpool 64 11 23 2 _{148,6 |} 61397 No. 999 33 25 37 5 150,-61398 May Princess 24 13 51 12 140,2 i 61399 tei 0 • O ro ₄₅ _{7 43} ₅ 161,-614OO Beauty 11 7 62 20 125,3 | 61402 Carina 12 48 ₃₉ 1 136,- ! 61404 Ancora 21 22 41 16 135,1 61406 Regina 48 _{16 35} 1 ! 152,3 _< 614O8 Meikoningin 34 66 ! 90,7 61409 Interrex 18 11 51 12 8 _124,9 614IO 31 A (Magiola) 19 30 51 ; 113,8 61415 May fair _{8 35} ₅₇ : 87,-61416 Alma 33 14 30 23 V» CD -fs» 61418 Aurora 64 19 15 2 i 173,2

6IO25 No. 5 (Rapide) 26 10 48 16 _131,9

6IO37 No „ 124 15 12 40 33 ; 129,0 • 60544 ! Kordaat _i 20 4 58 18 : 129,4 6O863 ; No « 125 ; 20 8 61 11 128,9 :60864 | _j No. 137 (Valore) 8 23 42 27 ! 122,7 i6l 372 _i ! Kordaat 2 _I 26 19 30 25 ! 133,-161373 ! Kloek 9 5 55

?

1 m , 7 601025 • M.P. 850 45 18 26 11 156,0

Uit deze tabel komen een aantal rassen naar voren met een A + B sortering van meer dan 50^» Dit zijn: Type 57» Kloek, Secura, Profos, Amplus, Deciso, No. 428, No. 435» Proeftuins Blackpool, No. 999»

No. 102, Regina, Aurora en M.PÎ 850. Een slechte sortering van minder dan 20^ A + B sla kwam voor bij May krop, Beauty, Carina, Meikoningin, Magiola, May fair en Kloek.

land kwam zeer weinig voor, slechts Type 57» Amplus, Carina en Interrex hadden édn of enkele gerande kroppen.

(10)

7.

Een gemiddeld kropgewicht van minder dan 100 gram kwam voor bij May-krop, Meikoningin en May-fair. Een gemiddeld kropgewicht van 150 gram of hoger kwam voor bij Type 57» Deciso, No. 999, No. 102, Eegina, Aurora en M.P. 850.

Samenvatting en conclusie

Bij een slateelt in een koud warenhuis werden een aantal door de handel aangeboden rassen en een aantal kruisingen gezet oi^Aeze te vergelijken, respectievelijk hierin verder te selecteren.

Van een aantal nummers uit deze proef (zie de no's 61255 t/m 61280 en 61388) werd een vergelijking gemaakt tussen een afdekking met

plastic tijdens de vorstperioden en niet afgedekt, terwijl in een derde parallel naast de plasticafdekking, periodiek de grondtempera-tuur werd verhoogd,door middel van grondverwarming. In de tijden dat de grondverwarming niet werd gebruikt, lagen de gemiddelde grondtem-peraturen toch een paar graden hoger, dan in de beide andere parallel len. Wanneer de grondverwarming tijdens de vorstperioden werd ge

bruikt was het verschil met de andere parallellen 5(-10°C« Gezien de

vroegere oogst (12 dagen) in de parallel met grondverwarming en plas ticafdekking kan gekonkludeerd worden dat de groei van de sla gunstig is beïnvloed. De plasticafdekking alleen (par. 2) gaf een oogstver-vroeging van één week. Het gemiddeld kropgewicht was, behoudens een paar uitzonderingen, ten opzichte van par, 1 ook wat hoger. Rand kwam hier weinig voor.

Bij de andere nummers in deze proef, welke op 30 maart werden ge oogst kwam bij een 15 tal rassen een A + B sortering voor van boven de 50$. Een 7-tal rassen had echter een A + B sortering van minder dan 20f£. Het gemiddeld kropgewicht was bij deze rassen ook laag, al gaat dit niet altijd op. (zie Carina - no. 61402). Dit May Princess type heeft een wat wilde groei. Daardoor is het hogere gemiddeld kropge wicht bij deze minder goede sortering wel te verklaren. Tan deze nummers kwam alleen bij 61254» Type 57» 61381, Amplus, 61402 Carina en 61409 Interrex wat rand voor.

3 september 1963 Av0-vB

De Proefnemer, W.P. van Winden.

(11)

(12)