Onderzoek naar de kostprijzen van stekbieten en zaadbieten

LANDBOUW-ECONOMISCH INSTITUUT

<=> . v>

N i e t v o o r p u b l i c a t i e . % r i T ^ R a p p o r t No. 39

ONPrRZOEK NAAR DE KOSTPRIJZEN VAN 'STEKBIETEN EN ZAADBIETEN. DCEL.

Het berekenen van de productiekosten van één ha stekbieten en van den kostprijs per 100 kg suikerbietenzaad.

BASISGEGEVENS.

De basisgegevens zijn ontleend aan de verslagen van de Bedrijfsetudiegroepen der Groninger Mij. van Landbouw voor de Noordelijke Bouwstreek en het Oldarabt

over de jaren 1936 t/m 1940« Voor etekbieten bedroeg het aantal waarnemingen 61, voor zaadbieten 5'8»

Uit het beschikbare materiaal werden de gemiddeldetetiragen. van de diverse kosten-elementen voor de betreffende vooroorlogsche jaren berekend (zie bijlage). In de kosten van de stekbieten zijn de kosten voor de winterbevaring begrepen. De kosten van het sorteeren der stekbieten in het voorjaar komen ten laste van de zaadbi6ten. DE WIJZE VAN BEREKENEN.

1. De wijzigingscoSffioienten.

De afzonderlijke kostenfactoren zijn met behulp van wijzigingscoöfficienten omgerekend op het kostenpeil van Dec.'45/Jaru '46. Deze coëfficiënten zijn

dezelfde als in rapport No. 35 betreffende de kostprijzen van de voornaamste akkerbouwproducten van oogst 1946.

a. Loon. .

Bij de factor loon is rekening gehouden met de omstandigheid, dat momenteel speciaal ten aanzien van de onderhavige gewassen, de meeste werkzaamheden in accqordloon geschieden, waardoor in feite het uurloon van 60 cent met 25$ wordt verhoogd. Aan de hand. van de gegevens uit genoemde verslagen van de

Bedrijfsstudiegroepen werd geschat, dat bij stekbieten de directe loonkosten voor 90$ en voor zaadbieten voor 75$ i*1 accoordloón geschieden. Daarentegen zijn de indirecte loonkosten volledig op uurloon gebaseerd.

b. De sociale lasten zijn wederom gesteld op 26$ van het loonj in dit percen-tage is regenverlet en doorbetaling bij vacantie en feestdagen begrepen. c. De bemesting is berekend op grond van de gemiddelde toewijzingen voor de oudere zeekleigronden eh zavelgrondon tegen de huidige prijzen. Voor stek-. bieten zijn de toewijzingen van suikerbieten aangenomenstek-.

De bemestingen zijn als volgt s

Stekbieten Zaadbieten Stikstof 65 kg 70 kg

Posforzuur 30 " 30 " Kali 45 " 50 "

Uit de verslagen van de Bedrijfsstudiegroepen blijkt, dat voor den oorlog in Groningen de stekbieten gemiddeld 3f baal en zaadbieten 6§- baal stikstof ontvingen.

2. Zaaizaad en pootgocd.

De kosten voor het zaaizaad zijn niet opgenomeiydaar het stamzaad doorgaans gratis door de contracteerende firma (kweoker of vertegenwoordiger van de kwecker in het buitenland) aan den teler wordt verstrekt.

<v

2

-Aangenomon is, dat doze kosten door de marge voor de kweekerspremie, welke bij het vaststellen van de uiteindelijke kweekersverkoopprijzen wordt ingecalculeerd, wordt gecompenseerd.

Gemiddeld kan mot 1 ha stekbiotcn + 8 ha zaadbieten worden bepoot. De kosten van het pootgocd werden derhalve ep 1/8 doel van de kosten van 1 ha/, gesteld. Voor den oorlog worden de stekbieten door den verbouwer van

zaadbieton zelf getooid. Tegenwoordig is dit moestal niet meer het geval.. De meerdere vervoerskosten, welke hieruit voortvloeien zijn in de berekeningen niet begrepen. , ,, .

£_stekbieten 3. Belastingen.

Daar is aangenomen, dat de teler der stekbieten en zaadbicten niet dezelfde persoon is, moet over de stekbieten ook omzetbelasting worden betaald. In beide gevallen is ook voor do ondernemingsbolasting 2°/oo van de kale kosten in rekening gebracht.

4. OpbrengBten.

1 ha stekbieten levert pootgoed voor 8 ha zaadbieten.

De vooroorlogsche opbrengst van suikerbictenzaad bedroeg, op grond van door verschillende zaadfirma's verstrekte gegevens, gemiddeld 3000.kg, welke hoeveelheid betrekking heeft op geschoond, droog zaad. Uiteraard kan de opbrengst van jaar tot jaar zeer uiteen loopen.

Voor oogst 1946 moot echter nog met een oogstdepressie rekening worden

gehouden.Op grond van globale schattingen door cenige zaadfirma's, wordt de te vorwachten opbrengst, onder gemiddelde groei omstandigheden, op 2500 kg per ha geschat, hetgeen overeenkomt met een oogstdepressie van 17$. ONDERffSMSRSLOON. . ..

Het L.E.I. neemt het standpunt in, dat de bepaling van het ondernemersloon een zaak is van overheidsbeleid, zoodat hot zich ervan onthoudt hierover een oordeel uit te spreken.

Om echter de practische bruikbaarheid van het rapport voor degenen voor wie het is bestemd te verhoogen, is een ondernemersloon gelijk aan 20$ van de kale kosten ingecalculeerd.

DE HESULTJffEN.

Op staat A worden de eindberekeningen van de kostprijzen gegeven. De kost-prijs (inclusief ondernemersloon) van het pootgoed voor 1 ha zaadbieten werd op f.240.- becijferd, terwijl de kostprijs van 100 kg suikerbietenzaad berekend werd op bijna

Rapport No. 3 9 . S t a a t A.

EINDB15BEKBFING VAN DEN KOSTPRIJS' VOOR HET POOTGOED BENOODICD VOOR 1 HA ZAADBIETEN BN VAN 100 KG

STIIORBIïïTENZAAD VOOR OOGST 1 9" 4" 6 .

1. Stekbieten.

Totale kosten, incl. pacht (in gld. per ha) f.

1575«-Ondernemlngsbelasting 2°/oo » 3,-f. 1578.-Ondememorsloon 2C$ »

315,-• . f.,

1893.-Omzetbelasting 1$ " 1 9 . 1 0 Kosten per ha. f. 1912.10

Met 1 ha stekbieten wordt + 8 ha zaadbieten bepoot» De post pootgoed voor Zaadbieten bedraagt dus s

f. 1912.- s 8 = afgerond f.

240.-2 . Zaadbieten.

T o t a l e k o s t e n , i i r e l . pacht ( i n g l d , per ha) f» 1 3 3 1 .

-Ondàrncmingsbelasting 2°/oo u 2.50 f. 1333.50 Ondornemersloon 20$ " 2 6 5 . -• f. 1598-50 Omzetbelasting 1$ » 16.10 f. 1614.<0

Normale zaadopbrengst in kg per ha 3000 " » " " " » voor oogst 1946 25OO

OVO: R a p p o r t N o , 3 9 . B i j l a g e I . . . f i c a t i e van de i n d i r e c t e en d i r e c t e p r o d u c t i e k o s t e n van s t e k b i e t e n en z a a d -M e t e n i n de G r o n i n g e r N o o r d e l i j k e B o u w s t r e e k en i n h e t Oldambt. K o s t e n e l e m e n t e n S t e k M e t e n j Z a a d b i e t e n i Gemiddelde '1936 t / m ' 40f W i j z i g i n g s - | c o e f f i c i e n t1 S t e k b i e t e n j Z a a d b i e t e n ; Omgerekende k o s t e n 1940 I n d i r e c t e k o s t e n ; I 1c Onderhoud w e r k t u i g e n [ 2,Af3chr<'.s"ci-".i;tuigen = \ 3 . G e n t s doode i n v e n t a r i s | 4 . ï t 6 n t e omloopend kapitaal I ^ B r a n d v e r z e k e r i n g oogs-| I + doode i n v e n t a r i s ! ! O o ï ï a g a l - j ü t o r r a v e r z e k e r i i j g ; 7cAbonnementen e n z . I 3 „ D r a i n a g e m a t o r i a a l ! 9 . X a l k m 9 s t s t o f f e n i l O ^ o s f o r s u u r m e s t s t o f f e n |1 '! „ K a l i n e s t s t o f f e n [12. G r o e n b e m e s t i n g h 3 » D i v e r s e n jl 4 . S t a l m e s t i'!5'^oon :';6„Sociaie l a s t e n ; 1 7 . ? a a r d e k o s t e n jl 8 „ T r a c t orko s t e n ï T c t a a l i n d i r e c t e k o s t e n :Dirt5cto b e s t e n ! I ". S t i k s t o f b e m e s t i n g ; 2 , K o s t e n z i c h t m a c h i n e 3 3•»Dorschen ; 4 ? Z a a i z a a d - p c o t g o e d I 5 . C n t s m e t t i n g { o . S t a l m e s t { 7 B e s t r i j d i n g p l a n t e n -j z i e k t e n ! 8 „ V r a c h t î 9-Weegloon j'iO. Omploegen l i l o D i v e r s e n 112cKsurloon + p l o m b e e r i n g [13. Loon ; 1 4 . S o c i a l e l a s t e n . 5 l 5 » P a a r d e k o s t e n f l ö - ï r a c x o r k o s t e n fl7*Paclrt [ T o t a l e k o s t e n ÜAantal waarnemingen f. 4.86 8.03 2.23 3.17 - . 7 9 - . 5 3 5.04 1.76 3.74 5.10 3*68 - . 4 9 - . 6 3 - . 7 9 22 c 39 18.43 2 „90 f. 84.56 f. 22.66 - . 8 2 - . 1 2 f . 6 2 3 . 1 0 61 f. 4«86 8 . 0 3 2 . 2 3 3 . 1 7 - . 7 9 - . ' 5 3 5 . 0 4 1.76 4 . 3 1 5c43 3 . 6 8 - . 4 9 ~,6l - . 7 9 2 2 . 3 9 1 8 , 4 3 2 , 9 0 f. 8 5 . 4 6 f. 3 6 , 8 2 0 , 0 7 4 4 . 3 5 9 1 . 4 8 1*13 -.96 4 »09 -.03 320o53 - . — 21.39 52.99 """ « " • • • 12O0-j 3,64 I I6O085 : 11,19 i 26,59 ! -.07 ; 120,-f . 5 8 6 . 7 0 58 2 . 5 0 2 . 4 6 2 . 1 5 1.95 2.20 1.95 1.70 1.75 4 . 4 7 5 . 0 5 1.70 2 . 4 0 2 . 1 4 26$ 2 . 1 6 2 . 0 5 2 . 7 8 2 . 1 0 2.40 3.40 1.70 I . 7 0 2 . 6 3 ^ 2 . 5 5 ' 2 . 1 6 2 . 0 5 1 . -f. 12.15 19.75 4.79 6.18 1.74 1.03 8.57 3.08 1 6 . 7 2 1 4 . 4 0 1 4 . 8 0 ! 2 . 4 7 1.07 1 = 90 4 7 . 9 1 12,46 39.81 5.95 f . 2 1 4 . 7S f. 60.94 1.97 - . 4 1 — 0 ..!_.—• ~ " O " " • " " " - . 0 5 842*99 2 1 9 . 1 8 114.46 1 2 0 ° -i f. 157 4.7S 61 1 2 . 1 5 1 9 . 7 5 4.79 6 . 1 8 1.74 1.03 8 . 5 7 3 . 0 8 1 9 . 2 7 1 4 . 4 0 1 6 . 4 4 2 , 4 7 1.07 1o90 47.91 12=46 39.81 5.95 f.2.18.97 f. 65.63 - . 1 9 93.14 2 4 0 . -2*71 3.26 6.95 6.19 410.17 106-64 5 7 . 4 3 - , 1 4 1 2 0 . -f. 133-Î-42 58 1 ) v o o r ^lOfj a c c o o r d l o o n 2) v o o r 75$ a c c o o r d l o o n