Die O.B. Jaargang 2, no.33

Geregistreer aan die H.P.K. as 'n Nuusblad.

0

,V

e

rbi11d

m

e

/wa

r

...

e

n

·o

tl(i

e,"

h

e

t

'n

t·o

/1

;

.

.;

.

man

l.:ort

nii

£lie

Uebe

l

-li

e

gese

.

0

Vie

0

,

J

Vas

af m

e

loa

w

·

se

mod

-d

e

r

,"

u;il

o

n:;

nou na

die

af

ge

lop

e ver

l.-i

esi

ng

~ ~c.

0

Tv

VEEDE

JAARGANG.

WOF1XSDAG,

7

JULJE

1043.

No. 33.

---

---

---·----

---

---

,

uit

Afrikaners

G81an

Oop

vsr

.

Groepe

Volksbewe

g

ing

se

Oe

---Verdere

Blyke

van Steun

a

an

0

.

B

.

Oat daar grotor bola.ngstcliing in die Ossewabrandwag ge!<Om het as gevolg van die jongstc ontwil<kelingo op pOiiticke gebiec!, is ook bewys by ge· lcenthcid van 'n vergadering van genl. J. A. Smith, Adjunk·K.G., voorvcr·

lede Satcrdag op Barrydale. Oaar was •n gceie opkoms, r.·1 die vcrgadc·

'ring is bygcwoon deur 'n hC!c aantal bclangstel!enC:e Afril<aners uit ancler groepe tln partye. Volgens die komm.:ndant, I<Omdt. G. S!rydom, n1cede~1,

het daar in die afgelope tyd 'n twintigtal mense by die 5eweging aanges!uit.

Gt>nl. 'mith hct dio cenheid~tn~we

van die Ossuwabrandwag behandel en daarop gewy;, hoe di(• \'Oik uitmekaar

geskeur is oor kwaad"·illi~c nantyp:in~s

toen die

o.n

..

Jeiding. J\trikall\'1'1' wic se harte brand om bvmclmar h• ll-laan, is uiunekaar gt·jaai nwt

:-kinclcrsto-rics. Spr. hcL \'OOrg<'le\'s uil 'n on·

langse uitgawe ,·an <lit• Kruithot·inp:, strydblacl ,·an die H.:\'.P., waarin nog slceds hcwecr word cl:1i. dil'

Ossowa-brandwag mOL Smuts slmkcl. \'oor·

aanstaande lc-iers ,·an die J>;trl.y \'Cl'· klnar cgtcr nou cia~ dit nio wa:tr 'i~:~ nio.

Hulle bcrocp hulle nou ap die vyancl·

skap van die Osscwabrandwag teen

Smuts om vir hullc te stem. N ou sien

die mense dour watter o.nwaar·hede

hul!e ui tmCI<aar geskcur is.

KandidaLe wn\, \'oOOrhccn niks anders

as vyaudskap teen die Uewcging kwy~

geraak hct, nie, loop nou oor met li

ef-debettl'igings <'11 ''crtcl dat hullc niks teon die ileweging hct. ni<'. llullc

\'Ct-wag dan dat die- Osscwnbranclwa~ sy steun ann hullc moor gee. Die Os~e·

wabrandwag was nog altyd her9id om eenhoid en samcwerldn~ tusscn nile Afrikaner" tc bc,·ordcr. Dil j, juis da;nom dat die stryd teen hom aange·

bind is, want wat dr. Van Rensburg op Elsburg gcsc hct - die oorsaak van d~e oorlogverklaring- was nii(S anders as 'n beroep op die volf( 0111 nie te s!leur nie. H y hot gewaarsku teen die uit· drywing van sekcr-c Afrikaners, en dit was sy sonde.

Ook in hicrclic ,·crkicsin~ was clio

Q.B. bercid Olll S:l:\Jll ll' wcrk, Oil hy

hel so 'n voorstol ~e<loc n. J)iL is

cg-ter nie dcul· dr. :.lal:tn a:ttwaar nic.

Die verdeolclhoid in die vorkic;:,ing kon

vorhelp gowccs hot as dio aanbod nan·

\'aar was. ln pla:1s dilarvau c•gfcr,

lo dr. 1\[alau aa11 sy knndid:1!c• 'H ,·cr·

klaring voor om lo LckC'n waariu hullc

mooL bolowo daL hnllo gccm ondcr~len­

ners of lede v:cn clic Os~owabr:utclw:-~g

is of sal wecs ni<>. D:t:nom so h!Jl'. as

'n kandidaat verlda:n d:n hy niks tl'cn

clio O.B. hct n·ie, hy ~.\' wol.willcndheid moe!. bewys deur weer hy dit' Howe·

ging ann tc sluiL Die O.B. steek sy hand uit. Dis vir hom om ook syne uit te stee!c A:. die Pan~· \'Criang

da& ons hull<.• moct IH•Ip in die ;.tryd

teen .lrnuts,

sc

ons: .,Gocd ons wil julie help. maar help ons ook in ons · s{ryd teen • muts dt•nr by ons aan te sluit, dan ,.c~ on~ met ~t·slotc ~elcderc snnm." het g<'nl. Smith ,·erldaar.

Xa afloop ,·an die ''crgadering het ~ernancl na die GC'nent:ll gegaan cn

homsclf as 'n Hap .,Y:\11 die ou soor~."

voorgeslel. H y het verldaar dat hY nog nooit so 'n ordelike en broederli!o: vergadering bygewoon het nic. Allcs wat tla:l!' g~tiO i~. kan h" L{'ll vollc> on· derskryf, wnn~ dil is wnarn;\ hy !<t'lf aiLyd "erlan~ het.. Hierclic persoon is

ecn va.n hOnd·llrdc wio sc oe In die jo

ng-ste tyd begin oopgaan vir llie grotor

idee van volkseenheid wat dCtlr dio

Ossowabrandwag verltOnclig word, llic

idee naamli!t dat <lie Afrikaner wat vorlteerrt stem, nadcr is as die J oort

wat reg stem.

'\OQ~.

AFRIKAl\ERS

O~TIJOU

!

1. I ndien die Ossewabr<lo'1dwag se

verkiesingsaanbod aa:waar was, sou ELK E republi!~einsgesinde

Afrikaner teen Smuts gaan stem h2t.

'2. Daar sou geen ondertinge strycl tussen Afrikaners gewees hot

nie.

3. Daar sou gecn ondcrlingc ver· wyte tussen O.B.-tede gcwees h2t nie.

4. Oie aanbod van die Ossewa· bl'anclwc.g is geweier iuis met die doe! em 'n wig in te drywe tussen O.B.-Icdc wat wil gaan stem en O.B.·iede wat nie vir hul vyande wil gaan stem nie. 5.

o

ie verl<iesi ng was dus nie be· doel as 'n uitspraak teen die oorlog nic -want an!lers sou aile anti·oo;-logskragte ingcrocp

gewees het- manr as •n ge

-gefee.·1theid om die ossewa

-bramlwag te vernietig.

Ga2.'1 u daardie doe!stCIIir.g laat

s!aag deur u medc-B~andwag te

verwyt'? Stuur u verwyt aan die

adrcs van hom wat u BELET het

om saam met al u vo!ksgenote teen die Empire·vyand op tc tree.

DINK

AAN

8

AUGUS'fUS

KANDID

AAT VilA

H

U

LP

Mnr.

c.

H. Geldenhuys, 1--l.N.P.· kandidaat i,n Prieska, hct die vol·

gende telegram aan dr. F. o. du Toit van Zyl, GebiCcJshOofgcne· raal van wes-Kaaplallll, gestUllr

wnarin hy hulp van die Osscwa -brandwag in die verkiesi.ng vra:

,As l!.!'ir,·ld sa! u nie gcncranl

wit jet< Burger Skansklip bein·

vloect om tc stem. Enige geval 0111 nie sy Bf'andwagtc van stem-ming te hOt!. Hy is vriend va•1 my en net ni!•s p::rsoo'llik teen

n:y slcgs so as hy beweer party vyandig g::sind d<mkic by voor·

bnat grozte .. ,

Gebiedshoofgenl. Van Zyi het

h:erop as vo!g aan mnr. Gc!dr,.,.

huys gete!cgrafecr:

,S<:~I ganl. Burger onmi~.llle:tik

tclegrafetll'

on

ontvangs van 'n vcr·

sekering cJat 11 op eerste openbarc

vergadcring sal vcrklaar dnt aan· tygi.ngs van Party teen 0. B. onge·

grond was en dat 11 dr. Malan sal repu<lieer inclicn hy strycl teen 0.8. voortsit."

DINK

AAN

8

AUGUS

TUS

Ossewabrandwag

.. Aanfbod

Staan

1nog

Voll<sdemonst

ras

i

e v

an Prov. Verl<i

esi

ng

Oie Ossewabrandwag· faat hom van nil<s i,n die wercid wecrhou van sy vol!(splig nie-seifs nie deur die koppigheid van Icier.> nie. Oaarol\1 Mrhaal hy op die lnaste dag van die parlementere verldesing sy aanbod insal<e ',n vor·

I< iesingscoreenkoms.

DIT IS NIE TE LAAT NIE!

Oit is nou wei tc laat vir die huidige verkiesing, maar oor 'n paar

maande moct ons voik weeteens na die stcmbus gaan wanneer die Provl'lsial~

R:tadsverkiesings in die versldllencle Provinsies af!wm. . . .

1 n clie af"21ope veritiesing is ons vollt deur nard\(opplghe:d van 1e1ers bc!et 0111 in gesiote geledere teen c.:ie vyand op te ruk. Die uitslag ka!l bY voorbaat a! aangemerk word as 'n nc!lerlaag, want geen onderling·str·ydvne·

rr.'ldC volk kan hoop om 'n vyand te versiaan nic. . Die uitsla" van hierclie verkiesing sal op sy beste as volksdemonstras•e

•n mislu!tking w;es. Dit is wei moontlik dat die H.N.P. sterker uit die stryd kan kom as wat hy voorhean gewees het, d.w.s. hy mas •n paar setels meer as 39 wen. MAAR DIE VOLK GAAN SWAKKER UIII(OM, wa'lt selfs al sou die H.N.P. SESTIG setcls wen- wat '.n reuse-sukses vir die Party. sal wecs

- SAL 0\T NOG FIIINDER WEES AS WAT DIE GESAI\1ENTLIKE OPPO-SISIE VOOft DIE VERKIESING IN DIE PARLEMENT WAS. Voor die verkiesing hct die Afrikanerdom 64 vertecnwoordigcrs in die Volksraad gch<Hl.

o:~arom sc ons dat di~ Afrikanerdom swal<.ker uit llie stryd sal \tom, al sou d1c

H.N.P. sterlter daaruit kom.

LAAT ONS DIE OOG NOU NA DIE TOEf(OiVIS WEND!

Laat dr. Malan nou die provinsiale verkies~ng gebruik as 'n demo.nstr~·

sie aan"esien hv in hierdie afgelope vertdesing sy sin gehaCI hot. Laat hy d1·e

os~ewab~·andwag se aanbod aa.nvaar sodat ons volk by die verkiesing oor I'!'Jee m::ande hom ·l!ensgcsi nd teen die oorlog kan ui tsprcek.

Die afoelope verkiesing was

o

IR. MALAN se vorldesing! '<om ons maa\{ clie volgende0 verltiesin~ onou die VOL I< se verltiesing!

DIE OSSEWABRANDWAG SE AANBOD STAAN SOLAN~< OAAR ALGEMENE VERKIIES\NGS PLAASVIND.

UHANDW

AGTE

BEDR\~

'

IG

OP

STELLENBOSCH

Oic ~ccsd ri f ,·an Rtellenbosch so

llr:wdwa«(<' (mans en \TOne) brand

no~.( hoo,t Dio opriglingslwste Yan die ,·ri<>ndskapscntrum, "·at. tesamo met dif' tee <>n suiker, icts meor as .£111 hC'loop, is reeds b~·na gedclg. Tolso,·er is n•ccls mcer :ls £107 d:~an·oor ·inge

-\'Ol'dcr. lt-rwyl die \"'IIe hll\lrgeld Yan

tl'l Jll'r jaar bclowe is.

Die totalo opbreng>;te van die Nooc.l·

hulpbul's·it'l;. ''an 15 Januaric tot. 12

.)uni<", was £.18-0-lJ.

Die ''rit'ndsk:tpsentrnm is oop op

\\'o,•nsthte, \7_{rydac on , 'aterdae van}

10 12 \'II\. en Vrych c 3--5 nm.

'N

0

'l'eebecliening vine! ph~:ts dNu· clorp s-ledo en pbasl<'dc !ewer dic·ns deur kockics to lJak.

Eenmaal e!kc 11 dac l!:•'durcnde

Se-mesters ,·inc! ~angoefeninJ!:c plrtas, en na aFioop daarvan lcsing,.,, C:edurende dio ecrslo hclftc ,·an clic jaar is Yolk~· \'oedin~lcsinj!;s as ook dernoustrasics oor slaai, !ewer <'n aandgc:rc~te g;cget-. l)aarhenewcns korn die Branclwaglc cemnaal per maancl :1s wcrkgesebkap·

pe b\'mek:tar vit· Vonchdng as ook ,·ir ondcrlingc verl<ecr.

Die laDsle ~oncl:lg; ,·an elkc manuel

word gcoffer vir diC' 1\oodhulpfond~.­

(i\ I eegedcol.)

GEILIEJEN1f~IEll~

•

IN DIE VOLLE SIN VAN DIE WOORO

Beleggings moet veilig. en winsgewend. we.es, bele daarom u

geld in 'n bewese wmsgewende bes1ghe1d met ses groot

takwinkels en twee fabrieke wat alma! 'n vaste en grool omset het. Excelsior Meubels het reeds in sy eerstc jaar 8% dividend op beleggings betaal, dit vers~af. we~k aan 80 bla.nkcs wat

jaadiks £25,000 verdicn terwyl d1e Jaarhkse gesamenthkc omset

van die takke en fabrieke reeds £200,000 beloop. U gaan ook deelneem in di~ opbou ':'an hierdie g~o~tstc

Afri-kaansc saak! 'n Prag-brOSJUrc wore tot u besktkkmg gestel

wat bewyse !ewer van die sukses van

Ole Sckrctnris Po~bus GGiO.

\•;XCELSIOR MEUBELS BEPERK. JOITANNESBURC. Stuur u prar;-brosjure assebllef aan

~t 0 o o, o ' o I o 0 o o o o o • • • • o o 0 0 '' '• • • •' '0 o' 'o o' '0 °' '0 ' ' '0 '' 0 ' 0 0 0 ' 0 ' I 0 t' 0 0 ' 0 ' ' 0 ' 0 '

·

·

····

·

··

··

·

·

···

····

·

·

··

···

·

·

··

·

·

··

·

····

·

··

·

···

·

····

.

..

..

..

.

··

·

·

···

·

..

'f'WEE

116 Takke 44,000 l;ede R~serwe­ fonds £113,000

!RAM!.

MilE

Oprer;geteelde Waogaoella Ramme teen bale redellke pryse. Kudde Raanme

.£3·10·0 tot £10. Stoct Ramme £12·10·0

eo llo~r. Groot karknsse met ult·

lltnando kwal!te!t en Jcngtc dle ke'n· merke. Skrywe aan: J. U. ~lOOL

-1\L'l-N, )lcrlno, P.S. Cr::.dock. Foon 712.

IH oofkantoor:

St. Johnstraat 65, BI..OEMFONTEIN

Begrafnisse, :<iste, Kranse, Grafstene

; \of ! . . . Jt ···-t-;·,. ·'h~~ \ I I ·I

HET U

AL 1BESTEL?

/};,

I

ndien

nze,

doen d

i

t

tog

dadelik!

MORE

MAG

TE LAA T VVEES

deur

Verskyn Eersdaags

Die

hoek beslaan ongeveer 90

0

bladsye

met

seldsame

f

o-to

s

op k

unspap

i

er

.

U

sien

hom as seun, as S!tudent, as regter,

a."

BX)

l

itikus,

as

l

eie

r

,

a

s

Eerste Minister, as

mens

-

e

n

dar~

a

s

ba

n

n

eling

in

sy

e

i

e

l

and!

lH!~IER

[§

9

N

BOlEK

W

A

1f

ElOCIEEN

MOE

J

IB!ES

I

I

lPrrys

E

N

POSGE~D

l

j6

Weens

d

ie oorlog·so

m

s

t

a

n

dig

h

ede

k

an

AJLLEEN

kon

tant

·

bes'telling

s

in aan

m

e

r

k

i

n

g ge

ne

em

wor

d. Ge

re

e

d

teen di

t

h

e

l

f

t

e

v

an

1943 MAAR bestel nou

.

AlFllU

KA

ANSJ£

IPIE~§

fB!ElPIEIK

&~=-~-~-=t(JJ-=§-~-~-~

s

--8-

4

-

·

5_

·

-~~-~-o-~-~

-=

-~

-=-=-=-o

-~~~-

=

-=

~~-=-~:~~~~s•b-~~~

·

""

j

O

N

D

E

RST

E

VN

ONS

ADVERTEE

RDERS

.

DIE

Q

.

-

B.,

WOENSDAG, 7

JUL.!_~_!943.

9'

VoPk

fBe~~eJfaJnr»

roffe ufft

Afsond®rdfflke

Ge:sffagte

Ond(f)r

A parte

Dakke/

p

Genl. Smith Skilder Vrou

se

Roeping

, Wor.d die Ossewabrandwag as orga.nisasic buite beskouing getaat,

vind ons dat die Afrit~aanse vrou vir 'n baie groot gccle21te vandag nie in

staat is om haar eie taak en roeping volwaardig na te I\Oill nie," het genl.

J. A. Smith, Adjunk·komma.ndant-gencraal,, verledc wee!< voor die ·eerste

Uniale vrouc-adjunkraad in Kaapstad gcse in 'n toespraak oor die posisie van clic vrou in ons volksbcweging en ·VOikslewe.

Gonl. SmiLh hot verwys na die oor -spronkliko docl by di€1 stigting van die

Ossewabrandwag om allc volkskragte

in te sluit. 1_{l'crsclfdcrtyd word daar} by die herinclcling ,-an die Bewoging tans rokening gohou mot die- natuur -liko Ycrskillo wat in sckore opsigtc t.usson man en vrou bostaan. Juis omdat !mile elk, hcbalwo 'n gc -samentlike ook 'n ondcrskci~ taak hot of behoort to ho, maar saam aanvul -lond in clio gesinslewe en clus 1n die volkslewc is, is lmlle in die organisasio \'an clio Volksbcwcging, d ic Osse,,·a

-brandwag, intcgraal, onafskeibaar in

-geskakcl. H ierdie inskakcling kan dus

nie in losse, parallelle cenhedc gestded

.nie, maar moct net soos in ,die gesins

-lewe tot 'n eenheicJ saamgsvoeg bly.

Die eenhcidskake!s is nio parallelle

skakels nic. Rullo is aanvullend slogs

in so,·or hullc ondorskeie take as-ma.r1

on vrou hot.; origcns vorm hulle 'n o

n-afskeiba.ro eenl1eid.

As voorbeelcl 1·an lml aanvullende

oionskappc 011 Ycrmoo dion cla t: (;1) Op grond van sy natuurlikc

nan-leg behoort Clio op,·oecling van die man

vcral da:nop gemik t.c wees om gedis -siplineerde manlikheid by l10m aan te

kweck .o-n Le OJltwikkel, vera] Jangs d·ie

wog Vftn beoefcning van beroeps:nbcid, die ,·olkspoliLiek en die lo·ygskuns,

wat by uitstek sy drieledige t;ta.k is.

(b) Op grand van haar natuurlike

aanleg bchoort die opvoeding van die vrou veral daarop gemik te wees om haar vroulillheid t·e ontwild(eJ en wei ver.al tangs die weg van die bcoefening van die vcrsorging (verat in die sin van opvoecJing), allereers van die gssinslewo en verder oak van die volksgenote wat in die ecn o¥ ander

sin of opsig hulp -nodig het. Dii is by uiLstek die i.weeledigo tnak van dJC

n on ::lS vrou, iu teens telling mot die man as man. Maar origens is die t;~-·

van albei eanders-alles gesamentli!l.

Net soos d·ie nou die siel van die go .. sinslewe is, moet sy 1:-tngs die weg vau veroorging en opvoeding ook die sic! van die volkslewe wees. Sy is dau die spil waarom die gesinslewo draai, ter. wyl die gosinslcwe . die spil is waarom

die vol kslcwc draai. IVa.{, daarbuito op politiekc, ekonomiose of maatskap

-lik,e gebiod aangaan, rank dus haar taak. VOU<SOR.G Die vrou se ,-crdcre i.aak is ch n ge -lee in die- vc1·sorging on c:ipvoeding v::1n en hnlpvcrlcning n<tn die volksgcnote waL in die con of andcr sin of opsig hulp nodig heL. Laat ons die volksorg noem om cliL ie ondorskoi van die hoer -sendc Jiboralistticsc opvaLting van

maatsltaplike wcrk. J;a;1sgenoomde op·

vatting; J~om daarop ncei· dat daar in

die samelewing ,sekere mense" of

,indi,-idue" is wat ,annblankes" of

,onaan pas bares" geuocm word. Hulle

moet dan uii; blote humanilero good

-hartigheid gehelp word. Met voi!\SOrg aan die and-er ka1nt word bedoel dat

daar volksgenote (d.w.s. Jede van die volk) is wat bcso.ndere hulp nodig het omdat hulle, ten dele as gevolg van

inherentc swakhccl·c, ·maar ver·al omdat

om:>tandighcde vir hulle ongunstig was, moeilikhcid andervind, wat huile met clie hulp van hul bctergestelde volkS·

genot·e kan oorwin. H ierdie hulp word dan verleen in die diens van die vo111

en tot ecr van God. Dit is hicmlie

volksorg waarin die nou buii.e 1Hl.:n oic gcsinslew·e haar grool.ste t.aak moot sicn. .Daaruit volg clan weer dat waL haar in hierdie wyaro Lerrein vorhin -dcr, die ges;uneuilikc taa.k van m::m on \'l'Ott is om nit die weg te ruim.

H ierdie volksorg, soos dit oncJer

Afrikaner·s nodig is, moet gchcel deur Afrikaners behartig word .en wei om·

dat die A fril<aner sc moeilikhedc die

beste deur sy volksgenote bcgryp !tan word en die sogcnaamde maatSI<aplit1e

werk, soos dit deur vreemdes gedoen

worcJ, die Afri11aner van sy cie volk vcrvrecm.

Voort.gaande het genl. Smith be-·

klomtoon dat die vrou b1.1ite die Osse -wabranclwag vandag ,,jr 'n baio grooi.

gedoclto ni.e in staaL is om haar ro c-ping volwaardig na to kom ·nic. 'n llaio groot deel v::1n ons n·ouc word dour ckonomicsc en maatskanlike strui -kclblokke in die weg gostaan . 'n Ander grooL deel heL denT n ecmdo i n-vloede en gemaksug so onLaard daL ook hullc nie in st.aat is om hul roo· p·ing to YOlbring nie. Die govolg vm1 dit ;lllcs is dat die grooLsto gcdcclLe ,·an die besLe krag!.c van •ons volk vcr -loro gaan, terwyl die groot taak van reorganisasio en rchabilitasic op die skonors rus van slcgs onkclo gcwilliges wio so kragte nic ;llLyd i..ooroikcnd ·is om die groot ,·oranLwoorcldikheid te

clra nie. Die ,·erdore problccm is ·dat

die kragLo van hierdie klein groepie

lJ.oonop nog vcrbrokkcl word dour die

groot aanbll organisas·ies en inrigtings

wat oral gevind word.

DlE IDEAAL

}[et die oog op dit alles is d·it d ui-delik dat daar-'n omvattende noue

-vertakking ·van die Ossewahl·andwag

in die lewe geToep moet word. Hier

-dic n ouevert.akking moot mcttcrtyd

allo · \'l'Otte-organisas·ies beheer, daa ,._

aan rigLing gee en nitoindelik in die

nuwe sl.aaL hecliom::1l omsluit. In

hierdio vorhand, hot genl. Smith b

e-k!emtoon, moot- groot nadruk gel&

word op deskundighoid. Dio vrou sal

dus doclbowus en sLelsclmatig leidsters

moot kweek wa L ten yoJlc in st.aat sal

woes om die voortou te noem op die

weg na die vo!ksgesagstaat. Di~ mo'llt

verdcr 'n gronclbcginsol in die vJ·oue -verLakking woes dat clke• ,·rou aktiof in die prakLiese werksaamhcdc van die Volk bcwoging ·ingeskakcl moeL word, en waar m-oontlik spanwerk onder -necm word.

l\leL hcLrokking toL die andcr orga

-uisasies · op hiordio gcbiccl hcu gcnl. Smith g;esc dat botsing Ycrmy moe~

word dcurdat O.ll.-ledc die volksor

g-idee uaar moot om-plant. Teorot-ies

mflf!; sulke erganisasies so oogmerkc en

d·ie Yan die O.ll.-volksorg diesclfdo lyk, maar prakLies is dit tecnstrydig. TOll slottc het genl. Smith gcwys op d io groot ver;lntwoorclclikheicl van die Vl'Ouo wat Ieiding in die Volksbcwo -giug mocL noem. U is 'n taak toe

-gewys grof.er en belang!'ikcr a· die van cnige selfl<kindige vt'IOue-organisa$iC.

U is cleel van 'n \'Olksbeweging. U

allcen kan die t::1a k nio volbring nie.

U hoL cleeglik georganiseerclc l~ntgtc

nodig. D;1arom word daar voorsiening

gemaak ,·ir die inskakcling van des

-kundigc kragLc ,·ir d·ie verskeidonb.eic! van YOlksake. U heL ook. in niles die

hulp ,-an die manne en clio manno die

hulp vau die 1-rouo nodig. ',n Volk bestaan nie uit twee ufsonderlike ge -slagte onder aparte daklte ni-e; man en

vrou saam bring 'n gesin in die wereld

en gcsamentlik vorm die gesilllle die VOl!<. Die \TOucvcrtakkiug van clio

O.B.-organisasic mag goensins op hic r-dio stadium waar samcsnocring binne en onder g.e·sag ,-an d·io Volksbcweging 110g gcskicd, toG 'n paralloll~ organi -sasie met cnige maLe \'::ln solfstandig -hcid omwikkel nie. Hicrdio organisa -t.orieso oonheid en gebondenheid is

noodsaal\lik totdat die gesag in die

van 'n volkstaaL oorga,an.

, Oit is u taak om die vrou in die

0.8. tc laat voel dat die ideale. staar

nie bloat 'n ideaal bly nie, maar stap

vir stap nader aan die werklikheid gc·

br·ing word in hierdie da.e va.n stryd,

in hierclie .donker uur -so donk.er om·

dat dit in hom hou die belofte van 'n

t{cmende daeraad1 " net gent. Smith

-DIE O

.

B., W

O

ENS

DAG

,

7

J

U

Ll

E

19

4

3

.

nSaff

0$5<ewalbr©flldw@Jg

!Nff~

V

~rnffetog

n

-

GenU. l©uo5 !Bootha

VV

o

nderlike Geesdriff in Noord- T ransvaaf

Gonl. Louis Bootha, gebiodslciex vir

Gobiod :W (Witwatersrand) het; in d·ic

afgclopc paar weko uiters geslaagde

were dour Oos- on Noord-'l'ransvaal gehad.

Ooral hot hy wondcrliko gcesdrif vir die O.B.-saak aangeLref. Die indruk

-ke wat hy van 0.:&.-lede gekry heL op

die vorgaderings wat hy toegospreek

hct on in persoonlike gesprekke is dat

die Ossewabrandwng clio en1gste orga

-nisasie is wat die Afrikanerdom uit sy

ellencle kan red. Dnar bcsLaan vir

lwllo niks andor.;; as die

o

.n

.

nie.

Genl. Boolha is dus daan-an oortuig

dab die die Ossowabrandwag in daard-i~ dele dour geenoon van die aanvalloude

1Mtgte boskadig kau word nie, hoe lis -Lig lml l)lanne ook al mag woes. ,Die

J3oere staan by hnl oortuiging on niks

sal hulle daarvan kan aflei nio."·

Die Oos-Trans\·aalso i.oor het gegaan

va11 l\liddelbnrg tot by Kaapmuiclen.

Genl. Bootba ·is op hi01·die toer verge

-sol dour genl. Hondrik Keethling, van

Lydeo burg. Die <>pkornste was ooral

baie goed en clie menso heL Judie groot

opofforings geLroos om van afgelee

pleklw af die-\'crgaderings by to woor1.

ITierna. het genl. J?oot.lw na. Noord

-~l'ransvaal gegaan waa1· hy ook 'n

on-gekoncle gcesdrif nangotref he~. Die

opkomsi.e was besonder goed as die

uiLgestrok~heid van die afdeling in

aanmerk-<ing gencom word. Sowat 90

persent van die gehore het per ,donkic-,

muil· en perdef(-arretjies na di-e verga

-der-ings gekom. Ou ooms -en tantcs

van oor die 70 jaar net meer as 30 myl per dC\nldckarretjie atgcle om die v-er

-gaderings by te woon.

, Hierdio monso is volslae bittor

-einclers. Hulle is klaar gesouL teen en·ige aanvallo solfs yan die mees ge -slepe kiemo. Hullo loef net vir die

Ossowabrancl\\'ag," alclus Oom Irouis. In die Pictcrshurgse distrik heL Oom J:,ouis vier vergadorings Loogospreok en hy is ooral vergcscl dour hoof-komdt. A. J. van ~yl. In Louis 'l'r

i-cbardt en disLrik is dr-ie vo-rgadoriugs

gehon en hier is hy Yorgosol dour

hoof-l~omdt. Smit.

Op 19 Junie 110t Oom Louis ook 'n vergaderi ng by veldkt. Karol Cootzoe,

noorcl van Thaba:r.imbi in Noon1-'l'rans

-va:~l t.oogespreek. By 11iordie gol

eent-heid w<ts ook tconwoordig gonl. N. J.

Roots, Rustenburg, hoofkomdt. J. F.

'\Villomse, :Lecli\I'!)Oort en komdt. A.

1!,. H .. dn ~l'oiL, van Kocdooslwp. Som

-mige van die gehoor het mecr as 100 myl claarvanclaan na die vergadering gckom.

GonL Bootba hot op al die \'Crgau0 -rings die Yerkiesingsaanboti van clio

Ossowabrandw:1g verduidelik en ous

houding teenoor die ve1·kicsing. Sy uileonseLiling is dourgaans mot inst.em

-01ing ontvang.

(J3erig ~leur J. J. Pick, S

poorbond-kasgebou, ,J ohaunesbnrg.)

' ~

Hoewcl dit reeds te Jaat is om enige invloed op die verkicsing uit te

oefen, p!aas ons onclerstaande verklaring van die l<ommandant-generaal in verband met Potgietersrust, terwille van die feite daarin vervat:

,.Daar is Yir die O.B .. gcen stembe

-ve l - d:=tar is geen stemverhod. Wei

·is daar Ieiding vir clio ll'at wil sLem en

.-1·a. l10c om i.(l • tem.

, Dit is: stem vir enige ordent,Jike anLi-oorlogskanclidaat, sonder aansien van sy party, wat die pnblioko ver

se-koring gee dat hy nie teen die O.B.

opgeLreo bet nio en nie boreid is om

Leen die 0.13. op tc tree nie.

, Dit, is clio \'Crklaarde belcid, en

daarhy sal ons staan, ook in T>ioters

-bUJ'g.

, Van die kandiclatc \'a] een, die

regeringskandidaat, !mite die kwessie.

Die t\\'ee under is mnr. Naucl6 en mnr. Pm1er. Sommige mense vocl dat bloot

wceus sy H.N.P.-vorb:~ncl mnr. Naude

va.nsclfsprckond 'n vyand van die O.J3. mooL weos. In ohs aange1l::uddc

boloid word gcpraat van 'n paar cor

-hare uitsouderiogs wat die publieke

\'Cl'SO'kering gee dat bulle nie die 0.J3.

bevw het nie en diL nie s:tl beveg: nio.

Hienlie \'Orsekering is dour mnr.

Naud6 publiok on skriftolik gelower,

en as self em·bare monso moot ons, na ons gogewc boleicl, aanvaar da.t .hy ns

oerba1·c uiLsondering binne die bow

oor-ding van die a:1ngebaalcle Ie-iding val.

Die O.J3. is nie woordbrekers nie.

, Aangaande die Lerug~rok van mnr. WilJwlm Ncoihling se kanclicbtuur in

die strowo na 'n eonheidsfront, het gos-ieue Afrikaners van mnr. ~aud6 die·

gomolcle skri ftel ike versekeri ng gokry. Daarop het sy teen-kaudiclaat, mnr. ::"l'eethling, op my persoo111ike wonk te

-ruggeLrek. Hy hot onbaatsugtig en selfloos gehandol en clio l3eweging bly horn dank vorskuldig. Ek het gevoel dat weens sy broedeTskap mot promi

-nente 0.13.-offisiere, soos goweso hoof-generaal Chris 1\eethl·ing eu boof-gene

-raal B.endrik Ncoihling, mm. Wilhelrn Noctblin&_ so kandiaLuur in wye,

;tg-Lerdogtige kl·inge as 'n 0.13.-set be~

sko11 sou word, waL nie die becloel-ing was nie. 1\rnr. Neetbliug se offer sa.!

onthou w-orsl as blyk van selfver

loe-ning.

,Onder clio drie knncliclate van

Pie-torsbnrg, die here Naude, Van Zyl

Slabbcrt en Pauor, sien die 0.]3. net eon \·yand, nL mor. Van Zyl Slabbert. ,(Get. J. F. J. van RENSJ3URG.

(Leier van die Ossowabrandwag.)"

JE

UG

OF

F

ER

S

Onlangs' het clio Lwee flukse J o ug-fronters van Transvaal, Anna Sehntle

en Popsie Botl1ma, 'n konsert gereel,

een ])ennio tocgang gevra on 14/2 ·in

-gesamol vir die kindertjios van pappios ll'aL in K.offiefontoin so intornering

S'-kamp vir die J3oerevolk dien. l\{ooi so,

A una en Popsio-! Hiordjo mooi voor

-boold sal seker dour hondcrdo under

.JeugfronLers gevolg word.

Die .JougfronLen van I'otl·usburg,

seuns en dogters, hot )n klein \'Cr ko-ping ten bohoewo van dio gevange11es on gelntorneordes so kindet·s gohou on

het die bodraggie van £1-G-0 ingesamel.

Daniel Prctorius YOn Die Sha.nd

skryf dat l1y onlangs op sy agsLe vor

-jaardag £1 ls. ontvang l1et. Die }1olo

be-drag sLuur by not so aan die Nood -hulofonds vir die kindertjios wio so

pappios in die kampe sit.

Die makkertjios wat so oubaaLsug!tig is om selfs hul ve1·jaardagpresente af le staa.n aan hul volksgenoLe-wat dour

die vyand verdruk word, bosef miskion nic eers dat hulle bosig is om 'n prag

-tigo geskiedonis Le skryf nie. En dit. 1

is ook rog, want 'n mens cloen uie ueL

'n cl·ing sodat clit dour a.nder oni.hou moet word nie- jy doeu dit omdaL eli~

jou plig is, al lny jy daarvoo1· nio eonS

dankie uie. :Maar hierdie jougof£ers

is geskicdenis omdat dit die eersto

heerlike vrug ·is van die Ossowa.

brancl-wag so boleid van ,ok is my broor se

wngter". So sal ons ook eenclng in

ons nnwc. staat \'l'y\l'illig sorg vir ons

volksgenote wat armor is as ons.

X

NTEKIENGE

LD

V

E

R

H

OO

G

O

J? DIE O

.JB.

Bntekenare op Die O.B. word hier

-mee in l(ennis gestel dat weens on·

vermydelH-\e omstandighede inteke--,ning op Die 0.13. vanaf 1 Julie. 1943,

as volg vcrhoog sal wor.cl :

-(1) Kommando-intckenare :- ( D.i.

intekenare wat dcur die Kommando waaronc!er hulle rcssortcer, intcken: 6/-per jaar, 3/· per halfjaar.

(2) lntekenare wat verldes om nia deur 'n l<ommando i,n to tekcn nie,

maar ;regstreoks dour Voorslag IEdms.

Bph., 10/· per jaar.

~

n ~P.!If~

va

n

o

m

sta

nd

ighede, k

r

y u

n

o

g st

e

e

d

s

'n

b

e

so

n

d

e

r

e

d

e

ft

ige ve

r

ske

id

enhe

i

d

@

~illffi~~w

fi

~ff(illS)

~

finn~

by

PAU

O

W

DIE MODER.NE D~fES­

i\:rODISTE

L. \V .--onn IB elke Woen•dag geslult.

Po

sh

u

s

53

D

RI

E

KAAPSTA

D

~ BETALING GESI<I ED ONMIDOE L-l.!K, WEEKLIKS, MAANDELII{S OF SOOS V ERLANG. )II;!;S'!'l: ll.EERSEXDE PR\'SE.

M

JI

NNAAR

&

VAN

SC

HOOR

Eicnnnr: GUSTAV RET!}~!,·.

Tclefoon 2-0212.

W

om·

de

lrlag

M

ooi

W

ees,

Maar

Dade

T

e

l

. . •

••

~M te weet dit is die plek waar u kan

koop na u smaak en sever u beurs dit toelaat

-0 Dlt help ole om u mMe-Atrlkanero

net met woorde aan te moedlg nle: Ondcrstcun bUlle met dade eo

stuur nl u produkte aao dle be

-lteode Marlcagente

G

.

C.

du

Pless

i

s en K

ie

.

Moremar!t, J 0 HAN N IESBU RG. PoBbuo i!817. Foon 33-0060. Tel. Adroo:

IDETIEI<IEIIl oneindig veer vir u, waar

LO u mot vriendelikheid bedien word

in u eie taai. ,nu,;lesko."

D

~

IODER

M

BWI

N

K

E

L

S.Uakrynklct orm s: besVoOLS:nderbcde en StdSiiA.S (Kot;reskaap.) rJlP.KtJies. .

(?

I

I

in die goeie ou dae toe die lewe nog so maidik gegaali'll

he

t

,

soos dit nou virr ons !yk.

'n torrent

van

'n

gelu~d<ige,

versorgde huisgesin

!

Vandag se portret en modes iyk ande;rs. Ook l(j]ie

lewenswyse het totaal verander. Maar

een

ding lbiy nog dieselfde -die behoefte aan versorging vi;r die gesin. lEn in vandag se haastige,

r

&,

,

~~~

~

.

::~~~· ::w~~:;:~~

~

;;

;.

mid

d

el

~

J

_-=;;=

~

(

_{S lH fl>. A}

_HH

_{IU.\ A N SE N A S li!HH.}

_l

_~

~

~

U::WWS ASSURANS!E MI?V., \Sl?t{,

- ~~~~~ - - TAKKE OWARSDEUR OlE UN IE

-~---= HOOFKANTOOR WAALSTRAAT 28. I<AAPSTAO

~OOfSTRAAY, IPAAilU. ••

MAN

§

ill'll.'

IR

U

S

TER

S

lEN IDLERlEMAKlEJR§

Netjiese Snyerspaktte en Jasse vir die Winter. fBIESOEK OlllS VOR U W!NTE:RIBEIIlODIG~EDE.

'n !Pragtige verskeidenhoid warmjasse, Oortrek-Jersies,

Wol tabberdstowwc, ens.

Skryf aan ons Yir 'n Katalogns.

~

OOK

OP -

-

-

POR

TERV

IL

L

E

"l

V

I

E

R

KO

OP

U

E

I

E

O.B.-Skryfb!ok .. O.B.-Musiekbundel t<. G.- Portret K.G.·Knopies Viert<leur·VIaggies 'l/6 elk. 'l/6 "

1

/

·

1/·

1

/

·

"

I I

"

KEN~IS

IS

l\IA

G

!

!

Lees: (1) Die 0.13. Vnownar e-o \Vaarhcoo

(2) Coson<lo IluisgC'sinno bou

1/· elk.

'n J,ewouslu·agLigo Volk 9d. elk.

(3) Drio toesprnko vnn tlio K.G. oor a. Pa'l'lcrnentsvoddesiug b. :Oil) Solcbto c. Die Komnnmismo ( 4) l~owcnshcsk rywing 011

eersic drio toesprnl<o vao

9d. elk.

die K.O. . . . . . . . . . . 6d. elk.

OOK 01 E VOLGENDE BE LANG· RII<E BROSJURES: 1. Demokrasie of \'olhtna~;

(dcur dr.~ P . . J. ~Ieyer) 9d. elk.

2. Arbcillsordening binne die

\~olbhowcgin~ en \'o

lk-~tn:lt . . . . . . . . . . . . 9d.

3. 'J'oekom~tigo ordcninJ! van

clio Yolskbcwcgiug ·in 8.A. 9d.

-1. Die \' oorn:md 1·:1 n ons

Vrywording . . 9d.

"

"

"

8ly op hoogte met die ooc1 en Strewe van die Ossewabrandwag.

l3estol dndclik u ,•oorrand by:

-n»Ullblid~e

HaK!ldelsreklaJmu~~ielills

(Edms.)

Bpls.

Pos

hu

s

t

l

-

8

92,

JOHAN~ESBUHG.

O.la.~

MUSI!EKRUN[)JEJL.

'n Volk sender saug . . is 'n 1·olk sondor sic\ I Elkc Brandwag bohoorL die O.B.-:\lU -SIEKBU~DF.T, lo bc~it, clio l·iedere te

leer eu fo sing.

Dio jongs!.o bovol v;1n die Grootraad is <.lat icdcrc lid die ,.Osscw:\hrandwa g-licd" moot leer· on sing hy aile

O.B.-gel<-en!hC'do I!

B ierdio llunclel bcvo L 22 pragLige ko

m-posisics meL passendo woordc ,·ir aile

byeenkomstc, nolik sowcl as pleglig.

Pry

s 2

/

6

P

o

s

vry.

3/6 inslu-itendc 'n pr:l~tige portret

van ons T\:ommandanl-Ocneraal. Beste] nou by :

-Publicit~

Ih~andelsreklamediens

(Ed ms .) lBph.

Posb

n

s 4·

3

9

2

,

JOHANNlES

IBUHG.

![)

N

IDE

I

?

STEUN

O

N

§

A

nv~HTP-P-RfHt:R~ DlE O.B., WOE:\'SD.-\~, 7 JUL. 19-13.

V

«»~~~

k«»IDl

JE~Jmhei«ll

JH[~rwniDJ.

he~

Yan die mooutlikbcde wat. hicrdil'

,·erkiesing gcbied het om on!> 1'0\k weer

tc I'Orenig, kan enig;;ins 'n denkhecld

ge1·orm \\'ord ns ons 'n tcrugblik ncem

1·an die afge-lope ,·erkicsingsvcldtOg.

Voorda~ ons dit k:=m doen, moot ons

net aanstip wnt die oorsa:1k ·is; dat <ms

volk him·dic stryd mo~ vcrdecldo krag

-tc aangepak het. Indicn clio vcrki c-sing twce j3ar gelede plaasgo,·incl hcL,

sou daar geen cwyfcl bestaan heli oor wttt die uiLslag sou gewees hot nio

-die tusscnvorkicsing van \Vinbur!-1,

waar die 0.13. sy gewig ingogooi, en die- J:i.N.P.-kandidaaL 'n meorderheid

,·a.n l ,500 behaal hot, bowys dit. Nog

nooit was ons volk so l'eronigd CJI

o:>ensgesind as ill 1041 wo die Ossew

a-brandwag soos 'u nwgtigc ,-Jocdgolf ,·oortgerol hot 11:1~ die vryhcidshost etn·

ming v:1n clio Docrcvolk uio. Wnt 'n

demonstrasie van kr:1g sou hierdit'

gee:,drif wau _.\frikaners hy hul

ticn-t"·intig- en dert•igduiscnd na

,·erga-dcrings laat toestroom her, nic in 'n

1·erkiesino- te"·ecggcbrinu hct nil' 1

Ons stcl dit 3:\!l elke Af1·ikaner, .par -lydig of onpnrtydig, om 'n gegrondt>

redc te !lOem Yir die l'ernietiging \':Ill

hierdic geesdrif w~u tot die algehelc I'Crbrokkeling en ,-erwarriliJ! 1·nn ,-:u

t-dag gclei het. As ons vand:1g

tcnrg-dink nun die oorlog1·crklaring :1:111 di1· 1

o~scwabrandwag op 27 Augu::.LUS 1911'

ld·ink di~ soos 'n n3gmenio niu 'n sick

-bed- so aaklig en onwerklik. En

wattcr rcde !{an daarvoor gcnoem word wat grondig genoeg is om op te weog teen die vernedcl'ing wat c.ns volk in hierdie verki-2sing met sy verdeelcle en

verwar·de optrede ondergaan het? wat·

ter redc? . Die ,uiLnodiging" van dr.

Van l{onsbnrg op Elsburg :131\ :lUI'·

Pirow. die n::Jsion:lnl-sosial-is, •om by die O.J3. aan to sluit,? 1'11aar• H.N.P.· l<andidate het adv. Pirow clan tydens

hi:Jrdie verkiesing ui tgenooi om saam

met hulle op een verhoog te tdim! Oit 11on dus geen rede wces nie.

\Vas dit dni. dr~ Vau RC>nsburg met

genl. ;-)muts skakel? ~Jiaar mnr. Tom

Naude, hoofsweep van die H .N. P., sl<ryf dan 'n brief kort voor die ver-!liesing 2ar. dr. Van Rensburg waarin hy hom vra om hom tog teen Smuts te gaan t:elp, en in daardie brief ver· ldaar hy: ,As jy my ,nie r.elp nie, gaan die Sappe met die setel heen, en el< weet jy sal dit mos wragtig nic toe· laat nie!"

Die hoofsweep 1·an die IL:'\.P. glo

dus nic die Storie dat die Icier ,·an diu

0.13. mot Smuts skakcl nic. Ook an

-der vooraansiaande leiers ,·:~n die Par

-ty hot hierdie annt.yging non k-orL voor

die 1·orkiesing as 'n onwanrheid en ~otr

heid ven\·erp. 1\lm. Werth hc;.t diL

.. dom-on no el' gonoom en d r. T\' :nl nrerner hct nit proics teen die boworing . as dirokteur van d•ic Kruitboring bE'

-dank. En tog is ons volk opgoroep om sy Voll<sbeweging te bedanl\ op grond van hierclie ,skakeling"l

\VaLier andor redo is aangovoor vir die I'Orniot.iging van ons volksecnhcid?

Vvandslmp teen clio Pari.~·? Ja dit is ook genoom as eon l':ln die 1·cdcs en daai>Om moos aile amp ion a ro on ka

n-didate 1'3!1 die Part1· 'n ecd ne.em

w:~nrin hulle 1·oor die ·AI magi ige sweer dat hulle nie lid of ondersteuners ,·an die Ossewabrandwag is nie. En wa~

:;ien ons in him·die verkiesing? Het

dig Ossewabrandwag sy eie kandidate gestel in 'n poging om die Party to ver.nietig? Nee, hy doen 'n aanbotl aan die Party dat hy dwarsdeur die land aile party!1andidate sal steun in· dien die Party dit net vir hom moon!· IHt sal maak dcur aile omlerlinge stry!l teen republikeine te staal1. H icrdie aanbod is ,nie aanvaar nie, en nogtans

cJcen die K.G. 'n beroep op ledc wat

ber.gid is om te stem, om 'n sware offer

te bring en teen die Empire te stem

al is dit vir 'n kandidaat vir wie hulle geen respe!< en in wie lmllc gcen ver·

troue het ,nie! Dit is dio antwoorcl

van die Ossewabrandwag op die bes!wl· diging cJat hy die party ondermyn.

Hot dit not by woordo gebly? Hoor

maar wnt H.N.P.-scgsrnnnne

so

1'1\11 d·io-hulp wat hulle van 0.]3.-knnL on

L-'·nng ]Jet.

_

DIE

0.~,

WOE

NS

DAG,

7 JULIE

1

943

.

Met

Profetiese

Oog

is Volk

na

sy

Nederlaag Gelei

OPHOEP

AAN

GEBXEO

E

1/S

~

AUGUSTUS

, En hoor jy die magtige dreuning, oor die veld kom dit wyd ges~rJeef,

Die lied van 'n volk se ontwaldng Wat harte laat sidder en beef."

weer bled

s

Augustus '.n ge· leenthcid vir die vrou va.n vandag om ool< haar· offers te bring ter verwcsenli!dng van ons volksidcaal

- 'n CluisteliM Nasionate G·esag·

staat, en soos die vrou van gister

te toon dat die onbreckbare vo!· harding V<M1 die gemartei<le vroue; wat nic aileen spruit Llit 'n on-W<lnkelbarc ge!cof in haar vo!k sc toei10I11S nre, maar ook uit 'n vaste vertr·ouc op haar God, nog be· staan.

Op 8 Augustus sal die vrou weer 'n gcleentheid gegee word om te

toe.:-~ of die ossewabrar.dwag nog

steeds op haar kan staatmaak soos in die verlede. M .i. bestaan daar nie die minste twyfc! nie dat sy weer 'n groot e:1 aangename ver -rassing sal bring vir Dl E otgani· sasie, die Ossewabr<l.ndwag, wat all::s veil het vir die Bocrevolk en nie in die minste skroom om v!r !lie vo!k se regte te stry en selfs

to ly nic.

W. ROSCHER, Namens genie. K. iVlalan.

.\clv. 1•:. Donges: ,Onder die wat so

'io~l, is ook die lede van die Ossewa· IJniiHiwag wat die volksbclang IJo ,die lyclclike bclang van nul organisasie stel." (Die lhu·ger 28 J u ni('.)

))ic Yolk~blacl: ,Die <lllLwoord <Op rliC> rMt'l'JH1e ploidooio hot. rtie uitgebly

1ric, want onmiddellik .na uie v·2rgade·

riog het o. B.·vriende gekom en gese: ,011s is kop en pote by die H.N.P.'."

(:.?0 ,Junil', Hosondal.)

Die \' o!k,bla<l: .. 'n \~ riendskanlikc c•n hrocrlerlil<e samcwcrking is ,-~rkry

lmsc•n die 11.:\'~ P. en and"r

,·olk,orga-nisasics in 1\c~tc)l. O.B.·offisicre . . .

he! mr.r. E. R. Strauss ontmoet en 'n vricndskapsband is gcsmee tussen hier-dir orga.nisasies en mnr. Strauss." (2:5

J unic.) Dink 1·erder maar <13ll die

"amewerking in ilrakpan, Christi:1na,

Lo,bu~ en talk <tnder kic~afdeJ.ing:;.

IOit is die antwoord wat die Gssewa-brandwag gcgee net op die aanklag dat sy lede die Party ondermy.n en dat hy daarom vernictig moet word.

En dit sou die antwoord dwars·

:leur die laml in elke l<i2safdeling ge-wccs het ituten dr. Malan bereid was cm1 die broe!Jerhand te vat wat na 11om uitgestecl< is. En watter ee.n· heid sou nic daar-uit gebore gewecs 11et nie!

l~n in die kiesafdcl·ing;, waar die Os

-SC'wahrandwng steun aan die H.l\.P. vc-dl'f'll hct., is di L gcdoen ten spytc van die fcit dat die ka.ndidaat vir wie hulle sestcm en gewerk ll·et, 'n verkla· ring moes onderteken waarin hy sweer da t hy a lie betrekkinge met die Osse· wabrandwag vcrbreek r.et en nooit weer enige betrekkinge daarmee sa! he

,nic! Wat sou die steun t1ie gcwees he! indien daardic kar.didaat gecn so-danige eed moes ncem nic?

\f:1ar juis daarom en a gel'olg ;-nn

clio ,·cnicl'ldheid weens dr. )!alan se

wci<'rin~ om ~;aam te we~k, het tallo

O.ll.-led(' geen nut. nog vir hul ,-olk

n(t~ ,·ir hul organisasie gesien in die

uilbrcng \':Ill ·n stem nic. Duisende lw C!:lllVOUdig builo slcmming gebly

C'll on-. volk stann no~ ma:1r in

clicsolf-dc' tocslnnd van ,·erclcclcUleid as voor

d io ,.e1·kiesing, moL die uitsoncloring

cla t on~ mcor goleonlhcde hot om mc

-kan ,. vrnvyle too to slinger as ,- oor-hecn.

lndien die voll< die ccteentheid ge· had het om saam to werk, e!ltec.n in sy

ei·~ organisasie, sou uit d'aardie same· wcrking 'n cenheid gcbore gewees het · wa t geen Empire-mag I\ On vernietig

Op 1 Jnnu:tric 19-1:3 heL die Kom

-mandam-gcncra:JI namens die Ossewa

-brandwag 'n ,·crklaring oor die ,·er

-kicsing uitgercik w:'larin hy 'n aanbod tot samewcrking gema:1k hot. Die \·oorwaarde wat hy gcstel het, was dat.

die politiekc panye 'n ooreeokoms

aang3an sodat hullc mcl1aar nie onder• ling beveg by die st.embus nie. Hicr -dio a:tnbod is skriftclik aan aldrie po -litieker loiers, insluitonde dr. )Ialan, gcstuur.

Op 13 J<:,nuario het dit in Die O.B. verskyn.

Op 26 Januarie het clr. i\1ahn 'n vcrkhning uiLgemik waarin hy waa

r-sku teen onafhanl11il1e !1andidate wat in clio 1·crkicsing hul 1·orskyniuo- sal mnak. ,Ons pol it ieokc lccnst.and~rs,"

so l1ot l1y in Die Burger 1·an dnarclio

dacum ,·orkln:~r, ,s:1l niks onbcproef J::at om ons diC> ncclcrla;tg lc hcsorg me. Een van hul vernaamste middels sal hiet'C.Iie kcer stellig wees di,e stel van sogenaamde onafhankiH\e !<andi· date tcenoor ons wettclikc bCnoemde partykandidate, en wei onder de

k-mantcl van nasionalismo of rcpublika

-nisme of wnL ook al waL hcrcken mag

wees om te mi~lci en to 1·erbrokkel."

J nclien cl!·. i\Jalao die a:tnbod van

die Os~cwabr:l!ldwag aan1·aar hot.,

sou diL onnodig gcwees beL om teen

on::t11J:\Jlklikc kandidate ie wnarsku,

want as die vit'r na::;ionaalgesiude

groepc- '11 ccnhcidsfronc gevorm bot,

sou uiem:~nd buite hul geledore ge -,,-a:lg hot. om hom as onafhankliko

op to dring nic.

Dr. :'llal:m so wanrskuwing was dus

hcrcken ns voorsorgmaa tree I leon die

ge1·olgc van sy vcrwerping van die eenhoidsfronL. Op '1.6 Januaric het dr. Malan !Ius voorsicn wat vandag ge· beur, naamlik 'n warboel van 1 \ancli-date kruis en cJwars deur dio land. Or. Malan het dus op '1.6 Januaric besef !lat daar l\antlicJate t.een sy ,,,wetteiH\ bcnoemde pa'rtykandidate" gestel sal word as hy die aangcbode hand weier. Hy het dit nostans gewcier en daar· mee h·et hy besluit dat die Afrika,ner· volt\ die verkiesing moet verloor.

As sy l<ocramc vanda~ die skuld op die onafh3nklikc cu Afrikanerparty

-kandidate probl'er pak, w~t dan daL

hierdic mensc in mcer as een kiesafdo

-Jing \'crkicsingsbc:unptcs sou gewocs

heL 1·an ,wettclik bcnocmde p:utyka

n-did3te" indicn dr. )Talan net die Osse

-wabmndwag sc aanhod aam·aar het.

Dr·. ~lnlan wou hul hulp uic- gehad het. nie, en op 26 J anua'rie het hy al be· s!uit om TEEN hulle in plaas van saam met hulle te veg.

01\'HEIL

S

PELLE

N

D?

, l~k voorspcl tl:t t as die vorkicsing vcrby ·is en die- A frik:lnerdom hot sy

pli~ gedocn, die vorkiosing sal blyk 'n

siap vooruiL l.e wccs lot. wertdiiiC ho

r-onigi ng ()n vol ksconhoid. 'li)k s;tl my

ou al my kra!-\fC" weer hcRkikbaar slcl

om clio Afrik:1ncrdom bvmeka:u (e

bring, hot dr. J'.lnlan op tleilbron ver

-lode work 1!<':-.c.

Dr. :\\alan ;,e oorlog:,·orklaring aan

die Os>ewabrandwag op Z7 Augustus

1911 en die fdlc sfn·d daarna was

allcs, ,·olgens ,..y opvatting van een

-beicl, :,lllppc in die rigling ,·an ,.ware"

,·olkseenhcid- d.w.~. eenhcid binne

"Y p:lrty.

Gaan hierdie stryd horhaal word?

Tmlicn dit nie die bcdocliug is nic

-wat ons hoop- sou CC'nheid seker maklikcr 1·crkry gcwce;, he~ deur- sa-mewerking tydens die I'Crkiesing, wat

dr. )f:ll:ln geweiet· hcl.

nie. :'~bar 1!011 hly da:1rdie eenhoid

vornieli~ omdat sckcrc Afrikaners clit

so gewil het- d·iesolfdo Afrikaners

wat; twcc ja:1r gclcdo clio volk opgoroep

het om ter skcur -omdnt clio ()..]3. ,

na-sionHnl-sosilllistc uilgenooi hot.", ,meL Smu!.s slwkol", en ,.die H.N.P. wil ondormy11".

(Hoorarllkel en alte pol!lleke komm~ntnar

ln hicrdlc uttgawc, tensr andcr~ vermcld lo

opgestcl dcur N. 0. S. van <lcr Walt, Gr~oto

DIE O

.

B., WOENSD:AG

,

7 JULIE 1948

.

,N

V

OLK

lN

BEW

E

GING S

l

EEK REG ()P S

¥

DO.EL AF

VYF

VERJAAR

DAGKETTING

8 Julte: Kowie Lombaard (Paarl), Magdalena Kapp (Glenroy); 10 Julie:

Johannes Hendrik Blom (Merweville), Gl'iesstoffel Jacobus Strydom (T o-nasch), Anna Jordaan (Sutherland);

11 Julie: M. C. Franken ( dist. Calc

-don), Yvonne l\iarais (Southfield); 12 Julie: Jacomina Johanna Zwart (Au

g-huabies), Jean Botha (George), Sophia

Toe ons voorouers besluit bet om te trek na vryheid, bet huiie nie die moeilikhede en struikelblokke ~at in. die weg gestaan bet bereken nie. Huiie bet getrek en was bereid om dle prys te betaal al was dit m paa1emente van bloed. Hulle bet betaal, maar God bet huile die oorwinning gegee.

Lutz (Paarl); 13 Julie: Hondrik G. Fourie (dist. :Mosselbaai), :Marie Ven -ter (Oos-Londen); 14 Julie: Fra,ns van

Eck (Beaufort-Wes), Frans .Marais (Knysna), Anna Susanna. Snyman

( Merweville), Helena Tredoux (Tier-vle-i).., Kosie Linde (dist. 1\fosselbaai).

Toe die onganiseerders van die Simboliese Trek van 1938 besluit bet om die kakebeenwaentjie,s, na

die n~orde te stuu_r, .het bulle nie .teruggedeins v!r die onenighe!d en broedertwis wat daar toe as gevolg

~an d1e s~art verk1esu~g van _18 Me1 bestaan pet me. Htulle bet d1e taak in geloof aangepak. Ons volk het

m bewegmg gekom, b1tterhe1d en broedertw1s bet agtergebly en s.oos een man bet ons beweeg na qie ideaal

van Vryheld en Eenheid. ,

Uit hieNfie bewegi11g is die Ossewabrandwag gebore. Hy bereken nie, by deins nie ter.ug nie want ons

glo dat God die oorwinning sal gee aan hom wat werk en waag. '·

met Smuts, volgens dio blad. Maar as dr. Malan in sy klesafdeliong onbe· strode deur veldm. Smuts ingelaat word, dan skakel hy nie."

Op 8 Augustus herdenk ons die dag waarop ons volk in beweging gekom bet! Kom vind weer besie • •

ling uit die verlede vir die toekoms! _{Verwysende na die bedanking van} dr. Karl Bremer as direkteur van die blad nadat sy aandag op die gemeldo artikel gevestig is, bet dr. Van Rens burg gese: ,Die voorsitter van die Party/.bedank van die direksie van d·io mondstuk van dio Party en disassosi eer homself met die Icier en sekretaris van die Party, m.a.w. hy ontken dat die skakel-storie waar is. Maar as dit nou nie waar Is nie, dan was dit mos destyds ook nie waar nie. waarom moes broers en susters, vad!»'S en seuns dan met daardie storie uitme kaar geskeur word'?" (Uitroepe vatJ afkeuring.)

Ossewabrandwag Beklemtoon Moed

~n

Offervaardigheid van Volk

•

Dr

.

Van Rensburg Skets Teenstelling met

Partye wat op A gterdog T eer

Voor 'n sametrekking van ongeveer 800 offisiere uit Noord· en Noord· oos•Vrystaat, hot die Kommandant· generaal, dr. Hans van Re.nsburg, Sa· terdagoggend, 26 Junie, in die stadsaal op Kroonstad weereens heldere lei· ding ten opslgte van die verkiesing gegee. Dr. Van Rensburg het by hierdie geleentheid ook .die oorlog in die bultelamt bthandel, as ook die binnelandse stryd teen die O.B.

Die Kommandant-generaal het ten aanva.ng melding gemaak van die feit dat hoofkomdt. Odendaal, van, Kroon-stad, tans dour die Empire-regering

aangehou word. Maar soos dit al die gebruik by hierdie regering geword

bet, bly d•ie aanklag ook in sy geval

nog steeds uit. ,Wat hoofkomdt.

Odendaal godoen het weet ek nie; ek

haal egter my hoed vir hom a.f,'.' hot dr. Van Rensburg onder ttlejuiging verklaar.

AI wat 'n mens met sekerheid van die ooilog kan se, is dat dit nie vol-gens plan verloop bet nie; nie daar oorkant nie en ook nie hior teen die

O.B. n1o. Wat die oorlog in die

buite-land botref, kan ons vasstel dat die nasionaa!-sosialistiese gedagte en die

Duitse troepo wat dit dr~ na 'n stryd van vier jaar oor die hete Europa le.

Die Duitse oorwinnings van die afge-lope drie jaar -is nou besig om to lcris

-talliseer.

Wat kom w.eet ons nie, behahve dat ~laar ':olgens die pers en radio 'n groot mval tn Europa gaan plaasvind. ,Ek neem aan dat die inval gaan kom.

Dit sal egter die laaste llroefkaart wees. As dit 'n inva-1 bly, sal ons

moot sion wat daarvan word, maar as dit 'n u1tval word, dan weet ons ook

wat is wat," het dr. Van Rensburg onder gelag verklaar.

Ook .die stryd· teen die 0.8. het ni4l volgens plan verloop nle. Na drie jaar

van onafgebroke vervblging en belaste· ring Mt ons die toosta.nd dat jong seuns g4lwilliglik tot 36 jaar tronkstraf 'aanvaar, nie met •n weeklag nie, maar met •n vasberade ,Lank lewe die Osso•

wabrandwag" !

Toe die. K.G. voorts melding gemaak het van die 14 mnnne wat 'n tydjie gelede uit die Johnnnesburgse · Fort ontsnap het, het dit die toejuiging van

die gehoor uitgelok. ,Volgens die pers is 13 van hulle- 'n ongelukkigu getal vh· die speurdiens - nog op vrye, voet. Die Ossewabrandwa.g wens.

die manne alles wat good is toe".

Dr. Van Rensburg hot daarop gewys dat die ontsnaptes nie misdadigers is nie. Nog geen aanklag is teen hulle ingebring nie. Rullo en baie andor gevalle is dit geweier waarop selfs elke kaffer reg het, nl. om binne 48 uur voor die hof te kom. In sommigo gevalle is die .manne ·tot 6 of 7 mann-de in die sella aangehou sonder om

aan!1lekl111 to word en oonder om selfs hul prolmreur te mag spreek. Rullo moes hongerstaak om die Regering te dwing om hullc aan te kla., d.w.s. om

'n reg te kry wat enige kaffer het

Volgens die pers is eon van die per· sone wat aangehou was, uitgelaat op borgtog van slegs £10, en dlt na daar-dle beosagtige behandeling.

,Vir . die ,behoud van my eio sel f-respok ts ek dankbaar dat .ek die D e-partement van Justisie verlaat het voordat dr. Colin Steyn daal'in gekom

BOERENDE BOERE EN STEDELDCE

VERBR

UDCER

S SLUIT NADER BY

M

EK

A

AR

A

AN-stuur u produkte en vee aan u eio bemarkin gsorgani-sasie. ""Ons !ewer reeds maandelank uitstaande dienste in hierdie nuwe gees . . . As u ons dienste eenmaal

getoets hot, sal ons u steun blywond vorwerf.

V

OL

K

S

K

OPER M

A

RK BPK

.

JOHANNESBURG

•

Newtown Wolhuterst. 62

bet," hot dr. Van Rensburg verklaar.

,Ek moom hlerdie gevalle van vor· set net om u to wys op die gees wat in die vier jaar in ons volk bi-nne die O.B. ontwaak hilt. Ek kan nog bale ge·

valle noem, b.v. Elsabe Nel, Koppie Kruger, W interbach en andere."

,As hierdie Beweging onder slegte

leiers so kan ontwikkel, hoe sal hy dan nie met gocie leiers wees nie," hot die K.G. onder groot gelag opgemerk. .

,Die Ossewabr,andwag sal voor tbe-staan ondanks veldmaarskalk Smuts, ~mdanks dr. Malan en ondanks enig temand anders" ( dawerende toeju

i-'ging).

P ARTYSTELSEL

Die Kommandant-generaal het voorts die partystelsel mot sy vordeeldheid behandol en daarop gowys hoe

Afrika-ners van aile partye mckaar in die O.B. leer ken en leer saamwerk het.

Wnt. d~e verdeeldheid met die huid·ige vcrluestng betref, moot die volk nie dink dat dit met die vol2;endo v.erk ie-sings onder die partystelsel moontl-ik anders sal wees nie.

Onder die partystelsel probeer die r.egerende party sy posisio ha.ndhaaf dour enersyds vleispotte en andersyds vrees vir die kiesers voor to hou. Die opposisieparty !e weer Idem op die wantrou.e en agterdog in die kieser se hart. Die O.B., daarentoen, le klem op die moed !ln offervaardigheid van die volk.

Di4l teenstanders van die o.B. weet dat sy beginsels gesond is en daarom probeer hulle die mense afrokkel deur lasterveldtogte en stories van skakel

~et sm.uts, omkopery, ens. Hul pers 1s op d1e oomblik stil, tot .na die ver-kiesing. ·

Dr. Valf Ronsburg het vervolgens v~rwys na di~ artikel in Die Kruitho

-rmg, amptehko mondstuk van die

H.N.P., van 8 Junie onder die opskrH ,Dienaars va.n die Vya.nd". ,Skakols met V .eldmaarskalk Smuts".

,Omdat ons weier om onafhanklike kandidate, mense wat teen veldm. Smuts staan, aan te val, skakel ons

, Welke "'Oloof kan die volk he in 'n Ieiding wat hom uitmekaar gepluk het met Jasterstol"ies? U hot 'n plig teenoor u volk om toe te sion dat daar-die dingo nie Ianger aangaan nie". (Toejuiging.)

Die Kommandant-generaal hot toe die inhoud van die verklaring i. v.m. . die vorkiesing behandel en weereons beklemtoon dat dit geen bevel aan

O.B.-Iede is hoe om te stem nie. Dit is slogs bedoel as Ieiding vir diogene wat om Ieiding vra.

Gonl. Japie van der Merwe, leior vir die Vrystaatse gebied, het die ver

-gadering gelei.

In die middag het genl. dr. P. J.

Bothma, waarnemende Finansiehoof van die Osscwabrandwag, die offisiero

tocg<.'Spreek oor die ·reorganisasie van

die O.B.-finansies en ook die doel en working van die Sentrale Vryh eids-offorfonds verdnidelik.

Voe

g

DIE D

AA

D

b

y

DIE'

W

OORD

Rook

MAG

T

IGE ROLPR

EN

T

V

ER

T

O

N

ING

IN K.LE

UR.

,Die Gedissiplineerde Afrikanerdom"

DIE PRENT

VAN

DIE JAAR.

Toegejuig d

e

UI

:

Ti

e

ndui

s

ende

A

frikaners.

Die Eerste 100

% A

frikaan

s

e Rolpr

e

nt van

sy

Soort.

-• Vererlng van Boer-ehelde. ,

• •n Blij uit die slag van Amajuba. • Die Stille skoonheld van .die Wildtuin. ,

• Romantiese toneer in die hootstad van Oom Paul.

• 15,000 gedissiplineerde Af-rikaners op parade,

KOM KYK WAT. U EIE BEWEGmG REEDS PRESTEER RET 1

(

'

n Roaf Verton

i

ng.)

Vanaf 28 Juni

e

tot 9 Juli

e

in Oos-Transvaal.

V

anaflO Juli

e

to

t

20

-

J

uli

e

in

N

oord Trans

v

aal.

Let op vir Plakate en Aankondi~ings In die ,Die O.B." wanneer u .dorp besoek word. ·- -- .. .._..,... __