Geregistreer aan die H.P.K. as 'n Nuusblad.
Ons soek
die
lw
vr:
nling
:)(11f 011svolk
d
e
u.r
£lad
e.
EE
RSTE
JAA
RGANG.
'Die
WORKSDAG
,
22 APRIL
1942.
Bla
n
ke B
esk
aw
i
ng
Kan
Nie
Rus Op
Naturefle
.,So
l
d
ate
Kommandant-Gen
eraal Belyn
0.
B. se Houding
T
eenoor Ee
nh
eidsbeweg
i
ng
,Die O.B. het met waardering kennis seneem van die beweging tot herstel van die een· heid van die nasionaarvoelende en rcpublikeinsgesinde Afrikanerdom- 'n strewe wat die O.B.
hom van die begin af reeds ten doel gestel en nog altyd nagcstreef het. Die 0.8. wil beklem· toon dat sodanige e-enheid aileen heg kan wees op grondslag van ons definitiewe Afrikaner-volkskoers soos geopenbaar in die volksontwaking van 1938.
,Die O.B. het hom nog steeds verplig sevoel in volksbelang om voort te gaan op sy ingeslae weg van samewerking te soek met aile vol~sorganisasies tot verwesenliking van d1e republiek op Christelik·nasionale grondslag vir ons volk, en verwelkom daartoe en daarby aile opregbedoelde .en ware medewerking en steun."
Hicrdic besluit, \':'Ill die C:rootraad \':ln di<' Osscwabrandwag i~ ,·oon·erledc- Sat<'rdagaa nd cleur die KommandanL-gencraal, dr. ,J. 1-'. J.
van nensburg, aan ·n grhoor I':J.ll ong.;,·e<'l' ·1.000 personc op Crossby I'OOrgelees en die l'(~rklaring is met langdurige loejuiging begroet.
Die vergadeTinp: hC't plaasge1·ind onder I'OOr -sitterskap ,·an genl. Louis 13ootha, hoof-gcncraal van die 0.13., en dcur!-(aans is die grootstc g<'C'~
drif gcopenbaar.
Ten aam·ang het dr. Yan Hensburg \'C'r·wys na die inhegteni~name 1'<1n mnr. Baron Crotr.. 'n generaal ,·an die 0.13 .. en ,·erklaar dnl as clio
l{egering dink da.t hy die O.B. ka11 brcek deur sy hoof-offisiere in heglenis Le neem, hy di~ be-paald mis hel.. Gcnl. Crotr. is 'n Lbg of W<LL Levore aa.ngehou en sy op,·olger is reecls op die vergadering aanwe8ig. (Toej.) \Vorcl h.'· aan-gehou, sal daar 'n ander wecs om sy plC'k lC' neem. Die internering ,·an O.:U.-offisierc sal die O.B. nie breek nic. maar wei staal en l:lat 1-('1-oei. hot sprcker ,·erklaar. ('l'oej.)
Spreker hot nie gekom om mede-A frib ncr~
te kom beskinclcr nie. .,Die Vo!ksbl:tcl'' vcl'-klaar dat die Jl.P. ~c bitter"te •:yand die 0.13. is, maar die O.B.
&
c d
it. nie. Die 0.13. SC' bitle r-&tc vyand is die imperialjsrne en die lwpitalisme. De 0.13. sLrecf na eenheid met sy mede- Afrik:l-ner. Spreker het die besluit Yan die Urootra:ld voorgclecs en ,·cn·olgens na die oorlog ,·erwys. Daar is 'n "·esenlike ,·erskil Lus en die Ecrstl' en 'l'wcede \Vcreldoorloc, hot hy ,·erkl:lnr, niC' slegs in die Yerloop daarva,n nie-, m:-tar in die wese en gel'olge daa rvan. Die huidig oorlog veroorsaak die ineenslon ing 1•an 'n h!'le ste]o.;C'l. Dit i~ 'n stap in die re,·olusie ''an die 20stt' CC'll, <lie re\'olusie waL die ineen~tonin~ van die dt'mo kratie c stelsel betcken. Die nasionalc g<'I'O( I van 1·olke b:urn tans sy wcg deur di<' onkruid op eli!' 1·eJcJ.Die O.B. word bC'skuldig, heL spreker vcr·,·olg. da L ~.Y I cdc Duitse ,Rappe" is. \Vat we] w~ar is, is dat die nasionalc onLwaking wat in die
o
.
n
.
beliggaam is, dieselfdo is as die nasionnle onLwaking in ander Iande. In Halie word dit l<'ascisrne genoem, in Duibl:md .:\asionaai-Sosia -lisme en in Suid-Afrilm is dit die O.D. ('J'oej.)Oaardie nasionale ontwaking het uit die volk gegroei. Dit het geen fyn uitgewert1te program
nie, want 'n volll het geen program n~e . . 'n Huis l\an volgens 'n plan gebou word, maar geen lewende wese kan volgens plan gebou word nie.
oaardie nasionale ontwaking tt.et slegs 'n roeping en 'n rigting. Oie 0.8. het 'n koers- na die republiek. (Toej.)
Die 0.13. i> diC' vC'rjonging van diC' Afrikane r-volk. Sy sLrew(' is doelbewus nn 'n rC'publiek en weg \':111 diC' kapitalisrne en die imperialisme.
Daarorn is die 0.13. nie 'n organisasic soos ander ni('. Hy is die lewende sic! ''an die Al'rikaner -dom. lloewcl die 0. B. geen f~·nuitgc,werkte
program hei nic, "·eet hy ogLer ch t in die dingo wat 1·andag beslaan, daar baie is waf nit- die weg geruim moct won].
Belangrikste doel is die verbr·eking van die geldmag, want die 0.8. weet dat die man wat die geldmag en die propaganda-middele beheers, ook die volk beheers. Die
o.
B. weet dat die staking van 1922 b.v. die hele land verlam en boere in die uithocke van die Unie bankrot laat gaan het. Daarom se die O.B. dat as daar 'n sleutel·bedryf is wat die lewe van die hele volk beheer, daardie bedryf genasionaliseer moet word, sodat hy kan sorg vir gesonde wcrkers en nie vir dividende nie.DiL word die 0.13. ten la te gelo daL daarin net Afrik:umsspr<'kenrles is, rna:1 r die am woord tlaarop is tog siellig dat die draer ntn die blanke gedagte in Suid-Afrika nog steeds die Afrikaans-sprekende was. Die A frikanerdom i~ die kern ''an die volk en rnoet dit bly, want hy hot geen nnder wislc as in Suid-Afrika niC'.
,-oorts het spreker ,·erwys na, die sg. ,.J apanso gevaar"·en gevra wat dit sal baat om die geel· gevaar te wil beveg deur •n swart-gevaar in Suid-A frika te skep? Y cel~eggcnd is d it dab Amerikaanse trocpc vandag in Austr:1lii' is, want diL wy wat die lnllp is wat die f!yk vanda~ aan sy dominiurns kan gee.
Die blan!1e beskawing kan bepaald nie rus op naturelle-soldate nie en as hy werktik vandag in so 'n gevaar verkeer dat hy die naturel rnoet bewapen, dan is dit tyd dat hy om vrede vra.
Die O.D. is bereid om te ,-eg. het spreker ten slotte \'Crklaar, ma:lr aileen as hy rlie sekerheid
Ons
ree1
·
nie
op ydele
belojtes
en woorde
nie.
No.
2
4
.
hot. dat hy l'lr 'n rcpubliek veg en nie vir die Britsc Ryk nie. Die O.D. is die sol(blc ,·an die rcpnbliek en van nik anders nic.
.:\adat t:?;enl. Boolha dr. Yan Rensburg bedank het l'll in. sy hC'danking ,·erwys hct u:. die be-handPling in rliC' Pr!'torinse ge,·angenis van pe r-sane 11·:n aanp:chou is in ,·crbaml mel bcweerau sabotasic, hct dr. \Tan Rensburg wecl' die gehoor foegespreck en die l'erklaring wat hy levore oor eli sa:tk gcrnaak hel, hcrha<tl. Di<' aantygings wat hy gcmaak het. hot- sprekcr verkla.ar, is deu r die bet rokke )Jinister onlkcn. Die )[inisLer ll'eCl ol nie ll'!tl in sy Departcrncnt aangaan nie, of hy is le skaan1 om die sank te la:tt ondersoek, hot sprckcr verklaar. Indien die ~iiuiskr se ontkennill!! sleek Iron, sou die )linislcr nie bang woes om 'n l{omrni ·ie a:m te stel om die saak te ond!'1·sock nie.
GC'nl. llootha heL hicrna die vNgadering afge-sluit. en 'n beroep op die vrone gedoen om nie hnl rn:1nne te ,·erhinder om hul plig tcenoor hul ,·olk w doen nie.
:\ad:H mo~ies ll'narin ten ~tcrkstc protes aan-getckcn II'Ord teen die behandeling I'On polit.ieko geyangc·ncs io tlie Pretoriase tronk en die be-w:tpening ,·an naLurelle, cenparig aangencem is, is die ,·erg:-tdering afgeslui~ met die 'i'ra.nsvaalse volkslied en . , Die Stem".
WORD I.NTEK!ENAAR
0/P,
ON§
BLAD
GESONDHEI
D
IS MEER WERD
AS
RYKDOM
IJJ
<Za
ke
r
m
u Geso
n
d
h
ceid
IEY!l
Jl..ewenskrag
GEBRUI
K
l
UFfE!BUOY
-GlE
SO
NDH!EU!D
S
EEP
DI
T
IS
MEER AS 'N
GOEIE
SEEP-DI
T
I
S
'
N
GOE
I
E
GEWOONTE
'
n Prodv.k
r1anL
EVE
R
BR
O
ERS.
TWEE
lS
DffE
SUH'ff1Kff~S1'ElEN BESTE
BESTE!.. DIT ONIV110DELI..IK VAN
POS
B
US 1
42
,
OU
DT
S
H
OORN
.
en
ONDERSTE!.JN 'N 100-PERSIENT AFRIKAANSE FIRMA lNVNE: Fonkelwyl Lewenswyn Vermouth Hanekraai (Cocktail) Likeurwyn Jeropil\0 (Rooi) (Wit) Soet Muskaclel .. Port VI! orcester Hock Pontak Spesiale Sjerrie SjerrieI
BRANDEWYNE: I Schoemannelio Brandewyn Ekstra Spes. F.C. J EN EWER Ll KEURS: Kersie-Brandewyn Anys-Branclewyn . G emmer-Brandewyn Lem oen-Brandewyn Peperment-Likeur Van der Hum5
/-3/6 2/6 3/6 2/-1/2 1/21/
-1/11
/
-1
/-lOd. 9d. 5/9 5/65
/
-6/-5
1
-5
/
-5
/
-5
/
-5/ -5/-JENEW Eil'l·LI KEURS:
I Lemoen-Jenewer 6/ -Suurlemoen-Jenewer 6/
-5
/
-3/6 2/63
/
-1/81
/
-1/ -lld. lld. lOd. 10d. 9d. 8d.5
/
-4/9 4/35
/-4/3 4/3 4/3 4/3 4/3 4/35
/
-5
/
-5/6 5/6 5/-5
/
-4/6 4/6 4/ -3/6 26/6 25/ -23/ -23 /-23/ -23/ -23 /-23/ -23/-\Vord vcrkoop in 12-bot.tel-l\issics or 5-gcllingvantjics of grater. U kissie van 12 bottels kan enige setal
~Vyn, Branacwyn, Jenevcr. Likeur, Vermouth en .Hanc
-J<raai bevat.. Vocg 1/- by ·vir kissic en boi.tels, en 10/
-vir vaatjie (indien nie anciers oorccngckom met bestuur)
!
wat verg-oed sa· I word by terugsending. 'l'ermc: K.1'1.L B .. plus treint;eld na sylync O( K.B.A., plus lrcinkommissie. {
V.O.S., OUDTSHOORK.
I
§CH
0 EP!IANW lEJLlL([]
-
!D
IRA~K
V
IR
KWAUTEIT
EN
TEVREDEN-H
EID DIE GOEDKOOPSTE
~~~~~-~~~---~~---~
~
!
1
rEEr
IRUGER
1
~ {Vroeer van HENDRIK SUSAN) ~
0 0
~ sc ~
~
AFRIKAAN§E DAN§PAR'fYE
0~
Geree
l
d
elk~
"
V rydagaa
.
nd
I
o
ADDERLEYSTRAA
T
22
~
~
0 (Rcgoor Garlicks) 0
~ Musiel~
de
m
VAN WYNGA
A
RD :
~en sy ORKES. Onde
r
Ie
i
d
in
g
van
~DIE
0.:.~.:'WOENSDAG
,
22
APR
I
L
194
,
2
.
Moedige !Boodskap van Gevarnge
Generaelff
Glo
dat
Koers
v
a
n
O.
B
.
R
e
g
i
s
Onderstaande besielencte boodskap van genl. F. Baron Crotz van die Nabye Oosrandse
Generaa!sllap, is deur hom aan die gedissiplineerde Afrikanerdom gerig nadat hy op 10 April in hegteuis g-eneem is met die oog op internering.
,Die onafrik:1ansc llcgcring waL \·andag oor
die lo!ge\'allo van gcbore Afrikaners en lancl -seulls bcskik, hcL eli L raaclsaam gcag om my te ini.ernccl'- op welke grondo weot ok self nic.
, Op my klein manicr heL ok nog alLyd my
volk proboe·r dien, as Nasionalc ParLy-kandiclaat
in 193 , daarna as lloofbostuurslid van die
1\asionalo ParLy, en non Yir moor as twoc jaar as offisicr \'flll die Osscwabrandwag.
, Laasgenoemde volksbeweging geniet vandag
my enigste en volste vertrot»e. Aileen in hierdie
organisasie sien ek vandag die uitlewing en uit· bouing van ons Boere·ideale en -tradisies in die
volste sin van di·e woord.
,Dam· word \'andag so baic van vcrraad en ,-enaa ie·rs gep ran L da L ons volk a! 'n , verraaicrs -komplcl<s' ontwikkel heL, en dit pas so pragl.ig in die kraarn van clio "yunde. Ek wcct vandag \'an goon rode waarom ck in hcgtenis gcneom
is nic, maar as die rede is dat ell my plig ge
-doen het as 'n generaat van die ossewab;andwag, dan kan ek net se dat ek gereed is om dit wzer
te doen wat oo!\ al die gelJolge mag wees. :\(~L
'n blyc gomoccl. sal ek ?ring die offer wat van my gcvcrg word om by Le d ra LoL vcnvesenli -king nUl my Yolk so· grootsLc en skoonslo ideanl -on· vrye Doore~republiek. · Dit is maar 'n klein offer ,-ir cnigc pcrsoon wat clio naam van Afrikaner \l'aardig is om allcs op die ,·olksaltaar
i.e pla~s ,-ir him·die idcaal.
, Ln clio goc·ic Lye "·as ek altyd go reed om my
hocr offisiore Lc \'olg en hul be,·clc Lc gchoor
-saam. In hierdie danker m1; staan ell. nog vas
en 1101 vertroue agter daardie leiers en geen pe
r-soon!ike moeilikheid of teenspoed sal my ooit van daardie koers laat afwl!~\ nie. Vir meer as twee
jaar werk ek nou intiem saam met hulle en weet
van al die opofferings t\lat gedoen is. Oaardie ~
opoff.erings mag nie tevergeefs wees nie; die
werk moet aat:~gaan.
,Aan a! my wapenbroers en lode ,·an die Osscwabrandwag, en vera! nl die brandwagt.c en offisicre \'nn Gene·raalskap Xabyc Oos-Hand, stuur ek hicrdie boodskap:
,~roenie ch L tydclike terugslac van die ,-yand julie enigsins van jut kocrs laat "'Yk, of jul po -gings in hicrdio pragtige volk ·beweging. die Ossowabrandwag, laat \'Crslap nio; woos stork en slaan vas by ons leiors en ons lensc:
,) IY GOD, :.\IY YOLK, :.\LY LAKD • 'UJ D-AF.HIKA !"
,lTou Lrou aan n 1cnse en mocnic· claL haat posvat nie, want licfde sal clio dcurslag gee.
,Aan my hocrc offisioro en die Ieiding ''an die
Ossowabran(h ·ag simtr ek hicrclie boodsknp: ,Wecs Yasbcrndc on hou koers met die Ieiding
wa~ julie tot dusvcr anngegeo hot. l<~k vertrou
nog en ck \\'Oct daar i ticnduisende brandwagte in 'r,.ansvaal allcen wie se \'OIIe vertrouo in julle gcvcstig is. Vandag is el\ meer as ooit tevore oortuig dat daardie vertroue in die Ieiding van
die Ossewabrandwag geregverdig is.
.,Ek hoop dat die clag nio rneer nr is dat ck
weer in staat sal "·cos om jul bevelc· nit t.e vocr
nic."
(Get.) F. DAROK OROT~, Gcnl. 4.
Uitgewers en Boe
kh
ande
laar
s
l
I
DKE LKEJF lEN LEJED VAN ON§ GE§lLAG§lLEWE
.
(Dem
Prof. D.
W.
A.
Willemse
.
)
H
ierdi
e
is
'
n
opspra
.
almekke
n
de bock
sens
asie
:
Die
ee
rlik
ste e
n
moc
dig
s
t
e
wcrk
in
Afr
i
ka
a
n
s
wat
oor
'
n ond
e
rw
e
rp du
s
Y
e1
· 1
net
1
·ee
l
skuheid
e
n prcu
t
s
heid b
en
acl
e
r
is.
Die
i
ntie
ms
te a
s
pekte
van
d
ie
menslik
e
g
es
lag-
s
l
e
w
c
. Op
c
nha.rt
i
g
en sander om
doeki
es o
m die waa
r
hci
d
tc
clraai.
Di
e po
c
k
i
s ge
s
k
ryf in
'
n gees
va
n
hu
l
pvaardig
h
cid,
om aan
dui
sende
w
at m
et
d
ie
lc
w
cnsbe
lang
ri
kc prohlecm
stry,
Jig e
n
rigting
to
g
ee
.
Slogs
v
i
r
vo
l
wa
sse
nes
b
edoc
l.
Pry
s:
6/
6
Pos
vr
y
.
DliE §llHGJELHNG
EN
VOO
R§KO
OL§lE
KIND
.
(
D
e
u1
·
M
ev
.
M.
E
.
Th
e
r·on
.
)
In
sy v
o
o
r
woorcl
sc
d
r.
G
.
\V. Eyb
ers
:
Inerdie
b
o
ck
i
s
d
an
ook b
y
u
its
te
k
e
n in die
eers
t
e
in
st
an
s
ie
'
n
mo
e
der
se
ho
ek,
g
cs
kry
£
cleur
'
n
vrou
wat
n
ie all
cc
n
r
y
ke
e
rva
1
·i
n
g
opgedoen h
o
t
metd
i
e v
m
·so
rging
en opvocding
van kind
e
1
·
s
g
e
p
aaTC1
ook d
e
ur
'
n
moed
e
r wa
t
b
es
ondc
r
c
vc
r
s
tand
he
t
\'an
'n
m:
oe
d
e
r
se
pr
o
bl
e
m
c. D
i
e
w
arm-sim
p
ati
e
kc ge
es
waarin
sy
o
o
r
die
ki
n
d
s
kryf
,
sa
l d
ie
l
oser
m
et
ccns
opva
l.
Die hole ki
n
d word i
n
oc
n
s
kou
gcnccm,
e
n d
a
a
r
wo
r
d ADVIES gegec
w
at
G
O
UD
wo
rd i
s
.
IIicr
cl
ic
b
c
lang-ri
ke werk ha
n
del o
o
r die ges
o
n
d
h
e
i
d en
gclu
k
va
n
die moed
er,
oor d
i
e
l
iggaa
m
l
ik
e
verso
r
g
in
g van
di
e
kl
e
i
n k
ind
,
oo
r d
ie o
n
t
w
i
k
ke
l
ing van
sy
pc
r
s
o
o
nlikh
e
i
d,
-
oor
di
e
g
r
oei van
sy
k
ar
a
k
te
r
e
n
oor d
i
e aan
k
we
e
k van
be
s
k
a
a
f
d
e
l
ewe
n
sgewo
o
ntes
.
Pry
s
:
S
Jegs 5/6 Pos
v
r
y
.
JBestel
van
:
~
min·
.
M
.
P
I
EN A
A
R.
~
~Toegang 7/6
.
Lede 6/-, Du
b
b.e
l.
10 KaarLjics Yorkrygbaar by PIENAAR so
!
\
l l ~ HAAR 'NY SALON.- Foon 3-10·17. ~11. Aanddrng-a.s.b.
j
DI
!Q
O.B.,
WOENSDAG, 22
APRIL
1
9
42
.
GEKA.N'f
TJEJEN
VJERNJIJETIGJING
VAN AFJIUKANJERD
O
M
Die \"olgende ,-erklaring is deur ses van sewo lode van die H.N.P. se Wyksraad \"an Bo-Hie
t-rivier onclertcken:
, Ons, ampsdraers en lcde van die Wyksraad van wyk 3 onder die Sutherlanclse Distriksraad,
,-an die H.N.P. of V. van die Kaapprovinsie, token protes aan teen die vcrnietiging van die
Afrikanerdom deur ons Party-leiding as gevolg van sy houding teenoor en opLrede teen die
~! Osse<~·abrandwag en die Nuwe Orde. Ons weier
' om uit enige van die Afrikanerorganisasies to bcdank omdat ons weier om dec] te noem aan die
l
vernietiging van die Afrikanerdom. Om clieselfdo rede we1er ons om cleel te he aan die politieke oorlogsverklaring dour dr. i\lalan en sy P.ers teen die politieke ideologic van 'n volk wat dieAfrikanervolk en Afrikanersa::~.k nog nooit anders as simpatiek gesind was nie.
0. C. i\Itiller (Wyksleier), :\Iarkus M. Nortjo (Onder-Wyksleier), C. J. Dlom, J. J. JoosLe, G. J. Olivier, J. J. dn Plessis (Groepleiers)."
VIERKLA.lUNG JIN§AKE
VOORTRJEKKJER
-M
O
TOU.KLUJB
Aangesien die naam van die 0. B. gebruik of misbruik kan word in verband met inter·
ne moeilikhed-e van die V. M. K., stel die
O.B. hiermee sy standpunt as volg, lui •n verklaring van die Kommandant·generaa!, dr. J. F. J. van Rensburg:
Die O.B. is konsekwent teen AfrH(aner· verbroldteling en tensy hy aangeval word wil hy hom ook nie as organisasie leen tot enige optrede teen 'n Afrikaneronderneming soos die V.M.K. nie. Die fait dat di-s
V.M.K. byna uitsluitlik deur partypoli
-tieke leiors beheer word, wat die
o. B
.bitter aangeval het en uit wie ool<, mst
enkele uitsonderings, dis Direksie saamge·
stel is, doen daar niks van af nio. Optrede wat Tr·ek!ters of aandeelhouers van die
V.M.K., wat terselfdertyd oolt lade van die O.B. is, dus aan een of ander kant wensfi!{
mag vind, mag nie onderneem word in
naam van die O.B. nie, maar moet deur
sodanige 0. B.·lede aileen in hul hoedanig·
heid as Tt'lekkers of aandeeH1ouers gedoen word.
DR
l
E
Wa
V(Q)llGJ BlPKa
9
HUGENO
O~
f
.
Fub:'ilumte van . . . Masjienerie~Sk:epwaensp
I
I
11a
DllE AFRIKANER. SE TU
I
STIE
V err
i
g
V
o
lksdi
ens
!
Lenings
vir
gesa
l
arieerde
persone
verkrygbaa
r
.
Te.nne uite.1'S
billik.
, - - - -
-.
1
,
lPO
RT!E~VDLLE
I
I
~OLLE~
MEULE
:I
lEienare§:
Me
v
.
P.
J.
RE'l'li
E
lF
.
Ra
adpleeg
§A§ BANK
PAAR
L:
-
Posb
us
266
.
WORCES
'
rER
:
-
Posh us
57
.
KAAPS1'AD
: -
Po
sb
us
238
7
.
@
,...
"*
.
.
NS
is
dw
arscleur
die
U
nie,
sowel
as
bui
t
e
sy
grens
e,
bekend
vi
r goe
i
e d
ruk
w
e
rk
teen
ko
nlmrerende
pryse
.
ESTE
is
o
m ons te raadpleeg
i
n
v
erban
d
met
u benodi
g-hede
.
Pry
snote
rin
gs
w
o
rd
gratis verskaf.
E
nige soo
rt
d.r
ukwerk
va
n
vis
it
ek.aart
e
..:
to
t
ge
le
erde
Diss
ertasi
oo
word
o
nder
n
eem
.
H
O
U
KOERS
NA
Drukk
e
rs
, U
iLg
e
we
r
s en
Boekb
inde
n
.
Di
e
!Laan,
Stdlenbosch.
IEienaar: J. A. du Yoit.
Vars
e
n
S
uiwer
Koringmeel
A
lt
yd
oplHlande.
Gemaa
l
van die Beste l{oring
i
n
di
e
W
.
esteli
k
e
P
rovi
nsie
.
!Eerlike Behandeling Gewaarborg.!P'O RTERVILLJE.
-
- -
-
-
- -
-·
··
- - -
-
- -
-
-M
A
~KAGENJ§KAp
V
l\@~e
M
@li~
M@lrrk
KJ
UP§1'
AD
~llJe~aU:rng
g(f!ski.ed
o
nmiddeWlk
9vDeeklih9
maanddikfl
01f
vell'£ang.
8eoto Hee~raendo !Pryeo.
Mfff!VNAAR & VAN §C!fJI.OOR.
Elenaar: Gustmu ~eUG~. Telefoon 2-0212. ---~---· lDJIE EN
VAN
K
A
Af?§T
..
~D~
een
?.HM-z,c4-
"e-
eeMCedjie-'4-ane
~
!!/Jeo
-
t?kc/e
e-n
( l
Jfto,
e
cle'iaiad
?
e
cfz-
,;n
~
?
ee
kv~ecqy,e-
·
n?
e
n
'
Ye~a~:
e
n
o
nde1
.4J
.teane-
'n;?
ADDER
L
E
Y
STRAAT
134
K.AAP§TAD
·
---
----
---
----
-
---
--
----
--
-
---!
~
l
!
F
oon
2-S8SS
Ons Ontmoet alie Treine,1
I
!
Kloof
!:l
tr
a
afs.s
K
a
ap§tallrll.
I
I
___
____
__
_
I I I(
i
I
Hoofkar.toor!ltoo~:::-1
fondo [90,000St
.
J
ohnsuaat
65.
BLOEMF
ONTE
IN
~
BEGRAFNISSE, KISTE, KRANSE, GRAFSTENEI
----
--i
~ ,
=~,
~~~;~~;;}~
'
~
'
;;;
~'
=l
I besoek
I
I?AROW l!il.'!:
NUWE MODERNE SAAK.
$ : : : : =:= : ;: 1
VOLKSr(A§
!S
u
E~IE
I
~
I
IBANf(
~
I
'
Hoofkantoor :Volkskas-gebo
n,
Sen
t
raalstraat,
PRE
T
ORiA
Volk§k
a§ (K.ooper
ati
e
f)
lllpk.
VIE
R
DIE O.B., WOENSDAG, 22 il.PRII, 1942.
La
ng~
Mekaar
In sy jongsLe toespraak in 1\:aapstad het die
Assistont-kommandant-genoraal, genl. J. A.
Smith, baio duidelik beklem toon da t die nuwo
stelsol waarua die Ossowabrancllvag strowo, nie
to voreensolwig is met enigo auder stelsel in die
'"oreld nio. Die ChrisLelik-nasionale orde wal>
dour die Ossewabrandwag gedra word, wortcl in
ons geskiedenis on is dioselfdo godugto wat dour
die kakebeonwaeu~jies van die Voortrokkers die
binnoland ingedra is. Dit i iets cg Afrikaans
en vcrskil van aile andcr Iande se sielsols omdat
die Afrikaner so aard, sy tual, sy geskiedeuis
on sy godsclienstigo opvattings van ander volkere
verskil.
As dit dan verskil van ancler Iande so stelsels,
wat moot ons verhouding tecmoor sulke andor
stelsels \\'ees? Ook hierdie naag het genl. Smith beantwoord waar hy vorklaar het da·L langs die Salarazismc van Portugal, clio Falun -gismo van Spanjo, dic Fascisme van Italie en
clio Nasionaal-sosialisme van Duitsland, die Christelik-nasionalismo van die Ossewabranclwag
staan. Ons verhoudir.g is nie een van vyand· skap nie, ook nie een van afsydigheid nie, maar
wei een van llrientlskap.
Dicgono \mt die Nasionaal-sosialisme met
v:vandskap bejccn- on "1\'Cl '11 vyandskap wat ~o uitgesproke is clat bulle 'n og Afrikaansc t •ollcs-bewcging soos die Ossewabrandwag wil vernietig
net omdat hulle in hie~die baweging punte be· merk wat ooreenstem met die Nasionaal·sosia· lisme in Duitsland - is men so wa t in werklik
-hcid nog grater vrieude van die Liberalisme i>
as van die poli!;ieke hoJ;,·ormingsbeweging wat dwarscleur clio woreld bos:g is om pos te vat.
Hul onsydigheicl in die strycl vlooi uie voort
uii 'n posii.icwo oonYeging-, nic, maar is hoof -saaklik clio produk van hul nogatiewe gevool na weerskanio. Aan die eou kant. het !milo 'n
afkcer van die Britse Imperialisme en daarom
weier hull a om dcel to ho a an. 'n Empire-oor!og wal; indruis teen die belange t·an Suid-Afrika.
!·ll:lle is cgtet· r.og aanf1angers van die !.ibe1·a·
Hsme, en da.:u·om is !tulle ool\ a1!1<9rig .van die m<l,gte wat die liberalisma beveg en waarvan
die Ouitse Nasionaa!·sosialismo dio vemaamste is. Hu:le staan dus ooh negatief tcenoor die N;;:sionaa!•sosia!isme. H ferdie negatiewe hou· ding te.~noor die buitelandse Nasionaal·sosia!is·
n:o ontwikltel egter tot vyands!1ap teenoor 'n Afri!~na~t:::o beweging wat i11 sy simpatie met die
n~·~\lc \'j5reldomwenteling vir lmlle Nasionaal·
sosia>isties lyk, .an hulle ve~k!aar daat·om oorlog
a:~n die Cl:;sewabrandwag. Die OssewabramlvJag
t;wet uitgetlc!g word omdat i1Y oens!\l.tnli!l oor· ccn[\O!':S fOOn l~:et die fllasionaal·sosialiSt11C,
Oe~:r hierdic optrcde skep dis A friltaan::e aanhangers van die Liberalisme d:e ir.drult dat l;uile serfs bcrei:l sou wees om die Nasio·
naa!·sosiaHs;;:e mnt die wapen te bcveg, waG dit nie dat hulle daardeur oolt clia balange
van die Britse Ry!( sou dian nie. O:t wil d!!S
voorkom of him·die mense
:n
beginsel geen b·e-swaar sal
h
e
om die wapen teen Duitsland opto neem indien Enge!and by voorbceid gewilllg
EOL1 WCCS Oil1 OilS republikeir:se onafhanklikheid
te gee nie - not soos Engeland not! g.ewi!lig t"J::ls om lnd:e grotcr onafhankiiklle~d te gee. Ons ng dit nodig om hicrdic punt to boklom
-toon, wnnt ons Yolk moot cluidc-likheicl ho oor '" , sy ,tanclpunt in gogowo oomblikko sal woos
D:1t.r
:s
ni!;s wat verhintier dat sodra die oor·logsgc;:aar nadcr aan Suid·Afrika !-lorn, Engeland
onh 'n Gtafford Cripps na die Unie kan stuur o:·.l v!r ons l'epublikcinse onafhankmtfleid ann to llicrl nie. As diL ons bcgcerto as volk is om,
wos die Partyleiers vo01·gee, net 'n rcpubliok to kry waL die Liboralismo mot sy partypoliLiok
""!;
wil hcs!..endig ou w:tt die Nasionaal-sosia~lismc rs so 'u grooi vyancl bcskou dat hullo bc-r;·cgings probeor ,·ornict-ig wa~ nog maar slogs punta nm ooreenkoms met die ::'\a:;
ionaal-sosialiRmo opcubc.a.r, dan kan ons Yolk goon andcr besn·aar as die van die lafaard opdicp om
DIE
O.B
.
,
WOENSD
AG, 22 AP
RIL
194
2
.
Die volgenda oproep met betr.el{king tot die viering van organisasiedag dwarsdeur die
iand cp g Augustus is deur die l<ommandant·generaal, dr. J. F. J. van RensbLwg, uitgereik:
l. Die nooclsaaklikheid van fonclse vir die
strycl wat ons vir die Repnbliek voer, is van -sel fsprekeucl.
2. Die afgelopO' jaar het. die Ossewabrandwag
geldelik dunr bekom, ''oral omdat hy al sy /
energie sowol us fondsc Loegcspits bet op die
?\oodhulpfonds vir die afbauklikes van gC\·ange
Afrikaners. Ook die blaacljie Die< O.B. kos ons aansienliko bedrae.
3. }laar allos, -:Joodlmlpfonds en andere, is
afhanklik van die voortbloci on !nag van dw
Ossewa brand wag as st ryclbeweging.
4. Derhalwc is geyoel dat 'n Uniale· paging op 'n gcgowo clag om dio piP-re van die be
-weging Lo sLork, gehiedend is. Hy beskik oor geen magt-ige pors om sy strycl to stry nic.
5. Be luit is cln~ elko Brandwag on elko offi
-sier pogings tot stywing van die O.D.-kas moot
aanwoud sodat ons op 8 Augustus 'n Uniale Ji'ondsdag hou, wnarop sulkc golcle wai denr insameling, fnn],sios, ens. verkry is, in die
kasse gestort kan word.
6. Die tank sal dour almal onderucem word,
rnan1· ons twyfel uie dn.t die vrou die deurslag
snl gee nie.
7. Op 8 .A ugustns 1038 he<t die ossowaons die
Suiclpunt verlaa~ op hnl simbolieso osso~·atrek.
l..iiL daardie simoblieso trek is die Ossewa· brand1vag gcho1·e.
8. Op 8 Augusl.us 1942 wil die O.D. 'n vor -jaardaggeskeuk werf, nie vir homsolf nie, clog
vir die Afrilmuor. Lryd.
uio saam met die liberalistiese Eugelancl teen die
uusionaal-sosialistioso Duitsland die wupon op
te neem nie. in so 'n ge11al sal ons as •n repu" p!iek vryw!l!lg saam met Engeland teen die
grootste nasionaal • sosia!istiasa organisasie,
naamll!t Duitsland, veg, en in so 'n gava! sal
ons Suid·Afril{aanse rspubliek saam mot die
Britse LiberaHsme aan die .alnds van dio oorlog
ondergaan.
Die OssO\Yabraudwag se beleicl staan da11re n-toen op positiewe grondsla.g. Ons verwerp dio Libern1ismo orndat ons hom ns die groo!:sLo
vyand van die Afrikanerdom bcskou; omdat ons sLaan vir 'n positiowc Christelik-nasionale
BoorE~-republiek. Die Liboralismo, en claarom
ook clio Britse Imperialisme, is vir ons volks -vyancl Ko. 1. l n die Nasionaai·sosialisme sian
ons geen vyand nie, maar 'n vriend. Dit is 'n
mag wat saam met ons hom beywer vir die 11er·
niotiging 'Jan die !..iberalisme .en die heropbou
van die wereld op -nasiona!e g1·ondslag, As vricndo kan die eon die auder nie opoet nio,
maar as vric·ndo mag die oen die ander ook nie
wegstooc nie. As vriende staan ons langs mckaar, elkcon op sy oio bodem, en leef ons harmonics saam vir die handhawing van 'n go
-lukkiger woroldorclo as clio oen .van liberalisl>i es-imperinlistioso oorhcersing waan·an sowol Su id-Afrika as Dnitsland 'n slngoffcr was.
Die Nasionaal-sosialisme in DuiLsland het sy eie persoonlikbeid en daarom sy eic stelsei wat aanpas by die Duitso \·olksaard. Langs hom stann sy vricnd, clio Afrikaanso Christelik-nasio -nalisme, mot sy eie persoonlikh.cid en daarom
ook sy oic stelsel wat aanpas by die Booro-aard.
Omdat ons vricncle is, sal ons van mokaar leen. Wat goccl is in die Duitso sLclsol 011 hom by ons volk kan a8npas, sal ens oorneem. Ons kan
baio dingo van mekaar se sLolsols loon, maar
ons kan nooit clio cen clio ander sc porsoonl
ik-hoicl leon nic. Dam·om is daar geon gevaar clat ons Duitscrs s:tl word nio. As Calvinistiose volk
bon ons op Cah-inistiese wyse aan ons eie volk
en aan clio woreld. Op die wereldtenein
ont-moet ons die Nasionaal-sosialisme in 'n goes van
onderlinge vricndskap. Ous staan dus langs
mckaRr, t·cg lang mekaar en eoumaal sal ons
lowe langs mekaa.r.
lB
rr
([}1
T!Fl
d
wag fire
~
0AANDAG!
6 ())on
s
K01ViMANDANT
-
GENEJRAA.L
pr
aat te
lP'.RJE1'0R
K
A
op SAT.IERDAG,
2 M:EI
1942
t
e
LOUIS TRICHARDTPLEIN
(K
lip
koppies)
Br
and
wag
te
va
n
P
r
e
to
r
i
a
en
om
tr
ek w
o
rd
in groot geta
ll
e
verwag.
Jukskel- Boeresport en Braaivfeis
vanaf 2 n.m.
l(mn! !Laat
die
geesd
r
if
v
an
di
e
O.B
. u
wee//"
be~
iel
L
ff11i,~f:err
0 0 0 •WE§~
T!RANSV
AAIL
JROEF
~
'N
REUSE
O.B. VERGADEIUNG
Ojl
LICHTENBURG Tentoonstelling-grondel! 1
§aterdag,
25
April
1
942,
Opcningswoorcl; G·911i. M. C. Eloff, Dr. J. F. J. v. Rensburg. Spl'ekol"s: (Hoof-toespraak: 2 uur n.m.) Ds. Star.der, Prof. Labuschagne.Verversings sal verkrygbaar wees gedurende
die dag, o.a. 6,000 my! Boerewors en een
jaar se Koring-oes I!!
REPUBLIKEINE U IS VAN HARTE
WELKOM!II
DI1E GOJEHIE
HOOP
(KO(;P,) HANDELSHUIS, BPK. Voortrekkerweg, \ Hoofwag,
¥
Durban'!iila, P. F'oon 60. Bellville. Foon 97814.VlTIEVOER (!\ll.ELIES-1\IIELIK\I
EEL-LUSlTIRN).
Vra vir Kontrakvoorwaardes. Me Cormick Deering Landbouwerktuie.
v,ortreldwrstra~t,
f,HDDHBURG, Tvl.
Ht»rcfordstrut,
Gl\OfsLI..R~DAL, T vi.
D. D. DE KOCK
Agente vir Pontiac en G.!\tt. Vratlmoto~s
Moet nie dut u motor vir u moedeloos
mnnk nie - Laat ons dit vtr u
ijplintern uut maak.
V.M. K. A.P. N!BEVEEL.
Aile poiltlelte berigte en kommentaar geskr~
deur N. G. S. van der Walt, Groote l(er!l.gebD'.J @1A, ll{<~aps~ad.
DIE O
.
B
.
, WOENSDAG,
22
APRIL 194
2.
Gevaar
Dat !Engeland Oms
LojaUteit
G~an
K oop
O
nderh
a
ndelings
Met
Dnd
ie
V
i
r
O
n
s
'
n
tes
, lndic wou alles
he,
"
net sir Stafford Cripps ge!da na die mislukking van sy onder· handelings met hierdie Britse koJonie in verband met groter vryheid. H y het daaraantoegevoeg dat hulle nou ni!ts 11ry nie.
Cripps so 1aak in Jndic was om hierdie gcwcstc
vir die !3riLsc illmpirc te gaan bcvcilig dour die
l.Indicse volk LOt> ·o 'n maLo tevrodo Lc SLel dat
hul1c bcroid son woes om vir Engclaod die oorlog
teen Japan tc voer.
1 nclic moos grolor nyhoid kry sodaL hy nic
,·ir die 13ritsc llyk vcrlore sou raak nie! DiL
is waar dit op nccrkom. Die ongeluk wa ·
-wie c ongoluk. sal clio Loekoms 11·el leer-daL
<lie lntliese volk by monclc van sy grooLsLo po
li-tioko pnrLyo vcrkics hot om alles LC onL1·ang of liowcr nik nic. i.lierclie Lndicso lciers is in hul
be luiL ekerlik nic net gelci dour hul cie e
n-a-ring in die ,·crlcdo nie, maar ongeLwyfold ook
dour clio voorbeeldo in andcr dolo 1·an die BriLsc
Ryk, <>n meer in besondcr ook f;uid-Afrika.
OiL was J·ccds in 190:3 dat clio '·eron·eraar van
die 13oerc-rcpubliekc, wylc Joseph Chamberlain,
lJ;Cplcil hot vir die :kcpping van 'n llliii'O sLclsel
vir die H,vk, wat sou bcLekcn ,'n vennootskap
met die groeiende kolonies, sonder wie se sterke
regt.erhande en lojale harte die Ryk nie kan be· hou word nie.'' Om uiLvoering Lo gee aan
hicr-dic bclcid is aan clio vorowerde- Afrihaauso
gc-biodc in l906-l907 sogenaamde sel fregering
we-go ken. ] fiordio , wcldaad" was di · oor aak daL
genl. Smuts in 'n oomblik so Lyd oorgcwip l10L
van '.11 Eeu van Onrcg Lot 'n ocu nln gcregLig
-hcid. Tot kort gelede het ons Eerste Minister bely dat dit hierdie ,grootmoedige daad" van Engeland was wat hom van standpunt laat ver·
ander net.
ln ]93<1, Loc die Jndicsc gronclweL in die .13ritsc
Lncrhuis tor sprakc gckolll hoi., heL clio Loc
nma-ligc J3ritsc J~rcmicr, SLanloy J3aldwin. o:~ ,' uid-Afrika as YOorbecld verwy en gesc: , Die·
toe-kenning van olfbcsluur a an u id-.A f o·ika, wn.t
indertyd so gcwaagd gcJ,,·k her, hcL gcloon daL
dit die bcslc ding vir clio Ilritsc )~yk wns wat
kon gebcur hc1,." ] 1 icrdic opLredo hcL incl
cr-~laad nan ·Groot J3riUanjo baic ,lojalc hart.c''
onder sy"corL~·usc ,·yandc in Buid-Afrika besorg
en voorlaan kon on vorowcranr mot reg staat maak op \1id-Afrika so ,sLorke rcglcrhanc1".
Ondanks ons sogenaamclc vollc onafhanklikheid
hct f;uicl-Af1·ika reeds Lweemaal binne cen g; •
slag hom elf in belong van l<~ng land in bnite-Jandsc oorloo gc iorL.
Die )3riLso imporiale bcleid hcL hicrop n eer-gckom daL hulle die kolonie. onder die indruk
bring dat hulle vr.l' is. J n naam is ludic dan ook vry. ~llaar in ruil vir daardie ,vryheid"
gee die kolonies dan hul lojale harte en stel
hulle hul ,st·erke regterhande'' tot dicns van die
,grootmoedige" weldoener wat eers a!lcs gevat
net, en daarna weer ,ailes" teruggee.
Tn vrade. Lyd betoken hierdie Jojalc harte dat
die dominium want so heeL die ecrtydsc- kolo
-nie non-'n Britso voorkeur-beleicl in \'Crbancl
met sy buiLClanclsc handel ,·olg. Ons1heL dan
ook daeliks g sicn hoc die T3riL bchecrdc stads-radc van die Unie sc grooL sledc J3riL. o masj i-ncric invoC'r "·a.L soms mec,· <1>i two maal so duur is :1s wat <mder Jande voor lender. Ons oiC' H
cge-ring hot denr midclel van wctgowing gc org dnL
l3riLsc ware teen 'n lacr invoerLaricf die land
binno gelood word, en w lojaal was ons in
hierdie op ig dat daar soms gen1llc was claL ons
Britso gocderc sol fs teen ons cie fabrikate
be-skcrm hot!
In tyd van oorlog botekcn dit da1, die
domi-niums die ,mocderl;1nd'' te hnlp snel met al hul lwlpbronnc en mannckrng. Ons hct clan
ook nou wcaT gcsicn hoc Ausualicn; on
:\n-Seelandcr in die Balkan, op Krela, in 1-lalcio
on 8ingapocr en sa am meL hnlle ook A frikancrs
in .1\"oord-Afrika, die oorlog 1·ir J!]ngoland moot.
vocr. Dit is die lojale hart·e van regerings wat die oorlog ver!\laar en die belange van die d
omi-niums opoiier terwille van Britse oorwinnings, en dit is die Jojale harte van werl\~ewers wat
die kanonvoer aan die Britse oorlogsmasjicn
versl\af deur hul werknemers uit die werk te
skop.
.Dit, i biC"rdic bolcid waL nou ook op Jndio
Locgepa moos word. ,.Dis my ecrlike oorLniging daL u by magl.c is om die hole fndic vir altycl 1·ir clio UriLsc Ryk tc reel. I:Dk vcrklaar moL
nadruk dat clit my ccrliko oortuiging is claL, as u I ndic nie- hierdie gclccn Lhoid (grolcr
kon-stiLusionolo nyheid) gnn nic, u lndio binno
twcc geGlaglc sal Yorloor," l1ot; Jlaldwin reeds
op .f Dcsember 19:H in die Brilsc Lncrhuis gcsc.
Jndio hcL ioc 'n 11uwe grondweL onLvang, maar diL 11·as nog nio 'n ,Domini ale LaLus" nie. ,
'o-lank die oorlog \'OJ· vm1 1 ndie af was en die
13ritse oorlogsmasjien neL soos in ons land dcnr , n ywilligcrs" ge,·oed kon word, l1cl die J3rilso
pol· nio jnis vinnigor oor hicrclie J nclieso vryheid
geklop nie. Maar nou dat daar g;evaar bestaan
dat lndie rieur 'n vyand van Engcland binne·
geval han word wat die lndiese volh voor •n keuse kan stel om teen of vir Brittanje te veg, nou was dit l>aie noodsaaklil( dat die !ojaJe harte van lmfie dour 'n toegewing gekoop moes word. Yandaar die sending van Cripps.
.I nclic ll'il cglor altos llc, en as l~ngcland hullc altos sou gee, d.w.s. die groolst.c male van sc
lf-regering, bestaan die gcvaar dat [nclic dalk mcc1· bekommcrd sal ll'ees oor sy eie loL as oor
die \'an C:rooL f3rillanjc. Daarom onb·ang hy
nou niks.
Brittanje is ni-e bereid om iets tc gee as hy nie in ruil daarvoor ,iojalc harte en sterke
regterhande" kan ontvang nie.
hierdie rui1ooreen110ms aanvaar. van die hand gewys.
Suid-Afril{a het
I ndie het clit Maar die gevaar bestaan dat die onwilligheid van die nasionaalgesinde Afrikaners ool{ in die nabye toehoms cleur Engelancl ingeruil sal wil
word vir republikeinse vryheid wat opnuut weer !ojale harte uit ons Afril{aanse geledere moet !<oop. DIE KEUSE WAT AAN INOIE NOU
GESTEL W
1AS, KAN EERLANG OOK AAN
SUID-AFRII<A GESTEL WORD, INDIEN 'N
VYAND VAN ENGELAND NADER NA ONS
KANT TOE BEWEEG. Ons sal dan 'n ,onaf -hanklike" republiek voorgehou word en onder die indrult gebring word 'dat dit ons eie repu-bliek is wat ons teen Engeland se vyande ver·
dedig. Daar sal gcnoeg lojale harte in Sui d-Afrika dan wees om op wettige wyse cife oorlog
voort te sit.
Aileen 'n 13oere-republiek ll'aarin die lojale harte en stcrlco regtcrhande op Suid-A frilca en clie Boere,·olk wegcspits sal wees in plaas van
op ·n bnitelnndoe moondheid, ~al kan VC'rhocd
dat. ons nic ,ioLs" van l';ngclnnd onLnrng in
rttil Yir 1,nllps" nie.
DI
E O
.
R-NOOD
I
UJLPFOND§
Die volgendc verdere bydracs in I<aa.pland tot ons
fonds vir llulpvcrlcning aan arhan1<1ikes van
geintcr-neerdes is aan Die O.B. bcltcnd gcmaak.
Reeds erken . . . . . . . . . . . . £2, 67t 13 10
Lys 23 .\fanne-Kommnndo Slcllenboscll . . 11 10 0
~cbra. J\!annc- en Vrouc-I<om. Afd.
Herold l<ommnndo 5 G 2 Kamnasie K'ommando (2dc Bydrac)
Oudtshoorn Rondcbosch Vroue-Kornmando ..
Brandvlci Kommnndo Lys Nos. 1 en 1.38 ..
Vlnl<teplaas-De Rusl Komma·ndos Lys
No. 177 1e J3ydrae :1>1ej. R. J<eel Somcrsel·Wcs . . . . . . . . . . Cordonia-I<ommando . . . .
Vrouc-Komma.ndo Stellenbosch .J.'\laandcliksc
Bydrae ,·an Werlcgeselsl<ap
Kuilsrivicr Jukskcispan . . . . . .
Kuilsrivier Vrouc-Kommando . . . . . . . .
Robc!'tson Vroue-Kommando . . . . . . . . :\rev. JI. Smcda, Vasco . . . . . . . . . .
lstc Byd1·a·c Vrouc-I<ommando Plumstca.d
Bokveld Kommando . . . . . . . . . . . .
Ystcrplaat Vrouc-1-\:.ommanclo Lyslc Nos.
16 t, 551, 555 Lys 58 Dordrccht . . . . . . Lysci..c 235 Jamestown . . . . . . . . 12 J.9 0 l 10 8 23 11 6 13 18 4 2 0 0 3 0 0 l 5 0 1 0 0 ;:; 0 0 2 16 6 l 1 0 5 19 G l 7 G 8 0 0 20 0 0 2 9 0 Totaal .£2,79·1 8 0
Jn 'n .-origo skrywc hot ok reed.~ klcm daarop
gelo dat omslngtigheid in. die bcskrywing van
die gcsigLo van wylc oom "ieolaas van ReDsburg
on,·ermyd lik is; en tog kon ek in genoemdo
brief oor 'n sckcre punt maar nog mecr ornslag
-lig gcwccs hct, naamlik, aangaando die twco
wiL stone wa~ Leonmekaar draai, .Q'n die een uit dio ooslc, draai in die andcrecn in, sodat dit
net 'een st.ccn is. Dit beLekon nic dat oC'l. diB gcnoemdc politickc party (H.K.P. of V.) sal wegraak, en WCJ bione clio 0.B. sal I'Crdwyn ni.o; l1iorc:lio twee boLscndo bcwcgings word as simbool gcbruik in die sLryd tusscn twee be-grippe. Dis 'n stryll tussen 'n nuwe en die ou orde. Die demokratiese politieke party ln die !lampvegter vir die behoud van die bestaanda ou orde en vcg derhalwe nie net vir sy eie
oo
-staan nie, maar vir die bestaan van A L!.. Epartye. En w:.:ar die steen uit die oosLc (l.lrit&e
dcrnokrasie) wcgraak, belekcn clit dat e.llo
pari,yc tot. nicL sal gaan,
of parLy onder die nuwc
bcstnan. .OiL is t.rouens
en nC'L oen bowegiug t aalsLclsc\ sal be
-oak baio duidclik en
maklik om tc bcgryp, want .elkcen wect, dat
waar clio demokralicsc st.elscl in sw:1ng is, i~
char noodwclldig ,.o,·skillcnclc parLyo, on partyc
is op sigsclf verdecldbcid; en hoc kan die be
-ken de blokkc onder so 'n si.cl.~o! sa am ,·oeg OOl daardio volmaaklc volksccnbcid tc bckom'
Terwyl ek skryf, noem ck con en andcr ra
ken-de clio sLrycl in die Ycrro Ooslc. Oom Nicolaas
~ien:
~,'J'oc korn rooi osse uit wat ingcspan is na
oos ( l~uropa) en l1aan-oor trek 'n koci; langs
die osse loop 'n gcclvaal bul."
'lc[ierdic gcsig sinspoel op die Gcalliecrde sLryd-magrc waL tans in , 'uidoos-Asic opcrecr. Dio
o~so i~ rooi ( Urils) en is ingcspan (a\nierro
dien ·). Maar, let- op, dis 'n koci wn.L haarvoor Lrek. , 'oyer ek wect; is Holland die· enigste land wnt dour 'n koningin rogecr word en daarom is diL maklik om 11it. te viod wic of wat hicrclio kooi ,-enecnwoordig, uL . 'cdcrland.
Nedor-bnds-lndic ncem dan ook vandag 'n lcidende
(ha:~n·oor) nandccl aan dio gcvegLo aldaar.
Vloo!r-. lug- en landmagte is ten vollc m die
str~·d gcwikkel.
Hicrdio osso is ogler nio alleen daar in die
oosLe van 1£uropa nic; da:.r is nog 'n bul ook.
Hiordio bul is ook daar, man-r neem geon daa.d
-werklikc aanclecl aan die trekkery nic. I-Iy is nic ingospnn nie, hy loop !angs die osse. Hic
r-clio hul moct- dus noodwenclig Amerika woes,
wan1. l1y is ook in die oorlog nldaar bctrokke,
maar neem toL bim·Loe gcen akcic\I'C dec! aan
die ~Lryd nie . • <\1 die nndcr osse is ingespan, so
ook die koei, maar die bul loop los, langsaan die span osse. 1\morika hou konfcrcnsics on lower
to(l~prake, ondcrwyl al die Gc:tlliccrde s
lryd-magte om lowe en doocl veg.
Die bul so klcur is geel-(Brits)vaal(.DuiLs).
Hior boklcmwon oom :::\icolans weer die YCr•
~ldheid in Amcrika. Die bul vcnoon gocl
(l3rit.) maar is in wcrklikhcid Yaa\ (DuiLs).
Of, rlic regcring wa~ hoofsaaklik niL di" ]3ri
ts-Joodso elamont bcslaan en die minderheid vorm,
is 'l3ritsgesinc1 Lerwyl die volk pro-Duits is.
"og 'n gcsig waL op hicrdie• decl van dio cor-log b~trekking he!;, lui as volg :
-,Jn die oos!,o van Europa slaan kanonrook
uit, die kano.nrook slaan al vorcnloo nit."
Kooit voorhccn kon mons naLuurlik vassLel
"-io so kanonrook dit sal woes nic, maar nou
~ion ons dat diL diCI Japansc kanoonc is wat so
suksesvol operee!'.
So hot oom N'icolaas hierdic dingo byna 'n
kwari ecu gcl!'clo gesicn en aangcLckcn.
H. J. DREYER. Scnekal.
O
NDE
RST
E
U
N
O
N
S
A
D
VERTEERDERS
A
!
gemel!lle
Hsurudlel!.Gl
/Bllr
®
FOON 5-4294Jt
JJ
.
DE GOIElDlE
9STASXEWE<G 5! OIBSE:RVATOIR'lr
Probeer ous Eer8leklas Kruidenie1·swa.re en Onder steUrt 'n Aj1·ikaner.
SES
Een In Hul Vyandskap
Tee
n
Ossewabrandwag
Emp
i
re-B
i
ad
se Kerkho
f
-ge
fl
u
i
t
Xic dat ons die mcnings van Hrittc in ~uid
:\ f rika ,·an soveel waardc ag da t ons a:ultbl-(
daaraan hocf tc skf'nk nic, maar om ons lcscrs
'n k~·kic te gee in die cicnaanligc po~i~if' waarin
die (hsewabrand\\'ag hom Yandag bevind onder
di(• kruisnmr 1·a11 bro<'l' en vyand, pl:las 011!'; die volgendc inleidingsartikcl \':ln die Cape Times
'':\It lO April:
,Dit is nic dikwcb daL die Cape 'J'imt•s saam
met. Die Burger stem nic. Uister was dnar con
nm die ge,·allc toe ou~ kollega 'n baie duidclikc naag aan die Ossewabrandwag gcstC'I heL. Die
Ossewabrandwag gee 'n wecklikse blaadjic niL
waL 1-(ewy \I'Ord :wn vollcdige verslae van toc
-spr~\ke wat dour die nulliiei!e "·at hul~clf LoL generaals vc1·hcf hel, gelewcr word, or• om die :'\asionalisle niL to skcl. 11 icrdio hlaadjic plaas
ook 'n hoofartik('] w;t:uin die amp!clike bolcid
\':ln die Q.B. met belrckl;ing loL sake \':Ill die
dag klaarblyklik "eergegce word, en in ~.1·
jongstc uitgawe hcL hicrdic anikcl die sH·lling behanclcl da1 die- slryd lllsscn die O.H. c·n die
!'any slcgs 'n bou.ing oor metodc is. Die J>any,
I'Ol'kla;u- hy. glo in die konsLiL11sionelC' mc!odc, Icrwyl die O.B. ,niC' glo dai die .Liberalism<' meL
~." c-ic wapcn~ bc1·cg kan word nic. · DiC' holsing
~al ,·oortduur !oldat die oornblik aanbn·<:>k (dC'r Tag?) waarop cen 1·an die twcc metedcs in die
praktyk uitgetoeLs lmn word. ~odra claardi<:>
oomhlik aanbreek, aldns die :nLikel. sal die 1·olk
M tlic Pan~· 1·olg en 11a die Slcrnbns gaan. M
eenparig die Osscwabrandwag sc Ieiding l':lll
volksopLrcdc slcun.
, , VolksopLrcdo' opsigscl f bc!eken niks, en Die Burger eis met reg 'n antwoord op die vraag: Watter metode presies het di·e Ossewa· brand wag in sy kop om sy doe! te bereik?
, E:n dit is · n naag wat die volk 1·au S
uid-Afrik:L ook ~al stel. ] n hierdie dac van bcdrukL -hoid en spanning begin die gcdulc! op lc raak me~ liggamc soos hicrdio Osscwabrandwag en
hul klcinlike ,·erra:td. Die bcwoging is
bl.vk-baar dcur 'n grocp halfgckkc boosll'iglo gcstig,
f'D sy betekenis nl!ldag i dat hy fcitlik a!le
£13 WORD
£79
S
t
eile
nb
osch
se
V
r
oue §tel
Voorheeld
Aan die einde van verlede jaar is aan el!\e
offisier en brandwag van die Stellenbosse Vrouekommando 1 /· gegee waarmee gedu
-rende die solllcrvakansie gewOoekcr moes word. Die vroue het met groot ywer en geesdrif aan die wcrl\ gegaan. Sommige het
konfyt, lekkers, koef\, blomme en naalde·
werl\ verkoop, een het kersf.eeskaartjies ge· skilder en 'n ander het wasgoed gedoen,
terwyl 'n paar tuinwerk verrig het.
Daar is £13 aan sjielings uitgegee en tot dusver het reeds £79 terugge!wm!
dwaso en . kurkc nm die Afrikanerdom in sy ~clcdoro opgenccm hcL. Hicrdic mislcide rnassn~
word gcYoed op 1\azisme waL nitloop op waL 'n
mens kan nocm 'n dun-,·ermomdc bcloflc van
YCrl'a:\d en rebcllic. Die !\a ionalc Party het
verklaar, en word rcguiL dour die Ossc
wabrand-wag gcvlock omdat hy Ycl'ldaar dat h:v langs
konstitusionelc wyse wil optrce. Die 0.13. b
e-lowe optrcdc langs antler wee. Die onigslc ;wdc1· wcg is onkonsti Lnsionc lc opLrede wat 'n
ver-sagtonclc benaming is vir rebellie. die lcgniok
1·an 'n Pntsch en burgeroorlog. XcL soos adv.
Pirow wat goon stcmmc begcO'r nic, sy ambisio
klaarblyklik baseer op Xni-kaplaarsc en baj
o-ncitc, bchoorL die Osscwabrand wagleicrs le wcet.
dat hul kom~dil•-be" (·ging met s.1· bcskonkc ~el -aangcstcldc• gen<:>raals en opper-gen<:>r;wls en
oppcr-oppcr-genNaals alloen magtcloos sal woes
om icts mcer as straatgevcgle en ~poradicsc
blocd\'<~rgiC'ting t<'ll'('('g te bring.
, Die Hnrgt••· st• \'l'ltag aan die Osstowabm nrlwag
kan daa~·om as ,·olg gcformuleor word: \Vag
eli<' o~scwahrandw:lgdiooomblik al om 'n rcbellic 111 on~ land te l't'l'OOrsaak. on om met. bchulp
,·an die Duiht• "·ap<:>ns ·n Xazi-pm.·ch lc hc wcrk-stcllig~ As dit hul bcdocling is. mag die Hero
hullc ~iele gcnadig \ICC;,, w:\nL dan 1s hnllc
hcsig om die swartsle vorraad to plt<:!g tccnoor die .Afrikaansc volk w:lt enige ,·olk nog ooiL 1·an
,·crraaiers 111 sy rniddc ,·cnluur hot."
( Dil was op HJ Ncptombcr Yc•rlcdc jaar J:tt. Die
Uurgor ,·ir die ecrsle rnaal. clicselfdc naag ann die Osbe~~'ahrandwag gestel hot onder die op~krif
.. 13loect:•" l·~i nclelik het hy daa ri n gc~laag om die hulp ,·au n l•:ngcbe , kollcga'' h~· to kry.
Die toon ,·an hiNdie Brit:sc blad bat n mens
o:gter clink :1an tlie gcflnit 1·an die· hnng man
wni in die nag by die kerkhof 1·crby lllO<'u gaan.)
STEMPEL§
Rubber Ste-mpl'ls ,., r O.B.-Kommando's
met die 0.13.-Wapen daarop. 17/6 Posvry. TAFELBERG INDUSTRIE~, Kohlingstraat 16. KAAPSTAD.
Affi'RUKANER
-K
!LEREMAKIER!
Foon 5-1486G \fir u volgende Pak @ Billike Pryse
Gl War!. Gewaarborg ~ Beste Materiaal
N.
C.
KOCH
Soutrivierweg 52 Soutrivier
EGTE
BOKMIS
van
BOSSIEVELD
,
KAROO.
Die mis
is f
y
n
g
emaal
t
een 27
I-
per
to
n van twaalf sa
k
ke, op
u
S
ta
s
ie
gel ewer
.
KMB
o
f
KBA
D
i
e mis is absoluut suiwer,
van
gro
o
t uitgesoek
te
mis
h
ope.
TEVltEDENHEID GEWAARBORG.
WJonsters op Aanuraag.
!B.
J,
ROODJE.
Posbus
15,
KUPPLAAT.
DAGBREEK
vir dieAFRIKANERS
§TAJIULI§
Die Nuwo Suiwer Afrikaanse Maatskappy
hied sy dienste aan in verbaod met
0 Koop en verkoop van a! u eiendomme
0 Geldbelegging - Besigheidsadvies
0 Advertensies en Drukwerk
0 Versekering ( Lewens, Brand,
Motor, Ongevalle, ens.)
§TABIL
IS-AGENTSKAPJPE
EN
BELEGGINGS-MAA 'f§KAPPY
Ons is Agente uir:HELPMEKAAR KOLLEGE
JOHANNESBURG.
Ook vir Bou-maatskappye en die
vernaamste Assuransiemaatskappye!
Ons onderueem Afslaerswerk van
Vaste Eiendomme en aile Losse
Goedere, soos Huisraad, ens. I
Foon 30764-Kamer sot /2-Groote Kerk·
cebou, Adderleystraai, C<AAPSTAD.
DIE O.B.,
WOENSDAG,
22
AP
R
I
L 19
4
2
.
~--- ---~
I
""'"'"'""'
SKOUBURG': •
•
'""
"
"'"
I
~ :o-.\'J'EJ(DA(; 2S APJtU., om ~ l'll H.l(l n.m.
t
~ Ons Venoon
t
t
,
1-ffist
o
r
y
i
s
Ma
d
e at
. N
i
ah
t"
~ & met ~ 0 ('ITAlU"T;,; .llOYi :H (l
l .Jt;.\;\" ,m \RTlll'H.t~
PLI-:l(BJ•;SPREKIKG - U:-;"JJo;WJ -IV~T..S.
b---._----~~
Gelclass
i fiseerde Advertensies
VERLOWING
§CHOEMA::-1 - DP. VILLIP.RS: Hiermee maak ons
~fiemic de Vil1icrs van Swellendnm en Olivier Seh..ot.
-man, Schocma.nshoek, Oudtshoorn. bekcnd dat ons v~r loof is.
PENVHI
ENDE GEVR
A
OKS hel l<orrespondente \vat mel u wit korre~pondcer. Stuur gclrankecrde koeve1·t Ran Posbus HH2 Ka.ap -stad vir bcsonderhede en ontmocl nuwe kennissc.
BJETHJEKKING
GEVHA
GETROUDE man "oek betrekking as Plaa>S Bestuurder. Lewenslangc onden·inding van a11c soorte Boerder;
en plaas·masjlenerie. Is gewillig om u mie!ic-dor
s-masjien op kommissie-basis te werk: of dccl aankoop
op billike lerme. Jare ondervinding van mlelfe· en
graan--dor::-masjienc. Kennis van Stoom en Ru-OHe
TrekkCI'S. D. KOTZE, Bckkcrstraat. LADY GREY.
TE KOO.P
pLASI-~. PLOTTE. ERWE en llU!S~~ Le koop, in ta•
ns-hC!;tigdc Vrysln.atse dorp. By dle lreinspoorstasie.
Gocie skool en twee sementfabl'ieke. en by Vrystantse
Goudmyn. 'n Goudmyn by 'n Goudmyn. Vertcenwoor
-diger vir 1-'isour Kun~mis en Earls J(unsmis. Kom
Bocre plaas julie bcstc11ings om nic 1 clcurgesteJd tk word nie. Prysc. baie billik! Doen aansoek by:
-C. Stcyn. Eiendomsagent, Posbus 16, HEN:-;"E:\IAN.
K
A APSE vroco uiesa.ad teen 10/G per pond k.m.b. van 2\lilw lc l~ux. l•.lC lieyscrs, lllst. Uniondale.TIE
KOOP
GJEVRA
OMTRENT 25 pond bcstc k"•alitelt gcdroogde geskllde pcrskes. Monster en prysopgawc ann 0. L. l'<"EL,
Middleton, Greytown, Natal.
DAGBOEKIE§- 1942
HOU-KOERS" Sakboekics met Afrikaanse Fe"S<<ae," Gcboortcdatums, Ou Prcsidcntc, ens. 1/8 Posvry.
DAGBOEK-UlTGEWERS. Bus H69, JOHANNESBURG.
KAAP§JE VROEGPLA
'f [JJIJE§AAD
Stroolklcnr. 15/- per lb., k.m.b. E. C. STEYN.
Bus 37. SOMERSET-WES.
APPJELS
Al'PELS: Rome Bea:uty, Pcarmain, Ohentmurl,
10/6 per !<Issie. KM.B. of K.B.A. Lee !nhouer terug.
Koolmppels 6/6 per i<issie. V.O.S. 8. J. STANDER,
Pri\'aat I•ofH:ullt, \\'cstwood, DJst. George.
HERHOLD'l' SE
BOOMKWEKERYE
Posbus 660, JOHANNESBURG.
Duisende Kla•nte vanaf Raap tot aan Zambcsi het
mak-simum sukscs behaal met ons geakklimatisccrdc Vrn~
tcbomc en lceurigc Rose. Bestel nou vir .Jnnte, JuUe, Augustus plantins en wees sekcr van Tevredenbeid!
Geillust.rcerde Plantgids gratis.
VOORBRAND
TABAK
-MAA TSKAP.PY ( Edms.) Bpk.
J{ommissarisstraat
200
,
JOHANNESBURG.
Uitgegee deur Voorslag (Edms.) Beperk.,
Kamer 916, Groote Kerkgebou, Adderleystr_,
Kaapstad, •en gedruk deur Pro Ec