Proefstation voor de Groenten- en Fruiteelt onder Glas, Naaldwijk
Het verloop van het gehalte
uitwisselbaar- en water oplosbaar mangaan in gestoomde grond.
door :
ing. C. Sonneveld
Naaldwijk, april 1975. No. 688/1975.
INHOUD
Doel
Proefopzet
Verloop van het onderzoek Analysefout en monsterfout
Verloop mangaangehaIten Correlaties
Conclusies Bijlagen.
D O E L
Het doel van het onderzoek is het vergelijken van het verloop van het gehalte water oplosbaar en uitwisselbaar mangaan op een gestoomde grond.
P R Ö E F O P Z F T '
Op twee bedrijven wordt de grond direct voor en met regelmatige tussen pozen na het stomen bemonsterd en onderzocht. De bemonstering van de grond vindt plaats over een diepte van 25 cm. De volgende extractie methoden worden voor het bepalen van het mangaan gebruikt.
a . 1 : 2 v o l u m e - e x t r a c t b. 1 : 2h Morgan extract c. 1 : 25 1 N ammoniumacetaat
De volgende bedrijven waren in het. onderzoek opgenomen : A.P. v.d. Spek, Rodenrijseweg 547, Berkel B.A.C. Haket, Monnikenweg 43, Pijnacker
De monsters zijn in duplo gestoken en de bepalingen worden in duplo uitgevoerd.
Tv è r l o o p v a n d e p r o e f
Op 27 november 1973 werd de grond in ongestoomde toestand voor het eerst bemonsterd. Op 28 november werd de grond gestoomd en op 29 november op nieuw bemonsterd. Een overzicht van de monsterdata en het verloop van de teelt is opgenomen in bijlage 1.
De bemonstering is steeds in één kap van een warenhuis over de gehele breedte van de kap uitgevoerd. Alleen bij Haket is na het maken van de broeiveuren alleen op en direkt langs de broeiveuren bemonsterd.
Gemiddeld is de grond op het bedrijf bij Van der Spek droger geweest dan bij Haket. Dit zal samengehangen hebben met de watergift, die bij de komkommerteelt veelal aanmerkelijk groter is dan bij de tomatenteelt.
A N A L Y S E F O U T E N M C N S T E R F O U T
Omdat de monsters in duplo zijn genomen en in duplo zijn onderzocht, is het mogelijk de monsterfout en de analysefout te berekenen.
De gemiddelde kwadraatsommen die hierbij worden verkregen, zijn als volgt samengesteld.
2 2 — Gemiddelde kwadraatsom binnen data = S a + 2 S m
2
Gemiddelde kwadraatsom binnen monsters = S a waarin is S a - analysefout
M2m - monsterfout.
De monsters werden ingedeeld in drie groepen naar niveau. De in tabel 1 vermelde uitkomsten zijn verkregen.
Bepaling Niveau groep Gemid delde S2a % VC a S2m % VC m Mn 1 : 2 1 0,054 0,0002 26 0,0001 19 2 0,614 0,0019 ' 7 0,0064 13 3 1,546 0,0122 7 0,0314 11 Mn-NHj Ac 1 0,418 0,0002 3 0,0016 10 2 1,461 0,0007 2 0,0066 6 3 3,342 0,0013 1 0,0382 6 Mn-Morgan 1 10,88 1,32 11 0,83 8 2 23,04 1,90 6 0,68 4 3 55,41 3,68 3 1,52 2
TABEL 1. De analysefout en de monsterfout van de mangaanbepalingen. Uit de resultaten blijkt dat de monsterfout bij de Mn 1 : 2 bepaling relatief groter is. De relatief grote analysefout van de Mn 1 : 2 be paling bij het eerste niveau, wordt veroorzaakt door het lage gemiddel de.
Bij het berekenen van de analysefout werden de uitkomsten van één bemonsteringsdatum bij bedrijf A niet in de berekening opgenomen. De verschillen tussen de duplo-bepalingen waren onwaarschijnlijk groot.
VERLOOP MANGAA.NGEHA LTEN.
Het verloop van het mangaangehalte is gevolgd tot 240 dagen na het stomen. In de figuren 1 en 2 is het verloop van de verschillende mangaanbepalingen weergegeven. Zoals blijkt is het verloop van de bepaling met het Morgan-extract vrijwel gelijk aan het verloop van de bepaling in het ammoniumacetaat extract.
-De uitkomsten in het water extract vertonen soms een wat afwijkend verloop. Vooral bij bedrijf B is dit in het begin het geval. Waar schijnlijk wordt dit veroorzaakt door verschil in totaal-zoutgehalte van de grond. Het verloop van het totaal zoutgehalte is weergegeven *-n figuur 3. De uitkomst van de mangaan-water bepaling is relatief
hoger ten opzichte van het uitwisselbare mangaan, naarmate het zout gehalte hoger is.
Het totaal-zoutgehalte is bepaald met behulp van het 1 : 2 volume extract. Dit is gedaan na afloop van het onderzoek met behulp van gedroogde grond. De toe te passen water : grond-verhouding werd ' berekend met behulp van het organische stofgehalte. Voor bedrijf A Was dit 1 : 2h en voor bedrijf B 1 : 1%.
C O R R E L A T I E S
In tabel 2 zijn de regressievergelijkingen weergegeven voor het verband tussen de verschillende mangaanbepalingen.
Bedrijf x y Regressievergelijking r A water Morgan y = 17,57 x + 10,3 0,803 B y s 23,46 x + 19,3 0,871 A Morgan water y = 0,0367 x - 0,21 0,803 B y = 0,0323 x - 0,44 0,871 A water NH.-Ac 4 y = 1,50 x + 0,54 0,880 B y 3= 1,68 x + 0,76 0,864 A 1 > O water y S5 0,52 x - 0,17 0,880 B • y S 0,44 x - 0,14 0,864 A Morgan NHj-Ac y = 0,074 x - 0,12 0,945 B « y = 0,071 x - 0,60 0,980 A N 4~Ac Morgan y S 12,14 x + 3,4 0,945 B y = 13,58 x + 9,6 0,980
Tabel 2. Het verband tussen de verschillende mangaanbepalingen. Zoals blijkt, is de correlatie tussen de beide bepalingen voor uitwissel baar mangaan het hoogst, wat belangrijk is.
<?•
In tabel 3 zijn de correlaties opnieuw weergegeven, echter met toevoeging van de E.C.^^ a^s variabele.
Bedrijf x z y Regressievergelijking r
A water Morgan E.C. z = 2 4 , 9 9 x -- 11,23 y + 2 5 , 8 0 , 8 6 1
B z = 2 8 , 2 9 x -- 12,76 y + 4 0 , 6 0 , 9 2 2
A Morgan water E.C. z = 0 , 0 2 8 x + 0,56 y - 1 , 0 0 , 9 2 8
B z = 0 , 0 3 0 x + 0,49 y - 1 , 3 0 , 9 4 1
A water NH.-Ac 4 E.C. z = 2 , 0 4 x - 0,82 y + 1 , 7 0 , 9 2 7
B z = 2 , 0 9 x - 1,09 y + 2 , 6 0 , 9 3 5
A NH.-Ac 4 water E.C. z = 0 , 4 0 x + 0,48 y - 0 , 8 0 , 9 5 9
B z = 0 , 4 2 x + 0,54 y - 1 , 1 0 , 9 5 1
A Morgan NH.-Ac 4 E.C. z = 0,070x + 0 , 2 0 y - 0 , 4 0 0 , 9 5 0
B z = 0,07,1 x - 0,13 y - 0 , 3 7 0 , 9 8 1
A NH -Ac 4 Morgan E.C. z = 1 2 , 4 6 x - 1,39 y + 5 , 4 0 , 9 4 6 B z = 1 3 , 4 8 x + 1,99 y + 5 , 9 0 , 9 8 1
TABEL 3. Het verband tussen de verschillende mangaanbepalingen in
afhankelijkheid van het geleidingsvermogen van het 1 : 2 extract.
Zoals blijkt, wordt de correlatie tussen water oplosbaar- en uitwisselbaar mangaan belangrijk verbeterd door toevoeging van de E.C. als variabele. Bij de correlatie tussen de beide bepalingen voor uitwisselbaar mangaan is dit niet het geval.
C o n c - l u s i e s
Het verloop van het gehalte uitwisselbaar mangaan bepaald met ammonium-acetaat vertoont op gestoomde grond weinig verschil met het verloop van het gehalte uitwisselbaar mangaan bepaald met behulp van Morgan-extract. Het verloop van het gehalte water oplosbaar mangaan vertoonde weliswaar veel overeenkomst met het verloop van het gehalte uitwissel baar mangaan, maar het niveau van het water oplosbare mangaan wordt vrij sterk beïnvloed door het totaal zoutgehalte.
10.
Bijlage 1 a
Bedrijf P.v.d. Spek
Monster-no.
Data Bij zonderheden
1 november 1973 2 29 november 1973 3 6 december 1973 4. 13 december 1973 5 20 december 1973 6 4 januari 1974 7 18 januari 1974 8 30 januari 1974 9 14 februari 1974 10 28 februari 1974 11 14 maart 1974 12 29 maart 1974 13 11 april 1974 14 1 mei 1974 15 22 mei 1974 16 13 juni 1974 17 4 juli 1974 18 1 augustus 1974 19 28 augustus 1974 ongestoomd gestoomd grond is nu natgemaakt
grond gefreesd - kunstmest er doorgefreesd
tomaten gepoot
grond nogal droog grond nogal droog grond nogal droog
Bijlage 1 b
Bedrijf A.C. Haket
7- y
Monster- Data _ . Bijzonderheden . , , ,
1 27 november 1973 Ongestoomd 2 29 november 1973 gestoomd
3 6 december 1973 broeiveuren gemaakt
4 13 december 1973 stro natgemaakt grond zeer nat -kunstmest uitgestrooid
5 20 december 1973 broeiveuren opgewerkt 6 4 januari 1974 komkommers gepoot 7 18 januari 1974 grond vrij droog 8 30 januari 1979 grond weer goed nat 9 14 februari 1974
10 28 februari 1974 grond nogal nat 11 14 maart 1974 12 29 maart 1374 13 11 april 1974 14 1 mei 1974 15 22 mei 1974 16 13 juni 1974 17 4 juli 1974
18 1 augustus 1974 komkommers nu weg 19 28 augustus 1974
12. Bijlage 2 a I I I I I.Q I • I CJi • I HI I I id I in O KD . «H 00 CO in kO o\ <Ti CO r* rH CO rH m CT» rH KD kd KO ro ro CN in CM r- in in CN CN in CN ta ta ta ta ta * 1 1 ta V ta % % ta ta ta ta ta ta H CN H H H CN TH CS CN •H rH rH rH rH rH «H LT) KD rH r- CM CN cn O in KO O 00 KD <7\ <7\ O CM G\ o\ O CO <£> H CO CO O VD in m •H CN m in ta ta ta . ^ ta - 1 1 * V ta ta ta » ta ta ta ta ta ta iH rH CN H rH <H CN H H T-l TH H iH rH rH H rH I I I M-t IX> 0)1 •HI •PI Ol *1 I (0 I I I I I IX) Ol <1 I I
T
i
I I >0 I I I I I IjQ CI >d I cm mi oi Si I <d I I I I I I.Q I Ml <UI •PI <31*!
I <8 I I ro ro ro •P <0 O CN co r* co VD 00 KO CN in CO CM CM CO CO in O O m ta ta ta ta ta ta ta ta ta ta ta ta ta ta ta ta ta ta ta KD m lO in r^ KD m VO r- V0 00 ro o> <£> in O rH «H rH rH rH rH rH V* tH rH rH rH rH o o o •o w 00 CM CN o CO CN CD CM KT 00 VO es co r- co O LO m co m 00 ro m r- KD 00 CN o r^ ro ta ta ta ta ta ta ta ta ta ta ta ta ta ta ta ta ta ta ta O tH rH T—1 rH rH rH rH rH rH rH rH rH rH rH rH o o O *3* O CN VD KD CM ro CM 00 CN CO CN CN rH m CM CN CN CM CM CN CN CM CM CN CM CN rH CM rH rH rH CO O CO CM in CM in in CN CM CN rH O KO rH m CN t-i CN CN CN CN CN CN CN CN CN CN CM CM CN KO rH rH rH VD m o\ CN O rH m o <J\ 00 rH KD rH vo O CM O 00 in KO KD m 00 en r^ KO ro rH rH O ta ta ta ta ta ta ta ta ta ta ta ta ta ta ta % ta ta O o o O o O o O O o o o O o O O O O o KD CN rH KO CN o in 00 o CN o in KO o G\ o o CN O r- C0 (Ti in m r- m KD r*. r- KO CM CN rH O * ta ta ta ta ta ta ta ta ta ta ta ta ta ta ta ta O o o o O o o O O o o o O o O O O O o co Ol es «H rH U u u M u •H •H co m 0) Q) 0) (U <D •H *rj •H U U p p ,Q •Q Xi rQ U U (d (Q 4J s â s s (d (0 <0 P P •p •p rH CO p co 5J QJ o 3 Q) P 3 u U u u •H •H •H CO p p > > o o U G c c A rQ (0 (d U •H •H C rH&
0 0 <U Q> 0) fO r0 fO Q) <0 (d Q* 0) O p p p c C 'd •o *0 •n •m •ro m s a (0 a S •ro •ro m (0<J\ KO ro O C0 O co m co rH rH CN ro H 00
Bijlage 2 I I I I i ä I • I ui • i HI I I I <0 I I (Ui -HI -PI UI <1 I I (Ö I I I ÜIÄ <1 I I '3' S I I I I ixi Si trt m i Oi SI I (Ö I I I I IX) I Ml 0)1 •PI res I Si I I I <0 I I 1 1 CD CM CO CD O CO CN CN er» VO CN CO 1 (01 o ro 00 O CT» VO VO CM rH VO CN CD CN CT» VO CO CO 1 1 « % * * * * * « % 1 1 O ro co CO CO CO CO CO CN CM «—1 *—1 O O o O O O CO in CO CD tH VO in O VO O CD CM er» CN o o CD CO CN CD tH CO CO CD CO O VO VO CD *» * * % •> 1 I - •* * v 1 rH H rH rH CN CO CN CN CN CN CN r-H CM H r-1 rH CO r^ CD CN CN O O CM *-H in c\ O CN O CN o CT> CD r^ CN r- in O CO O TH CD r- CN v * * ^ 1 1 * *. * * * * H rH O rH H CM CO CM CM CM CN CN CN TH TH «H rH CN CN O 5* VO VO VO VO CM CN CO VO O VO er» in TH VO CM O CT» O rH vo CT» VO CO rH in CO o CD r- CO 00 % * * w * •* *. O CO CO CO CO CO CO CO CN rH o o O O O o CM in in vo oo vo in vo o vo m vo in in in vo in m Mc m 1 CM m r~-CM vo CN o CN VO VO 00 00 CN vo CN rr o VO in in r- VO VO VO in m VO CN CO CO 00 VO ro CO rr VO en ro CM CN CN rH rH 1 in CN VO 00 CN co CN CM CO 00 O en CO r- r* in vo in rH m CN rH O o o «* •k * «» * O o o H tH rH CN CN *-H o O O O O o O o 00 H vo VO en O VO CM 00 CM rH CN co O 00 en in CO 00 O in VO tH en CO co ri o o o *te «> •» K . •b * O O O fH wH rH CN CN rH tH o o o O o o o o o CO CO CO CO ro <3* rr <3* r^ r- r^ t' r- r- r- r* r*-
r-er» r-er» cr» O) en <n cr» 1 H H H 1—I G\ <r» cr» <n o» cr» en cr» cr» en en CTl
rH TH •H H rH rH rH rH rH rH rH rH rH M M M M M •H •H CO w dl V 0) (U (U •H •H •H M U p p Ä A A Q :Q U U U (Ö rO •p V a S E g S <d (tJ d p P +J 4J rH (0 en 0) > > m (U S (U O u u G C G X) P P P M U U U (Ö (0 M •H •H G rH •H •H •H p P o o <u o 0) fö <d a) a) fd ft a) <D P 3 p P G G •Ö »o •a •n •m TO m m n e (Ö a S •n •r—1 (d (d <n vo CO o 00 O 00 m cr» rH rH CM ro rH 00 CS CN CN H CO *-H CN H CM rH CN rH CN
