Vergelijking snijbonen onder glas

PROEFSTATION VOOR DE GROENTE- EM FRUITTEELT ONDER GLAS TE NAALDWIJK,

Vergeli;jking_snij]b£n£nras_sern_onde.r_g_las.

P.N. I? - 16 Plaatsj C 4 (1,2)

Jaar: 1963. 1• Poel» Het nagaan van de geschiktheid voor een late teelt onder glas

van een aantal snijbonenrassen, waarbij gelet werd op de ontwikkeling, de aantasting door ziekten en de opbrengst van het gewas en op de kwa-liteit van de peul.

2• Oyzett De proef werd opgezet in een koud warenhuis, C 4 - 1 en C 4 - 2. 2

Hierin was 400 m beschikbaar. Negen rassen konden in de proef worden betrokken, welke in viervoud werden geplant.

Gepoot werden drie rijen per kap. De plantafstand bedroeg 1,07 m x 0,50 m« Er werden twee planten bij elkaar gezet. Elk vakje was groot 3>5 x 3,2 m »

11,20 m2. De gebruikte rasseni 1. Combine 2. Romore 3. Helda 4. Kastor

5. Echte vroege Yeense 6. Verbeterde kassnijboon 7. Allervroegste 8. Ezetha's Superba 9. America Origineel G.S. Rijk Zwaan Rijk Zwaan Gebr. Broersen C.W. Pannevis Fa. Nunhem Gebr. v.d. Berg Vreeken Enkhuizen Zaadhandel Gebr. Sluis Rotterdam Rotterdam Harenkaspel (N„H.) Delft Haelen (L) Naaldwijk Dordrecht Enkhuizen Enkhuizen 3o Uitvoering. Op 19 juni werden de bomen onder platglasramen gezaaid en op

27 juni in het warenhuis uitgepoot. Direct na het uitpoten werd gegoten via de regenleiding in verband met het zonnige en ftroge weer.

Op 5 augustus moest in de dichte plekken wat blad gedund worden. Gelijk-tijdig werd bijgemest met 2|r kg kalkammonsalpeter per are, om de door-groei te bevorderen.

Op 13 augustus werden de eerste bonen geoogst, op 29 oktober de laatste. Op 19 en 20 augustus werd voor de 2 keer blad geplukt.

Om nieuwe hergroei van het gewas te forceren werd op 13 september bijge-mest met 2g- kg kalksalpeter per are.

-2-Direct hierna werd er veel blad gedund om meer licht in het gewas te krijgen voor de jonge scheuten. De hergroei verliep niet zo vlot als

werd verwacht. De ontwikkeling van nieuwe scheuten verliep steeds trager bij het korter worden_van de dagen, evenals de ontwikkeling van bloemen en peulen, zodat het niet meer tot een goede oogst van peulen kwam.

De peulen die nog tot oogstrijpheid warnen, bleven te kort en waren minder goed van model.

Aantastingen door luis en spint, die een ongunstige invloed op de oogst kunnen uitoefenen, konder gelukkig worden voorkomen.

4» Grond en bemesting. De grond is een zandgrond met enkele procenten humus, en is voor zover bekend, vó*c*r deze teelt van bonen nimmer onder glas ge-weest. Aan de bemesting van de open grond produkten werd weinig aandacht besteed. Direct na de bouw van het warenhuis, begin juni} werd de grond vrij diep gespit onder gelijktijdige verwerking van 1000 kg rotte mest per are. Na de grondbewerking werd de grond gestoomd.

Direct vó*ó*r het uitpoten van de bonen werd gemest met 7 kg superfosfaat en 7 kg patentkali per are, waarna een bewerking met de frees volgde. Tijdens de teelt werden de bonen 2 x met een stikstofmeststof bijgemest.

5» Waarnemingen tijdens de teelt. Gestart kon worden met een zeer goede plant, Begin augustus kwam in alle parallellen van de echte vroege Teense van lunhem veel rolmozaiek voor. Hierdoor werd de groei van dit ras in het begin ernstig belemmerd. In parallel A hadden alle rassen een lichter gewes dan in de andere parallellen. De Ezetha's Superba en de Am. Orig. G.S. gaven bij enkele planten grof blad. De ftomore gaf in de parallellen C en D een zwaar gewas.

Op 27 augustus werden de volgende opmerkingen over de peulen gemaakt.

Combinet geeft een zeer mooie, soepele zachte peul. Laat niet snel de bonen in de peul zien. Is nog steeds een van de beste snijbonenrassen voor een teelt onder glas, ondanks dat het een vrij laat ras is.

Romorei Peul br»ed en soepel. Is minder gelijk van lengte dan de Combine. Bij het wat ouder worden van de peul laat deze snel de bonen in de peul

zien. Hierdoor is de peul niet mooi glad. De peul is vrij sterk gegolfd aan de buikzijde. De plant geeft veel peulen onderin. Hierdoor komen nogal wat kromme pBulen voor. Is een vroeg ras.

Heldai Geeft een soepele lange brede peul. De bonen in de peul zijn weinig zichtbaar. Is vrij sterk gegolfd aan de buikzijde. De peul is soms wat te slap en te groot, waardoor deze niet mooi recht is, maar wat gedraaid.

-3-Oudere peulen worden soms wat voos. Peul heeft geen draad. Is een laat ras.

Kastors Peul doet wat stug aan door een iets donkerder kleur, is verder glad en recht, maar tamelijk smal. Draagt goed vrucht over de gehele plant. is middelmatig vroeg.

Echte vroege Yeense: Geeft korte, houterige, soms vrij sterk gebogen peulen. Peul wat donker van kleur, wat de stugge indruk nog verergert. Peul is vrij snel te dik. Mede door de grote gevoeligheid voor het mozaiek virus beslist niet aan te bevelen voor een late teelt onder glas. Het gewas groeit later wel weer door. In de proef enkele peulen met aalstreep. De produktie bleef tot aan het eind van de teelt mede door de aantasting van het mozaiekvirus, sterk achter. De vroegheid van het ras kwam hier-door niet tot uiting.

Verbeterde kassnijboon» Peulen mooi recht en glad. Goede kleur. De peul is zeer weinig gegolfd aan de buikzijde en laat niet snel de bonen zien. Is een middelmatig vroeg ras.

Allervroegstet Geeft een mooie zachte peul. Enkele soms wat licht gebogen» Laat niet snel de bonen in de peul zien. Is een vroeg ras.

Eze&ha's Superbat Geeft een wat brede, maar zachte, rechte peul, enkele soms zwak gebogen. Laat niet snel de bonen in de peul zien. Is een vroeg ras. Am. Orig. G.S.i Peul mooi lang, soepel en recht. De kleur is iets donker groen

maar niet te donker. Laat niet gemakkelijk de bonen in de peul zien. Is een middelmatig vroeg ras.

5•1 Metingen aan de peulen.

De peulen werden twee keer gemeten. Eé*nmaal in het begin van de oogstperiode en é*é*nmaal in de volle oogstperiode. Hierbij werden de lengte en de breedte gemeten. Alleen volgroeide peulen kwamen hiervoor in aanmerking, In de volgende tabel zijn de cijfers hiervan gegeven.

-4-Tabel 1. Lengte van de peulen in cm en breedte in mm

Rassen Combine Romore Helda Kastor Echte vr. Veense Verb.kassnijboon illervroegste Ezetha's Superba km, Origo G.S. letingen 15 augustus lengte 18 - 23 19 - 25 20 - 25 18 - 14 18 - 20 20 - 23 19 - 24 19 - 24 19 - 25 breedte 1 7 - 2 0 18 - 23 17 - 19 18 - 22 1 7 - 2 0 18 - 20 18 - 22 18 - 22 17 - 20. Metingen 29 augustus lengte 20 - 26 20 - 26 22 - 30 18 - 26 19 - 22 20 - 26 19 - 26 21 - 27 21 - 27 breedte 18 - 25 20 - 23 19 - 26 18 - 23 18 - 22 19 - 24 20 - 25 23 - 26 18 - 26 Uit deze cijfers blijkt dat in de volle oogst de grootste afmetingen

e

verkregen worden. De Helda gaf bij de 2 meting de grootste lengte en ook de grootste breedte. De echte Yroege Veense had de kleinste lengte en de kleinste breedte.

5»2 Temperatuur.

Dagelijks werden de grond- en luchttemperaturen en de relatieve lucht-vochtigheid gemeten. In onderstaande tabel zijn de gemiddelde hiervan per decade gegeven.

Tabel 2. Gemiddelde lucht- en grondtemperaturen in graden C en relatieve luchtvochtigheid per decade.

I — Decaden 1 dec. juli 2 dec. juli e 3 dec. juli _e 1 dec. aug. 2 dec. aug. 3 dec. aug. e 1 dec. sept. e 2 dec. sept. 3 dec. sept. e 1 dec. okt. 2edec. okt. 3 dec. okt. Luchtt max. 37.1 32.9 34.7 28.7 25.0 22.1 23.1 26.6 24.0 20.9 24.3 23.O smp. index min. 12.8 14.0 13.3 14.0 12.6 11.4 10.9 11.8 11.1 9.3 9.4 8.4 grondtemperaturer 9 uur 21.8 22.3 22.0 19.5 17.5 16.3 15.9 I6.5 15.4 14.2 13.5 13.3 2 uur 25.7 26.4 25.2 20.8 18.9 17.5 17.2 18.1 16.4 14.8 15.4 14.9 Relatieve lucht-vochtigheid in fl 9 uur 08 74 76 88 88 91 89 89 89 86 89 96 2 uur 58 76 70 82 80 82 82 73 79 83 84 88

5

-5«3 Oogstgegevens. Bij de oogst werden de peulen gesorteerd in goed en af-wijkend. De afwijkende waren korte en/of kromme, minder goed gevormde peulen. De bonen werden in het geheel 18 keer geplukt. In tabel 3 zijn

e

de gesorteerde opbrengstcijfers gegeven op de 15 van elke maand en op het einde van elke maand.

Uit deze cijfers blijkt dat niet alleen Romore een zeer vroege opbrengst geeft maar ook een hoge totaalopbrengst. De totale oogst van de rassen Helda, Combine en Allervroegste is maar weinig lager. De andere rassen blijven ver achter in opbrengst bij de Romore. In vroegheid wordt de

Romore gevolgd door Ezetha's Superba en de Allervroegste, De echte vroege Veense werd sterk geremd in de vroege- en totale opbrengst door een aan-tasting van het mozaiekvirus. Mede hierdoor kwamen zeer veel korte, minder goed gevormde peulen in dit ras voor. De Romore gaf het hoogste gewicht afwijkende peulen. Dit waren overwegend kromme peulen. Dit ras draagt veel peulen reeds zeer laag aan de plant, die, doordat ze met de grond in aanraking komen, krom worden. Hoger in de plant waren dit minder goed gevormde peulen.

Om een inzicht te krijgen in de geldelijk opbrengst werden de prijzen genoteerd en berekend. In tabel 4 is hiervan een overzicht gege-ven.

Tabel 3» Opbrengst per ras (4 paralellen gezamelijk) en per B ' in grammen. 13 aug. 15 aug. totaal 19 aug. 20 aug, 22 aug, 27 aug. 29 aug. totaal 3 sept. 5 sept. 10 sept. 12 sept. totaal 17 sept. 19 sept. 24 aept, 27 sept. totaal 2 okt. 14 okt. totaal 29 oktober totaal Opbrengst per m. Combine goed 150 1110 1260 1760 790 1810 I207O IOO4O 2773O 2059O 8630 12950 4420 74320 11190 3430 3890 1360 94190 1060 950 96200 3480 99680 2225 afw. 100 100 780 780 I76O 1200 910 1210 540 562O 249O 1020 I65O 530 11310 280 450 12040 1100 13140 293 l' Romore goed 605O 6815 12865 6150 2870 4330 I27OO 863O 47545 14880 6200 11600 4270 84495 6550 1880 204O 600 95565 9OO 1100 97565 2250 99815 2228 afw. 985 310 460 2310 1850 5915 3150 1640 4800 1010 I6515 3330 890 1560 240 22535 200 690 23425 2450 25875 577 ! leid gotd 50 860 910 159O 1540 1600 4450 5010 15100 13810 692O I649O 9820 6214O 15850 436O 7420 3390 93160 2910 1720 97790 1800 99590 2222 a afw. 120 240 360 800 800 305O 1020 603O 2290 790 1920 720 II75O 580 620 12950 660 13610 303 Kastor goed 15OO

2?S5

3895 2975 1205 2680 IOO7O 5615 26440 13520 6340 III60 4900 6236O 9540 392O 6040 2090 83950 2550 1750 88250 237O 9062O 2022 afw. 11 0 0 60 440 510 ' 1110 790 550 1430 550 4430 1040 670 1090 240 7470 450 390 8J10 1010 9320 208 hte •ed _ 380 330 983 1 j 600 *j 25O i290 ^350 '2850 >9óö 5340 f3920 .1350 7420 f3870 f'4540 '70|0 3260 15130 •t . 5080 ;26fO !89OO ' 231O 1210 1539 fTuTeens« afw» H O 1040 570. 1780 64O 710 2260 1280 6670 3070 1180 2150 800 13850 1340 1110,,, I63OO 44O 16740 373

••rb, la* snijboon Allerrroegste gosd 50 1520 1570 254O 1210 I960 5840 6680 19800 13440 5750 16850 5680 61520 IO4OO 4860 5940 246O 851S0 I65O 1070 87900 2470 90370 2017 afw» 70 90-400 350 910 470 550 1610 490 3810 1530 820 1480 370 8010 390 64O 904O 580 9620 214 ; goed 590 .4500 5090 3560 2530 2950 8920 8410 31260 17650 5600 .14100 5240 73850 8790 3350 4360 1100 91450 1250 1180 95880 236O 9624O 2148 afw, 100 130 960 450 1640 1100 950 2950 810 7450 2O4O 56O 1390 300 II74O 100 680 12520 600 13120 292 'I*etha> goed 4240 4600 8840 2760 1490 1930 7140 6580 28740 I648O 7100 IO750 4400 67470 7230 5500 4830 2050 850SO 1570 1370 88020 2150 9OI7O 2012 s Superba la.Orig.G.S, afw# 300 80 60 360 690 1490 I36O 1090 1240 460 564O 1470' 360 710 190 8570 190 310 8870 ...44.0 9310 207 «©•à 190 1835 2025 4070 2290 5050 7390. 797.5 26800 104S0 5310 8910 2340 53890 5940 3530 5210 1830 704OO 276O 2O4O 7520Q 295O 7i150 1744 afw. 150 • 50 250 390 820 420 430 1080

aio

5010 §90 430 §90 160 55S0 690 7*0. . 6TfO 500. 7090 15«

T a b e l 4 . T o t a l e g e l d e l i j k e o p b r e n g s t p e r d a t u m , p e r p e r i o d e e n p e r r a s , b e n e v e n s h e t p r i j s v e r l o o p / k g , d e o p b r e n g s t p e r m2 e n d e g e m i d d e l d e p r i j s p e r k g . p e r r a s i n c e n t e n . 13 a u g . 15 a u g . t o t a a l 19 aug. 20 aug. 22 aug. 27 aug. 29 aug. Totaal 3 sept, 5 sept. 10 sept. 12 sept. totaal 17 sept. 19 sept. 24 sept. 27 sept. totaal 2 okt. 14 okt. totaal 29 okt. totaal Opbrengst per m2. G e m i d d e l d e p r i j s / k g C o m b i n g o e d 8

56

64 171 83 208 1388 1275 3189 3706 1554 2525 848 11822 1679 463 447 129 14540 95 109 14744 331 15075 336 151 e afw. 7 7 55 70 139 150 118 133 65 605 212 61 H ó

2?

IO23 16 36 1075

77

1152 25 87 Romore goed 333 341 674 597 301 498 1460 1096 4626 2678 1116 2262 854 11536 982 846 235

57

13656 81 127 13864 214 14078 3 U 141 afw« 69 22 52 162 166 451 394 213 528 121 1707 283 54 109 13 2166 12

55

2233 172 2405 53 92 He Ida goed

3

43

46 154 162 184 512 636 1694 2486 1246 3215 1964 10605 2377 589 853 322 14746 262 197 15205 172 15377 342 154 afw. 8 22 30 100 104 356 122 692 195 47 134 40 1108 35

4?

1192

47

1239 28 91 Kastor goed 83 119 202 289 127 308 1158 713 2797 2434 1141 2176 980 9528 1431 529 695 198 12381 230 201 12812 225 13037 289 143 afw. 7 4 31

46

88 99 71 157 66 481 89 41 76 13 700 27

?1

758 70, 828 18 88 Bchte ^oed 19 19 95 63 144 608 553 1482 1073 601 1146 870 5172 1630 613 810 310 8535 277 309 9121 220 9341 208 131 vr.feense afw. 12

73

51 136 8Q 92 249 154 711 261 70 149 44 1 2 3 5 81

§9

,

1405 28 1433 32 85 r~ •— • V e r b . K a s s n y b o o n .-^ed 5 76 79 : 2 4 6 \ 1 2 7 226 672 848 2193 2419 1035 3285 1136 10073 1560 656 683 234 13206 149 123 13478 235 13713 305 151 afw.

5

6 28 32 71 58 43 177 59 40 8 130 49 104 20 711 24 51 786 41 827 18 85 Allervroegste goed 32 225 257 346 245 339 1026 1068 3281 3177 1008 2749 1048 11263 1319 452 501 105 13640 112 136 13888 224 14112 314 146 afw. 7 9 67 41 124 138 124 324 97 807 173 34 97 16 1127 6

55

1188 42 1230 27 93 'Ezetha' goed 233 230 463 268 156 222 821 836 2766 2967 1278 2096 880 9987 1084 473 555 195 12294 141 158 12593 214 12807 285 142 s Superba Am»Qrig.G.S» m a f w . 21 6 4 25 62 118 179 142 136 55... 621 125 22 50 10.... 828 11 25. 864 31 895 20 96 g o e d 10 92 102 395 240 351 850 1013 2951 1886 965 1738 468 8008 891 477 595 173 10144 248 235 10627 280 IO907 242 139 afw. 10

4

18 33 65 52 56 119 31 323 76 26 62 9 496 41 58 595 21 #16 14 86 P r i j s v e r l o o p g o e d

55

50

97

105 115 115 127 180 180 195 200 ISO 135 115

95

90 115 95 afw. 70 70 70 70 90 125 130 110 120 85 60 70 55 60 80 70

Gemiddelde prijs over alle rassen ;ioede kwaliteit ƒ 1,45 per ixg kg,

-8-Uit deze cijfers blijkt dat de Helda het hoogste staat in de

geldelijke opbrengst, direct gevolgd door de Combine. Ondanks dat de Romore de hoogste, kilogram- opbrengst gegeven heeft, kwam deze op de 3 plaats wat de financiële opbrengst betreft. Dit is te verklsr©n°rdat in de periode met hogere prijzen hiervan weinig werd geoogst. Bij verge-lijkende opbrengsten in de periode met hoge prijzen, van 1 tot 15 Septem-ber, komt naar voren dat de Combine en de Helda juist toen veel gewicht hebben gegeven.

Een overzicht van de opbrengsten in deze periode zijn gegeven in tabel 5»

Tabel 5° Opbrengsten in de periode van 1 tot 15 september in grammmn,*

ras Combine Romore Helda Kastor Echte vr. Yeense gewicht 46490 36950 4704O 35920 2457O ras Verbeterd© kassnijboon Allervroegsta Izetha's Smperba America orig. S.S. gewicht 41720 4259O 58750 27090

fabel 6. Prijzen per kg. in guldens per oogatdatma •

Datum 13 augustus 15 M 19 " 20 » 22 " 27 " 29 " 3 september 5 10 » 12 " 17 " 19 " 24 27 » 2 oktober 14 n 29 « goede kwaliteit 0,55 0,50 0,97 1,05 1,15 1,15 1,27 1,80 1,80 1,95 2,00 1,50 1,35 1,15 0,95 0,90 1,15 0,95 afw. kwalitt.it 0,70 0,70 0,70 0,70 0,90 1,25 1,30 1#10 1,20 0,85 0,60 0,70 0,55 0,60 0,80 0,70

- 9 ~

Hieruit blijkt dat de prijzen zowel in het begin als op het laatst van de ooggtperiode veel lager lagen dan in de tussentijd» Iet prijsverloop

zal echter van jaar tot jaar wel verschillen. Een snijbonentaelt „op laat" te plannen blijft daarom gevaarlijk. De mindere kg. opbrengst sal niet altijd goed gemaakt worden door de prijzen. Op tijd poten, zodat e«n volledige oogst wordt verkregen, geeft de meeste zekerheid.

6. Samenvatting en conclusie. lagegaan werd de geschiktheid van ©en aantal snijbonenrassen voor een late teelt onder glas, waarbij gelet werd op de ontwikkeling, de aantasting door ziekten, de opbrengst, zowel ia ge-wicht als in geld en op de kwaliteit van de peul.

Behalve de echte vroege Veense, bleken alle gebruikte rassen

ge-schikt te zijn voor een late teelt 'onder glas. Ie echte vroege Veenss

bleef tengevolge van een aantasting door het mozaiekvirus sterk aost«* ia groei en vruchtzetting. Tarder bleek dit ras peulen te geven, dit te kort en van matige kwaliteit waren. Bit kan mede veroorzaakt %±$n door de virus aantasting. Be opbrengsten, bleven zowel in gewicht als in geld, ver beneden de opbrengsten van de andere rassen.

Het ras Rom&re gaf de hoogste opbrengst in gewiekt, direct gevolgd door Combine, Helda en Allervroegste. Be Helda gaf de best® fln&noitl* uitkomsten, direct gevolgd door Combine en op enig« afstaat later gërolgd

door Eosiore en Allervroegste. Het nieuwe ra» America Origineel Ô.S» stelde ook wat teleur in de opbrengst. Ie peul was echter zeer mooi.

lomore en Ezetba's Superba bleken de vroegste rassen te sijs« Sese vrij

werden al spoedig gevolgd door Allervroegste en wat later door Combla« en Kastor. Hilda blijkt een laat ras te zijn, dat echter in zijn voll« wasdom snel veel peulen geeft zodat de andere rassen gemakkelijk ia

ge-wicht worden ingehaald. De peul van de Hilda is zonder draai, wat een

winstpunt is.

Ziekten kwaaien niet voor, behalve het aozaïekvirus in de Seht« vroegs veense. Aantastingen van spint en luis konden worden voorkomen«

Proefstation, laaldwijk. B® pro«fa«m«rt 6-11-1964. l.v.Y. B. ds luit«.

IjudLawurf 1 .

i^^nij

-L^kb-Lcmarv lôi>2> <3Lfvo n o L t c * n p u i a x v oiftXTàrio • ckuccxcWm

/bapt.