De economische wereldcrisis
De economische wereldcrisis
Kenmerkende aspect: de crisis van
het wereldkapitalisme
Kenmerkende aspect: de crisis van
het wereldkapitalisme
De grote depressie
Elf jaar na WoI werd de wereld opnieuw getroffen door een enorme ramp. In 1929 begon een economische
wereldcrisis die tien jaar zou duren.
Tientallen jaren was er geen crisis meer geweest en overal in de
westerse wereld nam de welvaart toe.
Zwarte donderdag
Op 24 oktober 1929, zwarte donderdag, stortte de aandelenkoersen in. Tot 1932 bleef deze dalen.
Amerikanen zagen hun spaargeld verdampen Duizenden banken gingen failliet
De crisis was ontstaan doordat de Amerikanen
massaal geld hadden geleend om aandelen, huizen, auto’s etc… te kopen. Banken hadden te makkelijk
geld verstrekt. En kwamen door oninbare leningen in de problemen, en gingen failliet.
Wereldcrisis
Nu bleek dat alles in een wereldeconomie
samenhangt. De crisis ging de hele wereld rond, overal
massale werkeloosheid en inflatie.
Regels van het wereldkapitalisme leken ten dode opgeschreven.
Vrijhandel
Staatsonthouding
De Gouden standaard
Regeringen gingen maatregelen nemen die in strijd waren met deze kapitalistische regels.
Producten werden door de staat opgekocht
Via importtarieven eigen economie beschermen Er werd afgestapt van de gouden standaard
New Deal
In de VS trad het herstel in toen
president Roosevelt in 1933 op grote schaal ingreep in de economie.
– Banken werden met staatsleningen gered – Behoorlijke sociale uitkeringen voor
werklozen
– Miljarden dollars investeren in openbare werken.
De economie trok aan en de
werkeloosheid daalde. Toch ging het niet meer zo voortvarend als voor de crisis
Het enige land dat niet in een crisis verzeild was geraakt was de Sovjet-Unie. De SU had gebroken met het
wereldkapitalisme. De staat zorgde voor een strak geleide economie.
De langdurige crisis in de rest van de wereld had als resultaat dat: De staat de greep op de economie sterk vergrootte De staat de greep op de economie sterk vergrootte
De staat ging zorgen voor een uitgebreid stelsel van sociale zekerheid
De staat ging zorgen voor een uitgebreid stelsel van sociale zekerheid
