• No results found

Samsung Galaxy Note 7 : zonder vonk is geen vuur : een inhoudsanalyse van de Nederlandse onlineberichtgeving over de Samsung Galaxy Note 7

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2021

Share "Samsung Galaxy Note 7 : zonder vonk is geen vuur : een inhoudsanalyse van de Nederlandse onlineberichtgeving over de Samsung Galaxy Note 7"

Copied!
30
0
0

Bezig met laden.... (Bekijk nu de volledige tekst)

Hele tekst

(1)

Samsung Galaxy Note 7: zonder vonk is geen vuur

Een inhoudsanalyse van de Nederlandse onlineberichtgeving over de Samsung Galaxy Note 7.

Bachelor Thesis

Auteur: Leonie Ruizendaal Studentennummer: 10754180

Begeleider: J.W. Boumans Datum: 16 januari 2017

Universiteit: Universiteit van Amsterdam

Faculteit: Faculteit der Maatschappij- en Gedragswetenschappen Studie: Communicatiewetenschap

(2)

Pagina 2 – 30

Samenvatting

Dit onderzoek bestaat uit een kwantitatieve inhoudsanalyse van de Nederlandse

onlineberichtgeving van de ontplofte Samsung Galaxy Note 7, een smartphone die Samsung in augustus 2016 op de markt bracht. In het bijzonder zijn de frames, actoren en toon rondom deze Samsungcase onderzocht. De focus ligt vooral op de zichtbaarheid van de vijf generieke frames uit de literatuur. Daarnaast staan de actoren die hun mening geven over de

Samsungcase en de bijhorende toon van deze actor centraal. Tot slot is onderzocht in welke mate de kant van Samsung in een krantenartikel wordt belicht. De steekproef van dit

onderzoek bestaat uit 202 online krantenartikelen. Deze krantenartikelen zijn verdeeld over drie categorieën, namelijk kwaliteitskranten, sensatiekranten en onlinekranten. De resultaten tonen aan dat kwaliteitskranten vaker over de Samsungcase schrijven dan sensatiekranten. De meest gehanteerde toon in de berichtgeving is negatief. Over het algemeen legde de

berichtgeving de situatie rondom Samsung objectief uit. Eén van de opvallende resultaten is dat een significante samenhang is gevonden tussen het human-interestframe, het

verantwoordelijkheidsframe, het conflictframe en tussen het type krant. Daarnaast is ook een significant verschil in toon tussen kwaliteitskranten en sensatiekranten gevonden. Deze thesis is het eerste onderzoek wat expliciet onderzoek doet naar de recente Samsung Galaxy Note 7 en is daarmee (voorlopig) uniek in de wetenschap.

(3)

Pagina 3 – 30

Inleiding

Op 16 augustus 2016 introduceerde Samsung op hun website de Samsung Galaxy Note 7 (Samsung Galaxy Note 7 Nieuws, 2016). Na een aantal dagen verscheen een onlinefilmpje waarin de Galaxy Note 7 in brand was gevlogen (Bhagwat, 2016). Snel daarna volgden meerdere filmpjes van andere Note-toestellen die waren ‘ontploft’. Samsung legde de schuld bij de leveranciers van de accu’s neer, maar dat bleek onjuist. De toestellen werden door Samsung teruggeroepen en de desbetreffende accu’s werden vervangen, maar dit hielp niet gezien het feit dat de Galaxy Note 7 wederom ontplofte (Nagtegaal, 2016). Er waren

inmiddels al miljoenen exemplaren in omloop. De kritiek van consumenten en de media, op de wijze waarop Samsung met de situatie omging, nam toe. Om deze reden besloot Samsung op 11 oktober 2016 om wereldwijd te stoppen met de verkoop van de Samsung Galaxy Note 7 (Samsung heeft een verlies van 17 miljard gemaakt, 2016). Dit had voor de organisatie grote gevolgen: de beurswaarde van Samsung daalde met acht procent. Hierdoor verloor Samsung derhalve 17 miljard dollar. Dit bedrag kan zelfs nóg hoger uitvallen, omdat Samsung een flinke reputatieschade heeft opgelopen (Grote verkoopdaling Samsung door brandgevaarlijke smartphone, 2016).

Hoe heeft deze crisis zover kunnen komen? In het verleden zijn vaker crisissen rondom mobiele toestellen geweest, maar Samsung hoorde daar niet bij. In hoeverre zijn de media van invloed geweest op de publieke opinie over Samsung, met betrekking tot deze crisis? Uit voorgaand onderzoek blijkt dat de hoeveelheid negativiteit van een bedrijf in de media consequenties heeft voor het bedrijf, zoals bijvoorbeeld een slechte reputatie (Kottasz & Bennett, 2016). Dit kan ook een gevolg voor Samsung zijn. Daarnaast zijn de media één van de meest primaire bronnen hoe het publiek een organisatie en de activiteiten van deze organisatie leert kennen (Deephouse, 2000; Dutton & Dukerich, 1991). De nieuwsberichten over de economische situatie van een organisatie hebben een directe impact op de relatie met investeerders, de beurs en de algehele prestaties van een organisatie (Valentini & Romenti, 2011). Media zijn van groot belang voor een organisatie aangezien zij de reputatie van een organisatie kunnen maken of breken.

Dit onderzoek wil daarom de nadruk leggen op de rol van de media tijdens deze crisis. Middels deze studie wordt dit aan de hand van de volgende onderzoeksvraag onderzocht: Op welke wijze wordt berichtgegeven over de Samsung Galaxy Note 7 in Nederlandse online-nieuwsartikelen?

(4)

Pagina 4 – 30 Aan de hand van dit onderzoek wordt deze onderzoeksvraag beantwoord door de focus te leggen op de zichtbaarheid van frames in de berichtgeving over de Samsung Galaxy Note 7. Vervolgens worden de meest genoemde actoren en bijhorende toon uit de krantenberichten geanalyseerd: welke actor brengt het vaakst zijn mening over Samsung ten gehore? En krijgt Samsung de kans om hun kant te vertellen? Ten slotte wordt bestudeerd of de combinaties van frames en actoren in de berichtgeving voorkomen. Het is van belang om hier meer inzicht in te krijgen, zodat het publiek zich meer bewust wordt van de berichtgeving rondom de crisis van een bedrijf in de media. Is bijvoorbeeld één frame meer zichtbaar dan een ander frame? De overmatige zichtbaarheid van één bepaald frame kan namelijk het waarnemingsvermogen van de lezers beïnvloeden. Deze indirecte beïnvloeding gaat ten nadele van het bedrijf en de bijhorende aandeelhouders; het kan de reputatie van een bedrijf beschadigen (De Vreese, 2005; Nijkrake, Gosselt & Gutteling, 2015). Dit onderzoek wil vanwege deze reden de

berichtgeving, waaronder de zichtbaarheid van frames, rondom de Samsungcase onderzoeken.

Bovendien is deze Samsungcase een actueel onderwerp. Dit is het eerste onderzoek, in de vorm van een inhoudsanalyse, dat expliciet over een crisis van Samsung gaat. Er wordt nieuwe informatie vergaard over de mediaberichtgeving in combinatie met een crisis van Samsung. Samsung is in een korte tijd uitgegroeid tot een groot elektronicabedrijf en dit is de eerste keer dat Samsung een grote crisis ervaart (Samsung heeft een verlies van 17 miljard gemaakt, 2016). Dit onderzoek kan inspirerend zijn voor Samsung zelf. Zij kunnen aan de hand van dit onderzoek zien wat hun relatie met de media is. Samsung weet na dit onderzoek hoe over hen in de media is bericht en kan (indien dit haalbaar is) de band met de media proberen te verbeteren. Bovendien kunnen soortgelijke organisaties aan de hand van dit onderzoek inspiratie opdoen en daardoor in de toekomst geen soortgelijke fouten als Samsung (in combinatie met de media) maken; zoals meerdere keren negatief in verschillende media verschijnen, doordat Samsung in eerste instantie de Note 7 niet meteen wilde terugroepen (Note 7 kan ontploffen, Samsung overweegt terugroepactie, 2016).

In verschillende stappen wordt naar een antwoord op de onderzoeksvraag toegewerkt. Ten eerste wordt in een conceptueel model de hypotheses en deelvragen aan de hand van wetenschappelijke literatuur opgesteld. Vervolgens worden de verbanden tussen de

verschillende frames, actoren en de bijhorende toon geanalyseerd. Is bijvoorbeeld sprake van een positief verband tussen actor en toon? Daarnaast worden kwaliteitskranten,

(5)

Pagina 5 – 30 en analysesectie wordt dit gehele onderzoeksproces beschreven. Hierna volgen de resultaten van deze deelvragen en hypotheses, met bijhorende verbanden. Deze verbanden worden getest met behulp van een t- toets voor onafhankelijke scores en meerdere eenwegs-variantieanalyses om onder andere het gebruik van frames te analyseren. In de conclusie wordt antwoord op de centrale onderzoeksvraag gegeven en in de discussie worden de beperkingen van dit onderzoek en de suggesties voor een eventueel vervolgonderzoek benoemd.

Conceptueel model

In dit onderzoek is gezocht naar de frames rondom de berichtgeving van de Samsung Galaxy Note 7. Uit voorgaand onderzoek blijkt dat van verschillende soorten frames in de

mediaberichtgeving gebruikt wordt gemaakt, wanneer sprake is van crisiscommunicatie (Valentini & Romenti, 2011; Nijkrake, et al., 2015). Framing is een specifieke bundel van talige elementen waarmee men bij een boodschap bepaalde delen naar voren brengt en andere delen verbergt, om de ontvanger van de boodschap naar de gewenste interpretatie te leiden (Entman, 1993).Uit voorgaand onderzoek blijkt dat vijf generieke frames dominant aanwezig zijn in mediaberichtgeving, namelijk het human-interest frame, het conflictframe, het

verantwoordelijkheidsframe, het economische-consequentie frame en het moraliteitsframe frame (Semetko & Valkenburg, 2000; Nijkrake, et al., 2015). Tijdens de crisiscommunicatie van een organisatie blijkt dat het verantwoordelijkheidsframe en het conflictframe het meest zichtbaar in media zijn (Valentini & Romenti, 2011; Nijkrake, et al., 2015). Wanneer het verantwoordelijkheidsframe zichtbaar is, wordt een organisatie door de media

verantwoordelijk gehouden voor een issue. Als het conflictframe zichtbaar is, is sprake van een conflict tussen twee of meerdere partijen, bijvoorbeeld tussen een klant en een bedrijf (Semetko & Valkenburg, 2000; Valentini & Romenti, 2011). Deze frames worden ook verwacht in nieuwsartikelen over de Samsung Galaxy Note 7. Er is immers sprake van een conflict tussen Samsung en haar actoren, zoals bijvoorbeeld boze klanten die in het bezit zijn van een Note 7 (Bhagwat, 2016). Dit heeft geleid tot de eerste hypothese:

H1 In nieuwsberichtgeving over de Samsung Galaxy Note 7 is het

verantwoordelijkheidsframe en het conflictframe meer zichtbaar, dan de andere frames.

Het is belangrijk om het type krant in het onderzoek te betrekken, want er zijn verschillende soorten kranten in Nederland en elke krant heeft een ander profiel (Broersma & Graham, 2013). Kwaliteitskranten staan garant voor veelzijdige, neutrale en genuanceerde

(6)

Pagina 6 – 30 berichtgeving met een hoge mate van diepgang. Sensatiekranten staan garant voor een hogere mate van sensatie dan kwaliteitskranten (Broersma & Graham, 2013). Onder

kwaliteitskranten worden de Volkskrant en Trouw verstaan. Onder sensatiekranten wordt De Telegraaf verstaan (De Boer & Brennecke, 2003). Het is van belang om dit verschil in kranten mee te nemen in dit onderzoek, omdat elk type krant een verschillende berichtgeving hanteert (Broersma & Graham, 2013). Kwaliteitskranten berichten over ‘hard nieuws’, oftewel serieuze onderwerpen. Het doel van kwaliteitskranten is om de betrokken burgers zo goed mogelijk te informeren. Daarnaast plaatsen zij meer serieuze en politieke informatie. Er komt weinig amusement aan te pas. Sensatiekranten focussen zich meer op ‘zacht nieuws’, oftewel meer op de amusement-gerichte onderwerpen. Zij willen een zo groot mogelijk publiek bevredigen met meer sensationele aspecten van serieus nieuws (Schaap & Pleijter, 2012). In dit onderzoek worden de onlinekranten van Nederland geanalyseerd, omdat

onlinekranten meer berichten over de Samsung Note 7 dan de papieren kranten. Deze kranten worden verdeeld over drie categorieën, namelijk kwaliteitskranten, sensatiekranten en online-kranten. Dit is gedaan om meer informatie te vergaren over de variabele krant. Er wordt verwacht dat sensatiekranten vaker over de Samsung Galaxy Note 7 schrijven dan

kwaliteitskranten, omdat de ontplofte Samsung Galaxy Note 7 geen zwaarwegend probleem is. Er zijn geen doden bij deze ontploffing gevallen en het toestel was nog niet eens

beschikbaar in Nederland. Het is daarom logisch om vanuit de mate van ernst te herleiden dat sensatiekranten meer over deze crisis berichten. In dit onderzoek wordt verwacht dat een krant zoals De Telegraaf sneller over Samsung bericht dan de Volkskrant.

Deze hypothese wordt bevestigd door Broersma en Graham (2012). Zij richtten zich in hun onderzoek namelijk op het verschil in berichtgeving tussen sensatiekranten en

kwaliteitskranten. In dit geval: de mate van het overnemen van Twitterberichten als nieuwsberichten. Uit dit onderzoek bleek dat sensatiekranten eerder geneigd zijn om te schrijven over een populair issue dan kwaliteitskranten. In de Nederlandse berichtgeving wordt het meest bericht over onderwerpen die gerelateerd zijn aan zacht nieuws. De Telegraaf en het Algemeen Dagblad berichten het meest over zacht nieuws en zijn hierdoor de

nieuwskranten die de meeste nieuwsberichten schrijven (Broersma & Graham, 2012). Hierdoor is het aannemelijk dat sensatiekranten in dezelfde hoeveelheid de berichten

overnemen wanneer het over de Samsungcase gaat. Dit heeft geleid tot de tweede hypothese: H2 Sensatiekranten schrijver vaker over de Samsung Galaxy Note 7 dan kwaliteitskranten.

(7)

Pagina 7 – 30 Daarnaast wordt verwacht dat verschillende actoren die een connectie met Samsung hebben in de nieuwsberichtgeving aan het woord komen. Een actor is een persoon of een instantie die betrokken is bij het issue (Cornelissen, 2014). Daaropvolgend wordt onderzocht welke toon deze actoren hanteren met betrekking tot Samsung. De overheersende toon van de actoren is toegevoegd aan dit onderzoek om de actoren rondom Samsung een extra dimensie te geven. Tot slot wordt ook de verantwoording vanuit Samsungs kant onderzocht. De vraag hierbij is: in hoeverre krijgt Samsung de kans om zichzelf in de media te verdedigen en om het

probleem uit te leggen? De onderbelichting van een actor kan namelijk een vertekend beeld in de media geven (De Vreese, 2005; Nijkrake, et al., 2015). Dit kan wederom van invloed zijn op de publieke opinie (Hänggli, 2012).Het is daarom van belang om de verantwoording vanuit Samsungs kant onderzoeken. Deze informatie leidt tot de volgende deelvragen:

RQ Welke actoren zijn prominent aanwezig in de berichtgeving over de Samsung Galaxy Note 7?

RQ Wat is de overheersende toon van deze actoren in de nieuwsberichtgeving over de crisis van Samsung?

RQ In welke mate komt Samsung aan het woord om zich te verantwoorden?

De manier waarop deze hypotheses en bijhorende deelvragen zijn getoetst, wordt in het volgende hoofdstuk vermeld.

Methode- en analyseplan

Operationalisatie

Het is voor dit onderzoek het meest geschikt om een systematisch-kwantificerende

inhoudsanalyse uit te voeren. Dit onderzoek richt zich namelijk op de berichtgeving van de Samsung Galaxy Note 7 in onlinekranten. Deze kranten worden op een systematische manier gekwantificeerd, waardoor vervolgens dankzij statistische analyses een uitspraak kan worden gedaan over de hoofdvraag, deelvragen en hypotheses.

In het codeboek staan voorbeelden van het issue in combinatie met de vijf generieke frames die in dit onderzoek centraal staan, namelijk: het human-interestframe, het conflictframe, het verantwoordelijkheidsframe, het economische-consequentiesframe en het moraliteitsframe (Semetko & Valkenburg, 2000). De precieze definities en bijhorende vragen van de frames staan in het codeboek (zie Appendix I). Het identificeren van deze vijf frames is gedaan door de vragen die specifiek over één van de vijf frames gaan, met een ‘ja’ of ‘nee’ te

(8)

Pagina 8 – 30 beantwoorden. Hoe vaker deze vragen met ja beantwoord zijn, hoe zichtbaarder het frame is. Deze vragen met betrekking tot de frames vormen een schaal voor de framevariabele.

Vervolgens is gekeken of het verantwoordelijkheidsframe en het conflictframe in vergelijking met de andere frames vaker voorkwam. De observatie-eenheid van deze framevariabelen zijn de alinea’s uit het krantenartikel; het frame moet zichtbaar zijn over het grootste gedeelte van het nieuwsartikel.Het meetniveau van de vijf framevariabelen is interval, omdat de

verschillende framevariabelen uit een schaal van drie, vier of vijf items bestaan.

Vervolgens is gezocht naar de verschillende actoren die aan bod komen in de nieuwsartikelen. Ten eerste wordt vastgesteld welke actoren prominent voorkomen in de nieuwsartikelen. Is dat een klant, een journalist of Samsung zelf? In dit onderzoek is gezocht naar de actor die het meest in de artikelen voorkwam. Dit is gedaan door te onderzoeken wanneer bijvoorbeeld een klant zei: “Ik geloof er niks van. Samsung had gewoon beter moeten opletten nadat in

september de eerste mobiels al ontploften. Ik koop mijn volgende toestel niet meer bij Samsung” Dit is dan als actor ‘klant’ genoteerd. De variabele actor is nominaal van aard, omdat de actor wel of niet in de tekst wordt genoemd. Per actor is ook de bijhorende toon genoteerd. De bijhorende overheersende toon in het bovenstaande voorbeeld is negatief. Praat de desbetreffende actor vol lof over Samsung en de Samsung Galaxy Note 7 of toont de actor juist zijn of haar negativiteit met betrekking tot de Samsung Note 7? Beide varianten van toon zijn dan genoteerd. Als de actor beide vormen van expressie liet horen (negatief en positief), dan is dit als neutrale toon genoteerd. Kortom, spreekt de actor met een positieve, neutrale of negatieve toon over de crisis van Samsung? Dan is dit door de codeur als -1, 0 en +1

genoteerd, waarbij de waarde -1 een negatieve toon betekent, de waarde 0 een neutrale toon betekent en de waarde +1 een positieve toon betekent. Wanneer niet duidelijk is op welke toon de actor over Samsung praat, dan is niets genoteerd. De observatie-eenheid van de variabele toon is het gehele artikel. De context-eenheid van de toonvariabele is het gehele artikel, waarin duidelijk wordt dat de actor op een negatieve, neutrale of positieve manier over de Samsungcase praat. De variabele toon is ordinaal van aard, omdat deze variabele drie niveaus heeft met deze volgorde: negatief - neutraal - positief.

In de laatste deelvraag staat centraal of Samsung in de gelegenheid komt om de situatie uit te leggen. Dit is geanalyseerd door per artikel te analyseren of deze mogelijkheid voor Samsung is gegeven. De kant van Samsung hoeft in feite niet perse door Samsung zelf belicht te worden. Het mag bijvoorbeeld ook een journalist zijn die de kant van Samsung

(9)

Pagina 9 – 30 vertegenwoordigt. Deze mogelijkheden zijn dan over alle artikelen geteld en aan de hand van deze mogelijkheden is de vraag in het codeboek hierover met een ‘ja’ of ‘nee’ beantwoord. De observatie-eenheid is elke zin binnen het artikel. Het aantal zinnen waarbij Samsung als actor centraal staat zijn geteld. Vervolgens zijn het aantal zinnen wanneer de andere actoren genoemd zijn geteld. De contexteenheid is de zin voor en de zin na waarin de actor in de zin is benoemd. De belichting vanuit Samsung is een nominale variabele; de kant van Samsung wordt wel of niet belicht.

Sampling

Voor alle artikelen in de Nederlandse onlineberichtgeving rondom de Samsungcase, is

gezocht naar onlineartikelen van 1 augustus 2016 tot 30 november 2016. In deze periode vond namelijk de Samsungcrisis plaats. Omdat niet alle Nederlandse krantenberichten binnen twee weken gecodeerd konden worden, is ervoor gekozen om de meest populaire onlinekranten van Nederland in het sample mee te nemen. Daarnaast zijn de twee meest bezochte

nieuwswebsites ook in het sample meegenomen. Dit is gedaan zodat meer inzicht kan worden gegenereerd over de verschillende, Nederlandse berichtgeving. De onlinekranten zijn

verdeeld over drie categorieën, namelijk populaire kranten, kwaliteitskranten en online

kranten.Tot kwaliteitskranten behoren de Volkskrant, Trouw, Het Financieele Dagblad, NRC Handelsblad en nrc.next. Tot populaire kranten behoren De Telegraaf en het Algemeen Dagblad. Tot de online kranten zijn de websites van NOS.nl en Nu.nl toegekend. De

zoektermen waarmee de artikelen zijn gezocht, is ‘Samsung Note’. Via Lexis Nexis werden 75 onlineartikelen gevonden, maar na het analyseren van de artikelen op de krantenwebsites zijn 202 artikelen gevonden. Om deze reden is ervoor gekozen om geen Lexis Nexis als zoekmachine te gebruiken, maar om de artikelen van de krantenwebsites te halen. De krantenartikelen zijn allemaal geanalyseerd. Er is sprake van een censussampling.

Analyses

Van alle vragen die betrekking hebben op de vijf frames is eerst een factoranalyse gedaan om de betrouwbaarheid van de componenten te analyseren. Vervolgens is de betrouwbaarheid van deze componenten getoetst door de Cronbachs Alpha te berekenen. Om van deze vijf framevariabelen één nominale variabele te maken, is besloten om van elk krantenartikel het dominante frame te noteren en hier een nieuwe variabele van te maken, genaamd ‘dominant frame.’ Deze variabele is een nominale variabele. Op deze manier kunnen de dominante frames in combinatie met andere nominale variabelen (zoals kranttype), met behulp van een

(10)

Pagina 10 – 30 kruistabel geanalyseerd worden. Om dezelfde reden is nog een nieuwe variabele gemaakt, genaamd Type Krant, waarbij de drie krantcategorieën de verschillende waarden zijn. Nog een belangrijke variabele in dit onderzoek is de onafhankelijke variabele ‘actor’. Deze

variabele is nominaal van aard. De actor kan namelijk verschillende vormen aannemen, zoals: (1) journalist, (2) klanten, (3) medewerkers. De toon van deze actoren is gemeten als een ordinale variabele. Veel van deze variabelen zijn geanalyseerd met behulp van een frequentie en/of kruistabel, omdat dankzij zo’n tabel duidelijk werd in welke frequentie een variabele voorkwam.

Om de relatie tussen het type krant en de zichtbaarheid van de generieke frames vast te stellen is een eenwegs-variantieanalyse gebruikt. Aansluitend is een eenwegs-variantieanalyse

uitgevoerd om de samenhang tussen het dominante frame en de toon, de samenhang tussen de toon en de actor en de samenhang tussen het type krant en de toon te analyseren. Tot slot is een t-toets voor het verschil in gemiddelden uitgevoerd om de toon van de artikelen waarin Samsung wel aan het woord komt te vergelijken met de toon van de artikelen waarin Samsung niet aan het woord komt.

Intercodeursbetrouwbaarheid

Voor dit onderzoek hebben twee codeurs willekeurig 30 artikelen gecodeerd. Aan de hand van Lotus is de intercodeursbetrouwbaarheid van het coderen berekend. In dit onderzoek is de gestandaardiseerde Lotuswaarde gebruikt. De totale intercodeursbetrouwbaarheid is ruim voldoende. Deze totale gestandaardiseerde Lotus coëfficiënt heeft namelijk een waarde van 0,94. De hoogste S-Lotus heeft een waarde van 1,00 en de laagste S-Lotus heeft een waarde van 0,76. De S-Lotuswaarde van de toonvariabele lag precies op de grens van

betrouwbaarheid, maar is alsnog meegenomen omdat de variabele toon van zeer belangrijke waarde is voor het verloop van dit onderzoek. In Appendix II staat een lijst met alle

gestandaardiseerde Lotuswaarden.

Factoranalyse

Aan de hand van een principale-componentenfactoranalyse is onderzocht of van de vragen die betrekking hadden op de generieke frames een betrouwbare schaal kon worden gemaakt. Dit is gedaan door het aantal componenten per frame te analyseren. Als één component per frame aanwezig is, is een betrouwbare schaal gemaakt. Wanneer dat niet het geval is, is besloten om een vraag uit het frame te verwijderen of om de desbetreffende vraag te roteren. Deze rotatie

(11)

Pagina 11 – 30 is gedaan aan de hand een Varimax-rotatie. In de volgende alinea worden de hoogtepunten van deze factoranalyse en bijhorende betrouwbaarheidsanalyse benoemd. De volledige beschrijving is te lezen in Appendix III.

Uit de factoranalyse blijkt dat het human-interestframe, het conflictframe en het economische-consequentieframe betrouwbaar zijn. Na het verwijderen van een vraag met betrekking op het verantwoordelijkheidsframe is ook deze schaal betrouwbaar. Het moraliteitsframe was als enige frame niet betrouwbaar en is om deze reden verwijderd uit het onderzoek. Vervolgens is de betrouwbaarheid van de frames met behulp van Cronbachs Alpa gemeten. Hieruit bleek dat het verantwoordelijkheidsframe (als enige) een lage betrouwbaarheid (α = 0,47) heeft. Deze betrouwbaarheid kan niet verbeterd worden wanneer een variabele wordt weggehaald. Aangezien dit frame wel relevant is voor dit onderzoek, is deze schaal toch meegenomen.

Resultaten

In dit hoofdstuk worden een aantal frequenties en een aantal significantietoetsen, waaronder een eenwegs-variantieanalyse, getoond.

Bewerking en beschrijving van de dataset.

In totaal zijn 202 online krantenartikelen gecodeerd. 90 artikelen (45%) waren afkomstig uit kwaliteitskranten, 56 artikelen (27%) afkomstig uit sensatiekranten en 56 artikelen (27%) afkomstig uit onlinekranten. De meest genoemde actoren met betrekking tot Samsung waren journalisten (n = 47) en klanten (n = 46). Samsung kwam zelf in 43 procent van alle artikelen (n = 86) aan het woord. Aan de hand van een frequentietabel bleek dat kwaliteitskranten het meest (n = 77) over de Samsungcase berichten. Dit is 38 procent van alle nieuwsberichten rondom Samsung. Daarna volgen de sensatiekranten (n = 69) en de onlinekranten (n = 56). Gebaseerd op deze informatie is de tweede hypothese ‘Sensatiekranten schrijver vaker over de Samsung Galaxy Note 7 dan kwaliteitskranten’ verworpen. Kwaliteitskranten schrijven namelijk vaker over de Samsung Galaxy Note 7 dan sensatiekranten.

Frames

Middels een frequentietabel zijn de frequenties rondom de vier verschillende frames

geanalyseerd. Uit deze frequentietabel bleek dat het verantwoordelijkheidsframe (n = 165) en het human-interestframe (n = 109) het meest zichtbaar waren in de Nederlandse

(12)

Pagina 12 – 30 onlineberichtgeving. Het conflictframe volgt daarna (n = 85). Het

economische-consequentiesframe was met een frequentie van 48 keer het minst zichtbaar in de Nederlandse onlineberichtgeving. Daarna zijn de verschillende categorieën van de variabele krant

geanalyseerd op de zichtbaarheid van de verschillende frames. Deze relatie is getest met behulp van een kruistabel, waarbij het type krant de onafhankelijke variabele is en het type frame de afhankelijke variabele is. Deze gegevens staan in tabel 1.

Tabel 1

Frequenties type frame in combinatie met type krant

Frames Kwaliteitskranten Sensatiekranten Onlinekranten

Human-interestframe 14 4 5 Conflictframe 26 20 11 Verantwoordelijkheidsframe 2 0 4 Economische-consequentieframe 10 11 21 Totaal 52 35 41

Uit deze tabel blijkt dat het conflictframe het vaakst in kwaliteitskranten zichtbaar is, namelijk 26 keer. Daarna is het conflictframe in combinatie met sensatiekranten het meest zichtbaar, met een frequentie van 20 keer. Het verantwoordelijkheidsframe komt het minst voor in sensatiekranten, namelijk 0 keer. In kwaliteitskranten komt het verantwoordelijkheidsframe 2 keer voor. De eerste hypothese wordt hierom verworpen: het verantwoordelijkheidsframe en het conflictframe zijn in de Nederlandse onlineberichtgeving niet vaker zichtbaar dan de andere frames.

Om de bovenstaande resultaten meer diepgang te geven is gezocht naar een samenhang tussen het type krant en de zichtbaarheid van een bepaald frame. Hiervoor is een

(13)

Pagina 13 – 30 onafhankelijke variabele is en de vier frames de afhankelijke variabelen zijn. Uit de Levene’s test op homogeniteit blijkt de variantie van de groepen niet significant te verschillen van elkaar, F (2,199) = 1,63, p = 0,200. Uit deze variantieanalyse blijkt een significant verband te bestaan tussen het type krant en het human-interestframe, F (2, 199) = 6,33, p = 0,002, η2 = 0,06. In kwaliteitskranten is het human-interestframe het meest zichtbaar (M = 1,74, SD = 0,31) en in onlinekranten is het human-interestframe het minst zichtbaar (M = 1,54, SD = 0,36). Uit een Bonferoni posthoc toets blijkt dat een significant verschil bestaat tussen kwaliteitskranten en onlinekranten (Mverschil = 20,00, p = 0,003) en tussen onlinekranten en sensatiekranten het conflictframe, F (2, 199) = 13,73, p < 0,001, η2 = 0,12. In

kwaliteitskranten en sensatiekranten is het conflictframe het meest zichtbaar (M = 1,87, SD = 0,23). In onlinekranten is het conflictframe het minst zichtbaar (M = 1,65, SD = 0,33). De varianties van de groepen verschillen significant van elkaar, F (2,199) = 9,95, p < 0,001, waardoor de Games Howell als posthoc toets is toegepast. Het verschil tussen kwaliteits- en onlinekranten (Mverschil = 0,21, p < 0,001) en het verschil tussen sensatie- en onlinekranten

(Mverschil = 0, 21, p < 0,001) is significant. De samenhang tussen het type krant en het

verantwoordelijkheidsframe is ook significant, F (2, 199) = 6,32, p = 0,002, η2 = 0,06. Uit een Bonferoni posthoc test blijkt significant verschil te bestaan tussen onlinekranten en

kwaliteitskranten (Mverschil = 0, 16, p = 0,003) en tussen kwaliteitskranten en sensatiekranten

(Mverschil = 0, 12, p = 0,034). Tot slot, is de samenhang tussen het type krant en het

economische-consequentieframe getest. Uit deze analyse blijkt geen significante samenhang te bestaan tussen het type krant en het economische-consequentieframe, F (2, 199) = 2,78, p = 0,064. Kortom, het human-interestframe, conflictframe en het verantwoordelijkheidsframe hebben een significante samenhang met het kranttype.

Actoren en toon

Om de deelvraag ‘Welke actoren zijn prominent aanwezig in de berichtgeving over de Samsung Galaxy Note 7?’ te beantwoorden, zijn de genoemde actoren geanalyseerd. Om dit te onderzoeken is een frequentietabel uitgedraaid (zie figuur 1). Uit deze tabel blijkt dat journalisten (n = 47), de klanten (n = 46) en de vliegtuigmaatschappij (n = 46) de meest genoemde actoren zijn. Een opvallend resultaat is dat de overheid maar één keer als actor is benoemd. Verder is onderzocht dat journalisten (n = 24) en de vliegtuigmaatschappij (n = 22) het meest in kwaliteitskranten zijn genoemd. De klanten zijn het meest in sensatiekranten genoemd (n = 24). Door middel van deze informatie kan de desbetreffende deelvraag

(14)

Pagina 14 – 30 beantwoord worden namelijk, dat journalisten en klanten als actor het meest in de

berichtgeving voorkomen.

Figuur 1

De hoeveelheid actoren die in de berichtgeving zijn genoemd (n = 181).

Vervolgens is om de tweede deelvraag te beantwoorden, de overheersende toon van deze actoren geanalyseerd. Deze actoren waren grotendeels negatief (n = 50) of neutraal (n = 46). De actoren waren weinig tot nooit positief (n = 10). 96 keer is geen mening gegeven. Het krantenbericht legde in dat geval objectief uit wat er was gebeurd. Van alle actoren waren de klanten het vaakst negatief. Zij lieten meerdere malen hun negativiteit horen, door hun eigen verhaal over de ontplofte Samsung telefoon te vertellen. Daarnaast gaven de journalisten van het artikel ook vaak hun mening. Zij lieten in hun tekst blijken dat het een slechte zet was van Samsung om de mobiele telefoons niet eerder terug te roepen, of gaven zij meerdere keren aan dat Samsung heel moeilijk over dit fiasco heen komt. Om de relatie tussen toon en actor te analyseren, is voor een eenwegs- variantieanalyse voor onafhankelijke waarnemingen

(15)

Pagina 15 – 30 gekozen, waarbij type actor de afhankelijke variabele en toon de onafhankelijke variabele is. Uit deze analyse blijkt dat geen significante samenhang bestaat tussen actor en overheersende toon van deze actor, F (2, 102) = 1,44, p = 0,243. Dat betekent dat geen significante

samenhang bestaat tussen zowel de journalisten (M = 1,82, SD = 0,39), als de klanten (M = 1,84, SD = 0,37) in relatie met de toon van het artikel.

Om nog meer inzicht over de variabele toon te genereren, is geanalyseerd op een samenhang tussen type krant en toon, waarbij type krant de onafhankelijke variabele is en toon de afhankelijke variabele is. Deze relatie is geanalyseerd aan de hand van een

eenwegs-variantieanalyse voor onafhankelijke waarnemingen. Uit deze eenwegs-eenwegs-variantieanalyse blijkt een significante relatie te bestaan tussen het type krant en de toon, F (2, 102) = 4,53, p = 0,013, η2 = 0,08. Sensatiekranten hebben de meest positieve toon over de Samsungcase (M = 1,81, SD = 0,62), terwijl kwaliteitskranten de minst positieve toon hebben over de

Samsungcase (M = 1,38, SD = 0,63). De onlinekranten scoorden hier tussenin (M = 1,69, SD = 0,66). Uit een Bonferroni post-hoc toets blijkt dat het verschil in toon tussen

kwaliteitskranten en sensatiekranten een significant verschil is (Mverschil = 0,43, p < 0,001). Aansluitend is de samenhang tussen variabele toon en het meest dominante frame

geanalyseerd aan de hand van een eenwegs-variantieanalyse. Uit de eenwegs-variantieanalyse blijkt geen significante samenhang te bestaan tussen het dominante frame in het artikel en de toon, F (3, 63) = 1,86, p = 0,145. Dat betekent dat zowel bij het human-interestframe (M = 1,8, SD = 0,62) als bij het conflictframe (M = 1,31, SD = 0,47) geen samenhang bestaat met de toon van het krantenartikel. Aan de hand van deze resultaten kan de deelvraag beantwoord worden, namelijk dat de overheersende toon in de krantenberichten negatief is, geen

significante samenhang is gevonden tussen toon en het dominante frame van een

krantenartikel, maar dat wel een significante samenhang is gevonden tussen de toon en het type krant.

Om de laatste deelvraag ‘In welke mate komt Samsung aan het woord om zich te

verontschuldigen?’ te beantwoorden, is wederom een frequentietabel uitgedraaid. Samsung kwam bij alle berichten (N = 202) 86 keer wel aan het woord. In het overgrote deel kwam Samsung niet aan het woord. De deelvraag kan beantwoord worden met het feit dat Samsung vaker niet aan het woord kwam dan wel. Vervolgens is geanalyseerd of het krantenbericht significant positiever is wanneer Samsung aan het woord kwam. Om de toon van de artikelen waarin Samsung wel aan het woord komt te vergelijken met de artikelen waarin Samsung niet

(16)

Pagina 16 – 30 aan het woord komt, is er een t-toets voor het verschil in gemiddelden uitgevoerd. Hieruit bleek dat de artikelen, wanneer Samsung wel aan het woord komt, samenhangen met een positievere toon (SD = 0,48), dan artikelen waarin Samsung niet aan het woord komt (SD = 0,42). Dit verschil is niet significant, t (58) = -0,86, p = 0,394, CI = [-0,46, 0,19].

Conclusie en discussie

Het hoofddoel van dit onderzoek was om informatie te vergaren over de framing in berichtgeving van Samsung in het nieuws. Dit hoofddoel is verwezenlijkt door de verschillende frames, de verschillende actoren, de toon van deze actoren en de verantwoording vanuit Samsungs kant te onderzoeken.

Beantwoording van de onderzoeksvraag

Uit de analyses is gebleken dat verschillende significante resultaten bestaan. Er is namelijk een significante samenhang gevonden tussen het human-interestframe, het

verantwoordelijkheidsframe en het conflictframe met het kranttype. Aansluitend op dit resultaat is ook een significante samenhang gevonden tussen type krant en soort toon, met name het verschil in toon tussen kwaliteitskranten en sensatiekranten. Sensatiekranten schrijven positiever over de Samsungcase dan kwaliteitskranten. Daarnaast kan vanuit dit onderzoek geconcludeerd worden dat het verantwoordelijkheidsframe het meest zichtbaar is in de Nederlandse onlineberichtgeving wanneer het over de Samsung Galaxy Note 7 gaat. Wanneer de berichtgeving per kranttype is geanalyseerd, bleek dat kwaliteitskranten het meest over de Samsungcase berichtten.

De eerste hypothese: ‘In nieuwsberichtgeving over de Samsung Galaxy Note 7 is het verantwoordelijkheidsframe en het conflictframe meer zichtbaar, dan de andere frames’ is verworpen, omdat uit de kruistabel bleek dat het verantwoordelijkheidsframe het minst zichtbaar was en niet overeenkwam met de hypothese. Dit resultaat is deels tegenstrijdig met de resultaten van Nijkrake, et al. (2015). Bij dat onderzoek waren overduidelijk het conflict- en verantwoordelijkheidsframe zichtbaar. Dit kan verklaard worden doordat in dit onderzoek een nieuwe variabele, genaamd ‘dominant frame’ is gemaakt. Door het maken van deze variabele is de interne validiteit verminderd, doordat bij het selecteren van het meest

dominante frame maar één frame is gekozen. Wanneer twee frames even vaak voorkwamen is het artikel ‘missing’ gemaakt. In de frequentietabel was namelijk het

(17)

Pagina 17 – 30 verantwoordelijkheidsframe het meest zichtbaar, maar door het selecteren van het dominante frame is het verantwoordelijkheidsframe vaak onterecht weg geselecteerd. In

vervolgonderzoek moet meer rekening worden gehouden met het behouden van de interne validiteit tijdens het maken van een nieuwe variabele. Verder is bekend dat op een

grotendeels objectieve wijze over de Samsung Galaxy Note 7 is bericht. De klanten spraken grotendeels met een negatieve toon over Samsung. Dit kan verklaard worden doordat de klanten vaak in het nieuws voorkwamen met een verhaal over hun ontplofte smartphone. De journalisten kwamen ook vaak aan het woord. De kant van Samsung is vaker niet belicht dan wel belicht. Wanneer de kant van Samsung wel werd belicht, was het krantenartikel

gemiddeld positiever. Dit verschil was niet significant.

Aansluitend kan geconcludeerd worden dat kwaliteitskranten vaker over de Samsungcase schreven dan sensatiekranten. De tweede hypothese: ‘Sensatiekranten schrijver vaker over de Samsung Galaxy Note 7 dan kwaliteitskranten’ is verworpen. Dit resultaat komt niet overeen met het soortgelijke onderzoek van Broersma en Graham (2013). Dit kan verklaard worden door het feit dat in het sample van dit onderzoek kwaliteitskranten iets vaker voorkwamen dan sensatie – en onlinekranten. Hierdoor waren de verhoudingen niet helemaal gelijk verdeeld en was de kans iets groter dat een artikel uit een kwaliteitskrant kwam. De informatie die Schaap & Pleijter (2012) in hun onderzoek gaven, namelijk dat sensatiekranten een zo groot mogelijk publiek willen bevredigen met meer sensationele aspecten dan serieus nieuws, is niet in dit onderzoek gevonden. In vervolgonderzoek moet hier rekening mee worden gehouden, door bijvoorbeeld gelijke hoeveelheden artikelen per kranttype mee te nemen in het onderzoek. Met behulp van deze beantwoorde hypotheses en deelvragen kan een antwoord op de

onderzoeksvraag gegeven worden, namelijk dat op een grotendeel objectieve manier over de Samsungcase werd bericht. Wanneer niet objectief over de Samsungcase werd bericht, waren het vooral journalisten en klanten die zich negatief over de Note 7 uitlieten. Verder is de verantwoording vanuit Samsungs kant vaker niet dan wel in de tekst vermeld en schrijven sensatiekranten positiever over de Samsungcase dan kwaliteitskranten.

Beperkingen

Er zijn ook een aantal beperkingen in dit onderzoek. Tijdens het coderen bleek namelijk dat specialisten ook regelmatig aan het woord kwamen. Deze actoren waren geen optie in het codeboek. Dit kwam doordat deze actor niet naar voren kwam in de pre-test. Om die reden is een actor ten onrechte niet meegenomen in het onderzoek. Verder was bij één Levene’s test

(18)

Pagina 18 – 30 op homogene varianties een significant verschil, namelijk dat de variantie van de groepen ten aanzien van het conflictframe significant gelijk waren. Om deze reden mocht geen eenwegs-variantieanalyse worden gedaan, maar is dat wel gedaan. Tot slot is ook een onbetrouwbare schaal meegenomen in het onderzoek. Deze beperkingen gingen ten koste van de interne validiteit, omdat iets gemeten is wat eigenlijk niet betrouwbaar is. Daarnaast waren ook een aantal kanttekeningen bij het moraliteitsframe. De vragen om dit betreffende frame te meten waren precies hetzelfde als in het onderzoek van Semetko en Valkenburg (2000), maar in dit onderzoek was het onmogelijk om van deze vragen één component te maken. Een verklaring voor dit verschil kan zijn dat de codeertraining niet goed was. In de pre-test hadden nog meer artikelen moeten worden getest dan nu daadwerkelijk is gedaan. Dit onderzoek heeft een kleinere steekproef dan Semetko en Valkenburg (2002), namelijk 2601 nieuwsartikelen tegenover 202 nieuwsartikelen.

Daarnaast is de Samsungcase een hele specifieke case, terwijl Semetko en Valkenburg (2002) een algemener onderzoek hadden, namelijk het nieuws rondom Europese leiders die naar Amsterdam kwamen. Om meerdere redenen was dit onderzoek op het gebied van interne validiteit niet uitstekend. Om de externe validiteit te vergroten is het van belang om in vervolgonderzoeken het sample te vergroten. Doordat de steekproef te klein was, is dit

onderzoek ook moeilijker te generaliseren naar de buitenwereld. Daarnaast gaat dit onderzoek alleen over Nederland, terwijl in Nederland de Samsung Galaxy Note 7 niet eens uit was. De kans is heel groot dat de berichtgeving in China en in de Verenigde Staten heel verschillend was dan in Nederland, omdat in Nederland de situatie rondom Samsung minder van belang was. De externe validiteit van dit onderzoek geldt alleen voor Nederland.

Vervolgonderzoek

Zoals in de inleiding is vermeld, focust dit onderzoek zich puur op de berichtgeving van Samsung in online nieuwskranten. Dit werd getest met behulp van een inhoudsanalyse. Door dit onderzoeksinstrument kon geen causaliteit aangetoond worden. Dit is wel noodzakelijk als je dit onderzoek meer verdieping wilt geven. In plaats van de focus alleen op de berichtgeving te leggen, kan in het vervolg ook getest worden of negatieve berichtgeving over Samsung invloed heeft op de reputatie bij het publiek, zoals Kottasz en Bennett (2016) vertellen in soortgelijk onderzoek. Dit kan dan getest worden aan de hand van een experiment met een controlegroep die geen negatieve berichten over Samsung te lezen krijgt. Omdat niet alle resultaten significant waren, is het een idee om op lange termijn deze resultaten te analyseren

(19)

Pagina 19 – 30 in de vorm van een longitudinale studie. Een idee voor vervolgonderzoek kan bijvoorbeeld zijn: in welke mate wordt aan deze Samsungcase gerefereerd? Dit kan dan onderzocht worden na een halfjaar, een jaar of zelfs over meerdere jaren. Dit kan onderzocht worden met behulp van een inhoudsanalyse. Een ander idee voor vervolgonderzoek kan zijn: in welke mate hebben andere mobiele telefoonfabrikanten, zoals Apple, van deze Samsungcase

geprofiteerd? De kans bestaat dat consumenten het vertrouwen in meer of mindere mate in Samsung zijn verloren en dit kan resulteren in een lager marktaandeel.

Ondanks deze tekortkomingen met betrekking op de interne validiteit en externe validiteit, bevat dit onderzoek een unieke bijdrage. Zoals in de inleiding is vermeld, is dit het eerste wetenschappelijke onderzoek wat over de Samsung Galaxy Note 7 gaat. Er bestaat nog geen wetenschappelijk literatuur over deze smartphone-crisis. Dit is ook één van de recente

onderzoeken dat niet alleen, zoals het onderzoek van Schaap en Pleijter (2012), kwaliteit – en sensatiekranten vergelijkt, maar ook onlinekranten meeneemt in het sample. Samsung kan aan de hand van dit onderzoek de algemene krantenberichtgeving over hen analyseren. Daarnaast kunnen soortgelijke bedrijven, zoals Apple, hieruit inzicht generen. Dit is een klein

onderzoek, maar dit kan zeker het begin zijn voor grotere onderzoeken rondom deze

smartphone. Denk hierbij aan grotere onderzoeken, zoals een onderzoek naar de oorzaken van deze ontploffing of de opgelopen reputatieschade van Samsung. Dit kleine onderzoek kan leiden naar iets groots, waar Samsung veel profijt van kan hebben. Eén ding is zeker: de media kan een machtig wapen zijn en kan de reputatie van een bedrijf aantasten. In dit geval kan de reputatie van Samsung iets beschadigd zijn. Dit had gedeeltelijk voorkomen kunnen worden als Samsung het product eerder had teruggeroepen. Nu kreeg de media vaker de kans om negatief over Samsung te schrijven. Dit motief had Samsung de media niet hoeven geven en hierdoor is de media-aandacht groter geworden. Samsung moet immers weten: zonder vonk is er geen vuur.

(20)

Pagina 20 – 30

Literatuurlijst

Bhagwat, N. (2016). Samsungs vlaggenschip wordt onblusbaar miljardenfiasco. Algemeen Dagblad. Geraadpleegd op 7 oktober 2016, van http://www.ad.nl/economie/samsungs-vlaggenschip-wordt-onblusbaar-miljardenfiasco~a5962520/

Broersma, M., & Graham, T. (2013). TWITTER AS A NEWS SOURCE: How Dutch and British newspapers used tweets in their news coverage, 2007–2011. Journalism Practice, 7(4), 446-464. doi:10.1080/17512786.2013.802481

Cornelissen, J. (2014). Corporate Communication. A guide to Theory & Practice. Hampshire: SAGE publications.

Deephouse, D. L. (2000). Media reputation as a strategic resource: An integration of mass communication and resource-based theories. Journal of Management, 26(6), 1091– 1112. doi:10.1016/S0149-2063(00)00075-1

Dutton, J. E., & Dukerich, J. M. (1991). Keeping an eye on the mirror: Image and identity in organizational adaptation. Academy of Management Journal, 34(3), 517–554. DOI Samsung heeft een verlies van 17 miljard gemaakt, (2016, 11 oktober). Het Financieele

Dagblad. Geraadpleegd op 7 oktober 2016, van https://fd.nl/beurs/1170907/galaxy-notye-7-uit-de-schappen-koers-samsung-keldert

Hänggli, R. (2012). Key Factors in Frame Building. American Behavioral Scientist, 56(3), 300-317. doi:10.1177/0002764211426327

JerryRigEverything. (2016, 4 september). Note 7 Battery Explosion!! CAUGHT LIVE ON CAMERA!! [Videobestand]. Geraadpleegd op 8 oktober 2016 van

https://www.youtube.com/watch?v=_Cd2WIxKRDk

Kottasz, R., & Bennett, R. (2016). Managing the reputation of the banking industry after the global financial crisis: Implications of public anger, processing depth and retroactive memory interference for public recall of events. Journal of Marketing

Communications, 22(3), 284-306. doi:10.1080/13527266.2013.871322

Nagtegaal. (2016, 5 oktober). Vliegtuig ontruimd om rokende Samsung. NRC. Geraadpleegd op 2 december 2016 van https://www.nrc.nl/nieuws/2016/10/05/vliegtuig-ontruimd-door-rokende-samsung a1525038

Nijkrake, J., Gosselt, J., & Gutteling, J. (2015). Competing frames and tone in corporate communication versus media coverage during a crisis. Public Relations Review, 41(1), 80-88. doi:10.1016/j.pubrev.2014.10.010

(21)

Pagina 21 – 30 Note 7 kan ontploffen, Samsung overweegt terugroepactie. (2016, 2 september). RTL Nieuws.

Geraadpleegd op 7 oktober, van http://www.rtlnieuws.nl/technieuws/note-7-kan-ontploffen-samsung-overweegt-terugroepactie

Samsung aangeklaagd door boze gebruikers Note 7. (2016, 24 oktober). Algemeen Dagblad. Geraadpleegd op 7 oktober 2016 van

http://www.ad.nl/economie/samsung-aangeklaagd-door-boze-gebruikers-note-7~af651888/

Samsung Galaxy Note 7 nieuws. (2016, 18 augustus). Galaxyclub. Geraadpleegd op 7 oktober, van https://www.galaxyclub.nl/samsung-galaxy-note-7/

Grote verkoopdaling Samsung door brandgevaarlijke smartphone. (2016, 16 oktober). NOS. Geraadpleegd op 2 december 2016, van http://nos.nl/artikel/2143599-grote-

verkoopdaling-samsung-door-brandgevaarlijke-smartphone.html

Schaap, G., & Pleijter, A. (2012). Het sensatiegehalte van voorpaginafoto's: Een

inhoudsanalyse van populaire en kwaliteitskranten in Nederland. Tijdschrift Voor Communicatiewetenschap, 40(1), 71-86.

Semetko, H., & Valkenburg, P. (2000). Framing European politics: A content analysis of press and television news. Journal of Communication, 50(2), 93-109.

de Vreese, C. H. (2005). News framing: Theory and typology. Information Design Journal + Document Design, 13(1), 51-61. doi:10.1075/idjdd.13.1.06

Valentini, C., Romenti, S. (2011). The press and Alitalia's 2008 crisis: Issues, tones, and frames. Public Relations Review, 37(4), 360-365. doi:10.1016/j.pubrev.2011.07.002

(22)

Pagina 22 – 30 Appendix I: Codeboek

V1. Naam artikel:

V2. Datum artikel:

V3. Uit welke onlinekrant komt het artikel? (1) NRC.nl (2) Volkskrant.nl (3) FD.nl (4) Trouw.nl (5) Telegraaf.nl (6) AD.nl (7) NOS.nl (8) Nu.nl Frames Analyse-eenheid: krantenartikelen

Bij human-interest frame ligt de nadruk op het menselijk aspect. Het verhaal wordt belicht vanuit bijvoorbeeld een klant of een medewerker. Het perspectief van de mens staat centraal. Tijdens het coderen van de krantenartikelen analyseer je de krantenartikelen en kijkt of het frame van toepassing is. Vermeld tijdens het coderen expliciet welke vragen met betrekking tot het frame wel of niet worden beantwoord. Wanneer twee stellingen met ja worden beantwoord, beantwoord de vraag die expliciet vraagt of het frame aanwezig is dan ook met (0) ‘ja’. Bij twijfel over het antwoord van de stelling moet de codeur altijd (1) nee invullen.

Human-interestframe – Voorbeeld: een klant vertelt over haar ervaring met de Samsung

Galaxy Note 7. Opmerking: vul alleen (0) ja in, als bij de vorige vraag ook minstens twee keer een ja is ingevuld. Geen human-interestframe? Ga dan naar vraag (V)8.

V4. Het verhaal bevat een menselijk voorbeeld of toont een ‘menselijk gezicht’ met betrekking tot het issue.

(0) ja (1) nee

(23)

Pagina 23 – 30 V5. Het verhaal maakt gebruik van bijvoeglijke naamwoorden of persoonlijke vignetten die gevoelens van verontwaardiging genereren

(0) ja (1) nee

V6. Het verhaal benadrukt de effecten van het issue op individuelen en groepen. (0) ja

(1) nee

V7. Het verhaal gaat in op het privé of persoonlijke leven van de actors. (0) ja

(1) nee

V8. Het verhaalt refereert naar indirecte slachtoffers van het issue. (0) ja

(1) nee

Conflictframe – Voorbeeld: ‘Het artikel gaat over een klant die erg boos is op Samsung,

vanwege zijn/haar ontplofte mobiel.’ Het conflict tussen twee partijen staan centraal. Geen conflictframe? Ga dan naar vraag (V)14.

V9. Het verhaalt reflecteert de onenigheid tussen twee partijen. (0) ja

(1) nee

V10. Een partij-persoon-groep-land verwijt naar een ander (0) ja

(1) nee

V11. Het verhaal verwijst naar de verschillende kanten van het probleem. (0) ja

(1) nee

(24)

Pagina 24 – 30 (0) ja

(1) nee

V13. Het verhaal verwijst naar partijen die zich verdedigen tegen kritiek. (0) ja

(1) nee

Verantwoordelijkheidsframe – Voorbeeld: ‘Samsung vertelt expliciet dat zij de schuldige

zijn van dit probleem. Zij hadden eerder de mobielen moeten terugroepen.’ Uit de tekst wordt duidelijk dat Samsung de schuld op zich neemt. Geen verantwoordelijkheidsframe aanwezig? Ga dan naar vraag (V)19.

V14. Het verhaal suggereert dat op een bepaald niveau Samsung verantwoordelijk is voor het probleem.

(0) ja (1) nee

V15. Het verhaalt suggereert naar oplossing voor het probleem. (0) ja

(1) nee

V16. Het verhaal suggereert dat er een mens of groep in de samenleving, verantwoordelijk is voor het issue.

(0) ja (1) nee

V17. Het verhaal suggereert dat er directe actie moet worden ondernomen met betrekking tot het probleem.

(0) ja (1) nee

V18. Het verhaal suggereert naar potentiële problemen. (0) ja

(25)

Pagina 25 – 30 Economische - consequentieframe – Voorbeeld: ‘Samsung is minder waard geworden op de

beurs.’ Uit de tekst wordt duidelijk dat de crisis rondom de mobiel veel economische gevolgen (geldzaken) heeft. Geen economische-consequentieframe aanwezig? Ga dan naar vraag (V)22.

V19. Er is een vermelding van financieel verlies in het artikel. (0) ja

(1) nee

V20. Er is een vermelding in het artikel van de kosten die bij het probleem zijn betrokken. (0) ja

(1) nee

V21. Er is een verwijzing naar de economische gevolgen van het wel/ niet nastreven van actie.

(0) ja (1) nee

Moraliteitsframe – Voorbeeld: Wat Samsung nu heeft gedaan, is moreel gezien de beste

oplossing. Geen moraliteitsframe aanwezig? Ga dan naar vraag (V) 26.

V22. Het verhaal bevat een morele boodschap. (0) ja

(1) nee

V23. Het verhaal doet een verwijzing naar moraliteit, God en andere religieuze leerstellingen. (0) ja

(1) nee

V24. Het verhaal biedt specifieke sociale voorschriften over hoe Samsung (of andere actoren) zich moeten gedragen.

(0) ja (1) nee

(26)

Pagina 26 – 30 (0) ja

(1) nee

Actoren en toon

Analyse-eenheid: de zinnen in het krantenartikel.

In dit onderzoek worden de actoren in de tekst meegenomen die hun mening laten horen. De actor moet duidelijk beschrijven wat hij/zij van de Samsungcase vindt. Als meerdere actoren hun mening laten horen over de Samsungcase, moet de codeur meerdere actoren opschrijven. De contexteenheid is de zin voor en de zin na de desbetreffende zin waar de actor in wordt genoemd. Hier is voor gekozen, omdat op deze manier de mening van de actor duidelijk wordt. Als er wel een actor is, maar geen bijhorende mening, vult de codeur bij elke actor een (1) nee in. Probeer als codeur goed te analyseren bij welke actor deze mening hoort.

Vervolgens wordt de overheersende toon van deze mening gecodeerd. Bij een negatieve toon, spreken de actoren over het algemeen slecht over de Samsung en de desbetreffende case. Een codeur kan worden tegenkomen, zoals: ‘Klanten zijn boos’, Ik had wel wat beters verwacht’, ‘Mijn volgende mobiel wordt een iPhone’. De negativiteit van de actor(en) moet zichtbaar zijn. De codeur noteert dan een -1. Bij een neutrale toon geeft de actor geen mening. De actor wordt enkel genoemd door de auteur en blijft objectief. De codeur noteert dan een 0. Wanneer een actoren in de tekst positief én negatief is, dan geldt dit genoteerd als neutraal. Bij een positieve toon spreekt de actor positief over Samsung en de desbetreffende case. Een codeur komt dan woorden tegenkomen zoals: ‘Ik koop de volgende keer gewoon weer Samsung’, ‘Samsung kan hier niks aan doen,’ ‘Het kan de beste overkomen’ of ‘Ik neem het Samsung niet kwalijk.’ De codeur noteert dan een 1. Bij twijfel over de overheersende toon

(onduidelijkheid welke toon in de meerderheid is), noteert de codeur altijd een 0 (= neutraal).

V26. Wordt de kant van Samsung belicht? Denk hierbij aan woorden: ‘Samsung vertelt …’, ‘Samsung vindt de situatie heel erg jammer’ of ‘Samsung vindt het jammer dat het zo is gelopen, dit kwam echter doordat…’

(0) ja (1) nee

Welke actor, naast Samsung, laten zijn of haar mening horen over de Samsungcase? Kruis de actor aan die het meest in het artikel wordt benoemd. Laat geen één actor zijn/haar mening horen? Ga dan verder naar vraag (V)35.

(27)

Pagina 27 – 30 V27. Een journalist? (0) ja (1) nee V28. De klant(en)? (0) ja (1) nee V29. De medewerkers? (0) ja (1) nee V30. Een vliegtuigmaatschappij(en)? (0) ja (1) nee V31. De overheid? (0) ja (1) nee V32. De concurrenten? (0) ja (1) nee

V33. De fabrikant van het toestel? (0) ja

(1) nee

V34. Wat is de overheersende toon van deze mening van de actor over de Samsungcase? (-1) negatief

(0) neutraal (1) positief

(28)

Pagina 28 – 30 Appendix II: Intercodeursbetrouwbaarheid

Tabel B1 Variabele S-Lotus Human-Interestframe 0,92 Conflictframe 0,92 Verantwoordelijkheidsframe 0,92 Economische-consequenties 0,92 Moraliteitsframe 0,76 Actor – Samsung 1,00 Actor – Journalist 0,89 Actor – Klant 1,00 Actor – Medewerkers 0,92 Actor – Overheid 1,00 Actor – Fabrikant 0,87 Actor – Overheid 1,00 Actor – Vliegtuigmaatschappij 0,84 Toon 0,68 Totaal 0,90

(29)

Pagina 29 – 30 Appendix III: Factoranalyse

Het human-interestframe is gemeten aan de hand van vijf vragen, deze vijf vragen zijn

gebaseerd op de vragen van Semetko en Valkenburg (2000). Dit frame is te herkennen aan het feit dat er in het artikel een menselijk voorbeeld of een menselijk perspectief werd gegeven. Na het uitdraaien van een factoranalyse, bleek dat de vijf vragen op één component laden. Mede op basis van visuele inspectie van de screeplot is vastgesteld dat er een component aanwezig was. Deze component verklaart voor 59,80 procent de totale verklaarde variantie. Op deze component laden alle variabelen 0,65 of hoger. Van de vijf vragen rondom het human-interestframe mag een schaal worden gemaakt.

Het conflictframe is gemeten aan de hand van vijf vragen. Deze vijf vragen zijn ook

gebaseerd op het onderzoek van Semetko en Valkenburg (2002). Dit frame focust zich op het conflict tussen Samsung en haar actoren, zoals de klanten en/of concurrenten. Na het

uitdraaien van de factoranalyse bleek dat de vijf vragen gelijk waren aan een component. Van deze vijf vragen kan een schaal worden gemaakt. Deze component verklaart voor 49,98 procent de totale verklaarde variantie. Op deze component laden alle variabelen relatief hoog op 1 variabele na. Deze variabele had namelijk een waarde van 0,53. Deze lage score kan verklaard worden door de het feit dat op deze variabelen weinig tot nooit ‘ja’ werd beantwoord. Bij de andere variabelen was dit wel het geval.

Het economische-consequentiesframe is wederom gemeten aan de hand van drie vragen. Er is gekozen voor drie vragen, omdat Semetko en Valkenburg (2002) dit ook in hun onderzoek deden. Deze vragen richtte zich op de financiële kant van de Samsungcase, zoals de beurswaarde na het terugroepen van de mobiels. Na de factoranalyse, bleek dat deze drie vragen gelijk waren aan een component met een eigenwaarde van 1 en mag een derde schaal gemaakt worden. Deze component verklaart voor 78,81 procent de totale verklaarde variantie. De variabelen met betrekking tot de component laden opnieuw relatief heel hoog, namelijk 0,86 en hoger.

Het verantwoordelijkheidsframe bestaat uit vijf vragen. Deze vragen richtte zich op het feit op degene die de verantwoordelijkheid van het issue op zich nam, in dit geval Samsung zelf. Na de factoranalyse bleek dat twee componenten bestaan met een eigenwaarde van 1. Component 1 verklaart voor 31,05 de verklaarde variantie en Component 2 verklaart voor 22,63 de

(30)

Pagina 30 – 30 component het ideale is. Uit de component matrix bleek dat er een variabele (en vraag) 16 een negatieve waarde had van -0,002. Deze vraag werd nooit met een ‘ja’ beantwoord, in

tegenstelling tot de andere variabelen. Als gevolg hiervan, is besloten om variabele 16 uit de schaal te laten. Na het verwijderen van deze variabele was er nog maar een component zichtbaar, met een eigenwaarde van 1. Deze component verklaarde voor 38,11 procent de totale verklaarde variantie. De vier variabelen scoorden op deze component; 0,44, 0,64, 0,77 en 0,59. Tot slot is besloten om het moraliteitsframe weg te laten in deze resultaten. Het moraliteitsframe bestond uit vier vragen, maar bevatte drie componenten. Dit kan verklaard worden, doordat op één artikel na, deze items nooit met een ‘ja’ zijn beantwoord. De bijhorende vragen konden op geen enkele manier geroteerd worden, zonder de drie

componenten te verminderen. Daarom is besloten om de interne validiteit van het onderzoek te verhogen en het frame weg te laten.

Van de vier schalen is de betrouwbaarheid aan de hand van Cronbachs Alpa gemeten. Het human-interest frame (α = 0,83), het verantwoordelijkheidsframe (α = 0,74), het

economische-consequentiesframe (α = 0,75) hebben een hoge betrouwbaarheid. Het

verantwoordelijkheidsframe had een lage betrouwbaarheid (α = 0,47). Deze betrouwbaarheid kan niet verbeterd worden wanneer een variabele wordt weggehaald. Aangezien dit frame wel op meerdere variabelen met een ‘ja’ zijn beantwoord en relevant voor dit onderzoek is, is deze schaal wel meegenomen. Het moraliteitsframe heeft een Alpa van -0,38, maar uit de

Referenties

GERELATEERDE DOCUMENTEN

Gebruik de platte kant van een spudger of uw nagel om de microSD-kaart iets dieper op in de sleuf totdat u een klik

Resolutie camera achterzijde (numeriek): 12 MP Resolutie tweede camera achterzijde (numeriek): 12 MP Sensorverhouding tweede achtercamera: 4:3 Gezichtsveldshoek (FOV) achtercamera:

Resolutie camera achterzijde (numeriek): 16 MP, Type camera achterzijde: Enkele camera.. SIM-kaart-capaciteit: Single

Resolutie camera achterzijde (numeriek): 13 MP, Type camera achterzijde: Enkele camera..

Besturingssysteem Versie: Android Capaciteit van de accu/batterij: 2800 mAh. Verwijderbare

Resolutie camera achterzijde (numeriek): 13 MP, Type camera achterzijde: Enkele camera.. SIM-kaart-capaciteit: Dual SIM,

Resolutie camera achterzijde (numeriek): 16 MP, Type camera achterzijde: Enkele camera..

De Actie houdt in dat de consument op basis van een cashback na  aankoop van een bepaald product recht heeft op een bepaalde  vergoeding, zoals aangeven op de websites van Coolblue