coolness of rain and the coolness of health. To them , to be 'cool' is to be healthy. Living in h a rm o n y w ith the norm s of society creates a s ta te of 'c o o ln e s s '. A n in frin g e m e n t of beh a vio ura l norm s m ay cause the ancestral s p irits to react, w h ic h may result in a state of 'heat'. The S otho peoples regard it as in s u ffic ie n t m erely to supplicate the ancestral sp irits. They also believe th a t 'c o o lin g ' m edicines have to be applied to w hoever or w h a te ve r is responsible fo r the 'heat'. It is therefore not s u rp ris in g th a t p la nts w h ic h g ro w in or near w ater, a n im a ls w h ic h are associated w ith 'coolness', such as w a te r snakes, w a te r itse lf and ash are w id e ly regarded as good m edicines fo r rem oving 'heat'.
B IB L IO G R A P H Y
VERRYN, T 1981 "C oo ln ess' a nd H e a l” a m o n g the S o th o P eoples R e lig io n
in s o u th e r n A fr ic a 2: 1 1 - 38
The Nile M o n ito r, also called W ater Leguaan, (V aranus n ilo ticu s) is associated w ith "c o o ln e s s " an d its skin a n d fat are used m edicinally.
* * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * *
MUURPAPIER IN FRESHFORD-HUISMUSEUM
Freshford is 'n E duardiaanse w o o n h u is te K e llne rstra a t 31. Die w o o n h u is , w a t in 189 7 opgerig is, w o rd op die o o m b lik deur die N asionale M u se um gerestoureer en sal teen die einde van die ja a r aan die publiek v ir besigtig in g oopgestel w o rd .
M u u rp a p ie r het 'n baie belangrike rol gespeel in die in te rie u ro n tw e rp van w o n in g s u it die la a t- negentiende eeu. In Freshford is daar voorbeelde van die o orspronklike m u u rp a p ie r en frie s op die o o rspron klike g ro nd p leiste r in die portaal gevind. Daar is u it m ondelinge in lig tin g van vroeere in w o n e rs van Freshford vasgestel dat daar ook in die s it-, eet- en studeerkam er m u u rp ap ie r w as, m aar aangesien die oorspron klike g ro nd p leiste r verw yder is, kon daar nie vasgestel w o rd hoe die papier gelyk het nie. V ir die vertrekke is v o o r b e e ld e v a n la a t- n e g e n t ie n d e - e e u s e m u u rp a p ie r gebruik, m aar aangesien d it bekend is hoe die papier in die p ortaal gelyk het, is daar b e slu it om d it te reproduseer.
Om d it m o o n tlik te maak, is die o orspronklike o n tw e rp nageteken om die h e rh a a lp a tro o n vas te stel.
Die nuw e papier w a a ro p die o n tw e rp gedruk w o rd , is effens sm a lle r as die oorspron klike papier
en die o n tw e rp is dus met 5% verklein. Die m u u rp ap ie r is reeds van 'n basiskleu r voorsien w a a r o p die o n tw e r p d e u r s y s k e rm d ru k aangebring w ord. Elke kleur w o rd a fso n de rlik gedruk. S om m ige ontw e rp e bestaan u it to t '^ g e kleure w a t die drukproses baie ingew ikkeld maak.
Die kleu rre prod u ksie s het h ee lw a t problem e veroorsaak, aangesien die oorspron klike kleure van die m u u rp a p ie r baie verbleik het. Die kleure is vasgestel deur die m u u rp a p ie rkle u re w a a r die lae oorvleuel het en w a a r d it m in d er verbleik was, asook die o o rspron klike verfkleure, in ag te neem.
