PDF Onderzoek van de dikke darm (coloscopie) - voorbereiding picoprep

Pagina 1 van 12

Onderzoek van

de dikke darm

(Coloscopie)

Voorbereiding Picoprep

Pagina 2 van 12

Inleiding

Uw behandelend arts heeft met u een onderzoek van de dikke darm (coloscopie) afgesproken. In deze folder vindt u informatie over de gang van zaken rondom het onderzoek en de voorbereiding. Wij verzoeken u om deze folder minimaal één week voor het onderzoek goed door te lezen, zodat u tijdig de juiste voorzorgsmaatregelen kunt nemen en uw darm schoon en leeg is voor het onderzoek. Het onderzoek kan zowel door een MDL-arts (Maag-, Darm- en Leverspecialist) als door een internist uitgevoerd worden. De endoscopieverpleegkundigen assisteren bij het onderzoek.

Het is niet mogelijk om uw partner of uw familie mee te laten kijken tijdens het onderzoek.

Wat is een coloscopie?

Een coloscopie is een onderzoek waarbij de binnenkant (slijmvlies) van de hele dikke darm wordt bekeken. Hierbij wordt een flexibele slang (endoscoop) via de anus in de dikke darm geschoven. De endoscoop buigt mee met de vorm van de dikke darm. Aan het uiteinde van deze slang zijn een lampje en een cameraatje

bevestigd. Het lampje zorgt voor licht in de darm en de beelden die de camera maakt worden gelijktijdig op een monitor weergegeven en door de arts beoordeeld. Indien nodig kunnen tijdens het onderzoek met de endoscoop kleine stukjes weefsel (biopten) worden weggenomen of poliepen worden verwijderd. Voorafgaand aan het onderzoek krijgt u een roesje (sedatie).

Pagina 3 van 12

Voorbereiding thuis Medicijnen

 Als u bloedverdunners gebruikt, wordt dit in overleg met de arts en trombosedienst gestopt.

 Als u ijzer(staal)tabletten (zoals ferrogradumet of ferrofumeraat of multivitaminen tabletten) gebruikt, dan moeten deze een week voor het onderzoek gestopt worden. Anders is de darm voorzien van een zwarte aanslag.

 Als u diabeet bent, overleg dan met uw arts over de medicatie of insuline.

 Uw eventuele overige medicijnen kunt u gewoon innemen met een slokje water. Let op dat u de medicijnen minstens 1 uur voor inname van het laxeermiddel Picoprep gebruikt, of minstens 1 uur nadat u alle Picoprep op hebt. Dit om te voorkomen dat de medicijnen weggespoeld worden en daardoor hun werking verliezen. Hoe en wanneer u start met dit middel volgt onder de beschrijving van het laxeren.

Eventueel aanvullende informatie omtrent uw medicatie:

Pacemaker en/of ICD

Heeft u een pacemaker of ICD, dan moeten er bepaalde

voorzorgsmaatregelen worden genomen. Als het goed is, is dit met u besproken. Zo niet, meld dit dan ruim een week voor het

onderzoek aan de arts die het onderzoek aangevraagd heeft. Het is belangrijk te weten welk merk pacemaker/ICD u heeft.

Vervoer

Vanwege het roesje mag u na het onderzoek niet alleen naar huis gaan. Zorg ervoor dat iemand u naar huis brengt.

Pagina 4 van 12

Geen nagellak

Tijdens het onderzoek worden bloeddruk, hartslag en ademhaling gecontroleerd. U krijgt onder andere een knijper op één van uw vingers. Het is van belang dat u eventuele nagellak van uw nagels verwijdert.

Schone darm

Het is belangrijk dat de darm goed schoon is, zodat het slijmvlies grondig kan worden onderzocht. Wanneer de dikke darm van binnen nog vies is, is het zicht in de darm slecht en dit bemoeilijkt het

onderzoek. Ook kan de arts belangrijke zaken missen. De arts kan dan beslissen om het hele onderzoek, na betere darmreiniging, opnieuw te doen. Om uw dikke darm helemaal leeg en schoon te krijgen in voorbereiding op het onderzoek, volgt u een dieet en neemt u laxeermiddelen.

Dieet

Volg een aangepast dieet, vanaf vijf dagen voorafgaand aan uw darmonderzoek. Dit wil zeggen dat u licht verteerbaar voedsel eet, bestaande uit onder andere witte rijst, vis, vlees, aardappelen. Eet geen brood met pitjes/zaden en volkorenbrood. Eet bij voorkeur wit brood. Eet geen fruit met pitjes (kiwi’s, druiven, frambozen, aardbeien, etc.) Deze pitjes en zaden kunnen namelijk het zicht belemmeren en de endoscoop verstoppen. Eet geen peulvruchten of rauwkost, want dit verteert langzaam. Als u last heeft van obstipatie (moeizame stoelgang) kunt u overwegen 1 à 2 dagen voorafgaand aan het onderzoek een vloeibaar dieet te volgen.

Pagina 5 van 12

Laxeermiddel

Om uw darmen goed schoon en leeg te maken voor het onderzoek moet u het laxeermiddel Picpoprep innemen. Het middel kunt u bij de apotheek halen met behulp van het recept dat u hiervoor heeft gekregen.

Het laxeermiddel neemt u in volgens het schema op de volgende bladzijde. U begint hiermee één dag voor het onderzoek.

Hoe moet u Picoprep bereiden?

Picoprep is een laxeermiddel in poedervorm die u op lost in een glas met water. U doet de inhoud van het zakje in 150 ml koud water. Roer het 2-3 minuten, totdat de oplossing is opgelost en niet meer bruist.

Op de pagina hierna staat weergegeven wanneer u de Picoprep moet innemen. Dit is afhankelijk van het tijdstip hoe laat het onderzoek plaatsvindt. Kijk naar het tijdstip van de coloscopie en volg de daarbij behorende kolom.

Pagina 6 van 12

Picoprep 1 Datum: ________

De dag vóór het onderzoek start u met de Picoprep. Om 20.00 uur maakt u het eerste zakje Picoprep klaar. Doe de inhoud van het zakje in 150 ml koud water. Roer het 2-3 minuten, totdat de oplossing is opgelost en niet meer bruist. Drink het glas in een keer leeg. Drink hierna ten minste 2 liter heldere vloeistof. U kunt heldere vloeistoffen blijven drinken tot twee uur vóór het

onderzoek, daarna blijft u nuchter. U heeft het onderzoek vóór 13.00 uur

Één dag voor onderzoek

Datum: ________

U mag als ontbijt en als lunch en om 14.00 uur twee beschuiten met 20+ kaas of jam zonder pitjes en een kopje thee of heldere bouillon. Na 14.00 uur mag u niets meer eten.

Tijdstip coloscopie: Tijdstip innemen 2e zakje picoprep:

08.30 04.30 09.00 05.00 09.30 05.30 10.00 06.00 10.30 06.30 11.00 07.00 11.30 07.30 12.00 08.00 Picoprep 2 Datum: _______

Op de dag van het onderzoek neemt u het tweede zakje Picoprep. U maakt het tweede zakje picoprep klaar. Doe de inhoud van het zakje in 150 ml koud water. Roer het 2-3 minuten, totdat de oplossing is opgelost en niet

meer bruist. Drink het glas in een keer leeg. Drink hierna ten minste 2 liter heldere vloeistof. U kunt heldere vloeistoffen

blijven drinken tot twee uur vóór het onderzoek, daarna blijft u nuchter.

Pagina 7 van 12

Picoprep 1 Datum: ________

De dag vóór het onderzoek start u met de Picoprep. Om 20.00 uur maakt u het eerste zakje Picoprep klaar. Doe de inhoud van het zakje in 150 ml koud water. Roer het 2-3 minuten, totdat de oplossing is opgelost en niet meer bruist. Drink het glas in een keer leeg. Drink hierna ten minste 2 liter heldere vloeistof. U kunt heldere vloeistoffen blijven drinken tot twee uur

vóór het onderzoek, daarna blijft u nuchter.

Heldere vloeistoffen zijn vloeistoffen waar u doorheen kunt kijken. Voorbeelden hiervan zijn water (met of zonder smaak), kruiden- of

U heeft het onderzoek om 13.00 uur of daarna Één dag voor

onderzoek

Datum: ________

U mag als ontbijt en als lunch en om 16.00 uur twee beschuiten met 20+ kaas of jam zonder pitjes en een kopje thee of heldere bouillon. Na 16.00 uur mag u niets meer eten.

Tijdstip coloscopie: Tijdstip innemen 2e zakje picoprep:

13.00 09.00 13.30 09.30 14.00 10.00 14.30 10.30 15.00 11.00 15.30 11.30 16.00 12.00 Picoprep 2 Datum: ________

Op de dag van het onderzoek neemt u het tweede zakje Picoprep. U maakt het tweede zakje picoprep klaar. Doe de inhoud van het zakje in 150 ml koud water. Roer het 2-3 minuten, totdat de oplossing is opgelost en niet

meer bruist. Drink het glas in een keer leeg. Drink hierna ten minste 2 liter heldere vloeistof

U kunt heldere vloeistoffen blijven drinken tot twee uur

Pagina 8 van 12

vruchtenthee, heldere appelsap, heldere sportdranken, heldere bouillon. Koffie en melkproducten zijn niet helder en mag u dus niet drinken.

De dunne en dikke darm zijn samen ongeveer 8 meter lang en hebben een oppervlakte van 400 à 500 m2. Om deze oppervlakte goed te kunnen schoonmaken moet u veel drinken. Drink daarom zoveel mogelijk heldere vloeistof: Hoe meer hoe beter!

Om bij te houden hoeveel u drinkt, kunt u de volgende maatvoering hanteren:

1 mok = 200 ml 1 glas = 175 ml 1 kopje = 125 ml De darmvoorbereiding is succesvol wanneer na het drinken van Picoprep de ontlasting zo helder is als urine, zonder veel vaste deeltjes. U kunt heldere vloeistoffen blijven drinken tot twee uur

vóór het onderzoek, daarna blijft u nuchter. Tips bij het drinken

 Drink niet alleen water. Picoprep werkt het beste als u verschillende soorten heldere vloeistoffen drinkt.

 Heeft u moeite om zeker 2 liter vocht per dag te drinken of heeft u snel last van verstopping? Dan is het advies om 2 dagen voordat u met de Picoprep start, 2 liter helder vocht per dag te drinken.

Problemen bij laxeren

Als u problemen heeft bij het laxeren, bijvoorbeeld u begint over te geven na het drinken van de Picoprep of u twijfelt of uw darm voldoende schoon is, neem dan contact op met het dagcentum. Neem ook contact op met het dagcentrum wanneer u geen stoelgang krijgt binnen 6 uur na inname van de Picoprep.  (0523) – 27 68 32

’s Avonds en in het weekend kunt u bellen naar het algemene nummer van het ziekenhuis.

(0523) – 27 60 00

Pagina 9 van 12

Dag van het onderzoek Wat neemt u mee

 Een geldig identiteitsbewijs.

 Medicatie in de originele verpakking en een actueel

medicatieoverzicht, deze kunt u opvragen bij uw apotheek.  Schoon ondergoed, het kan zijn dat u zich een keer moet

verschonen.

Waar meldt u zich

Meld u aan bij de aanmeldzuil in de centrale hal van het ziekenhuis. Na aanmelding kunt u direct plaats nemen in de aangegeven wachtruimte. Om u aan te melden, gebruikt u een geldig identiteitsbewijs (paspoort, rijbewijs of identiteitskaart).

Voorbereiding op het onderzoek

Op het dagcentrum:

Op het dagcentrum komt u op een bed te liggen, krijgt u een

infuusnaald en de verpleegkundige voert dan ook eventueel andere noodzakelijke handelingen uit ter voorbereiding. U krijgt in plaats van uw onderbroek, een speciale scopiebroek aan. Uw familie of begeleiding wordt verzocht plaats te nemen in het dagverblijf of restaurant, gedurende uw opname. Desgewenst kunnen ze ook even naar huis.

Op de scopiekamer:

Het is belangrijk om de bloeddruk, hartslag en ademhaling tijdens het onderzoek te kunnen controleren. Daarom krijgt u een

bloeddrukband om uw arm en een knijper op één van uw vingers geplaatst. U gaat vervolgens op de linkerzijde liggen met

opgetrokken knieën.

Sedatie

Omdat dit onderzoek belastend kan zijn krijgt u hiervoor een ‘roesje’ via de infuusnaald, waardoor u zich beter kunt ontspannen en het

Pagina 10 van 12

onderzoek beter te verdragen is. Met een roesje bent u niet buiten bewustzijn, maar gewoon aanspreekbaar. Wel is het mogelijk dat u zich achteraf weinig van het onderzoek herinnert.

Het onderzoek

Via de anus wordt de coloscoop geleidelijk in uw darm ingebracht. Om het slijmvlies beter te kunnen bekijken, wordt er af en toe wat lucht via de coloscoop in de darm geblazen. Dit kan een opgeblazen gevoel geven dat u kwijt kunt raken door winden te laten. Deze winden ruiken niet, omdat er schone lucht ingeblazen wordt. U hoeft zich er dan ook niet voor te schamen. Het kan pijnlijk zijn als de coloscoop door de bochten van de dikke darm wordt geschoven. Om de coloscoop door de bochten van uw darm te krijgen kan er af en toe op uw buik worden gedrukt. Dit kan ook pijnlijk zijn. Probeert u zich tijdens het onderzoek zoveel mogelijk te ontspannen.

Soms wordt een weefselstukje weggenomen voor microscopisch onderzoek. Dit is niet pijnlijk, omdat het darmslijmvlies geen zenuwcellen bevat. Als tijdens het onderzoek poliepen worden gevonden, verwijdert de arts deze over het algemeen direct.

Duur van het onderzoek

Het onderzoek duurt ongeveer 30 minuten. Houd er echter rekening mee dat het onderzoek door onverwachte omstandigheden tot 1 uur kan oplopen.

Wanneer er tijdens het darmonderzoek één of meerdere (grote) poliepen worden gevonden, kan de arts besluiten om deze niet allemaal te verwijderen in één sessie. U wordt dan opnieuw voor een vervolg darmonderzoek ingepland.

Na het onderzoek

Na het onderzoek gaat u naar de afdeling dagcentrum. Op deze afdeling blijft u ongeveer 1 uur totdat het ‘roesje’ is uitgewerkt. Het is

Pagina 11 van 12

normaal dat u zich dan nog wat suf en slaperig voelt. U mag daarom alleen onder begeleiding naar huis.

Houd gedurende 24 uur rekening met:

 U mag niet zelfstandig deelnemen aan het verkeer. U heeft ook begeleiding nodig als u met de bus of taxi naar huis gaat.

 Neem geen belangrijke beslissingen.

 Vermijd het werken met gevaarlijke apparaten.  Gebruik geen alcohol.

Afspraak en uitslag

U heeft een afspraak bij uw behandelend arts of bij de Maag-, Darm-Leverarts. Hij bespreekt de uitslag van het onderzoek met u.

Complicaties

Een coloscopie is over het algemeen een veilig onderzoek. Complicaties zijn gelukkig zeldzaam, maar nooit uit te sluiten. De meest voorkomende complicaties zijn:

 Pijn tijdens of na het onderzoek, meestal als gevolg van krampen door de ingeblazen lucht. Deze klachten nemen meestal af, als u de lucht laat ontsnappen. Bewegen kan hierbij helpen.

 Een zeer trage hartslag als reactie op pijn tijdens of vlak na het onderzoek. Hierdoor kunt u onwel worden.

 Een scheurtje of gat in de darmwand (perforatie). De kans hierop is groter wanneer de darm ernstig ontstoken is of als er veel uitstulpingen (divertikels) zijn, wanneer er sprake is van een vernauwing, als er een poliep verwijderd is of een andere behandeling is toegepast.

De belangrijkste klacht die bij een perforatie optreedt, is aanhoudende en verergerde buikpijn en in een later stadium koorts.

 Een bloeding in het wondgebied, die ontstaat bij het verwijderen van poliepen. Een dergelijke bloeding kan direct tijdens het onderzoek optreden, maar dit kan ook tot 14 dagen erna.

Pagina 12 van 12

Door de vele bochten en plooien in de dikke darm is er een kans aanwezig dat kleine poliepen en/of andere afwijkingen niet worden opgemerkt.

Nazorg

Neemt u direct contact op als u thuis een van de onderstaande klachten heeft:

 hevige buikpijn;

 koorts (38 graden of hoger);  flink bloedverlies.

U belt dan naar het endoscopiecentrum van maandag tot en met vrijdag van 08.30 tot 16.30 uur.

(0523) – 27 66 20.

U vermeldt dat u een coloscopie heeft gehad en welke klachten u heeft.

’s Avonds, ’s nachts en in het weekend belt u via het algemene telefoonnummer van het ziekenhuis en vraagt naar de

spoedeisende hulp.  (0523) – 27 60 00

Vragen

Als u nog vragen heeft kunt u contact opnemen met het

endoscopiecentrum van maandag tot en met vrijdag van 08.30 tot 16.30 uur.