OECD-Conference Changing Workplace Strategies
Begin december 1996 rondde de OECD een meerjarige studie over de flexibele onderneming af met een conferentie in Canada onder de titel 'Changing workplace strategies: Achieving bet- ter outcomes for enterprises, workers and socie ty'. De studie naar een nieuw organisatiemodel, gebaseerd op 'high skill' en 'high trust' en in ons land door Hövels bondig getypeerd als 'gedecen traliseerde en functionele gecentegreerde ar beidsorganisaties' was een vervolg op de bekende Jobs Study van de OECD (1994). Het model is breed uitgewerkt in het rapport 'Technology, Pro- ductivity and Job Creation' (1996) dat de OECD opstelde voor de G7 'Job summit' in Lille. Zie met name het hoofdstuk 'Technology and the changing nature of the firm: Organizational change and human resources'.
Het model stond derhalve niet meer ter discussie noch de noodzaak en de positieve effecten van een kwaliteitsstrategie voor de concurrentie kracht van ondernemingen, werkinhoud en werk gelegenheid. Centraal stond de vraag naar de be lemmeringen, resp. de mogelijkheden voor overheid en sociale partners om de verspreiding van dit model te bevorderen. Ik wil de aanbevelin gen die de conferentie heeft gedaan, vertalen naar de Nederlandse situatie.
1 Verbreding van de agenda van het overleg tussen sociale partners
- Partijen moeten de invoering van het nieuwe organisatiemodel promoten, met name door voorlichting aan het MKB. Een ernstige belem mering voor steun van vakbonden aan dit mo del is een onderliggende ondernemingsstrate gie die meer gericht is op kostenreductie dan op kwaliteitsverbetering.
- Zoeken naar een nieuwe balans tussen equity and efficiency, tussen flexibility and security, vanuit de gedachte dat deze begrippen comple
mentair zijn aan elkaar.
Vergelijk het Stichtingsaccoord van april 1996 over Flexibiliteit en zekerheid.
- Overleg over onderwijs en scholing. Het gaat daarbij om de positie en kansen van de minder getalenteerden. Maar de bepleite vernieuwing van onderwijs en scholing komt allen ten goede. Goed initieel onderwijs en effectieve scholing vergroot de employability van werkne mers. Vergelijk de nota 'Scholing aan je werk kring' die sociale partners op het laatste na jaarsoverleg gepresenteerd hebben.
2 Rol van de overheid - Industriepolitiek
Veel technologische vernieuwing leidt tot geen of onvoldoende productiviteitsstijging, omdat de werkorganisatie niet wordt aangepast en het begeleidende personeelsbeleid, met name scho ling van werknemers, achterwege blijft. Door dit tekortschieten van de marktwerking ziet de OECD een taak voor de overheid in informatie voorziening en voorlichting over de waarde en noodzaak van organisatievernieuwing.
- Onderwijs- en scholingsbeleid
Vernieuwing en intensivering van onderwijs en scholing. Dit houdt onder meer in: naast een vakopleiding leerlingen in het initieel on derwijs ook algemene kennis en vaardigheden (sleutelkwalificaties) bijbrengen, tegengaan van voortijdigschoolverlaten (belang van een start kwalificatie), bevordering voortgezette scholing van laagopgeleide werknemers en andere ach tergestelde groepen, van training naar learning (de werkplek als leerplek en meer praktijk in onderwijs en scholing), erkennen van erva ringskennis (bijv. via assessment), vergroten van de externe effectiviteit van scholing. G.E. van Vliet